Instrukcja użytkowania synchronizatora
Transkrypt
Instrukcja użytkowania synchronizatora
Spółka z o.o. 80-180 Gdańsk – Kowale, ul. Kwiatowa 3/1, tel.(058)32 282 31, fax.(058)32 282 33, www.kared.com.pl, e-mail: [email protected], KRS:0000140099, NIP: 583-001-80-84, Regon: 008103751, BZWBK S.A. O-2/Gdańsk r-k nr 42 1090 1098 0000 0000 0988 2343 Synchronizator Mikroprocesorowy SM-06-2D Instrukcja użytkowania (wersja 1.04) Copyright 2013 by PUP Kared. Wszelkie prawa zastrzeżone. SM-06-2D - Instrukcja użytkowania PUP KARED Sp. z o.o. zastrzega sobie prawo wprowadzania zmian w swoich produktach polegających na doskonaleniu ich cech technicznych. Zmiany te nie zawsze mogą być na bieżąco uwzględniane w dokumentacji. Marki i nazwy produktów wymienione w niniejszej instrukcji stanowią znaki towarowe lub zarejestrowane znaki towarowe, należące odpowiednio do ich właścicieli. Tak można się z nami skontaktować: PUP KARED Sp. z o.o Phone +48 58 32 282 31 ul. Kwiatowa 3/1 Mobile phone +48 602 152 740 80-180 Gdańsk – Kowale, Fax +48 58 32 282 33 Poland E-mail [email protected] Internet http://www.kared.com.pl/ Energotest Sp. z o.o. Phone +48 32 270 45 18 ul. Chorzowska 44B Fax +48 32 270 45 17 44-100 Gliwice, Poland E-mail [email protected] Internet http://www.energotest.com.pl/ lub naszym dystrybutorem: ZNACZENIE INSTRUKCJI UŻYTKOWANIA W razie wątpliwości co do właściwej interpretacji treści instrukcji prosimy koniecznie zwracać się o wyjaśnienie do producenta. Będziemy wdzięczni za wszelkiego rodzaju sugestie, opinie i krytyczne uwagi użytkowników i prosimy o ich ustne lub pisemne przekazywanie. Pomoże nam to uczynić instrukcję jeszcze łatwiejszą w użyciu oraz uwzględnić życzenia i wymagania użytkowników. Urządzenie, do którego została dołączona niniejsza instrukcja, zawiera niemożliwe do wyeliminowania, potencjalne zagrożenie dla osób i wartości materialnych. Dlatego każda osoba, pracująca przy urządzeniu lub wykonująca jakiekolwiek czynności związane z obsługiwaniem i konserwowaniem urządzenia, musi zostać uprzednio przeszkolona i znać potencjalne zagrożenie. Wymaga to starannego przeczytania, zrozumienia i przestrzegania instrukcji użytkowania, w szczególności wskazówek dotyczących bezpieczeństwa. Copyright 2013 by PUP Kared. Wszelkie prawa zastrzeżone. Niniejsza instrukcja użytkowania może być powielana i rozpowszechniana wyłącznie w całości PUP KARED Sp. z o.o. IU_SM-06-2D-v1.04 Strona 2/45 SM-06-2D - Instrukcja użytkowania Spis treści ZNACZENIE INSTRUKCJI UŻYTKOWANIA...........................................................................................2 INFORMACJA O ZGODNOŚCI.............................................................................................................. 5 1. Zastosowanie urządzenia................................................................................................................... 6 1.1. Łączenie w trybach napięciowych...............................................................................................6 1.1.1. Synchronizacja automatyczna ze stałym czasem wyprzedzenia (SYN)...............................6 1.1.2. Załączanie w zadanym sektorze kątowym (ZSK).................................................................6 1.2. Łączenie w trybach beznapięciowych..........................................................................................6 1.2.1. Łączenie SBN...................................................................................................................... 6 1.2.2. Łączenie GBN...................................................................................................................... 6 1.2.3. Łączenie SGBN................................................................................................................... 6 2. Zasady bezpieczeństwa...................................................................................................................... 7 3. Opis techniczny i działanie urządzenia...............................................................................................9 3.1. Opis ogólny................................................................................................................................. 9 3.2. Obudowa..................................................................................................................................... 9 3.3. Tablica Synoptyczna.................................................................................................................... 9 3.4. Sygnalizacja błędów.................................................................................................................. 10 3.4.1. Błędy zewnętrzne.............................................................................................................. 10 3.4.2. Błędy wewnętrzne..............................................................................................................10 3.5. Opis działania............................................................................................................................ 10 3.5.1. Wprowadzenie – definicje i oznaczenia.............................................................................10 3.5.2. Uruchamianie i wyłączanie ...............................................................................................12 3.5.3. Odstawienie awaryjne........................................................................................................12 3.5.4. Wybór wyłącznika.............................................................................................................. 13 3.5.5. Tryby pracy........................................................................................................................ 13 3.5.5.1. Synchronizacja automatyczna ze stałym czasem wyprzedzenia – tryb SYN..............13 3.5.5.1.1. Start procesu łączenia w trybie SYN...................................................................13 3.5.5.1.2. Regulacja napięcia.............................................................................................15 3.5.5.1.3. Regulacja prędkości obrotowej generatora.........................................................15 3.5.5.1.4. Zapobieganie pracy synchronicznej niesynfazowej.............................................15 3.5.5.1.5. Załączanie wyłącznika w trybie SYN...................................................................15 3.5.5.2. Łączenie w zadanym sektorze kąta – tryb ZSK..........................................................17 3.5.5.2.1. Start procesu łączenia w trybie ZSK...................................................................18 3.5.5.2.2. Załączenie wyłącznika w trybie ZSK...................................................................18 3.5.5.3. Łączenie przy braku napięcia własnego – tryb SBN...................................................20 3.5.5.3.1. Start procesu łączenia w trybie SBN...................................................................21 3.5.5.3.2. Załączenie wyłącznika w trybie SBN...................................................................21 3.5.5.4. Łączenie przy braku napięcia odniesienia – tryb GBN...............................................22 3.5.5.4.1. Start procesu łączenia w trybie GBN..................................................................23 3.5.5.4.2. Załączenie wyłącznika w trybie GBN..................................................................24 3.5.5.5. Łączenie przy braku obydwóch napięć – tryb SGBN..................................................24 3.5.5.5.1. Start procesu łączenia w trybie SGBN................................................................25 3.5.5.5.2. Załączenie wyłącznika w trybie SGBN................................................................26 3.5.5.6. Przeglądanie i modyfikacja nastaw oraz pomiary parametrów obiektu (TEST)..........26 PUP KARED Sp. z o.o. IU_SM-06-2D-v1.04 Strona 3/45 SM-06-2D - Instrukcja użytkowania 3.5.5.6.1. Nastawy.............................................................................................................. 27 3.5.5.6.2. Pomiar czasu tw.................................................................................................30 3.5.5.6.3. Pomiar kąta fi......................................................................................................32 3.5.5.6.4. Pomiary współczynnika C...................................................................................33 4. Dane techniczne............................................................................................................................... 34 5. Dane o kompletności........................................................................................................................ 40 6. Instalacja i uruchomienie.................................................................................................................. 40 7. Monitorowanie procesu synchronizacji..............................................................................................40 7.1. Łącza komunikacyjne................................................................................................................ 40 7.2. Tablica synoptyczna TS-20........................................................................................................41 7.3. Wizualizacja procesu synchronizacji.........................................................................................42 7.4. Komunikacja z systemem nadrzędnym.....................................................................................42 7.5. Dziennik zdarzeń....................................................................................................................... 43 7.6. Rejestrator procesu synchronizacji............................................................................................44 8. Eksploatacja..................................................................................................................................... 44 8.1. Badania okresowe..................................................................................................................... 44 8.2. Wykrywanie i usuwanie uszkodzeń...........................................................................................44 9. Transport i magazynowanie..............................................................................................................45 10. Utylizacja........................................................................................................................................ 45 11. Gwarancja i serwis.......................................................................................................................... 