NOMAR Sp. z oo ul. Tatrzańska 1/5 60-413 Poznań

WIELKOPOLSKI WOJEWÓDZKI INSPEKTOR
INSPEKCJI HANDLOWEJ
Al. Marcinkowskiego 3, 60-967 Poznań
Poznań, dnia
lipca 2014 r.
Nr akt : D/LE.ŻG.8361.66.2014
ZPO
NOMAR Sp. z o.o.
ul. Tatrzańska 1/5
60-413 Poznań
DECYZJA
Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej
działając na podstawie art. 40a ust. 1 pkt 3 oraz ust. 4 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o
jakości handlowej artykułów rolno–spożywczych (Dz. U. 2005 r., nr 187, poz. 1577 z p. zm.) oraz
art. 104 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U.
2013 r., poz. 267),
wymierza
Przedsiębiorcy NOMAR Sp. z o.o., ul. Tatrzańska 1/5, 60-413 Poznań, NIP: 787-194-91-07;
karę pieniężną w wysokości 500,00 zł (słownie: pięćset złotych)
wynikającą z art. 40a ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów
rolno-spożywczych (Dz. U. 2005 r., nr 187, poz. 1577 z p. zm.),
z tytułu wprowadzenia do obrotu handlowego w dniu kontroli, tj. w dniu 8 kwietnia
2014 r. w supermarkecie Piotr i Paweł w Lesznie, ul. Narutowicza 84, 64-100 Leszno,
przedsiębiorca: NOMAR Sp. z o.o., ul. Tatrzańska 1/5, 60-413 Poznań, artykułów rolno-
1
spożywczych nieodpowiadających jakości handlowej określonej w przepisach o jakości
handlowej, tj.:
partia 6 op. a 450 ml ketchupu pomidorowego BIO, w cenie: 15,79 zł/op., producent:
RAPUNZEL Naturkost, 87764 Legau, Deutschland, dystrybutor: BIO PLANET Sp. z o.o.,
Wilkowa Wieś 7, 05-084 Leszno, wartości: 94,74 zł;
partia 4 op. a 500 g makaronu razowego spaghetti (semolina) BIO, w cenie: 6,59 zł/op.,
producent: ALCE NERO, via Idice, 299-40050 Monterenzio (BO), Italia, dystrybutor: j. w.,
wartości: 26,36 zł;
z uwagi na: brak tłumaczenia na język polski wartości odżywczej oraz warunków
przechowywania, co stanowi naruszenie art. 6 ust 2 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości
handlowej artykułów rolno-spożywczych (Dz. U. 2005 r., nr 187, poz. 1577 z p. zm.) w zw. z art. 48
ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. 2010
r., nr 136, poz. 914 z p. zm.). Oznakowanie zastosowane w zakwestionowanych artykułach
było niezgodne z wymaganiami określonymi w w/w ustawach. Brak przetłumaczenia na
język polski elementów oznakowania, tj. tabeli wartości odżywczej oraz warunków
przechowywania
artykułów
wprowadzało
konsumentów
w
błąd co
do
wartości
energetycznej nabywanego środka spożywczego, a tym samym w istotny sposób naruszało
interesy
konsumentów
i
uniemożliwiało
prowadzenie
konsumentowi
prawidłowej,
zbilansowanej diety, podczas gdy nie przedstawienie warunków przechowywania w języku
polskim uniemożliwiało konsumentowi przechowywanie danego artykułu spożywczego w
odpowiednich warunkach, a co za tym idzie w istotny sposób wpływało na utratę przez dany
środek spożywczy świeżości, a także walorów smakowych.
partia 3 op. a 100 g czekolady gorzkiej BIO, w cenie: 10,59 zł/op., producent: RAPUNZEL
Naturkost, 87764 Legau, Deutschland, dystrybutor: BIO PLANET Sp. z o.o., Wilkowa Wieś
7, 05-084 Leszno, wartości: 31,77 zł;
2
partia 4 op. a 100 g czekolady mlecznej z migdałami BIO, w cenie: 12,59 zł/op., producent: j.
w., dystrybutor: j. w., wartości: 50,36 zł;
partia 6 op. a 2 x 100 g ekologicznego puree z gruszki, w cenie: 8,19 zł/op., dystrybutor:
EKO WITAL Sp. z o.o., ul. Jagiellońska 82, 03-301 Warszawa, wartości: 49,14 zł;
z uwagi na: brak tłumaczenia na język polski wartości odżywczej, co stanowi naruszenie art.
