Ocena stanu sanitarnego
Transkrypt
Ocena stanu sanitarnego
Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim za rok 2014 Świebodzin – marzec 2015 r. Powiat Świebodziński Opracowano w Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Świebodzinie Zespół autorski Arleta Miśkiewicz, Anna Graczyk, Agnieszka Kowol, Marzanna Piechowicz, Monika Nowicka, Mirosław Rozalski, Justyna Dobrołowicz, Janina Rosalska, Anna Rój, Małgorzata Ostrowska, Dorota Kimsa, Ewa Plichta Projekt, skład, łamanie tekstu, opracowanie graficzne Zbigniew Madajczak -1- Spis treści I. Wstęp ………………………………………………………………......... 5 II. Ocena sytuacji epidemiologicznej na terenie powiatu świebodzińskiego . 15 1. Epidemiologia chorób zakaźnych ……………………………………….. 15 2. Szczepienia ochronne…..………………………………………………… 30 Stan sanitarno-techniczny podmiotów leczniczych ………….…… 39 40 3. Obiekty wykonujące stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne szpitalne …………………………............................................................. Obiekty wykonujące stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne inne niż szpitalne …………… Obiekty wykonujące ambulatoryjne świadczenia zdrowotne …………… 4. Działalność lecznicza wykonywana przez praktykę zawodową…...…….. 45 Warunki zdrowotne środowiska bytowania mieszkańców powiatu …….. 50 1. Stan sanitarno-porządkowy miast i terenów wiejskich ………………….. 50 2. Zaopatrzenie ludności w wodę do spożycia ……………………………... 50 3. Kąpieliska śródlądowe ............................................................................... 57 4. Stan sanitarny zaplecza obiektów opieki zdrowotnej……………………. 60 V. Stan sanitarny obiektów użyteczności publicznej ……………………….. 64 VI. Stan sanitarny obiektów żywnościowo-żywieniowych …………………. 83 VII. Warunki higieniczno-sanitarne środowiska pracy ………………………. 110 VIII. Nadzór nad środkami zastępczymi ……………………………………… 116 IX. X. Warunki sanitarne w szkołach i innych placówkach oświatowo-wychowawczych ……………………………………………. Działalność w ramach zapobiegawczego nadzoru sanitarnego …………. 117 136 XI. Promocja zdrowia i oświata zdrowotna ………......................................... 139 XII. Działalność kontrolno-represyjna ……………………………………….. 151 III. 1. 2. IV. -2- 44 44 Szanowni Państwo! Przedkładam Państwu ocenę stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim w 2014 roku. Działania Państwowej Inspekcji Sanitarnej na terenie powiatu w 2014 roku w szczególności ukierunkowane były na promowanie zdrowego stylu życia, czuwanie nad bezpieczeństwem zdrowotnym żywności i żywienia oraz wody, zapobieganie powstawaniu chorób, w tym chorób zakaźnych i zawodowych, poprzez sprawowanie zapobiegawczego i bieżącego nadzoru sanitarnego, a także prowadzenie działalności przeciwepidemicznej na terenie powiatu świebodzińskiego. Systematycznie prowadzono działania profilaktyczne i edukacyjne w zakresie zapobiegania występowaniu chorób zakaźnych i cywilizacyjnych. W przedłożonym Państwu dokumencie opisano podstawowe aspekty sytuacji epidemiologicznej w powiecie w zakresie chorób zakaźnych i zawodowych oraz wyniki realizacji zamierzeń i planu pracy na 2014r., ze wskazaniem jednocześnie kierunków dalszych koniecznych działań mogących spowodować uzyskanie poprawy w zakresie stanu sanitarnego. Przeprowadzona analiza wyników działań nadzorowych na terenie powiatu wskazuje, że stan bezpieczeństwa sanitarnego jest stabilny. Nadal jednak stwierdza się negatywne zjawiska w sferze sanitarno-higienicznej oraz epidemiologicznej, co świadczy o konieczności kontynuowania stałego systematycznego nadzoru obejmującego działania prewencyjne, monitoringowe i naprawcze. Dziękuję, za współpracę organom samorządowym, inspekcjom i strażom. Współpraca ta w znaczący sposób wpływa na zwiększenie efektywności działań podejmowanych przez Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w zakresie zdrowia publicznego na terenie powiatu. Jestem przekonana, że przedstawiony raport dotyczący stanu epidemiologicznego i sanitarnego w powiecie da Państwu pewność, że Państwowa Inspekcja Sanitarna pełni swoje zadania w sposób profesjonalny i rzetelny, zapewniając nam wszystkim bezpieczeństwo sanitarne. Ocena stanu sanitarnego zostaje przekazana Staroście Świebodzińskiemu oraz Radzie Powiatu w celu zapoznania się i wykorzystania, jako ważny materiał pomocniczy -3- w podejmowaniu decyzji na rzecz dalszej poprawy warunków życia i bezpieczeństwa mieszkańców powiatu świebodzińskiego. Tekst oceny został udostępniony na naszej www.wsse.gorzow.pl/psseswiebodzin z poważaniem Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Świebodzinie Arleta Miśkiewicz -4- stronie internetowej Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Wstęp I. WSTĘP W roku 2014 działania Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Świebodzinie zgodne były z ustawą o Państwowej Inspekcji Sanitarnej i polegały na realizowaniu zadań z zakresu zdrowia publicznego w powiecie, głównie poprzez sprawowanie nadzoru nad warunkami: higieny środowiska, higieny pracy, higieny procesów nauczania i wychowania, wypoczynku i rekreacji, bezpieczeństwem zdrowotnym żywności, żywienia i przedmiotów użytku oraz kosmetyków, nad warunkami higieniczno-sanitarnymi, jakie powinien spełniać personel medyczny, sprzęt oraz pomieszczenia, w których są udzielane świadczenia zdrowotne w celu ochrony zdrowia ludzkiego przed niekorzystnym wpływem szkodliwości i uciążliwości środowiskowych, zapobiegania powstawaniu chorób, w tym chorób zakaźnych i zawodowych. Głównym celem działalności Państwowej Inspekcji Sanitarnej na terenie powiatu świebodzińskiego w 2014 roku było promowanie zdrowego stylu życia, czuwanie nad bezpieczeństwem żywności i żywienia oraz zdrowotnym wody, zapobieganie powstawaniu chorób, w tym chorób zakaźnych i zawodowych, poprzez sprawowanie zapobiegawczego i bieżącego nadzoru sanitarnego oraz prowadzenie działalności zapobiegawczej i przeciwepidemicznej. Obszar objęty działalnością Powiatowej Stacji Sanitarno – Epidemiologicznej w Świebodzinie wynosił 937 km kw., który zamieszkiwało w roku 2014 średnio – 56467 osób (dane wg GUS). Wykres 1.: Zasoby ludzkie gmin powiatu świebodzińskiego w 2014r.: 3939 3517 Gmina i M. Świebodzin 5105 5145 Gmina Szczaniec Gmina Lubrza Gmina Łagów 8364 30397 Gmina Skąpe Gmina i M. Zbąszynek Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Świebodzinie realizował swoje zadania poprzez pracę w zakresie określonym w Ustawie o Inspekcji Sanitarnej oraz w oparciu o wytyczne Głównego Inspektora Sanitarnego i Lubuskiego Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego. Wyniki pracy przedstawiane były Lubuskiemu Państwowemu Wojewódzkiemu Inspektorowi Sanitarnemu w Gorzowie Wlkp. oraz w niniejszym opracowaniu Staroście i Radzie Powiatu. -5- Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Wstęp Wykres nr 2:Liczba nadzorowanych przez PPIS obiektów w gminach powiatu świebodzińskiego w 2014r Świebodzin 124 Zbąszynek 202 Lubrza 60 696 113 Szczaniec Łagów 160 Skąpe . Epidemiologia Zadania w zakresie epidemiologii realizowane są w ramach takich obszarów jak: nadzór epidemiologiczny nad chorobami zakaźnymi, monitorowanie sytuacji epidemiologicznej w zakresie ich występowania oraz podejmowanie działań przeciwepidemicznych, monitorowanie sytuacji epidemiologicznej w podmiotach leczniczych, planowanie i koordynacja działań związanych z realizacją szczepień ochronnych, a także działalność informacyjna. Nadzór epidemiologiczny nad zakażeniami i chorobami zakaźnymi Opracowywanie ognisk chorób zakaźnych (w tym opracowywanie ognisk zbiorowych zatruć pokarmowych), przeprowadzanie dochodzeń epidemiologicznych mających na celu ustalenie źródła i dróg szerzenia się zakażenia oraz unieszkodliwienia źródeł zakażenia, przecięcia dróg szerzenia się zakażeń i chorób zakaźnych oraz uodpornienie osób podatnych na zakażenie. Nadzór w zakresie prawidłowej i systematycznej zgłaszalności chorób zakaźnych i zakażeń objętych ustawowym obowiązkiem zgłaszania do Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego. Nadzór epidemiologiczny nad grypą oparty na systemie „SENTINEL”. Nadzór nad nosicielami chorób zakaźnych, ozdrowieńcami, osobami ze styczności. Ocena sytuacji epidemiologicznej powiatu świebodzińskiego. Prowadzenie rejestru zakażeń i zachorowań na chorobę zakaźną, zgonów spowodowanych zakażeniem lub chorobą zakaźną, podlegających obowiązkowi zgłoszenia przez zobowiązane do tego podmioty lecznicze. Kontrola poprawności rozpoznania zakażenia, choroby zakaźnej lub zgonu z powodu zakażenia lub choroby zakaźnej, uwzględniając informacje uzyskiwane od lekarza zgłaszającego, kierownika laboratorium lub z dokumentacji medycznej, w oparciu o definicje zakażeń i chorób zakaźnych stosowane dla potrzeb nadzoru sanitarnego lub współczesną wiedzę medyczną. Przekazywanie zgłoszeń rozpoznań zakażeń, chorób zakaźnych lub zgonów z powodu zakażenia lub choroby zakaźnej - niewłaściwych ze względu na miejsce zamieszkania -6- Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Wstęp osoby objętej zgłoszeniem lub ze względu na rodzaj choroby zakaźnej czy zakażenie właściwemu państwowemu powiatowemu inspektorowi sanitarnemu. Opracowywanie danych statystycznych w formie raportów o zakażeniach i zachorowaniach na chorobę zakaźną, zgonach z powodu zakażenia lub choroby zakaźnej, ich podejrzeniach oraz przekazywanie raportów. Prowadzenie analizy zapadalności na choroby zakaźne. Nadzór sanitarno-epidemiologiczny nad placówkami udzielającymi świadczeń zdrowotnych Nadzór nad warunkami sanitarno-higienicznymi personelu medycznego, sprzętu oraz pomieszczeń, w których są udzielane świadczenia zdrowotne oraz prowadzonej działalności przeciwepidemicznej w zakresie chorób zakaźnych. Nadzór nad podmiotami leczniczymi, indywidualnymi praktykami lekarskimi, indywidualnymi specjalistycznymi praktykami lekarskimi, grupowymi praktykami lekarskimi, indywidualnymi praktykami pielęgniarskimi oraz laboratoriami w zakresie stosowania i przestrzegania procedur mających na celu minimalizowanie ryzyka wystąpienia zakażeń wewnątrzzakładowych; w tym nadzór realizacji programów kontroli zakażeń (współpraca z komitetami i zespołami kontroli zakażeń szpitalnych). Prowadzenie rejestru obiektów nadzorowanych. Nadzór nad szczepieniami ochronnymi Nadzór nad wykonywaniem obowiązkowych szczepień ochronnych w placówkach leczniczych i innych placówkach prowadzących szczepienia ochronne. Nadzór nad prawidłową gospodarką preparatami szczepionkowymi, szczególnie wielodawkowymi. Właściwe przechowywanie i dystrybucja preparatów szczepionkowych oraz całodobowe monitorowanie temperatury w urządzeniach chłodniczych, w których przechowywane są preparaty szczepionkowe. Dokonywanie ocen prowadzonej dokumentacji dotyczącej szczepień oraz analiza wykonania obowiązkowych szczepień ochronnych. Podejmowanie działań przymuszających do zaszczepienia wobec osób uchylających się od obowiązku szczepień ochronnych. Prowadzenie rejestru zgłoszeń niepożądanych odczynów poszczepiennych. Opracowywanie zgłaszanych niepożądanych odczynów poszczepiennych. Przygotowywanie rocznych sprawozdań ze stanu uodpornienia oraz kwartalnych sprawozdań ze zużycia szczepionek, stanu posiadanych szczepionek i ruchu kart uodpornienia. Sporządzanie planów i sprawozdań dotyczących działalności kontrolnej w zakresie szczepień. Prowadzenie Elektronicznego Systemu nadzoru nad Dystrybucją Szczepionek (obsługa magazynowa preparatów szczepionkowych). Działania w zakresie Epidemiologii prowadzone są zgodnie z następującymi aktami prawnymi: Ustawa z dnia 15 .04.2011r o działalności leczniczej ((Dz. U. z 2013 r., poz. 217 z późn.zm.) Ustawa z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (Dz.U. z 2013 r. poz.947), -7- Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Wstęp Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001r. o odpadach (Dz. U. z 2013 r., poz. 21 z późn. zm.), Ustawa z dnia 07 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz.U. z 2013 r. poz. 1409 z późn. zm.) Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 26 czerwca 2012 r. w sprawie szczegółowych wymagań, jakim powinny odpowiadać pomieszczenia i urządzenia podmiotu wykonującego działalność leczniczą (Dz. U. z 2012 r., poz. 739) Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 30 lipca 2010 r. w sprawie szczegółowego sposobu postępowania z odpadami medycznymi (Dz.U. z 2010 r. Nr 139, poz. 940 z późn. zm.), Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 18 sierpnia 2011 r. w sprawie obowiązkowych szczepień ochronnych (Dz.U. z 2011 r. Nr 182, poz. 1086), Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 21 grudnia 2010 r. w sprawie niepożądanych odczynów poszczepiennych oraz kryteriów ich rozpoznawania (Dz.U. z 2010 r. Nr 254, poz. 1711), Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 15 listopada 2010 r. w sprawie sposobu przekazywania szczepionek świadczeniodawcom prowadzącym obowiązkowe szczepienia ochronne oraz sposobu przechowywania szczepionek stanowiących rezerwę przeciwepidemiczną kraju (Dz. U. z 2010 r. Nr 232, poz. 1524), Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 27 maja 2010 r. w sprawie kwalifikacji członków zespołu kontroli zakażeń szpitalnych (Dz.U. z 2010 r. Nr 108, poz. 706 z późn. zm.), Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 27 maja 2010 r. w sprawie zakresu, sposobu i częstotliwości prowadzenia kontroli wewnętrznej w obszarze realizacji działań zapobiegających szerzeniu się zakażeń i chorób zakaźnych (Dz.U. Nr 100 poz. 646), Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 3 marca 2004 r. w sprawie wymagań, jakim powinno odpowiadać medyczne laboratorium diagnostyczne. Rozporządzenie ministra Zdrowia z dnia 6 czerwca 2013 roku w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy wykonywaniu prac związanych z narażeniem na zranienie ostrymi narzędziami używanymi przy udzielaniu świadczeń zdrowotnych. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 23 grudnia 2011r. w sprawie listy czynników alarmowych, rejestrów zakażeń szpitalnych i czynników alarmowych oraz raportów o bieżącej sytuacji epidemiologicznej szpitala Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 10 lipca 2013 r. w sprawie zgłoszeń podejrzenia lub rozpoznania zakażenia , choroby zakaźnej lub zgonu z powodu zakażenia lub choroby zakaźnej. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 25 marca 2014r. w sprawie biologicznych czynników chorobotwórczych podlegających zgłoszeniu, wzorów formularzy zgłoszeń dodatnich wyników badań w kierunku biologicznych czynników chorobotwórczych oraz okoliczności dokonywania zgłoszeń. Sekcja Higieny Żywności, Żywienia i Przedmiotów Użytku Podstawowym celem działania Sekcji Higieny Żywności Żywienia i Przedmiotów Użytku było zapewnienie bezpieczeństwa żywności produkowanej nieodzwierzęcej i wprowadzanej do obrotu żywności odzwierzęcej i nieodzwierzęcej na terenie powiatu świebodzińskiego, nieobjętej urzędową kontrolą organów Inspekcji Weterynaryjnej. Sprawowany nadzór nad bezpieczeństwem żywności opierał się na prowadzeniu urzędowych kontroli w zakresie sprawdzania przestrzegania obowiązujących przepisów prawa żywnościowego. -8- Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Wstęp W 2014 roku do priorytetowych działań należało wzmożenie nadzoru: - w obiektach, w których w minionym roku stwierdzono uchybienia sanitarno-higieniczne, wydano decyzje administracyjne oraz nałożono mandaty karne; - zakładach produkcji żywności, zakładach żywienia zbiorowego zamkniętego, zakładów obrotu żywnością tj. sklepy mięsno-wędliniarskie oraz hurtownie i markety, w których zakres prowadzonej działalności obejmował znaczną ilość konsumentów; - w obiektach funkcjonujących w sezonie letnim tj.: stołówki znajdujące się przy ośrodkach wypoczynkowych, obozach; - obiektach, w których istnieje potencjalna możliwość zanieczyszczeń mikrobiologicznych tj.: zakładach produkcji żywności (w wytwórni lodów, punktach sprzedaży lodów, automatach do lodów oraz ciastkarniach i piekarniach); Zakres przeprowadzanych kontroli najczęściej obejmował takie zagadnienia jak: ocenę stanu sanitarnego zakładów prowadzących działalność w określonym zakresie, ocenę warunków produkcji i jakości zdrowotnej produkowanej i wprowadzanej do obrotu żywności w aspekcie urzędowej kontroli żywności i monitoringu, ocenę stanu sanitarnego obiektów zlokalizowanych w miejscowościach turystycznych oraz ocena zgodności z wymaganiami zdrowotnymi żywności i żywienia w tych obiektach; kontrola importu z krajów trzecich żywności Genetycznie Modyfikowanej oraz produktów GMO przeznaczonych na żywność, jak również produktów, które potencjalnie mogą zawierać te składniki, ocenę prawidłowości znakowania i wprowadzania do obrotu żywności tj.: suplementów diety, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego, środków spożywczych wzbogaconych witaminami lub składnikami mineralnymi); ocenę stopnia wdrożenia przez przedsiębiorców w zakładach branży spożywczej, zakładach żywności i żywienia systemu HACCP oraz wdrażania Dobrej Praktyki Produkcyjnej (GMP) i Dobrej Praktyki Higienicznej (GHP), ze szczególnym uwzględnieniem ich dokumentowania, mając na względzie bezpieczeństwo produkowanej i wprowadzanej do obrotu żywności oraz eliminacji potencjalnych zagrożeń; ocenę wprowadzanych do obrotu jak i wykorzystywanych w zakładach żywnościowo – żywieniowych materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością; ocenę zgodności oznakowania opakowania jednostkowego kosmetyku z wymaganiami zawartymi w obowiązujących przepisach prawnych. W 2014 roku w związku z otrzymywanymi w systemie RASFF powiadomieniami alarmowymi i informacyjnymi dot. produktów, które nie spełniały wymagań przepisów prawa żywnościowego i stanowiły zagrożenie dla zdrowia lub życia konsumentów. Podobne działania podejmowano w zakresie nadzorowania kosmetyków znajdujących się w obrocie, w ramach funkcjonowania systemu RAPEX. W dalszym ciągu współpracowano z innymi instytucjami i jednostkami kontrolnymi, zwłaszcza z Inspekcją Weterynaryjną oraz Inspekcją Farmaceutyczną w ramach zawartych porozumień, a także Komendą Powiatową Policji w Świebodzinie. Nadzór w zakresie Sekcji Higieny Żywności, Żywienia i Przedmiotów Użytku prowadzono głównie w oparciu o podstawy prawne tj.: Ustawa o bezpieczeństwie żywności i żywienia z dnia 25 sierpnia 2006 r. (Dz. U. z 2010r. Nr 136 poz. 914 z późn. zm.), -9- Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Wstęp Rozporządzenie (WE) Nr 852/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 roku w sprawie higieny środków spożywczych (Dz. U. L 139 z 30.04.2004 r. z późn. zm.), Rozporządzenia (WE) Nr 882/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004r. w sprawie kontroli urzędowych przeprowadzanych w celu sprawdzenia zgodności z prawem paszowym i żywnościowym oraz regułami dotyczącymi zdrowia zwierząt i dobrostanu zwierząt (Dz. U. UE. L 165 z dnia 30.04.2004 r. z późn. zm.). Higiena Dzieci i Młodzieży W roku 2014 działalność pionu higieny dzieci i młodzieży była ukierunkowana na eliminowanie czynników zagrażających zdrowiu dzieci i młodzieży. Czynności kontrolne w pionie higieny dzieci i młodzieży obejmują szeroki zakres zagadnień mających na celu zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków nauki i pobytu dzieci i młodzieży w placówkach. W roku 2014r. kontynuowano nadzór nad przestrzeganiem obowiązujących przepisów prawnych i norm w następującym zakresie: Oceny stanu sanitarnego i bezpiecznych warunków nauki, wychowania i wypoczynku. Wyposażenia pomieszczeń w odpowiednie meble i sprzęt. Oceny warunków pracy ucznia/przedszkolaka, które obejmują: - higieniczną ocenę rozkładów zajęć lekcyjnych; - ocenę dostosowania mebli szkolnych do wzrostu uczniów/przedszkolaków; - ocenę warunków zdrowotnych w pracowniach komputerowych w szkołach; - ocenę czynników fizycznych – temperatury wewnątrz pomieszczeń placówek oświatowo-wychowawczych. Oceny realizacji wymogów w zakresie stosowania niebezpiecznych substancji chemicznych i ich mieszanin w pracowniach chemicznych. Higienicznej oceny dotyczącej obciążenia uczniów tornistrami/plecakami w kl. I-VI szkół podstawowych. Kontroli bezpieczeństwa i higieny w czasie prowadzenia zajęć w-f w salach gimnastycznych, na boiskach szkolnych i sprawdzania warunków do utrzymania higieny po tych zajęciach. Oceny stanu sanitarnego gabinetów profilaktyki zdrowotnej i pomocy przedlekarskiej w szkołach, współpraca z pielęgniarkami w środowisku nauczania i wychowania. Bieżący nadzór oraz ocena przebiegu wypoczynku letniego i zimowego. Podstawy prawne: Ustawa z dnia 7 września 1991r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004r. Nr 256, poz. 2572 z późn. zm.), Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 grudnia 2002r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach (Dz. U. z 2003r. Nr 6, poz. 69 z późn. zm.), Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 75 poz. 690 z późn. zm.), Ustawa z dnia 04 lutego 2011r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 (Dz. U. z 2013, poz. 1457), Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 25 marca 2011r. w sprawie wymagań lokalowych i sanitarnych dotyczących żłobków i klubów dziecięcych (Dz. U. Nr 69, poz. 367), - 10 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Wstęp Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 31 sierpnia 2010r. w sprawie rodzajów innych form wychowania przedszkolnego, warunków tworzenia i organizowania tych form oraz sposobu ich działania (Dz. U. z 2010r. Nr 161, poz. 1080 z późn. zm.), Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 stycznia 1997r. w sprawie warunków, jakie muszą spełniać organizatorzy wypoczynku dla dzieci i młodzieży szkolnej, a także zasad jego organizowania i nadzorowania (Dz. U. Nr 12, poz. 67 z późn. zm.), Ustawa z dnia 25 lutego 2011r. o substancjach chemicznych i ich mieszaninach (Dz. U. 2011, Nr 63, poz. 322), Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 01 grudnia 1998r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe (Dz. U. 1998, Nr 148, poz. 973), Ustawa z dnia 05 grudnia 2008r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (Dz. U. z 2013r. poz. 947). Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 26 czerwca 2012r. w sprawie szczegółowych wymagań, jakim powinny odpowiadać pomieszczenia i urządzenia podmiotu wykonującego działalność leczniczą (Dz. U. z 2012 poz. 739). Higiena Komunalna W zakresie higieny komunalnej kontrolowano warunki zdrowotne środowiska bytowania mieszkańców powiatu. W działalności bieżącej w roku 2014 jako zadania priorytetowe wyznaczono: Prowadzenie systematycznych kontroli jakości wody służącej do zaopatrzenia ludności w wodę do spożycia, w kąpieliskach i na pływalniach oraz przekazywanie do jednostek szczebla nadrzędnego informacji o udzielonych zgodach na odstępstwo w zakresie wskaźników jakości wody do spożycia. Współpraca z WSSE Gorzów przy modernizacji Systemu Monitoringu Jakości Wody Przeznaczonej do Spożycia przez Ludzi (Woda-Excel). Przekazywanie do WSSE Gorzów Systemu Monitoringu Jakości Wody Przeznaczonej do Spożycia przez Ludzi (Woda-Excel). wzmocnienie nadzoru nad obiektami użyteczności publicznej (w szczególności obiektów zlokalizowanych przy głównych trasach komunikacyjnych, w hotelach, stacjach paliw oraz dworcach PKP i PKS) zgodnie z zagrożeniami w powiecie. udział w przygotowaniach i zabezpieczeniu sanitarnym przebiegu imprez masowych. wzmożenie nadzoru nad obiektami i urządzeniami, które w oparciu o ustalenia kontroli z lat poprzednich wykazują najgorszy stan sanitarno – techniczny. nadzór nad warunkami świadczenia usług w zakładach fryzjerskich, kosmetycznych, tatuażu i odnowy biologicznej. wzmożenie nadzoru nad obiektami sezonowymi, ze szczególnym uwzględnieniem obiektów zlokalizowanych w miejscowościach turystycznych. nadzór nad zakładami (domami) pogrzebowymi w zakresie warunków higieniczno – sanitarnych. wydawanie decyzji, zezwoleń na ekshumację zwłok/szczątków, ich przewóz oraz nadzór nad właściwym postępowaniem ze zwłokami i szczątkami ludzkimi. współpraca ze służbami oraz z inspekcjami i organami administracji samorządowej w zakresie sprawowanego nadzoru nad warunkami higieny środowiska. W ramach działań pionu Higieny Komunalnej nadzorem objęto obiekty użyteczności publicznej tj: - 11 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Wstęp obiekty podmiotów leczniczych (przychodnie,szpitale) obiekty komunalne (ustępy publiczne, baseny kąpielowe, domy pomocy społecznej, hotele, motele, pensjonaty, zakłady fryzjerskie, kosmetyczne, zakłady odnowy biologicznej, dworce autobusowe, dworce i stacje kolejowe, stacje paliw, obiekty sportowe oraz kulturalno-widowiskowe, apteki, cmentarze i zakłady świadczące usługi pogrzebowe, ośrodek pomocy społecznej, zbiornice odpadów użytkowych, myjnie samochodowe, wysypiska śmieci, parkingi, parki, targowisko, pola namiotowe). środki transportu publicznego, w tym sanitarnego. obiekty służące do zaopatrzenia ludności w wodę. Realizacja działań w ww. zakresie wynikała głównie z następujących aktów prawnych: ustawa z dnia 7 czerwca 2001r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (Dz. U. Nr 123, poz. 858 z późn. zm.), rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 29 marca 2007r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi (Dz. U. Nr 61, poz. 417 z późn. zm.), Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 26 czerwca 2012 r. w sprawie szczegółowych wymagań, jakim powinny odpowiadać pomieszczenia i urządzenia podmiotu wykonującego działalność leczniczą (Dz. U. z 2012 r., poz. 739) rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 19 sierpnia 2004r., w sprawie obiektów hotelarskich i innych obiektów, w których są świadczone usługi hotelarskie (Dz. U. z 2006r. Nr 22, poz. 169), ustawa z dnia 31 stycznia 1959 roku o cmentarzach i chowaniu zmarłych (Dz. U. 2011 r. nr 118 poz. 687 z późn. zm.) rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 07 grudnia 2001r. w sprawie postępowania ze zwłokami i szczątkami ludzkimi (Dz. U. Nr 153 poz. 1783 z późn. zm.) rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 23 marca 2011 r. w sprawie sposobu przechowywania zwłok i szczątków ludzkich (Dz. U. Nr 75, poz. 405). Higiena Pracy Działalność pionu higieny pracy dotyczyła zakresu określonego w art. 4 ust. 1, pkt 2, 5, 8, 9, i ust. 2 oraz art. 5 pkt. 4a ustawy z dnia 14 marca 1985 r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej (Dz. U. z 2011 r. Nr 212, poz. 1263 z późn. zm.). Do podstawowych zadań samodzielnego stanowiska pracy ds. higieny pracy należy kontrola przestrzegania przepisów określających wymagania higieniczne i zdrowotne, w szczególności dotyczących: - utrzymania należytego stanu higienicznego zakładów pracy, - przestrzeganie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy zgodnie z rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. (Dz. U. z 2003 r. Nr 169 poz. 1650 z późn. zm.), - warunków zdrowotnych środowiska pracy, a zwłaszcza zapobiegania powstawaniu chorób zawodowych i innych chorób związanych z warunkami pracy, - przestrzegania przez producentów, importerów, osoby wprowadzające do obrotu, stosujące lub eksportujące substancje chemiczne, ich mieszaniny lub wyroby w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 25 lutego 2011 r. o substancjach chemicznych i ich mieszaninach (Dz. U. Nr 63, poz. 322 z późn. zm.) obowiązków wynikających z tej ustawy oraz z rozporządzeń Wspólnot Europejskich w niej wymienionych, - 12 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Wstęp - przestrzegania przez podmioty wprowadzające do obrotu prekursory kategorii 2 i 3 obowiązków wynikających z ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U. z 2012 r., poz. 124, z późn. zm.), rozporządzenia (WE) Parlamentu Europejskiego i Rady nr 273/2004 z dnia 11 lutego 2004 r. w sprawie prekursorów narkotykowych oraz rozporządzenia (WE) Rady nr 111/2005 z dnia 22 grudnia 2004 r. określającego zasady nadzorowania handlu prekursorami narkotyków pomiędzy Wspólnotą a państwami trzecimi, - kontrola przestrzegania przepisów dotyczących wprowadzania do obrotu produktów biobójczych i substancji czynnych oraz ich stosowania w działalności zawodowej. Do zakresu działania Państwowej Inspekcji Sanitarnej w dziedzinie zapobiegania i zwalczania chorób, o których mowa w art. 2 ustawy z dnia 14 marca 1985 r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej należy również wydawanie decyzji o stwierdzeniu choroby zawodowej lub decyzji o braku podstaw do jej stwierdzenia. Promocja Zdrowia i Oświata Zdrowotna Realizacja zadań oświatowo zdrowotnych znajduje swoje odzwierciedlenie w programach edukacyjnych oraz w działaniach akcyjnych organizowanych w ciągu roku. Wdrażanie wszelkich działań odbywało się poprzez szkolenia, narady organizowane dla koordynatorów i realizatorów programów. Nawiązywano współpracę z instytucjami samorządowymi. W roku 2014 prowadzono szereg interwencji środowiskowych o charakterze profilaktycznym zarówno w zakresie odżywiania, chorób cywilizacyjnych i zakaźnych oraz warunków życia codziennego. Nadzór Zapobiegawczy Działalność zapobiegawczego nadzoru sanitarnego dotyczyła zakresu określonego w art. 3 ustawy z dnia 14 marca 1985 r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej (Dz. U. z 2011 r. Nr 212, poz. 1263 z późn. zm.). Działania ww. komórki organizacyjnej są podejmowane na wniosek organów administracji samorządowej lub inwestorów i mają na celu zapewnienie właściwego stanu sanitarno-higienicznego w realizowanych obiektach, takich jak placówki ochrony zdrowia, obiekty żywieniowe i żywnościowe, zakłady pracy oraz wyeliminowanie zagrożeń i uciążliwości zrealizowanych obiektów dla zdrowia ludzi zamieszkałych w ich sąsiedztwie bądź przebywających w ich otoczeniu. Podstawy prawne: ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2013 r., poz. 1409 z późn. zm.), ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. Nr 199, poz. 1227 z późn. zm.), rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 75, poz. 690 z późn. zm.), rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz. U. z 2003 r. Nr 169, poz. 1650 z późn. zm.). - 13 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Wstęp Nadzór nad środkami zastępczymi W ramach aktualnie obowiązujących przepisów prawa tj. ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii oraz ustawy o Państwowej Inspekcji Sanitarnej w roku 2014 prowadzono nadzór nad środkami zastępczymi popularnie zwanymi „dopalaczami”. Zarządzanie Kryzysowe Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Świebodzinie jest członkiem Powiatowego Zespołu Reagowania Kryzysowego i działał w jego strukturach zgodnie z przyjętymi procedurami oraz zamierzeniami na 2014 r. Współpraca W ramach prowadzenia nadzoru sanitarnego nad obiektami użyteczności publicznej Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Świebodzinie współpracował z władzami samorządowymi, Inspekcją Nadzoru Budowlanego, Inspekcją Weterynaryjną, Inspekcją Farmaceutyczną, Inspekcją Pracy, Strażą Pożarną oraz Policją, a także Wojewódzkim Inspektorem Ochrony Środowiska. - 14 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Epidemiologia chorób zakaźnych II. OCENA SYTUACJI EPIDEMIOLOGICZNEJ NA TERENIE POWIATU ŚWIEBODZIŃSKIEGO 1. Epidemiologia chorób zakaźnych Powiatowa Stacja Sanitarno – Epidemiologiczna w Świebodzinie nadzoruje teren obejmujący sześć gmin. Zapobieganie powstawaniu chorób zakaźnych jest jednym z istotnych zadań, które realizowane są przez Państwową Inspekcję Sanitarną. W ramach zapobiegania oraz zwalczania chorób zakaźnych wszczynane były dochodzenia epidemiologiczne w kierunku chorób zakaźnych mające na celu unieszkodliwienie źródła zakażenia, a także przecięcie dróg szerzenia się zakażenia. Tabela nr 1: Zapadalność na choroby zakaźne w powiecie świebodzińskim w latach 2011-2014 2011 rok Jednostki chorobowe Liczba zachorow ań Salmonelloza (zatruciepokarmowe) Biegunka ogółem biegunka u dzieci do lat 2 płonica Kampylobakteriozy róża borelioza styczność i narażenie na wściekliznę szczepienia ospa wietrzna różyczka WZW typu B WZW typu C wg def. 2014r wg def. 2005 WZW typu C ogółem świnka bakteryjne zapalenie opon inne i nie określone Grypa - ogółem Grypa wywołana wirusem AH1N1 Gruźlica Wskaźnik zapadalności 2012 rok Liczba zachorowań Wskaźnik zapadalnoś ci 2013 rok Liczba zachorowań Wskaźnik zapadalności 2014 rok Liczba zachorowa ń Wskaźnik zapadalności 6 79 7 24 0 4 10 10,7 141,1 12,5 42,9 0 7,1 17,9 9 59 13 38 0 3 16 15,9 104,0 22,9 67,0 0 5,3 28,2 10 77 12 16 0 2 25 17,7 136,1 21,2 28,3 0 3,5 44,2 4 54 11 73 4 9 31 7,1 95,7 19,5 129,3 7,1 16,0 54,9 2 3,6 4 7,1 4 7,1 6 10,7 440 128 3 785,9 228,6 5,4 291 25 3 512,6 44,1 5,3 235 96 3 415,3 169,6 5,3 424 17 4 750,9 30,1 7,1 9 16,1 11 19,4 6 10,6 17 30,1 5 9,0 9 15,9 5 8,8 15 26,6 9 4 16,1 7,1 11 10 19,4 17,7 6 5 10,6 8,8 17 9 30,1 16,0 1 1,8 2 3,6 0 0 1 1,8 277 0 4 494,7 0 7,1 205 0 12 361,1 0 21,2 3455 0 10 6105,3 0 17,7 407 0 9 720,8 0 16,0 Wskaźnik zapadalności obliczony wg wzoru: liczba zachorowań / liczba mieszkańców x100.tys ■ wzrost wskaźnika zapadalności ■ spadek wskaźnika zapadalności - 15 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Epidemiologia chorób zakaźnych W 2014 roku podtrzymywano współpracę z zakresu nadzoru epidemiologicznego nad chorobami zakaźnymi i zakażeniami z innymi służbami głównie Inspekcją Weterynaryjną, pielęgniarkami epidemiologicznymi. Tabela nr 2: Liczba mieszkańców powiatu z podziałem na płeć. Powiat Ogółem Świebodzin 56464 Mężczyźni 27607 Kobiety 28860 według GUS na dzień 30 września 2014r. W 2014 r. Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Świebodzinie zarejestrował 724 zachorowania na choroby zakaźne, co dało zapadalność 1282,2/100tys mieszkańców. Hospitalizowanych było 66 osób. W 2013r. Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Świebodzinie zarejestrował 522 zachorowania na choroby zakaźne (zapadalność 922,5/100tys mieszkańców). Wykres nr 3: Liczba zachorowań na choroby zakaźne w powiecie świebodzińskim w latach 2011-2014. Liczba zachorowań 800 700 600 500 400 789 724 546 2011 522 2012 300 2013 200 2014 100 0 Lata 2011-2014 CHOROBY SZERZĄCE SIĘ DROGĄ POKARMOWĄ Salmonellozy W 2014 roku zarejestrowano 4 zachorowania na Salmonellozę, co stanowi 60% spadek tych zachorowań w porównaniu do roku 2013. Zachorowania przebiegały indywidualnie, nie wystąpiło ognisko zbiorowego zatrucia. W ramach objęcia nadzorem epidemiologicznym osób ze styczności z chorymi zbadano 47 próbek na nosicielstwo. Nie stwierdzono zakażeń wśród osób ze styczności. - 16 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Epidemiologia chorób zakaźnych Od czterech lat w Polsce zgodnie z Dyrektywą Unijną za ognisko zbiorowego zatrucia i zakażenia pokarmowego uważa się zachorowanie 2 (a nie jak wcześniej 4) i więcej osób po spożyciu tej samej żywności, w tym samym czasie w określonym środowisku. Wyższą zapadalność na salmonellozy notuje się wśród mieszkańców miast. Liczba zachorowań Wykres nr 4:. Liczba zachorowań na Salmonellozy z uwzględnieniem struktury zachorowań w ciągu roku w latach 2011-2014 w powiecie świebodzińskim 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 I II 2011 rok 1 0 III IV V VI VII VIII IX X XI XII raze m 0 1 0 1 2 0 1 0 0 0 6 2012 rok 0 0 1 0 0 2 0 1 2 1 2 0 2013 rok 0 0 0 0 0 2 1 3 1 0 2 1 10 2014 rok 1 0 2 0 1 0 0 0 0 0 0 0 9 4 Miesiące Wszystkie zachorowania zgłoszone, rozpoznano w oparciu o wynik badania bakteriologicznego: - u 3 osób czynnikiem etiologicznym były pałeczki Salmonella enteritidis - u 1 osoby czynnikiem etiologicznym były pałeczki Salmonella brandenburg. Zapadalność na zachorowania spowodowane pałeczkami Salmonella od kilku lat na terenie powiatu jest mniejsza niż w kraju i województwie. Wskaźnik zapadalności w powiecie świebodzińskim w 2014r. wynosił 7,1, natomiast w kraju 21,83. Wykres nr 5: Zapadalność na zachorowania wywołane pałeczkami Salmonella w powiecie świebodzińskim, województwie lubuskim i Polsce w latach 2011-2014. Zapadalność 25 20 15 10 5 0 Powiat Świebodziński 2011 10,72 2012 19,9 2013 17,7 2014 7,1 Polska 23,14 21,94 19,174 21,83 Województwo lubuskie 13,4 11,95 13,2 9,69 - 17 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Epidemiologia chorób zakaźnych Dur brzuszny i para dury. Od wielu lat nie notowano na terenie województwa lubuskiego zachorowań na dur brzuszny i dury rzekome. Na terenie powiatu świebodzińskiego zarejestrowanych jest 3 stałych nosicieli pałeczek duru i durów rzekomych. Średnia wieku tych nosicieli wynosi 85 lat. Wirusowe zapalenie wątroby typu A. Nie zarejestrowano przypadków zachorowań od kilku lat. Niska zapadalność powoduje zmniejszenie uodpornienia populacji, co powinno skłaniać do prowadzenia szczepień przeciwko tej chorobie szczególnie wśród osób zatrudnionych przy obrocie i produkcji środkami spożywczymi oraz planujących podróże do krajów egzotycznych i o niskich standardach higienicznych. Mała ilość zachorowań świadczy także o poprawie warunków i nawyków higienicznych przy produkcji, przygotowywaniu i serwowaniu żywności. Zatrucie toksyną botulinową. W 2014 roku podobnie jak w latach poprzednich nie zanotowano w powiecie zatrucia toksyną botulinową (jadem kiełbasianym). W Polsce w 2014r. zarejestrowano 29 przypadków botulizmu. Inne zatrucia pokarmowe ogółem – nieokreślone. Poza przypadkami Salmonellozy zgłoszono także zachorowania przebiegające z objawami nieżytu żołądkowo jelitowego o nieustalonej etiologii. Przypadki te zostały zarejestrowane jako wirusowe zakażenia jelitowe wywołane przez rotawirusy ( 19 zachorowań) w tym, aż 15 osób było hospitalizowanych, a także biegunki i zapalenia o prawdopodobnie zakaźnym pochodzeniu żołądkowo – jelitowym BNO (54 zachorowania) w tym 7 przypadków biegunek u dzieci do lat 2. Ogółem hospitalizowano z tego powodu 4 osoby, w tym 1 dziecko do lat 2. Przebieg biegunek w wieku do 2 lat może mieć charakter szczególnie ciężki. Wykres nr 6: Zapadalność na biegunki spowodowane czynnikiem prawdopodobnie o zakaźnym pochodzeniu na terenie powiatu świebodzińskiego w latach 2011-2014. 160 141,1 136,1 140 120 100 104 95,7 2011 80 2012 60 2013 40 12,51 20 22,9 21,2 19,5 2014 0 biegunki ogółem biegunki u dzieci do lat 2 Czerwonka bakteryjna – nie zanotowano zachorowań na terenie powiatu, także w całym województwie lubuskim nie odnotowano zachorowań. W Polsce w 2014 roku zarejestrowano 44 zachorowania ( zap.0,11), natomiast w roku 2013- 19 zachorowań ( zap.0,05). - 18 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Epidemiologia chorób zakaźnych W 2014 r w powiecie świebodzińskim nie zarejestrowano zatruć spowodowanych spożyciem grzybów. W latach poprzednich 2011-2013 także w powiecie takich zatruć nie odnotowano. W całym kraju zarejestrowano 28 zatruć grzybami (zap.0,07). Nie zanotowano w roku 2014 podobnie jak w 2013r. zatruć wywołanych enterotoksyną gronkowcową. ZACHOROWANIA I ZAKAŻENIA SZERZĄCE SIĘ DROGĄ KRWI – NARUSZENIA CIĄGŁOŚCI TKANEK Wirusowe zapalenie wątroby typu B Dzięki szeroko zakrojonej działalności oświatowo-profilaktycznej, systematycznemu podnoszeniu poziomu higieny w placówkach służby zdrowia oraz popularyzacji szczepień ochronnych przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu B od kilku lat notuje się na terenie powiatu świebodzińskiego pojedyncze przypadki zachorowań na WZW typ B co daje nam zapadalność niższą od średniej krajowej. W 2014 roku zarejestrowano 4 zachorowania na WZW typu B. Zarejestrowane przypadki dotyczyły trzech mężczyzn i jednej kobiety. Osoby te nie były szczepione p/WZW B Zachorowania dotyczyły osób w przedziale wiekowym od 27 do 47 lat. Wykres nr 7: Zapadalność na WZW typu B w powiecie świebodzińskim w porównaniu do województwa lubuskiego i Polski w latach 2011-2014.. 8 Zapadalność 7 6 5 Powiat Świebodziński 4 Województwo Lubuskie 3 Polska 2 1 0 2011 2012 2013 2014 Wirusowe zapalenie wątroby typu C Aktualnie spośród wirusów pierwotnie hepatotropowych wirus zapalenia wątroby typu C stanowi największy problem epidemiologiczny. Składa się na to szereg elementów, z których na pierwszym miejscu należy wymienić przebieg kliniczny i skrytość procesu chorobowego w porównaniu z innymi wirusowymi zapaleniami wątroby. Rzadkie ujawnianie się ostrej fazy zakażenia HCV powoduje trudności w rozpoznaniu choroby, w związku z czym często wirusowe zapalenie wątroby typu C rozpoznawane jest w okresie zmian przewlekłych, które w konsekwencji mogą prowadzić do marskości i raka pierwotnego wątroby. Do zakażenia wirusem typu C dochodzi poprzez naruszenie ciągłości tkanek zarówno w celach medycznych jak i niemedycznych np. w czasie zabiegów operacyjnych i stomatologicznych, zabiegów endoskopowych, w czasie wykonywania tatuażu, przekłuwania uszu, pobrań krwi, iniekcjach, usuwania znamion itp. oraz zabiegów upiększających, wykonywanych z naruszeniem procedur higieniczno - sanitarnych. W 2014 roku - 19 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Epidemiologia chorób zakaźnych zarejestrowano 17 zachorowań. W porównaniu z 2013 rokiem liczba zachorowań wzrosła o 89%. Wykres nr 8. Ilość zachorowań na WZW typu C w powiecie świebodzińskim w latach 2011-2014. 17 18 16 14 11 12 rok 2011 9 10 rok 2012 6 8 rok 2013 6 rok 2014 4 2 0 WZW typu C Ze względu na środowisko zamieszkania większą grupę stanowili mieszkańcy miast. Wykres nr 9. Rozkład zachorowań na WZW C w 2014 r. w powiecie świebodzińskim ze względu na środowisko zamieszkania. 6 11 Miasto Z przeprowadzonych wywiadów epidemiologicznych można wywnioskować, iż zakażenia te mogły mieć związek z: - przyjmowaniem narkotyków droga dożylną - narażeniem drogą kontaktów seksualnych - po przebytych zabiegach operacyjnych Brak szczepionki przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu C uniemożliwia podniesienie odporności populacji. Wykres nr 10: Zapadalność na wirusowe zapalenie wątroby typu C w powiecie świebodzińskim, województwie lubuskim i w Polsce w latach 2011-2014. 35 Powiat Świebodziński 30,1 Zapadalność 30 25 20 16,8 16,13 15 10 5,71 Polska 19,4 13,83 5,68 14,5 15,7 Województwo lubuskie 10,6 6,99 7,03 2013 2014 5 0 2011 2012 - 20 - Wieś Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Epidemiologia chorób zakaźnych Uzyskane dane wskazują, że wskaźnik zapadalności na WZW typu C stale rośnie. W powiecie świebodzińskim wskaźnik zapadalności (30,1) jest w roku 2014 r. wyższy niż niż w kraju (7,03). Dane uzyskane o zachorowaniach w powiecie pozwalają stwierdzić, że zapadalność jest znacznie większa wśród mężczyzn niż kobiet oraz u mieszkańców miast. (wykres nr 11). Wykres nr 11: Zachorowania na WZW C w powiecie świebodzińskim ze względu na płeć. Zachorowania 10 8 6 kobiety 4 mężczyźni 2 0 2011 2012 2013 2014 Zachorowania dotyczyły siedmiu kobiet i dziesięciu mężczyzn. Zachorowania na AIDS i zakażenia HIV Na terenie powiatu świebodzińskiego w 2014 roku zarejestrowano 2 osoby nowo zakażone wirusem HIV. Zakażenie dotyczyło mężczyzn. Wykres nr 12. Liczba nowo wykrytych zakażeń HIV w powiecie świebodzińskim w latach 2011-2014. 3 2,5 2 1,5 1 0,5 0 2011 rok Liczba nowowykrytych zakażeń HIV 3 2012 rok 1 2013 rok 0 2014 rok 2 Wykres nr 13: Zakażenia HIV na terenie powiatu świebodzińskiego, województwa lubuskiego i w Polsce w latach 2011-2014. 6 5,36 Zapadalność 5 3 3,01 2,88 2,67 1,8 2 1 3,9 3,6 4 2,99 Polska 2,2 1,98 województwo lubuskie 0,62 0 0 2011 Powiat Świebodziński 2012 2013 2014 - 21 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Epidemiologia chorób zakaźnych Od wdrożenia badań w 1985 r. do 31 października 2014 r. (przy uwzględnieniu korekt i uaktualnień danych, w tym eliminacji podwójnie zarejestrowanych zgłoszeń) stwierdzono zakażenie HIV u 18.425 obywateli Polski i osób innego obywatelstwa przebywających na terenie Polski. Wśród ogółu zarejestrowanych zakażonych było co najmniej 6,058 zakażonych w związku z używaniem narkotyków, 1.299 zakażonych poprzez kontakt heteroseksualny oraz 2186 poprzez kontakt seksualny pomiędzy mężczyznami. Ogółem odnotowano 3177 zachorowań na AIDS; 1.284 chorych zmarło. W przypadku 79,0% zarejestrowanych w październiku 2014r. na terenie kraju nowo wykrytych zakażeń HIV nie podano prawdopodobnej drogi zakażenia. Brak wiedzy dotyczącej dróg szerzenia się HIV w Polsce pozostawia bez przekonującej odpowiedzi pytanie o przyczynę wzrostu liczby zakażeń HIV w Polsce w ostatnim dziesięcioleciu i ogranicza możliwość odpowiedniego ukierunkowania działań profilaktycznych HIV w naszym kraju (źródło: PZH). ZACHOROWANIA NA CHOROBY ODZWIERZĘCE Borelioza. W 2014 roku w powiecie świebodzińskim Chorobę z Lyme rozpoznano u 31 osób. Wszystkie zarejestrowane przypadki przebiegały z objawami charakterystycznymi dla boreliozy ale o różnym stopniu nasilenia. Zakażenia zostały potwierdzone badaniami serologicznymi. Wyższą zapadalność zanotowano wśród kobiet (16 osób) oraz u osób mieszkających na wsi. Żadna z zarejestrowanych w 2014 r. osób, z którymi przeprowadzono wywiad epidemiologiczny nie była narażona zawodowo. Liczba zachorowań Wykres nr 14.: Zachorowania na boreliozę na terenie powiatu świebodzińskiego w latach 2011-2014, porównanie zachorowania wśród mieszkańców wsi i miast. 70 65 60 55 50 45 40 35 30 25 20 15 10 5 0 ogółem 14 8 8 2 17 7 9 17 2011 rok 2012rok 2013 rok 2014 rok ogółem 10 16 25 31 Miasto 8 7 8 14 Wieś 2 9 17 17 Miasto Wieś Styczność i narażenie na wściekliznę - podjęte szczepienia. W ciągu roku 2014 przyjęto zgłoszenia pokąsania przez zwierzęta 19 osób (w 2013r. 10 osób). W 16 przypadkach były to pogryzienia przez psy, w 1 przypadkach pogryzienie przez szczura, w 1 przypadku pogryzienie przez kunę, i 1 przez nietoperza. W 6 przypadkach podjęto szczepienia przeciwko wściekliźnie, wszystkie te osoby otrzymały po 5 dawek szczepionki p/wściekliźnie. Nie zgłoszono zakażeń wścieklizną wśród ludzi. - 22 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Epidemiologia chorób zakaźnych ZACHOROWANIA NA NEUROINFEKCJE Wytyczne Głównego Inspektora Sanitarnego obligują organy inspekcji sanitarnej do szczegółowego nadzoru nad przypadkami inwazyjnych chorób takich jak zapalenie opon mózgowo – rdzeniowych, zapalenie mózgu, Haemophilus influenzae, Streptococcus pneumoniae, choroba meningokokowa. Zachorowanie zarejestrowane w 2014 roku było wywołane ww. inwazyjnym zakażeniem: bakteryjne zapalenie opon mózgowych - zachorowanie o etiologii bakteryjnej zostało stwierdzone u rocznego chłopca, który był hospitalizowany. GRYPA W roku 2014 zarejestrowano 407 zachorowań na grypę. Nastąpił spadek zarejestrowanych zachorowań w porównaniu z rokiem poprzednim. Liczba zachorowań Wykres nr 15: Zachorowania na grypę w powiecie świebodzińskim w latach 2011-2014. z uwzględnieniem zachorowań w różnych grupach wiekowych. 