45 PUP KARED Sp. z o.o. IU_SM-06-2D-v1.04 Strona 4/45 SM-06-2D - Instrukcja użytkowania INFORMACJA O ZGODNOŚCI Urządzenie będące przedmiotem niniejszej instrukcji zostało przeznaczone dla zastosowań w środowisku przemysłowym. Przy konstruowaniu i produkcji niniejszego urządzenia zastosowano takie normy, których spełnienie zapewnia realizację założonych zasad i środków bezpieczeństwa, pod warunkiem przestrzegania przez użytkownika podanych dalej wytycznych instalowania i uruchomienia oraz prowadzenia eksploatacji. Urządzenie to jest urządzeniem klasy A. W środowisku mieszkalnym może ono powodować zakłócenia radioelektryczne. W takich przypadkach można żądać od jego użytkownika zastosowania odpowiednich środków zaradczych. Urządzenie to jest zgodne z postanowieniami dyrektyw UE: 2006/95/WE LVD - Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 12 grudnia 2006 r. w sprawie harmonizacji ustawodawstw państw członkowskich odnoszących się do sprzętu elektrycznego przewidzianego do stosowania w określonych granicach napięcia - wprowadzona na terytorium RP Rozporządzeniem Ministra Gospodarki z dnia 21 sierpnia 2007 r. w sprawie zasadniczych wymagań dla sprzętu elektrycznego (Dz.U. Nr 155, poz. 1089). 2004/108/WE EMC - Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 15 grudnia 2004 r. w sprawie zbliżenia ustawodawstw Państw Członkowskich odnoszących się do kompatybilności elektromagnetycznej – wprowadzona na terytorium RP Ustawą z dnia 13 kwietnia 2007 r. o kompatybilności elektromagnetycznej (Dz.U. Nr 82, poz. 556). Zgodność z dyrektywami została potwierdzona badaniami wykonanymi w niezależnych od producenta laboratoriach pomiarowych i badawczych. Urządzenie spełnia wymagania zasadnicze określone w dyrektywach: niskonapięciowej (2006/95/WE) i kompatybilności elektromagnetycznej (2004/108/WE), poprzez zgodność z normami: Norma zharmonizowana z dyrektywą LVD 2006/95/WE PN-EN 60255-27:2006 - Przekaźniki energoelektryczne – Cześć 5: Koordynacja izolacji przekaźników pomiarowych urządzeń zabezpieczeniowych. Wymagania i badania. Przekaźniki pomiarowe i urządzenia zabezpieczeniowe -- Część 27: Wymagania bezpieczeństwa wyrobu Norma dla dyrektywy EMC 2004/108/WE PN-EN 60255:2010 - Przekaźniki pomiarowe i urządzenia zabezpieczeniowe – Część 26: Wymagania dotyczące kompatybilności elektromagnetycznej. PUP KARED Sp. z o.o. IU_SM-06-2D-v1.04 Strona 5/45 SM-06-2D - Instrukcja użytkowania 1. Zastosowanie urządzenia Synchronizator SM-06-2D jest urządzeniem przeznaczonym do automatycznego, precyzyjnego i bezpiecznego łączenia obiektów elektroenergetycznych prądu przemiennego do pracy równoległej. Synchronizator ten otrzymał w porównaniu do wcześniejszych modeli rozbudowane możliwości sprzętowe i programowe. Synchronizator wykonany jest w wersji dwutorowej, dwukanałowej. SM-06-2D wyposażono w specjalne oprogramowanie umożliwiające wykonanie testów dla ustalenia właściwych wartości parametrów dynamiki synchronizowanych zespołów prądotwórczych i czasów zamykania wyłączników, bez konieczności posługiwania się specjalną aparaturą pomiarowo-kontrolną. Dodano też wewnętrzny rejestrator przebiegu procesu synchronizacji. Urządzenie otrzymało też bogaty zestaw łącz i protokołów komunikacyjnych - w tym IEC 61850. Synchronizator przystosowany jest do obsługi układu zawierającego jeden lub dwa generatory oraz do czterech wyłączników. 1.1. Łączenie w trybach napięciowych Tryby napięciowe służą do łączenia obiektów elektroenergetycznych w sytuacji gdy obie strony zamykanego wyłącznika znajdują się pod napięciem. 1.1.1. Synchronizacja automatyczna ze stałym czasem wyprzedzenia (SYN) Tryb SYN służy do łączenia obiektów pracujących asynchronicznie. W tym trybie synchronizator może, o ile jest taka możliwość, wysyłać impulsy regulacyjne, zmniejszając w ten sposób dopuszczalne różnice napięć i częstotliwości do poziomów nastawionych przez użytkownika. 1.1.2. Załączanie w zadanym sektorze kątowym (ZSK) Tryb ZSK służy do łączenia obiektów, gdy synchronizator nie ma wpływu na napięcia i częstotliwości łączonych obiektów a ma je połączyć, gdy spełnione są określone w nastawach warunki łączenia. Po podaniu sygnału “Start” synchronizator wygeneruje impuls zamykający wyłącznik tylko wtedy, gdy różnica napięć, różnica faz i dryft fazy w nastawionym czasie granicznym nie przekroczą nastawionych wartości dopuszczalnych. 1.2. Łączenie w trybach beznapięciowych Tryby beznapięciowe służą do łączenia obiektów elektroenergetycznych w sytuacji gdy przynajmniej jedna strona zamykanego wyłącznika znajduje się w stanie beznapięciowym. 1.2.1. Łączenie SBN Tryb SBN służy do zamykania wyłącznika, gdy wartość skuteczna napięcia i częstotliwość napięcia pola odniesienia mieszczą się w wymaganym zakresie, a napięcie pola własnego zawiera się w zakresie szczątkowym. Kontrola napięcia szczątkowego ma na celu wykrycie sytuacji, gdy szyny pola własnego są zwarte. 1.2.2. Łączenie GBN Tryb GBN służy do zamykania wyłącznika, gdy wartość skuteczna napięcia i częstotliwość napięcia pola własnego mieszczą się w wymaganym zakresie, a napięcie pola odniesienia zawiera się w zakresie szczątkowym. Kontrola napięcia szczątkowego ma na celu wykrycie sytuacji, gdy szyny pola odniesienia są zwarte. 1.2.3. Łączenie SGBN Tryb SGBN służy do kontrolowanego przez synchronizator zamykania wyłącznika, gdy po obydwu jego PUP KARED Sp. z o.o. IU_SM-06-2D-v1.04 Strona 6/45 SM-06-2D - Instrukcja użytkowania stronach nie ma napięcia zasilającego. Po obu stronach wyłącznika kontrolowane jest napięcie szczątkowego. Kontrola napięcia szczątkowego ma na celu wykrycie, czy któreś z szyn nie są zwarte. 2. Zasady bezpieczeństwa Informacje znajdujące się w tym rozdziale mają na celu zaznajomienie użytkownika z właściwą instalacją i obsługą wyrobu. Zakłada się, że personel instalujący, uruchamiający i eksploatujący to urządzenie posiada właściwe kwalifikacje i jest świadomy o istnieniu potencjalnego niebezpieczeństwa związanego z pracą przy urządzeniach elektrycznych. Urządzenie spełnia wymagania obowiązujących przepisów i norm w zakresie bezpieczeństwa. W jego konstrukcji zwrócono szczególną uwagę na bezpieczeństwo użytkowników. Instalacja urządzenia Urządzenie powinno być zainstalowane w miejscu, które zapewnia odpowiednie warunki środowiskowe określone w danych technicznych. Urządzenie powinno być właściwie zamocowane, zabezpieczone przed uszkodzeniami mechanicznymi i przed przypadkowym dostępem osób nieuprawnionych. Synchronizator jest przystosowany do montażu zatablicowego w rozdzielniach wnętrzowych. Synchronizator należy podłączyć zgodnie ze schematem elektrycznym. Podłączenia zewnętrzne doprowadza się poprzez rozłączalne złącza sprężynowe firmy WAGO. Do podłączeń synchronizatora zaleca się stosować przewody typu LY o przekroju 1,0÷2,5 mm2. Synchronizator SM-06-2D jest wykonywany w I klasie ochronności i wymaga podłączenia przewodu ochronnego instalacji do odpowiednio oznakowanego zacisku na obudowie. Uruchomienie urządzenia Po zainstalowaniu synchronizatora należy przeprowadzić jego uruchomienie zgodnie z ogólnie przyjętymi zasadami dotyczącymi urządzeń zabezpieczeniowych, automatyki i sterowania. Próba izolacji może spowodować naładowanie się pojemności rozproszonych do niebezpiecznego napięcia. Po zakończeniu każdej części próby należy pojemności te rozładować. Eksploatacja urządzania Urządzenie powinno pracować w warunkach określonych w danych technicznych. Osoby obsługujące urządzenie powinny być upoważnione i zaznajomione z instrukcją użytkowania. Zdejmowanie obudowy Przed przystąpieniem do wykonywania jakichkolwiek prac związanych z koniecznością zdjęcia obudowy należy bezwzględnie odłączyć wszystkie napięcia zasilające i pomiarowe, a następnie odłączyć synchronizator od obwodów zewnętrznych przez wypięcie wszystkich wtyków. Zastosowane podzespoły są czułe na wyładowania elektrostatyczne, dlatego otwieranie urządzenia bez właściwego wyposażenia antyelektrostatycznego, może spowodować jego uszkodzenie. PUP KARED Sp. z o.o. IU_SM-06-2D-v1.04 Strona 7/45 SM-06-2D - Instrukcja użytkowania Obsługa Po zainstalowaniu urządzenie nie wymaga dodatkowej obsługi poza okresowymi sprawdzeniami wymaganymi przez odpowiednie przepisy. W razie wykrycia usterki należy zwrócić się do producenta. Producent świadczy usługi serwisowe gwarancyjne i pogwarancyjne. Warunki gwarancji określone są w karcie gwarancyjnej. Przeróbki i zmiany Ze względu na bezpieczeństwo, wszelkie przeróbki i zmiany funkcji urządzenia, którego dotyczy niniejsza instrukcja są niedozwolone. Przeróbki urządzenia, na które producent nie udzielił pisemnej zgody powodują utratę wszelkich roszczeń z tytułu odpowiedzialności przeciwko firmie PUP Kared Spółka z o.o. Wymiana elementów i podzespołów wchodzących w skład urządzenia pochodzących od innych producentów niż zastosowane, może naruszyć bezpieczeństwo jego użytkowników i spowodować nieprawidłowe działanie urządzenia. Firma PUP KARED Sp. z o.o. nie odpowiada za szkody spowodowane przez zastosowanie niewłaściwych elementów i podzespołów. Zakłócenia O ewentualnych zauważonych zakłóceniach w pracy urządzenia i innych szkodach należy niezwłocznie poinformować kompetentną osobę. Naprawy mogą być wykonywane wyłącznie przez kwalifikowanych specjalistów. Tabliczki znamionowe, informacyjne i naklejki Należy bezwzględnie przestrzegać wskazówek podanych w formie opisów na urządzeniu, tabliczkach informacyjnych i naklejkach oraz utrzymywać je w stanie zapewniającym dobrą czytelność. Tabliczki i naklejki, które zostały uszkodzone lub stały się nieczytelne, należy wymienić. PUP KARED Sp. z o.o. ul. Kwiatowa 3/1 80-180, Gdańsk-Kowale Synchronizator # xxxxx / 2013 SS-07-220-577-3-6-PL-0101001 U pomiar.: Zasilanie: U dwustan.: 57,7V 220V ! 220V Rys. 2.1. Wzór tabliczki znamionowej Zagrożenia niemożliwe do wyeliminowania W warunkach normalnej eksploatacji urządzenia nie należy dotykać jego zacisków ze względu na występowanie napięć o wartościach niebezpiecznych dla człowieka. PUP KARED Sp. z o.o. IU_SM-06-2D-v1.04 Strona 8/45 SM-06-2D - Instrukcja użytkowania 3. Opis techniczny i działanie urządzenia 3.1. Opis ogólny Synchronizator SM-06-2D zbudowano w oparciu o technikę mikroprocesorową. Podzespoły urządzenia umieszczono w 19 calowej kasecie Euro 3U w wykonaniu zatablicowym. Do synchronizatora doprowadza się 4 jednofazowe napięcia pomiarowe i sygnały dwustanowe blokady, startu, stanu wyłączników oraz sygnały wyboru trybu pracy. Synchronizator jest przystosowany do pracy z siecią o częstotliwości 50Hz. 3.2. Obudowa Synchronizatory SM-06-2D produkowane są w obudowach zatablicowych (kaseta Euro 19” 3U) o szerokości 84T przeznaczonych do zabudowania w typowej szafie przystosowanej do montażu kaset 19-calowych. Rysunek 3.1 przedstawia typową obudowę. Rys. 3.1 Rysunek obudowy (widok od strony złączy) 3.3. Tablica Synoptyczna Synchronizator SM-06-2D wyposażono w tablicę synoptyczną, umieszczoną na froncie urządzenia i ułatwiającą zwłaszcza pierwsze uruchomienie procesu synchronizacji automatycznej. Rys. 3.2. Widok płyty czołowej synchronizatora SM-06-2D PUP KARED Sp. z o.o. IU_SM-06-2D-v1.04 Strona 9/45 SM-06-2D - Instrukcja użytkowania Na tablicy tej z lewej strony umieszczono diody świecące (LED) sygnalizujące m. in. wybrany rodzaj pracy, a z prawej strony: wyświetlacz ciekłokrystaliczny (LCD), przyciski (klawiaturę) oraz diody LED sygnalizujące wybrany czas własny zamykania wyłącznika. W prawym dolnym rogu tablicy synoptycznej umieszczono gniazdo złącza RS 232C do podłączenia przenośnego komputera PC. Na prawo od LCD, znajduje się LED sygnalizacji błędu. W centralnej części tablicy synoptycznej pod napisem REGULACJA, przy napisach NAPIĘCIE i OBROTY, umieszczono strzałki podświetlane w takt generowania przez synchronizator impulsów oddziałujących na regulatory napięcia i prędkości kątowej turbozespołu. Strzałki skierowane ku górze są podświetlane wtedy, gdy generowane są sygnały zwiększające napięcie i częstotliwość. Analogicznie strzałki skierowane w dół wtedy, gdy generowane są sygnały zmniejszające napięcie i częstotliwość. 