załącznik do karty zagrożeń i analizy ryzyka zawodowego

ZAŁĄCZNIK DO KARTY ZAGROŻEŃ I
ANALIZY RYZYKA ZAWODOWEGO
OCENA POD KĄTEM ZAGROŻEŃ WYSTĘPUJACYCH PRZY PRACACH MUZEALNYCH
Lp.
1
Możliwe
niebezpieczne
wydarzenia
- Urazy ciała.
2
- Zagrożenia
elektryczne.
- Pożar.
3
- Pojawienie się lub
pogłębienie wad
wzroku (trwałe
zmiany chorobowe).
(Dotyczy prac
wykonywanych przy
monitorze
komputerowym,
sprzęcie optycznym).
Przyczyny zagrożenia
Możliwe skutki zagrożenia
Skutek
Prawdopodobieństwo
Ryzyko
Sposoby zmniejszania ryzyka
Ryzyko po redukcji
- Brak porządku na
stanowisku pracy.
- Nieprawidłowe
składowanie materiałów
biurowych np. segregatory,
dokumenty, książki i in.
- Potłuczenia, urazy ciała.
- Uderzenie przez spadające
przedmioty np. segregatory,
książki i in.
M
S
M
- Porządek na stanowisku pracy.
- Wzmożona uwaga.
- Zachowanie ostrożności przy posługiwaniu się materiałami
biurowymi.
- Odpowiednie składowanie materiałów biurowych.
A
- Niewłaściwa izolacja
przewodów.
- Przeciążenie lub
przegrzanie instalacji.
- Uszkodzone kontakty.
- Uszkodzona instalacja.
- Zgromadzony materiał
łatwopalny.
- Nadmierne obciążenie
narządów wzroku.
- Monotonia pracy.
- Zbyt bliska odległość
ekranu monitora od oczu
pracownika (0,4-0,7 m).
- Wadliwe oświetlenie
(zalecane natężenia 250500 Lx).
- Występujące olśnienia.
- Zła jakość monitorów.
- Brak regulacji pochylenia
ekranu względem oczu.
- Brak stabilności obrazu na
monitorze.
- Niewłaściwa wilgotność
w pomieszczeniu.
- Stanowisko pracy nie
dostosowane do potrzeb
pracownika.
- Brak przerw w pracy (5
- Porażenie prądem
elektrycznym.
S
M
S
- Przestrzeganie instrukcji przeciwpożarowej.
- Zakaz używania otwartego ognia, zakaz palenia tytoniu, zakaz
używania urządzeń grzewczych.
- Stosowanie sprawnego sprzętu.
- Regularna konserwacja instalacji elektrycznej.
A
- Zaburzenia funkcji widzenia
polegające na rozmazywaniu
obrazu.
- Zły kontrast widzenia.
- Zmęczenie mięśni oczu
przejawiające się postaciami
zeza, uczuciem zamazywania
obrazu lub jego zdwajania.
- Dolegliwości fizyczne takie
jak: ból oczu, ucisk, kłucie,
uczucie pieczenia,
zaczerwieniania spojówek,
łzawienie.
- Wysychanie gałki ocznej.
S
S
S
- Spełnianie wymogów ergonomii (dostosowanie stanowiska do
potrzeb pracownika).
- Zainstalowanie właściwego oświetlenia.
- Unikanie usytuowania stanowisk pracy pod oprawami lamp.
- Wyeliminowanie przyczyn odbicia światła, olśnień.
- Zabezpieczenie właściwej wilgotności pomieszczeń (nie
mniejszej niż 40 %).
- Stosowanie pracy przemiennej lub 5 min. przerw po każdej
godzinie pracy przy monitorze.
- Stosowanie właściwej organizacji pracy eliminującej czynniki
obciążenia fizycznego lub psychicznego.
- Stosowanie profilaktycznej opieki zdrowotnej (przestrzeganie
terminów badań lekarskich).
- Prowadzenie obowiązkowych szkoleń z zakresu BHP.
- Prowadzenie oceny warunków pracy, wyposażonych w monitory
ekranowe.
A
min. po każdej godzinie
pracy).
- Brak stosowania pracy
przemiennej.
- Nieprzestrzeganie
terminów badań lekarskich.
- Brak dostosowania
pomieszczeń do
wykonywanej pracy.