4000 3500 3000 2500 2000 1500 1000 500 0 2011 2012 2013 5 22 2 3 458 553 Wiek 2014 (ukończone lata) 13 24 235 15 277 191 9 205 1899 545 3455 272 98 407 0-4 5 - 14 15 - 64 65 i więcej razem Wykres nr 16: Zachorowania na grypę w powiecie świebodzińskim w poszczególnych miesiącach w 2014r.. 500 407 400 300 200 100 0 138 70 28 18 0 66 87 0 0 0 0 Rok 2014 - 23 - 0 Styczeń Luty Marzec Kwiecień Maj Czerwiec Lipiec Sierpień Wrzesień Październik Listopad Grudzień razem Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Epidemiologia chorób zakaźnych Wykres nr 17: Zapadalność na grypę w powiecie świebodzińskim i w Polsce w 2014 roku. Zapadalność 0 1000 2000 3000 4000 Powiat Świebodziński 5000 6000 Zapadalność 720,8 Polska 7000 8000 9000 10000 8140,81 Zapadalność w 2014 roku w powiecie świebodzińskim wyniosła 720,8 przy liczbie zarejestrowanych zachorowań 407. Prowadzony jest nadzór nad grypą w ramach programu SENTINEL, który ma za zadanie pozyskiwanie określonych danych na temat aktywności wirusów grypy na danym terenie w danej populacji, które obejmują informacje epidemiologiczne oraz dane wirusologiczne. Na podstawie zebranych informacji możliwa jest ocena sytuacji epidemiologicznowirusologicznej w danym kraju. Raz w tygodniu przesyłany jest meldunek dotyczący danych epidemiologicznych przekazanych przez lekarza podstawowej opieki zdrowotnej. W programie udział bierze jedna Praktyka Lekarza Rodzinnego z terenu powiatu świebodzińskiego. GRUŹLICA Od 2009 roku zgłaszanie zachorowań na gruźlicę i prowadzenie rejestru w województwie Lubuskim zostały przejęte przez Powiatowe Stacje Sanitarno – Epidemiologiczne od Wojewódzkiej Stacji Sanitarno – Epidemiologicznej (PIS). W związku z powyższym w 2014 r. w PSSE w Świebodzinie zarejestrowano 9 zachorowań (zapadalność 15,9) przypadków rozpoznanej gruźlicy tj. gruźlicy potwierdzonej mikroskopowym badaniem z posiewem bakteriologicznym. Objęto nadzorem epidemiologicznym 17 osób z kontaktu domowego. Najwyższą zapadalność odnotowano w grupach wiekowych 56-66 roku życia. Wyższą zapadalność rejestrowano wśród mieszkańców wsi - 7 przypadków, niż miasta oraz wśród mężczyzn – 7 przypadków natomiast u kobiet - 2 przypadki. Wykres nr 18: Ilość zachorowań na gruźlicę w powiecie Świebodzińskim w latach 2011-2014 r. 12 12 10 2011 10 8 6 2012 4 9 2 0 4 Liczba zachorowań na gruźlicę w latach 2011-2014 - 24 - 2013 2014 Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Epidemiologia chorób zakaźnych Wykres nr 19:Zachorowania na gruźlicę wg miejsca zamieszkania, wieku i płci w powiecie Świebodzińskim w 2014 r. 2 Miasto 2 kobiety mężczyźni Wieś 7 7 CHOROBY WIEKU DZIECIĘCEGO Płonica (szkarlatyna) W roku 2014 zarejestrowano 73 zachorowania na płonicę. Porównując z rokiem 2013 nastąpił wzrost zachorowań. Liczba zachorowań Wykres nr 20: Zachorowania na płonicę w powiecie świebodzińskim w latach 2011-2014, z uwzględnieniem zachorowalności w poszczególnych miesiącach roku. 20 19 18 17 16 15 14 13 12 11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 2011 rok 2012 rok 2013 rok 2014 rok 2011 rok I 1 II 1 III 2 IV 6 V 3 VI 3 VII 2 VIII 0 IX 0 X 2 XI 2 XII 2 2012 rok 6 2 4 1 2 3 3 0 3 6 5 3 2013 rok 1 3 1 1 1 6 1 1 0 0 1 0 2014 rok 1 3 8 14 20 16 6 1 0 3 1 0 Miesiące Rok 2011 2012 2013 2014 Ilość zachorowań 24 38 16 73 Płonica Ospa wietrzna W 2014 roku zarejestrowano 424 ( zap. 750,9) zachorowania na ospę wietrzną. W 2013 roku zarejestrowano spadek liczby zarejestrowanych przypadków ospy wietrznej – 235 (zap. 415,3). Hospitalizowano 1 osobę. W tym samym okresie w Polsce zarejestrowano wzrost zachorowań – odnotowano 221577 zachorowania (zap. 575,49), podczas gdy w 2013r. wystąpiło 178 501 zachorowań (zap. 463,61). - 25 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Epidemiologia chorób zakaźnych Liczba zachorowań na ospę wietrzną z podziałem płeć w 2014r.w powiecie Świebodzińskim. Ospa wietrzna Liczba zachorowań mężczyźni 206 kobiety 218 razem 424 Wykres nr 21: Zachorowania na ospę wietrzną w powiecie świebodzińskim w latach 2011-2014 z uwzględnieniem występowania zachorowań w poszczególnych miesiącach. 150 Liczba zachorowań 140 130 120 110 100 2011 rok 90 2012 rok 80 70 2013 rok 60 50 2014 rok 40 30 20 10 0 I II III IV V VI VII IX X XI XII 2011 rok 45 19 18 25 32 49 18 2 18 96 113 2012 rok 47 51 33 27 19 27 29 7 33 14 2 2013 rok 35 40 51 18 14 5 10 4 2 8 41 2014 rok 22 47 70 69 33 39 36 9 11 42 35 Miesiące Rok 2011 2012 2013 2014 Ilość zachorowań 440 291 3455 407 Ospa wietrzna Różyczka Zarejestrowano 17 zachorowań. W roku 2014 nastąpił spadek zachorowań w stosunku do ilości zarejestrowanych w poprzednim roku o 400 %. Rok 2011 2012 2013 2014 Ilość zachorowań 128 25 96 17 - 26 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Epidemiologia chorób zakaźnych Liczba zachorowań na różyczkę z podziałem płeć w 2014r.w powiecie Świebodzińskim. Różyczka Liczba zachorowań mężczyźni 8 kobiety 9 razem 17 Wykres nr 22: Zapadalność zachorowań na różyczkę w powiecie świebodzińskim w województwie lubuskim i w Polsce w latach 2011-2014 242,44 228,62 250 210,6 200 Zachorowania 169,6 150 Powiat Świebodziński 100,11 Polska 100 województwo lubuskie 44,1 50 25,1 30,1 16,25 11,55 11,14 15,32 0 2011 2012 2013 2014 Liczba zachorowań Wykres nr 23: Zachorowania na różyczkę w powiecie świebodzińskim w latach 2011-2014 z uwzględnieniem występowania zachorowań w poszczególnych miesiącach roku. 45 40 35 30 25 20 15 10 5 0 I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII 2011 rok 10 12 28 35 33 5 0 0 0 0 0 4 2012 rok 1 1 3 5 1 3 3 1 2 2 1 2 2013 rok 0 2 4 20 40 23 2 1 1 1 2 0 2014 rok 1 3 1 0 2 1 2 0 1 0 4 2 Miesiące Na terenie powiatu jak i Polski spada występowanie zachorowań na różyczkę. Świnka W ciągu roku 2014 zarejestrowano 9 zachorowań na świnkę. Nastąpił wzrost zgłoszonych zachorowań (o 40%). Zachorowania objęły grupę wiekową od 1 do 19 lat. Liczba zachorowań świnkę z podziałem na i płeć w 2014r.w powiecie Świebodzińskim. - 27 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Epidemiologia chorób zakaźnych Świnka Liczba zachorowań mężczyźni 4 kobiety 5 razem 9 Wykres 24: Zachorowania na świnkę w powiecie świebodzińskim w latach 2011-2014 z uwzględnieniem występowania zachorowań w poszczególnych miesiącach roku. Liczba zachorowań 4 2011 rok 3 2012 rok 2 2013 rok 2014 rok 1 0 I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII 2011 rok 0 0 0 0 0 2 0 0 0 1 1 0 2012 rok 0 0 1 3 1 1 1 0 0 3 0 0 2013 rok 1 1 0 1 0 0 0 0 0 2 0 0 2014 rok 2 1 1 1 0 0 1 0 1 2 0 0 Miesiące Rok 2011 2012 2013 2014 Ilość zachorowań 4 10 5 9 Zapadalność Wykres nr 25: Zapadalność na świnkę w powiecie świebodzińskim, województwie lubuskim i w Polsce w latach 2011- 2014. 18 16 14 12 10 8 6 4 2 0 17,7 16 Powiat Świebodziński 10,7 7,15 6,76 2011 Polska 7,7 7,2 2012 8,1 7,15 6,33 2013 6,8 6,52 2014 - 28 - województwo lubuskie Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Epidemiologia chorób zakaźnych POZOSTAŁE JEDNOSTKI CHOROBOWE ZAREJESTROWANE W 2014 ROKU Róża. W roku 2014 wpłynęło 9 zgłoszeń zachorowań. Wykres nr 26: Liczba zachorowań wywołana przez Streptococcus pyogenes (róża) w powiecie świebodzińskim ,z podziałem ze względu na środowisko w latach 2011-2014. 9 7 10 5 0 3 2 0 2 2 2 4 3 2 0 2011 rok wieś 2011 rok mias to 2 2 ogół em 4 2012 rok 3 0 3 2013 rok 0 2 2 2014 rok 7 2 9 WNIOSKI: 1. 2014 rok zaznaczył się wzrostem zachorowań na: - zakażenia wywołane przez Campylobacter, w roku 2014 zarejestrowano 4 zachorowania w poprzednich latach nie rejestrowano tego typu zakażeń, - płonicę, odnotowano 73 zachorowania ( w roku ubiegłym było to 16 zachorowań), w porównaniu z rokiem ubiegłym nastąpił wzrost zachorowań o 400%; - boreliozę, zanotowano 31 zachorowań, w poprzednim roku 25 zachorowań , nastąpił (wzrost o 24%); - styczność i narażenie na wściekliznę ( konieczność szczepień) 6 osób w porównaniu z rokiem ubiegłym nastąpił wzrost o 50%; - WZW C – ogółem zarejestrowano 17 zachorowań - wzrost o 183%; - nagminne zapalenie przyusznic odnotowano 9 zachorowań, wzrost o 90%, - gruźlica wzrost zachorowań o 200%; 2. W 2014 roku zanotowano spadek zachorowań: na salmonellę , zarejestrowano 4 zachorowania w porównaniu z rokiem ubiegłym nastąpił spadek o 60%, na różyczkę odnotowano 17 zachorowań, w roku poprzednim 96, spadek o 82,3%. 3. Nie zarejestrowano zachorowań – podobnie jak w latach ubiegłych, na dur brzuszny, dur rzekomy, czerwonkę, odrę, tężec, ostre nagminne porażenie dziecięce, błonicę, wirusowe zapalenie mózgu, salmonellozy pozajelitowe, wściekliznę. 4. W 2014 roku zarejestrowano 2 nowe osoby zakażone wirusem HIV. W porównaniu z latami 2011-2014 poziom zakażeń HIV utrzymuje się na stałym poziomie. W 2014r. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) poinformowała o utrzymującej się, od lutego 2014 r. w krajach Afryki Zachodniej: Gwinei, Liberii - 29 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Epidemiologia chorób zakaźnych i Sierra Leone epidemii gorączki Ebola. Przypadki zachorowań na gorączkę Ebola odnotowano również w Mali. Odnotowano pojedyncze przypadki zawleczenia tej choroby do krajów umiarkowanej strefy klimatycznej (USA, Wielka Brytania), także przypadki zakażeń szpitalnych (wtórnych) od chorych przetransportowanych z Afryki na planowe leczenie (USA, Hiszpania). Do chwili obecnej nie wystąpiły natomiast przypadki zawleczeń do Francji, Belgii tj. krajów, które łączą szczególnie intensywne kontakty społeczno-gospodarcze z krajami objętymi epidemią. Obecne ryzyko zawleczenia Eboli do Polski jest niezwykle niskie, nie może być jednak całkowicie wykluczone. W związku z ww. zagrożeniem odbyło się posiedzenie Powiatowego Zespołu Zarządzania Kryzysowego Starosty Świebodzińskiego dotyczące omówienia zagrożenia gorączką krwotoczną Ebola. W posiedzeniu uczestniczyli: Starosta Świebodziński, Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Świebodzinie, Powiatowy Lekarz Weterynarii, Główny Specjalista ds. Zarządzania Kryzysowego, przedstawiciele podmiotów leczniczych. Głównym celem posiedzenia było omówienie wytycznych dotyczących miejsc kwarantanny, izolacji, leczenia oraz przetrzymywania i transportu zwłok oraz konieczności zapoznania się ze schematami postępowania, a także omówienie współpracy z Inspekcja Weterynaryjną dotyczącą wystąpienia choroby zakaźnej. Dokonano także przeglądu procedur, planów i zabezpieczeń na wypadek wystąpienia zagrożenia na szczeblu powiatowym i wojewódzkim. Pracownicy PIS uczestniczyli w szeregu szkoleń na ten temat. W związku z rozprzestrzenianiem się gorączki krwotocznej Ebola w krajach Afryki Zachodniej i zawleczenia wirusa do Stanów Zjednoczonych oraz Hiszpanii, a także podejrzeniami wystąpienia zachorowań w Polsce zgodnie z wytycznymi Głównego Inspektora Sanitarnego podjęto szereg działań zapobiegających szerzeniu się zachorowań na gorączkę krwotoczna Ebola. Wprowadzono schematy postępowania i uaktualniono procedury postępowania z pacjentami podejrzanymi lub chorymi na chorobę wysoce zakaźną i szczególnie niebezpieczną. Na bieżąco przekazywano wszystkie pakiety informacji dedykowane lekarzom POZ, szpitalom, służbom medycznym. 2. Szczepienia ochronne Państwowi Powiatowi Inspektorzy Sanitarni realizują Program Szczepień Ochronnych ustalany corocznie na podstawie badań stanu uodpornienia populacji orazw zależności od aktualnej sytuacji epidemiologicznej chorób zakaźnych w kraju i na świecie. Szczepienia ochronne prowadzone są na terenie powiatu w 25 placówkach – w podmiotach wykonujących działalność leczniczą, w stacji dializ, w oddziale neonatologicznym szpitala oraz w ośrodku dla osób uzależnionych. Nadzorowane są również szczepienia przeciwko WZW typ B osób wykonujących zawody medyczne narażonych na zakażenie (Nowy Szpital w Świebodzinie, Lubuski Ośrodek Rehabilitacyjno – Ortopedyczny w Świebodzinie oraz Wojewódzki Szpital Specjalistyczny dla Nerwowo i Psychicznie Chorych w Ciborzu). - 30 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Szczepienia ochronne Nadzór nad realizacją obowiązkowego Programu Szczepień Ochronnych podczas bieżących kontroli szczególną uwagę zwracano na stan uodpornienia dzieci i młodzieży w podległych placówkach, terminowość wezwań do szczepień oraz na kwalifikację do szczepień obowiązkowych osób narażonych w sposób szczególny na zakażenie. w podległych placówkach kontrolowano sposób prowadzenia dokumentacji dotyczącej szczepień ochronnych (czytelne wpisy, podpisy osób wykonujących szczepienia ochronne oraz kwalifikujących dzieci do szczepień), a także przechowywanie kart uodpornienia. Sprawdzano zaopatrzenie w środki dezynfekcyjne oraz zwracano uwagę na daty ważności preparatów wchodzących w skład zestawu przeciwwstrząsowego. w 2014 roku z uwagi na zwiększającą się ilość dzieci nie poddawanych szczepieniom ochronnym z powodu braku zgody ich opiekunów prawnych (w 2013 roku – 6 dzieci, według informacji zawartych w kartach uodpornienia przechowywanych przez lekarzy składających sprawozdania za IV kwartał 2014 roku, na terenie powiatu świebodzińskiego obowiązkowym szczepieniom ochronnym nie poddało się 11 osób) wysłano 3 upomnienia zawierające wezwanie do wykonania obowiązku szczepień z zagrożeniem skierowania sprawy na drogę egzekucji administracyjnej. Jedno dziecko z uwagi na stan zdrowia zostało poddane szczepieniom ochronnym przeciwko WZW typ B, natomiast z powodu uchylania się od obowiązku szczepień ochronnych u drugiego dziecka wystawiono 2 tytuły wykonawcze oraz 1 wniosek do wojewody o egzekucję administracyjną obowiązku szczepień. Dziecko w dalszym ciągu nie zostało poddane szczepieniom ochronnym, opiekunom prawnym dziecka po otrzymaniu postanowienia Lubuskiego Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Gorzowie Wlkp. służy prawo wniesienia skargi do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wlkp. Do 6 opiekunów prawnych dzieci zostało wysłane pismo Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Świebodzinie, w którym wzywa się ich do wykonania obowiązku i poddania dzieci szczepieniom ochronnym. Ponadto lekarze sprawujący profilaktyczną opiekę zdrowotną informują opiekunów prawnych o obowiązku poddania dzieci szczepieniom. Pracownicy placówek realizujących szczepienia ochronne edukują rodziców w zakresie szczepień, przedstawiają korzyści oraz ryzyko związane z tą metodą zapobiegania chorobom zakaźnym. W dalszym ciągu bez kompletu szczepień ochronnych pozostają dzieci i młodzież, które nie zostały zaopcjowane do lekarzy rodzinnych, karty uodpornienia tych dzieci znajdują się w archiwach podmiotów wykonujących działalność leczniczą. - 31 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Szczepienia ochronne W roku 2014 wystawiano 3 postanowienia (2 postanowienia – stanowisko wierzyciela w sprawie zarzutów oraz 1 – postanowienie o odroczeniu wykonania szczepień z powodu na stan zdrowia dziecka) oraz 2 tytuły wykonawcze. W 2014 roku nie nakładano grzywien. Niepożądane Odczyny Poszczepienne W 2014 roku odnotowano 3 niepożądane odczyny poszczepienne – 1 po szczepieniu BCG, 1 po otrzymaniu preparatów szczepionkowych DTP, WZW typ B i Hib oraz 1 po otrzymaniu szczepionki INFANRIX Hexa. W 2013 roku odnotowano również 3 niepożądane odczyny poszczepienne – 2 po szczepieniu BCG oraz 1 po otrzymaniu preparatów szczepionkowych DTP, polio Imovax oraz Hib. INFANRIX DTPa. Dwa odczyny zakwalifikowano jako łagodne, jeden jako poważny, zostały zgłoszone terminowo na druku Formularz Zgłoszenia Niepożądanego Odczynu Poszczepiennego. Po opracowaniu przesłano kopię druku do Lubuskiego Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Gorzowie Wlkp., Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Preparatów Biobójczych Wydział Monitorowania Niepożądanych Produktów Leczniczych w Warszawie oraz do Zakładu Epidemiologii Państwowego Zakładu Higieny w Warszawie. Stan techniczny punktów szczepień podobnie jak w latach ubiegłych nie stwierdzono braków sprzętu do wykonywania szczepień ochronnych, wszystkie placówki zaopatrzone były w odpowiednią ilość strzykawek oraz igieł jednorazowego użytku. w roku 2014 w podległych placówkach nie stwierdzono braku środków dezynfekcyjnych, ich ilość była zadowalająca – wykaz stosowanych środków znajduje się w każdym protokole z kontroli. odpady poszczepienne gromadzone są w miejscu ich powstawania, w pojemnikach wyściełanych folią, odpady ostre w pojemnikach twardo ściennych. Każda placówka, w której powstają odpady medyczne jest w posiadaniu umowy na odbiór odpadów do utylizacji z przedsiębiorstwem zajmującym się tego typu usługami. Do czasu odbioru, odpady przechowywane są w pomieszczeniu porządkowym lub osobnym pomieszczeniu przeznaczonym do przechowywania odpadów medycznych. w 2014 roku podczas kontroli nie stwierdzono nieprawidłowości w prowadzeniu dokumentacji szczepień ochronnych. Karty uodpornienia dzieci i młodzieży podlegającej do szczepień w NZOZ, Praktykach Lekarzy Rodzinnych przechowywane są w specjalnie do tego celu przeznaczonych szafach, z podziałem na kartotekę ABC, mniejsze ilości kart szczepień przechowywane są w skrzyniach, skoroszytach i teczkach z podziałem na poszczególne roczniki. Placówki zaopatrzone są w rejestry rozchodu i przychodu kart uodpornienia oraz preparatów szczepionkowych zalecanych i obowiązkowych, rejestr pomiaru temperatury w urządzeniu chłodniczym, rejestr niepożądanych odczynów poszczepiennych oraz procedury mycia rąk, dezynfekcji rąk, postępowania po ekspozycji, sprzątania i dezynfekcji pomieszczeń, postępowania z odpadami medycznymi, postępowania w przypadku skażenia materiałem biologicznym oraz postępowania na wypadek awarii urządzeń chłodniczych. Łańcuch chłodniczy podczas transportu szczepionek, przechowywanie szczepionek - 32 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Szczepienia ochronne Preparaty szczepionkowe w Powiatowej Stacji Sanitarno – Epidemiologicznej w Świebodzinie wydawane są głównie w III środę oraz w III czwartek każdego miesiąca oraz w zależności od potrzeb. Preparaty szczepionkowe pobierane są przez osoby upoważnione do odbioru szczepionek (pielęgniarki, lekarze) z punktów szczepień zgodnie z liczbą dzieci zaplanowanych do szczepień w danym miesiącu. Szczepionki przenoszone lub przewożone są w termosach, termotorbach na wkładach lodowych. W 2014 roku szczególną uwagę zwracano na warunki przechowywania preparatów szczepionkowych w dni robocze oraz wolne od pracy w punktach szczepień. Wszystkie placówki realizujące szczepienia ochronne na terenie powiatu świebodzińskiego prowadzą całodobowy monitoring urządzeń, w których przechowywane są preparaty szczepionkowe. W przypadku 2 placówek pobierane są z PSSE w Świebodzinie w dniu szczepień. W przypadku nie wykorzystania szczepionki jest ona przekazywana do innej placówki POZ. W 3 przypadkach szczepienia ochronne realizowane są w dwóch różnych placówkach (głównej siedzibie i jej filii), preparaty szczepionkowe są przechowywane w placówce, w której urządzenie chłodnicze monitorowane jest całą dobę. Natomiast w dniu szczepień niezbędna ilość preparatów szczepionkowych transportowana jest do drugiej placówki, gdzie przechowywane są w lodówce zaopatrzonej w termometr, temperatura jest odnotowywana w rejestrze pomiaru temperatury w urządzeniu chłodniczym. Szczepionki nie wykorzystane są w tym samym dniu transportowane do głównej siedziby. W 2014 roku w trakcie kontroli nie stwierdzono nieprawidłowości dotyczących przechowywania preparatów szczepionkowych w podległych placówkach oraz gromadzenia nadmiernej ilości szczepionek w punktach szczepień. W 2014 roku szczepieniom ochronnym podlegały następujące roczniki: 2014 - stan rocznika - 512 – szczepienie BCG otrzymało 509 dzieci tj. 99,41 % III dawki DTP oraz II dawki Poliomyelitis otrzymało 325 dzieci tj. 63,48 % III dawki WZW typ B otrzymało 266 dzieci tj. 51,95 % III dawki szczepionki przeciwko Haemophilus influenzae typu B otrzymało 325 dzieci tj. 63,48 % 2013 - stan rocznika - 538 - III dawki DTP+P. otrzymało 207 dzieci tj. 38,48 %, IV dawką DTP+P uodporniono 327 dzieci tj. 60,78 % III dawki WZW typ B otrzymało 533 dzieci tj.99,07 % III dawki szczepionki przeciwko Haemophilus influenzae typu B otrzymało 207 dzieci tj. 38,48 % IV dawką szczepionki przeciwko Haemophilus influenzae typu B uodporniono 327 dzieci tj. 60,78 % 2013 - rocznik - przeciwko odrze, śwince i różyczce uodporniono 501 dzieci tj. 93,12 % 2009 - stan rocznika 597 - uodporniono DTPa+polio w 6 roku życia 528 dzieci tj. 88,44 % 2005 - stan rocznika 550 - uodporniono II dawką szczepionki przeciwko odrze, śwince i różyczce 532 dzieci tj. 96,72 % 2001 - stan rocznika 500 - uodporniono przeciwko błonicy i tężcowi w 14 roku życia 486 dzieci tj. 97,20 % - 33 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Szczepienia ochronne 1996 - stan rocznika 624 – uodporniono przeciwko błonicy i tężcowi w 19 rok życia 602 dzieci tj. 96,47 % Wnioski: Z analizy porównawczej wynika, iż w stosunku do ubiegłego roku na podobnym poziomie utrzymuje się odsetek uodpornienia noworodków szczepionką BCG (przeciwko gruźlicy), odsetek dzieci uodpornionych przeciwko DTP+polio+Hib (błonica, tężec, krztusiec, polio, Haemophilus typ B) w 1 roku życia oraz odsetek dzieci zaszczepionych przeciwko WZW typ B (przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu B) w 1 roku życia. W stosunku do ubiegłego roku podobna ilość osób została uodporniona przeciwko grypie – w 2013 roku szczepieniom poddało się 782 osoby, natomiast w 2014 roku 756 osób. Wykres nr 27 :Uodpornienie dzieci przeciwko BCG na terenie powiatu świebodzińskiego w latach 2010-2014. Procent 100,00% 99,50% 99,00% Rok 2010 Rok 2011 Rok 2012 Rok 2013 Rok 2014 Wykres nr 28 : Uodpornienie dzieci w 1 roku życia p. DTP+polio+Hib na terenie powiatu świebodzińskiego w latach 2010-2014. Rok 2014 Rok 2013 63,48% 63,19% 67,48% Rok 2012 65,31% Rok 2011 65,98% Rok 2010 61,00% Procent 62,00% 63,00% 64,00% 65,00% - 34 - 66,00% 67,00% 68,00% Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Szczepienia ochronne Wykres nr 29: Uodpornienie dzieci w 1 roku życia przeciwko WZW typ B na terenie powiatu świebodzińskiego w latach 2010-2014 60,00% 52,31% 50,00% 49,73% 54,89% 40,00% 30,00% 41,77% 51,99% 39,85% 43,89% 38,29% 51,95% 40,63% Procent III dawka Procent IV dawka 20,00% 10,00% 0,00% Rok 2010 Rok 2011 Rok 2012 Rok 2013 Rok 2014 . Wykres nr 30: Szczepienia zalecane: grypa na terenie powiatu świebodzińskiego w latach 2010-2014 Szczepienia zalecane: grypa 756 1036 Rok 2010 Rok 2011 Rok 2012 782 Rok 2013 1013 Rok 2014 660 W stosunku do lat ubiegłych wzrósł odsetek dzieci uodpornionych przeciwko DTP+polio+Hib (błonica, tężec, krztusiec, polio, Haemophilus typ B) w 2 roku życia, III dawki szczepionki otrzymało 38,48 % dzieci, IV dawkami uodporniono 60,78 %. (w 2013 roku 41,84% - 57,82%; w 2012 roku 39,72% - 59,93%; w 2011 roku 35,54% - 64,46%, w 2010 roku 33,44% - 65,92). W stosunku do lat ubiegłych wzrosło uodpornienie dzieci przeciwko zakażeniom Sreptococcuspneumoniae– w 2014 roku uodporniono 156 dzieci, w 2013 roku – 141, w 2012 – 154 dzieci, w 2011 – 138 oraz w 2010 roku – 109 dzieci. W stosunku do 2013 roku wzrosło uodpornienie dzieci przeciwko ospie wietrznej – w 2014 roku szczepienia otrzymało 54 dzieci, w 2013 roku – 46, w 2012 roku – 56 dzieci, w 2011 roku 12 dzieci, w 2010 roku szczepieniami objęto 20 dzieci. Wykres nr 31: Uodpornienie dzieci w 2 roku życia DTP+polio+Hib na terenie powiatu świebodzińskiego w latach 2010-2014 - 35 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Szczepienia ochronne 70,00% 60,00% 50,00% 40,00% 30,00% 20,00% 10,00% 0,00% 65,92% 64,46% 59,93% 60,78% 57,82% Procent III dawka 41,84% 39,72% 33,44% Rok 2010 Rok 2011 Procent IV dawka 38,48% 35,54% Rok 2012 Rok 2013 Rok 2014 Wykres nr 32: Liczba zaszczepionych przeciwko zakażeniom Streptococcuspneumoniae na terenie powiatu świebodzińskiego w latach 2010-2014 180 160 120 100 156 154 140 141 138 Liczba 109 80 60 40 Rok 2010 Rok 2011 Rok 2012 Rok 2013 Rok 2014 Wykres nr 33 : Liczba zaszczepionych przeciwko ospie wietrznej na terenie powiatu świebodzińskiego w latach 2010-2014 20 54 12 Rok 2010 Rok 2011 Rok 2012 Rok 2013 56 Rok 2014 46 W stosunku do ubiegłego roku nieznacznie zmniejszył się odsetek dzieci uodpornionych przeciwko odrze, śwince i różyczce w 2 roku życia, uodporniono 93,12 % dzieci (w 2013 roku – 95,75 %, w 2012 roku – 94,64 %, w 2011 roku – 94,46 %, w 2010 roku – 94,40 %). W 2014 roku nieznacznie zmniejszył się również odsetek dzieci - 36 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Szczepienia ochronne uodpornionych przeciwko odrze, śwince i różyczce w 10 roku życia, zaszczepiono 96,72 % (w 2013 roku – 98,56 %, w 2012 roku – 95,10 %, w 2011 roku – 99,04 %, w 2010 roku – 98,83 %). W stosunku do ubiegłego roku nieznacznie zmniejszył się odsetek dzieci uodpornionych przeciwko Td w 14 roku życia, zaszczepiono 97,20 3% (w 2013 roku – 98,73 %, w 2012 roku - 99,47%, 2011 roku – 98,66%, 2010 roku – 99,34%) oraz odsetek młodzieży uodpornionej w 19 roku życia przeciwko Td, uodporniono 96,47 % (w 2013 roku – 97,31 %, w 2012 roku – 97,39 %, w 2011 roku – 98,25 %, w 2010 roku – 97,20 %. Przyczyną był wzrost zachorowań na choroby zakaźne (ospa wietrzna) oraz infekcje górnych dróg oddechowych w IV kwartale roku, a także nie zgłaszanie się dzieci do szczepień. W stosunku do ubiegłych lat znacznie zmniejszył się odsetek dzieci uodpornionych w 6 roku życia przeciwko DTPa+polio, w 2014 roku uodporniono 88,44 % dzieci (w 2013 roku – 96,79 %, w 2012 roku – 97,39 %, w 2011 roku – 98,25 %, w 2010 roku – 97,20 %). Przyczyną był brak dostępnej szczepionki InfanrixDTPa, szczególnie w II półroczu 2014 roku, co spowodowało opóźnienia w szczepieniach dzieci w 6 roku życia. Wykres nr 34: Uodpornienie dzieci w 2 roku życia przeciwko odrze, śwince i różyczce terenie powiatu świebodzińskiego w latach 2010-2014. 