3.4. Sygnalizacja błędów 3.4.1. Błędy zewnętrzne Błędy zewnętrzne sygnalizowane są odpowiednim komunikatem słownym na wyświetlaczu synchronizatora. Należą do nich uszkodzenia lub błędy występujące poza synchronizatorem, związane z brakiem odpowiedniej konfiguracji sygnałów wejściowych (np. urwany przewód, uszkodzony styk, itp.) lub niemożliwością wykonania synchronizacji. 3.4.2. Błędy wewnętrzne Błędy wewnętrzne mogą wystąpić na skutek zakłóceń pracy synchronizatora. Są one sygnalizowane w postaci kodu cyfrowego. W przypadku wystąpienia błędu wewnętrznego, należy zanotować jego kod, wyłączyć zasilanie synchronizatora i włączyć go ponownie. Jeśli po ponownym włączeniu pojawi się ten sam błąd, należy bezwzględnie wezwać serwis, gdyż może to świadczyć o uszkodzeniu wewnętrznym synchronizatora. 3.5. Opis działania Niniejszy rozdział omawia szczegółowo działanie SM-06-2D począwszy od uruchomienia urządzenia, postępowania z nieprawidłowościami i wreszcie realizacją procesu synchronizacji. 3.5.1. Wprowadzenie – definicje i oznaczenia Zasilanie synchronizatora 1. Uv – Napięcie zasilające o wartości znamionowej 220 V DC. Analogowe sygnały wejściowe 1. Us – Napięcie sieci, 2. Ug – Napięcie generatora, 3. Usr – Napięcie sieci, redundantny moduł pomiarowy, 4. Ugr – Napięcie generatora, redundantny moduł pomiarowy, PUP KARED Sp. z o.o. IU_SM-06-2D-v1.04 Strona 10/45 SM-06-2D - Instrukcja użytkowania Pary napięć pomiarowych 1. Us-Ug Para napięć do synchronizacji, moduł główny 2. Usr-Ugr Para napięć do synchronizacji, moduł redundantny Dyskretne sygnały wejściowe A. Sygnały wyboru rodzaju pracy: 1. TEST – Przeglądanie i modyfikacja nastaw oraz pomiary niektórych parametrów obiektu, 2. SYN – Wybór trybu pracy „Synchronizacja”, 3. ZSK – Wybór trybu pracy „Załączanie w zadanym sektorze kątowym”, 4. SBN – Wybór trybu pracy „Sieć bez napięcia”, 5. GBN – Wybór trybu pracy „Generator bez napięcia”, 6. SGBN – Wybór trybu pracy „Sieć i generator bez napięcia”. B. Sygnały sterujące: 1. START START procesu łączenia wybranym wyłącznikiem, 4. BLKZ Blokada sygnału załączającego wyłącznik, C. Sygnały stanu wyłącznika: 1. W1o – wyłącznik W1 otwarty, 2. W1z – wyłącznik W1 zamknięty, 3. W2o – wyłącznik W2 otwarty, 4. W2z – wyłącznik W2 zamknięty, 5. W3o – wyłącznik W3 otwarty, 6. W3z – wyłącznik W3 zamknięty, 7. W4o – wyłącznik W4 otwarty, 8. W4z – wyłącznik W4 zamknięty, D. Sygnały wyboru nastaw generatora: 1. Gen1 – nastawy generatora 1, 2. Gen2 – nastawy generatora 2. PUP KARED Sp. z o.o. IU_SM-06-2D-v1.04 Strona 11/45 SM-06-2D - Instrukcja użytkowania E. Sygnały wyboru banku nastaw: 1. Bank-1 – Bank nastaw nr 1, 2. Bank-2 – Bank nastaw nr 2, 3. Bank-3 – Bank nastaw nr 3, 4. Bank-4 – Bank nastaw nr 4. Dyskretne sygnały wyjściowe (styki przekaźnika) A. Impuls załączający wyłącznik: 1. ZW – Impuls załączający wyłącznik. B. Sygnalizacja stanu pracy: 1. BL – Sygnalizacja błędu, C. Sygnały regulacyjne: 1. OG – Sygnał impulsowy zwiększający obroty generatora, 2. OD – Sygnał impulsowy zmniejszający obroty generatora, 3. NG – Sygnał impulsowy zwiększający napięcie generatora, 3. ND – Sygnał impulsowy zmniejszający napięcie generatora. 3.5.2. Uruchamianie i wyłączanie Synchronizator jest uruchamiany przez załączenie napięcia zasilania. Po załączeniu zasilania synchronizator wykonuje procedurę autotestowania. Jeżeli nie zostaną wykryte żadne błędy wewnętrzne, synchronizator przechodzi do trybu oczekiwania. W synchronizatorze zastosowano układ kontroli napięcia zasilającego. Jeżeli wartość tego napięcia spadnie poniżej minimalnej wartości (wartość jest podana w danych technicznych), urządzenie przejdzie do stanu odstawienie awaryjne. Synchronizator można wyłączyć w każdej chwili poprzez zdjęcie napięcia zasilającego. 3.5.3. Odstawienie awaryjne Odstawienie awaryjne ma miejsce wtedy, gdy synchronizator wykryje błąd uniemożliwiający prawidłowe wykonanie zadanego łączenia. Odstawienie awaryjne powoduje: 1. Sygnalizację błędu - zwarcie +BL z BL (styki przekaźnika), 2. Wyświetlenie komunikatu o błędzie na wyświetlaczu LCD, 3. Zapalenie LED-a sygnalizującego błąd. PUP KARED Sp. z o.o. IU_SM-06-2D-v1.04 Strona 12/45 SM-06-2D - Instrukcja użytkowania Jeżeli odstawienie awaryjne było spowodowane niemożliwością dokończenia procesu synchronizacji, synchronizator powróci do stanu oczekiwanie po czasie ok 2 sekund. Jeżeli odstawienie awaryjne było spowodowane spadkiem napięcia zasilania synchronizatora poniżej minimalnego progu wymaganego do poprawnej pracy, to synchronizator pozostanie w stanie odstawienia do momentu powrotu poziomu zasilania do wymaganej wartości minimalnej. 3.5.4. Wybór wyłącznika Należy wybrać jeden i tylko jeden wyłącznik do procesu synchronizacji. W tym celu należy podać napięcie ze styków pomocniczych załączanego wyłącznika na tylko jedno wejście Wxo (W1o lub W2o lub W3o lub w4o). Jednocześnie na żadnym z wejść Wxz ( W1z, W2z, W3z oraz W4z) nie może być podane napięcie. 3.5.5. Tryby pracy W tym rozdziale omówione zostanie działanie poszczególnych trybów pracy synchronizatora. 3.5.5.1. Synchronizacja automatyczna ze stałym czasem wyprzedzenia – tryb SYN W stanie oczekiwanie (rys. 3.3) wyświetlane są bieżące wartości skuteczne napięć pomiarowych Us i Ug w % wartości znamionowej oraz ich częstotliwości Fs i Fg. W pierwszym wierszu wyświetlane jest wybrany bank nastaw (Bx), generator (Gx) oraz wybrany wyłącznik (Wx). Wartość napięcia Us i częstotliwości Fs napięcia sieci wyświetlane są w drugim wierszu. Wartość napięcia Ug i częstotliwości Fg napięcia generatora wyświetlane są w trzecim wierszu. W ostatnim wierszu wyświetlana jest różnica faz dfi i stan sygnału na wejściu BLKZ – B. „0” – oznacza nieaktywny stan wejścia (brak napięcia), „1” – stan aktywny. W stanie oczekiwanie synchronizator nie wysyła żadnych sygnałów i przebywa w nim do czasu pojawienia się napięcia na wejściu START. Napięcie na wejściu START, nie musi być utrzymywane, potrzebny jest tylko impuls. S Y N B 1 G 1 W1 U 1 = 1 0 2 , 3 % F 1 = 5 0 , 0 5 H z U 3 = F 3 = 4 9 , 7 2 H z d f i 9 9 , 7 % = 3 5 ° B = 0 Rys. 3.3 Oczekiwanie w trybie SYN 3.5.5.1.1. Start procesu łączenia w trybie SYN Warunki konieczne rozpoczęcia procesu synchronizacji: Wybrany tryb pracy SYN i nieaktywne pozostałe wejścia wyboru trybu pracy (3.1) Wybrany jeden i tylko jeden bank nastaw (3.2) Wybrany jeden i tylko jeden wyłącznik (3.3) Wybrany jeden i tylko jeden generator (3.4) PUP KARED Sp. z o.o. IU_SM-06-2D-v1.04 Strona 13/45 SM-06-2D - Instrukcja użytkowania Jeśli warunki będą spełnione i zostanie podany impuls na wejście START, synchronizator przechodzi do stanu łączenie. W stanie łączenie porównuje mierzone wartości z wartościami zadanymi (nastawami), reguluje napięcie i prędkość kątową generatora (o ile ma taką możliwość) i załącza wyłącznik z zadanym czasem wyprzedzenia. W czasie regulacji, przed połączeniem, na wyświetlaczu ukazują się informacje jak w przykładzie na rys. 3.4. - 5 %< d U = - 0 , 2 0 < d F = d f i = 3 % < 5 % 0 , 0 5 < 0 , 2 0 1 1 0 ° 0 Rys. 3.4 łączenie w trybie SYN W środkowej części wyświetlacza LCD, po znaku „=”, wyświetlane są aktualnie mierzone wartości: różnicy napięć dU, różnicy częstotliwości dF i różnicy faz dfi. W lewej części wyświetlacza wyświetlane są nastawione dolne wartości graniczne napięć „–dU” (tablica 3.1, lp.1) i częstotliwości „–dF”, (tablica 3.1, lp.3). Z prawej strony – górne wartości graniczne „+dU” (tablica 3.1, lp.2) i „+dF” (tablica 3.1, lp.4). Poprzez ustawienie nastawy „ZL-” (tablica 3.2, lp.5) na „N” jest możliwe zablokowanie łączenia „od dołu” czyli dla dF < 0. Wówczas zamiast wybranej wartości -dF, będzie wyświetlana wartość 0. Poprzez ustawienie nastawy „ZL+” (tablica 3.2, lp.6) na „N” jest możliwe zablokowanie łączenia „od góry”, czyli dla dF > 0. Wówczas zamiast wybranej wartości +dF, będzie wyświetlana wartość 0. W czwartym wierszu wyświetlacza, w formie czarnej linijki, wyświetlana jest bezwzględna wartość różnicy faz w zakresie od 0 do 180°. z dyskretyzacją ± 2°. Wartość zerową linijki obrazującej bezwzględną wartość różnicy „0” umieszczono z prawej strony wyświetlacza. Mierzone wielkości są odświeżane z częstotliwością 25 razy/s. Różnica napięć dU wyrażona jest w wartościach względnych: dU =100 Ug−Us [% ] Us (3.5) Gdzie: Us – mierzone napięcie sieci Ug – mierzone napięcie generatora Różnica częstotliwości dF wyrażona jest w wartościach względnych: dF =100 Fg−Fs [% ] Fs (3.6) Gdzie: Fs – mierzona częstotliwość napięcia sieci Fg – mierzona częstotliwość napięcia generatora Różnica faz dfi wyrażona jest w stopniach: dfi= fig− fis [° ] (3.7) Gdzie: PUP KARED Sp. z o.o. IU_SM-06-2D-v1.04 Strona 14/45 SM-06-2D - Instrukcja użytkowania fis – mierzona faza napięcia sieci fig – mierzona faza napięcia generatora Jeżeli w stanie łączenie w jakiejkolwiek chwili nie będzie spełniona nierówność 3.8 −15 %<dF<15 % (3.8) to synchronizator przejdzie do stanu odstawienie awaryjne. 3.5.5.1.2. Regulacja napięcia Sygnał regulacji napięcia jest ciągiem impulsów o częstotliwości 1Hz z nastawionym wypełnieniem równym ww (tablica 3.2 lp. 1). Synchronizator reguluje napięcie przy różnicy częstotliwości |dF| < dfu (tablica 3.2 lp. 2). Jeśli napięcie regulatora nie zależy od jego prędkości kątowej (tablica 3.2 lp. 4, nastawa C = 0) i dU > (+dU/2) (tablica 3.1 lp. 2) to synchronizator generuje impulsy ND zmniejszające napięcie generatora. Jeśli dU < (–dU/2) (tablica 3.1 lp. 1) to synchronizator generuje impulsy NG zwiększające napięcie generatora. Jeśli w trakcie trwania impulsu ND, warunek dU > (+dU/2) przestaje być spełniony, to sygnał regulacyjny jest przerywany. Podobnie, jeśli w trakcie trwania impulsu NG, warunek dU < (-dU/2) przestaje być spełniony, sygnał NG jest też przerywany. Impulsy NG i ND są również przerywane po zamknięciu wyłącznika. W przypadku, gdy napięcie generatora zależy od jego prędkości obrotowej (tablica 3.2 lp. 4, nastawa C ≠ 0) regulacja napięcia jest skojarzona z regulacją częstotliwości. Impulsy regulacji napięcia są modyfikowane w taki sposób, by w chwili spełnienia warunków częstotliwościowych jednocześnie były spełnione warunki napięciowe. 3.5.5.1.3. Regulacja prędkości obrotowej generatora Synchronizator reguluje prędkość obrotową generatora przez zmianę zadanej wartości tej prędkości w regulatorze turbiny napędzającej generator. Regulacja odbywa się za pomocą impulsów o nastawionym czasie trwania TrF (tablica 3.2 lp. 3), dwukrotnie w czasie jednego okresu napięcia dudnień. 3.5.5.1.4. Zapobieganie pracy synchronicznej niesynfazowej Jeżeli przez 20s nie zostaje wysłany żaden impuls regulacji obrotów i w tym czasie bezwzględna wartość różnicy częstotliwości jest mniejsza od 0,1%, to synchronizator wysyła impuls, powodujący wyjście generatora ze stanu pracy synchronicznej niesynfazowej. 