- Nakładanie się pól z
sąsiednich stanowisk pracy.
- Niska wilgotność w
pomieszczeniu.
- Zbyt bliska odległość
pracownika w stosunku do
ekranu monitora.
- Hałas otoczenia.
- Wadliwie pracujące
klawiatury.
- Hałaśliwa praca drukarek.
- Nadmierna drażliwość,
senność, zmęczenie.
- Pobudzenie układu
nerwowego.
- Zaburzenia biochemiczne.
S
S
S
- Stosowanie siedziska i wykładziny antyelektrostatycznej.
- Przestrzeganie zasad ergonomii przy planowaniu stanowisk.
A
- Zwiększona pobudliwość.
- Nerwice.
- Bezsenność.
- Bóle.
M
M
M
- Likwidacja źródeł hałasu.
- Izolowanie źródeł hałasu.
- Stosowanie ochron słuchu.
A
- Schorzenie układu
mięśniowoszkieletowego.
- Wymuszona pozycja
ciała.
- Zbyt niska lub wysoka
lokalizacja monitora,
klawiatury, siedziska.
- Niewłaściwa konstrukcja
stołu i siedziska.
- Niewłaściwe
dostosowanie stanowiska
pracy do potrzeb
pracownika.
- Długotrwała i monotonna
praca wymuszająca pozycję
siedzącą, stojącą lub
pochyloną.
- Zmiany, zapalenia układu
mięśniowo-szkieletowego.
- Zapalenia stawów i
pochewek ścięgnistych.
- Powstanie zespołu
nadgarstka.
- Uciążliwości związane z
ruchem głowy.
- Zmiany zwyrodnieniowe
stawów kręgosłupa.
- Skrzywienie kręgosłupa.
S
S
S
- Unikanie nienaturalnej pozycji ręki w stosunku do przedramienia.
- Unikanie pochylenia pozycji tułowia i głowy ku przodowi.
- Ustawianie klawiatury w odległości nie mniejszej niż 100 mm od
przedniej krawędzi stołu.
- Stosowanie klawiatury o właściwej konstrukcji.
- Zwrócenie uwagi przez lekarza na układ ruchu zwłaszcza w
obrębie rąk i kręgosłupa szyjnego.
- Stosowanie pracy przemiennej lub 5 min. przerw w pracy.
A
- Zagrożenie
pożarowe.
- Uszkodzenie wtyczki,
gniazdka, przewodu.
- Uszkodzenie monitora
ekranowego lub innego
wyposażenia dodatkowego.
- Porażenie prądem
elektrycznym.
- Oparzenia.
- Możliwość powstania
pożaru.
S
S
S
- Instruowanie pracownika o zasadach bezpiecznej pracy.
- Stosowanie bezpiecznego podłączenia monitora ekranowego i
innych urządzeń pomocniczych do sieci elektrycznej.
- Przestrzeganie przez pracownika wymogów zawartych w
instrukcji BHP dla danego stanowiska pracy.
A
4
- Promieniowanie
elektrostatyczne.
5
- Hałas ogólny NDN
85 dB. Poziom
dźwięku powinien
mieścić się w zakresie
40-50 dB.
6
7
8
- Pośliźnięcie.
- Upadek na tym
samym poziomie.
9
- Upadek na niższy
poziom.
- Upadek na niższy
poziom pod
obciążeniem.
10
- Uderzenie,
przygniecenie przez
czynniki materialne
transportowane
ręcznie lub przy
pomocy wózków.
- Uderzenie,
przygniecenie przez
czynniki materialne
składowane w
pomieszczeniach
biurowych oraz
magazynach
przeznaczonych do
przechowywania
zoologicznych
materiałów
naukowych.
11
- Uderzenie o
nieruchome czynniki
- Śliskie powierzchnie.
- Nieporządek na
stanowisku pracy.
- Luźne przewody.
- Drogi komunikacyjne z
progami między
pomieszczeniami.
- Przeszkody na drogach
komunikacyjnych (np.
uszkodzona wykładzina).
- Przeszkody na drogach
ewakuacyjnych,
ograniczenia szerokości
drogi poniżej
dopuszczalnej.
- Wchodzenie na wyższy
poziom przy składowaniu
materiałów biurowych na
półkach, szafach i in.
