Filatelista 1968.06
Transkrypt
Filatelista 1968.06
Reprodukujemy jeden ze znaczków z serii (2 znaczki) z okazji II Międzynarodowego Biennale Plakatu, która się ukaże w maju (bliższe szczegóły podamy w następnym numerze). Nr 6 (2971 RQK • WARSZAWA 15 MARCA 1968 LIST POLECONY z OKRESU PRZEDROZBIOROWEGO KREŚLENM, kiedy zaczęto stosować OO na ziemiach polskich listy polecane jest pozornie łatwe. Wydawałoby się, że nastąpiło to najwcześniej na ziemiach byłego zaboru pruslciego od roku 1825, kiedy w całych Prusach wprowadzono tę formę nadawania listów (w Westfalii listy polecone wprowadzono już w roku 1821). W wyniku poszukiwań prowadzonych w celu odtworzenia dziejów poczty w Bydgoszczy, natrafiono m. in. na kopertę'), której obydwie strony reprodukujemy. List pisany jest przez X. S. Konderow&kiego i datowany 18 lipca 1756 r. w Koronowie. Adresatem jest Stanisław Komierowski z Komierowa, powiat Sępolno, przebywający w Kijewie, pow. Inowrocław. Na stronie adresowej, prócz długiego zwyczajnego utytułowania adresata, są również clopisid pocztowe. Pierwszy kierunkowy „Przez Branno" kieruje list określoną drogą; drugi skrócony „Retom" stanowi problem, który musza nas do zastanowienia. Istnieją, moim zdaniem, dwie możliwe do przyjęcia hipotezy odnośnie znaczenia tego skrótu: a) Recommandee — oznaczający list polecony, b) Reconipter — przeliczyć, zarachować. Na odwrotnej stronie koperty u dołu odnotowano innym charakterem pisma tym samym, którym napisano właściwy list, a więc ręką autora listu — następującą uwagę: NB Poczta na /Branno a portarium/ od niey na moy regestr do Kije/wa cresCit pretensio... Jeśli więc adnotacja z pierwszej strony dotyczyła przeliczenia, lub zaliczenia opłaty pocztOwej, to dlaczego autor umie- szcza na odwrocie listu tak obszerną adnotację wyjaśniającą? Wydaje się więc, że umieszczenie przez nadawcę, tak dokładnie określonego życzenia na drugiej stronie koperty, eliminuje takie samo życzenie dopisku pocztowego na stronie pierwszej. Należałaby wobec tego przyjąć wersję pierwszą tzn., że umieszczona na stronie adresowej adnotacja „Repom" oznacza polecenie listu. Obowiązująca w tym czasie procedura pocztowa nie przewidywała listów poleconych — i to przemawia przeciw takiej interpretacji. Jeśli jednak weźmiemy pod uwagę, że poczta Taxisów stosowała listy polecone już w szesnastym wieku,) oraz to, że Komierowscy, a także ich koresponenci, byli ludźmi znającymi ówczesną Europę, a więc także zwyczaje pocztowe stosowane w innych krajach, to istnieje możliwość, że sporadycznie stosowali pod adresem poczty żądanie, które w zasadzie nie powinno być zrealizowane, jako nieprzewidziane regulaminem pocztowym. Sądzić jednak należy, że żądanie to urzędnicy pocztowi spełniali i pobierali za nie opłatę. Ponawiane coraz częściej żądanie polecenia listów doprowadziło z czasem do objęcia tej formy ich nadawania przepisami poszczególnych zarządów pocztowych. Przyjęcie w pełni hipotezy, że omawiany list należy traktować jako polecony, będzie możliwe wówczas, gdy ujawnione zostaną podobne Listy z tego okresu, które spoczywają zapewne w naszych archiwach lub zbiorach. WAP Bydgoszcz — Zespól Komierowskich, listy-t 16. 2) D. Z. f. B. nr 17/67 — Th. Winterscheid: Aus der Geschlehte der preussischen Rekommandation. Henryk Chmielewski 119 FILATELISTYKA w BYDGOSKIEM Rys historyczny Prezes Zarządu Oddziału w Bydgoszczy od 1968 r. — kol. Ireneusz Głowczyriskl. KROMKA uroczystość, jaka odbyła się dnia 12 marca 1967 r. w Bydgoszczy z okazji 60-lecia bydgoskiego ruchu filatelistycznego, zgromadziła liczne grono filatelistów, którzy przy wspólnym stole mogli sięgnąć wspomnieniami wstecz do tych czasów w okresie zaboru pruskiego, w którym utworzenie polskiego stowarzyszenia napotykało ogromne trudności. Jak wielkich strat doznał bydgoski świat filatelistyczny w wyniku II wojny światowej świadczy fakt, iż rani organizacyjnych po wojnie doczekał się dopiero w roku 1953. W dniu 4 kwietnia 1953 r. zorganizowano w Bydgoszczy kolo Polskiego Związku Filatelistów. Jak legendarny feniks filatelistyczne Bydgoszczy zaczyna odradzać się z popiołów. Rozwój koła PZF, które na początku liczyło tylko 47 członków, spowodował utworzenie z dniem 1 stycznia 1955 r. Bydgoskiego Oddziału PZF. Przewodniczącym pierwszego po wojnie Zarządu został Eugeniusz Duba-Dubirlski. Już wtedy istniało przy Oddziale Bydgoskim jedno kolo młodzieżowe oraz drwa kola terenowe: w Świecki (założone 3.IV.1955 r.) i w Pakości (założone w tym samym czasie). Łącznie Bydgoski Oddział PZF liczył wówczas 280 członków. W następnych latach powstały liczne kola w: Bydgoszczy, Brodnicy, Solcu Kujawskim, Wyrzysku, Grudziądzu, Chojnicach, Piechoinie, Szubinie, Radziejowie, Chelmnie, "Puchali, Trzemesznie, Inowrocławiu, Warlubiu, Kcyni, Złotnikach Kujawskich, Barcinie, SiIogilnde, Lipinkach, Łabiszynie. Rozszerzyły one zasięg oddziaływania Oddziału Bydgoskiego PZF na odległe regiony, a ogólna liczba kół na dzień 1 grudnia 1967 r. wynosiła: 20 teL.) 120 runowych, 43 zakładowe oraz 65 szkolnych. Liczba członków osiągnęła 3191 dorosłych oraz 1989 uczestników. Pod względem wzrostu liczby członków Oddział Bydgoski należy do czołówki krajowej (np. O/Katowice wykazał wzrost 17-krotny, natomiast 0/Bydgoszcz wzrost 12-krotny). Tak dynamiczny rozwój wymagał stałego zwiększania aktywności zarządu oddziału oraz wielu reform w dotychczasowym stylu pracy. Dokonały tego zarządy w ostatnich dwóch kadencjach. Ze w takim wypadku doszło do skrzyżowania poglądów, jakim duchem, jaką treścią wypełnić ramy organizacyjne, nie może budzić zdziwienia. Starły się bowiem dwa prądy: konserwatyzm i konieczność zmian. Od zwycięstwa jednego z tych kierunków zależał dalszy rozwój Oddziału. Powstał problem i postawiono pytanie: „dlaczego wiele kół i ośrodków filatelistycznych nie stało się masowymi? Dlaczego wielu zbieraczy wciąż jeszcze odwraca się od organizacji filatelistycznych? Czy jednym z powodów nie jest sprzeczność między obiektywną sytuacją, dyktującą nowe metody pracy, a występującą u nas tendencją myślenia i działania zgodnie z minionymi warunkami?". W warunkach więc myślowego sporu o pewne prawdy dotyczące nowoczesnego podejścia do problemów filatelistyki jako społecznej działalności kulturalnej, w czasie trwającego dialogu dotyczącego dwóch postaw — walny zjazd delegatów Oddziału Bydgoskiego PZF w dniu 17 kwietnia 1966 roku dokonał wyboru nowego zarządu oddziału. W skład zarządu weszli: Ireneusz Glowczyński jako prezes, Jerzy Szymanowski i Józef Bartowski — jako wiceprezesi, Brunon Michał Kruszczyfiski — skarbnik, Alojzy Sobczyński — sekretarz, Aleksander Gruszczyński — jako komisarz do spraw wystaw, Ryszard Belczyk — komisarz do spraw młodzieży, Bolesław Kozłowski i Zdzisław Kędra — jako członkowie. W związku z wyborem nowych władz Oddziału powstały nadzieje wyprzedzające możli.--ości ich realizacji. Oddział Bydgoski PZF od lat bowiem cierpiał z różnych przyczyn na niedostatek informacji centralnych. Nowy zarząd zetknął się z wadliwym systemem zapisu swej działalności oraz ze stylem pracy sprowadzającym się do odświętnych czynów. Mimo polarnego klimatu zarząd oddziału podejmuje w tym czasie rozliczne inicja- tywy, inspiruje. Upowszechnienie i renesans filatelistyki nowy zarząd traktuje nie tylko jako twórcze formy ekspozycyjne, ale również jako formy przeżycia artystycznego i kulturalnego. Miarą szerokiego upowszechnienia mogą być nie tylko osiągnięcia naszych wystawców na wystawach oddziałowych, krajowych i za granicą, ałe popularność takich wydarzeń jak I Sympozjum Filatelistyczno-Naukowe, wystawa Musicaliana, czy ekspozycja Bydgostiana, które w dobitny i trwały sposób zasygnalizowały zmiany, jakie zaszły w ostatnich trzech latach. Utworzenie w 1966 roku Komisji Naukowo-Badawczej w Bydgoskim Oddziale PZF pod kierownictwem wybitnego znawcy przedmiotu mgra Henryka Chmielewskiego zapoczątkowało prace badawcze nad historią poczty bydgoskiej, pieczęciami i stemplami oraz znaczkami bydgoskimi. Mgr Ireneusz Glowczylislci opracował i opisał pocztowe stemple Bydgoszczy i departamentu bydgoskiego, a znany teoretyk filatelistyki mgr Zdzisław Abramek opracowuje prawa rządzące filatelistyką oraz pracuje nad analizą struktury społecznej, widzianą w aspekcie tendencji rozwojowych inicjatyw filatelistyczno-kulturalnych bydgoskiego Oddziału. Jedną z doniosłych reform była próba integracji środowisk filatelistycznych oddziału bydgoskiego, jakiej podjął się nowy zarząd. Efekty nie dały na siebie długo czekać. Większość kół Oddziału zaktywizowała się na odcinku organizowania imprez odczytowych, pokazów i wystaw oraz przez plenarne zebrania i sesje wyjazdowe zarządu Oddziału. Niedostateczny stan wiedzy o bydgoskiej przeszłości pocztowej i filatelistycznej wymagał zajęcia się ti tą dziedziną. Zarząd Oddziału podjął w dniu 18 stycznia 1967 r. uchwałę o ufundowaniu dorocznej nagrody publicystycznej za prace dotyczące filatelistyki i ruchu filatelistycznego. W roku 1987 na konkurs wpłynęły trzy prace: Czesława Danowskiego: „Hansa — poczta miejscowa Bydgoszczy 1896-1900 r.", Henryka Bieruta: „Działalność, filatelistyczna na teranie Grudziądza i okolic w latach 1930-1967" oraz Janusza Księskiego: „Kupony przy polskich znaczkach pocztowych" i zbiór esejów napisanych w roku 1967. Zarząd Oddziału będzie kontynuował konkurs w latach następnych. Zarząd Oddziału Bydgoskiego PZF podjął się próby eksperymentu. Analizując aktywność Dawnych środowisk filatelistycznych postanowiono dokonać zmian w zarządzaniu kolami. W województwie bydgoskim* są trzy dosyć silne ośrodki filatelistyczne: grudziądzki, inowrocławski i toruński. Ten ostatni nie podlegał działalności zarządu bydgoskiego. Liczne jednak kola grudziądzkie oraz inowrocławskie pod wpływem oddziaływania zarządu Bydgoskiego Oddziału PZF oraz na skutek udzielonych tan przez Oddział pomocy fachowej i finansowej — radykalnie zmieniły swój styl pracy i stały się wzorowymi ośrodkami życia filatelistycznego w swoich miastach. 