3.5.5.1.5. Załączanie wyłącznika w trybie SYN Synchronizator wysyła z czasem wyprzedzenia wybranego wyłącznika tw (tablica 3.3; lp. 1,2,3,4), impuls ZW załączający wyłącznik wtedy, i tylko wtedy, gdy jednocześnie są spełnione niżej podane warunki synchronizacji dokładnej (3.9, 3.10 i 3.11): 1. Napięciowy: −dU (.)≤dU ≤+dU ( .) (3.9) 2. Częstotliwościowy: −dF (.)≤dF ≤+dF (.) (3.10) 3. Fazowy: ∣dfi∣≤ fia (3.11) PUP KARED Sp. z o.o. IU_SM-06-2D-v1.04 Strona 15/45 SM-06-2D - Instrukcja użytkowania Spełnione muszą być również warunki dodatkowe (3.12 i 3.13) : BLKZ =0 4. Sygnał blokady zewnętrznej: (3.12) 5. Upłynęło min. 2 s czasu od zakończenia ostatniego impulsu regulacji obrotów i nie został rozpoczęty następny impuls. (3.13) 6. Napięcie sieci Us≥0,7Un (3.14) 7. Napięcie sieci Ug≥0,7 Un (3.15) gdzie: -dU(.) – dolna wartość graniczna różnicy napięć przy synchronizacji (tablica 3.1; lp. 1); +dU(.) – górna wartość graniczna różnicy napięć przy synchronizacji (tablica 3.1; lp. 2); -dF(.) – dopuszczalna różnica częstotliwości przy łączeniu „od dołu” (tablica 3.1; lp. 3); +dF(.) – dopuszczalna różnica częstotliwości przy łączeniu „od góry” (tablica 3.1; lp. 4); fia – dopuszczalny uchyb kątowy (tablica 3.1; lp. 23); dU – mierzona różnica napięć; dF – mierzona różnica częstotliwości; dfi – przewidywana różnica faz (uchyb fazowy) w chwili zamykania styków wyłącznika; Us – mierzone napięcie sieci; Ug – mierzone napięcie generatora; Un – pomiarowe napięcie znamionowe; (.) – zależy od wybranego banku nastaw (BANK-1,...,Bank-4); Te same warunki muszą być spełnione dla redundantnej pary napięć Usr i Ugr. W przypadku gdy moduły pomiarowe główny i redundantny podejmą sprzeczną decyzję o załączeniu wyłącznika, synchronizator przejdzie do stanu odstawienie awaryjne (rys. 3.6). Jeśli wyżej wymienione warunki synchronizacji ze stałym czasem wyprzedzenia nie są spełnione w bieżącym okresie napięcia dudnień, to synchronizator czeka na ich spełnienie w następnym, aż do skutku, chyba że upłynie dopuszczalny czas Tmax oczekiwania na synchronizację (tablica 3.1; lp. 24). Sygnał blokady zewnętrznej BLKZ blokuje sygnał załączający wyłącznik, jeśli pojawi się przed sygnałem ZW. Jeśli jest odwrotnie, to rozpoczęty impuls załączający trwa przez czas: tzw≤tw +300 ms (3.16) gdzie: tw – nastawiony czas wyprzedzenia; i jest przerywany w momencie potwierdzenia stanu „jednoznacznie zamkniętego”, na podstawie sygnałów ze styków pomocniczych wyłącznika. PUP KARED Sp. z o.o. IU_SM-06-2D-v1.04 Strona 16/45 SM-06-2D - Instrukcja użytkowania Impuls załączający wyłącznik może być jednokrotny, gdy nastawa Lp = 1 (tablica 3.1; lp. 25), lub wielokrotny, gdy Lp > 1 i brak jest sygnału potwierdzającego załączenie wyłącznika. Jeżeli Lp > 1 i po rozpoczęciu impulsu ZW załączającego wyłącznik, przez czas tzw brak jest sygnałów ze styków pomocniczych wyłącznika potwierdzających stan jednoznacznie zamknięty, to synchronizator będzie ponawiał próby łączenia, aż do wyczerpania nastawionej liczby łączeń. S Y N B 1 G 1 O D S T _ P P U s = 1 0 0 , 2 % F s = 5 0 , 0 0 H z U g = 1 0 0 , 2 % F g = 5 0 , 0 0 H z f i 1 ° g - f i s = Rys. 3.5 Potwierdzenie załączenia w trybie SYN Jeśli w kolejnej próbie nastąpiło połączenie, potwierdzone sygnałami z wyłącznika, to synchronizator przechodzi do stanu odstawienie po przełączeniu (rys. 3.5). W stanie odstawienie po przełączeniu wyświetlane są bieżące wartości napięć pomiarowych Us i Ug, (w % wartości znamionowej), częstotliwości Fs i Fg oraz różnica faz dfi. Jeżeli Lp = n i w czasie trwania n-tego impulsu ZW, brak jest sygnałów ze styków pomocniczych wyłącznika, potwierdzających stan jednoznacznie zamknięty, to synchronizator przechodzi do stanu odstawienie awaryjne (rys. 3.6). O D S T A WI E N I E 1 U 1 = 1 0 0 , 2 % F 1 = 5 0 , 0 0 H z U 3 = 1 0 0 , 2 % F 3 = 5 0 , 0 0 H z f i 3 , 1 2 ° g - f i s = * * * * Rys. 3.6 Nieudana synchronizacja sygnalizują, że mierzony kąt jest rzeczywistym kątem przesunięcia fazowego napięć pomiarowych doprowadzonych do wejść synchronizatora, (bez korekty stałego kąta przesunięcia fazowego). Niezależnie od przyczyny odstawienia, po ok 2 sekundach, synchronizator powraca do stanu oczekiwania. Nastawy fi1, fi2, fi3, fi4 (tablica 3.3, lp.5,6,7,8) umożliwiają korektę stałego przesunięcia fazowego, jakie synchronizator “widzi” pomiędzy wejściami pomiarowymi. Jest to przydatne, w sytuacji, gdy na skutek przesunięć fazy powodowanych przez przekładniki lub transformatory, różnica faz na zaciskach pomiarowych, nie jest równa różnicy faz po obu stronach wyłącznika. Dla sytuacji, gdy przesunięć fazowych nie ma, nastawy te powinny być ustawione na 0. 3.5.5.2. Łączenie w zadanym sektorze kąta – tryb ZSK W stanie oczekiwanie (rys. 3.7) wyświetlane są bieżące wartości różnicy napięć dU, różnicy faz dfi oraz dryftu aktualnego fsr i dryftu maksymalnego fmx w przedziale czasu Tg. W pierwszym wierszu wyświetlane jest wybrany banki nastaw (Bx) oraz wybrany wyłącznik (Wx). PUP KARED Sp. z o.o. IU_SM-06-2D-v1.04 Strona 17/45 SM-06-2D - Instrukcja użytkowania Z S K B 1 W1 - 5 %< d U = - 3 0 ° < d f i f s r = 2 %< = 0 , 2 1 3 ° < f m x = 5 % 3 0 ° 0 , 9 Rys. 3.7 Oczekiwanie w trybie ZSK W każdym 0,5s przedziale czasu obliczana jest wartość maksymalna dryfu „fmx” z 50 pomiarów wykonywanych co ok. 10 ms. Na wyświetlaczu wyświetlana jest ostatnio zmierzona wartość maksymalna fmx zaobserwowana w przedziale czasu Tg oraz aktualna różnica częstotliwości fsr. Różnica napięć dU i różnica faz dfi są aktualizowane na wyświetlaczu 25 razy/s. Dryft różnicy fazy wyświetlany jest z rozdzielczością 0,1 [°/s], co odpowiada różnicy częstotliwości 0,277(7) mHz. Dodatkowo pomiar dryftu faz jest dostępny drogą cyfrową z rozdzielczością 0,01 [°/s], co odpowiada różnicy częstotliwości 27,777(7) µHz. Tak dokładny pomiar ma kluczowe znaczenie przy łączeniu obiektów energetycznych między którymi występuje znikomy poślizg (różnica częstotliwości jest bliska zeru). Kryterium zezwalającym na łączenie jest wartość maksymalna dryftu fazy w przedziale czasu. Takie podejście eliminuje przypadkowe łączenie obiektów, gdy średnia różnica częstotliwości jest niewielka, ale występują skoki fazy. 3.5.5.2.1. Start procesu łączenia w trybie ZSK Warunki konieczne rozpoczęcia procesu synchronizacji: Wybrany tryb pracy ZSK i nieaktywne pozostałe wejścia wyboru trybu pracy (3.17) Wybrany jeden i tylko jeden bank nastaw (3.18) Wybrany jeden i tylko jeden wyłącznik (3.19) Jeśli warunki będą spełnione i zostanie podany impuls na wejście START, synchronizator przechodzi do stanu pomiar dryftu. W stanie tym synchronizator powtórnie sprawdza dryft maksymalny w zadanym czasie Tg. Na wyświetlaczu ukazują się informacje jak w przykładzie na rys. 3.8. Z S K P O M I A R - 5 %< d U = - 3 0 ° < d f i = 2 %< 1 3 ° < 5 % 3 0 ° B = 0 Rys. 3.8 Łączenie w trybie ZSK 3.5.5.2.2. Załączenie wyłącznika w trybie ZSK Po upływie czasu Tg Synchronizator sprawdza warunki 3.20, 3.21, 3.22, 3.23, 3.24 Napięcie sieci: Usd (.)≤Us≤Usg (.) (3.20) Różnica napięć dUd (.)≤dU ≤dUg (.) (3.21) Różnica faz: −dfi(.)≤dfi≤+dfi (.) (3.22) Dryft różnicy faz ∣ fmx∣≤ f (.) (3.23) Sygnał blokady BLKZ =0 (3.24) PUP KARED Sp. z o.o. IU_SM-06-2D-v1.04 Strona 18/45 SM-06-2D - Instrukcja użytkowania gdzie: Usd(.) – dolna wartość graniczna napięcia sieci (tablica 3.1; lp. 11); Usg(.) – górna wartość graniczna napięcia sieci (tablica 3.1; lp. 12); dUd(.) – dopuszczalna różnica częstotliwości przy łączeniu „od dołu” (tablica 3.1; lp. 7); dug(.) – dopuszczalna różnica częstotliwości przy łączeniu „od góry” (tablica 3.1; lp. 8); -dfi(.) – dolna granica różnicy faz napięć (tablica 3.1; lp. 5); +dfi(.) – górna granica różnicy faz napięć (tablica 3.1; lp. 6); Tg(.) – czas graniczny pomiaru dryftu (tablica 3.1; lp. 10); f(.) – dopuszczalny dryft różnicy faz (tablica 3.1; lp. 9); Us – mierzona wartość napięcia sieci; dU – mierzona różnica napięć; dfi – mierzona różnica faz; fmx – maksymalna wartość dryftu różnicy faz zmierzona w przedziale czasu Tg(.); BLKZ – stan wejścia binarnego „blokada zewnętrzna”; (.) – zależy od wybranego banku nastaw (BANK-1,...,Bank-4); Te same warunki muszą być spełnione dla redundantnej pary napięć Usr i Ugr. W przypadku gdy moduły pomiarowe główny i redundantny podejmą sprzeczną decyzję o załączeniu wyłącznika, synchronizator przejdzie do stanu odstawienie awaryjne (rys. 3.11). Jeśli nastąpiło połączenie, potwierdzone sygnałami z wyłącznika, to synchronizator przechodzi do stanu odstawienie po przełączeniu (rys. 3.9). W stanie odstawienie po przełączeniu wyświetlane są bieżące wartości napięć pomiarowych Us i Ug, (w % wartości znamionowej), częstotliwości Fs i Fg oraz różnica faz dfi. Z S K B 1 O D S T _ P P U s = 1 0 0 , 2 % F s = 5 0 , 0 0 H z U g = 1 0 0 , 2 % F g = 5 0 , 0 0 H z d f i = 1 ° Rys. 3.9 Potwierdzenie załączenia w trybie ZSK Jeżeli którykolwiek z warunków 3.20, 3.21, 3.22, 3.23, , nie jest spełniony po naliczeniu czasu Tg, to synchronizator zaczyna czekać na spełnienie warunków (rys. 3.10). Maksymalny czas oczekiwania na spełnienie warunków wyznacza nastawa Tmax (tablica 3.1; lp. 24). f s r = 0 , 2 f m x = - 5 %< d U = - 3 0 ° < d f i O C Z E K . = N A 0 , 9 2 %< 1 3 ° < 5 % 3 0 ° WA R U N K I Rys. 3.10 Oczekiwanie na warunki w trybie ZSK PUP KARED Sp. z o.o. IU_SM-06-2D-v1.04 Strona 19/45 SM-06-2D - Instrukcja użytkowania Jeżeli w czasie Tmax nie zostaną spełnione wszystkie warunki, synchronizator przechodzi od stanu odstawienia. Podobne zachowanie ma miejsce, gdy przy próbie zamknięcia wyłącznika brak jest sygnałów ze styków pomocniczych wyłącznika, potwierdzających stan jednoznacznie zamknięty. O D S T A WI E N I E U 1 = 1 9 8 , 2 % F 1 = 5 0 , 0 3 H z U 3 = 1 0 0 , 2 % F 3 = 4 9 , 9 9 H z d f i = 1 2 , 1 8 ° * * * * Rys. 3.11 Nieudana synchronizacja jeżeli pojawiają się w ostatniej linii - sygnalizują, że mierzony kąt jest rzeczywistym kątem przesunięcia fazowego napięć pomiarowych doprowadzonych do wejść synchronizatora, (bez korekty stałego kąta przesunięcia fazowego). Niezależnie od przyczyny odstawienia, po ok 2 sekundach, synchronizator powraca do stanu oczekiwania. Nastawy fi1, fi2, fi3, fi4 (tablica 3.3, lp.5,6,7,8) umożliwiają korektę stałego przesunięcia fazowego, jakie synchronizator “widzi” pomiędzy wejściami pomiarowymi. Jest to przydatne, w sytuacji, gdy na skutek przesunięć fazy powodowanych przez przekładniki lub transformatory, różnica faz na zaciskach pomiarowych, nie jest równa różnicy faz po obu stronach wyłącznika. Dla sytuacji, gdy przesunięć fazowych nie ma, nastawy te powinny być ustawione na 0. 