96,00% 95,50% 95,00% 94,50% 94,00% 93,50% 93,00% 92,50% 92,00% 91,50% 95,75% Procent 94,64% 94,40% 94,46% 93,12% Rok 2010 Rok 2011 Rok 2012 Rok 2013 Rok 2014 Wykres nr 35: Uodpornienie dzieci w 10 roku życiaprzeciwko odrze, śwince i różyczce na terenie powiatu świebodzińskiego w latach 2010-2014 Procent Rok 2014 Rok 2013 Rok 2012 Rok 2011 Rok 2010 93,00% 94,00% 95,00% 96,00% 97,00% 98,00% 99,00% 100,00% Wykres nr 36: Uodpornienie dzieci w 14 roku życia przeciwko błonicy i tężcowi na terenie powiatu świebodzińskiego w latach 2010-2014 - 37 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Szczepienia ochronne Uodpornienie dzieci w 14 roku życia przeciwko błonicy i tężcowi 100,00% 99,50% 99,00% 98,50% 98,00% 97,50% 97,00% 96,50% 96,00% 99,47% 99,34% 98,66% Procent 98,73% 97,20% Rok 2010 Rok 2011 Rok 2012 Rok 2013 Rok 2014 Wykres nr 37: Uodpornienie dzieci w 19 roku życiaprzeciwko błonicy tężcowi na terenie powiatu świebodzińskiego w latach 2010-2014 98,50% 98,00% 97,50% 97,00% 96,50% 96,00% 95,50% 98,25% 97,39% 97,20% 97,31% 96,47% Rok 2010 Rok 2011 Rok 2012 Rok 2013 Rok 2014 Wykres nr 38: Uodpornienie dzieci w 6 roku życia przeciwko DTPa+palio na terenie powiatu świebodzińskiego w latach 2010-2014 Uodpornienie dzieci w 6 roku życia p. DTPa+polio 100,00% 95,00% 99,09% 96,79% 96,78% 96,67% 90,00% Procent 88,44% 85,00% 80,00% Rok 2010 Rok 2011 Rok 2012 Rok 2013 Rok 2014 Ogromnym problemem w Polsce staje się odmowa szczepień ochronnych dzieci – z danych Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego-Państwowego Zakładu Higieny wynika, że 2011r. nie zostało zaszczepionych około 3 tys. dzieci, w 2012 r. - 3 tys., w 2013 r. - 7,2 tys., w 2014 r.- 12,7 tys. opiekunów prawnych odmówiło poddania dzieci szczepieniom ochronnym. W tej sytuacji należy podejmować działania zmierzające do poprawienia - 38 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Szczepienia ochronne zgłaszalności osób wzywanych do szczepień ochronnych oraz terminowości wykonywanych szczepień, a także zwiększenia ilości wykonywanych szczepień zalecanych np. szczepienia dziewcząt przeciwko ludzkiemu wirusowi brodawczaka. III. Stan sanitarno-techniczny podmiotów leczniczych. Na terenie powiatu świebodzińskiego Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Świebodzinie w 2014 roku nadzorował ogółem 110 podmiotów leczniczych oraz praktyk zawodowych. - podmioty lecznicze wykonujące stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne: 3 szpitale, w tym 1 na wsi, 1 inne: Ośrodek dla Osób Uzależnionych SPZOZ, Nowy Dworek, filia Jordanowo i Glińsk, - podmioty lecznicze wykonujące ambulatoryjne świadczenia zdrowotne inne niż szpitalne: 22 przychodni/ośrodków/poradni/ praktyk lekarzy rodzinnych, w tym 8 na wsi, 1 medyczne laboratorium diagnostyczne, 1 zakład rehabilitacji leczniczej, 8 innych obiektów (Stacja Dializ, zespoły wyjazdowe, punkty pobrań materiału biologicznego do badań diagnostycznych, Poradnie Położniczo-Ginekologiczne, w tym 1 na wsi ), - działalność lecznicza wykonywana przez praktykę zawodową: 1 indywidualna praktyka lekarska, 20 indywidualnych specjalistycznych praktyk lekarskich, w tym 1 na wsi, 2 grupowe praktyki lekarskie, 15 indywidualnych praktyk stomatologicznych, w tym 5 na wsi 12 indywidualnych specjalistycznych praktyk stomatologicznych w tym 1 na wsi, 5 grupowych praktyk lekarzy stomatologów, 12 indywidualnych praktyk pielęgniarek i położnych, w tym 1 na wsi 2 grupowe praktyki pielęgniarek i położnych, 5 innych obiektów świadczących usługi medyczne W 2014 r. przeprowadzono w nich 130 kontroli sanitarnych, wydano 13 decyzji administracyjnych ( 8 decyzji administracyjnych merytorycznych nakazujących usunięcie nieprawidłowości, 5 - decyzji zmieniających termin wykonania obowiązków) oraz 30 decyzji opłatowych. Wydano również 1 zalecenie pokontrolne. Decyzje opłatowe PPIS w Świebodzinie wydawał w związku z przeprowadzonymi kontrolami sanitarnymi podczas których stwierdzono nieprawidłowości oraz potwierdzającymi spełnienie wymagań odpowiednich do rodzaju wykonywanej działalności leczniczej oraz zakresu udzielanych świadczeń zdrowotnych dotyczących w szczególności warunków ogólno przestrzennych, sanitarnych i instalacyjnych - 39 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Stan sanitarno-techniczny podmiotów leczniczych W 2014 r. pion epidemiologii wydał w drodze decyzji administracyjnej 23 opinii potwierdzających spełnienie wymagań odpowiednich do rodzaju wykonywanej działalności leczniczej oraz zakresu udzielanych świadczeń zdrowotnych dotyczących w szczególności warunków ogólno przestrzennych, sanitarnych i instalacyjnych. Podczas przeprowadzanych kontroli sanitarnych dokonywano oceny stanu sanitarnotechnicznego placówek służby zdrowia oraz czystości bieżącej. Ponadto zakres nadzoru nad obiektami objął również: a) przestrzegania aseptyki i antyseptyki, b) oceny procedur sterylizacyjnych z uwzględnieniem przyjętych rozwiązań zaopatrzenia w materiały sterylne, prawidłowości przygotowania sprzętu do sterylizacji, skuteczności procesów sterylizacyjnych oraz właściwego postępowania ze sprzętem medycznym po sterylizacji, c) oceny procedur dezynfekcyjnych z uwzględnieniem prawidłowości doboru środków dezynfekcyjnych, przygotowania roztworów i sposobu przechowywania preparatów stężonych, d) opracowania i stosowania procedur higienicznych: higienicznego mycia rąk, dezynfekcji rąk, chirurgicznego mycia rąk, dezynfekcji, mycia narzędzi i sprzętu medycznego, postępowania po ekspozycji na materiał zakaźny, postępowania z brudną bielizną, postępowania z odpadami medycznymi. e) opracowania i stosowania procedur sprzątania: mycia i dezynfekcji powierzchni dotykowych, mycia i dezynfekcji powierzchni bezdotykowych, postępowania w przypadku skażenia materiałem biologicznym. f) oceny stanu sanitarno-techniczego pomieszczeń podmiotów leczniczych oraz podmiotów wykonujących działalność leczniczą, g) oceny prowadzenia kontroli wewnętrznej w obszarze realizacji działań zapobiegających szerzeniu się zakażeń i chorób zakaźnych, częstotliwość jej prowadzenia, sposób dokumentowania, h) biologicznej kontroli skuteczności przeprowadzanych procesów sterylizacji. Ponadto kontrolami objęto: zaopatrzenie w środki ochrony osobistej oraz ich stosowanie na stanowisku pracy odpowiednio do zagrożenia. 1. Obiekty wykonujące stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne szpitalne. Stan sanitarno porządkowy kontrolowanych placówek nie budził zastrzeżeń. Czystość bieżąca była zachowana, w związku z powyższym nie nałożono mandatów karnych. W wyniku przeprowadzanych kontroli sanitarnych stwierdzono najczęściej nieprawidłowości, które dotyczyły złego stanu sanitarno-technicznego powierzchni ścian, sufitów, podłóg, drzwi i brodzików. W roku 2014 przeprowadzono łącznie 20 kontroli szpitali, o 7 % więcej w stosunku do roku 2013. - 40 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Stan sanitarno-techniczny podmiotów leczniczych W związku ze stwierdzonymi nieprawidłowościami wydano 3 decyzje nakazujące usunięcie stwierdzonych uchybień,o 4 mniej niż w roku 2013 r. W 2014 r. przeprowadzono kontrole kompleksowe szpitali znajdujących się na terenie powiatu świebodzińskiego obejmujące wszystkie oddziały i zaplecza szpitali . Ponadto w trakcie przeprowadzonych kontroli kompleksowej dokonywano oceny dostosowania pomieszczeń i urządzeń do wymogów zawartych w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 26 czerwca 2012 r. w sprawie szczegółowych wymagań, jakim powinny odpowiadać pomieszczenia i urządzenia podmiotu wykonującego działalność leczniczą (Dz. U. z 2012 r. poz.739 ) Stan sanitarno – higieniczny wybranych oddziałów i pracowni w zakresie epidemiologii SP ZOZ Lubuski Ośrodek Rehabilitacyjno- Ortopedyczny W 2014 r. przeprowadzono łącznie 4 kontrole sanitarne, o jedną mniej w stosunku do roku ubiegłego. Poza kontrolą kompleksową przeprowadzono również kontrole w zakresie systemu kontroli zakażeń szpitalnych oraz 3 kontrole w związku z wydaniem opinii potwierdzającej spełnienie wymagań odpowiednich do rodzaju wykonywanej działalności leczniczej oraz zakresu udzielanych świadczeń zdrowotnych dla poradni specjalistycznych, Działu Rehabilitacji Dziennej, Działu Rehabilitacji Medycznej. W wyniku przeprowadzonej kontroli kompleksowej stwierdzono: zły stan sanitarnotechniczny powierzchni : ścian, podłóg, blatów szafek, tapicerki na stole zabiegów operacyjnych, pokrowca na wannę i powierzchni obudowy wanny do masażu podwodnohydropowietrznegooraz braku wentylacji mechanicznej w węzłach sanitarnych przynależnych do pokoi łóżkowych. Ponadto stwierdzono, iż łóżka w pokojach łóżkowych nie są dostępne z trzech stron, w tym dwóch dłuższych, brak pomieszczenia higieniczno-sanitarnego przy pomieszczeniu dla personelu oraz brak śluzy szatniowej spełniających wymagania określonych w rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 26 czerwca 2012 r. w sprawie szczegółowych wymagań, jakim powinny odpowiadać pomieszczenia i urządzenia podmiotu wykonującego działalność leczniczą. W związku z w/w nieprawidłowościami Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Świebodzinie wydał decyzję administracyjną nakazującą usunięcie uchybień z terminami wykonania obowiązków do dnia 30.06.2014 r., 31.12.2014 r., 30.06.2015 r., 31.12.2016 r. W wyniku przeprowadzonej kontroli sanitarnej sprawdzającej stwierdzono wykonanie obowiązków zawartych w ww. decyzji administracyjnej z terminem realizacji do dnia 30.06.2014 r. Porównując stan techniczny pomieszczeń oddziałów i poradni Szpitala (sale chorych, łazienki, pokoje zabiegowe, brudowniki i pomieszczenia gospodarcze) z rokiem 2013 można stwierdzić iż nie uległ on pogorszeniu. Wszystkie stwierdzane podczas przeprowadzanych kontroli nieprawidłowości były usuwane we wskazanym przez Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Świebodzinie terminie. Wojewódzki Szpital Specjalistyczny dla Nerwowo i Psychicznie Chorych SPZOZ w Ciborzu W 2014 r. przeprowadzono 5 kontroli, o 3 mniej w stosunku do roku ubiegłego. - 41 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Stan sanitarno-techniczny podmiotów leczniczych Przeprowadzono 1 kontrolę w zakresie systemu kontroli zakażeń szpitalnych, 1 kontrolę sprawdzającą wykonania obowiązków wynikających z decyzji oraz 2 kontrole doraźne: jedna na wniosek w sprawie wydania opinii dla Całodobowego Oddziału Psychiatrycznego Ogólnego oraz Całodobowego Oddziału Terapii Uzależnienia od Alkoholu – żeńskiego potwierdzającej spełnienie wymagań odpowiednich do rodzaju wykonywanej działalności leczniczej oraz zakresu udzielanych świadczeń zdrowotnych, druga w związku z weryfikacją oraz oceną danych dotyczących miejsc izolacji oraz kwarantanny przewidzianych do uruchomienia na wypadek m.in. wystąpienia sporadycznych przypadków zachorowań na choroby szczególnie niebezpieczne zawleczone z krajów tropikalnych.. W wyniku przeprowadzonej kontroli kompleksowej stwierdzono nieprawidłowości dotyczące nieprawidłowego stanu sanitarno-technicznego powierzchni ścian, sufitów, połączeń ścian z podłogami, drzwi, braku wentylacji grawitacyjnej, braku w brudowniku wentylacji mechanicznej wyciągowej oraz płuczki dezynfektor lub urządzenia do dekontaminacji oraz utylizacji wkładów jednorazowych – w przypadku stosowania basenów i kaczek jednorazowych. Nieprawidłowości dotyczyły większości kontrolowanych oddziałów. Na stwierdzone podczas kontroli kompleksowej ww. nieprawidłowości PPIS w Świebodzinie wydał decyzję administracyjną nakazującą usunięcie uchybień z terminami wykonania obowiązków do dnia 31.12.2014 r., 30.06.2015 r., 31.12.2015 r., 31.12.2016r. Ponadto na zły stan sanitarno-techniczny pomieszczeń i urządzeń oddziałów Szpitala obowiązują dodatkowo 2 decyzje administracyjne z terminem wykonania obowiązków do dnia31.12.2014r.oraz 31.12.2016 r. Szpital posiada opracowany program dostosowawczy, według którego przeprowadzane są wszelkie prace modernizacyjne w związku z dostosowaniem pomieszczeń i urządzeń oddziału do wymogów zawartych w Rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 26 czerwca 2012 r. w sprawie szczegółowych wymagań, jakim powinny odpowiadać pomieszczenia i urządzenia podmiotu wykonującego działalność leczniczą. W 2014 r. zostały oddane do użytku pomieszczenia nowo wyremontowanych dwóch oddziałów: Całodobowego Oddziału Psychiatrycznego Ogólnego (budynek administracyjny nr 48) oraz Całodobowego Oddziału Terapii Uzależnienia od Alkoholu Żeńskiego (budynek administracyjny nr 59). Pomimo przeprowadzanych prac termomodernizacyjnych w dalszym ciągu część oddziałów jest w złym stanie sanitarno-technicznym i nie spełnia wymogów zawartych w ww. rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia z dnia 26 czerwca 2012 r. W roku 2014 r. PPIS w Świebodzinie wydał jedną decyzję administracyjną nakazującą usunięcie stwierdzonych nieprawidłowości, o jedną mniej niż w roku 2013. Ponadto w 2014 r. zostały wydane 4 decyzje prolongujące zmieniające termin wykonania obowiązków zawartych w decyzjach. NZOZ „Nowy Szpital w Świebodzinie” W 2014 r. przeprowadzono 1 kontrolę w zakresie systemu kontroli zakażeń szpitalnych, 5 kontroli doraźnych (3 kontrole w związku z wydaniem opinii potwierdzającej spełnienie wymagań odpowiednich do rodzaju wykonywanej działalności leczniczej oraz zakresu udzielanych świadczeń zdrowotnych dotyczących w szczególności warunków ogólno przestrzennych, sanitarnych i instalacyjnych dla Oddziału Neurologii i poradni logopedii oraz 2 kontrole w związku z weryfikacją oraz oceną danych dotyczących miejsc izolacji oraz kwarantanny przewidzianych do uruchomienia na wypadek m.in. wystąpienia sporadycznych przypadków zachorowań na choroby szczególnie niebezpieczne zawleczone z krajów tropikalnych ), 4 kontrole sprawdzające wykonanie obowiązków wynikających z decyzji oraz - 42 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Stan sanitarno-techniczny podmiotów leczniczych 1 kontrolę kompleksową w zakresie oceny stanu sanitarno-technicznego oddziałów wraz z zapleczem szpitala i 2 kontrole bieżące. W wyniku przeprowadzonej kontroli kompleksowej stwierdzono nieprawidłowości stanu sanitarno-technicznego pomieszczeń Oddziału Chirurgii Ogólnej i Urazowo-Ortopedycznej, Zakładu Opiekuńczo-Leczniczego, Oddziału Położniczo-Ginekologicznej, Oddziału Anestezjologii i Intensywnej Terapii, Oddziału Wewnętrznego, Szpitalnego Oddziału Ratunkowego, bloku operacyjnego, pomieszczenia przeznaczonego do funkcjonowania Szkoły Rodzenia, Poradni Chirurgicznej, Poradni i Pracowni specjalistycznych. Nieprawidłowości dotyczyły głównie złego stanu sanitarno-technicznego powierzchni ścian, sufitów, ościeżnic drzwi, łóżek, mebli, uszkodzonych brodzików oraz braku wentylacji. W trakcie kontroli pomieszczeń bloku operacyjnego stwierdzono dodatkowo nieprawidłowości dotyczące: braku śluzy szatniowej, przez którą przechodzi personel wraz pomieszczeniem higieniczno-sanitarnym znajdującym się pomiędzy szatnią czystą i brudną ,wyposażonego dodatkowo w natrysk, braku pomieszczenia porządkowego. W wyniku przeprowadzonej kontroli kompleksowej stwierdzono również, iż Szpitalna Izba Przyjęć funkcjonuje w ramach Szpitalnego Oddziału Ratunkowego oraz brak wyodrębnionego dla pacjentów POZ punktu rejestracji i poczekalni. Obecnie pacjenci POZ korzystają z punktu rejestracji i poczekalni przynależnej do SOR. Na wszystkie nieprawidłowości stwierdzone podczas kontroli kompleksowej PPIS w Świebodzinie wydał decyzję administracyjną. W wyniku przeprowadzonych kontroli sprawdzających stwierdzono wykonanie wszystkich obowiązków z określonym terminem realizacji (do dnia 31.08.2015 r. oraz 31.10.2014 r.) Nadal obowiązuje decyzja administracyjna nakazująca usunięcie nieprawidłowości stwierdzonych podczas kontroli kompleksowej z terminami realizacji do dnia 31.01.2015 r., i 31.12.2016 r. Szpital posiada opracowany program dostosowawczy, według którego przeprowadzane są wszelkie prace modernizacyjne w związku z dostosowaniem pomieszczeń i urządzeń oddziału do wymogów zawartych w Rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 26 czerwca 2012 r. w sprawie szczegółowych wymagań, jakim powinny odpowiadać pomieszczenia i urządzenia podmiotu wykonującego działalność leczniczą. W roku 2014 PPIS w Świebodzinie wystawił na „Nowy Szpital w Świebodzinie 1 decyzję administracyjną nakazujące usunięcie nieprawidłowości sanitarno-technicznych, o 3mniej niż w roku ubiegłych . Czystość mikrobiologiczna - procesy dezynfekcji W kontrolowanych szpitalach w roku 2014 nie stwierdzono nieprawidłowości w sposobie przeprowadzania dezynfekcji, podobnie jak w latach ubiegłych (2013 r. i 2012 r.). Zapas środków dezynfekcyjnych przechowywany był w dostatecznej ilości w osobnych pomieszczeniach lub szafach. Procesy dezynfekcyjne prowadzono prawidłowo z uwzględnieniem bezpieczeństwa zarówno pacjentów jak i personelu medycznego według opracowanych procedur. Przeznaczenie roztworów środków chemicznych oraz dobór stężeń do poszczególnych rodzajów dezynfekcji jest prawidłowy. Placówki posiadają instrukcje dot. przygotowywania i posługiwania się środkami dezynfekcyjnymi. W każdym gabinecie zabiegowym wydzielone i odpowiednio wyposażone były stanowiska pracy, mycia i dezynfekcji narzędzi, mycia rąk. - 43 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Stan sanitarno-techniczny podmiotów leczniczych - procesy sterylizacji Szpitale dysponują łącznie pięcioma autoklawami. W szpitalach sterylizacja narzędzi, bielizny operacyjnej i innych przedmiotów medycznych odbywa się metodą parową oraz gazową. Placówki nie posiadające własnych autoklawów korzystają z usług „Nowy Szpital” na podstawie zawartej umowy. Jednocześnie w szpitalach w dużym stopniu stosowany jest sprzęt jednorazowy i materiał opatrunkowy, jałowy fabrycznie. W LORO SP ZOZ w Świebodzinie od 2010 roku funkcjonuje sterylizatornia, która spełnia wymagania, zgodnie z obowiązującym Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 26 czerwca 2012 r. w sprawie szczegółowych wymagań, jakim powinny odpowiadać pomieszczenia i urządzenia podmiotu wykonującego działalność leczniczą. Podmioty prowadzące zabiegi sterylizacji przeprowadzały systematycznie testy skuteczności tych procesów w ramach kontroli wewnętrznej. 2. Obiekty wykonujące stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne inne niż szpitalne. W grupie tych obiektów PSSE w Świebodzinie obejmuje nadzorem Ośrodek dla Osób Uzależnionych SPZOZ Nowy Dworek 46, filia Jordanowo 53, 66-200 Świebodzin. W 2014 r. przeprowadzono jedną kontrolę bieżącą w gabinecie diagnostyczno-zabiegowym przynależnym do ww. Ośrodka oraz kontrolę sprawdzającą wykonania obowiązków wynikających z decyzji. W wyniku przeprowadzonych kontroli stwierdzono, iż wszystkie obowiązki wynikające z decyzji administracyjnej zostały wykonane. 