27 listopada 1966 roku odbyła się sesja wyjazdowa ZO Bydgoskiego PZF w Grudziądzu. Styl w jakim kola grudziądtkie urządziły sesję, zjazd instruktorów młodzieżowych oraz wystawę z okazji 1000-lecia Państwa Polskiego został określony przez zarząd Oddziału jako zjawisko na wyjątkowo wysokim poziomie. Była to zasługa grudziądzkich filatelistów: A. Boćka, H. Bieruta, K. Pyszory i J. Prostojanka, z których składała się pierwsza Komisja Koordynacyjna powołana przez Zarząd Oddziału w Bydgoszczy dla kół miasta Grudziądza. Eksperyment grudziądzki posłużył za przykład i pod koniec roku 1967 Zarząd Oddziału w Bydgoszczy powołał do życia drugą Komisję Koordynacyjną dla kół miasta Inowrocławia. Dzięki życzliwości prezesa miejscowej Kujawskiej Spółdzielni Mieszkaniowej, filateliści inowrocławscy mogą zbierać się w ślicznym lokalu klubowym tejże spółdzielni pod wiele obiecującym szyldem: „Relaks". Chęć dorównania tym ośrodkom zdradzają również inne koła terenowe jak np.: Szubin, Łabiszyn i Kcynia, które z okazji 50-lecia Rewolucji Październikowej zorganizowały wystawę objazdową. Do dobrej tradycji w Oddziale Bydgoskim należy organizowanie prelekcji i spotkań związanych z wystawą lub sesją wyjazdową zarządu Oddziału. I dobrze, Że tak się stało, gdyż bez tych tradycji życie nasze nie dysponowałoby tymi wszystkimi bodźcami emocjonalnymi. W jakiej mierze można ogarnąć ostatnie piętnastolecie rozwoju filatelistyki bydgoskiej odpowiedzialną, historyczno-społeczną refleksją? Jakimi wartościami -wzfhogacił osi nasz dorobek kulturalny? Oczywiście, nie sposób odpowiedzieć w palni na te pytania, jakie zawsze musi stawiać „historyk filatelistyki, jak i nie łatwo zresztą wyjaśnić spraw, które interesują po prostu każdego czytelnika: co w filatelistyce wspólczesnej dało rzeczywiste świadectwo prawdzie naszych czasów, w jaki sposób pomagała ona filatelistom w odnalezieniu Siebie wśród trudów szarego dnia, codziennych trosk i zmartwień. Brak nam dystansu na to, 121 aby poważyć się na udOkumentowaną syntezę historii filatelistyki. Wolno nam wszakże — nawet w tak pobieżnym szkicu — - potraktować historię filatelistyki bydgoskiej jako rzeczywisty, najgłębszy nurt tradycji narodowej*). Tylko w ten sposób przeszłość nie zastyga w martwe formuły, a współczesność staje się twórczą cząstką tradycji i świadczy o ciągłości narodowej kultury filatelistycznej. Bez tych wzajemnych powiązań nie ma bowiem historii filatelistyki polskiej. Ireneusz Glowczyński •) Szczególowe opracowanie historii bydgoskiego ruchu filatelistycznego ukaże się pod koniec Tir kwartału 196s roku w wydaniu książkowym. BYDGOSKIE WYSTAWIENNICTWO FILATELISTYCZNE organizacyjno-wystawienO DOROBKU niczym Oddziału bydgoskiego PZF świadczy fakt 16 wystaw filatelistycznych o charakterze popularyzatorskim, w tym jedna wystawa tematyczna o zasięgu ogólnopolskim z udziałem zbieraczy zagranicznych. W okresie do 1939 roku odbyła się w Bydgoszczy tylko jedna wystawa, a mianowicie I Międzyszkolna Wystawa Filatelistyczna, w której udział brała młodzież szkół bydgoskich — żywotnie interesująca się wóczas zbieractwom znaczków pocztowych. Pami ątka Mielarvsakolnej Wystawy Fliatilletye.nel Na drugą z kolei wystawę filatelistyczną Bydgoszcz czekała aż do sierpnia 1955 roku. Z okazji V Bwiatowego Festiwalu Młodzieży i Studentów zorganizowano Wystawę Znaczków „Bydgoszcz 55", na której eksponowali zbiory członkowie utworzonego w tym właśnie roku Oddziału PZF w Bydgoszczy. Następną okazją był w 1958 roku jubileusz 400-lecia Poczty Polskiej i w tym czasie odbyła się Wystawa Filatelistyczna „Bydgoszcz 58". W czasie trwania jubileuszu i wystawy Poczta stosowała okorcznościowe kasowniki. Rok 1960, rok uroczystego jubileuszu 100-lecia Polskiego Znaczka Pocztowego, był okazją do zorganizowania Wystawy Filatelistycznej „Bydgoszcz 60", na której pokazano społeczeństwu bydgoskiemu rn. im., zbiory wysoko wyróżnione me122 dalami na M.W.F. „Polska 60". Z okazji tej wystawy organizatorzy przygotowali cztery ilustrowane koperty o motywach bydgoskich, natomiast Poczta używała trzech kasowników okolicznościowych, w tym jednego — mało dziś znanego, a przedstawiającego zabytkowe spichrze nad Brdą (fot.). Równocześnie z wystawą przygotowano pokaz polskiej literatury filatelistycznej. 12 106C 09 EA'k. •k,.11 2 • „Bydgoszcz 61" to kolejna impreza — Oddziałowa Wystawa Filatelistyczna dla uczczenia 1000-lecia Państwa Polskiego. Przygotowano dwie koperty ilustrowane i stosowano dwa kasowniki okolicznościowe. „Bydgoszcz 62" była doroczną już Oddziałową Wystawą Filatelistyczną, na której zaprezentowano nowe zbiory nowych członków. Używano dwóch okolicznościowych kasowników. 20-lecie LWP stało się okazją do orFilatelistycznej ganizacji Wystawy „Bydgoszcz 63". W czasie trwania wystawy stosowano jeden stempel okolicznościowy oraz wydano kopertę pamiątkową. W ramach obchodów 20-lecia PRL urządziliśmy największą z dotychczasowych imprez — 1VLiędzyoddziałową Wystawę Filatelistyczną „Bydgoszcz 64" przy współudziale Muzeum Poczty i Telekomunikacji we Wrocławiu oraz Oddziałów PZF: Gdańsk, Gorzów, Koszalin, Olsztyn, Szczecin, Toruń. Rozmach organizacyjny wzbaidził olbrzymie zainteresowanie społeczeństwa, a przychylny stosunek wojewódzkich i miejskich władz dowiódł wystarczająco celowości organizowania wystaw filatelistycznych. Przygotowany nakład półilustrowanej karty oraz wirnik i nasownik z tej okazji były dodatkową atrakcją dla zwiedzających. W tym samym roku przygotowaliśmy Pokaz Znaczków Olimpijskich w Tokio k/Wyrzyska w woj. bydgoskim. Stosowano tam okolicznościowy kasownik. Rok 1965 — to jubileusz 10-lecia założenia Oddziału bydgoskiego PZF. Z tej okazji stosowano okolicznościowy kasownik oraz zorganizowano pokaz medali i dyplomów, zdobytych na wystawach, w których udziel brali nasi członkowie. Rozszerzając dział alność i wnosząc nasz wkład kulturalny włączyliśmy się aktywnie w organizację imprez filatelistycznych pod hasłem: Rok Bydgoski w filatelistyce (1966). Otworzyliśmy więc pokaz dokumentacji pocztowo-filatelistycznej Bydgostiana — przedstawiając opracowania stempli, kasowników i znaczków pocztowych od 1816 roku, o tematyce wyłącznie bydgoskiej. Właśnie w Roku Bydgoskim 1966 jako pierwszy Oddział PZF w Polsce zwołaliśmy do Bydgoszczy I Naukowe Sympozjum Filatelistyczne, które podsumowało zakres badań i prac filatelistycznych dotyczących Bydgoszczy, jak również aktualnych problemów teorii i praktyki filatelistycznej. Udział filatelistów z NRD i bratnich Oddziałów PZF, szczególnie Oddziału wrocławskiego, okazał się bardzo pożyteczny. Przygotowaliśmy także Wystawę Znaczków z okazji Międzynarodowego Tygod- nia Ruchu Oporu pokazując zbiory obrazujące martyrologię narodu polskiego. We wrześniu 1966 znana szeroko Wystawa Znaczków Musicaliana w gmachu Filharmonii Pomorskiej z okazji Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Dawnej, była pierwszą w kraju wystawą tematyczną z udziałem filatelistów zagranicznych, na której zgromadziliśmy wyłącznie zbiory dotyczące kultury muzycznej. Wysoki protektorat i osobisty udział Ministra Kultury i Sztuki oraz Ministra Łączności — uświetniły jeszcze bardziej rangę tej wystawy, o której kontynuację dopominają się nie tylko wystawcy zbiorów. W czasie trwania wystawy znaczków Musicaliana stosowano okolicznościowy kasownik. 