ŚW. CYRYLA ALEKSANDRYJSKIEGO

9 lutego 2017 r.
ŚW. CYRYLA ALEKSANDRYJSKIEGO
(Biskupa, Wyznawcy i Doktora Kościoła)
S. Cyrilli Episc. Alexandrini Confessoris Ecclesiae Doctoris - III classis
Tempora: Feria V infra Hebdomadam V post Epiphaniam
9 lutego 2017 r. – kolor szat biały - św. Cyryla Aleksandryjskiego – Biskupa, Wyznawcy i Doktora Kościoła, (3. kl.)
Msza In medio, Gloria, modlitwy wł., w Mszach czytanych 2. modlitwa: Wspomnienie św. Apolonii Dziewicy i Męczennicy,
bez Credo, prefacja zwykła.
Cyryl urodził się w Aleksandrii ok. 380 r. Był uczniem znanego pisarza kościelnego, swego wuja, Teofila, po którym
odziedziczył ognisty, pełen żaru i zaangażowania styl polemiczny w walce z błędnowiercami. Ówczesnym zwyczajem swoją
młodość spędził jako mnich. W 403 roku już jako kapłan towarzyszył Teofilowi na słynnym synodzie "Pod Dębem", który
wyrządził Kościołowi tak wiele zła; heretycy, korzystając ze swojej liczebnej przewagi i z poparcia cesarza, deponowali
wówczas m.in. ze stolicy patriarchy Konstantynopola św. Jana Chryzostoma. W 412 roku Cyryl zasiadł na stolicy aleksandryjskiej po śmierci Teofila.
Do pierwszych osiągnięć jego biskupstwa należało to, że skłonił namiestnika cesarza, Orestesa, aby z Aleksandrii
zostali wydaleni nowacjanie i Żydzi, którzy bardzo przeszkadzali Cyrylowi w pracy duszpasterskiej. Wielki biskup wypowiedział też nieubłaganą walkę Nestoriuszowi, ówczesnemu patriarsze Konstantynopola, który w Chrystusie Panu widział
dwie odrębne osoby i Matce Najświętszej odmawiał przywileju Boskiego Macierzyństwa. Skierował on do Nestoriusza dwa
odrębne pisma. Wymógł także na papieżu, św. Celestynie I, że został do Rzymu zwołany synod, na którym potępiono naukę
Nestoriusza; herezjarchę wykluczono uroczyście z Kościoła (430). Cyryl skłonił także cesarza Teodozjusza II, by w porozumieniu z papieżem zwołał sobór do Efezu. Tak się stało (431). Był to więc w dziejach Kościoła trzeci sobór powszechny po
soborze w Nicei (325) i w Konstantynopolu (381). Na soborze tym wybuchł spór o słowo Theotokos - a więc o to, czy można
nazywać Maryję Matką Bożą. Około 200 biskupów podpisało deklarację, że nie tylko wolno, ale że ten tytuł Maryi się należy. Na skutek tego cesarz pozbawił Nestoriusza stolicy biskupiej w Konstantynopolu i skazał go na banicję.
Wrogowie nie mogli darować Cyrylowi tak wspaniałego zwycięstwa. Zdołali przekonać cesarza, że to on jest heretykiem, a nie Nestoriusz. Zwołali nawet synod w Antiochii, na którym 40 biskupów nestoriańskich potępiło Cyryla (tzw.
synod diabelski). Cesarz skazał na wygnanie Cyryla. Na szczęście po pewnym czasie biskup mógł powrócić na swoją stolicę.
Pełen zasług Cyryl zmarł 27 czerwca 444 roku. Pozostawił po sobie szereg dzieł, wśród których przeważają pisma
apologetyczne. Zachowały się nadto 22 jego kazania i 88 listów. Papież Leon XIII zaliczył go w 1882 r. w poczet doktorów
Kościoła. Z okazji 1500. rocznicy soboru efeskiego Pius XI wygłosił mowę ku czci św. Cyryla z Aleksandrii jako największego obrońcy przywileju Boskiego Macierzyństwa Maryi (431-1931) i wydał pod datą 25 XII 1931 roku encyklikę Lux Veritatis
temporumque testis o Powszechnym Soborze Efeskim odbytym przed piętnastu wiekami.