3.5.5.3. Łączenie przy braku napięcia własnego – tryb SBN W stanie oczekiwanie (rys. 3.12) wyświetlane są bieżące wartości skuteczne napięć pomiarowych Us i Ug w % wartości znamionowej oraz ich częstotliwości Fs i Fg. W pierwszym wierszu wyświetlane jest wybrany bank nastaw (Bx), generator (Gx) oraz wybrany wyłącznik (Wx). Wartość napięcia Us i częstotliwości Fs napięcia sieci wyświetlane są w drugim wierszu. Ponieważ typowym stanem dla trybu SBN jest brak napięcia sieci (lub wartości szczątkowe) pomiar częstotliwości w takim stanie nie jest możliwy. Wartość napięcia Ug i częstotliwości Fg napięcia generatora wyświetlane są w trzecim wierszu. W ostatnim wierszu wyświetlany jest stan sygnału na wejściu BLKZ – B. „0” – oznacza nieaktywny stan wejścia (brak napięcia), „1” – stan aktywny. W stanie oczekiwanie synchronizator nie wysyła żadnych sygnałów i przebywa w nim do czasu pojawienia się napięcia na jednym z wejść START. Napięcie na wejściu START, nie musi być utrzymywane, potrzebny jest tylko impuls. S B N B 1 G 1 W1 U s = 7 , 1 % F s = - - - - - H z U g = 1 0 0 , 2 % F g = 5 0 , 0 0 H z B L K Z = 0 Rys. 3.12. Oczekiwanie w trybie SBN PUP KARED Sp. z o.o. IU_SM-06-2D-v1.04 Strona 20/45 SM-06-2D - Instrukcja użytkowania 3.5.5.3.1. Start procesu łączenia w trybie SBN Warunki konieczne rozpoczęcia procesu synchronizacji: Wybrany tryb pracy SBN i nieaktywne pozostałe wejścia wyboru trybu pracy (3.25) Wybrany jeden i tylko jeden bank nastaw (3.26) Wybrany jeden i tylko wyłącznik (3.27) Wybrany jeden i tylko generator (3.28) Aby impuls na wejściu START rozpoczął proces łączenia muszą być spełnione warunki: Napięcie generatora: Ugd (.)≤Ug≤Ugg (.) (3.29) Częstotliwość generatora: Fgd (.)≤Fg≤Fgg (.) (3.30) Napięcie sieci (szczątkowe): Ussd (.)≤Us≤Ussg ( .) (3.31) Sygnał blokady BLKZ =0 (3.32) gdzie: Ugd(.) – dolna wartość graniczna napięcia generatora (tablica 3.1; lp. 17); Ugg(.) – górna wartość graniczna napięcia generatora (tablica 3.1; lp. 18); Fgd(.) – dolna wartość graniczna częstotliwości napięcia generatora (tablica 3.1; lp. 19); Fgg(.) – górna wartość graniczna częstotliwości napięcia generatora (tablica 3.1; lp. 20); Ussd(.) – dolna wartość graniczna napięcia sieci (szczątkowego) (tablica 3.1; lp. 15); Ussg(.) – górna wartość graniczna napięcia sieci (szczątkowego) (tablica 3.1; lp. 16); Us – mierzona wartość napięcia sieci; Ug – mierzona wartość napięcia generatora; Fg – mierzona częstotliwość napięcia generatora; BLKZ – stan wejścia binarnego „blokada zewnętrzna”; (.) – zależy od wybranego banku nastaw (BANK-1,...,Bank-4); Te same warunki muszą być spełnione dla redundantnej pary napięć Usr i Ugr. W przypadku gdy moduły pomiarowe główny i redundantny podejmą sprzeczną decyzję o załączeniu wyłącznika, synchronizator przejdzie do stanu odstawienie awaryjne (rys. 3.14). 3.5.5.3.2. Załączenie wyłącznika w trybie SBN Jeśli warunki 3.29, 3.30, 3.31 i 3.32 będą spełnione synchronizator wysyła sygnał ZW zamykający wyłącznik. Jeśli nastąpiło połączenie, potwierdzone sygnałami z wyłącznika, to synchronizator przechodzi do stanu odstawienie po przełączeniu (rys. 3.13). W stanie odstawienie po przełączeniu wyświetlane są bieżące wartości napięć pomiarowych Us i Ug, (w % wartości znamionowej), częstotliwości Fs i Fg oraz różnica faz dfi. PUP KARED Sp. z o.o. IU_SM-06-2D-v1.04 Strona 21/45 SM-06-2D - Instrukcja użytkowania S B N B 1 G 1 O D S T _ P P U s = 1 0 0 , 2 % F s = 5 0 , 0 0 H z U g = 1 0 0 , 2 % F g = 5 0 , 0 0 H z f i g - f i s = 0 ° Rys. 3.13 Potwierdzenie załączenia w trybie SBN Jeżeli brak jest sygnałów ze styków pomocniczych wyłącznika, potwierdzających stan jednoznacznie zamknięty, to synchronizator przechodzi do stanu odstawienie awaryjne. O D S T A WI E N I E U s = 1 7 , 1 % F s = - - - - - H z U g = 1 0 0 , 2 % F g = 5 0 , 0 0 H z f a z a n i e o k r e ś l o n a Rys. 3.14 Nieudane łączenie jeżeli pojawiają się w ostatniej linii - sygnalizują, że mierzony kąt jest rzeczywistym kątem przesunięcia fazowego napięć pomiarowych doprowadzonych do wejść synchronizatora, (bez korekty stałego kąta przesunięcia fazowego). Niezależnie od przyczyny odstawienia, po ok 2 sekundach, synchronizator powraca do stanu oczekiwania. Nastawy fi1, fi2, fi3, fi4 (tablica 3.3, lp.5,6,7,8) umożliwiają korektę stałego przesunięcia fazowego, jakie synchronizator “widzi” pomiędzy wejściami pomiarowymi. Jest to przydatne, w sytuacji, gdy na skutek przesunięć fazy powodowanych przez przekładniki lub transformatory, różnica faz na zaciskach pomiarowych, nie jest równa różnicy faz po obu stronach wyłącznika. Dla sytuacji, gdy przesunięć fazowych nie ma, nastawy te powinny być ustawione na 0. 3.5.5.4. Łączenie przy braku napięcia odniesienia – tryb GBN W stanie oczekiwanie (rys. 3.15) wyświetlane są bieżące wartości skuteczne napięć pomiarowych Us i Ug w % wartości znamionowej oraz ich częstotliwości Fs i Fg. W pierwszym wierszu wyświetlane jest wybrany bank nastaw (Bx), generator (Gx) oraz wybrany wyłącznik (Wx). Wartość napięcia Us i częstotliwości Fs napięcia sieci wyświetlane są w drugim wierszu. Wartość napięcia Ug i częstotliwości Fg napięcia generatora wyświetlane są w trzecim wierszu. Ponieważ typowym stanem dla trybu GBN jest brak napięcia odniesienia (lub istnienie napięcia szczątkowego) pomiar częstotliwości w takim stanie nie jest możliwy. W ostatnim wierszu wyświetlany jest stan sygnału na wejściu BLKZ – B. „0” – oznacza nieaktywny stan wejścia (brak napięcia), „1” – stan aktywny. W stanie oczekiwanie synchronizator nie wysyła żadnych sygnałów i przebywa w nim do czasu pojawienia się napięcia na jednym z wejść START. Napięcie na wejściu START, nie musi być utrzymywane, potrzebny jest tylko impuls. PUP KARED Sp. z o.o. IU_SM-06-2D-v1.04 Strona 22/45 SM-06-2D - Instrukcja użytkowania G B N B 1 G 1 W1 U s = 1 0 0 , 1 % F s = 5 0 , 0 0 H z U g = F g = - - - - - H z 6 , 2 % B L K Z = 0 Rys. 3.15. Oczekiwanie w trybie SBN 3.5.5.4.1. Start procesu łączenia w trybie GBN Warunki konieczne rozpoczęcia procesu synchronizacji: Wybrany tryb pracy GBN i nieaktywne pozostałe wejścia wyboru trybu pracy (3.33) Wybrany jeden i tylko jeden bank nastaw (3.34) Wybrany jeden i tylko jeden wyłącznik (3.35) Wybrany jeden i tylko jeden generator (3.36) Aby impuls na wejściu START rozpoczął proces łączenia muszą być spełnione warunki: Napięcie sieci: Usd (.)≤Us≤Usg (.) (3.37) Częstotliwość napięcia generatora: Fsd (.)≤Fs≤Fsg (.) (3.38) Napięcie generatora(szczątkowe): Usgd (.)≤Ug ≤Usgg (.) (3.39) Sygnał blokady BLKZ =0 (3.40) gdzie: Usd(.) – dolna wartość graniczna napięcia sieci (tablica 3.1; lp. 11); Usg(.) – górna wartość graniczna napięcia sieci (tablica 3.1; lp. 12); Fsd(.) – dolna wartość graniczna częstotliwości napięcia sieci (tablica 3.1; lp. 13); Fsg(.) – górna wartość graniczna częstotliwości napięcia sieci (tablica 3.1; lp. 14); Usgd(.) – dolna wartość graniczna napięcia generatora (szczątkowego) (tablica 3.1; lp. 21); Usgg(.) – górna wartość graniczna napięcia generatora (szczątkowego) (tablica 3.1; lp. 22); Ug – mierzona wartość napięcia generatora; Us – mierzona wartość napięcia sieci; Fs – mierzona częstotliwość napięcia sieci; BLKZ – stan wejścia binarnego „blokada zewnętrzna”; (.) – zależy od wybranego banku nastaw (BANK-1,...,Bank-4); Te same warunki muszą być spełnione dla redundantnej pary napięć Usr i Ugr. W przypadku gdy moduły pomiarowe główny i redundantny podejmą sprzeczną decyzję o załączeniu wyłącznika, synchronizator przejdzie do stanu odstawienie awaryjne (rys. 3.14). PUP KARED Sp. z o.o. IU_SM-06-2D-v1.04 Strona 23/45 SM-06-2D - Instrukcja użytkowania 3.5.5.4.2. Załączenie wyłącznika w trybie GBN Jeśli warunki 3.37, 3.38, 3.39 i 3.40 będą spełnione synchronizator wysyła sygnał ZW zamykający wyłącznik. Jeśli nastąpiło połączenie, potwierdzone sygnałami z wyłącznika, to synchronizator przechodzi do stanu odstawienie po przełączeniu (rys. 3.16). W stanie odstawienie po przełączeniu wyświetlane są bieżące wartości napięć pomiarowych Us i Ug, (w % wartości znamionowej), częstotliwości Fs i Fg oraz różnica faz dfi. G B N B 1 G 1 O D S T _ P P U s = 1 0 0 , 1 % F s = 5 0 , 0 0 H z U g = 1 0 0 , 1 % F g = 5 0 , 0 0 H z f i g - f i s = 0 ° Rys. 3.16 Potwierdzenie załączenia w trybie SBN Jeżeli brak jest sygnałów ze styków pomocniczych wyłącznika, potwierdzających stan jednoznacznie zamknięty, to synchronizator przechodzi do stanu odstawienie awaryjne. O D S T A WI E N I E 1 U s = 1 0 0 , 1 % F s = 5 0 , 0 0 H z U g = 6 , 2 % F g = - - - - - H z f a z a n i e o k r e ś l o n a Rys. 3.17 Nieudane łączenie sygnalizują, że mierzony kąt jest rzeczywistym kątem przesunięcia fazowego napięć pomiarowych doprowadzonych do wejść synchronizatora, (bez korekty stałego kąta przesunięcia fazowego). Niezależnie od przyczyny odstawienia, po ok 2 sekundach, synchronizator powraca do stanu oczekiwania. Nastawy fi1, fi2, fi3, fi4 (tablica 3.3, lp.5,6,7,8) umożliwiają korektę stałego przesunięcia fazowego, jakie synchronizator “widzi” pomiędzy wejściami pomiarowymi. Jest to przydatne, w sytuacji, gdy na skutek przesunięć fazy powodowanych przez przekładniki lub transformatory, różnica faz na zaciskach pomiarowych, nie jest równa różnicy faz po obu stronach wyłącznika. Dla sytuacji, gdy przesunięć fazowych nie ma, nastawy te powinny być ustawione na 0. 3.5.5.5. Łączenie przy braku obydwóch napięć – tryb SGBN W stanie oczekiwanie (rys. 3.18) wyświetlane są bieżące wartości skuteczne napięć pomiarowych Us i Ug w % wartości znamionowej oraz ich częstotliwości Fs i Fg. W pierwszym wierszu wyświetlane jest wybrany bank nastaw (Bx), generator (Gx) oraz wybrany wyłącznik (Wx). Wartość napięcia Us i częstotliwości Fs napięcia sieci wyświetlane są w drugim wierszu. Wartość napięcia Ug i częstotliwości Fg napięcia generatora wyświetlane są w trzecim wierszu. Ponieważ typowym stanem dla trybu SGBN jest brak obydwu napięć (lub istnienie jedynie wartości szczątkowych) pomiar częstotliwości w takim stanie nie jest możliwy. W ostatnim wierszu wyświetlany jest stan sygnału na wejściu BLKZ – B. „0” – oznacza nieaktywny stan wejścia (brak napięcia), „1” – stan aktywny. PUP KARED Sp. z o.o. IU_SM-06-2D-v1.04 Strona 24/45 SM-06-2D - Instrukcja użytkowania W stanie oczekiwanie synchronizator nie wysyła żadnych sygnałów i przebywa w nim do czasu pojawienia się napięcia na jednym z wejść START. Napięcie na wejściu START, nie musi być utrzymywane, potrzebny jest tylko impuls. S G B N B 1 G 1 W1 U s = 4 , 6 % F s = - - - - - H z U g = 6 , 2 % F g = - - - - - H z B L K Z = 0 Rys. 3.18. Oczekiwanie w trybie SGBN 3.5.5.5.1. Start procesu łączenia w trybie SGBN Warunki konieczne rozpoczęcia procesu synchronizacji: Wybrany tryb pracy SGBN i nieaktywne pozostałe wejścia wyboru trybu pracy (3.41) Wybrany jeden i tylko jeden bank nastaw (3.42) Wybrany jeden i tylko jeden wyłącznik (3.43) Wybrany jeden i tylko jeden generator (3.44) Aby impuls na wejściu START rozpoczął proces łączenia muszą być spełnione warunki: Napięcie sieci (szczątkowe): Ussd (.)≤Us≤Ussg ( .) (3.45) Napięcie generatora (szczątkowe): Usgd (.)