6 ust 2 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych (Dz. U.
2005 r., nr 187, poz. 1577 z p. zm.) w zw. z art. 48 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r.
o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. 2010 r., nr 136, poz. 914 z p. zm.). Oznakowanie
zastosowane w zakwestionowanych artykułach było niezgodne z wymaganiami określonymi
w w/w aktach prawnych- brak było przetłumaczonego na język polski oznakowania tabeli
wartości odżywczych. Brak powyższego elementu oznakowania wprowadzał konsumentów
w błąd co do wartości odżywczych nabywanego środka spożywczego, a tym samym w
istotny sposób naruszał interesy konsumentów i uniemożliwiał prowadzenie konsumentowi
odpowiednio zbilansowanej diety, a w konsekwencji dokonanie wyboru środka spożywczego
zgodnego z oczekiwaniami.
Kontrolowany wprowadził zatem do obrotu artykuły rolno-spożywcze nieodpowiadające
jakości handlowej określonej w przepisach o jakości handlowej, co skutkuje zastosowaniem
art. 40a ust. 1 pkt 3 ustawy o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych (Dz. U. 2005 r., nr
187 poz. 1577 z p. zm.). „Kto wprowadza do obrotu artykuły rolno-spożywcze
nieodpowiadające jakości handlowej określonej w przepisach o jakości handlowej lub
deklarowanej przez producenta w oznakowaniu tych artykułów, podlega karze pieniężnej
w wysokości do pięciokrotnej wartości korzyści majątkowej uzyskanej lub która mogłaby
zostać uzyskana przez wprowadzenie tych artykułów rolno-spożywczych do obrotu, nie
niższej jednak niż 500 zł”.
3
Uzasadnienie
Podczas kontroli przeprowadzonej przez Wojewódzki Inspektorat Inspekcji Handlowej
w Poznaniu Delegaturę w Lesznie, w dniach od 8 do 18 kwietnia 2014 r. w supermarkecie
Piotr i Paweł w Lesznie, ul. Narutowicza 84, 64-100 Leszno, przedsiębiorca: NOMAR Sp. z
o.o., ul. Tatrzańska 1/5, 60-413 Poznań, stwierdzono, iż w ofercie handlowej znajdowało się 5
partii nieprawidłowo oznakowanych artykułów rolnictwa ekologicznego wartości: 252,37 zł,
tj.:
partia 6 op. a 450 ml ketchupu pomidorowego BIO, w cenie: 15,79 zł/op., producent:
RAPUNZEL Naturkost, 87764 Legau, Deutschland, dystrybutor: BIO PLANET Sp. z o.o.,
Wilkowa Wieś 7, 05-084 Leszno, wartości: 94,74 zł;
partia 4 op. a 500 g makaronu razowego spaghetti (semolina) BIO, w cenie: 6,59 zł/op.,
producent: ALCE NERO, via Idice, 299-40050 Monterenzio (BO), Italia, dystrybutor: j. w.,
wartości: 26,36 zł;
z uwagi na: brak tłumaczenia na język polski wartości odżywczej oraz warunków
przechowywania, co stanowi naruszenie art. 6 ust 2 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości
handlowej artykułów rolno-spożywczych (Dz. U. 2005 r., nr 187, poz. 1577 z p. zm.) w zw. z art. 48
ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. 2010
r., nr 136, poz. 914 z p. zm.). Oznakowanie zastosowane w zakwestionowanych artykułach
było niezgodne z wymaganiami określonymi w w/w ustawach. Brak przetłumaczenia na
język polski elementów oznakowania, tj. tabeli wartości odżywczej oraz warunków
przechowywania
artykułów
wprowadzało
konsumentów
w
błąd co
do
wartości
energetycznej nabywanego środka spożywczego, a tym samym w istotny sposób naruszało
interesy
konsumentów
i
uniemożliwiało
prowadzenie
konsumentowi
prawidłowej,
zbilansowanej diety, podczas gdy nie przedstawienie warunków przechowywania w języku
polskim uniemożliwiało konsumentowi przechowywanie danego artykułu spożywczego w
odpowiednich warunkach, a co za tym idzie w istotny sposób wpływało na utratę przez dany
środek spożywczy świeżości, a także walorów smakowych.