50-lecie Wielkiej Rewolucji Październikowej w 1967 roku uczciliśmy wystawą „Lenin i Jego idea" oraz wystawą „Wielki Październik". I .tu również stosowano okolicznościowy kasownik. Ten skrócony zarys wystawiennictwa filatelistycznego w Bydgoszczy nie obejmuje wielu wystaw i pokazów organizowanych lokalnie przez poszczególne koła naszego Oddziału, jak np. w Chełmnie n/W., Chojnicach, Grudziądzu, Warlubiu. W najbliższych planach wystawienniczych mamy w przygotowaniu Ogólnopolską Wystawę Filatelistyczną w 25-1ecie LWP oraz Wystawę Przyjaźni Bydgoszcz — Schwerin pn. Schwebria 69. Aleksander Gruszczyński MŁODOŚCI, TY NAD POZIOMY... ydgoski ruch filatelistyczny z iniB cjatywy B. M. Kruszczyfiskiego już przed wybuchem II wojny światowej miał rozpocząć stałą i troskliwą opiekę nad młodzieżą. Kruszczyński znalazł wielu oddanych sprawie współpracowników, tn. in. Stefana Gronostaja i Mariana Faczyńskiego. Staraniem tej grupy otwarto w Bydgoszczy, w dniu 16 maja 1937 roku, I Międzyszkolną Wystawę Filatelistyczną. Celem tej imprezy było zjednanie sobie sympatyków zbieractwa wśród młodzieży, która nie miała jeszcze styczności z filatelistyką. Dopiero jednak po wojnie 1939-45 zerwano z elitarną konstrukcją filatelistyki zastępując ją konstrukcją działania we wszystkich warstwach społecznych. Pierwsze koło młodzieżowe powstało w Grudziądzu przy Technikum Chemicznym i Elektrycznym i jest najstarszym kołem młodzieżowym województwa bydgoskiego. W Bydgoszczy wydzielono kolo mlodzieżoWe z koła dorosłych dopiero w styczniu 1955 roku organizując w tym samym roku pierwszy pokaz filatelistyczny dla młodzieży. Dzisiaj młodzież bydgoskiego oddziału PZF stanowi 50,/0 stanu osobowego. Najliczniej kola młodzieżowe powstały oczywiście w Bydgoszczy. Ale i w Grudziądzu, Inowrocławiu, żninie, Chojnicach oraz Chełmnie koła młodych zaznaczają się dużą aktywnością. Przykładów dobrej pracy wychowawczej wśród młodzieży można by podawać bez liku. Organizowanie pokazów z okazji święta szkoły, przy której znajduje się koło, stało się regułą. Dla przykładu: z okazji 20-lecia istnienia szkoły oraz nadania jej imienia Oskara Langego, w Technikum Ekonomicznym w Mogilnie trzy koła miejscowe przy pomocy opiekunów A. Filisiewicza oraz C. Klawitera, urządziły w 1967 r. udany pokaz znaczków z własnych zbiorów. Niestrudzony działacz filatelistyki młodzieżowej na terenie Grudziądza Henryk Bierut, niejednokrotnie występował z inicjatywą, „a rozwój tej miłej pasji zbieractwa 123 wśród młodzieży tego miasta w większości jemu mamy do zawdzięczenia. Oddziałowa komisja do spraw filatelistyki młodzieżowej w Bydgoszczy w osobie swego przewodniczącego Ryszarda Belczyka oraz zespołu: Gabriela Hauslingerowa, Tytus Teofil* i Stefan Sander — zyskała grono osób, którym tak sprawy filatelistyki jak i młodzieży naprawdę leżę na sercu. Oddziały w „Bydgoszczy i Toruniu przy współudziale Kuratorium Okręgu Szkolnego Bydgoskiego, Komendy Chorągwi ZHP w Bydgoszczy, Zarządu Woj. TiPPR i Redakcji „Dziennika Wieczornego" w Bydgoszczy ogłaszają również rokrocznie filatelistyczny konkurs rysunkowy na projekt znaczka pocztowego. Tematu dostarczają aktualne rocznice lub wydarzenia historyczne. Inicjator 10010k1111911 — kol. Z. Wiatrowski jest również autorem opracowania stanowiącego fundamentalne podstawy do pracy w kolach młodzieżowych pt. „Opiekun młodzieżowego kolka filatelistycznego". Dużym krokiem naprzód jest porozumienie pomiędzy Zarządem Oddziału PZF w Bydgoszczy a kuratorem Okręgu Szkolnego Bydgoskiego mgrem Władysławem Bachowskim. Kuratorium OSB doceniając pożyteczną rolę filatelistyki w wychowaniu młodzieży, postanowiło przesłać do wszystkich szkól i placówek opiekun.czo-wychowav,rczych odpowiednie pismo polecające zainteresowanie się pracą szkolnych kol filatelistycznych. W dyskusji krytycznie oceniano stopień przygotowania nauczycieli wychowania plastycznego. Obojętność nauczyciela — a więc czynnika autorytatywnego — wybitnie osłabia zainteresowanie młodzieży, do filatelistyki. Do bardzo ważnych czynników, które podniosłyby kształcącą użyteczność filatelistyki należy, oczywiście, także stała troska o przygotowanie do tej trudnej pracy kadry nauczycielskiej. Bowiem filatelistyka rozwija się bujnie wśród młodzieży tylko tam, gdzie nauczyciele i opiekunowie sami filatelistyce „składają ofiary". Ireneusz Glowczyfiski KŁOPOTLIWE DZI ECIĘ FILATELISTYKI filatelistyczna na wsi jest K LI zjawiskiem młodym. Zrodzić się mogła dopiero w odpowiednio rozwiniętych warunkach ekonomicznych, społecznych i technicznych. Od razu też zrodziła problemy. Jedni witają ją z entuzjazmem, inni potępiają albo przynajmniej traktują z nieufnością; w opinii jednych jest ogromną szansą filatelistyki dla wszystkich, w opinii drugich — grozi nieuchronnie spłyceniem treści i form filatelistyki. Jednym z takich problemów w upowszechnianiu filatelistyki na wsi to zagadnienie, jak eliminować mechanizmy komercyjne, które sprzyjają schlebianiu smakom niewybrednym. Ale nie jest to takie proste. W popularyzacji filatelistyki na wsi o czym z zainteresowaniem dyskutowano na niejednym posiedzeniu bydgoskiego oddziału PZF — dużą rolę odgrywa udostępnianie bywalcom spotkań materiałów zagadnieniowych dla zapoznania się z problemami zbieractwa znaków pocztowych. Z tej farmy usług naszego Związku skorzystało w ubiegłych 5 latach 2600 osób. Ale wykształceniu nawyku zbierania i posługiwania się katalogiem i prasą fachową służą także pokazy maczków, publikacje określonych artykułów z „Dziennika Filatelisty" i „Filatelisty" — z krótkim omówieniem, spotkania z wystawcami, członkami zarządu Oddziału itp. 124 Ożywiona dyskusja uczestników takich spotkań sprowadzała się w konkluzji do kilku wniosków. Jeden z nich zmierza do pełniejszego zabezipiedzenia interesów filatelisty wiejskiego w zakresie przydziału materiałów filatellatycznych (katalogi, broszury, karty wystawowe) oraz do możliwości odbioru abonamentu w miejscowym kiosku „Ruchu". Wobec stale rosnącego zainteresowania filatelistyką i braku dostatecznej ilości egzemplarzy niektórych tytułów w kioskach, pod adresem PUPiK „Ruch" wysunięto postulat szczególnego uprzewilejowania wiejskich punktów sprzedaży w przydziale pożądanych tytułów. Kluby PTTK i „Ruch" pozostające pod „opieką" bydgoskiego oddziału PZF przestały być „zwykłymi" kioskami czy kawiarniami. Tętni w nich aktywne życie kulturalne pobudzone właśnie przez filatelistów. Oczywiście pomoc ta nie spasowadza się do wyręczania gospodarza, bez względu na to czy jest to klub szkolny, zakładowy czy wiejski. W wybranym klubie bydgoszczanie organizują Mo, wystawę-pokaz prezentujący osiągnięcia danego kola, organizują charakterystyczną dla ich działalności imprezę, które w pierwszym okresie obsługują sami objaśniając, co i jak należy robić. W ciągu następnych sezonów gospodarze sami spełniają te funkcje. Niestety jest to jednak tylko inicjatywa „odgórna". A oddolna?... Tej raczej brak. Zdaniem obserwatorów nie należy zbyt szybko oczekiwać poprawy. Wiejsicie domy kultury, kluby itp. placówki nie są na ogół przygotowane do tego, aby sprostać nowemu etapowi upowszechniania jaki wnosi ze sobą ruch filatelistyczny. Ich model jest przestarzały, „ścienno-gazetkowy". Brak w nim ducha nowoczesności, który byłby siłą przyciągającą. Tam jednak gdzie przezwyciężono trudności jak w wiejskich kolach w Warlubiu, Llparikach, Sobiejuchach czy Janowcu, rezultaty nie dały na siebie długo czekać. Liczne wystawy, pokazy, pogadanki oraz udział młodzieży wiejskiej w „Maratonie filatelistycznym", były tego dowodem. Dwie duże wystawy filatelistyczne w Warlubiu (I Wiejski Pokaz Znaczka w 1963 roku oraz III Wiejski Pokaz Znaków Pocztowych w marcu 1968 roku) spotkały się z wielkim uznaniem społeczeństwa oraz zyskały bardzo przychylną ocenę krytyki. Frekwencją zaś pobiły niejeden rekord osiągnięty w miastach powiatowych! Okazji do licznych pokazów wiejskich dostarczyły m. M. Wyścig Pokoju, 100 rocznica urodzin M. Skłodowskiej-Curie, Dni Leninowskie, 50-lecie Wielkiej Rewolucji Październikowej, no i oczywiście jubileuszowe obchody 75-lecia Polskiego Ruchu Filatelistycznego. Jeżeli bydgoski Oddział PZF uznał, iż wszystkie te imprezy były owocne i dobrze przysłużyły się dla kulturalno-społecznej aktywizacji filatelistycznego (i nie tylko) środowiska na wsi, to cała zasługa w tym dziele takich aktywistów jak koledzy: Z. Gilewski, H. Kaczmarek, H. Bierut, A. Neusser, A. Kawczy/1*i, Z. Skorwider, H. Kurczewski, J. Boiska, L. Blechinger. Fakty zaczęły świadczyć na korzyść tezy postawionej w sprawozdaniu Oddziału PZF za rok 1965, iż nie ma recepty na działalność środowiskową, lecz że owoce jej uzależnienie są od zajęcia stanowiska odnośnie tych spraw przez cały aktyw koła. Ireneusz Glowczyński FILATELIŚCI BYDGOSCY Anna Dubowa-Dubińska Wiele miłych chwil wędzili filateliści bydgoscy w gościnnym domu zawsze uśmiechniętej i dowcipkującej p. A. Duba-Dubifiskiej. granicą. Jej specjalizowany zbiór znac,.ków Kom. Ob. ni. W-wy już w 1933 r. był nagrodzony medalem srebrnym