- Używanie drabin, krzeseł,
schodów przy składowaniu:
zoologicznych materiałów
naukowych, opakowań,
materiałów służących do
konserwowania i
preparowania okazów
zoologicznych i in.
- Spadające przedmioty
materialne z półek regałów,
szaf, wózków służących do
transportu materiałów
naukowych, ruchomych
podestów i in.
- Ruchome elementy szaf
kompaktowych.
- Zły stan techniczny
regałów.
- Transport ręczny ciężkich
(lub licznych) materiałów.
- Stłuczenia, zwichnięcia,
złamania kończyn,
wstrząśnienie mózgu.
S
M
S
- Utrzymanie porządku.
- Prowadzenie prac porządkowych przez służby sprzątające poza
godzinami pracy pracownika.
- Drogi komunikacyjne bez progów między pomieszczeniami.
- Brak przeszkód na drogach komunikacyjnych.
- Brak przeszkód na drogach ewakuacyjnych, prawidłowa
szerokość.
A
- Stłuczenia, zranienia,
zwichnięcia, złamania
kończyn.
- Wstrząśnienie mózgu.
- Urazy układu mięśniowoszkieletowego.
S
S
S
- Wzmożona uwaga.
- Ostrożność.
- Prowadzenie prac przy pomocy innej osoby.
- Aktualne badania lekarskie przy pracach powyżej 1 m (prace na
wysokościach).
- Dobry stan techniczny sprzętu do wchodzenia na określoną
wysokość.
A
- Potłuczenia, przygniecenia,
złamania, zmiażdżenia
palców dłoni i nóg.
S
S
S
- Wzmożona uwaga.
- Wykonywanie czynności przy pomocy innych osób.
- Zachowanie ostrożności.
- Utrzymywanie porządku w miejscach przeznaczonych do
magazynowania materiałów.
- Dobry stan techniczny regałów, gablot, pudeł, opakowań.
- Dobry stan techniczny wózków służących do transportu
materiałów naukowych, ruchomych podestów i in.
- Stosowanie elementów sygnalizujących obecność osoby
znajdującej się między elementami ruchomymi szaf
kompaktowych (np. pachołki drogowe z chorągiewką).
A
- Uderzenie o regały, szafy,
okazy i in.
- Potłuczenie.
- Urazy ciała.
S
S
S
- Wzmożona uwaga.
- Zachowanie ostrożności.
A
materialne.
12
- Skaleczenia o ostre,
wystające elementy
(ostre krawędzie,
szorstkie
powierzchnie).
13
- Urazy układu
mięśniowoszkieletowego
(dotyczy prac
transportowych).
14
- Reakcje alergiczne.
- Przeszkody na drogach
ewakuacyjnych,
ograniczenia szerokości
drogi poniżej
dopuszczalnej.
- Opakowania materiałów,
papier, podesty okazów
zoologicznych i in.
- Zoologiczne materiały
naukowe.
- Nieuwaga.
- Pośpiech.
- Nieporządek na
stanowisku pracy.
- Długotrwałe prace
transportowe.
- Brak pracy przemiennej.
- Brak przerw w pracy.
- Brak pomocy innych
osób.
- Długotrwały wysiłek
fizyczny.
- Brak wózków, ruchomych
podestów oraz innych
środków przeznaczonych
do transportu materiałów.
- Brak ciągów
komunikacyjnych
dostosowanych do
transportu materiałów (np.
przeszkody, progi i in.).
- Zły stan techniczny
wózków, ruchomych
podestów i in.
- Stan wózków, ruchomych
podestów i in.
niedostosowany do
prowadzonych prac
transportowych.
- Nadmierny wysiłek
fizyczny.
- Przenoszenie i
podnoszenie materiałów.
- Zbyt długi czas trwania
nieprzerwanej pracy
wykonywanej w
pomieszczeniach
przeznaczonych do
magazynowania
- Brak przeszkód na drogach ewakuacyjnych.
- Prawidłowa szerokość ciągów komunikacyjnych.
- Skaleczenia dłoni.
- Potłuczenie.
- Urazy skóry.
- Zniszczenie odzieży.
M
S
M
- Wzmożona uwaga.
- Zachowanie ostrożności.
- Stosowanie odzieży ochronnej.
A
- Zmiany, zapalenia układu
mięśniowo-szkieletowego.