≤Ug≤Usgg (.) (3.46) Sygnał blokady BLKZ =0 (3.47) gdzie: Ussd(.) – dolna wartość graniczna napięcia sieci (szczątkowego) (tablica 3.1; lp. 15); Ussg(.) – górna wartość graniczna napięcia sieci (szczątkowego) (tablica 3.1; lp. 16); Usgd(.) – dolna wartość graniczna napięcia generatora (szczątkowego) (tablica 3.1; lp. 21); Usgg(.) – górna wartość graniczna napięcia generatora (szczątkowego) (tablica 3.1; lp. 22); Ug – mierzona wartość napięcia generatora; Us – mierzona wartość napięcia sieci; BLKZ – stan wejścia binarnego „blokada zewnętrzna”; (.) – zależy od wybranego banku nastaw (BANK-1,...,Bank-4); Te same warunki muszą być spełnione dla redundantnej pary napięć Usr i Ugr. W przypadku gdy moduły pomiarowe główny i redundantny podejmą sprzeczną decyzję o załączeniu wyłącznika, synchronizator przejdzie do stanu odstawienie awaryjne (rys. 3.20). PUP KARED Sp. z o.o. IU_SM-06-2D-v1.04 Strona 25/45 SM-06-2D - Instrukcja użytkowania 3.5.5.5.2. Załączenie wyłącznika w trybie SGBN Jeśli warunki 3.45, 3.46 i 3.47 będą spełnione synchronizator wysyła sygnał ZW zamykający wyłącznik. Jeśli nastąpiło połączenie, potwierdzone sygnałami z wyłącznika, to synchronizator przechodzi do stanu odstawienie po przełączeniu (rys. 3.19). W stanie odstawienie po przełączeniu wyświetlane są bieżące wartości napięć pomiarowych Us i Ug, (w % wartości znamionowej), częstotliwości Fs i Fg oraz różnica faz dfi. S G B N B 1 U s = 5 , 7 % F s = - - - - - H z U g = 5 , 7 % F g = - - - - - H z f i g - f i G 1 O D S T _ P P s = - - - - ° Rys. 3.19 Potwierdzenie załączenia w trybie SGBN Jeżeli brak jest sygnałów ze styków pomocniczych wyłącznika, potwierdzających stan jednoznacznie zamknięty, to synchronizator przechodzi do stanu odstawienie awaryjne. O D S T A WI E N I E 1 U s = 5 , 7 % F s = - - - - - H z U g = 5 , 7 % F g = - - - - - H z f a z a n i e o k r e ś l o n a Rys. 3.20 Nieudane łączenie sygnalizują, że mierzony kąt jest rzeczywistym kątem przesunięcia fazowego napięć pomiarowych doprowadzonych do wejść synchronizatora, (bez korekty stałego kąta przesunięcia fazowego). Niezależnie od przyczyny odstawienia, po ok 2 sekundach, synchronizator powraca do stanu oczekiwania. Nastawy fi1, fi2, fi3, fi4 (tablica 3.3, lp.5,6,7,8) umożliwiają korektę stałego przesunięcia fazowego, jakie synchronizator “widzi” pomiędzy wejściami pomiarowymi. Jest to przydatne, w sytuacji, gdy na skutek przesunięć fazy powodowanych przez przekładniki lub transformatory, różnica faz na zaciskach pomiarowych, nie jest równa różnicy faz po obu stronach wyłącznika. Dla sytuacji, gdy przesunięć fazowych nie ma, nastawy te powinny być ustawione na 0. 3.5.5.6. Przeglądanie i modyfikacja nastaw oraz pomiary parametrów obiektu (TEST) Tryb TEST umożliwia: 1. Wprowadzanie, przeglądanie i zmianę nastaw, oraz wprowadzanie i zmianę adresu dla transmisji szeregowej. 2. Pomiar czasu własnego zamykania wyłącznika tw, w którym brane są pod uwagę nastawy. 3. Pomiar kąta fi stałego przesunięcia fazowego między sygnałami pomiarowymi Us i Ug. 4. Pomiar nastawianego współczynnika C w układzie regulacji napięcia generatora. W celu uruchomienia trybu TEST należy podać napięcie na wejście TEST PUP KARED Sp. z o.o. IU_SM-06-2D-v1.04 Strona 26/45 SM-06-2D - Instrukcja użytkowania Po wejściu w tryb TEST, na wyświetlaczu ukazuje się główny ekran trybu TEST (rys. 3.21) T E S T → u s t a w i e n i a p o m i a r y Rys. 3.21 Po prawej stronie wyświetlacza znajdują się nazwy procedur: 1. „ustawienia”- procedura służąca do przeglądania i modyfikacji nastaw 2. „pomiary”- procedura służąca do pomiaru czasu własnego zamykania wyłącznika, przesunięcia fazowego między napięciami pomiarowymi oraz nastawianego współczynnika C w układzie regulacji napięcia generatora. 3.5.5.6.1. Nastawy Synchronizator jest dostarczany przez producenta z nastawami fabrycznymi. Po zainstalowaniu synchronizatora należy nastawy te odpowiednio zmodyfikować, aby określały warunki łączenia, właściwe dla danego obiektu. Nastawy zgrupowane są w 4 bankach bankach nastaw: B1, B2, B3, B4. Wykaz nastaw pojedynczego banku zamieszczono w tablicy 3.1. Dodatkowe 2 banki nastaw – G1, G2 – Zawierają nastawy związane z pracą synchronizatora z układami generatorów. Wykaz nastaw pojedynczego banku generatorowego zamieszczono w tablicy 3.2. Brak wyboru jednego (i tylko jednego) banku nastaw z grupy B1, B2, B3 i B4 skutkuje blokadą możliwości synchronizacji. Natomiast w przypadku braku wyboru banku generatorowego (G1 lub G2) zostanie narzucony bank G1 Oprócz sześciu powyższych grup nastaw, synchronizator wymaga podania dodatkowych nastaw – czasów własnych wyłączników oraz korekty przesunięć fazowych pomiędzy mierzonymi napięciami. Nastawy te są wyszczególnione w tablicy 3.3. Kolumny: SYN, ZSK, SBN, GBN, SGBN, TEST określają, czy dana nastawa jest brana pod uwagę (ma wpływ na działanie urządzenia) w wybranym trybie pracy. “+” oznacza że jest brana pod uwagę, a “-” oznacza, że nie jest brana pod uwagę. PUP KARED Sp. z o.o. IU_SM-06-2D-v1.04 Strona 27/45 SM-06-2D - Instrukcja użytkowania Tabela 3.1. Bank nastaw przełączalnych (jeden z czterech) Lp Symbol Zakres nastawczy Rozdzielczość Def 1 -dU (1 – 20)%Us 1 %Us 5% 2 +dU (1 – 20)%Us 1 %Us 5% 3 -dF (0,2 – 3)%Fs 0,01 %Fs 1,00% 4 +dF (0,2 – 3) %Fs 0,01 %Fs 1,00% 5 -dfi 0 – 60 ° * 1° 30° 6 +dfi 0 – 60 ° 1° 30° 7 dUd (1 – 20)%Us 1 %Us 5% 8 dUg (1 – 20)%Us 1 %Us 5% 9 f (0,1 – 10) °/s 0,1 °/s 1,0 °/s 10 Tg (1 – 10) s 1s 5s 11 12 Usd Usg (80–100) %Un (100–120) %Un 1 % Un 1 %Un 90% 110% 13 Fsd (90–100)%Fn 1 %Fn 95% 14 Fsg (100–110)%Fn 1 %Fn 105% 15 Ussd (0 – 5) %Un 0,1 %Un 2,5% 16 Ussg (0 – 20) %Un 0,1 %Un 10,0% 17 18 Ugd Ugg (80–100)%Un (100–120) %Un 1 %Un 1 %Un 90% 110% 19 Fgd (90–100)%Fn 1 %Fn 95% 20 Fgg (100–110)%Fn 1 %Fn 105% 21 Usgd (0 – 5) %Un 0,1 %Un 2,5% 22 Usgg (0 – 20) %Un 0,1 %Un 10,0% 23 fia (2-20)° 1° 2° 24 Tmax (0-1800)s 10s 60s 25 Lp 1 – 100 1 1 Nazwa nastawy Dolna wartość graniczna różnicy napięć przy synchronizacji generatora Górna wartość graniczna różnicy napięć przy synchronizacji generatora Dopuszczalna. różnica częstotliwości przy łączeniu „od dołu” generatora Dopuszczalna. różnica częstotliwości przy łączeniu „od góry” generatora Dolna różnica faz napięć łączonych przez dany wyłącznik Górna różnica faz napięć łączonych przez dany wyłącznik Dolna wartość różnicy napięć przy łączeniu przez dany wyłącznik Górna wartość różnicy napięć przy łączeniu przez dany wyłącznik Dopuszczalny dryft różnicy faz przy łączeniu przez dany wyłącznik Czas graniczny pomiaru dryftu faz przy łączeniu przez dany wyłącznik Dolna wartość graniczna napięcia sieci Górna wartość graniczna napięcia sieci Dolna wartość graniczna częstotliwości napięcia sieci Górna wartość graniczna częstotliwości napięcia sieci Dolna wartość graniczna szczątkowego napięcia sieci Górna wartość graniczna szczątkowego napięcia sieci Dolna wartość graniczna napięcia generatora Górna wartość graniczna napięcia generatora Dolna wartość graniczna częstotliwości napięcia generatora Górna wartość graniczna częstotliwości napięcia generatora Dolna wartość graniczna szczątkowego napięcia generatora Górna wartość graniczna szczątkowego napięcia generatora Dopuszczalny uchyb kątowy Maksymalny czas procesu łączenia przez dany wyłącznik Liczba powtórzeń sygnału załączającego wyłącznik S Y N Z S K S B N G B N S G B N T E S T + - - - - - + - - - - - + - - - - - + - - - - - - + - - - - - + - - - - - + - - - - - + - - - - - + - - - - - + - - - - - + + - + + - + + - - - + - + - - - + - + - - + - + + - - + - + + - - + + - - + + - - + - - + - - + - - + - - - + + + - - - + + + + - - - - - + - - - - - + - - - - - S Y N Z S K S B N G B N S G B N T E S T + - - - - - + - - - - - + - - - - - + - - - - - + + - - - - - Tabela 3.2. Przełączalne banki nastaw generatora (jeden z dwóch) Lp Symbol Zakres nastawczy Rozdzielczość Def 1 ww 0,1 – 1 0,1 0,5 2 dfu (0,2 – 10)%Fs 0,1 %Fs 2,0% 3 TrF (0,02 – 1) s 0,01 s 0,10s 4 C 0–2 0,1 %/% 0 %/% 5 6 ZLZL+ T/N T/N – – 1 1 PUP KARED Sp. z o.o. Nazwa nastawy Współczynnik wypełnienia impulsów. regulujących napięcie generatora Różnica częst. od której rozpoczyna się regulacja napięcia generatora Czas trwania pojedynczego impulsu regulującego obroty generatora Współczynnik charakterystyki napięciowej generatora Zezwolenie na łączenie generatora „od dołu” Zezwolenie na łączenie generatora „od góry” IU_SM-06-2D-v1.04 Strona 28/45 SM-06-2D - Instrukcja użytkowania Tabela 3.3. Nastawy dodatkowe (nieprzełączalne) Lp Symbol Zakres nastawczy Rozdzielczość Def 1 tw1 (1 – 320) ms 1 ms 100 ms 2 tw2 (1 – 320) ms 1 ms 100 ms 3 tw3 (1 – 320) ms 1 ms 100 ms 4 tw4 (1 – 320) ms 1 ms 100 ms 5 fi1 -90° – +90° 0,1 ° 0° 6 fi2 -90° – +90° 0,1 ° 0° 7 fi3 -90° – +90° 0,1 ° 0° 8 fi4 -90° – +90° 0,1 ° 0° Nazwa nastawy Czas wyprzedzenia dla wyłącznika W1 Czas wyprzedzenia dla wyłącznika W2 Czas wyprzedzenia dla wyłącznika W3 Czas wyprzedzenia dla wyłącznika W4 Korekta przesunięcia fazowego napięć przy łączeniu przez W1 Korekta przesunięcia fazowego napięć przy łączeniu przez W2 Korekta przesunięcia fazowego napięć przy łączeniu przez W3 Korekta przesunięcia fazowego napięć przy łączeniu przez W4 S Y N Z S K S B N G B N S G B N T E S T + - - - - - + - - - - - + - - - - - + - - - - - + + + + + - + + + + + - + + + + + - + + + + + - Przeglądanie i zmiana nastaw jest realizowana w procedurze „ustawienia” za pomocą przycisków umieszczonych na tablicy synoptycznej. Odczyt nastaw jest możliwy również przez łącza szeregowe inżynierskie RS1 lub RS4 i port USB na tablicy frontowej. W celu przeglądania lub zmiany nastaw, po pojawieniu się na wyświetlaczu LCD komunikatu jak na rys. 3.21 posługując się przyciskami < oraz >, należy ustawić strzałkę (→) obok napisu „ustawienia” i nacisnąć przycisk MENU. Po ukazaniu się ekranu jak na rys. 3.22 należy ustawić strzałkę naprzeciw napisu „nastawy” i ponownie nacisnąć przycisk MENU. T E S T → n a s t a w y Rys. 3.22 Na wyświetlaczu pojawi się „strona” (jak np. na rys. 3.23) zawierająca w pierwszej kolumnie liczbę porządkową z tablicy nastaw, w drugiej kolumnie symbol parametru, w trzeciej nastawioną wartość parametru. Na każdej „stronie” wyświetlane są jednocześnie cztery nastawy. 1 → t w 1 = 1 0 0 m s 2 t w 2 = 1 1 0 m s 3 t w 3 = 1 2 0 m s 4 t w 4 = 1 3 0 m s Rys. 3.23 Przewijanie nastaw odbywa się przyciskami < przycisku ESC. PUP KARED Sp. z o.o. >. Wyjście z nastaw następuje po IU_SM-06-2D-v1.04 naciśnięciu Strona 29/45 SM-06-2D - Instrukcja użytkowania Nastawy znajdujące się w bankach przełączalnych (tabela 3.1 i 3.2) zostały ponumerowane zgodnie z numerami banków w których są zawarte. Przykładowo nastawa -dU z banku 1 oznaczona jest skrótem -dU1, nastawa -dU z banku 2 oznaczona jest skrótem -dU2 itd. W celu zmiany nastawy, należy: 1. Naprowadzić strzałkę (→) przed wiersz zawierający nastawę, którą chcemy zmienić, 2. Nacisnąć przycisk MENU. Znak „ = ” w zapisie nastawy zmieni się na „ * ”, 3. W celu zwiększenia nastawionej wartości przycisnąć > a w celu zmniejszenia < , 4. Nacisnąć przycisk MEM w celu zapisu zmienionej wartości nastawy w rejestrze. Potwierdzeniem wykonania zapisu w rejestrze jest zmiana „ * ” na znak „ = ”. Po wykonaniu wszystkich zmian w nastawach należy przycisnąć przycisk MEM. Synchronizator informuje, że zmiany zostały zapisane w rejestrze i pyta czy zapisać je w pamięci nieulotnej (rys. 3.24). Z A P I S A Ć Z M I A N Y ? M E M - z a p i s E S C - i M E N U - g n o r u j p o w r ó t z m i a n y d o n s t . Rys. 3.24 Naciśnięcie przycisku MEM powoduje zapis w pamięci zmienionych wartości nastaw, oraz potwierdzenie zapisu przez odpowiedni komunikat (rys. 3.25), a naciśnięcie przycisku ESC wyjście z nastaw bez zapisu zmian. Naciśnięcie przycisku MENU powoduje powrót do przeglądania/zmiany nastaw. Z M I A N Y Z O S T A Ł Y Z A P I S A N E n a c i ś n i j E S C Rys. 3.25 3.5.5.6.2. Pomiar czasu tw Po wejściu w tryb TEST, na wyświetlaczu ukazuje się główny ekran