3. Obiekty wykonujące ambulatoryjne świadczenia zdrowotne PRAKTYKI LEKARZY RODZINNYCH i PRZYCHODNIE W 2014 roku skontrolowano 7 przychodni oraz 15 praktyk lekarzy rodzinnych ( w tym 8 na wsi). W 2014 r. przeprowadzono w przychodniach oraz zespołach i praktykach lekarzy rodzinnych26 kontroli, w tym dwie kontrole w związku z wydaniem opinii potwierdzającej spełnienie wymagań odpowiednich do rodzaju wykonywanej działalności leczniczej oraz zakresu udzielanych świadczeń zdrowotnych. W wyniku przeprowadzonych kontroli sanitarnych stwierdzono w jednym przypadku uchybienia dotyczące nieprawidłowego stanu sanitarno-technicznego powierzchni ścian, połączeń ścian z podłogami w pracowni RTG oraz okien i ram okiennych. Natomiast w drugim przypadku stwierdzono: środki dezynfekcyjne o nieaktualnej dacie ważności, brak pojemników z ręcznikami jednorazowego użycia w gabinetach lekarskich oraz prowadzenie nieprawidłowej gospodarki z odpadami medycznymi. Ponadto w 4 podmiotach leczniczych stwierdzono brak prowadzonej systematycznie kontroli wewnętrznej potwierdzonej stosowną dokumentacją w obszarze realizacji działań zapobiegających szerzeniu się zakażeń i chorób zakaźnych. Na nieprawidłowości dotyczące powierzchni ścian, połączeń ścian z podłogami w pracowni RTG oraz okien i ram okiennych PPIS w Świebodzinie wydał decyzję administracyjną, natomiast na stwierdzone środki dezynfekcyjne o nieaktualnej dacie ważności, brak pojemników z ręcznikami jednorazowego użycia w gabinetach lekarskich oraz prowadzenie nieprawidłowej gospodarki z odpadami medycznymi PPIS w Świebodzinie oprócz wydania decyzji administracyjnej nałożył mandat w wysokości 200 zł. Pozostałe - 44 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Stan sanitarno-techniczny podmiotów leczniczych nieprawidłowości dotyczące braku prowadzonej systematycznie kontroli wewnętrznej potwierdzonej stosowną dokumentacją w obszarze realizacji działań zapobiegających szerzeniu się zakażeń i chorób zakaźnych zostały usunięte w ciągu dwóch tygodni. Wszystkie obowiązki zawarte w wydawanych decyzjach z określonymi terminami wykonania zostały zrealizowane. Nadal obowiązuje jedna decyzja dotycząca zapewnienia odpowiedniego stanu sanitarno-technicznego pomieszczeń w pracowni RTG z terminem realizacji do 31 maja 2015 r. W kontrolowanych obiektach personel medyczny pracował głównie na sprzęcie jednorazowego użytku. W przypadku wykorzystania wyrobów medycznych wielokrotnego użytku (głównie PPH „Postęp” Centrum Medyczne Zbąszynek, „AURIS” sp. j, SCM „Lemed”) mycie i dezynfekcja odbywało się w pomieszczeniu w którym udzielane były świadczenia zdrowotne, w którym oprócz umywalki był zainstalowany zlew co najmniej jednokomorowy. Sposób postępowania z odpadami medycznymi powstałymi w wyniku udzielania świadczeń zdrowotnych był prawidłowy, zgodny z obowiązującymi przepisami. Czystość bieżąca była przestrzegana. Stan sanitarno-porządkowy kontrolowanych placówek nie budził zastrzeżeń. INNE PODMIOTY LECZNICZE WYKONUJACE AMBULATORYJNE ŚWIADCZENIA ZDROWOTNE. Stacja Dializ Avitum Stacja Dializ AVITUM urządzona jest zgodnie z wymogami sanitarnymi. W wyniku kontroli bieżącej nie stwierdzono nieprawidłowości dotyczących złego stanu sanitarno-technicznego. Punkty poboru materiału do badań W 2014 r. skontrolowano 3 punkty poboru materiału do badań. W wyniku przeprowadzonych kontroli stwierdzono nieprawidłowości dotyczące braku wydzielonej szatni dla pracownika w celu zapewnienia odpowiednich warunków higienicznych do przechowywania odzieży wierzchniej i ochronnej, braku dozownika na środek dezynfekcyjny przy stanowisku higieny rąk oraz stwierdzonych umieszczonych na podłodze kartonów i poplątanych przewodów do sprzętu elektronicznego, które uniemożliwiają utrzymanie w pomieszczeniu do poboru materiału biologicznego do badań diagnostycznych aseptyki. Na stwierdzone podczas kontroli sanitarnej ww. nieprawidłowości PPIS w Świebodzinie wydał decyzję administracyjną nakazującą usunięcie uchybień z terminami wykonania obowiązków do dnia 30.06.2015 r. Medyczne Laboratorium Diagnostyczne Laboratorium powstało na skutek przejęcia dnia 3 czerwca 2013 r. firmy MEDIS Sp. z o.o. z siedzibą w Stargardzie Szczecińskim, które wykonywało dotychczas działalność laboratoryjną w kontrolowanych pomieszczeniach. W związku z niedostosowaniem pomieszczeń przeznaczonych do funkcjonowania Laboratorium Medycznego Diagnostyka Sp. z o.o. w Świebodzinie przy ul. Młyńskiej 6 do wszystkich wymagań określonych w art. 22 ustawy z dnia 15 kwietna 2011 r. o działalności leczniczej dotyczących w szczególności warunków ogólnoprzestrzennych, sanitarnych oraz instalacyjnych, Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Świebodzinie zaopiniował pozytywnie spełnienie warunków odpowiednich do rodzaju wykonywanej działalności leczniczej oraz zakresu udzielanych świadczeń zdrowotnych pod warunkiem usunięcia stwierdzonych nieprawidłowości do dnia 31 grudnia 2016 r. - 45 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Stan sanitarno-techniczny podmiotów leczniczych W wyniku kontroli bieżącej nie stwierdzono nieprawidłowości dotyczących złego stanu sanitarno-technicznego Zakłady rehabilitacji medycznej. W 2014 r. przeprowadzono jedną kontrolę w związku z wydaniem opinii potwierdzającej spełnienie wymagań odpowiednich do rodzaju wykonywanej działalności leczniczej oraz zakresu udzielanych świadczeń zdrowotnych. 4. Działalność lecznicza wykonywana przez praktykę zawodową W 2014 r. przeprowadzono 69 kontroli sanitarnych w pomieszczeniach służących do wykonywania indywidualnych i grupowych: praktyk lekarskich, praktyk stomatologicznych, praktyk pielęgniarskich i innych, o 13 więcej niż w roku ubiegłym. W wyniku przeprowadzonych kontroli sanitarnych stwierdzono w jednym z gabinetów ginekologicznych nieprawidłowość dotyczącą braku połączeń ścian z podłogami umożliwiającymi mycie i dezynfekcję, natomiast w gabinecie laryngologicznym stwierdzono niezachowanie odpowiednich warunków higieniczno-sanitarnych związanych z udzielaniem świadczeń zdrowotnych. W dwóch praktykach lekarskich zalecono prowadzenie kontroli wewnętrznej w obszarze realizacji działań zapobiegających szerzeniu się zakażeń i chorób zakaźnych. W wyniku stwierdzonych uchybień dotyczących prawdopodobieństwa wykorzystywania niesterylnych narzędzi wielokrotnego i jednorazowego użytku, PPIS w Świebodzinie nałożył mandat karny w wysokości 400 zł oraz wydał decyzję administracyjną nakazującą usunięcie powyższych nieprawidłowości. W wyniku kontroli sprawdzającej stwierdzono usunięcie wszystkich nieprawidłowości. Pozostałe nieprawidłowości dotyczące braku połączeń ścian z podłogami umożliwiającymi mycie i dezynfekcję oraz braku prowadzenia kontroli wewnętrznej w obszarze realizacji działań zapobiegających szerzeniu się zakażeń i chorób zakaźnych zostały wykonane w terminie natychmiastowym. Część praktyk lekarskich prowadziła swoją działalność w pomieszczeniach przedsiębiorstwa podmiotu leczniczego. W II półroczu 2014 r. w 11 kontrolowanych placówkach wykonano okresową kontrolę zewnętrzną skuteczności przeprowadzanych procesów sterylizacji przy zastosowaniu wskaźnika biologicznego; Sporal A. Sprawozdanie z badań skuteczności parą wodną w nadciśnieniu w jednym z gabinetów stomatologicznych, wykonane przez Dział Laboratoryjny Oddział Mikrobiologii i Parazytologii Wojewódzkiej Stacji SanitarnoEpidemiologicznej w Gorzowie Wlkp. wykazało dodatni, nieprawidłowy wynik Sporalu A. W związku z powyższym PPIS w Świebodzinie wydał decyzję administracyjną dotyczącą zaprzestania stosowania autoklawu oraz narzędzi wielokrotnego użytku poddanych procesom sterylizacji w ww. urządzeniu do czasu uzyskania prawidłowych wyników biologicznej kontroli skuteczności przeprowadzonych procesów sterylizacji oraz prawidłowego funkcjonowania ww. urządzenia sterylizacyjnego. Obowiązki wynikające z decyzji zostały wykonane, uzyskano prawidłowy wynik przeprowadzanych procesów sterylizacji. Podmioty wykonujące działalność leczniczą, które wykorzystują w swej praktyce narzędzia wielokrotnego użytku przeprowadzają w większości przypadków sterylizację we własnym zakresie, jedynie część praktyk zawarła umowę z podmiotem świadczącym usługi w zakresie sterylizacji z „Nowym Szpitalem” ul. Młyńska 6 Świebodzin. W gabinetach zabiegowych istnieje rozdział stanowisk mycia i dezynfekcji rąk oraz mycia narzędzi. Stanowiska wyposażone zgodnie z przeznaczeniem. - 46 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Stan sanitarno-techniczny podmiotów leczniczych W Indywidualnych i Grupowych Praktykach Pielęgniarskich prowadzi się głównie działalność leczniczą polegającą na udzielaniu świadczeń w ramach: opieki długoterminowej i hospicyjnej w warunkach domowych. Interwencje, skargi i wnioski dotyczące obiektów opieki zdrowotnej w 2014r. – postępowanie Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Świebodzinie przyjął w I połowie 2014 r. jedną prośbę o interwencję, która dotyczyła niezachowania odpowiednich warunków higieniczno-sanitarnych związanych z udzielaniem świadczeń . W wyniku przeprowadzonej kontroli w ww. gabinecie stwierdzono, iż narzędzia wielokrotnego użytku przygotowywane do badania pacjentów były niesterylne. Stwierdzono położone luzem na stoliku podręcznym narzędzia wielokrotnego użytku bez żadnych opakowań świadczących o przeprowadzanych procesach sterylizacji, co stwarza możliwość wielokrotnego użycia do kilku pacjentów. Ponadto w tym samym podmiocie wykonującym działalność leczniczą stwierdzono, iż sprzęt jednorazowego użytku (wzierniki nosowe, lusterka ) były rozłożone na tacy położonej na stoliku podręcznym bez żadnych opakowań, co budzi podejrzenie wielokrotnego użycia oraz stwierdzono że końcówka strzykawki do płukania uszu zanurzona była w pojemnika z wodą bez żadnego środka dezynfekcyjnego. W wyniku przeprowadzonej kontroli wydano mandat karny w wysokości 400 zł oraz wydano decyzję administracyjną dotyczącą: wdrożenia i prowadzenia nadzoru nad procedurami zapobiegającymi zakażeniom i chorobom zakaźnym związanymi z udzielaniem świadczeń zdrowotnych w tym dekontaminacji wyrobów medycznych tj.: - stosowania narzędzi jednorazowego i wielokrotnego wyłącznie do jednego pacjenta; - stosowania sterylnych systemów płukania przewodu słuchowego. W wyniku przeprowadzonej kontroli sprawdzającej stwierdzono usunięcie wszystkich nieprawidłowości. Podsumowanie i wnioski W roku 2014 przeprowadzono 130 kontroli sanitarnych o 12 kontroli więcej niż w roku ubiegłym. Kontrole sanitarne przeprowadzane były w związku oceną stanu sanitarno-technicznego pomieszczeń oraz w związku z wydawaniem opinii potwierdzających spełnienie wymagań odpowiednich do rodzaju wykonywanej działalności leczniczej oraz zakresu udzielanych świadczeń zdrowotnych dotyczących w szczególności warunków ogólno przestrzennych, sanitarnych i instalacyjnych. Ponadto w podmiotach leczniczych głównie w szpitalach dokonywano oceny stopnia dostosowania oddziałów szpitalnych do wymogów zawartych w Rozporządzeniu Ministra Zdrowiazdnia26czerwca2012r. w sprawie szczegółowych wymagań, jakim powinny odpowiadać pomieszczenia i urządzenia podmiotu wykonującego działalność leczniczą, zgodnie z opracowanym przez szpitale programem dostosowania. W 2014 r. porównaniu z rokiem ubiegłym w szpitalach przeprowadzono mniej kontroli bieżących ale przeprowadzono we wszystkich szpitalach kontrole kompleksowe (zgodnie z Zarządzeniem nr 2 Lubuskiego Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Gorzowie Wlkp. z dnia 19 lutego 2013 r. w sprawie procedury przeprowadzania kompleksowej kontroli szpitala) obejmujące swym zakresem wszystkie oddziały szpitalne wraz zapleczem. W 2014 r. dokonano również oceny szpitali w zakresie kontroli zakażeń szpitalnych. Zgodnie z Ustawą z dnia 5 grudnia 2008r o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (Dz. U. Nr. 234, poz. 1570 z póz. zm.) zakażenie szpitalne - 47 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Stan sanitarno-techniczny podmiotów leczniczych jest to zakażenie, które wystąpiło w związku z udzielaniem świadczeń zdrowotnych, w przypadku gdy choroba: - nie pozostawała w momencie udzielania świadczeń zdrowotnych w okresie wylęgania albo - wystąpiła po udzieleniu świadczeń zdrowotnych, w okresie nie dłuższym niż najdłuższy okres jej wylegania. Najczęstszymi biologicznymi czynnikami chorobotwórczymi wywołującymi zakażenia szpitalne w 2014 r. były: Pseudomonas aeruginosa, Klebsiella oxytoca, Klebsiella pneumoniae, Staphylococcus aureus, Closrtidium dificile, Enterobacter, Acinetobacter baumani, Candida albicans, Escherichia coli. Nadzór nad zakażeniami szpitalnymi w kontrolowanych szpitalach pełnią powołane Zarządzeniami Dyrektorów Komitety Kontroli Zakażeń Szpitalnych i Zespół Kontroli Zakażeń Szpitalnych. Na terenie powiatu w 2014 r. zgłoszono do Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Świebodzinie 1 ognisko epidemiczne. Za ognisko epidemiczne zakażenia szpitalnego przyjęło się uważać wystąpienie u co najmniej dwóch pacjentów powiązanych ze sobą epidemiologicznie zakażeń szpitalnych o podobnych objawach klinicznych lub o potwierdzonym badaniami mikrobiologicznymi tym samym czynnikiem je wywołującym, a także wystąpienie znamiennego wzrostu zakażeń szpitalnych lub pojawienie się zakażenia szpitalnego spowodowanego czynnikiem chorobotwórczym wcześniej nie występującym. W 2014 r. wydano 8 decyzji administracyjnych nakazujących poprawę stanu sanitarno-technicznego pomieszczeń i urządzeń, o 2 mniej niż w roku 2013. Na poprawę stanu sanitarno-technicznego pomieszczeń i urządzeń szpitali PPIS w Świebodzinie wydał 3 decyzje, na przychodnie i zespoły lekarzy rodzinnych również 3 decyzje, natomiast na poprawę stanu sanitarno-technicznego pomieszczeń służących do wykonywania indywidualnych praktyk lekarskich 2 decyzje. Ponadto PPIS w Świebodzinie wydał na wnioski szpitali (głównie Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego dla Nerwowo i Psychicznie Chorych SPZOZ w Ciborzu) 5 decyzji zmieniających termin wykonania obowiązków W wyniku przeprowadzonych kontroli stwierdzono głównie uchybienia, które dotyczyły złego stanu sanitarno-technicznego: m.in. powierzchni ścian, podłóg, sufitu, brodzików i mebli. W związku ze stwierdzonymi uchybieniami PPIS w Świebodzinie wystosował odpowiednie decyzje administracyjne nakazujące poprawę stanu sanitarno-technicznego pomieszczeń i urządzeń. W roku 2014 r. nałożono dwa mandaty karne, o jeden więcej niż w roku 2013 na łączną sumę 600 zł. Mandaty karne nałożono w związku z prowadzeniem nieprawidłowej gospodarki z odpadami medycznymi oraz ze względu na używanie środków dezynfekcyjnych o nieaktualnej dacie ważności a także na stwierdzone niesterylne pakiety z narzędziami wielokrotnego użytku. W wyniku stwierdzonych powyższych uchybień PPIS w Świebodzinie wydał również decyzje administracyjne nakazujące usunięcie ww. nieprawidłowości z określonym terminem realizacji. Wszystkie uchybienia zostały usunięte. W kontrolowanych pomieszczeniach szpitali, przychodni, praktyk lekarskich i pielęgniarskich w roku 2014 podobnie jak w latach ubiegłych czystość bieżąca była zachowana i nie budziła zastrzeżeń, w związku z powyższym nie nałożono mandatów karnych. - 48 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Stan sanitarno-techniczny podmiotów leczniczych W 2014 r. wykonano w 11 podmiotach leczniczych okresową kontrolę zewnętrzną skuteczności przeprowadzanych procesów sterylizacji przy zastosowaniu wskaźnika biologicznego; Sporal A. W wyniku przeprowadzonych ww. kontroli otrzymano w jednym przypadku dodatni, nieprawidłowy wynik Sporalu A, świadczący o nieprawidłowo przeprowadzonym procesie sterylizacji. W związku z powyższym PPIS w Świebodzinie wydał decyzję administracyjną dotyczącą zaprzestania stosowania autoklawu oraz narzędzi wielokrotnego użytku poddanych procesom sterylizacji w ww. urządzeniu do czasu uzyskania prawidłowych wyników biologicznej kontroli skuteczności przeprowadzonych procesów sterylizacji oraz prawidłowego funkcjonowania ww. urządzenia sterylizacyjnego. Obowiązki wynikające z decyzji zostały wykonane, uzyskano prawidłowy wynik przeprowadzanych procesów sterylizacji. Poza tym, w pozostałych podmiotach leczniczych i praktykach zawodowych podobnie jak w latach ubiegłych (2012-2013) nie stwierdzono szczególnych uchybień w zakresie przestrzegania aseptyki i antyseptyki, oceny procedur sterylizacyjnych z uwzględnieniem przyjętych rozwiązań zaopatrzenia w materiały sterylne, prawidłowości przygotowania do sterylizacji, skuteczności procesów sterylizacyjnych oraz właściwego postępowania ze sprzętem medycznym po sterylizacji oraz oceny procedur dezynfekcyjnych z uwzględnieniem prawidłowości doboru środków dezynfekcyjnych, przygotowania roztworów i sposobu przechowywania preparatów stężonych. Wszystkie trzy szpitale będące pod nadzorem PPIS w Świebodzinie posiadają opracowane programy dostosowania do wymagań, o których mowa w art. 22 ust. 1 Ustawy o działalności leczniczej. W największym stopniu do ww. wymogów dostosowany jest Lubuski Ośrodek Rehabilitacyjno-Ortopedyczny im. dr. L. Wierusza SP ZOZ ul. Zamkowa 1 w Świebodzinie. W Wojewódzkim Szpitalu Specjalistycznym dla Nerwowo i Psychicznie Chorych SPZOZ w Ciborzu i Nowym Szpitalu w Świebodzinie przeprowadzane są wszelkie prace modernizacyjne w związku z dostosowaniem pomieszczeń i urządzeń oddziałów do wymogów art. 22 ust. 1 Ustawy o działalności leczniczej. Pomimo przeprowadzanych prac modernizacyjnych w dalszym ciągu część oddziałów ww. szpitali nie spełnia wymagań odpowiednich do rodzaju wykonywanej działalności leczniczej oraz zakresu udzielanych świadczeń zdrowotnych dotyczących w szczególności warunków ogólnoprzestrzennych, sanitarnych i instalacyjnych. W 2014 r. w Wojewódzkim Szpitalu Specjalistycznym dla Nerwowo i Psychicznie Chorych SPZOZ w Ciborzu zostały oddane do użytku pomieszczenia nowo wyremontowanych dwóch oddziałów: Całodobowego Oddziału Psychiatrycznego Ogólnego (budynek administracyjny nr 48) oraz Całodobowego Oddziału Terapii Uzależnienia od Alkoholu Żeńskiego (budynek administracyjny nr 59). Porównując stan sanitarno- techniczny pomieszczeń oddziałów i poradni Szpitala LORO i „Nowego Szpitala w Świebodzinie” z rokiem 2013 można stwierdzić iż nie uległ on znaczącym zmianom. Ogólny stan sanitarno-techniczny Szpitala LORO można określić jako dobry. W szpitalach stwierdza się bieżące nieprawidłowości wynikające głównie z intensywnego użytkowania pomieszczeń. W porównaniu z latami ubiegłymi w Wojewódzkim Szpitalu Specjalistycznym dla Nerwowo i Psychicznie Chorych SPZOZ w Ciborzu stwierdza się znaczną poprawę stanu sanitarno-technicznego oddziałów. - 49 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Stan sanitarno-techniczny podmiotów leczniczych Wykres nr 39: Liczba wydanych decyzji nakazujących poprawę stanu sanitarno-technicznego pomieszczeń i urządzeń w obiektach służby zdrowia na terenie powiatu świebodzińskiego w latach 2009-2014. 10 Liczba decyzji 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 Rok 2009 Rok 2010 Rok 2011 Rok 2012 Rok 2013 Rok 2014 Stan sanitarny zaplecza obiektów opieki zdrowotnej opisano w rozdziale IV.4. od strony 61. IV. WARUNKI ZDROWOTNE ŚRODOWISKA BYTOWANIA MIESZKAŃCÓW POWIATU 1. Stan sanitarno-porządkowy miast i terenów wiejskich. Stan sanitarno – porządkowy miast i terenów wiejskich powiatu świebodzińskiego w ostatnich latach ulega ciągłej poprawie, ale nadal jest zróżnicowany w poszczególnych miejscowościach. Na terenie powiatu w 2014r. tak, jak w latach ubiegłych odnotowuje się stałą poprawę warunków bytowania mieszkańców. Gospodarze miast i wsi w sposób szczególnie zintensyfikowany przeprowadzają działania mające na celu między innymi poprawę np.: struktury sieci zbiorowego zaopatrzenia miejscowości w wodę przeznaczoną do spożycia przez ludzi, gospodarki nieczystościami stałymi oraz płynnymi jak również stanu sanitarno – porządkowego obiektów użyteczności publicznej i miejsc ogólnodostępnych dla ludności. Stale prowadzone są modernizacje urządzeń wodociągowych oraz wprowadzane są nowe metody uzdatniania wody. Nadal brak jest awaryjnych źródeł wody, w sytuacjach awaryjnych wykorzystuje się cysterny do dystrybucji wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi. W dalszym ciągu istotnym dla gmin problemem w zakresie gospodarki nieczystościami stałymi i płynnymi jest zapewnienie w niektórych miejscowościach pełnej ewidencji i kontroli zbiorników bezodpływowych do gromadzenia nieczystości płynnych, przeprowadzania zabiegów deratyzacji. Stan sanitarno – porządkowy miejsc ogólnodostępnych oraz ulic, parkingów i dróg nie budził większych zastrzeżeń, jednak nadal nie rozwiązano problemów dotyczących zanieczyszczania miejsc ogólnodostępnych przez zwierzęta domowe a także ptaki. 2. Zaopatrzenie ludności w wodę do spożycia. Priorytetowym celem prowadzonego nadzoru sanitarnego nad jakością wody przeznaczonej do spożycia w powiecie świebodzińskim jest ochrona zdrowia konsumentów i zapewnienie użytkownikom wodociągów wody o prawidłowych parametrach fizykochemicznych, organoleptycznych oraz mikrobiologicznych. Woda dostarczana do - 50 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Higiena Komunalna odbiorców poprzez urządzenia zbiorowego zaopatrzenia oceniana jest na podstawie wyników badań laboratoryjnych w oparciu o wymogi zawarte w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 29 marca 2007 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi ( Dz. U. Nr 61, poz. 417 z późn. zm. ). W roku 2014 pobrano 218 próbek w ramach nadzoru sanitarnego w obiektach nadzorowanych przez Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Świebodzinie oraz 287 próbek na zlecenie osób prywatnych oraz przedsiębiorstw. Przy opracowaniu niniejszej oceny wykorzystano wyniki badań wykonanych w ramach prowadzonego nadzoru sanitarnego nad jakością wody przez Powiatową Stację Sanitarno-Epidemiologiczną w Świebodzinie oraz wyniki badań wykonanych w ramach kontroli wewnętrznej prowadzonej przez przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjne. Woda stanowi podstawowy składnik niezbędny do funkcjonowania organizmu człowieka. Jednakże może ona stanowić potencjalne źródło zanieczyszczeń chemicznych i mikrobiologicznych. W Polsce wymagania jakie są stawiane wodzie przeznaczonej do spożycia reguluje ustawa o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków oraz rozporządzenie Ministra Zdrowia w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi. Na obszarze powiatu świebodzińskiego wszystkie wodociągi produkujące wodę przeznaczoną do spożycia przez ludzi są zaopatrywane z ujęć podziemnych, czwarto i trzeciorzędowych. Wszystkie ujęcia mają wyznaczoną, zagospodarowaną oraz zabezpieczoną strefę ochrony bezpośredniej. W powiecie świebodzińskim Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Świebodzinie nadzorował w 2014 roku 65 wodociągów, z których 45 to wodociągi publiczne, które zarządzane są przez przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjne, pozostałe wodociągi w ilości 20 są to wodociągi lokalne czyli takie, których podmiotem zaopatrującym w wodę nie jest przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne. Wodociągi lokalne, które w roku sprawozdawczym były pod nadzorem PPIS w Świebodzinie to wodociągi w ośrodkach wypoczynkowych, szpitalach, przedsiębiorstwach oraz innych miejscach służących dla użyteczności publicznej. W obiektach tych również były przeprowadzane kontrolne badania jakości wody w ramach nadzoru sanitarnego. Liczba wodociągów Wykres nr 40: Wodociągi publiczne w poszczególnych gminach na terenie powiatu świebodzińskiego 7 Szczaniec 6 5 Skąpe 10 Lubrza 6 Łagów 11 Zbąszynek 0 2 4 6 8 10 12 Świebodzin Gminy Jednostkami odpowiedzialnymi za jakość wody w poszczególnych przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjne. - 51 - gminach są Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Higiena Komunalna Wykaz przedsiębiorstw powiatu w wodę : wodociągowo-kanalizacyjnych zaopatrujących ludność ul. Młyńska 37 66-200 Świebodzin Zakład Wodociągów, Kanalizacji i Usług Komunalnych Sp. z o.o. Samorządowy Zakład Budżetowy Zakład Usług Komunalnych w Szczańcu Zakład Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w Gronowie Samorządowy Zakład Gospodarki Komunalnej w Skąpem Samorządowy Zakład Usług Komunalnych w Zbąszynku ul.3-go Maja 5 66-218 Lubrza 66-225 Szczaniec 73 Gronów 1 66-220 Łagów Skąpe 49 66-213 Skąpe ul. PCK 2 66-210 Zbąszynek Procent zwodociągowania poszczególnych gmin: Gmina Świebodzin - 99% zwodociągowania Gmina Skąpe - 99% zwodociągowania. Gmina Lubrza - 98 % zwodociągowania Gmina Szczaniec - zwodociągowana jest w całości. Gmina Zbąszynek - zwodociągowana w 98% Gmina Łagów - zwodociągowana w 94%. Powiatowa Stacja Sanitarno – Epidemiologiczna w Świebodzinie w roku 2014 objęła nadzorem sanitarnym 65 urządzeń dostarczających wodę do spożycia dla ludzi. W 2014r. przeprowadzono 65 kontroli stanu sanitarno-technicznego ujęć wody i pobrano do badań laboratoryjnych w ramach nadzory sanitarnego 218 próbek wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi. Zasadniczym źródłem zaopatrzenia ludności w wodę do spożycia na terenie powiatu świebodzińskiego są wody pochodzące z ujęć podziemnych. W większości są to wody znajdujące się w czwartorzędowym, plejstoceńskim poziomie wodonośnym, zawarte w przepuszczalnych żwirach i piaskach, które ujmuje się poprzez studnie wiercone. Studnie te charakteryzują się dużą czystością i stabilnością składu. Liczba ludności ogółem na terenie powiatu świebodzińskiego w roku 2014 wynosiła 56464 osoby. Z wody o niekwestionowanej jakości korzystało 34496osób ( 61%). W porównaniu do roku 2013 można zaobserwować tendencję wzrostową liczby ludności, która korzystała z wody o kwestionowanej jakości. Liczba ludności w roku 2013, która korzystała z wody niekwestionowanej wynosiła 51459 osób( 95%). Wykres nr 41: Liczba ludności korzystająca z wody o niekwestionowanej jakości w latach 2013-2014. - 52 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Higiena Komunalna 2014 2014 2013 2013 0 10000 20000 30000 40000 50000 60000 Liczba ludności Lista wskaźników jakości wody, wśród których najczęściej stwierdzono stężenia odpowiadające normatywom. pod względem mikrobiologicznym : bakterie grupy coli, nie pod względem fizykochemicznym : mangan żelazo mętność Stwierdzone przekroczenia parametrów mikrobiologicznych miały charakter krótkotrwały i nie spowodowały one bezpośredniego zagrożenia dla zdrowia ludzi. Woda o zawyżonych parametrach fizykochemicznych mogła charakteryzować się zmianą smaku i zapachu oraz powodować powstawanie przebarwień na urządzeniach sanitarnych i pranej bieliźnie. W analizowanym okresie nie odnotowano chorób i zatruć spowodowanych spożyciem wody. W analizowanym okresie stwierdzono niewłaściwą jakość wody przeznaczoną do spożycia w niżej opisanych miejscowościach – warunkowa przydatność wody do spożycia. 