W ikonografii św. Cyryl ukazywany jest w stroju biskupim rytu bizantyjskiego z charakterystycznym kapturem zdobionym krzyżykami, a także w scenie, gdy Matka Boża ukazuje się Świętemu. Atrybutem - gołąb na ramieniu, czasami kodeks.
3 klasy
Szaty białe
INTROITUS:
Syr 15,5
W pośrodku Kościoła Pan otworzył jego usta, napełnił In médio Ecclésiæ apéruit os eius: et implévit
go duchem mądrości i rozumu i przyodział go szatą eum Dóminus spíritu sapiéntiæ et intelléctus:
chwały.
stolam glóriæ índuit eum.
Ps 91,2
Dobrze jest wysławiać Pana i śpiewać imieniu Twemu, Bonum est confitéri Dómino: et psállere nómini
o Najwyższy. V. Chwała Ojcu.
tuo, Altíssime.V. Glória Patri.
ORATIO:
Boże, który uczyniłeś św. Cyryla, Twego Wyznawcę Deus, qui beatum Cyrillum Confessorem tuum
i Biskupa, niezłomnym bojownikiem prawdy o Boskim atque Pontificem divinae maternitatis beatisMacierzyństwie Najświętszej Maryi Panny: spraw za simae Virginis Mariae assertorem invictum efjego wstawiennictwem, abyśmy dostąpili zbawienia fecisti: concede, ipso intercedente; ut qui vere
pod macierzyńską opieką Tej, którą wyznajemy jako eam Genitricem Dei credimus, materna eiBożą Rodzicielkę. Przez tegoż Pana.
usdem protectione salvemur. Per eundem Dominum.
Pro S. Apolloniae
Boże, który między innymi cudami Twej potęgi, obda- Deus, qui inter cetera potentiae tuae miracula
rzyłeś zwycięstwem w męczeństwie także płeć słabszą, etiam in sexu fragili victoriam martyrii contuspraw łaskawie, abyśmy obchodząc narodziny dla nie- listi: concede propitius; ut qui beatae Apolloniba świętej Apolonii, Twojej Męczennicy, za jej przykła- ae Virginis et Martyris tuae natalitia colimus,
dem zdążali do Ciebie. Przez Pana.
per eius ad te exempla gradiamur. Per Dominum.
LECTIO:
2 Tm 4,1-8
Najmilszy: Zaklinam cię wobec Boga i Chrystusa Je- Caríssime: Testíficor coram Deo, et Iesu Christo,
zusa, który będzie sądził żywych i umarłych, i na Jego qui iudicatúrus est vivos et mórtuos, per advénpojawienie się, i na Jego królestwo: głoś naukę, na- tum ipsíus et regnum eius: praedica verbum,
stawaj w porę, nie w porę, [w razie potrzeby] wykaż insta opportúne, importune: árgue, óbsecra, ínbłąd, poucz, podnieś na duchu z całą cierpliwością, crepa in omni patiéntia, et doctrína. Erit enim
ilekroć nauczasz. Przyjdzie bowiem chwila, kiedy tempus, cum sanam doctrínam non sustinébunt,
zdrowej nauki nie będą znosili, ale według własnych sed ad sua desidéria, coacervábunt sibi magispożądań - ponieważ ich uszy świerzbią - będą sobie tros, pruriéntes áuribus, et a veritáte quidem
mnożyli nauczycieli. Będą się odwracali od słuchania audítum avértent, ad fábulas autem conver-
prawdy, a obrócą się ku zmyślonym opowiadaniom.