na II Wszechpolskiej Wystawie w Torimiu. Po wojnie, uratowany i poszerzony zbiór zdobył medal posrebrzany na MWF „Budapest 1961" i medal brązowy na MWF „Praga 1962". Feliks Fąferek Urodzony we Wronkach, zaraz po wyzwoleniu Bydgoszczy .w listopadzie 1920 r. przybył do tego miasta, które ukochał jak swe rodzinne strony. Zapalony zbieracz znaczków Polski i Europy był jednym Urodzona na Warmii, w miejscowości Tychnowo, pow. Sztum — od najwcześniejszych lat związana była z licznymi, działającymi na terenie Sztumu, polskimi związkami i stowarzyszeniami. W czasie plebiscytu w 1920 r. brała czynny udział w agitacji za Polską co w rezultacie, wobec szalejącego terroru, za-nusilo ją do opuszczenia rodzinnych stron na zawsze. Wraz z mężem Eugeniuszem przeniosła się do Bydgoszczy. z pierwszych, którzy organizowali życie Jej Zbiory uzyskały szereg odznaczeń na filatelistyczne w Bydgoszczy po I wojnie. wystawach filatelistycznych w kraju i za Kiedy ówczesne filatelistyczne zebrania 125 u pp. Ciąglińskich zaczęły tracić na atrakcyjności, F. Fąferek zaczął je organizować w hotelu „Victoria" (przy ul. Dworcowej 85). Gdy koszty wynajmowania salki okazały się jednak zbyt duże przeniósł posiedzenia zarządu (którego był członkiem od 1928 r.), ku utrapieniu żony do... własnego mieszkania (przy ul. Śniadeckich 30, dzisiaj 59). F. Fąferek był zawsze wyznawcą poglądu, iż filatelistyka jest działalnością społeczną. Należał w bydgoskim ośrodku filatelistycznym do grupy aktywistów reorganizujących zarówno formy zbierania, jak i założenia naszego ruchu filatelistycznego. Stefan Gronostaj (1899-1966) Należał do wybitnych aktywistów bydgoskich. W Oddziale kierował ostatnio wymianą zagraniczną. Przez długi czas działał w kole w Solou Kujawskim. Z ramienia Koła brai udział w nawiązywaniu porozumienia filatelistycznego między Solcem Kujawskim i Beierfeld (NRD), gdzie zorganizował nawet dwie wystawy filatelistyczne. Własne zbiory eksponował również na szeregu wystaw i pokazów. Na zdjęciu St. Gronostaj w 1965 r. w Beierfeld przed afiszem wystawy filatelistycznej. Ireneusz Glowczynski • dziennik na. A. 11. Nr In STEMPLE POCZTOWE DEPARTAMENTU BYDGOSKIEGO t. .0 1. • • MW , 1.;ZIA:.''":47f."- = 7:: ■:=11w, 29 maja 1961 r. ukazał się na łamach bydgoskiego „Dziennika Wieczornego" pierwszy kącik filatelistyczny. W ciągu 5 lat takich kącików zamieszczono 159. Doświadczenia zebrane w tym czasie skłoniły Redakcję „Dziennika Wieczornego" oraz Zarząd Oddziału Bydgoskiego PZ5 do stałej współpracy, w wyniku czego, począwszy od 31 maja 1966 r. zaczął ukazywać się specjalny dodatek dla zbieraczy pt. »Dziennik Filatelisty", z kolejną numeracją odcinków, pod redakcją tak jak poprzednio inż. Józefa Bartowskiego. I. G. WSPÓŁPRACA ZAGRANICZNA Z inicjatywy Bydgoskiego Oddziału PZF doszło w roku 1965 do nawiązania współpracy między Oddziałem PZF w Bydgoszczy a podobnym oddziałem filatelistów przy Niemieckim Związku Kultu126 ry (Deutscher Kulturbund, Bezirkskommissian Philatelie) Schwerinie. Za wybitne zasługi w dziele propagandy polskiego znaczka i filatelistyki oraz przyjaźni między obu narodami kol. Anion Schinkowski został odznaczony Złotą Honorową Odznaką PZF. Realizując wytyczne porozumienia filateliści szweryfiscy i bydgoscy urządzają we wrześniu 1968 roku w Schwerinie wielką wystawę filatelistyczną „Schwebria 68". Wystawa w NRD będzie dalszym krokiem na drodze filatelistyczno-kulturalnej współpracy między Bydgoszczą i Schwerinem. ig. Oddział poszukuje Zarząd Oddziału PZF w Bydgoszczy poszukuje: a) listu z lat 1813-15 z pieczęcią „Centralny Pocztarnt w Bydgoszczy", b) listu z roku 1831 z bydgoską •pieczątką sanitarną świadczącą o odkażeniu listu, c) koperty listu z Bydgoszczy z roku 1922 z pieczątką reklamującą „Pożyczkę Złotą" z roku 1927 resp. 1929 z pied) kopert ' czątką okolicznościową O. reklamującą regaty — (nr 73 lub 205, .PZP III, str. 808, 902). Informacje prosimy kierować pod adresem: Zarząd Oddziału PZF, Bydgoszcz 1, skrytka pocztowa 98. AFRYKA (XII) MOZAMBIK Prowincja portugalska „Moeambique" leży nad Kanałem Mozambickim (Ocean Indyjski) oddzielającym Afrykę od wyspy Madagaskar. Mozambik graniczy na zachodzie z Suazi (Swaziland), Republiką Południowej Afryki, Rodezją, Zaanbią i Malawi, a na północy z Tanzanią. Stolicą jest Lourenęo Marques. 1895 roku kursowały znaczki kolonii „Inhambane". Po pierwszej serii przedrukowej wprowadzono w obieg serię definitywną w 1903 roku (fot. 6). ( 8 Od 1898 roku wydawała znaczki kolonia portugalska Nyassa. Po dwóch seriach przedrukowych na znaczkach Mozambiku, w 1901 roku ukazała się seria dobrze znana starszemu pokoleniu zbieraczy (fot. 7). Rządy w Nyassie sprawowała „Cornpa.nhia do Nyassa", co od roku 1921 znalazło swój wyraz i na maczkach (fot. 8). Koncesja Koanpanii wygasła w 1930 roku i wówczas wprowadzono znaczki 1VIrozaanibiku. 6 Mozambik odkrył pod koniec XV wieku słynny żeglarz portugalski, odkrywca drogi morskiej do Indii, Vasco da Gama. Od 1505 roku Mozambik był kolonią portugaLską, przekształconą w 1951 r. w prowincję zamorską. Kolonia Mozambik wydaje własne maczki od 1877 roku (fot. 1), a „prowincja zarnorslca" od 1954 (fot. 2), przy czym widoczną różnicę stanowi w przypadku „prowincji" dodanie do nazwy „Republica Portuguesa", bądź też napis „Prowincia de Moca.mbique". Portugalia tworzyła w różnych okresach na terytorium obecnej prowincji odrębne administracyjne kolonie, które wydawały własne znaczki, a obecnie są w ramach Mozambiku. Najdawniejsze były specjalne uprawnienia pocztowe „Companhia de Macambirma" na terytorium Beira, która wydawała własne znaczki od 1892 aż do 1940 (fot. 3 — znaczek z 1937 r.). W latach 1893-1921 kursowały znaczki kolonii „Lourenco Marques" (fot. 4). W rok •później (1894 r.) zaczęła wydawać znaczki kolonia „Zambezia" (fot. 5) i wydawała je aż do włączenia jej do Mozambiku w 1917 r. Do tego samego terminu, ale od Tylko od 1913 do 1914 roku wydawała własne znaczki kolonia „Quelimane". Po nadrukach na znaczkach Afryki Portugalskiej, Macao i wyspy Mama' wydała jedną serię definitywną (fot. 9), która kursowała aż do zastąpienia jej przez znaczki Mozambiku w 1920 roku. Identyczne były wydania (i terminy kursowania) znaczków kolonii „Tata" (fot. 10) . 9 Wreszcie w skład Mozambiku wchodzi część dawnej Niemieckiej Afryki Wschodnie „Kionga" okupowanej przez Portugalię w 1916 roku, gdzie przed przyłączeniem kursowały, wydane w 1916 roku, znaczki „Lourenco Marques" z nadrukiem nowej wartości i nazwy „Kionga". Mozambik ma wyjątkowo „bogatą" przeszłość pocztowo-filatelistyczną. 127 BOTSWANA Botswana graniczy na zachodzie i północy z Afryką Poludniawozachodnią, na wschodzie z Rodezją, na południu z Republiką Południowej Afryki. Stolicą kraju jest Gaberones. W. Brytania uznała teren Beczuany za obszar swoich wpływów w 1885 roku. W rok później wydano pierwsze znaczki dla południowej części Beczuany — nadruki „British Bechuanaland" na znaczkach Przylądka Dobrej Nadziei. Znaczki definitywne ukazały się dla tej kolonii w 1887 roiku (fot. 1). W 1897 roku kolonię włączono do Związku Południowej _Afryki Beczuanie autonomię wewnętrzną, co znalazło wyraz na znaczkach wydawanych od 1965 roku (fot. 3). W 1966 roku Beczuana uzyskała niepodległość i przyjęła nazwę „Botswana" (fot. 4). a 3L-- '4111IiithtiftUffitZi 4, SUAZX (SWAZLLAND) Kolonia brytyjska Swaziland graniczy na wschodzie z Mozambikiem, a z pozostałych stron z Republiką Południowej Afryki. Stolicą jest Mbabane. Suazi było początkowo protektoratem brytyjskim. Wydało w 1889 roku serię własną: nadruki „Swaziland" na znaczkach Transwalu, który zresztą w roku 1894 Z pozostałych terenów Beczuany utworzono protektorat, w którym pierwsze „własne" znaczki weszły w obieg w roku 1888. Były to przez szereg lat nadruki „Protectorate", a później „Bechuonaland Protectorate" kolejno na znaczkach kolonii Beohuanalanui, Przylądek Dobrej Nadziei, Wielkiej Brytanii d Transw-alu. W 1932 roku wydano pierwszą serię definitywną (fot. 2). W 1964 roku przyznano przejął administrację pocztową i wprowadził swoje znaczki poczt. Dopiero w 1933 r. Suazi odzyskało autonomię pocztową i wydało jedną serię znaczkóW (fot. 1). Od 1835 roku Suazi wydaje znaczki jako kolonia, a więc bez napisu ,,nrotectorate" (fot. 2). ed.n. Tadeusz Grodecki Kartki z 75-letniej historii I MEDAL DLA POLSKI Na zachowanym druku firmowym „I-szego Polskiego bazaru marek, całości pocztowych, kartek ilustrowanych" M. M. Urbańskiego w Krakowie widnieje wzmianka „Kraków 1899 medal zloty". Ponieważ w owym czasie w Krakowie nie miały miejsca żadne imprezy filatelistyczne należy przypuszczać, że Maksymilian Mikołaj Urbański „ojciec" polskiej filatelistyki, który jak wiadomo był właścicielem wytwórni pierników i prowa128 dził wspomniany „Bazar" owo wyróżnienie