1. Wodociąg publiczny w miejscowości Czyste, gmina Łagów- kwestionowanymi parametrami były: bakterie grupy coli oraz mętność. 2. Wodociąg publiczny w miejscowości Sieniawa, gmina Łagów- kwestionowanym parametrem była mętność. 3. Wodociąg publiczny w miejscowości Niedźwiedź, gmina Łagów- kwestionowanymi parametrami były bakterie grupy coli oraz mętność. 4. Wodociąg publiczny w miejscowości Żelechów, gmina Łagów- kwestionowanym parametrem były bakterie grupy coli oraz mętność. 5. Wodociąg publiczny w miejscowości Gronów, gmina Łagów- kwestionowanym parametrem były bakterie grupy coli. 6. Wodociąg publiczny w miejscowości Łagów, gmina Łagów- kwestionowanym parametrem był mangan oraz mętność. 7. Wodociąg publiczny w miejscowości Jemiołów, gmina Łagów- kwestionowanym parametrem były bakterie grupy coli oraz mętność. - 53 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Higiena Komunalna 8. Wodociąg publiczny w miejscowości Toporów, gmina Łagów- kwestionowanym parametrem były bakterie grupy coli oraz mętność. 9. Wodociąg publiczny w miejscowości Lubogóra, gmina Świebodzin- kwestionowanym parametrem były bakterie grupy coli. 10. Wodociąg publiczny w miejscowości Rusinów, gmina Świebodzin- kwestionowanym parametrem były bakterie grupy coli. 11. Wodociąg publiczny w miejscowości Rosin, gmina Świebodzin- kwestionowanym parametrem były bakterie grupy coli. 12. Wodociąg lokalny Świebodzin II w miejscowości Świebodzin, gmina Świebodzinkwestionowanym parametrem były bak. z grupy coli. 13. Wodociąg publiczny w miejscowości Kiełcze, gmina Szczaniec- kwestionowanym parametrem była mętność. 14. Wodociąg publiczny w miejscowości Ojerzyce, gmina Szczaniec- kwestionowanymi parametrami były bakterie grupy coli oraz mętność. 15. Wodociąg publiczny w miejscowości Myszęcin, gmina Szczaniec- kwestionowanym parametrem były bakterie grupy coli. 16. Wodociąg publiczny w miejscowości Zbąszynek, gmina Zbąszynek- kwestionowanym parametrem były bakterie grupy coli. 17. Wodociąg publiczny w miejscowości Chlastawa, gmina Zbąszynek- kwestionowanym parametrem były bakterie grupy coli. 18. Wodociąg publiczny w miejscowości Samsonki, gmina Zbąszynek- kwestionowanym parametrem były bakterie grupy coli. 19. Wodociąg publiczny w miejscowości Dąbrówka Wlkp., gmina Zbąszynek- kwestionowanym parametrem były bakterie grupy coli. 20. Wodociąg publiczny w miejscowości Buczyna, gmina Lubrza- kwestionowanym parametrem były bakterie grupy coli 21. Wodociąg publiczny w miejscowości Staropole, gmina Lubrza- kwestionowanym parametrem była mętność. 22. Wodociąg publiczny w miejscowości Lubrza, gmina Lubrza- kwestionowanym parametrem były bakterie grupy coli. 23. Wodociąg publiczny w miejscowości Darnawa, gmina Skąpe- kwestionowanym parametrem były bakterie grupy coli oraz enterokoki kałowe. 24. Wodociąg publiczny w miejscowości Radoszyn, gmina Skąpe- kwestionowanym parametrem były bakterie grupy coli. 25. Wodociąg publiczny w miejscowości Ołobok, gmina Skąpe- kwestionowanym parametrem były bakterie grupy coli. Wykres nr 42: Liczba wodociągów w powiecie świebodzińskim, co do których została wydana decyzja o warunkowej przydatność wody do spożycia. Rok 2014 25 Rok 2013 10 0 5 10 15 20 25 30 Liczba wodociągów W roku 2014 wydano 6 decyzji o braku przydatności wody do spożycia w miejscowościach: - 54 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Higiena Komunalna 1. Wodociąg publiczny w miejscowości Darnawa, gmina Skąpe- kwestionowanym parametrem były bakterie grupy coli. 2. Wodociąg publiczny w miejscowości Radoszyn, gmina Skąpe- kwestionowanym parametrem były bakterie grupy coli. 3. Wodociąg publiczny w miejscowości Myszęcin, gmina Szczaniec- kwestionowanym parametrem były bakterie grupy coli. 4. Wodociąg publiczny w miejscowości Ojerzyce, gmina Szczaniec- kwestionowanym parametrem były bakterie grupy coli. 5. Wodociąg publiczny w miejscowości Sieniawa, gmina Łagów- kwestionowanym parametrem były bakterie grupy coli. 6. Wodociąg publiczny w miejscowości Toporów, gmina Łagów- kwestionowanym parametrem były bakterie grupy coli. Wykres nr 43: Liczba wodociągów w powiecie świebodzińskim, co do których została wydana decyzja o braku przydatność wody do spożycia. Rok 2014 Rok 2013 0 1 2 3 4 5 6 7 Liczba wodociągów W badanych próbkach wody w roku 2014 parametry dla których stwierdzono wartości nie odpowiadające normatywom pod względem mikrobiologicznym to: bakterie grupy coli natomiast pod względem fizykochemicznym najczęściej kwestionowanym wskaźnikiem był parametr: mętność. W roku 2014 wydano ogółem 58 decyzji administracyjnych w celu uzyskania poprawy jakości wody przeznaczonej do spożycia. Wydano 5 decyzji stwierdzających brak przydatności wody do spożycia. W roku 2014 wydano 9 decyzji administracyjnych merytorycznych nakazujących usunięcie nieprawidłowości sanitarno – technicznych dotyczących pomieszczeń hydroforni, urządzeń i instalacji wodociągowych. Nieprawidłowości stwierdzone w wyniku kontroli to: nieprawidłowy stan sanitarno-techniczny: - ścian, sufitów w budynku hydroforni (łuszcząca się farba, pęknięcia na powierzchni ścian, sufitów) - powierzchni zbiorników hydroforowych - powierzchni obudowy i pokrywy studni, - brak informacji o ujęciu wody i zakazie wstępu osób nieupoważnionych na terenie ochrony bezpośredniej wód podziemnych Wykres nr 44: Liczba decyzji dotyczących stanu technicznego urządzeń i instalacji wodociągowych gmin powiatu świebodzińskiego. - 55 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Higiena Komunalna Awaryjne zaopatrzenie w wodę w miejscowościach zwodociągowanych. Kwestię istotną dla stanu bezpieczeństwa sanitarnego powiatu świebodzińskiego stanowi zabezpieczenie awaryjnych źródeł zaopatrzenia w wodę przeznaczoną do spożycia przez ludzi lub zapasu wody na wypadek wystąpienia sytuacji awaryjnych. W sytuacjach awaryjnych w powiecie świebodzińskim znajdują się dwie cysterny wykorzystywane do zaopatrzenia ludzi w wodę przeznaczoną do spożycia w sytuacji awaryjnej, których właścicielem jest Starostwo Powiatowe w Świebodzinie. Jedna cysterna znajduje się w miejscowości Świebodzin a druga w miejscowości Zbąszynek. W cysternach systematycznie prowadzona jest dezynfekcja oraz pobierane próbki wody z godnie z opracowaną procedurą. Na terenie powiatu świebodzińskiego nie znajduje się żadna studnia publiczna. W związku z tym należy uznać, że zabezpieczenie awaryjne w razie skażenia mikrobiologicznego wody lub awarii ujęć na terenie powiatu świebodzińskiego ze względu na brak studni publicznych oraz zbyt małą ilość cystern jest niezadowalające. W 2014r. na edukacyjnej stronie Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Gorzowie Wlkp. został uruchomiony internetowy serwis informacyjny dotyczący aktualnej jakości wody w województwie lubuskim. Na mapie informacyjnej naszego województwa zaznaczane są wszystkie ujęcia z warunkową przydatnością wody do spożycia lub brakiem przydatności wody do spożycia z uwzględnieniem rodzaju skażenia: mikrobiologiczne, fizykochemiczne, organoleptyczne. Podsumowanie i wnioski W porównaniu do roku poprzedniego ilość wodociągów dostarczających wodę o kwestionowanej jakości zwiększyła się. W roku 2014r. wydano 6 decyzji o braku przydatności wody do spożycia (w roku 2013 wydano 2 decyzje stwierdzające brak przydatności wody do spożycia). W roku 2014r. wydano 58 decyzji o warunkowej przydatności wody do spożycia w celu uzyskania poprawy jakości wody pod względem fizykochemicznym i bakteriologicznym (w roku 2013 wydano 9 decyzji). Stan sanitarno-techniczny ujęć wody w porównaniu do roku 2013 nie uległ zmianie. W roku 2014 wydano 9 decyzji nakazujących poprawę stanu sanitarno-technicznego ujęć wody przeznaczonej do spożycia ( w 2013 roku wydano również 9 decyzji). Najczęściej kwestionowanymi wskaźnikami mikrobiologicznymi były: bakterie grupy coli, fizykochemicznymi była mętność. - 56 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Higiena Komunalna W 2014 r. nie stwierdzono chorób i zatruć zależnych od wody na terenie powiatu świebodzińskiego. Wydano 237 ocen jakości wody oraz 68 komunikatów, które zostały umieszczone na stronie internetowej Powiatowej Stacji Sanitarno- Epidemiologicznej w Świebodzinie. Dzięki nadzorowi PPIS w Świebodzinie ludność naszego powiatu mogła czuć się bezpieczna, po wykryciu jakichkolwiek nieprawidłowości w jakości wody natychmiastowo podejmowano kroki aby jakość wody nie zagrażała zdrowiu mieszkańców powyższych miejscowości. Wydano komunikaty, oceny jakości wody o braku lub o warunkowej przydatności wody do spożycia, które były rozwieszane na tablicach ogłoszeń. Komunikaty umieszczane były również na stronie internetowej PSSE w Świebodzinie. PPIS wydawał decyzję w której nakazywał podmiotom odpowiedzialnym za jakość wody doprowadzenie jej do odpowiedniej jakości. W razie braku przydatności pobierano jak najszybciej po działaniach naprawczych próbki wody do badań zarówno z hydroforni, z sieci jak i z cysterny do gromadzenia wody. Wszystkie informacje o nieprawidłowej jakości wody były natychmiastowo przekazywane dla wójtów/burmistrzów, Powiatowego Centrum Zarządzania Kryzysowego w Starostwie Powiatowym w Świebodzinie, inspekcji weterynaryjnej. Przeprowadzano natychmiastowo kontrole stanu sanitarno-technicznego w tych wodociągach aby ustalić przyczynę zanieczyszczenia. Pogorszenia jakości wody w zakresie mikrobiologicznym były spowodowane głównie awariami urządzeń, przeciekami na sieci, brakiem właściwej dezynfekcji po dokonanej konserwacji, złym stanem technicznym instalacji wewnętrznej, małym rozbiorem wody, brakiem regularnego płukania sieci, co może być skutkiem wtórnego zanieczyszczenia np. żelaza i manganu, które odkładają się w przewodach. W niektórych przypadkach nie udało się ustalić bezpośredniej przyczyny niewłaściwej jakości wody dystrybuowanej. W niektórych przypadkach sytuacje się powtarzały. W większości wodociągów ogranicza się środki finansowe na wprowadzanie zmian w zakresie stosowanych technologii uzdatniania. Poprawę można uzyskać poprzez rozbudowę sieci wodociągowych, czy rozwiązanie problemu zwiększonych i nierównomiernych zużyć dobowych wody. 3. Kąpieliska śródlądowe i miejsca wykorzystywane do kąpieli Na terenie powiatu świebodzińskiego nie zorganizowano w 2014 r. kąpielisk spełniających wymogi ustawy z dnia 18 lipca 2001r. - Prawo (Dz. U. z 2012r. poz. 145). W sezonie letnim 2014 objęto nadzorem 19 miejsc wykorzystywanych do kąpieli. Próbki wody z miejsc wykorzystywanych do kąpieli pobierano w ramach kontroli wewnętrznych zlecanych przez organizatorów. Jakość wody w miejscach wykorzystywanych do kąpieli spełniała wymagania mikrobiologiczne określone w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 8 kwietnia 2011r. w sprawie prowadzenia nadzoru nad jakością wody w kąpielisku i miejscu wykorzystywanym do kąpieli (Dz. U. 2011r.Nr 86 poz. 478). W trakcie bieżącej oceny wizualnej nie stwierdzono zakwitów sinic oraz obecności innych zanieczyszczeń (materiały smoliste, szkło, guma, inne odpady). Organizatorzy miejsca wykorzystywanego do kąpieli zapewnili tablice informacyjne usytuowane w obrębie plaży, zgodnie z obowiązującymi aktami prawnymi. W sezonie letnim pobrano dwukrotnie do analiz mikrobiologicznych, w ramach kontroli wewnętrznej prowadzonej przez organizatorów, próbki wody (przed - 57 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Higiena Komunalna rozpoczęciem sezonu oraz w trakcie trwania sezonu kąpielowego) – ogółem 35 (w 2011r.34,w 2012r- 33) próbek wody. Próbki wody pobrano w punktach wyznaczonych w obrębie miejsca wykorzystywanego do kąpieli (prawa i lewa strona) o największym zagęszczeniu osób korzystających z kąpieli. Skontrolowane plaże pod względem stanu sanitarnego nie budziły zastrzeżeń . Przy ośrodkach wypoczynkowych jak: „Kormoran” w Niesulicach , „Mundi-Recra” w Łagowie, „Leśnik” w Łagowie , „Nowy Dworek” w Nowym Dworku, „Dzierżoniów” w Lubrzy zapewnione były toalety ogólnodostępne, oraz natryski , które codziennie były sprzątane i dezynfekowane. Na plażach nadzorowanych przez Gminę Lubrza, Skąpe ustawione były kabiny sanitarne. Na wszystkich plażach były zapewnione kosze na odpady komunalne , które były opróżniane codziennie przez organizatorów, tablice informujące o bieżącej ocenie wody. Miejsca wykorzystywane do kąpieli nadzorowane w 2013 roku. Tabela nr 3: Nadzorowane miejsca wykorzystywane do kąpieli w 2014 roku. Lp. 1 2 3 Nazwa m-ca wyk. do kąpieli/akwen Organizator Data badania Ocena bieżąca 2014 -06-23 2014 -07-28 Woda przydatna do rekreacji i uprawiania sportów wodnych Komenda Hufca "ZHP w Świdnicy" ul. Lelewela 18, 58-100 Świdnica 2014-06-25 2014 -07-28 Woda przydatna do rekreacji i uprawiania sportów wodnych Nadleśnictwo Świebodzin ul. Wojska Polskiego 3, 66-200 Świebodzin 2014 -06-23 2014 -07-28 Woda przydatna do rekreacji i uprawiania sportów wodnych Ośrodek Wypoczynkowy "Mundi - Recra" ul.1-go Lutego 2A 66-220 Łagów 2014-06-23 2014-07-28 Woda przydatna do rekreacji i uprawiania sportów wodnych 2014 -06-16 2014 -07-28 Woda przydatna do rekreacji i uprawiania sportów wodnych Wydano ocenę jakości wody dot. MWK dnia 2014-07-03 dnia 2014-07-31 2014 -06-16 2014 -07-28 Woda przydatna do rekreacji i uprawiania sportów wodnych Wydano ocenę jakości wody dot. MWK dnia 2014-07-03 dnia 2014-07-31 Woda przydatna do rekreacji i uprawiania sportów wodnych Wydano ocenę jakości wody dot. MWK dnia 2014-07-03 dnia 2014-07-31 Nowy Dworek OśrodekJezioro Paklicko Wypoczynkowy s.c.Tomasz O.W. Bińczycki, Dorota Bińczycka „Nowy Dworek „ ul. Świerkowa 7, 66w Nowym Dworku 200 Świebodzin Jezioro Niesłysz Baza obozowa ZHP„Świdnica” Niesulice Jezioro Łagowskie O.W. „Leśnik” w Łagowie 4 Jezioro Łagowskie O.W. „Mundi-Recra” w Łagowie 5 Jezioro Goszcza – Plaża Gminna w Lubrzy, gm. Lubrza 6 Jezioro Goszcza – Plaża Gminna w Nowej Wiosce, gm. Lubrza 7 Jezioro Lubie Plaża Gminna przy ośrodku wypoczynkowym „Dzierżoniów” w Lubrzy Urząd Gminy Lubrza ul. Świebodzińska 67 66-218 Lubrza Urząd Gminy Lubrza ul. Świebodzińska 67 66-218 Lubrza Urząd Gminy Lubrza ul. Świebodzińska 67 66-218 Lubrza 2014-07-02 2014-07-28 - 58 - Uwagi Wydano ocenę jakości wody dot. MWK dnia 2014-07-08 dnia 2014-08-07 Wydano ocenę jakości wody dot. MWK dnia 2014-07-11 dnia 2014-07-30 Wydano ocenę jakości wody dot. MWK dnia 2014-07-07 dnia 2014-08-16 Wydano ocenę jakości wody dot. MWK dnia 2014-07-03 dnia 2014-07-31 Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Higiena Komunalna 8 Jezioro Niesłysz – Plaża Gminna w Przełazach, gm. Lubrza 9 Jezioro Niesłysz – Plaża Gminna w Krzeczkowie, gm. Lubrza Urząd Gminy Lubrza ul. Świebodzińska 67 66-218 Lubrza Urząd Gminy Lubrza ul. Świebodzińska 67 66-218 Lubrza 2014-06-23 2014 -07-28 Woda przydatna do rekreacji i uprawiania sportów wodnych Wydano ocenę jakości wody dot. MWK dnia 2014-07-03 dnia 2014-07-31 2014 -06-16 2014 -07-28 Woda przydatna do rekreacji i uprawiania sportów wodnych Wydano ocenę jakości wody dot. MWK dnia 2014-07-03 dnia 2014-07-31 Wydano ocenę jakości wody dot. MWK dnia 2014-07-01 dnia 2014-08-04 Wydano ocenę jakości wody dot. MWK dnia 2014-07-01 dnia 2014-08-04 Wydano ocenę jakości wody dot. MWK dnia 2014-07-01 dnia 2014-08-04 Wydano ocenę jakości wody dot. MWK dnia 2014-07-01 dnia 2014-08-04 Wydano ocenę jakości wody dot. MWK dnia 2014-07-08 dnia 2014-08-04 Jezioro Niesłysz Plaża 10 Gminna (O.W. Lago) w Niesulicach Urząd Gminy Skąpe 65 66-213 Skąpe 2014 -06-24 2014 -07-28 Woda przydatna do rekreacji i uprawiania sportów wodnych 11 Jezioro Ciborze Plaża Gminna w Ciborzu Urząd Gminy Skąpe 65 66-213 Skąpe 2014 -06-24 2014 -07-28 Woda przydatna do rekreacji i uprawiania sportów wodnych 12 Jezioro Niesłysz Plaża Gminna na terenie Ośrodka Wypoczynkowego KWP Urząd Gminy Skąpe 65 66-213 Skąpe 2014 -06-24 2014 -07-28 Woda przydatna do rekreacji i uprawiania sportów wodnych 13 Jezioro Trzeboch Plaża Gminna Łąkie w Łąkie Urząd Gminy Skąpe 65 66-213 Skąpe 2014 -06-24 2014 -07-28 Woda przydatna do rekreacji i uprawiania sportów wodnych Chorągiew Dolnośląska ZHP Hufiec Wrocław ul. Nowa 6, 50-082 Wrocław 2014 -06-16 2014 -07-28 Woda przydatna do rekreacji i uprawiania sportów wodnych "Olimp" Sp.z o.o. ul. Wojska Polskiego 2 66-200 Świebodzin 2014 -06-25 2014 -07-28 Woda przydatna do rekreacji i uprawiania sportów wodnych Wydano ocenę jakości wody dot. MWK dnia 2014-07-08 dnia 2014-07-31 Woda przydatna do rekreacji i uprawiania sportów wodnych Wydano ocenę jakości wody dot. MWK dnia 2014-07-24 14 15 Jezioro Niesłysz Niesulice Baza Obozowa "ZHP Wrocław" w Tyczynie Jezioro Niesłysz Ośrodek Wypoczynkowy "KORMORAN" Niesulice 17 E 66-213 Skąpe Ośrodek Sportu i Jezioro Wilkowskie Rekreacji 2014 -07-21 plaża gminna 16 ul. Sikorskiego 25 66-200 w Wilkowie Świebodzin 17 Jezioro Niesłysz plaża gminna przy O.W „ADA” w Niesulicach Urząd Gminy Lubrza ul. Świebodzińska 67 66-218 Lubrza 2014 -06-24 2014 -07-28 Woda przydatna do rekreacji i uprawiania sportów wodnych 18 Jezioro Niesłysz Niesulice Baza Obozowa "ZHP Zielona Góra Chorągiew Ziemi Lubuskiej ZHP ul. Boh. Westerplatte 27 65-034 Zielona Góra 2014 -06-25 Woda przydatna do rekreacji i uprawiania sportów wodnych - 59 - Wydano ocenę jakości wody dot. MWK dnia 2014-07-01 dnia 2014-08-04 Wydano ocenę jakości wody dot. MWK dnia 2014-07-30 Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Higiena Komunalna Wojewódzka Rada Koordynacyjna ZSMP w Jezioro Łagowskie Zielonej Górze plaża przy przystani Międzynarodowe wodnej 19 Centrum Spotkań 2014 -07-23 ul. Toporowska w "Zameczek" Łagowie ul. Sulęcińska 9 66-220 Łagów Wydano ocenę jakości wody dot. MWK dnia 2014-07-01 Woda przydatna do rekreacji i uprawiania sportów wodnych 4. Stan sanitarny zaplecza obiektów opieki zdrowotnej. 4.1. Stan sanitarny zaplecza obiektów opieki zdrowotnej zamkniętej Na terenie Powiatu Świebodzińskiego Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Świebodzinie w 2014 roku nadzorował następujące zakłady opieki zdrowotnej typu zamkniętego: Wojewódzki Szpital Specjalistyczny dla Nerwowo i Psychicznie Chorych Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Ciborzu, 66-213 Skąpe. Lubuski Ośrodek Rehabilitacyjno-Ortopedyczny im. dr Lecha Wierusza Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej przy ul. Zamkowej 1, 66-200 Świebodzin. Nowy Szpital w Świebodzinie Sp. z o.o. przy ul. Młyńskiej 6, 66-200 Świebodzin. W roku 2014r. przeprowadzono łącznie 16 kontroli zakładów opieki zdrowotnej zamkniętej (w tym 6 kontroli sanitarnych, 10 kontroli sprawdzających). W związku ze stwierdzonymi nieprawidłowościami wydano 3 decyzje administracyjne nakazujące usunięcie stwierdzonych uchybień oraz 6 decyzji o zmianie terminu wykonania decyzji i 1 zalecenia. Wykres 45: Porównanie wyników działań represyjnych w zakresie HK w ZOZ na terenie powiatu świebodzińskiego w latach 2011-2014 6 6 5 5 4 4 3 3 3 3 2 2 2 1 1 3 3 1 1 1 0 Zalecenia Decyzje Rok 2011 - 60 - Rok 2012 Prolongaty Rok 2013 0 0 Mandaty Rok 2014 Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Higiena Komunalna Podczas przeprowadzanych kontroli szczególną uwagę zwracano na stan sanitarny, techniczny oraz czystość bieżącą placówek służby zdrowia, do których należy m.in.: pralnia szpitalna, prosektoria oraz zaplecze szpitale tj. korytarze komunikacyjne, brudowniki, toalety ogólnodostępne, punkty zdawczo – odbiorcze bielizny brudnej i czystej, pomieszczenia ProMorte, Hostel. Ponadto zakres nadzoru nad obiektami służby zdrowia objął również postępowanie z odpadami medycznymi, komunalnymi, gospodarkę wodno-ściekową oraz postępowanie z bielizną szpitalną czystą i brudną. Nie stwierdzono w tym zakresie rażących nieprawidłowości. Przeprowadzone kontrole nie wykazały nieprawidłowości w zakresie bieżącego utrzymania czystości i porządku. Szpitale w Świebodzinie korzystają z miejskiego wodociągu. Próbki wody pobierane były zgodnie z harmonogramem i odpowiadały rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 29 marca 2007r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi. We obiektach tj. Nowy Szpital Sp. z o.o. w Świebodzinie, SP ZOZ Wojewódzki Szpital Specjalistyczny dla Nerwowo i Psychicznie Chorych w Ciborzu nie stwierdzono obecności bakterii Legionella sp w instalacji sanitarnej. W roku 2014 w Lubuskim Ośrodku Rehabilitacyjno-Ortopedycznym w Świebodzinie wykryto bakterie Legionella sp. w ciepłej wodzie w ilości 276jtk/100 ml pobranej w dniu 28.06.2014.W związku z tym w obiekcie przeprowadzono dezynfekcję termiczną wody w instalacji podgrzewając ją do temperatury 80º C, a następnie pracownicy zgodnie z opracowanym harmonogramem od godziny 11 do 15 spuszczali ciepłą wodę ok. 10 minut, w każdym punkcie wodnym. Ponadto przeprowadzono dezynfekcję urządzeń natryskowych we wszystkich miejscach poboru wody. W dniu 07.07.2014r. zostały pobrane próbki ciepłej wody do badań w 4 miejscach.