4
partia 3 op. a 100 g czekolady gorzkiej BIO, w cenie: 10,59 zł/op., producent: RAPUNZEL
Naturkost, 87764 Legau, Deutschland, dystrybutor: BIO PLANET Sp. z o.o., Wilkowa Wieś
7, 05-084 Leszno, wartości: 31,77 zł;
partia 4 op. a 100 g czekolady mlecznej z migdałami BIO, w cenie: 12,59 zł/op., producent: j.
w., dystrybutor: j. w., wartości: 50,36 zł;
partia 6 op. a 2 x 100 g ekologicznego puree z gruszki, w cenie: 8,19 zł/op., dystrybutor:
EKO WITAL Sp. z o.o., ul. Jagiellońska 82, 03-301 Warszawa, wartości: 49,14 zł;
z uwagi na: brak tłumaczenia na język polski wartości odżywczej, co stanowi naruszenie art.
6 ust 2 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych (Dz. U.
2005 r., nr 187, poz. 1577 z p. zm.) w zw. z art. 48 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r.
o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. 2010 r., nr 136, poz. 914 z p. zm.). Oznakowanie
zastosowane w zakwestionowanych artykułach było niezgodne z wymaganiami określonymi
w w/w aktach prawnych- brak było przetłumaczonego na język polski oznakowania tabeli
wartości odżywczych. Brak powyższego elementu oznakowania wprowadzał konsumentów
w błąd co do wartości odżywczych nabywanego środka spożywczego, a tym samym w
istotny sposób naruszał interesy konsumentów i uniemożliwiał prowadzenie konsumentowi
odpowiednio zbilansowanej diety, a w konsekwencji dokonanie wyboru środka spożywczego
zgodnego z oczekiwaniami.
Wobec powyższego należy uznać, że kontrolowany wprowadził do obrotu artykuły
rolno-spożywcze nieodpowiadające jakości handlowej określonej w przepisach o jakości
handlowej, co skutkuje zastosowaniem art. 40a ust. 1 pkt 3 ustawy o jakości handlowej
artykułów rolno-spożywczych (Dz. U. 2005 r., nr 187 poz. 1577 z p. zm.). „Kto wprowadza do
obrotu artykuły rolno-spożywcze nieodpowiadające jakości handlowej określonej w
przepisach o jakości handlowej lub deklarowanej przez producenta w oznakowaniu tych
artykułów, podlega karze pieniężnej w wysokości do pięciokrotnej wartości korzyści
5
majątkowej uzyskanej lub która mogłaby zostać uzyskana przez wprowadzenie tych
artykułów rolno-spożywczych do obrotu, nie niższej jednak niż 500 zł”.
Zgodnie z art. 3 pkt 5 ustawy o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych - jakość
handlowa
to
cechy
artykułu
rolno-spożywczego
dotyczące
jego
właściwości
organoleptycznych, fizykochemicznych i mikrobiologicznych w zakresie technologii,
produkcji, wielkości lub masy oraz wymagania wynikające ze sposobu produkcji,
opakowania,
prezentacji
i
oznakowania,
nieobjęte
wymaganiami
sanitarnymi,
weterynaryjnymi lub fitosanitarnymi.
Celem prawa żywnościowego jest szeroko rozumiana ochrona interesów konsumentów.
Art. 8 rozporządzenia (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego
ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującego Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa
Żywności i ustanawiającego procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz. Urz. UE L 31 z
01.02.2002 r. ze zm.) precyzuje, że celem tego prawa jest ochrona interesów konsumentów i
umożliwienie im świadomego wyboru związanego ze spożywaną przez nich żywnością.
Prawo żywnościowe ma przeciwdziałać oszukańczym lub podstępnym praktykom,
fałszowaniu
żywności
oraz
wszelkim
innym
praktykom
mogącym
wprowadzić
konsumentów w błąd.
Zgodnie z art. 17 wyżej cytowanego rozporządzenia odpowiedzialność za naruszenie
prawa żywnościowego ponoszą wszyscy przedsiębiorcy, na każdym etapie produkcji,
przetwarzania i dystrybucji w przedsiębiorstwach będących pod ich kontrolą, oraz
zapewniają zgodność tej żywności lub pasz z wymogami prawa żywnościowego właściwymi
dla ich działalności a także zapewniają kontrolowanie przestrzegania tych wymogów.