trybu TEST (rys. 3.26). T E S T → u s t a w i e n i a p o m i a r y Rys. 3.26 Posługując się przyciskami < >, ustawić strzałkę (→) obok funkcji „pomiary” i nacisnąć przycisk MENU. Na wyświetlaczu pojawią się dostępne funkcje (rys. 3.27) PUP KARED Sp. z o.o. IU_SM-06-2D-v1.04 Strona 30/45 SM-06-2D - Instrukcja użytkowania T E S T → c z a s k ą t t w f i i d e n t . g e n e r a t Rys. 3.27 Synchronizator SM-06-2D w trybie TEST mierzy czas zamykania wyłącznika metodą pośrednią przez pomiar czasu jaki upływa od chwili zamknięcia styków przekaźnika na wyjściu ZW synchronizatora do chwili zamknięcia styków pomocniczych Wxz wyłącznika, gdzie x – numer wybranego wyłącznika. Po pojawieniu się na wyświetlaczu LCD stanu jak na rys. 3.27, posługując się przyciskami < >, ustawić strzałkę (→) obok funkcji „czas tw” i nacisnąć przycisk MENU, zgłosi się procedura pomiaru czasu (rys. 3.28). P O M I A R C Z A S U m e t . s t y k i t w 1 p o m o c n i c z e p o d a j s y g n a ł S T A R T l u b ( M E N U + E S C ) Rys. 3.28 Podając napięcie na wybrane wejście Wxo (gdzie x – numer wybranego wyłącznika) wybrać żądany wyłącznik. Jeśli spełnione są warunki odpowiadające załączeniu w trybie SBN, GBN lub SGBN oraz wyłącznik jest jednoznacznie otwarty, sygnał START z zewnątrz lub równoważny mu START z tablicy synoptycznej (przez naciśnięcie i przytrzymanie przycisku MENU, a następnie naciśnięcie ESC) spowoduje generację impulsu ZW (o czasie trwania max. 620ms) załączającego wyłącznik oraz uruchomienie licznika pomiaru czasu własnego zamykania wyłącznika „tw”. Uruchomienie licznika następuje w momencie zamknięcia styków przekaźnika na wyjściu ZW synchronizatora. Zatrzymanie licznika następuje w chwili pojawienia się napięcia na wejściu Wxz, niezależnie od stanu wejścia Wxo, gdzie x – numer wybranego wyłącznika. Na wyświetlaczu ukazuje się wynik pomiaru jak w przykładzie na rys. 3.29 dla pomiaru czasu zamykania wyłącznika (na przykładzie pokazano wyłącznik W1). Jeśli od zamknięcia styków przekaźnika na wyjściu ZW upłynie czas 640ms, a stan sygnałów na stykach pomocniczych nie zmieni się lub będzie niejednoznaczny, to synchronizator przejdzie do stanu odstawienie awaryjne, a na wyświetlaczu ukaże się komunikat o błędzie. Podobnie będzie jeśli w chwili pobudzenia załączenia wyłącznika nie są spełnione warunki napięciowe dla jednego z trybów beznapięciowych. P O M I A R t w 1 = 1 0 2 . 3 m s E S C - p o w r ó t Rys. 3.29 Po naciśnięciu ESC następuje powrót do stanu pokazanego na rys. 3.27. PUP KARED Sp. z o.o. IU_SM-06-2D-v1.04 Strona 31/45 SM-06-2D - Instrukcja użytkowania 3.5.5.6.3. Pomiar kąta fi Procedura „kąt fi” umożliwia pomiar i kompensację stałego kąta przesunięcia fazowego (oznaczonego przez „fi”), pomiędzy napięciami pomiarowymi Us i Ug. fi= fi (Ug)− fi (Us) (3.48) Stały kąt przesunięcia wynika z przesunięć fazowych na transformatorach i przekładniach napięciowych. Synchronizator umożliwia pomiar i kompensację tego kąta w zakresie ± 90°. Po wejściu w tryb TEST, na wyświetlaczu ukazuje się główny ekran trybu TEST (rys. 3.30). T E S T → u s t a w i e n i a p o m i a r y Rys. 3.30 Podając napięcie na wybrane wejście Wxo (gdzie x – numer wybranego wyłącznika) wybrać żądany wyłącznik. Posługując się przyciskami < >, ustawić strzałkę (→) obok funkcji „pomiary” i nacisnąć przycisk MENU. Na wyświetlaczu pojawią się dostępne funkcje (rys. 3.31) T E S T c z a s → k ą t t w f i i d e n t . g e n e r a t Rys. 3.31 Po pojawieniu się na wyświetlaczu LCD stanu jak na rys. 3.31. Posługując się przyciskami < >, ustawić strzałkę (→) obok funkcji „kąt fi” i nacisnąć przycisk MENU. Na wyświetlaczu ukaże się wynik pomiaru jak w przykładzie na rys. 3.32. f i 1 = 1 2 . 3 5 P r z e s u n i ę c i e p o m i ę d z y U s f a z y w e j ś c i a m i i U g Rys. 3.32 Znak i wartość zmierzonego kąta stałego przesunięcia fazowego pomiędzy napięciami pomiarowymi należy zapamiętać i wprowadzić go do nastaw (tablica 3.3, lp. 5,6,7,8). Wyjście z procedury „kąt fi” następuje przez naciśnięcie przycisku ESC. PUP KARED Sp. z o.o. IU_SM-06-2D-v1.04 Strona 32/45 SM-06-2D - Instrukcja użytkowania 3.5.5.6.4. Pomiary współczynnika C Procedura ta wykorzystywana jest do pomiaru współczynnika nachylenia charakterystyki napięcia generatora w funkcji jego prędkości obrotowej (parametr „C” w nastawach, tablica 3.2, lp. 4). Synchronizator SM-06-2D może wyrównywać napięcia synchronizowanych obiektów z uwzględnieniem tej charakterystyki. Po wejściu w tryb TEST, na wyświetlaczu ukazuje się główny ekran trybu TEST (rys. 3.33). T E S T → u s t a w i e n i a p o m i a r y Rys. 3.33 Posługując się przyciskami < >, ustawić strzałkę (→) obok funkcji „pomiary” i nacisnąć przycisk MENU. Na wyświetlaczu pojawią się dostępne funkcje (rys. 3.34) T E S T c z a s k ą t → t w f i i d e n t . g e n e r a t Rys. 3.34 Po ukazaniu się informacji jak na rys. 3.35 należy ręcznie ustawić częstotliwość początkową napięcia generatora. Bieżąca wartość częstotliwości Fg i napięcia generatora Ug jest wyświetlana w pierwszym wierszu wyświetlacza LCD. F g = 4 7 , 6 2 H z U s t a w U g = 9 8 , 1 % p o c z ą t k o w ą c z ę s t o t l i w o ś ć M E N U - d a l e j G E N E S C - p o w r . Rys. 3.35 Naciśnięcie przycisku MENU spowoduje zapamiętanie częstotliwości początkowej Fg i napięcia początkowego generatora Ug i wyświetlenie komunikatu jak na rys. 3.36. Po ręcznym ustawieniu końcowej wartości częstotliwości i naciśnięciu przycisku MENU, na wyświetlaczu ukażą się wyniki pomiaru parametru „C” jak w przykładzie rys. 3.37. PUP KARED Sp. z o.o. IU_SM-06-2D-v1.04 Strona 33/45 SM-06-2D - Instrukcja użytkowania F g = 4 7 , 6 2 H z U s t a w U g = 9 8 , 1 % k o ń c o w ą c z ę s t o t l i w o ś ć M E N U - d a l e j G E N E S C - p o w r . Rys. 3.36 = 4 7 , 5 0 U p = 1 0 2 , 1 = 5 2 , 5 0 H z U k = 1 0 2 , 1 % F p C F k = 0 . 0 % / % E S C - p o w r ó t Rys. 3.37 Fp, Up – zmierzone wartości początkowe, Fk, Uk – zmierzone wartości końcowe. Powrót na początek trybu TEST następuje przez kilkukrotne naciśnięcie przycisku ESC. 4. Dane techniczne Tabela 4.1. Charakterystyka wejść pomiarowych Napięcie znamionowe Un 100/√3 lub100 V RMS Moc tracona przy napięciu znamionowym na jedno wejście Zakres pomiarowy napięcia skutecznego < 0,5 VA 0…1,3 Un Maksymalne dopuszczalne napięcie ciągłe 2 Un Częstotliwość próbkowania 8 kHZ Tabela 4.2. Charakterystyka wejść pomiarowych Napięcie znamionowe 220 V DC Moc tracona przy napięciu znamionowym na jedno wejście Typowe napięcie przełączania (progowe) Maksymalne dopuszczalne napięcie ciągłe (polaryzacja dowolna) Częstotliwość próbkowania PUP KARED Sp. z o.o. < 0,2 W 0,5 Un +/- 20% 300 V DC 0,4 kHz IU_SM-06-2D-v1.04 Strona 34/45 SM-06-2D - Instrukcja użytkowania Tabela 4.3. Charakterystyka wejścia zasilającego Napięcie znamionowe 220VDC Minimalne napięcie wymagane do poprawnej pracy 154VDC Moc tracona przy napięciu znamionowym <15W Maksymalne dopuszczalne napięcie ciągłe 300VDC Tabela 4.4. Charakterystyka wyjść przekaźnikowych ZW, OG, OD, NG, ND Rodzaj przekaźnika Relpol RM83P Maksymalny dopuszczalny prąd ciągły 1A Moc tracona przy maksymalnym dopuszczalnym prądzie ciągłym <0,14W Maksymalny dopuszczalny prąd 10-sekundowy 4A Pozostałe parametry Jak dla Relpol RM83P Tabela 4.5. Charakterystyka wyjść przekaźnikowych BL Rodzaj przekaźnika Relpol RM96 Maksymalny dopuszczalny prąd ciągły 1A Moc tracona przy maksymalnym dopuszczalnym prądzie ciągłym <0,14W Maksymalny dopuszczalny prąd 10-sekundowy 4A Pozostałe parametry Jak dla Relpol RM96 Tabela 4.6. Zaciski SM-06-2D Lp. Nazwa zacisku Symbol Złącze Zaciski wejść sygnałów analogowych i kontroli pomiarów 1 Napięcie pomiarowe Us, faza r 2 Napięcie pomiarowe Us, faza r 3 Napięcie pomiarowe Ug, faza r 4 Napięcie pomiarowe Ug, faza r Napięcie sieci Napięcie generatora Us-1 X9-5 Us-2 X9-6 Ug-1 X9-11 Ug-2 X9-12 Zaciski wejść sygnałów analogowych i kontroli pomiarów 5 Napięcie pomiarowe Usr, faza s 6 Napięcie pomiarowe Usr, faza s 7 Napięcie pomiarowe Ugr, faza s 8 Napięcie pomiarowe Ugr, faza s Napięcie sieci (redundancja) Usr-1 X8-5 Usr-2 X8-6 Napięcie generatora (redundancja) Ugr-1 X8-11 Ugr-2 X8-12 Zaciski wejść sygnałów dwustanowych wyboru trybu pracy oraz wejścia zasilania PUP KARED Sp. z o.o. IU_SM-06-2D-v1.04 Strona 35/45 SM-06-2D - Instrukcja użytkowania Lp. 9 Nazwa zacisku Symbol Złącze Rezerwa X10-1 10 Rezerwa X10-2 11 Wybór trybu - SYN SYN X10-3 12 Wybór trybu - ZSK ZSK X10-4 13 Wybór trybu - SBN SBN X10-5 14 Wybór trybu - GBN GBN X10-6 15 Wybór trybu - SGBN SGBN X10-7 16 Wybór trybu - TEST TEST X10-8 17 Wybór Generatora 2 GEN 2 X10-9 18 Wybór Generatora 1 GEN 1 X10-10 19 Rezerwa X10-11 20 Rezerwa X10-12 21 Napięcie pomocnicze do przełącznika trybu pracy Up X10-14 22 Napięcie zasilania Uv (+) V+ X10-15 23 Napięcie zasilania Uv (-) V- X10-16 Zaciski wejść sygnałów dwustanowych wyboru banku nastaw 24 Wybór banku nastaw nr 1 (-) BN1-C X1-1 25 Wybór banku nastaw nr 1 (+) BN1 X1-2 26 Wybór banku nastaw nr 2 (-) BN2-C X1-3 27 Wybór banku nastaw nr 2 (+) BN2 X1-4 28 Wybór banku nastaw nr 3 (-) BN3-C X1-5 29 Wybór banku nastaw nr 3 (+) BN3 X1-6 30 Wybór banku nastaw nr 4 (-) BN4-C X1-7 31 Wybór banku nastaw nr 4 (+) BN4 X1-8 32 Rezerwa X1-9 33 Rezerwa X1-10 34 Rezerwa X1-11 35 Rezerwa Zaciski rezerwowe, X1-12 36 Rezerwa prosimy nie używać X1-13 37 Rezerwa X1-14 38 Rezerwa X1-15 39 Rezerwa X1-16 Zaciski wejść sygnałów kontroli i sterowania 40 Start synchronizacji wyłącznika (-) START-C X2-1 41 Start synchronizacji wyłącznika (+) START X2-2 42 Rezerwa PUP KARED Sp. z o.o. Zaciski rezerwowe, IU_SM-06-2D-v1.04 X2-7 Strona 36/45 SM-06-2D - Instrukcja użytkowania Lp. Nazwa zacisku Symbol Złącze 43 Rezerwa X2-8 44 Rezerwa X2-9 45 Rezerwa X2-10 prosimy nie używać 46 Rezerwa X2-11 47 Rezerwa X2-12 48 Blokada zewnętrzna zamykania wyłącznika (-) BLKZ-C X2-13 49 Blokada zewnętrzna zamykania wyłącznika (+) BLKZ X2-14 50 Rezerwa X2-15 51 Rezerwa X2-16 Zaciski wejść sygnałów dwustanowych stanu wyłącznika W1 52 Sygnał otwartego wyłącznika W1 W1o X3-13 53 Sygnał zamkniętego wyłącznika W1 W1z X3-12 54 (-) wejść sygnałów dwustanowych stanu wyłącznika W1 -W1 X3-11 Zaciski wejść sygnałów dwustanowych stanu wyłącznika W2 55 Sygnał otwartego wyłącznika W2 W2o X3-16 56 Sygnał zamkniętego wyłącznika W2 W2z X3-14 57 (-) wejść sygnałów dwustanowych stanu wyłącznika W2 -W2 X3-15 Zaciski wejść sygnałów dwustanowych stanu wyłącznika W3 58 Sygnał otwartego wyłącznika W3 W3o X4-13 59 Sygnał zamkniętego wyłącznika W3 W3z X4-12 60 (-) wejść sygnałów dwustanowych stanu wyłącznika W3 -W3 X4-11 Zaciski wejść sygnałów dwustanowych stanu wyłącznika W4 61 Sygnał otwartego wyłącznika W4 W4o X4-16 62 Sygnał zamkniętego wyłącznika W4 W4z X4-14 63 (-) wejść sygnałów dwustanowych stanu wyłącznika W4 -W4 X4-15 Zaciski wyjść przekaźnikowych zamykania wyłącznika 64 Zestyk przekaźnika załączającego wyłącznik ZW-C X3-7 65 Zestyk przekaźnika załączającego wyłącznik ZW X3-8 BL-C X3-1 BL X3-2 RO-C X3-6 OD X3-5 OG X3-4 Zaciski wyjść przekaźnikowych sygnalizacji 66 Zestyk przekaźnika sygnalizacji błędu (blokada synchronizatora) 67 Zestyk przekaźnika sygnalizacji błędu Zaciski wyjść przekaźnikowych regulacji obrotów 68 (+) napięcia zasilania regulatora