zawdzięczał działalności handlowej a nie swym zasługom dla rozwoju filatelistyki. Po raz pierwszy reprezentant Krakowa i polskich kolekcjonerów uczestniczył w wystawie w Paryżu w roku 1897. Był to ks. Stanisław Biegabski, który prze-. wodził istniejącej przy „Klubie Filateli'stów w Krakowie" sekcji zbieraczy ilustrowanych kart ,pocztowych. Niestety, nie udało się ustalić jak wypadł ów „debiut" Polaka w roli uczestnika imprezy międzynarodowej. Kilka łat później, w roku 1900 również w Paryżu na wystawie filatelistycznej ilustrowanych kart pocztowych i kart widokowych zaprezentowało swe kolekcje dwóch krakowian. Naczelnik budowy kolei południowej Ihnest Benem wystawiał zbiór ilustrowanych kart pocztowych i monet. Nie wiadomo ozy ów zbieracz należał do ówczesnej krakowskiej organizacji filatelistycznej. Jej członkiem był natomiast drugi uczestnik wspomnianej wystawy Jan Sandecki, który za zbiór kart otrzymał medal brązowy. Podobiznę tego medalu i odpowiednie dokumenty ma Roman Szkaradek w Nowym Sączu. Istnieją zatem wszelkie przesłanki po temu, by przyjąć, że medal J. Sandeckiego był pierwszym wyróżnieniem jakie przypadło w udziale polskiednu kolekcjonerowi za udział w imprezie o zasięgu międzynarodowym. Zbigniew Guzowski KONKURS NA NAJLEPSZA GAZETKE ŚCIENNA Pragnąc zainteresować młodzież filatelistyczną historią filatelistyki polskiej oraz problematyką obchodów jubileuszowych, a także dążąc do wzbogacenia programów tych obchodów w kolach młodzieżowych i rozszerzenia propagandy filatelistyki wśród młodzieży niezrzeszonej, Komitet Organizacyjny Obchodów 75 Rocznicy Ruohu Filatelistycznego w Krakowie ogłosił niedawno konkurs na najlepszą gazetkę ścienną w kolach młodzieżowych Oddziału Krakowski ego PZF, związaną z obchodami 75-lecia Termin nadsyłania prac mija 1.V1.1968 r. Warunkiem przyjęcia gazetki jest uprzednie jej eksponowanie w kole tak, aby ,spelnila swoją rolę propagandową w miejscu, gdzie działa dane kolo. Organizatorzy przewidują na zakończenie konkursu zorganizowanie pokazu najlepszych eksponatów w Klubie Międzynarodowej Prasy i Książki w Krakowie. Lucjan Piekarz POLSKIE Stemple okolicznościowe Ministerstwo Łączności wydało zezwolenie na stosowanie: do końca 1968 r. w Upt. Zgierz stempla prop. — 850 lat miasta Zgierza. 3.111. w Upt. Karpacz datownika — „Turniej miast”. 12-19.111. w Upt. Zagórze k. Dąbrowy Górniczej datownika — 35 rocznica strajku górników kopalni Mortimer. 19-20.111. w Upt. Wałbrzych 1 datownika — Ogólnopolskie Zawody konne o złotą lampkę górniczą. 7.IV. w Upt. Kołobrzeg datownika — Dzień Pracownika Służby Zdrowia. 28.1V. — 30.VI. w Upt. Łaziska Górne stempla prop. — 5o lat Elektrowni Łaziska Górne. 28.IV, LV, 19.V, 2.V1. w Upt. Gdynia 1 datownika II Międzynarodowy rajd granicami Gdyni. 25 lat Ludowego Wojska Polskiego. 5-12.y. w Upt. Warszawa 1 datownika Tydzień PCK. 8-8.V. w Upt. Wista datownika i stempla prop. — XII Konferencja Ekonomiki Przedsiębiorstw. 8-50.y. w Upt. Katowice 2 wirnika — Wydaj przesyłkę IV lotem śmigłowcowym „OWO". 12-18.V. w Upt. Kraków 2 datownika 50-1ecle GUS. 12-1LV. w Upt. Łódź 2 datownika — 50 lat GUS. 12-18.V. w Upt. Rzeszów 2 datownika 50-lecie GUS. 12-18.y. w Upt. Warszawa 2 dwóch wirników — 50-lecie GUS. 18.y. w Upt. Lublin ł datownika — 70 lat Towarzystwa Muzycznego w Lublinie. 18-28.V. w Upt. Warszawa 25 datownika — XXV lat Ludowego Wojska Polskiego. 19-24.V. w Upt. Częstochowa 1 wirnika — Wyślij przesyłkę IV lotem śmigłowcowym „OWO". 20.V.-5.V1. w Upt. Katowice 2 — wirnika — Zwiedzajcie Ogólnopolską Wystawę Ogrodniczą. 24 1 25.V. w Upt. Wroclaw 1 datownika Sympozjum Psychofarmakologn i Psychoterapii Alkoholizmu. 27.y. — 4.VI. w Upt. Gliwice 2 wirnika Wyślij przesyłkę IV lotem śmigłowcowym „OWO". 31.V. w Upt. Zabrze 1 datownika — Dzień Metalowca. 1-9.VI. w Upt. Kraków I datownika — Dni Krakowa. 15.V1. — 15.Vii. w Upt. Warszawa 1 wirnika — 90 lat Warszawskiego Towarzystwa Wioślarskiego. 23.V1. w Upt. Katowice I datownika — IV lot śmigłowcowy „OWO". 23-25.V1. w Upt. Katowice 1 datownika Wiosenny pokaz kwiatów. 1-15.VD. w Upt. Katowice 1 datownika Międzynarodowa Wystawa RÓŻ. s—is.vir. w upt. Częstochowa 1 wirnika Zwiedzajcie Ogólnopolską Wystawę Ogrodniczą. 17-22.V111, w Upt. Gliwice 2 wirnika Zwiedzajcie Ogólnopolską Wystawę Ogrodniczą. Niestety... Z dużą radością pisaliśmy przed rokiem o uporządkowaniu (jak nam się zdawało) zagadnienia stempli okolicznościowych. Wnioski w sprawie ich stosowania miały wpływać z DOPiT do Ministerstwa Łączności „co najmniej na miesiące przed wymaganym terminem stosowania". 129 Niestety, to tak cenne i sł uszne ustalenie nie jest przestrzegane przez te same władze, które je wydały. Otrzymujemy dziesiątki listów zawiedzionych filatelistów. Jest w tych listach wiele żalu, wiele zawiedzionych nadziei i wiele pretensji pod naszym adresem, no bo to przecież my napisaliśmy, że będzie inaczej niż jest. Odpowiadamy kol. kol.: Markowi Frydrychowi z Brwinowa, Stanisławowi Madaszkowi z Zabrza, Jerzemu Kabale ze Skarżyska-Kamiennej, Stanisławowi Zuberowi z Poznania, Henrykowi Rzepce z Katowic, Aleksandrowi Haraburdzie z Siedlec i innym: Redakcja nie ma oczywiście wpływu na wcześniejsze wnioskowanie o zgodę na stosowanie stempla. W bardzo wielu przypadkach termin „trzymiesięczny" nie jest przestrzegany. Sięgnijmy po pierwszy z brzegu przykład: DOPiT Kraków wnioskował 27.X. o stemple na 4, 6 i 7 listopada (z okazji 50-rocznicy Wielkiego Października, chyba data tego jubileuszu nie była zaskoczeniem). Zezwolenie wydano już „z dołu" w dniu 7 listopada. I oczywiście filateliści nie wiedzieli o bardzo interesujących ich stemplach. Albo: DOPiT Olsztyn otrzymała 18.X1. zezwolenie na stosowanie stempla w dniu 11.XI. (jubileusz XXX-lecia Woj. Stacji Kwarantanny i Ochrony Roślin). W zezwoleniu brak powołania na pismo DOPiT, widocznie ktoś tam za późno się obudził i później załatwiał zgodę telefonicznie (jak i w kilku innych przypadkach). Albo: DOPIT Katowice 4 grudnia wystąpiła o zgodę na stemple stosowane w dniach 10-17 grudnia (Wietnamska Rewia Cyrkowa z Hanoi). 'Uzyskała ją z da-tą 14 grudnia. Bywały również przyrpadki stosowania stempli przez DOPiT w ogóle bez zgody Resortu. No i co? Właściwie oprócz uprzejmej uwagi, że nie róbcie tak, nie ma żadnych sankcji Ministerstwo Łączności wzięło zagadnienie stempli ponownie na warsztat i w porozumieniu z Zarządem Głównym PZF opracowuje nowe zasady, które mają zapobiec Podanym przez nas nieprawidłowościom. ŹrgWd ZAGRANICZNE AFAR I ISSA. 5.1. — 1 znaczek lotn. „sport": 48 fr (skok spadochronowy). AFGANISTAN. 20.X1.67 — 2 znaczki „Olimpiada": 4 i 6 afg (dwaj zapaśnicy). ALBANIA. 1.K11.67 — 4 znaczki z dopłatą z okazji 8 Kongresu Czerwonego Krzyża: 15 + 5 q (opatrunek) 25 ł 5 q (pielęgniarka i dziecko), 8S+ 25 q (serce i kropla krwi), 40 q (matka z dzieckiem). 10.XII. — 8 znaczków 500 rocznica zgonu bohatera narodowego G-eorga Kastrcota (Skanderberg): 10, 15, 25, 30, 35, 65, 80 i 90 q. ARGENTYNA. 23.XII.67 — 2 znaczki z dopłata na fundusz nomocy dzieciom: 20 -ł 10 p i lotn. 28 + 13 p. (ptaki). 27.1. — 1 znaczek „malarstwo": 20 p (portret żony pedzia E. Sivorl). BELGIA. 5.11. — 1 znaczek propagujący akcję zwalczania wypadków przy pracy: 3 f. BRAZYLIA. 6.X11.67 — 1 znaczek z okazji „tygodnia marynarki": 10 c (marynarz). 8.X11. — 1 znaczek „Boże Narodzenie": 5 c (stylizowane kule choinkowe). BUŁGARIA. 5.XIL — 6 znaczków Międzynarodowy Rok Turystyki: 1, 2, 3, 5, 13 i 20 st (różne widoki m. Veliko-Tyrnovo). CSRS. 29./. — 4 znaczki X Olimpiada w Grenoble: 60 h 130 (jazda figurowa na lodzie), 1 kcs (skocznia narciarska), 1.80 kcs (tor saneczkowy) i 2 kcs (hokej na lodzie). CZAD. 9.1. — 1 znaczek „10-lecie klubu Rotary": 50 f (emblemat). FINLANDIA. 19.11. — ł znaczek propagujący turystykę w Finlandii: 0.25 mk (narciarze i wyciąg). FRANCJA. 26.II. — 1 znaczek „bezpieczeństwo na drogach": 25 c (znaki drogowe). GÓRNA JAFA. XI.87 — 5 znaczków „kwiaty w malarstwie": 5 f (Wescappelle), 10 f (Renoir). 50 1 (van Gogh), 100 i 150 f (Brussel). Wydano takze blok znaczkowy 180 f. GÓRNA WOLTA. 2./. — 2 znaczki „Rok Praw Człowieka": 20 i 30 fr (czarny i bialy mężczyzna). GRENADA. LIL — 6 znaczków „12. Swiatowe Jamboree skautów": 1 i 3 c (trębacz), 2 1 50 c (skauci i namiot), 35 c i 1 dol. (Badan Powali). GUJANA. 8. I. — 3 znaczki z okazji meczu krikietowego W. Brytania — Gujana: 5, II i 25 c (fragment gry). GWINEA. 4.X11.67 — 2 znaczki „nowy budynek WHO w Brazzaville": 30 i 75 f (widok budynku z lotu ptaka). HISZPANIA. 27.X1.67 — 1 znaczek ..200-lecie koronacji Jose de Calasanz": 1.50 pt. 5.X11.67 — znaczek „BożeNarodzenie": 1.50 pt (reprodukcja rzeźby filuta Salzillo — XVIII w.). 11X/1.87 — 1 znaczek z serii „stroje ludowe": 8 pt (kobieta w stroju z okolic Castellon de la Plana). 