- Zapalenia stawów i
pochewek ścięgnistych.
- Uciążliwości związane z
ruchem głowy.
- Zmiany zwyrodnieniowe
stawów kręgosłupa.
- Skrzywienie kręgosłupa.
S
D
D
- Praca przemienna.
- Organizowanie przerw w pracy.
- Pomoc innych osób.
- Stosowanie wózków, ruchomych podestów oraz innych środków
przeznaczonych do transportu materiałów.
- Ciągi komunikacyjne dostosowane do transportu materiałów.
- Dobry stan techniczny wózków, ruchomych podestów i in.
- Stan wózków, ruchomych podestów i in. dostosowany do
prowadzonych prac transportowych.
- Przestrzeganie norm określających wysiłek fizyczny prac
transportowych.
A
- Uczulenia i alergie.
- Choroby skóry.
- Choroby układu
oddechowego.
- Zaburzenia w procesie
oddychania.
S
D
D
- Profilaktyczne badania lekarskie.
- Stosowanie pracy przemiennej.
- Organizowanie przerw w pracy.
- Stosowanie środków ochrony indywidualnej (np. rękawice,
okulary, maski przemysłowe, maski neutralizujące zapachy).
- Zapoznanie pracownika z kartą charakterystyki substancji
A
zoologicznych materiałów
naukowych.
- Pyły pochodzenia
zwierzęcego.
- Zapachy odczynników
chemicznych stosowanych
m.in. do konserwacji i
preparacji zoologicznych
materiałów naukowych.
- Zapachy środków
chemicznych stosowanych
przy odkażaniu
zoologicznych materiałów
naukowych (np. płytki
owadobójcze).
- Zapachy środków
chemicznych stosowanych
przy pracach technicznych
(np. klej, silikon).
- Charakterystyczne
zapachy preparatów
suchych i mokrych.
- Pyły pochodzące z
materiałów archiwalnych.
- Brak wentylacji.
- Nieszczelne zamknięcia
odczynników chemicznych,
płynów konserwujących,
mokrych preparatów
zoologicznych i in.
- Kontakt z zoologicznymi
okazami naukowymi
spreparowanymi przy
użyciu arszeniku.
- Kontakt z czynnikami
biologicznymi (dotyczy
szkodników zoologicznych
kolekcji naukowych) np.
Lepisma saccharina,
Anobium punctatum,
Hylotrupes bajulus,
Anthrenus verbasci,
Attagenus pellio, Attagenus
smirnovi, Reesa vespulae,
Dermestes lardarius,
Tineola bisselliella.
- Kaszel.
- Uczucie duszności.
- Podrażnienie narządu
wzroku.
- Podrażnienie błon
śluzowych.
- Choroby układu
trawiennego.
- Osłabienie.
- Wymioty.
niebezpiecznych.
- Wentylacja.
- Zabezpieczanie odczynników chemicznych, płynów
konserwujących i in.
UWAGA: Dla zachowania zasad bezpiecznej i higienicznej pracy
uznaje się, że w zbiorach MIZ PAN mogą występować okazy
kręgowców - preparaty suche, które były preparowane przy użyciu
arsenu np. w postaci mydła arsenowego.
Pracownicy, którzy mają lub mogą mieć kontakt z okazami
spreparowanymi przy użyciu arsenu zobowiązani są do stosowania
środków ochrony indywidualnej.
W przypadku stwierdzenia obecności okazu spreparowanego
przy użyciu arsenu (oznaki w postaci białego pyłu gromadzącego
się w głównie na piórach skrzydeł i w okolicach oczu) należy:
1. Oznaczyć okaz symbolem substancji toksycznej.
ARSZENIK
2. Wyłączyć okaz z kolekcji i przechowywać w osobnym
pojemniku.
3. Poinformować Kierownika Muzeum Zoologicznego lub inną
upoważnioną osobę o zaistniałej sytuacji.
4. Przekazać okaz do badań.
15
- Reakcje alergiczne
(dotyczy prac
porządkowych).
- Kurz.
- Pyły pochodzące z
materiałów przeznaczonych
do prac porządkowych w
kolekcjach.
- Uciążliwe zapachy
środków chemicznych (np.
pasty, proszki, płyny).
- Nieodpowiednia technika
prac porządkowych.
- Uczulenia i alergie.