(określ. w Rozporządzeniu Ministra Zdrowia w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi). Ustalono, że prawdopodobnie przyczyną wystąpienia bakterii Legionella sp. były wahania temperatury ciepłej wody - w trakcie poboru temperatura wyniosła 47ºC-natrysk Dział Rehabilitacji A. Otrzymane wyniki wykazały wykrycie bakterii Legionella sp. w ciepłej wodzie pobranej w dniu 07-07-2014r. w ilości 2060 jtk w 100ml w Oddziale Ortopedia A - 300 jtk w 100 ml w Oddziale Ortopedia B, 770 jtk w 100 ml w Oddziale Rehabilitacja A, - 510 jtk w 100 ml w Dział Rehabilitacji pobranej w łazience dla chorych (natrysk) w oddziale Rehabilitacji A. W związku z powyższym w obiekcie ponownie przeprowadzono dezynfekcję termiczną wody w instalacji podgrzewając ją do temperatury 80º C, a następnie pracownicy zgodnie z opracowanym harmonogramem od godziny 11 do 15 spuszczali ciepłą wodę ok. 10 minut, w każdym punkcie wodnym. Ponadto przeprowadzono dezynfekcję urządzeń natryskowych we wszystkich miejscach poboru wody. Sprawozdanie z badań nr:DL. OBŚ. 9051.1202.S.2014 z dnia 18.08.2014 potwierdziło efektywność działań naprawczych- Legionella sp.- nie wykryto. NZOZ „Nowy Szpital w Świebodzinie” w Świebodzinie, SPZOZ Wojewódzki Szpital Specjalistyczny dla Nerwowo i Psychicznie Chorych w Ciborzu oraz SP ZOZ LORO w Świebodzinie nie posiadają rezerwowego źródła zaopatrzenia w wodę. Prowadzona w ww. placówkach gospodarka odpadami komunalnymi i niebezpiecznymi jest zgodna z opracowanymi procedurami. Odpady gromadzone są w kontenerach przeznaczonych do tego celu i odbierane przez firmy zewnętrzne, z którymi podpisane są umowy na ich wywóz i utylizację. Z przeprowadzonych kontroli w ww. placówkach stwierdzono nieprawidłowości w związku z tym wydane zostały na zły stan sanitarno-techniczny 3 decyzje administracyjne i 6 decyzji zmieniających termin wykonania obowiązków oraz 1 zlecenie pokontrolne, które dotyczyły nieprawidłowego stanu sanitarno-technicznego powierzchni ścian, sufitu, stolarki okiennej, glazury, sprzętu w pomieszczeniach prosektorium i zaplecza szpitala. - 61 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Higiena Komunalna Stan sanitarny zakładów opieki zdrowotnej na terenie powiatu świebodzińskiego ulega ciągłej poprawie. W większości z nich przeprowadzono modernizacje i remonty. Mając na uwadze ich dostosowanie do wymaganych przepisów zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 29 czerwca 2012r. w sprawie wymagań jakim powinny odpowiadać pod względem fachowym i sanitarnym pomieszczenia i urządzenia zakładu opieki zdrowotnej. Szpital Nowy w Świebodzinie Sp. z o.o. posiada zaopiniowany pozytywnie program dostosowania z terminem realizacji do dnia 31.12.2016r. SPZOZ Lubuski Ośrodek Rehabilitacyjno- Ortopedyczny w Świebodzinie posiada zaopiniowany pozytywnie program dostosowania do wymagań, jakim powinny odpowiadać pod względem fachowym i sanitarnym pomieszczenia i urządzenia zakładu opieki zdrowotnej z terminem realizacji do 31.12.2014r. Wojewódzki Szpital Specjalistyczny dla Nerwowo i Psychicznie Chorych w Ciborzu posiada zaopiniowany pozytywnie program dostosowania z terminem realizacji do dnia 31.12.2016r. 4.1.2. Stan sanitarny obiektów opieki zdrowotnej otwartej Na terenie Powiatu Świebodzińskiego Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Świebodzinie w 2014 roku w zakresie higieny komunalnej nadzorował następujące zakłady opieki zdrowotnej typu otwartego: - LEMED” N ZOZ Specjalistyczne Centrum Medyczne w Świebodzinie, - Przychodnia Lekarska przy ul. Matejki 1 w Świebodzinie - „AURIS” S.J. w Świebodzinie, - PPHU „POSTĘP” S.A. NZOZ Zakład Usług Medycznych w Świebodzinie, - „Przychodnia Lekarska” ul. Długa 1 w Zbąszynku, - Przychodnia Lekarska ul. Kosieczyńska 4 w Zbąszynku. W roku 2014r. przeprowadzono 9 kontroli zakładów opieki zdrowotnej otwartej. W skontrolowanych w/w zakładach opieki zdrowotnej otwartej znajdują się punkty informacyjno-rejestracyjne, w korytarzach przy gabinetach lekarskich zostały wydzielone miejsca na odzież wierzchnią dla osób przychodzących, a przy drzwiach wejściowych miejsce na wózki dziecięce i inwalidzkie. Budynki przystosowane są dla osób niepełnosprawnych zapewniono m.in. podjazdy, toalety, w dwóch przypadkach wejście do budynku nie posiada schodów. Zapewnione są pomieszczenia higieniczno-sanitarne dla pracowników opieki zdrowotnej oraz pomieszczenia na przechowywanie sprzętu porządkowego i środków czystości. Zapewniono także toalety dla osób przychodzących i dla personelu. Czystość bieżąca pomieszczeń zachowana. Nie budziło również zastrzeżeń postępowanie z odpadami medycznymi, komunalnym. Odpady gromadzone są w kontenerach przeznaczonych do tego celu i odbierane przez firmy zewnętrzne, z którymi podpisane są umowy na ich wywóz. Do czasu odbioru odpady medyczne przechowywane są w odpowiednich pomieszczeniach, zabezpieczonych przed osobami nieupoważnionymi. W dwóch obiektach obowiązek związany z gospodarką odpadami niebezpiecznymi zgodnie z przepisami ochrony środowiska został przekazany na lekarzy, którzy prowadzą działalność w budynkach przychodni zgodnie z umową najmu. Otoczenia budynków utrzymane były w należytej czystości i porządku. Za czystość bieżącą odpowiedzialni są pracownicy gospodarczy. W wyniku przeprowadzonej kontroli w 2012r. zaplecza Przychodni lekarskiej w Świebodzinie stwierdzono uchybienia, które dotyczyły złego stanu sanitarno technicznego powierzchni ścian i sufitu w korytarzach komunikacyjnych i toaletach w budynku. W roku - 62 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Higiena Komunalna 2013 zarządcy przychodni w Świebodzinie wnieśli o przedłużenie terminu wykonania ww. decyzji do grudnia 2014 roku. Wydano również 1 decyzję na zły stan sanitarno-techniczny powierzchni ścian w przychodni w Świebodzinie. Przeprowadzona kontrola sprawdzająca wykazała usunięcie nieprawidłowości. Nadzorowane obiekty służby zdrowia w miejscowościach Zbąszynek i Świebodzin korzystają z miejskiego wodociągu publicznego. Woda w tych miejscowościach pobierana była do badań zgodnie z harmonogramem i odpowiadała rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 29 marca 2007r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi (Dz. U. Nr 61, poz. 417 z późn. zm.). Wszystkie kontrolowane placówki podłączone są do sieci kanalizacyjnej miejskiej. 4.1.3. Inne zakłady opieki zdrowotnej Na terenie powiatu świebodzińskiego Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Świebodzinie w 2014 roku nadzorował inne zakłady opieki zdrowotnej, którym są SP ZOZ Ośrodek dla Osób Uzależnionych w Nowym Dworku, Jordanowie i Glińsku. W roku 2014r. przeprowadzono 8 kontroli (w tym 3 kontrole sanitarne i 5 kontroli sprawdzających). Podczas przeprowadzanych kontroli szczególną uwagę zwracano na stan sanitarny, techniczny oraz czystość bieżącą placówek, do których należy: pralnia, pokoje pensjonariuszy, korytarze komunikacyjne, pomieszczenia do terapii zajęciowej. Postępowanie z odpadami komunalnymi w miejscu powstawania nie budziło zastrzeżeń. Czystość bieżąca placówki nie budziła zastrzeżeń, za porządek odpowiedzialni są pensjonariusze. Źródłem zaopatrzenia w wodę w SP ZOZ Ośrodku dla Osób Uzależnionych w Glińsku jest wodociąg wiejski w Rusinowie. Natomiast wodociąg wiejski w Gościkowie zaopatruje Ośrodki w Jordanowie i Nowym Dworku. Nieczystości płynne odprowadzane są do sieci kanalizacyjnej. Nie stwierdzono nieprawidłowości w tym zakresie. Otoczenia budynków utrzymane były w należytej czystości i porządku. Za czystość bieżącą odpowiedzialni są pracownicy gospodarczy. W wyniku przeprowadzonych kontroli sanitarnych stwierdzono braki i uchybienia w związku tym wydano 1 decyzję administracyjną w zakresie nieprawidłowego stanu sanitarno-technicznego, które dotyczyły: powierzchni ścian i sufitu, kaloryferów, mebli, podłogi, glazury, armatury sanitarnej w pokojach pensjonariuszy, łazienkach, pralni. - 63 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Higiena Komunalna V. STAN SANITARNY OBIEKTÓW UŻYTECZNOŚCI PUBLICZNEJ OBIEKTY KOMUNALNE Baseny Na terenie powiatu świebodzińskiego znajdują się dwa baseny całoroczne kąpielowe w miejscowościach Świebodzin i Gronów. Również w miejscowości Łagów w hotelu Spa Morena udostępniony jest basen dla gości hotelowych. W roku 2014 skontrolowano powyższe obiekty, przeprowadzono 5 kontroli basenów w tym 1 kontrolę sprawdzającą, kontrola w sprawie wydania opinii i kontrola interwencyjna. Celem kontroli była ocena stanu technicznego i sanitarnego obiektów jak również jakości wody przeznaczonej do celów kąpielowych. W roku 2014r. Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Świebodzinie pobrał do badań 29 próbek z basenów kąpielowych z częstotliwością: raz na trzy miesiące dla Basenu Miejskiego „Świewoda” w Świebodzinie oraz w Hotelu Bukowy Dworek w Gronowie w kierunku zanieczyszczeń bakteriologicznych. Zakres badań obejmował: - Escherichia coli lub bakterie grupy coli typu kałowego (termotolerancyjne), - bakterie grupy coli, - gronkowce koagulazododatnie, Każdorazowo prowadzona była kontrola stężenia zawartości wolnego chloru w wodzie. Raz w roku woda w nieckach basenowych badana była na obecność Pseudomonas aeruginosa. W roku 2014r. pobrane próbki wody nie wykazały obecności bakterii chorobotwórczych w wodzie przeznaczonej do kąpieli co może świadczyć o większej świadomości zarówno osób uczęszczających na basen jak i właścicieli nt. źródeł występowania bakterii chorobotwórczych w wodzie. Przeprowadzone kontrole sanitarne w obiektach wykazały nieprawidłowości w jednym obiekcie w związku z tym wydano 1 zalecenia pokontrolne dotyczące usunięcia złego stanu sanitarno-technicznego wylewki w łazienkach dla mężczyzn i kobiet oraz powierzchni szafki do przechowywania środków czystości. Kontrola sprawdzająca wykazała usunięcie nieprawidłowości. W dniu 03-02-2014r. przeprowadzono kontrolę sanitarną w związku z przyjętą prośbą o interwencję z dnia 30 stycznia 2014r. od rodziców dzieci w związku z występowaniem licznych zachorowań na brodawki wirusowe tzw. kurzajki u dzieci, które uczestniczą w zajęciach basenowych na Basenie Miejskim w Świebodzinie. Przeprowadzona kontrola wykazała, iż ww. interwencja była nieuzasadniona. - 64 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Higiena Komunalna Hotele, Motele, Pensjonaty, oraz inne obiekty, w których świadczone są usługi hotelarskie. Wykres nr 46: Hotele, Motele, Pensjonaty, oraz inne obiekty, w których świadczone są usługi hotelarskie w rozbiciu na gminy. 0 8 3 1 4 32 Gmina Świebodzin Gmina Zbąszynek Gmina Łagów Gmina Skąpe Gmina Szczaniec Gmina Lubrza W 2014r. objęto nadzorem 12 hoteli, 6 moteli, 3 pensjonaty, 18 innych obiektów, w których świadczone są usługi hotelarskie oraz 5 pokoi gościnnych, 1 kwaterę prywatną, 2 gospodarstwa agroturystyczne, 2 Gościńce. W analizowanym okresie skontrolowano 50 obiektów, przeprowadzono łącznie 71 kontroli. Wykres nr 47: zestawienie ilości przeprowadzonych kontroli i ilość obiektów w obiektach użyteczności publicznej nadzorowanych na terenie powiatu świebodzińskiego w roku 2014. 30 25 20 15 10 5 0 Hotele Motele Ilość obiektów 17 8 Ilość kontroli 21 10 Pensjonaty Gosp. Agroturyst. Pokoje Gościnne/ Ośrodki Wypoczyn. Gościniec Kawtery Prywatne 7 2 8 18 2 3 1 - 65 - 6 27 2 Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Higiena Komunalna W porównaniu do lat ubiegłych stan sanitarno techniczny w hotelach, motelach, pensjonatach, kwaterach prywatnych oraz innych obiektach, w których świadczone są usługi hotelarskie nieznacznie się zmienił. Celem kontroli była ocena stanu technicznego i sanitarnego obiektów, zgodnie z rozporządzeniem Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 19 sierpnia 2004r., w sprawie obiektów hotelarskich i innych obiektów, w których są świadczone usługi hotelarskie (Dz. U. z 2006r. Nr 22, poz. 169 z póżn.zm.). Wykres nr 48: Liczba wydanych decyzji, zaleceń i mandatów w hotelach, motelach, pensjonatach, oraz innych obiektach, w których świadczone są usługi hotelarskie nadzorowanych na terenie powiatu świebodzińskiego w latach 2012-2014. 14 12 10 8 6 4 2 0 Rok 2012 Ilość decyzji 2 Ilość zaleceń 7 Ilość mandatów 4 Ilość interwencji 1 Rok 2013 Rok 2014 3 9 1 4 5 14 1 3 Obiekty o przyznanej kategorii były wyposażone odpowiednio do standardu oraz dostosowane dla potrzeb osób niepełnosprawnych (podjazdy, windy, pokoje z odpowiednio przystosowanymi łazienkami). We wszystkich hotelach zespoły higieniczno-sanitarne zlokalizowane są przy jednostkach mieszkalnych. W wielu obiektach we własnym zakresie przeprowadzano prace remontowe i modernizacyjne. Obiekty hotelarskie stale poszerzają zakres oferowanych usług proponując do dyspozycji gości zespoły sal wielofunkcyjnych, gabinety odnowy biologicznej, sauny, solarium, baseny, przystosowane do potrzeb niepełnosprawnych. Również standard świadczonych w nich usług nadal systematycznie wzrasta szczególnie pod względem wyposażenia pokoi gościnnych, sanitariatów zlokalizowanych w obrębie lub bezpośrednio w jednostkach mieszkalnych oraz całego zaplecza technicznego. Przeprowadzone w nich kapitalne remonty i modernizacje co roku przyczyniają się do wyraźnej poprawy stanu technicznego bazy noclegowej i podwyższenia standardu wielu ośrodków i domków letniskowych. Obiekty z tej grupy posiadają wydzielone magazyny na pościel brudną i czystą, względnie wydzielone szafy i miejsca lub pomieszczenia gospodarcze, przystosowane także do przechowywania środków czystości i preparatów dezynfekcyjnych. Pranie brudnej bielizny najczęściej zlecane jest pralniom zewnętrznym. Obiekty zaopatrzone są w wodę zimną i ciepłą, posiadają uregulowaną gospodarkę wodno-ściekową. Właściciele obiektów - 66 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Higiena Komunalna posiadali zawarte umowy na wywóz nieczystości stałych i płynnych z odpowiednimi firmami świadczącymi tego typu usługi. Teren skontrolowanych obiektów utrzymany był czysto, zapewniona była wystarczającą ilość pojemników na nieczystości stałe, które opróżniane były w miarę potrzeb. W roku 2014 Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Świebodzinie wydał pięć decyzji administracyjnych i czternaście zaleceń w hotelach, motelach oraz ośrodkach wypoczynkowych na poprawę stanu sanitarno- technicznego, które dotyczyły powierzchni ścian i sufitu powierzchni armatury sanitarnej, stolarki drzwiowej, podłogi w pomieszczeniach toalety, pokoi, korytarzach komunikacyjnych. Również nałożono 1 mandat karny w ośrodku wypoczynkowym w Niesulicach Przeprowadzona kontrola wykazała nieprawidłowości na terenie ośrodka wypoczynkowego, które dotyczyły złego stanu sanitarno-porządkowego w sanitariatach i łazienkach, za stwierdzone nieprawidłowości został nałożony mandat karny w wysokości 100 zł. W roku 2014 do PSSE w Świebodzinie wpłynęły dwie interwencje na ośrodki wypoczynkowe, które dotyczyły złego stanu sanitarno- porządkowego panujący w toaletach ogólnodostępnych przy polu biwakowym i przepełnione pojemniki do gromadzenia odpadów komunalnychorazobecności dużej ilości insektów, pajęczyn, wilgotności w pomieszczeniach, nieprzyjemnego zapachu, nieporządku w łazienkach itp. a także innych nieprawidłowości zagrażających bezpieczeństwu przebywających tam dzieci. Przeprowadzone kontrole nie wykazały nieprawidłowości w zakresie złego stanu sanitarnohigienicznego i technicznego. Zakłady fryzjerskie, kosmetyczne, zakłady odnowy biologicznej oraz inne zakłady, w których są świadczone łącznie więcej niż jedna z usług. W 2014r. objęto nadzorem 50 zakładów fryzjerskich, 27 zakładów kosmetycznych, 3 zakłady odnowy biologicznej, 10 innych zakładów, w których są świadczone łącznie więcej niż jedna z usług fryzjerskie, kosmetyczne, odnowy biologicznej. W analizowanym okresie skontrolowano 90 obiektów, przeprowadzono łącznie 105 kontroli. Zakłady fryzjerskie, kosmetyczne i odnowy biologicznej stanowiły najliczniejszą grupę obiektów komunalnych, charakteryzującą się największym zróżnicowaniem pod względem technicznym: od niewielkich obiektów obsługiwanych przez jedną osobę, poprzez zakłady średniej wielkości, po firmowe salony fryzjersko-kosmetyczne, wyposażone w sprzęt najnowszej generacji. - 67 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Higiena Komunalna Wykres nr 49: Zestawienie ilość zakładów będących pod nadzorem PPIS w Świebodzinie w 2014r. z podziałem na gminy 50 49 45 40 35 30 25 25 20 15 10 10 5 6 3 4 3 2 2 1 2 1 0 Gmina Świebodzin Gmina Zbąszynek Gmina Łagów Gmina Szczaniec Gmina Skąpe Gmina Lubrza Zakłady Fryzjerskie Zakłady Kosmetyczne Zakłady Odnowy Biologicznej Inne zakłady, w których świadczone są łącznie, usługi fryzjerskie, kosmetyczne, odnowy biologicznej Wykres nr 50: zestawienie ilości przeprowadzonych kontroli i ilość obiektów w obiektach użyteczności publicznej nadzorowanych na terenie powiatu świebodzińskiego w roku 2014. 70 60 50 40 30 20 10 0 Zakłady FryzjerskieZakłady Kosmetyczne Zakłady Odnowy Biologicznej Inne zakłady, w których są świadczone Ilość obiektów 50 27 3 10 Ilość kontroli 62 30 3 10 W porównaniu do lat poprzednich można stwierdzić, że dzięki podjętym działaniom Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego większość zakładów na terenie powiatu świebodzińskiego uległo poprawie. - 68 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Higiena Komunalna Wykres nr 51 : Liczba wydanych decyzji, zaleceń i mandatów w zakładach fryzjerskich, kosmetycznych, w roku 2014 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 Rok 2012 Ilość decyzji 3 Ilość zaleceń 7 Ilość mandatów 4 Rok 2013 Rok 2014 1 6 8 5 10 7 Podczas przeprowadzanych kontroli w tych obiektach zwracano szczególną uwagę na przestrzeganie zasad dezynfekcji, posiadanych środków do dezynfekcji i sterylizacji narzędzi oraz sprzętu wielorazowego użytku. Również sprawdzano czy zakłady te mają podpisane umowy na odbiór odpadów niebezpiecznych (głównie w zakładach kosmetycznych).Omawiano w trakcie kontroli sposób przechowywania sprzętu i materiału wykorzystywanego do świadczenia usług przebiegających z naruszeniem ciągłości tkanek. Personel wielu zakładów kosmetycznych wykorzystywał do sterylizacji sterylizatory kulkowe, z roku na rok rośnie liczba zakładów która jest wyposażona autoklawy. W nielicznych zakładach fryzjerskich przeprowadzana była dezynfekcja z wykorzystaniem promieniowania UV. Również podczas kontroli zwracano uwagę na postępowanie z bielizną – zarówno w aspekcie prania i dezynfekcji oraz prawidłowego przechowywania bielizny czystej i brudnej. Bielizna wielokrotnego użytku (fartuchy, pelerynki, ręczniki) najczęściej była prana poza zakładami przez właścicieli we własnym domu. Powszechne staje się stosowanie bielizny jednorazowego użytku w zakład fryzjerskich i kosmetycznych. Podczas przeprowadzania kontroli pracownicy PIS informowali właścicieli zakładów, że osoby podejmujące czynności, w którychw trakcie wykonywania czynności pielęgnacyjnych dochodzi do naruszenia ciągłości tkanek ludzkich, są obowiązane do wdrożenia i stosowania procedur zapewniających ochronę przed zakażeniami oraz chorobami zakaźnymi, zgodnie z art. 16 ust. 1-3 ustawy z dnia 5 grudnia 2008r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (Dz. U. z 2013r. poz. 947 z późn. zm.). - 69 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Higiena Komunalna W zakładach odnowy biologicznej typu solaria, siłownie zwracano szczególną uwagę na przestrzeganie zasad dezynfekcji. Kabiny do opalania i sprzęt sportowy były dezynfekowane odpowiednimi środkami, a informacja o ich umyciu umieszczona była w widocznym miejscu. Właściciele obiektów posiadali podpisane umowy na utylizację starych zużytych lamp z firmami specjalistycznymi. W roku 2014 nałożono 7 mandatów karnych na kwotę 700,00 zł za zły stan sanitarno-higieniczny. Mandaty nałożono na pracowników zakładów fryzjerskich, kosmetycznych, a które dotyczyły m.in. brak prawidłowego postępowania w procesach dezynfekcji narzędzi, brak sterylizacji narzędzi, pomieszczenia zakładu w złym stanie sanitarno-porządkowym, nieprawidłowo przechowywane narzędzia po dezynfekcji narażony na wtórne zanieczyszczenie, narzędzia jednorazowego użytku typu pilniki były używane wielokrotnie, brak zapasu pilników, nieprawidłowego przechowywania czystej bielizny wielorazowego i jednorazowego użytku, braku zapasu bielizny wielorazowego użytku. Wydano 5 decyzji administracyjnych na zakłady fryzjerskie w Świebodzinie i Zbąszynku, które dotyczyły zapewnienia należytego stanu sanitarno-technicznego powierzchni ścian, sufitu, podłogi oraz foteli przy stanowiskach do strzeżenia włosów. Również wydano 10 zaleceń za nieprawidłowy stan sanitarno-techniczny zakładów fryzjerskich i kosmetycznych, które dotyczyły m.in.: opracowania procedury zapewniające ochronę przed zakażeniami oraz chorobami zakaźnymi, jak i też zapewnienia w należytym stanie sanitarno-technicznym powierzchni ścian, foteli przy stanowisku do mycia głowy. Przeprowadzone kontrole sprawdzające wykazały wykonanie zaleceń pokontrolnych. Właściciele zakładów brakujące dokumenty okazywali do wglądu pracownikowi w siedzibie PSSE w Świebodzinie w ustalonym terminie. Nie wydano żadnej decyzji unieruchamiającej obiekt. OŚRODEK POMOCY SPOŁECZNEJ W ewidencji Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Świebodzinie znajdują się dwa Ośrodki Pomocy Społecznej w Świebodzinie i Zbąszynku. Przeprowadzone kontrole w tych obiektach nie wykazały nieprawidłowości. W obiektach tj: Warsztaty Terapii Zajęciowej i Dom Dziennego Pobytu na terenie Świebodzina, prowadzone są terapie zajęciowe dla osób niepełnosprawnych. Zapewnione są łazienki i toalety dla osób przebywających tam. W Domu Dziennego Pobytu znajduje się również sala ćwiczeń fizycznych, podjazdy umożliwiające komunikację osób niepełnosprawnych ruchowo. Zapewnione są łazienki i toalety dla osób tam przebywających. W obiekcie Dom Dziennego Pobytu w Zbąszynku prowadzone są zajęcia dla uczestników Uniwersytetu Trzeciego Wieku i Domu Dziennego Pobytu. Zapewniona jest sala seminaryjna, sala wypoczynkowa, sala do spożywania posiłków oraz kuchnia, w której uczestnicy przygotowują sobie kawę i herbatę. Stan sanitarno-techniczny i porządkowy kontrolowanych obiektów nie budził zastrzeżeń. Obiekty te zaopatrywane są w wodę do spożycia z wodociągów publicznych, a nieczystości płynne odprowadzane są do kanalizacji miejskiej. - 70 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Higiena Komunalna PRALNIA Pod nadzorem Powiatowej Stacji Sanitarno – Epidemiologicznej znajdują się 2 pralnie. W roku 2014 skontrolowano 2 obiekty i przeprowadzono łącznie 3 kontrole. Pralnie znajdują się w miejscowości Świebodzin i Gronów wykonują usługi prania bielizny pościelowej dla obiektów użyteczności publicznej typu ośrodki wypoczynkowe, hotele oraz w jednym przypadku również pranie bielizny szpitalnej. Obiekty zaopatrzone są w instalację wodociągową i kanalizacyjną. Pomieszczenia pralni są urządzone w sposób zapewniający zachowanie bariery higienicznej dla pracowników z tych dwóch stref. W obiekcie gdzie prana jest bielizna pochodząca ze szpitala obiekt posiada ścianę dzielącą pralnię na dwie strefy wmontowane jest urządzenie pralnicze z oddzielnymi otworami załadowania i rozładowania odpowiednio w obszarze czystym i brudnym. Czystość bieżąca pomieszczeń nie budziła zastrzeżeń. NOCLEGOWNIE DLA OSÓB BEZDOMNYCH W roku 2014 Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Świebodzinie objął nadzorem sanitarnym schronisko i inne obiekty przeznaczonych dla osób bezdomnych. Przeprowadził 7 kontroli w tym 5 kontroli sprawdzających. Na terenie powiatu świebodzińskiego znajdują się: Schronisko dla osób bezdomnych przy ul. Wałowej 7, 66-200 Świebodzin. Dom noclegowy dla