18./. — dalszy znaczek tej samej serii: 8 pt (kobieta wstroju z okolic Ciudad Real). HONGKONG. 23.1. — 2 znaczki „chiński Nowy Rok": 10 ci 1.30 dol. INDIE. 1.X11.87 — 1 znaczek poświęcony pamięci J. Nehru: 15 P (Nehru i ludzie jego plemienia). 28.X11.67 — 1 znaczek poświęcony Rash Behari Basu: 15 np (podobizna uczonego). INDONEZJA. 30.X. 2 znaczki „malarstwo": 25 r (pożar lasu), 50 r (walka o życie). Oba znaczki są reprodukcjami obrazów art. inal. Raden Saleha (1813-1880). IRAK. 15.2/11.67 — 4 znaczki „skautki": 2 i 10 f (emblemat), 5 f (skautki przy ognisku), 15 f (skautki w czasie ćwiczeń). IRAN. 20.X1.67 — 1 znaczek „wizyta premiera Bułgarii": 10 r (podobizna premiera Ziwkowa). ISLANDIA. 17./. — 2 znaczki serii stalej „kwiaty": 50 a i 2.50 kr. JAMAJKA. 2.1. - 3 znaczki ,,Rok Praw Człowieka": 3 d (ręce z naczyniami peł nymi ryzo), I s (ręce i liczydła), 3 s (dwa serca i P romien le stońca). JAPONIA, 11.X11.67 - 1 znaczek „Nowy Rok": 7 yen (zabawka przedstawiająca małpkę). JUGOSŁAWIA. 5.11. - 4 znaczki „X Olimpiada w Grenoble": 0.50 d (skok narciarski), 1 d (jazda figurowa na lodzie), 2 d (zjazd narciarski), 5 d (hokej). 13.111. - 1 znaczek z okazji 200-lecia obserwatorium meteorologicznego: 5 c (karta pogody i instrumenty). KONGO (Brazzavine). 29.1. 1 znaczek „Albert Luthuh, laureat pokojowej nagrody Nobla": 30 fr (podobizna laureata). KUBA. 20.X11. - 15 znaczków „Boże Narodzenie": po S znaczków wartości 1, 3 i 13 c (egzotyczne ptaki). 3./. - 1 znaczek poświęcony rewolucjoniście E. Guevara: 13 c (podobizna). LIBAN. 25.X1.67 - 6 znaczków lotniczych „22 rocznica przyjęcia Libanu do ONZ": 2.60 p, 5 p, 7,50 p, 10 p, 15 p i 20 p. Wydano również blok znaczkowy 1 funt. MALF.DIWY. 1./. - 4 znacz.ki „skauci": 2 1 (skauci z flagami przy ognisku i podobizna Baden Powella), 3 1 (skauci i emblemat), 25 1 (jak 2 1), 1 r (jak 3 1). MAROKO. 10.I. - 2 znaczki Międzynarodowy Rok Praw Człowieka: 25 c i 1 dh (płomienie i data 1968). MEKSYK. 27.1. - 2 znaczki „szkolnictwo": 40 c (podobizna zał ożyciela szkoły narodowej), 40 e (widok budynku ozimi}, wyższej). MONGOLIA. X11.67 - 8 znaczków „rośliny": 5, 10, 15, 20, 30, 00, 80 m I 1 t. NEPAL. 16.XII. - 1 znaczek „dzień konstytucji": 15 p (podobizna króla, nauczyciele wiejscy i uczniowie). NIGER. 29.1. - 3 znaczki lotu. „autoportrety": 50 fr (Jean Baptiste Corot), 150 fr .(Francisco Goya) 1 200 fr (van -Gogh). NOWA KALEDONIA. 1.X/1.67 - 3 znaczki „ptaki": 4 fr, fr i 10 fr. NRD. 24.1. - 3 znaczki „służba meteorologiczna w NRD z okazji 75-lecia obserwatorium w Poczdamie": 10 Pf, 25 Pf, 50 Pf. Wszystkie znaczki drukowano łą cznie. ONZ. 16,1. - 2 znaczki „Sekretariat ONZ": 6 i 13 c (symboliczny rysunek). PAKISTAN. 26.X11.67 - 1 znaczek ,walka z rakiem": 15 p (rak, miecz, model atonio). PARAGWAJ. 29.X.07 - 9 znaczków Olimpiada w Meksyku z reprodukcjami dziel kultury epoki przedkolumbijskiej: 10, 15, 20, 25, 30 I 50 c oraz lotu. 12.45 g, 18,15 g i 36 g. Wydano również 2 bloki znaczkowe. PITCAIRN. II. - 4 znaczki „rzemloslo": 5 c (pień drzewa), 10 c (rzeźba przedstawiająca latającą rybą), 15 c (wazy), 20 c (plecione koszyczki). RUMUNIA. 6.X1.07 - 1 znaczek 450-lecie klasztoru „Curtea de Arges": 55 b (klasztor). 20.X11.67 - 1 znaczek z okazji 40-lecia pierwszej automatyzmie] centrali telefonicznej: 3 1 (mapa Rumunii i tarcza aparatu telefonicznego). RWANDA. 16.X.67 - 6 znaczków z okazji 50 rocznicy założenia Klubu „Lion": 20, 80 c, 1, 8, 10 i 50 f (emblemat, globus z głowę zebry). 12.X11.67 - 10 znaczków z reprodukcjami „ptaków": 10, 90, 60, 80 c, 2, 3, 18, 25, 80, 100 fr. SENEGAL. 20.1. - 1 znaczek „Rok Praw Człowieka": 30 fr (płomień). ST. KITTS, NEV1S i ANQUILLA. 22.X11.67 - 3 znaczki z okazji „konferencji metodystów Indii zach.": 3 c, 25 c i 40 c (krzyż i podobizny działaczy - metodystów). SUAZI. 5.1. - 4 znaczki „tradycyjne obrzędy": 3, 10, 15 i 25 c, SYJAM. 5.X//.67 - 2 znaczki „50 lat flagi narodowej": 0,50 b i 2 b (mapa i flaga Syjamu). SRODKOw0AFRYKAŃSKA REP. 24.X1.67 - 6 znaczków „samoloty": 1, 2, 3 fr,. lotn. 100, 200 i 500 fr. TOGO. 1.68. - 6 znaczków „uprzemysłowienie kraju w malarstwie": 10, 30 i 80 f (J. M. Milet), 20, 45 i 90 f (van Gogh). TUNEZJA. 1.X11.67 znaczków „historia Tunezji": 15 m (płaskorzeźba romańska). 20 ni (medal z Korkouane), 25 m (popiersie Hannibala), 30 rn (miejsce składania ofiar), 40 in (moneta z głową Hamilkara), 60 m (maska). TURCJA. X1.67 - 4 znaczki serii stałej: 1, 5, 50 i 200 k (podobizny Atathrka), USA. 12.1. - 1 znaczek serii stałej „wybitni Amerykanie": 1 c (prez. T. Jefferson). 29.1. - 1 znaczek tej samej serii: 40 c (T. Palne - pisarz). WĘGRY. X11.67 - 7 znaczków „obrazy węgierskich malarzy z XX w.": 60 f (A. Fennyes - rodzeństwo), 1 ft (O. Glatz - chłopcy), 1.50 ft (K. Fernecsy - „Październik"), 1.70 ft (I. Schonyl - kobiety nad rzeką), 2 ft (1. Csok siładanie), 2.50 ft (G. Derkovits - wysiedlenie), 3 ft (M. Kosztko - autoportret. Wydano również blok znaczkowy 10 ft (B. Ulitz - zbiór jabł ek). WIETNAMSKA REP DEM. 20X1.67 - 2 znaczki „próby pierwszej bomby H": 12 X1.1 (wybuch), 20 xu (glob ziemski, symbol atomu). Oba znaczki są ząbkowane i nieząbkowane. WŁOCHY. 3.X10.67 - ł znaczek „Dzień Znaczka": 25 I (gołąb ze zna czkie m). WYBRZEŻE KOSCI SŁONIOWEJ. 21.X.87 - 1 znaczek z okazji 20-lecia niepodległości: 90 fr (dwaj mężczyźni, dokument i głowa barana). ZRA. 15.X11.67 - 1 znaczek na karty z życzeniami: 5 m (róża). ZSRR. 20.X11.67 - 3 znaczki „50-lecie władzy radzieckiej na Ukrainie": 4 kop (arsenał i pomnik powstańców), 6 kop (rolnictwo, przemysł), 10 kop (pomnik Lenina). 25,X13.67 - 1 znaczek „Pomnik Nieznanego Żołnierza": 4 kop (pomnik w Moskwie). 25.X11.67 - 5 znaczków „50 lat budowy socjalizmu": 4 kop (stworzenie silnego państwa), 4 kop (rozbudowa przemysłu), 4 kop (rolnictwo), 4 kop (rozwój kultury), 4 kop (rozwój transportu i łączności). 25.XL1.67 - 5 znaczków poświęconych moskiewskiemu Kremlowi: 4 kop, 6 kop, 10 kop. 12 i 16 kop. (fragmenty K re mla). Apel Muzeum PiT Muzeum Poczty i Telekomunikacji we nia i nazwiska artysty-wykonawcy, techWrocławiu zamierza zorganizować w 1968 niki oraz roku wykonania. roku wystawę ekslibrisów o tematyce Ofiarowane egzemplarze prosimy przepocztowej. syłać pod adresem: W związku z tym Muzeum zwraca się prośbą do wszystkich o ofiarowanie po Muzeum Poczty i Telekomunikacji .dwa egzemplarze swoich ekslibrisów. JedWroc ł aw noczenie Muzeum prośi o podanie imieul. Krasińskiego I 131 KaLeJdOc5KOP W pierwszych latach okresu międzywojennego jedna ze znanych szwajcarskich firm filatelistycznych rozsyłała po świecie listy zawierające pełne serie znaczków republiki Liberii. Najwyższa wartość w serii z roku 1923 opiewała wtedy na 5 dolarów. Wszystkie te znaczki były stemplowane. Na pierwszy rzut oka można było stwierdzić, że jest to tak zwane stemplowanie „grzecznościowe". Wspomniana firma wysyłała takie serie zbieraczom ogłaszającym się w różnych periodykach, proponując zamianę. Szwajcarski kupiec wysyłał pierwszy i oczywiście ryzykował, że ktoś go może naciągnąć. Widocznie jednak taka operacja opłacała Mu się w zupełności. Zapewne dajmy na to — na 10 wystanych Listów otrzymał 9 ze znaczkami bez wartości, ale zdarzało się, iż niektórzy zbieracze rewanżowali się wartościowymi walorami. Jak można wnioskować firma ta musiała nabyć wprost od rządu liberyjskiego jakąś wielką partię znaczków, które zdewaloryzowano po ostemplowaniu. Była to bodaj pierwsza większa operacja tego rodzaju w historii filatelistyki. Choć w podobny sposób były sprzedawane egzotyczne znaczki Bornea, Labuanu czy Nyassy. Z Liberii już od wielu lat dochodziły wieki, że gdy jakiś pasażerski statek stanie im redzie w porcie Monrovia natychmiast podjazdka łódź z urzędnikami pocztowymi, którzy sprzedaję znaczki ze stemplami grzecznościowymi. Wszystkie te wiadomości wywoływały oburzenie w światku fitatebistycznyni, który chyba słusznie TOMMOVX12, że znaczek stemplowany nabiera dopiero wówczas filatelistycznej wartości, gdy spełni rolę opłaty za przesyłkę. ówczesne katalogi stworzyły oddzielną rubrykę, podajac osobne ceny na znaczki kasowane grzecznościowo. W każdym razie wspomniane ostemplowania były bardzo źle widziane przez zbieraczy % tylko nieliczne kraje wzięły przykład z Liberii. Bo trzeba pamiętać, że taka polityka niewątpliwie ujemnie wlatywała na sprzedaż znaczków nieużywanych i w sumie przynosi poczcie szkody. Niestety, w ostatnich latach zaczęto sit bardzo źle dziać w filatelistyce i rynki sa zasypane znaczkami ze stemplami „grzecznościowymi". Zagraniczni kupcy taki „towar" ofiarują po cenach bardzo niskich — „okazyjnych". Doprowadza w rezultacie do niechęci zbierania znaczków niektórych krajów. Wydaje mi się, 132 że jeśli już prowadzić „politykę" znaczków stemplowanych „na zamówienie" to ich