obrotów 69 Sygnał zmniejszenia obrotów 70 Sygnał zwiększenia obrotów PUP KARED Sp. z o.o. Używane z generatorami IU_SM-06-2D-v1.04 Strona 37/45 SM-06-2D - Instrukcja użytkowania Lp. Nazwa zacisku Symbol Złącze Zaciski wyjść przekaźnikowych regulacji napięcia 71 (+) napięcia zasilania regulatora napięcia 72 Sygnał zmniejszenia napięcia 73 Sygnał zwiększenia napięcia Używane z generatorami RN-C X4-6 ND X4-5 NG X4-4 Zaciski złącza RS – kanał komunikacyjny 1 Wykonanie w wersji optycznej 74 Linia nadajnika RS1-TX RS1-TX 75 Linia odbiornika RS1-RX RS1-RX Zaciski złącza RS – kanał komunikacyjny 2 Wykonanie w wersji optycznej 76 Linia nadajnika RS2-TX RS2-TX 77 Linia odbiornika RS2-RX RS2-RX Zaciski złącza RS – kanał komunikacyjny 3 Wykonanie w wersji optycznej 78 Linia nadajnika RS3-TX RS3-TX 79 Linia odbiornika RS3-RX RS3-RX RS4 RS4 ETH1 ETH1 ETH2 ETH2 Zaciski złącza RS232 – kanał komunikacyjny 4 USB na tablicy frontowej 80 Złącze USB automatycznie rozłączające port RS4 w chwili wykrycia podłączenia innego urządzenia do portu USB Ethernet, IEC-61850 – kanał komunikacyjny 5 81 Złącze RJ45 Ethernet – kanał komunikacyjny 6 82 Złącze RJ45 PUP KARED Sp. z o.o. IU_SM-06-2D-v1.04 Strona 38/45 SM-06-2D - Instrukcja użytkowania Główny moduł pomiarowy X9-5 Us X9-6 X9-11 Ug X9-12 X8-5 Usr Redundantny moduł pomiarowy X8-6 X8-11 Ugr X8-12 BANK-1 + BANK-2 + BANK-3 + BANK-4 + - X1-2 X3-7 X1-1 X3-8 ZW-C ZW1 X1-4 X1-3 X1-6 X1-5 X1-8 X1-7 X3-1 BL-C BL X3-2 START X2-2 + BLKZ + - X2-1 X2-14 X2-13 X3-6 SYN ZSK SBN GBN SGBN TEST RO-C OD OG RN-C ND NG X3-5 X10-3 X3-4 X10-4 X4-6 X10-5 X4-5 X10-6 X4-4 X10-7 X10-8 WRL GEN2 GEN1 X10-9 X10-15 X10-16 WZ W1z X3-16 W2o X3-14 W2z X3-15 X10-14 V+ V- W1o X3-12 X3-11 X10-10 Up X3-13 X4-13 W3o X4-12 W3z X4-11 Zasilacz USPS X4-16 W4o X4-14 W4z X4-15 WW1 -W1 - WW2 -W2 + - WW3 -W3 + - WW4 -W4 + + - Rys. 4.1: Schemat aplikacyjny SM-06-2D PUP KARED Sp. z o.o. IU_SM-06-2D-v1.04 Strona 39/45 SM-06-2D - Instrukcja użytkowania 5. Dane o kompletności W skład kompletnej dostawy dla odbiorcy wchodzą: • Synchronizator SM-06-2D • Komplet złączy wtykowych • Instrukcja użytkownika synchronizatora SM-06-2D • Karta gwarancyjna 6. Instalacja i uruchomienie Instalację synchronizatora należy przeprowadzić zgodnie z ogólnie przyjętymi zasadami, dotyczącymi urządzeń zabezpieczeniowych, automatyki i sterowania. Podczas instalacji, należy sprawdzić zgodność projektu układu automatyki z dokumentacją synchronizatora i jego tabliczkę znamionową, zwracając szczególną uwagę na: • wartość znamionową napięcia zasilającego i jego biegunowość, • wartość znamionową napięcia pomiarowego, • prawidłowość stosowanych zabezpieczeń obwodów napięciowych (wartości znamionowe wkładek bezpiecznikowych lub prądy znamionowe i charakterystyki wyłączników samoczynnych), • dopuszczalną obciążalność wyjść przekaźnikowych, • poprawność montażu, • ciągłość przewodu ochronnego, • odpowiednią do danego obiektu modyfikację nastaw synchronizatora. Przed pierwszym włączeniem pod napięcie urządzenie powinno co najmniej dwie godziny przebywać w pomieszczeniu, w którym będzie instalowane, w celu wyrównania temperatur i zapobieżenia zawilgoceniu. Uruchomienie należy zakończyć wykonaniem prób funkcjonalnych działania synchronizatora wraz z ewentualnymi korektami w zakresie nastaw. 7. Monitorowanie procesu synchronizacji 7.1. Łącza komunikacyjne Tabela 7.1. Zestawienie złączy komunikacyjnych SM-06-2D Lp Typ Złącze Funkcjonalność (domyślne przeznaczenie) Protokół Uwagi - Konfigurowanie urządzenia (nastawy) - Pobieranie rejestracji 1 RS RS1 (ST) Modbus RTU Funkcjonalność - Udostępnianie aktualnych pomiarów, może zostać stanu wejść, stanu pracy urządzenia itd ograniczona - Łącze szybkie do wizualizacji * 2 RS RS2 (ST) PUP KARED Sp. z o.o. IEC 60870-5-103 - Udostępnianie aktualnych pomiarów, Łącze stanu wejść, stanu pracy urządzenia itd opcjonalne IU_SM-06-2D-v1.04 Strona 40/45 SM-06-2D - Instrukcja użytkowania Lp Typ Złącze 3 RS RS3 (ST) Funkcjonalność (domyślne przeznaczenie) Protokół IEC 60870-5-103 Uwagi - Udostępnianie aktualnych pomiarów, Łącze stanu wejść, stanu pracy urządzenia itd opcjonalne - Konfigurowanie urządzenia (nastawy) RS4 (z tyłu) 4 RS - Pobieranie rejestracji plus Modbus RTU USB (z frontu) Funkcjonalność - Udostępnianie aktualnych pomiarów, może zostać stanu wejść, stanu pracy urządzenia itd ograniczona - Łącze szybkie do wizualizacji * IEC 61850 5 6 Ethernet Ethernet ETH1** (RJ45) ETH2** oraz protokół własny*** protokół własny*** (RJ45) - Udostępnianie aktualnych pomiarów, stanu wejść, stanu pracy urządzenia itd (IEC 61850)**** - Łącze szybkie do wizualizacji * - Łącze szybkie do wizualizacji * Łącze opcjonalne * Służy do wizualizacji w „czasie rzeczywistym” ** Ewentualna konwersja na światłowód przez zewnętrzny konwerter *** Oparty o UDP, służący do „szybkiej wizualizacji”, może zastąpić łącza do wizualizacji oparte na RS **** Opcja Łącze RS4 może służyć do podłączania tablicy synoptycznej TS-20. Podłączenie komputera do złącza USB na froncie SM-06-2D dezaktywuje port RS4 na tylnym panelu urządzenia. Po wyjęciu wtyczki kabla USB port RS4 zostanie z powrotem uruchomiony. 7.2. Tablica synoptyczna TS-20 Tablica synchronizacyjna TS-20 (rys. 7.1) przeznaczona jest do kontroli przebiegu procesu synchronizacji automatycznej ze stanowiska operatora w nastawni. TS-20 – jest urządzeniem przeznaczonym do umieszczenia na pulpicie sterowniczym w nastawni, back-up panelach lub w miejsce tablicy synoptycznej w obudowie SM-06-2D i jest łączona bezpośrednio z synchronizatorem za pomocą światłowodu lub skrętki. Rys. 7.1. Przykładowe ekrany tablicy TS-20 PUP KARED Sp. z o.o. IU_SM-06-2D-v1.04 Strona 41/45 SM-06-2D - Instrukcja użytkowania 7.3. Wizualizacja procesu synchronizacji Oprogramowanie iKar SYNVIEW umożliwia lokalną i zdalną wizualizację procesu synchronizacji na tzw. "Wirtualnej kolumnie synchronizacyjnej" pracującej on-line dzięki szybkim łączom komunikacyjnym (Fast Ethernet) na monitorze komputera PC. Rys. 7.2. Przykładowy ekran programu iKar SYNVIEW 7.4. Komunikacja z systemem nadrzędnym Komunikacja z systemem nadrzędnym za pomocą łączy komunikacyjnych SM-06-2D została opisana w odrębnym dokumencie. PUP KARED Sp. z o.o. IU_SM-06-2D-v1.04 Strona 42/45 SM-06-2D - Instrukcja użytkowania 7.5. Dziennik zdarzeń W dzienniku zdarzeń rejestrowana jest każda zmiana sygnału dwustanowego w synchronizatorze. Są to sygnały: na wejściu X1: BANK1 BANK2 BANK3 BANK4 na wejściu X2: START BLOKADA na wejściu X3: stan położenia wyłącznika W1 stan położenia wyłącznika W2 na wejściu X4: stan położenia wyłącznika W3 stan położenia odłącznika W4 na wejściu X10: GEN1 GEN2 SYN ZSK SBN GBN SGBN TEST Oprócz tego rejestrowane są zdarzenia: - włączenie synchronizatora - podłączenie USB - wyłączenie USB - zmiana nastaw z programu - zmiana nastaw z klawiatury - zmiana stanu pracy: oczekiwanie, synchronizacja, pomiar dryftu, odstawienie po prawidłowym załączeniu, odstawienie awaryjne, Sygnały nieużywane mogą się zarejestrować jeśli się pojawią na wejściu, chociaż ich pojawienie się jest ignorowane przez synchronizator. Do obsługi dziennika zdarzeń przeznaczone jest oprogramowanie iKar-SYN. Umożliwia ono między innymi pobieranie zarejestrowanych zdarzeń i ich prezentację na monitorze komputera PC. PUP KARED Sp. z o.o. IU_SM-06-2D-v1.04 Strona 43/45 SM-06-2D - Instrukcja użytkowania 7.6. Rejestrator procesu synchronizacji Synchronizator wyposażony jest w rejestrator zdarzeń i wartości skutecznych pomiarów. Rejestracji podlegają: • zmiany stanu wejść dwustanowych, • zmiany stanu wyłączników, • zmiany stanu styków przekaźników, • zmiany stanów wewnętrznych (stan pracy, informacje o pomyślnym przełączeniu, informacje o ewentualnych błędach, • pomiary wartości skutecznych napięć po obu stronach wyłącznika, • pomiary wartości częstotliwości napięć po obu stronach wyłącznika, • pomiary wartości różnicowych: napięcia, częstotliwości, fazy. Każde zdarzenie lub pomiar oznaczony jest indywidualnym stemplem czasowym. Rejestracja wyzwalana jest w momencie rozpoczęcia procesu synchronizacji, a kończy się po pewnym czasie od wykrycia poprawnego przełączenia lub odstawienia synchronizatora w wyniku błędu. W zależności od długości procesu synchronizacji możliwe jest zarejestrowanie do 64 przebiegów synchronizacji. Do obsługi rejestratora procesu synchronizacji przeznaczone jest oprogramowanie iKar-SYN. Umożliwia ono między innymi pobieranie zarejestrowanych przebiegów i ich wizualizację w celu analizy procesu synchronizacji. 8. Eksploatacja Synchronizatory typu SM-06-2D produkcji PUP KARED Sp. z o.o. konstruowane są w taki sposób, żeby od obsługującego nie wymagają specjalnych zabiegów eksploatacyjnych. 8.1. Badania okresowe Zaleca się wykonanie badania w zakresie próby wyrobu przed końcem okresu gwarancyjnego. Do wykonania badań zaleca się stosować specjalistyczny tester, badający synchronizator w stanach dynamicznych, np. Symulator Bloku Energetycznego (w skrócie SBE). Wyniki badań są podstawą do ewentualnego przedłużenia okresu gwarancyjnego na kolejny okres. 8.2. Wykrywanie i usuwanie uszkodzeń W przypadku stwierdzenia jakichkolwiek nieprawidłowości w działaniu urządzenia, skontaktować się z przedstawicielem producenta, który wskaże dalszy tryb postępowania. należy W trakcie zgłaszania uszkodzenia należy podać: • typ synchronizatora, • numer fabryczny, • miejsce zainstalowania, • objawy uszkodzenia, • nazwisko osoby prowadzącej sprawę, • e-mail i telefon kontaktowy. PUP KARED Sp. z o.o. IU_SM-06-2D-v1.04 Strona 44/45 SM-06-2D - Instrukcja użytkowania 9. Transport i magazynowanie Opakowanie transportowe powinno posiadać taki sam stopień odporności na wibracje i udary, jak określono w normach PN-EN 60255-21-1:1999 i PN-EN 6025-21-2:2000 dla klasy ostrożności 1. Dostarczone przez producenta urządzenie należy ostrożnie rozpakować, nie używając nadmiernej siły i nieodpowiednich narzędzi. Po rozpakowaniu należy sprawdzić wizualnie, czy urządzenie nie nosi śladów uszkodzeń zewnętrznych. Urządzenie powinno być magazynowane w pomieszczeniu suchym i czystym, w którym temperatura składowania mieści się w zakresie od -25°C do +70°C. Wilgotność względna powinna być w takich granicach, aby nie występowało zjawisko kondensacji lub szronienia. 10. Utylizacja Jeżeli w wyniku uszkodzenia lub zakończenia użytkowania zachodzi potrzeba demontażu (i ewentualnie likwidacji) urządzenia, to należy uprzednio odłączyć wszelkie wielkości zasilające, pomiarowe i inne połączenia. Zdemontowane urządzenie należy traktować jako złom elektroniczny, z którym należy postępować zgodnie z przepisami regulującymi gospodarkę odpadami. 11. Gwarancja i serwis 1. Na dostarczone urządzenie PUP KARED Sp. z o.o. udziela 2 letniej gwarancji od daty sprzedaży (chyba, że zapisy oddzielnej umowy stanowią inaczej), na zasadach określonych w karcie gwarancyjnej. 2. Wytwórca lub dystrybutor udziela pomocy technicznej przy uruchamianiu urządzenia oraz świadczy usługi serwisowe gwarancyjne oraz pogwarancyjne na warunkach określonych w umowie na tę usługę. 3. Nie stosowanie się do zasad niniejszej instrukcji powoduje utratę praw z tytułu gwarancji. PUP KARED Sp. z o.o. IU_SM-06-2D-v1.04 Strona 45/45