Ty zaś czuwaj we wszystkim, znoś trudy, wykonaj
dzieło ewangelisty , spełnij swe posługiwanie! Albowiem krew moja już ma być wylana na ofiarę, a chwila
mojej rozłąki nadeszła. W dobrych zawodach wystąpiłem, bieg ukończyłem, wiary ustrzegłem. Na ostatek
odłożono dla mnie wieniec sprawiedliwości, który mi
w owym dniu odda Pan, sprawiedliwy Sędzia, a nie
tylko mnie, ale i wszystkim, którzy umiłowali pojawienie się Jego.
GRADUALE:
Usta sprawiedliwego głoszą mądrość i język jego mówi
to, co słuszne; prawo jego Boga mieszka w jego sercu.
V. Prawo jego Boga mieszka w sercu jego, a kroki się
jego nie chwieją.
ALLELÚIA:
Alleluja, alleluja. V. Umiłował go Pan i przyozdobił,
przyodział go szatą chwały. Alleluja.
EVANGELIUM:
Onego czasu: Rzekł Jezus uczniom swoim: Wy jesteście solą dla ziemi. Lecz jeśli sól utraci swój smak,
czymże ją posolić? Na nic się już nie przyda, chyba na
wyrzucenie i podeptanie przez ludzi. Wy jesteście
światłem świata. Nie może się ukryć miasto położone
na górze. Nie zapala się też światła i nie stawia pod
korcem, ale na świeczniku, aby świeciło wszystkim,
którzy są w domu. Tak niech świeci wasze światło
przed ludźmi, aby widzieli wasze dobre uczynki
i chwalili Ojca waszego, który jest w niebie. Nie sądźcie, że przyszedłem znieść Prawo albo Proroków. Nie
przyszedłem znieść, ale wypełnić. Zaprawdę. bowiem
powiadam wam: Dopóki niebo i ziemia nie przeminą,
ani jedna jota, ani jedna kreska nie zmieni się w Prawie, aż się wszystko spełni. Ktokolwiek więc zniósłby
jedno z tych przykazań, choćby najmniejszych, i uczyłby tak ludzi, ten będzie najmniejszy w królestwie niebieskim. A kto je wypełnia i uczy wypełniać, ten będzie wielki w królestwie niebieskim.
OFFERTORIUM:
Sprawiedliwy zakwitnie jak palma, rozrośnie się jak
cedr na Libanie.
SECRETA:
Wszechmogący Boże, wejrzyj miłościwie na nasze dary
i spraw za przyczyną św. Cyryla, abyśmy do serc naszych godnie mogli przyjąć Jednorodzonego Syna
Twego Jezusa Chrystusa, Pana naszego, współwiekuistego w Twej chwale: Który z Tobą.
téntur. Tu vero vígila, in ómnibus labóra, opus
fac Evangelístæ, ministérium tuum ímple.
Sóbrius esto. Ego enim iam delíbor, et tempus
resolutiónis meæ instat. Bonum certámen
certávi, cursum consummávi, fidem servávi. In
réliquo repósita est mihi coróna iustítiæ, quam
reddet mihi Dóminus in illa die, iustus iudex:
non solum autem mihi, sed et iis, qui díligunt
advéntum eius.
Ps 36,30-31
Os iusti meditábitur sapiéntiam, et lingua eius
loquétur iudícium.
V. Lex Dei eius in corde ipsíus: et non supplantabúntur gressus eius.
Syr 45,9
Allelúia, allelúia. V. Amávit eum Dóminus, et
ornávit eum: stolam glóriæ índuit eum. Allelúia.
Mt 5,13-19
In illo témpore: Dixit Iesus discípulis suis: Vos
estis sal terræ. Quod si sal evanúerit, in quo saliétur? Ad níhilum valet ultra, nisi ut mittátur
foras, et conculcétur ab homínibus. Vos estis lux
mundi. Non potest cívitas abscóndi supra montem pósita. Neque accéndunt lucérnam, et ponunt eam sub módio, sed super candelábrum, ut
lúceat ómnibus qui in domo sunt. Sic lúceat lux
vestra coram homínibus, ut vídeant ópera vestra bona, et gloríficent Patrem vestrum, qui in
coelis est. Nolíte putáre, quóniam veni sólvere
legem aut prophétas: non veni sólvere, sed adimplére. Amen, quippe dico vobis, donec tránseat coelum et terra, iota unum aut unus apex non
præteríbit a lege, donec ómnia fiant. Qui ergo
solvent unum de mandátis istis mínimis, et
docúerit sic hómines, mínimus vocábitur in regno coelórum: qui autem fécerit et docúerit, hic
magnus vocábitur in regno coelórum.