- Choroby skóry.
- Choroby układu
oddechowego.
- Zaburzenia w procesie
oddychania.
- Kaszel.
- Uczucie duszności.
- Podrażnienie narządu
wzroku.
- Podrażnienie błon
śluzowych.
- Choroby układu
trawiennego.
- Osłabienie.
- Wymioty.
S
D
D
- Właściwe zabezpieczenie środków chemicznych (np. pasty,
proszki, płyny).
- Wentylacja.
- Ograniczenie kontaktu z detergentami.
- Stosowanie środków ochrony indywidualnej (np. fartuch,
rękawice, maski techniczne).
- Właściwy dobór środków chemicznych.
- Stosowanie środków zgodnie z ich przeznaczeniem.
- Znajomość instrukcji stosowanych środków chemicznych.
- Stosowanie środków ochrony indywidualnej (np. maski).
- Aktualizacja informacji o stosowanych środkach chemicznych.
- Technika prac porządkowych dostosowana do rodzaju sprzątanej
powierzchni (użycie odkurzacza, ścieranie na mokro i in.).
A
16
- Choroby układu
oddechowego.
- Pogłębianie wad
narządu wzroku.
- Osłabienie.
- Ból głowy.
- Zmiana temperatury ciała.
- Dolegliwości związane z
układem oddechowym.
- Omdlenie.
S
D
D
- Stosowanie środków ochrony indywidualnej.
- Stosowanie odzieży ochronnej.
- Praca przemienna.
- Ciepłe napoje.
- Przerwy w pracy.
A
17
- Urazy dłoni i twarzy.
(dotyczy prac
laboratoryjnych).
- Wykonywanie prac w
budynkach przeznaczonych
do przechowywania
zoologicznych zbiorów
naukowych o
charakterystycznych
warunkach środowiska tj.
możliwość wystąpienia
temperatury poniżej 16ºC,
brak światła dziennego i in.
- Wykonywanie prac na
zewnątrz (poza budynkiem)
np. podczas transportu
zoologicznych materiałów
naukowych.
- Nieuwaga.
- Pośpiech.
- Nieporządek na
stanowisku pracy.
- Skaleczenia skóry rąk i
twarzy.
- Zniszczenie odzieży.
S
S
S
- Zachowanie ostrożności.
- Zachowanie zasad BHP.
- Stosowanie odzieży ochronnej.
A
18
Stres. Obciążenie
psychiczne.
19
- Obciążenie
psychiczne i fizyczne.
- Oprogramowanie
nieadekwatne do zadań
realizowanych przez
pracownika, zbyt trudne,
niezapewniające informacji
zwrotnej.
- Wadliwy sprzęt biurowy
utrudniający realizację
zadań.
- Długotrwała i monotonna
praca wymuszająca stałą
pozycję ciała.
- Brak przerw w pracy.
- Brak odpowiednich metod
i narzędzi do sprawnego i
szybkiego realizowania
zadań.
- Nieodpowiednie warunki
środowiska w
pomieszczeniu pracy.
- Okres czasu nieadekwatny
do planowanego zadania.
- Brak pomocy ze strony
innych pracowników.
- Wysoka częstotliwość
przyjmowanych informacji
o dużej ważności.
- Hałas otoczenia.
- Liczne kontakty ze
współpracownikami i
interesantami.
- Praca poza godzinami
wynikającymi z umowy o
pracę np. w dni wolne od
pracy i święta.
- Wystąpienia publiczne.
- Ustawienie monitora na
tle okna lub tak, że światło
dzienne pada bezpośrednio
na monitor.
- Organizowanie
stanowiska pracy pod
oprawami oświetlenia
górnego.
- Długotrwałe prace
biurowe, konserwatorskie,
preparatorskie.
- Skłonność do złości,
frustracji, drażliwości,
dezorientacji.
- Depresje.
- Trudności w koncentracji.
- Zmęczenie.
- Podwyższenie poziomu
cholesterolu.
- Choroba wieńcowa.
- Choroby układu
naczyniowego.
S
D
S
- Stosowanie pracy przemiennej oraz 5 minutowych przerw w
pracy.
- Planowanie czynności pracownika.
- Zapewnienie sprawnego sprzętu biurowego i innego niezbędnego
sprzętu dodatkowego.