ilość powinna być ściśle określona, a ceny niewiele niższe od znaczków nieużywanych. Przy rozsądnej polityce i znajomości filatelistycznych rynków światowych można by jeszcze uratować prestiż niektórych emisji. Cóż się jednak dzieje m, świecie. Niektóre kraje swą politykę emisyjną doprowadziły do absurdu, zmierzającego w prostej linii do zguby filatelistyki. Okazuje się, że znalazły się takie panstwa, które uważają, że robota przy stemplowaniu całych arkuszy znaczków pochlania zbyt wiele czasu i jest zbyt kosztowna. A więc wpadły na pomysł, aby drukując znaczki, jednocześnie w całych arkuszach nadrukowywać stempel pocztowy. Moim zdaniem, takie „znaczki" nie mogę mieć żadnej wartości filatelistycznej. Przecież równie dobrze można wycinać obrazki z reklamowych folderów i umieszczać w zbiorach! Miejmy nadzieję, że wreszcie w nowoczesnej filatelistyce nastąpi jakieś otrzeźwienie i stabilizacja — w przeciwnym razie dojdzie do tego, że zamiast znaczków pocztowych zaczniemy kolekcjonować bilety tramwajowe. Bardzo ciekawe i nie kosztowne hobby... Kazimierz G rytewski NOTATKI ze ŚWIATA „Gibbons" licytuje wielki zbiór lotniczy Na ostatniej międzynarodowej wystawie lotniczej „AEROPHILA 67" w Budapeszcie można było po raz ostatni podziwiać wybrane fragmenty wspaniałego zbioru lotniczego berlińskiego filatelisty (prezesa IAPC) dr Ernesta ‚Saaba, kilkakrotnego zdobywcy złotych medali w tej dziedzinie na międzynarodowych wystawach. W „Philatelic Magazine" firma „Gibbona" w Londynie ogłosiła sprzedaż tego zbioru oszacowanego ogólnie na 30 tysięcy funtów ang. Offerta di grandi tarli* sportive Pod takim tytułem oferowane są w dwutygodniku włoskim „Filatelia Italiana", różne rzadkie okazy znaczków sportowych w obecnym sezonie sportowym. Obok ciętej serii austriackiej „FIS I" zauważyć można polskie rarytasy w tej dziedzinie. Zagranica zalicza do nich także nasz nowodruk — bloczek olimpijski z 1956 r. ijaki dołączony był do dzieła „400 lat Poczty „Polskiej". Tu sprawdza się polskie przystawię: „sami nie wiecie — co posiadacie"! Rzeczywiście —mowy katalog polskich znaczków powinien w przyszłości ująć w uwagach nowodruki z tego wspaniałego wydawnictwa pocztowego; a jest między nimi również dobrze wykonany techniką stalorytniczą nowodruk niebieskiego bloczka zjazdowego z 1954 r. »Fata morgana" motywowców „Powodem dużego powodzenia zbieractwa motywowego, które nabierało rozpędu 15 lat temu, były w zasadzie trzy przyczyny: 1) wielu filatelistów straciło w zawierusze wojennej zbiory znaczków, co zniechęciło ich do powtórnego wysiłku w tej samej dziedzinie, 2) zdobycie walorów klasycznych nie było łatwe z powodu wysokich cen lepszych pozycji, 3) nowe znaczki nęciły coraz piękniejszymi motywami i nie były początkowo drogie. Rosły więc szybko szeregi tematyków i anotywowców. Niestety, z biegiem czasu wzrastający zalew nowości spotęgował trudności zdobycia kompletu w danej tematyce, szczególnie z powodu spekulacyjnych cen bloczków i „ciętych wariantów. Dzisiaj drożej kosztują komplety nowości niż niektóre klasyki. Dlatego zaczyna się znów nawrót do tradycyjnego zbieractwa i klasyki, która swój zasięg poszerzyła do okresu międzywojennego. Pisze o tym w swych nriesdecznych analizach przewodniczący AIJP red. Seguy. Trend na dokumentację 11 wojny światowej Popularne „ książki opisujące przeżycia, bitwy i polityczne arkana drugiej wojny światowej wznieciły zainteresowanie znaczkami francuskimi, radzieckirni d niemieckimi z tego okresu. Ten nowy trend zaobserwować można specjalnie w Anglii. Są Zbieracze, którzy na stronach opisywanych faktów z historii wojny urodeszczają „ jako dowody odpowiednie znaczki pocztowe, co tworzy specjalną dziedzinę pamiątkarstwa. Ekstra popyt mają znaczlci-winietici wojny propagandowej, kolportowane przez wrogie sobie obozy (np. znaczki z trupią czaszką wyobrażające Hitlera). Folklor Temat „stroje „ludowe" ma już w swej ewideneji pokaźną liczbę ładnych znaczków. Obecna długofalowa emisja hiszpańska pobudziła zainteresowanie tym motywem iniera„ctwa. Najlepszą pozycję stanowi tu powojenna seria austriacka, składająca się z 37 znaczków, która „jest coraz trudniej osiągalna. Dwie polskie emisje z 1959-60 r. dzięki wspaniałej technice druku, umacniają także swą pozycję w tej dziedzinie kolekcjonerstwa. Jak dotychczas, żadną emisję z motywami folkloru nie cechuje posmak spekulacji nakładem czy wysokością nominału. Dlatego też maczki tego tematu mogą zyskiwać coraz więcej przyjaciół. Błędy pocztowe były już w 1840 roku Dość często przewijają się w prasie fachowej uwagi o spotykanych błędach w druku znaczków, czy w kompozycji kasowników pocztowych. Czy dawniej nie było błędów? Owszem — nawet już w roiku' wprowadzenia pierwszego znaczka pocztowego na świecie. W „Philatelic Magazine" pisał B. Leslie 'Banker, że posiadu 3 listy z ,,Permy Black" (pierwszy znaczek angielski), gdzie „błędnie podano datę: zamiast 1840 jest na stemplu rok 1804. Wszystkie listy wysłane byty z jednego urzędu pocztowego „Bourne". Niefilatelista mógłby pomyśleć, że pierwszy maczek na świecie był już wprowadzony do obiegu w roku 1804. Bloki... bloki... Włoska firma d'Aquino, szukając nowych pomysłów handlowych wydała niedawno katalog bloczków krajów Europy. Ciekawie przedstawia się czołówka producentów tego rodzaju walorów filatelistycznych. Prym dzierży tu Poczta Węgierska ze swoimi 134 „bloczkami. Dalsze pozycje zajniują: Rumunia — 102 bloki, Polska — 48, „ZSRR — 47, „Belgia — 41, San Marino — 36, Czechosłowacja — 34, Albania — 30, NRD — 21, Szwajcaria 20, Bulgaria — 18, Turcja — 17, Jugosławia — 12, Liechtenstein — 11, Francja — 7. Są kraje, które nie wydały żadnego bloku. Gdyby poszczególne 'zarządy pocztowe ograniczyły się do wydawania bloczków raz na dwa lata, wtedy miałyby większe powodzenie wśród zbieraczy. Obecna nadprodukcja tych ćzysto filatelistycznych walorów pocztowych nie zachęca do specjalizacji w tej dziedzinie. (01-fa) 133 Konkurs młodzieżowy 50 lat Nowej Ery W ogłoszonym przez Komitet Organizacyjny wystawy „50 lat Nowej Ery" Konkursie Młodzieżowym nagrody uzyskali: I nagrodę — klaser ze znaczkami wartości 500 zł — Krzysztof Milak, Warszawa, ul. Bachmacka 6a m 10, uczeń VIII klasy Szkoł y Podst. nr 202 w Warszawie. II nagrodę — klaser ze znaczkami wartości 300 z1 — Andrzej Zych, Sulejówek k/Warszawy, pl. St. Czarnieckiego 2, uczeń VIII klasy Szkoły Podst. nr 2 w Sulejówku. III nagrodę — klaser ze znaczkami wartości 200 zł — Franciszek GrzegoszYk, IVIarkowice, ul. Poprzeczna 34, pow. Wodzisław, woj. katowickie, uczeń VII klasy Szkoł y Podst. im. Gustawa Marcinka w Radlinie. Ponadto klasery ze znaczkami wartości 70 zł otrzymują: Ryszard Urban, Sopot, ul. Władysława IV 32/2, Edward Janik, Kostrzyn n/Odrą, ul. Sienkiewicza 4, Barbara Chounczyk, Warszawa, ul. Hoża 34 rn 16, Władysław Kret, Wężówka p. Olszewo, woj. olsztyńskie, Maria Błaszkiewicz, Grudziądz, ul. Roty Grudziądzkiej 10, Andrzej Furmański, Sulejówek, pl. St. Czarnieckiego 10, Andrzej Steknaszyk, Gniezno, ul. 22 Lipca 5/9, Janusz Kosiaki, Warszawa, ul. Rutkowskiego 34 in 64, Adam Mlynik, Warszawa, ul. Podskarbińska 10b m 1, Eugeniusz Póljanowski, Trzcianka Lubuska, ul. Mickiewicza 59 m 5, Ludwik Zakrzewski, Warszawa, ul. Dzielna 7a m 33, Ewa Stelmaszyk, Gniezno, ul. 22 Lipca 5/9, Janusz Walawski, Warszawa 45, ul. Lisowska 29 m 62, Janusz Bąkowicz, Warszawa, ul. Nowolipki 10 m 76, Alina Wiatrawska, Zielona Góra, Al. Jędrzychowska 23, Marek Matych, Warszawa, Pl. Leńskiego 9 ni 97, Czesława Wiatrowaka, Zielona Góra, ul. Jędrzychowska 23, Jerzy Golasa, Radlin, ul. Dworcowa, Wiesław Gierwatowski, Sulejówek, Młodz. Koło Filat. nr 60. Najmłodszej uczestniczce Konkursu, Basi Chamczyk — lat 9, uczennicy klasy 3a Szkoły Podst. nr 203 w Warszawie przyznano specjalny upominek. 134 Wszystkie nagrody, ufundowane przez Zarząd Główny Polskiego Związku Filatelistów, zostaną przesłane pocztą. Zwycięzcom gratulujemy! M.G. o 'I owo... „Schwenn" Firma H. C. Schwenn z Frankfurtu nad Menem staje się jedną z największych ncytacyjnych firm naszego kontynentu. Świadczy o tym katalog aukcji odbytej w końcu września. Naszych zbieraczy zainteresują niewątpliwie ceny szacunkowe ostemplowań polskich na znaczkach Rosji carskiej (nr Michla 2, 4, 5). I tak nr 2 z czerwonym stemplem 191 Kalisz oraz kreślony piórem — jak i nr 4 z czerwonym stemplem ze Stawiszyna cenione są po... 1000 marek zachodnich! Wycinek z brązowym stemplem nr 154 (Opoczno) nr 5 wyceniony jest na 600 DM. Na aukcji znalazło się 14 egz. Polski nr 1 z czego 2 na lista-ch (sterniple: Piotrków wraz z kolejowym nr 2) szac. 600 DM i (ze stemplem Werballe) 400 DM. „FACIT" 1968 cacy po angielsku Najpoważniejszy katalog znaczków skandynawskich „Facit" wydawany w Sztokholmie, rok po roku zwiększał ilość tekstów w jęz. angielskim poświęconych poszczególnym krajom. Obecnie nawet część dotycząca Finlandii, podawana dotychczas .w języku fińskim, przełożona została na angielski. Tym samym „Facit" staje się dostępniejszy dla filatelistów spoza Skandynawii, a przez to niezbędny dla zbieraczy specjalizujących którykolwiek z krajów skandynawskich. W. H. Dzień Znaczka we Francji Amatorów tematyki „Dzień Znaczka" oczekuje niemała „zabawa". Okazuje się, że w tym roku tak zwany „Journee du Tirnibre" (17 marea) będzie uroczyście obchodzony w 111 miastach francuskich. Oczywiście, poczta francuska dorocznym zwyczajem, wypuści specjalny znaczek. Tym razem będzie to wartość 25+10 c, (10 c na rzecz Czerwonego Krzyża), przedstawiająca wiejskiego pocztyliona z 1820 r. (wg dokumentacji znajdującej się w Muzeum Pocztowym w Paryżu). Związek francuskich filatelistów wydrukował koperty pierwszego dnia w dwódh formatach: 150 x 120 mm i 165x 92 mm. Przygotowano również karty ilustrowane. 