Ps 91,13
Iustus ut palma florébit: sicut cedrus, quæ in
Líbano est, multiplicábitur.
Múnera nostra, omnípotens Deus, benígnus
réspice: et, intercedénte beáto Cyríllo, præsta;
ut unigénitum tuum Iesum Christum, Dóminum
nostrum in tua tecum glória coætérnum, in córdibus nostris digne suscípere mereámur: Qui
tecum vivit.
Pro S. Apolloniae
Przyjmij, Panie, dary, które Ci składamy w uroczy- Súscipe, Dómine, múnera, quæ in beátæ Apolstość świętej Apolonii, Dziewicy i Męczennicy Twojej: lóniæ Vírginis et Martyris tuæ sollemnitáte deufamy, że jej wstawiennictwo przyczyni się do naszego férimus: cuius nos confídimus patrocínio liwyzwolenia. Przez Pana.
berári. Per Dominum.
PRAEFATIO COMMUNIS:
Zaprawdę godne to i sprawiedliwe, słuszne i zbawien- Vere dignum et iustum est, æquum et salutáre,
ne, abyśmy zawsze i wszędzie Tobie składali dzięk- nos tibi semper et ubíque grátias agere: Dómine
czynienie, Panie, Ojcze Święty, wszechmogący, wiecz- sancte, Pater omnípotens, ætérne Deus: per
ny Boże, przez Chrystusa, Pana naszego. Przez Niego Christum, Dóminum nostrum. Per quem maTwój majestat chwalą Aniołowie, uwielbiają Państwa, iestátem tuam laudant Angeli, adórant Dominaz lękiem czczą Potęgi, Niebiosa i Moce niebios oraz tiónes, tremunt Potestátes. Coeli coelorúmque
błogosławieni Serafini we wspólnej wysławiają rado- Virtútes ac beáta Séraphim sócia exsultatióne
ści. Z nimi to, prosimy, dozwól i naszym głosom wołać concélebrant. Cum quibus et nostras voces ut
w pokornym uwielbieniu:
admitti iubeas, deprecámur, súpplici confessione dicéntes:
COMMUNIO:
Łk 12,42
Oto wierny i roztropny sługa, którego Pan postawił Fidélis servus et prudens, quem constítuit
nad swoją czeladzią, by każdemu wydzielał żywność dóminus super famíliam suam: ut det illis in
w odpowiednim czasie.
témpore trítici mensúram.
POSTCOMMUNIO:
Pokrzepieni Boskim Sakramentem pokornie błagamy Divínis, Dómine, refécti mystériis, te súpplices
Cię, Panic, abyśmy wsparci przykładem i zasługami deprecámur: ut, exémplis et méritis beáti Cyrílli
św. Biskupa Cyryla, mogli wiernie służyć Najświęt- Pontíficis
adiúti,
sanctíssimæ
Genetríci
szej Rodzicielce Twojego Jednorodzonego Syna: Który Unigéniti tui digne famulári valeámus: Qui tez Tobą.
cum vivit.
Pro S. Apolloniae
Panie, niech nas wspomaga przyjęty Sakrament, i za Auxiliéntur nobis, Dómine, sumpta mystéria: et,
wstawiennictwem świętej Apolonii, Twojej Dziewicy intercedénte beáta Apollónia Vírgine et Mártyi Męczennicy, niech sprawi, byśmy się radowali nieu- re tua, sempitérna fáciant protectióne gaudére.
stanną opieką. Przez Pana.
Per Dominum.