W kontekście powyższego Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej
uznał, iż zgodnie z art. 17 rozporządzenia (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i
Rady ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującego
Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności i ustanawiającego procedury w zakresie
bezpieczeństwa żywności (Dz. Urz. UE L 31 z 01.02.2002 r. z p. zm.) podmioty działające na
rynku spożywczym zapewniają na wszystkich etapach produkcji, przetwarzania i
dystrybucji w przedsiębiorstwach będących pod ich kontrolą, zgodność tej żywności lub
pasz z wymogami prawa żywnościowego właściwymi dla ich działalności i kontrolowanie
6
przestrzegania tych wymogów. Dotyczy to zatem i ostatniego szczebla - tj. sprzedaży
konsumentom.
W związku z powyższym w dniu 12 czerwca 2014 r. Wielkopolski Wojewódzki Inspektor
Inspekcji Handlowej wszczął z urzędu postępowanie administracyjne w sprawie ustalenia
kary pieniężnej z tytułu wprowadzenia do obrotu produktów niewłaściwej jakości.
W piśmie informującym o wszczęciu postępowania administracyjnego w sprawie ustalenia
kary pieniężnej, kontrolowany został poinformowany o przysługującym mu prawie do
zapoznania się z aktami i prawie wypowiedzenia się, co do zebranych dowodów i
materiałów.
Kontrolowany przedsiębiorca skorzystał z przysługującego mu uprawnienia.
Pismem z dnia 23 czerwca 2014 r. kontrolowany wniósł o wymierzenie kary, w jak najniższej
wysokości, bądź też o odstąpienie od jej wymierzenia. Stanowisko powyższe umotywowane
zostało natychmiastowym wycofaniem ze sprzedaży zakwestionowanych produktów oraz
okolicznością, iż stwierdzone w toku przeprowadzonej kontroli naruszenia były nieznaczne i
nie stwarzały istotnego zagrożenia dla zdrowia i interesu konsumentów.
Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej, mając na uwadze przedstawione
powyżej stanowisko kontrolowanego przedsiębiorcy, stwierdził iż zasadność wymierzenia
kary pieniężnej nie budzi wątpliwości, jednakże postanowił uwzględnić okoliczności
przedstawione przez przedsiębiorcę i wymierzyć najniższą możliwą w świetle przepisów
ustawy o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych karę, tj. karę pieniężną w wysokości
500,00 zł.
Zgodnie z art. 40a ust. 5 ustawy o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych ustalając
wysokość kary pieniężnej Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej
uwzględnił stopień szkodliwości czynu, stopień zawinienia strony, zakres naruszenia a także
dotychczasową działalność podmiotu działającego na rynku artykułów rolno-spożywczych.
Oceniając stopień szkodliwości społecznej z punktu widzenia rodzaju naruszonych reguł
ostrożności, należy stwierdzić, że jest to średni stopień szkodliwości czynu.
7
Wielkopolski
Wojewódzki
Inspektor
Inspekcji
Handlowej
w
przeprowadzonym
postępowaniu uwzględnił wszelkie okoliczności wpływające na stopień szkodliwości czynu,
odnoszące się zarówno do podmiotowej, jak i przedmiotowej strony czynu.
Kontrolowany przedsiębiorca jest profesjonalnym podmiotem zajmującym się m.in. również
sprzedażą artykułów spożywczych. Od przedsiębiorcy należy zatem wymagać stosownej
wiedzy i doświadczenia w zakresie obrotu takimi produktami, a także podejmowania
odpowiednich środków uniemożliwiających przedostawanie się do bezpośredniej sprzedaży
dla konsumentów artykułów rolno-spożywczych niewłaściwej jakości.
Kontrolowany przedsiębiorca dopuścił do sprzedaży artykuły niewłaściwej jakości- artykuły
nieposiadające wymaganego oznakowania, czym pozbawił konsumentów gwarantowanej
przepisami prawa informacji o danym artykule spożywczym.
Oznakowanie środków spożywczych w języku obcym uniemożliwiało konsumentom
zapoznanie się z wartością odżywczą danego artykułu i z informacjami producenta
dotyczącymi warunków przechowywania produktu, co wpływało nie tylko na niemożność
podjęcia przez konsumentów w pełni świadomej decyzji i dokonanie wyboru zgodnego z ich
oczekiwaniami, ale także na krótszy okres przydatności artykułu do spożycia.