19 miast wyda swe własne karty o charakterze lokalnym. g rtiffirt6,SWetzi») Poszukuję ONZ na FDC nr 1-11, 12, 17-18, 23-24, 27-28, 25-26, 31-32, 33-34, 38-39, 40-41, 42-43. W/w serie na FDC kupię lub wymienię za malarstwo, PRL, Watykan, Szwajcarię 1 inne. Oferty na adres: Kraków 1, skrytka pocztowa nr 822. (28) Kupię zbiory czystych powojennych znaczków: Austrii, Jugosławii, Czechosłowacji, NRD - strefy radzieckiej. Sygitowicz, Warszawa, Odyńca 73 m 24. (30) Zumsteln 196a sprzedam. Tadeusz Stachowiak, Warszawa, Górskiego 4 m 55. (31) Kupię PRL 1944-65. Owoce na znaczkach, czyste. Czekam na oferty. Zbigniew Kowalce, Tarnobrzeg, Dzików 28. (32) Sprzedam znaczki czyste PRL całość względnie rocznikami. Mieczyslaw Staszkiewłaz, Nowogard, Maszewska 2, woj. szczecińskie. (33) Wymienię lub sprzedam zbiór fauny na PRL., Czachoslowację, NRD. Kupię Zumsietna 1968. Malodobry, Zamość, Sawicklej 106. (34) Ciekawe serie malarstwa, religijne, flory, fauny, stulecia lotnicze, inne motywy - poza tym Izrael, Zachodnia Europa, Liechtenstein, Niemcy 1068-73, Belgię 435, 454, 525-30, Austrię 41E1-20, 518, 596-9, Wiochy 512-7, 792 i wiele innych czystych serii likwidując zbiór sprzedam. Kupię czystą serię jubileuszową I starą Austrię, serie i luzaki Holandii. Jeżewski, Jarosław, Poniatowskiego 39. (35) Kupię znaczki Holandii, Zdzisław Kalinowski, Kikól (bydgoskie). (36) Sprzedani następujące zn. Watykanu: czyste 45-50, 1-11, 14, 21-22, 48, 58, 68, 77, 122, pakietowe 1-5, 11, porto 711-1211. Stemplowane 1-11, 21-31, 47, 51, 53, 66, 77, 80-81, 83, 118, 121-2, 143, 147, 155, 161, pakietowe 1-3, 7, 11-12, po rto 1-6. Paweł Szulca,Chrośekg, pow. Opole. (37) Za monety dawne dam lepsze znaczki PRL i Niemiec lub gotówkę. W. Szczepański, Poznań, ul. Libella 6/7. (39) Sprzedam lub zamienię na znaczki stemplowane kompletne roczniki Filatelisty 1957-1967, roczniki Przeglądu Filatelistycznego 1948-1950 oraz Biuletyny Informacyjne PZF 1951-1951. T. Welkens, Kraków, ul. Szwedzka 21. (40) Poszukuję listów przedfilatelistycznych. Daję w zamian PRL, Francję czystą i listy przedfilatel. Tadeusz Loster, Gliwice, ul. Nowotki 20. (41) OZIAŁ ROZRYWEK UMYS ŁOWYCH 474. ELIMINATKA OBRAZKOWA z cyklu: CO kolega zbiera? (ul. A. Marenda) N W C N A S A 14 A zR N C C Y fl W s A Z K A 1.1 E P Y Z c NT KO Y Z. C Z A Odgadnąć brakujące wyrazy kasowników wykreśliić je z odpowiednich kolumn figury Pozostałe litery, czytane poziomo, dadzą rozwiązanie. Wszystkie kasowniki były publikowane na lamach „Filatelisty". 475. ZADANIE MATEMATYCZNE, (W. A. Rylski) W trzech klaserach ktoś z nas umieścił znaczki. W pierwszym 546 sztuk, w drugim 462, a w trzecim 830. Obliczyć po ile stron było zajętych w każdym klaserze, jeśli wiadomo, że na każdej stronie znajdowała się ta sama liczba znaczków, oraz, ze ta liczba była największa ze wszystkich możliwych. • • • Rozwiązania prosimy nadsyłać pod adresem: RedakCja „Filatelisty", Dział Rozrywek Umysłowych, Warszawa, ul. Widok 22 - do dnia 7 kwietnia 1868 roku. Wśród Czytelników, którzy nadeślą bezbłędne rozwiązania, rozlosujemy nagrody maczkowe. Ponadto przyznajemy nagrody autorskie za zamieszczone zadania. ROZWIĄZANIA I NAGRODY Z NRU 2 466. Rebus Eolowy: Czy olimpiada - tematem roku? 467. Konikówka: Zbieramy malarstwo na znaczkach. W wyniku losowania nagrody otrzymują : Wieficzyslawa Kapuścińska - Łódź, Józef Sowa - Pszów, Genowefa Stodobita - Zielona Góra, Bogumił Zaianowski - Toruń 9. Nagrody autorskie za zadania dzisiejsze otrzymują: A. Marenda - Bydgoszcz i A. Rylski - Warszawa. Nagrodę Klubu 30 gr za frankowanie listów trzydziestogroszowymi maczkami otrzymuje (5 FDC): Edward Sochacki - Otawa. Nagrody wysylamy pocztą raz na kwartał. Redaguje kolegium w składzie: Fabian Bura, Tadeusz Grodecki, Kazimierz Gryżewski, Wiesława Montewska, Maciej Perzyfiski. Adres Redakcji: Warszawa ul. Widok 22, tel. 27-30-13 Wydawca: Agencja Wydawnkaa „Ruch" Artykułów niezamówionych redakcja nie zwraca Nakład 24 736. Objętość 1 ark. Format B5. Papier. ilustr., V kl. 70 g 70 x 100 l ł1 itrizpr ft" z ( fcŁ Wielu filatelistów posiadających cenne walory filatelistyczne nie cieszące się popytem na rynku krajowym napotyka na trudności w momencie ich sprzedaży. PPF „Ruch" chcąc przyjść z pomocą DiateiWtom przy sprzedaży niektórych wartościowych pozycji, zamlerza zaoferować je odbiorcom zagranicznym i prosi zainteresowanych o składanie ofert. Oferty należy nadsyłać w Z egz. na adres PPF „Ruch", Warszawa, ul. Barbary 4 do dnia 15 kwietnia br. w następującym ukł adzie: P. Kraj Nazwa katalogu numer znaczka (seri4) cechy szczególne — znaczek (ki) niestemplowane, w stanie idealnym bez podlepki, gt — niestemplowane, O — stemplowane Ilość szt. (»rtl) Cena wg katalogu 1988 r. Uwagi Przedmiotem oferty mogą być zbiory znaczków, serie, znaczki pojedyncze — tylko w bardzo dobrym stanie: 1. państw staroniemieckich (księstw): Badenia, Bawaria, Brunszwil., Brema, Wirtembergla, Hamburg, Hanower, Lubeka, Prusy, Saksonia itp. oraz p-ty niemieckie za granicą. 2. kolonii niemieckich: Nowa Gwinea, Karoliny, Mariany, Wyspy Marshaia, Afryka Wschodnia i Poludniowo-Zachodnia, Kamerun, Togo itp. 3. Saary i Wolnego Miasta Gdańska, 4. znaczki państw: a) Austrii (wydań do roku 1910 i od roku 1928 dpi 1937 Mącznie), b) Danii (do roku 1882 włą cznie), c) Holandii (do roku 1923 wiącznie), d) Francji (do roku 1937 włącznie), e) Liechtenstein'. (do roku 1915 i od roku 1921 do 1939 Mącznie), fj Luksemburga (do roku 1908 I od raku 1931 do 1939 wiązanie), g) Szwajcarii (do roku 1938 wią zanie), h) Szwecji (do roku 1918 włą cznie), i) Watykanu (do roku 1952 włą cznie), J) Włoch (do roku 1933 włącznie), k) USA (do roku 1919 wiązanie), I) Anglii I jej kolonii (do roku 1902 włą cznie). Cenniejsze znaczki, co do których wiadomo, że byty fałszowane, winny posiadać ekspertyzę. W ofercie mogą być zgłaszane walory mające wg katalogów Zumsteina, Yverta, Michela następującą wycenę: a) znaczki I serie po minimum 100 franków Zumsteina lub Yverte ew. 200 marek Michela. b) zbiory — minimum 1000 franków Zumsteina lub Yverta ew. 2000 marek Michela. JednoCzeirsie PPF „Ruch" prosi o składanie ofert na znaczki pojedyncze w większych ilościach Jak arkusze, fragmenty arkuszy i wiązki (100 sztuk jednego numeru znaczka): 1) Niemiec — okres inflacji 1 II wojny światowej, 2) Generalnej Gubernil, Czech 1 Moraw, Chorwacji, Ostiandu, Ukrainy I Innych niemieckich maczków okupacyjnych, o łącznej wartości oferty powyżej 1000 ai. Walory filatelistyczne z przyjętych ofert zostaną zakupione wg cen podanych w „Cenniku Detalicznym Znaczków Zagranicznych 1988" z potrąceniem 20% prowizji. O przyjęciu oferty, PPF „Ruch" będzie powiadamlatn oferu j ących odrębnymi pismami. Pa ń stwowe Przedsi ę biorstwo Filatelistyczne „R U C H" CENA 2,50 zł Cena w prenumeracie: kwartalnie 15 zl, Okrocznie 30 zt, rocznie 60 z/. Prenumeraty przyjmowane są do 10 dnia miesiąca poprzedzającego okres prenumeraty. Prenumeratę na kraj dla czytelników indywidualnych przyjmują Urzędy Pocztowe orar listonosze. Czytelnicy indywidualni mogą dokonywać wpł at również na konto PKO Vr 1-8-100020 Centrala Kolportażu Prazy 1 Wydawnictw „Ruch", Warszawa, ul. Wronia 23. Wszystkie Instytucje państwowe t spoleCane mogą zamawiać prenumeratę wyłącznie za pośrednictwem Oddziałów i Delegatur„Ruch”. Prenumeratę ze zleceniem wysyłki za granicę, która jest o K% droższa od krajowej, przyjmuje Biuro Kolportażu Wydawnictw Zagranicznych „Ruch", Warszawa, ul. Wronia 23 konto PKO Nr 1-8-100024 tel. 20-48-88. Egzemplarze zdezaktualizowane można nabyć w Punkcie Wywytkowyza Prasy Archiwalnej „Ruch", Warszawa, ul. Nowomiejska 15/17, na miejscu lub na Tarnowianie za zaliczeniem pocztowym Ogioszenia przyjmuje Agencja Wydawnicza „Ruch", Warszawa, ul. Koszykowa 8.5 ZG „Ruch" W-wa, mm. 28908 N-83