- Zapewnienie narzędzi koniecznych do wykonania zadania.
- Odpowiednie warunki środowiska pracy.
- Praca zespołowa.
- Zapoznanie pracownika z indywidualnymi strategiami radzenia
sobie ze stresem.
- Instruowanie pracownika o zasadach sprawnego realizowania
zadań.
A
- Bóle głowy, bóle oczu,
łzawienie.
M
S
S
- Prawidłowa organizacja stanowiska pracy.
- Prawidłowe usytuowanie monitora względem okien i lamp.
- Praca przemienna.
- Odpowiednie wyposażenie stanowiska pracy.
A
20
- Przemoc słowna lub
fizyczna.
21
Niepożądane skutki
działania substancji i
środków
niebezpiecznych np.:
- alkohol etylowy
- formalina techniczna
- gliceryna
- octan etylu
- balsam kanadyjski
- płytki GLOBOL
- pianka montażowouszczelniająca
SOUDAL
(Patrz karty
charakterystyki
substancji i środków
niebezpiecznych).
- Kontakt z interesantami,
gośćmi z kraju i z
zagranicy.
- Kontakt z innymi osobami
przebywającymi na terenie
zakładu pracy.
- Niestosowanie zasad
bezpiecznej i higienicznej
pracy z substancjami i
środkami niebezpiecznymi.
- Brak środków ochrony
indywidualnej i zbiorowej.
- Stres psychiczny.
- Urazy ciała.
S
S
S
- Szkolenie w zakresie rozpoznawania i reagowania na przemoc.
- Wyposażenie stanowiska w środki służące do wzywania pomocy.
A
- Podrażnienie i wysuszenie
skóry.
- Podrażnienie dróg
oddechowych.
- Ból głowy.
- Kaszel.
- Uczucie duszności.
- Kołatanie serca.
- Obrzęk krtani.
- Zapalenie płuc.
- Podrażnienie błon
śluzowych.
- Łzawienie oczu.
- Nadżerka i owrzodzenia
perforacji gałki ocznej.
- Zapalenie spojówek.
- Oparzenia I i II stopnia.
- Oparzenia błony śluzowej
układu pokarmowego.
- Nudności.
- Wymioty.
- Drgawki.
- Uczulenie.
- Alergie.
S
D
D
- Odpowiednie składowanie substancji i środków niebezpiecznych.
- Wentylacja.
- Stosowanie środków ochrony indywidualnej.
- Przestrzeganie zasad BHP.
- Profilaktyczne badania lekarskie.
- Pomiary warunków środowiska pracy.
A
22
- Stwarzanie przez
pracownika zagrożeń
utraty zdrowia i życia
innych pracowników
oraz osób trzecich
przebywających na
terenie zakładu pracy.
- Brak samokontroli.
- Nieodpowiedzialność.
- Stwarzanie okoliczności,
które mogą powodować
utratę zdrowia lub życia
osób trzecich.
- Stosowanie środków
chemicznych niezgodnie z
ich przeznaczeniem.
- Nieporządek na
stanowisku pracy (np.
narzędzia, urządzenia do
prac technicznych w
ciągach komunikacyjnych,
na drogach ewakuacyjnych,
przy wejściach i wyjściach
do budynków).
- Składowanie środków
chemicznych, narzędzi i
urządzeń w miejscach
dostępnych dla osób
nieupoważnionych.
- Stres osoby sprzątającej i
osób trzecich.
- Upadek.
- Urazy ciała.
- Złamanie kończyn.
- Wstrząśnięcie mózgu.
Symbole: M – małe, S – średnie, D – duże, A – akceptowalne
S
S
S
- Odpowiedzialność.
- Ostrożność.
- Porządek na stanowisku pracy.
- Prowadzenie czynności technicznych poza godzinami
urzędowania pracowników zakładu pracy (lub w godzinach
urzędowania po wcześniejszym uzyskaniu zgody przełożonego i
poinformowaniu pozostałych pracowników).
- Składowanie narzędzi, sprzętu i środków chemicznych
przeznaczonych do prac technicznych w miejscach do tego
przeznaczonych i odpowiednio oznakowanych.
- Zakaz zastawiana ciągów komunikacyjnych, dróg
ewakuacyjnych, wejść/wyjść przedmiotami przeznaczonymi do
prac technicznych.
A