Stopień zawinienia kontrolowanego należałoby określić jako niedbalstwo.
Oznacza to, iż kontrolowany przedsiębiorca nie przewidywał możliwość popełnienia czynu
zabronionego, choć jako profesjonalista w branży handlu artykułami rolno-spożywczymi
powinien i mógł je przewidzieć.
Przedsiębiorca ma obowiązek stosowania takich procedur, aby nie dopuszczać do
przedostawania się do bezpośredniej sprzedaży dla konsumentów produktów niewłaściwej
jakości.
Od przedsiębiorcy należy oczekiwać, iż z należytą starannością będzie dbał o wprowadzanie
do obrotu z konsumentami artykułów prawidłowej jakości.
Kontrolowany przedsiębiorca powinien zapewnić konsumentom możliwość zaopatrywania
się wyłącznie w produkty odpowiednie jakościowo- prawidłowo oznakowane.
W przypadku zakresu naruszenia należy podnieść, iż naruszone zostały przepisy ustawy
z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych oraz ustawy z dnia 25
8
sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia, które to nieprawidłowości należało
zakwalifikować, jako naruszenie wymagań w zakresie oznakowania, istotne z punktu
widzenia interesów konsumentów i regulacji rynków rolnych.
Biorąc pod uwagę dotychczasową działalność kontrolowanego przedsiębiorcy, należy
zaznaczyć, iż jest to podmiot dotychczas niekarany za naruszenia przepisów z zakresu
ustawy o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych.
Przedsiębiorca zalicza się do grupy „średnich” przedsiębiorców wg. przepisów ustawy z
dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. 2013, poz. 672) - oświadczenie z
dnia 8 kwietnia 2014 r.
Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej wymierzył zatem karę
wynikającą z art. 40a ust. 1 pkt 3 ustawy o jakości handlowej artykułów rolno- spożywczych.
Ponadto,
przy
wydawaniu
decyzji,
obok
uwzględnienia
powyższych
przesłanek
Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej uwzględnił treść art. 17
rozporządzenia (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego ogólne
zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującego Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa
Żywności i ustanawiającego procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz. Urz. UE L 31 z
01.02.2002 r. z p. zm.), iż kara powinna być skuteczna oraz odstraszająca, a także wziął pod
uwagę zasadę proporcjonalności, która zakłada, że zastosowany środek musi być właściwy
do osiągnięcia zakładanego celu.
W tym przypadku należało zastosować środek w postaci wymierzenia odpowiedniej
kary pieniężnej w wysokości 500,00 zł (słownie: pięćset złotych).
Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej orzekł zatem jak w
sentencji.
Zgodnie z art. 40a ust. 6 i 7 ustawy o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych, karę
pieniężną o której mowa w sentencji decyzji, stanowiącą dochód budżetu państwa,
przedsiębiorca
jest
zobowiązany
wpłacić
na
konto
bankowe
Wielkopolskiego
9
Wojewódzkiego Inspektoratu Inspekcji Handlowej w Poznaniu, nr konta NBP O/O Poznań
nr 96 1010 1469 0032 7422 3100 0000, w nieprzekraczalnym terminie 30 dni od
uprawomocnienia się decyzji, która wtedy staje się jednocześnie decyzją ostateczną.
Kara niezapłacona w terminie staje się zaległością podatkową w rozumieniu przepisów
ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. 2012 r., poz. 749).
Pouczenie:
1.
2.
Od niniejszej decyzji na podstawie art. 127 § 1 i 2 oraz art. 129 § 1 i 2 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks
postępowania administracyjnego (Dz. U. 2013 r., poz. 267), przysługuje stronie odwołanie do Prezesa Urzędu Ochrony
Konkurencji i Konsumentów 00-950 Warszawa, Plac Powstańców Warszawy 1 składane na piśmie za pośrednictwem
Wielkopolskiego Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej AL. Marcinkowskiego 3, 60-967 Poznań, w terminie
14 dni od dnia jej doręczenia.
Do należności pieniężnych nie uiszczonych w terminie stosuje się przepisy działu III ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r.
Ordynacja podatkowa ( Dz. U. 2012 r., poz. 749).
..................................................................
10