osób bezdomnych Żelechów 36, 66-220 Łagów Placówki te dysponują ogółem ok. 21 miejscami noclegowymi dla potrzebujących, w okresie zimowym i ostrych mrozów. Dla osób przebywających w tych obiektach zapewnione są pokoje, sanitariaty. Pokoje wyposażone są w łóżka, szafy, stoły i krzesła. Zapewniona jest bielizna pościelowa tj. kołdry, poduszki, koce, powłoczki. Zapewniono środki czystości. W trakcie prowadzonych w noclegowniach kontroli sanitarnych, stwierdzano zachowanie bieżącej czystości oraz dostateczne zaopatrzenie w środki czystości i preparaty dezynfekcyjne. Zwyczajowo o stan sanitarny tych obiektów, dbali mieszkańcy noclegowni - we własnym zakresie sprzątający pokoje, łazienki, WC, korytarze i piorący bieliznę. Opieka medyczna zapewniana jest w POZ. W obiektach tych zapewniona jest bieżąca zimna i ciepła woda oraz ogrzewanie. Prawidłowa gospodarka z nieczystościami płynnymi i odpadami komunalnymi. Do Państwowego Powiatowego Inspektora Powiatowego w Świebodzinie w dniu 08 sierpnia 2014r. wpłynęła prośba o interwencję na zły stan sanitarno-porządkowy w Noclegowni dla Osób Bezdomnych w Świebodzinie. Przeprowadzono kontrolę sanitarną, w związku z interwencją, w wyniku której stwierdzono zły stan sanitarno-techniczny powierzchni ścian i sufitu, podłogi w pomieszczeniu pralni, powierzchni ścian za kaloryferami w pokojach noclegowni, armatury sanitarnej w pomieszczeniu łazienki; brak wydzielonego pomieszczenia/miejsca do przechowywania ubrań czystych, brak zabezpieczenia obiektu przed dostępem szkodników; brak opracowanej dokumentacji (procedur) dot. postępowania w przypadku wystąpienia chorób zakaźnych, brak miejsca do przechowywania sprzętu porządkowego, brak właściwego postępowania z bielizną pościelową czystą i brudną oraz odzieżą; braku prawidłowej wentylacji we wszystkich pomieszczeniach; braku właściwej ilość pomieszczeń higieniczno-sanitarnych (umywalni i ustępów ogólnodostępnych w ilości - 1 miskę ustępową i 1 pisuar dla 20 mężczyzn, 1 urządzenie natryskowe dla 15 osób, 1 umywalkę dla 5 osób). W związku z powyższym wydano zalecenia z terminami realizacji 30 września 2014r do dnia 30 listopada 2014r. do dnia 30 listopada 2014r. Przeprowadzone kontrole sanitarne sprawdzające w dniach 28 października 2014r. i 30 grudnia 2014r. wykazały częściowe usunięcie nieprawidłowości. - 71 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Higiena Komunalna Do Państwowego Powiatowego Inspektora Powiatowego w Świebodzinie w dniu 29 grudnia 2014r. wpłynęła prośba o interwencję na zły stan sanitarno-porządkowy w Noclegowni dla Osób Bezdomnych w Świebodzinie. W dniu 31 grudnia 2014r. przeprowadzono kontrolę sanitarną, w związku z interwencją, na zły stan sanitarnotechniczny która dotyczyła nie domykających się okien co powodowało, że w pomieszczeniach jest zimno, niedogrzane pomieszczenia, zapach wilgoci, wybite okno w pomieszczeniu, pościel nie jest wymieniana na czas. Przeprowadzona kontrola wykazała iż część wniesionych zarzutów była uzasadniona tj. temperatura w pokojach mieszkalnych była za niska, również brakowało okien, wszystkie okna znajdujące się w noclegowni były nie domykające się, nieszczelne co powoduje przedostawanie się zimnego powietrza do budynku. Okna te nie były uszczelnione. Nie był wyczuwalny zapach wilgoci. Nie prowadzone są rejestry zmiany pościeli - okazano faktury za pranie pościeli. W związku ze stwierdzonymi nieprawidłowościami wszczęto postępowanie administracyjne. Przeprowadzona kontrola w Domu Noclegowym dla osób bezdomnych w Żelechowie 36wykazała nieprawidłowości w zakresie złego stanu sanitarno- technicznego, które dotyczyły: powierzchnie ścian i sufitu we wszystkich pomieszczeniach, powierzchnia zlewozmywaka w pomieszczeniu kuchennym ze śladami zużycia, powierzchnia sedesu wewnątrz i na zewnątrz, braku wentylacji we wszystkich pomieszczeniach, także WC; powierzchnia mebli tapicerowanych; w pokoju trzyosobowym prowizorycznie zamontowana rura odpływowa z pomieszczenia na strychu, która przebiega obok pieca kaflowego; wysokości ścianki pomiędzy pomieszczeniem kuchennym, a wc, w pokoju umieszczono kuchenkę gazową oraz lodówkę. W związku z tym wydano zalecenia z terminem realizacji do dnia 31 grudnia 2014r. POZOSTAŁE OBIEKTY UŻYTECZNOŚCI PUBLICZNEJ Bieżącym nadzorem sanitarnym w 2014 r. objęto ogółem 98obiektów, w tym: 13 ustępów stałych skanalizowanych, 2 dworce kolejowe Świebodzin-Zbąszynek, 5 terenów rekreacyjnych, 22 cmentarze,1 dom przedpogrzebowy, 3 zakłady świadczące usługi pogrzebowe .Skontrolowano również 54 obiekty użyteczności publicznej w tym: 4 obiekty kulturalne,4 obiekty sportowe, 4 myjnie samochodowe, 7 parkingów, 15 stacji paliw, 1 targowisko,1 plac targowy, 5 pól namiotowych ,miejsc tradycyjnie wykorzystywane do kąpieli. W wyniku dokonanych czynności kontrolnych stwierdzono, że stan sanitarnotechniczny i porządkowy obiektów użyteczności publicznej był zadawalający. Wydano 3 decyzje administracyjne dot. złego stanu sanitarno-technicznego na Halę Sportową w Świebodzinie , 1 zakład świadczący usługi pogrzebowe – decyzje te zostały wykonane, wydana decyzja na Stację Paliw „Stell” w Myszęcinie jest z terminem wykonania do dnia 31 grudnia 2013r. Ustępy publiczne Na terenie powiatu świebodzińskiego Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Świebodzinie w 2014 roku nadzorował 12 ustępów. Są to obiekty ze stałą obsługą, - 72 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Higiena Komunalna podłączone do sieci wodociągowej i kanalizacyjnej, zlokalizowane w budynkach wolnostojących. Kontrole sanitarne przeprowadzono we wszystkich ustępach i nie stwierdzono żadnych nieprawidłowości. Ich stan techniczno-porządkowy nie budził zastrzeżeń. Obiekty wyposażono w wystarczającą ilość środków myjących i dezynfekcyjnych oraz sprzęt do utrzymania czystości i porządku. Dworce Autobusowe W nadzorze Stacji znajduje się 1 dworzec PKS w Świebodzinie. Podczas kontroli sanitarnej nie stwierdzono żadnych nieprawidłowości. Pomieszczenie poczekalni utrzymywany jest w należytym stanie sanitarnym, ściany czyste. Na terenie dworca zachowana jest czystość i porządek, są zapewnione pojemniki na odpady. Wydana decyzja w roku 2011, w której zobowiązano stronę do wykonania obowiązków: doprowadzenia do należytego stanu sanitarnotechnicznego powierzchni elementów konstrukcyjnych wiaty dla podróżnych jest niewykonana. Pismem z dnia 13 stycznia 2014r., Przedsiębiorstwo Komunikacji Samochodowej Zielona Góra spółka z o. o. w Zielonej Górze wniosło o ponowne przedłużenie terminu wykonania obowiązków w/w decyzji do dnia 31 grudnia 2014r., uzasadniając, że kontynuuje negocjacje w sprawie budowy obiektu handlowego na terenie Dworca PKS w Świebodzinie . Dworce i stacje kolejowe W roku 2014 kontrolą objęto budynek dworca kolejowego PKP w Zbąszynku, w którym znajdują się kasy biletowe oraz budynek usytuowany na peronie nr 2. Stan sanitarno-techniczny pomimo przeprowadzonych remontów wymaga poprawy. Stan sanitarno – porządkowy w czasie kontroli nie budził zastrzeżeń. Dworzec PKP w Świebodzinie znajdował się w dostatecznym stanie sanitarno-technicznym i sanitarno-porządkowym. Hol dworcowy jest codziennie sprzątany przez osobę odpowiedzialną, ustawione są pojemniki na odpady komunalne-opróżniane na bieżąco, stan porządkowy nie budził zastrzeżeń . - 73 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Higiena Komunalna Tereny rekreacyjne Na terenie powiatu świebodzińskiego Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Świebodzinie w 2014 roku nadzorował 5 parków. W każdym parku ustawione są kosze na odpady komunalne, stan sanitarno-techniczny nie budził zastrzeżeń - opróżniane były na bieżąco. Park Chopina i park przy Placu Wolności zabrudzony jest odchodami ptasimi co stanowi zagrożenie dla zdrowia ludzkiego. W związku ze złym stanem sanitarnym parków firma sprzątająca dwa razy w tygodniu myje drewniane ławki oraz zamiata chodniki. Park Chopina w Świebodzinie Cmentarze Na terenie powiatu świebodzińskiego Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Świebodzinie w 2014 roku nadzorował 22 cmentarze. Wszystkie cmentarze znajdują się na ogrodzonych terenach. Nigdzie nie stwierdzono niewłaściwego postępowania z odpadami, przepełnionych pojemników lub kontenerów czy zanieczyszczonego placu. Zarządcy tych obiektów posiadają umowy na odbiór odpadów komunalnych z firmami posiadającymi wymagane zezwolenia. Inne obiekty użyteczności publicznej Apteki Na terenie powiatu świebodzińskiego znajduje się także 12 aptek oraz 2 punkty apteczne. W 2014r. przeprowadzono kontrole sanitarne wszystkich obiektów nie stwierdzając żadnych nieprawidłowości sanitarno – higienicznych. Stacje Paliw W ewidencji Powiatowej Stacji Sanitarno – Epidemiologicznej w Świebodzinie zarejestrowanych jest 17 stacji paliw. W 2014r. skontrolowano obiekty w tej grupie Skontrolowane obiekty znajdowały się w dobrym stanie sanitarno – technicznym i sanitarno-porządkowym - większych uchybień nie stwierdzono. W trakcie kontroli szczególnie zwracano uwagę na toalety ogólnodostępne, w których nie stwierdzono uchybień sanitarnych. Firmy posiadały podpisane były umowy na wywóz nieczystości stałych przez wyspecjalizowane firmy. - 74 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Higiena Komunalna Obiekty Sportowe W nadzorze stacji znajdują się 4 obiekty sportowe W skład Ośrodka Sportu i Rekreacji w Świebodzinie wchodzą obiekty sportowe takie jak: stadion, hala sportowa, basen. W roku 2014 Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Świebodzinie wydał decyzję administracyjną na zły stan sanitarno-techniczny Hali Sportowej w Świebodzinie, która nakazywała: zapewnić należyty stan sanitarno-techniczny powierzchni ścian i sufitu w ustępie przy saunie fińskiej, zapewnić należyty stan sanitarno-techniczny powierzchni sufitu w szatni zapewnić należyty stan sanitarno-techniczny powierzchni sufitu w szatni męskiej, zapewnić należyty stan sanitarno-techniczny powierzchni ścian w pomieszczeniu siłowni i magazynie sprzętu sportowego , zapewnić należyty stan sanitarno-techniczny powierzchni stolarki drzwiowej w szatni męskiej, zapewnić należyty stan sanitarno-techniczny powierzchni ławek w szatniach. Kontrola sprawdzająca wykazała, że obowiązki wydane w decyzji zostały w całości wykonane. Skontrolowane pozostałe obiekty sportowe znajdowały się pod stałym nadzorem sanitarnym i nie budziły zastrzeżeń sanitarno- technicznym i sanitarno-porządkowym. Teren boisk oraz trybun na stadionie w Świebodzinie i Zbąszynku utrzymane są w należytym stanie porządkowym, zapewniona jest wystarczająca ilość pojemników na odpady, a tereny te posiadają ogrodzenia oraz miejsca siedzące dla kibiców. Obiekty Kulturalno-Widowiskowe W roku 2014 Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Świebodzinie wydał decyzję administracyjną na zły stan sanitarno-techniczny w Świebodzińskim Domu Kultury, która nakazywała: zapewnić należyty stan sanitarno-techniczny powierzchni ścian i sufitu w holu na pierwszym piętrze, - 75 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Higiena Komunalna zapewnić należyty stan sanitarno-techniczny powierzchni ścian i sufitu na klatce schodowej przy wejściu na scenę i widownię. Kontrola sprawdzająca wykazała ,że obowiązki wydane w decyzji zostały w całości wykonane. Pozostałe skontrolowane obiekty znajdowały się w dobrym stanie sanitarnotechnicznym i sanitarno-porządkowym . Targowisko W nadzorze stacji znajdują się dwa targowiska, w Zbąszynku i w Świebodzinie. W roku 2014 skontrolowano jedno targowisko – w Świebodzinie. Stan sanitarny nie budził żadnych zastrzeżeń. Znajduje się on na oznakowanym, utwardzonym terenie, zaopatrzony w pojemniki na odpady oraz toalety z dostępem do bieżącej zimnej i ciepłej wody. . Parkingi Przeprowadzone kontrole sanitarne wykazały, że obiekty te nie budziły zastrzeżeń pod względem sanitarno-technicznym i sanitarno-porządkowym. Są to miejsca oznakowane, oświetlone, wyposażone w wystarczającą ilość pojemników na odpady. Pola Namiotowe Na terenie powiatu świebodzińskiego Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Świebodzinie w 2014 roku nadzorował pięć pól namiotowych. Stan sanitarny tych pół nie budził zastrzeżeń, przy każdym z nich znajdują się toalety, ujęcia wody pitnej, śmietniki. Przeprowadzone kontrole wykazały, że stan sanitarno-porządkowy i techniczny nie budził zastrzeżeń. Właściciele obiektów mają podpisane umowy na wywóz nieczystości stałe. - 76 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Higiena Komunalna Zakłady Świadczące Usługi Pogrzebowe W ewidencji znajdują się 3 zakłady pogrzebowe świadczące usługi na terenie miasta Świebodzin. Przeprowadzono kontrole sanitarne w tych obiektach, a także w środkach transportu do przewozu zwłok stanowiących podstawowe wyposażenie tych zakładów. Nie stwierdzono żadnych nieprawidłowości sanitarnych. W zakładach tych są opracowane procedury dotyczące dezynfekcji rąk, powierzchni, pojazdów. Prowadzone są zapisy świadczące o przeprowadzanych zabiegach dezynfekcyjnych. Nie stwierdzono także nieprawidłowości w postępowaniu z odpadami. STRUKTURA NADZOROWANYCH OBIEKTÓW UŻYTECZNOSCI PUBLICZNEJ NA TERENIE POWIATU ŚWIEBODZIŃSKIEGO Na terenie powiatu świebodzińskiego Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Świebodzinie w 2014 roku nadzorował w zakresie higieny komunalnej 256 obiektów użyteczności publicznej. Wykres nr 52: Ilość obiektów użyteczności publicznej nadzorowanych przez PPIS w Świebodzinie z podziałem na gminy w 2014r. 180 177 160 165 140 120 100 80 78 76 60 50 52 40 20 31 32 27 28 17 16 0 Gmina Zbąszynek Gmina Łagów Gmina Skąpe Ilość obiektów uzyteczności publicznej w nadzorze Gmina Lubrza Gmina Szczaniec Gmina Świebodzin Ilość kontroli w obiektach użyteczności publicznej - 77 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Higiena Komunalna Tabela nr 4: Rodzaj i ilość obiektów użyteczności publicznej nadzorowanych przez PPIS w Świebodzinie w poszczególnych gminach OBIEKTY/ GMINY Ustępy publiczne Pływalnie kryteogółem Noclegownie Hotele, Motele, Pensjonaty, Ośrodki Wypoczynkowe, Pokoje Gościnne Zakłady fryzjerskie Zakłady kosmetyczne Zakłady odnowy biologicznej Inne zakłady, w których są świadczone łącznie więcej niż jedna z usług fryzjerskich, kosmetycznych, odnowy biologicznej Dworzec PKS Dworce PKP Cmentarze Zakłady świadczące usługi pogrzebowe Apteki Dom dziennego pobytu Obiekty Sportowe Myjnie samochodowe Obiekty kulturalne Wysypiska śmieci Targowisko Skup odpadów Stacje Paliw Tereny rekreacyjne Parkingi Pralnie MWdK Wodociągi publiczne Wodociągi lokalne Świebodzin Zbąszynek Łagów Skąpe Lubrza Szczaniec 6 0 3 0 4 0 1 0 1 0 0 0 1 0 1 0 0 0 9 3 32 4 8 1 49 28 6 3 3 1 1 0 2 0 0 1 4 0 0 0 0 0 10 0 2 0 0 0 1 1 5 0 1 1 0 0 6 0 0 5 0 0 6 0 0 5 3 0 0 0 0 0 8 3 2 0 0 1 1 0 0 0 0 0 3 1 0 0 0 0 1 0 3 0 2 0 1 1 1 1 7 5 2 1 1 11 3 1 0 1 0 1 0 0 0 0 6 0 1 0 0 0 4 0 2 1 2 10 3 0 0 0 0 1 0 0 0 8 6 6 0 0 0 0 3 0 3 0 7 5 6 1 0 0 0 1 0 0 0 0 7 0 - 78 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Higiena Komunalna Wykres nr 53: Ilość wniesionych interwencji w 2014r. w powiecie świebodzińskim nadzorowanym przez PPIS w Świebodzinie . 35 30 25 20 15 10 5 0 Ilość interwencji, która wpłynęła Ilośćdo interwencji |PIS zasadnych Ilość interwencjiIlość bezzasadnych interwencji przekazano wg właściwości. Rok 2012 21 13 4 4 Rok 2013 32 10 1 21 Rok 2014 28 9 11 8 W ramach nadzoru sanitarnego w zakresie higieny komunalnej i środowiska, w roku 2014 do Powiatowej Stacji Sanitarno Epidemiologiczne w Świebodzinie wniesiono w sprawie interwencji przyjęto 28 pisma interwencyjne, rozpatrzono 9, w tym 9 uznano za zasadne, 11 za niezasadną. 8 – przekazano wg właściwości jednostkom spoza Państwowej Inspekcji Sanitarnej. Dotyczyły one: jakości wody, gospodarki nieczystościami stałymi i płynnymi, stanu sanitarno-technicznego budynków mieszkalnych, posesji oraz otoczenia człowieka i stanu sanitarno-higienicznego obiektów użyteczności publicznej; EKSHUMACJE i PRZEWÓZ ZWŁOK W roku 2014 Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Świebodzinie wydał 114 decyzji w sprawie ekshumacji zwłok/szczątków ludzkich w tym 9 decyzji opłatowych. Również wydano 7 postanowień w sprawie przywozu zwłok/szczątków ludzkich. Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Świebodzinie wydaje decyzję zezwalającą na przeprowadzenie ekshumacji w okresie od 16 października do 15 kwietnia, która może być wykonywana we wczesnych godzinach rannych przy zachowaniu odpowiednich warunków sanitarnych. W czasie przeprowadzania ekshumacji upoważnieni przez PPIS w Świebodzinie pracownicy kontrolują prawidłowość przeprowadzanych czynności ekshumacyjnych. - 79 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Higiena Komunalna Wykres nr 54: Ilość decyzji administracyjnych, opłatowych i postanowień. 120 100 80 60 40 20 0 Ilość decyzji opłatowych Postanowienia Rok 2012 Ilość decyzji administracyjnych 69 5 1 Rok 2013 81 10 9 Rok 2014 114 9 7 IMPREZY MASOWE Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Świebodzinie zgodnie z art. 25 ust. 1 pkt. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 20 marca 2009r. o bezpieczeństwie imprez masowych (tekst jednolity Dz. U. z 2009r. Nr 62 poz. 504), wydał 5 zezwoleń na przeprowadzenie imprez masowych na terenie powiatu świebodzińskiego. W czasie trwania imprezy dokonano 3 kontroli. Nałożono 1 mandat karny za nieprawidłowości, które dotyczyły nie zapewnienia swobodnego dostępu do wody dla stoisk gastronomicznych co dawało brak zachowania właściwej hieny przez obsługę punktów żywnościowych i uczestników imprezy. PODSUMOWANIE: W roku 2014 w zakresie Higieny Komunalnej: - wykonano 442 kontrole sanitarne w tym pobrania próbek 247 (218 próbek wody przeznaczonej do spożycia w tym 2 próbki z cysterny, 29 próbek wody z basenów), - wydano 19 decyzji na zły stan sanitarno-techniczny obiektów użyteczności publicznej oraz 15 decyzji opłatowych - 34 decyzji łącznie , - wydano 52 decyzje na nieprawidłową jakość wody do spożycia, 9 decyzji na zły stan sanitarno-techniczny ujęcia wodociągowego oraz 61 decyzji opłatowych – 122 łącznie decyzje, - ponadto za stwierdzone nieprawidłowości nałożono 16 mandatów karnych na łączną kwotę 2700 zł głównie za niezachowanie należytych warunków sanitarno-higienicznych w zakładach - 80 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Higiena Komunalna Wykres nr 55: Działania represyjne w związku ze stwierdzonymi nieprawidłowościami poszczególnych gminach w powiecie świebodzińskim. 14 13 14 12 10 8 8 7 6 6 6 5 4 4 2 1 2 2 2 2 4 4 3 2 2 4 2 0 Świebodzin Lubrza Skape Łagów Szczaniec Zbąszynek Ilość nałożonych mandatów karnych za stwierdzone nieprawidłowości Ilość wydanych decyzji nakazujących poprawę jakości wody do spożycia Ilość wydanych decyzji nakazujących poprawę stanu sanitarno-technicznego Ilość wydanych zaleceń na poprawę stanu sanitarno-technicznego, procedury Tabela nr 6: Ilość działań represyjnych w 2014r. w obiektach użyteczności publicznej przez PPIS w Świebodzinie z podziałem na Gminy Gmina Ilość nałożonych mandatów karnych za stwierdzone nieprawidłowości sanitarnohigieniczne Kwota nałożonych mandatów karnych Ilość wydanych decyzji nakazujących poprawę jakości wody do spożycia Ilość wydanych decyzji nakazujących poprawę stanu sanitarnotechnicznego Ilość wydanych zaleceń na poprawę stanu sanitarnotechnicznego, procedury Świebodzin 6 600 7 13 14 Lubrza 0 0 3 1 2 Skąpe 2 200 5 6 2 Łagów 4 900 9 4 8 Szczaniec 2 300 4 0 0 Zbąszynek 2 600 4 4 0 Zdecydowana większość obiektów użyteczności publicznej tj: :hotele, motele, ośrodki wypoczynkowe, zakłady fryzjerskie, kosmetyczne i odnowy biologicznej jest systematycznie odnawiana i modernizowana. Ma to związek z dużą konkurencyjnością na rynku. Zaznacza się też sukcesywne rozszerzanie zakresu świadczonych usług, co skutkuje zmianą zaszeregowania w ewidencji. Stan sanitarno-higieniczny większości zakładów utrzymany jest na zadowalającym poziomie co może świadczyć o większej świadomości podmiotów prowadzących działalność nt. zagrożeń wynikających z nieprawidłowej dezynfekcji, sterylizacji czy dbania o higienę w ww. obiektach, choć zdarza się zastać zaniedbania wymagające działań represyjnych. Stan sanitarny w opisanych grupach obiektów użyteczności publicznej jest stabilny, w dużej liczbie oceniany jako dobry. Jednakże należy stwierdzić, że duży wpływ na ten stan mają zapisy w ustawie o swobodzie działalności gospodarczej, które zobowiązują organ kontroli do zawiadamiania przedsiębiorcę o zamiarze przeprowadzenia kontroli. Ponadto ustawa określa w jakim terminie można przeprowadzić kontrolę od doręczenia - 81 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Higiena Komunalna zawiadomienia. W związku z tym przedsiębiorca może przygotować się do kontroli jak również przez okres miesiąca od otrzymania zawiadomienia o kontroli zadbać w obiekcie o utrzymanie właściwego stanu sanitarno – higienicznego. - 82 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Higiena Żywności, Żywienia i Przedmiotów Użytku VI. STAN SANITARNY OBIEKTÓW ŻYWNOŚCIOWO ŻYWIENIOWYCH Głównym celem działania Sekcji Higieny Żywności Żywienia i Przedmiotów Użytku jest zapewnienie odpowiedniego poziomu bezpieczeństwa zdrowotnego żywności produkowanej i wprowadzanej do obrotu na terenie powiatu świebodzińskiego. Zadanie to realizowano poprzez prowadzenie urzędowych kontroli w zakresie spełnienia obowiązujących wymagań sanitarnych i zdrowotnych przez nadzorowane zakłady oraz pobieranie do badań laboratoryjnych określonych próbek środków spożywczych, przedmiotów użytku w określonych kierunkach, celem sprawdzenia ich zgodności z przepisami prawa żywnościowego. Tabela nr7 : Liczba zakładów żywnościowych znajdujących się w ewidencji PPIS w Świebodzinie na przestrzeni lat 2011 – 2014, Rok Przyrost/Zmniejszenie 2011 Lp. 2011 1. 2. 3. 4. 5. 2012 2013 Rodzaje obiektów Zakłady produkcji żywności (piekarnie, ciastkarnie, wytwórnie lodów i automaty do lodów oraz inne wytwórnie żywności) Zakłady obrotu żywnością (sklepy spożywcze, w tym markety, hurtownie, kioski spożywcze i inne obiekty obrotu żywnością) 2012 2013 2014 2014 2014 2014 15 13 13 14 -1 +1 +1 320 339 337 342 +22 +3 +5 Zakłady żywienia zbiorowego typu otwartego, w tym zakłady małej gastronomii 172 174 160 148 -24 -26 -12 Zakłady żywienia zbiorowego typu zamkniętego (tj. stołówki pracownicze, w domach wczasowych, bloki żywienia w szpitalach i domach opieki społecznej, stołówki szkolne, przedszkolne, w żłobkach , w domach dziecka, internatach, w zakładach specjalnych i wychowawczych, usług cateringowych i inne zakłady żywienia) 71 73 80 81 +10 +8 +1 Miejsca obrotu materiałami i wyrobami przeznaczonymi do kontaktu z żywnością oraz obiekty obrotu kosmetykami 12 13 13 12 0 -1 -1 590 612 603 597 +7 -15 -6 11 8 15 22 Ogólna liczba zakładów Środki transportu żywności W roku 2014 w ewidencji zarejestrowano 619 obiektów, w tym 585 zakładów żywnościowo-żywieniowych, 5 obiektów obrotu materiałami i wyrobami przeznaczonymi - 83 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Higiena Żywności, Żywienia i Przedmiotów Użytku do kontaktu z żywnością, 7 miejsc obrotu kosmetykami oraz odnotowano 22 środki transportu. W sumie przeprowadzono 498 kontroli sanitarnych. Na przestrzeni lat 2011-2014 odnotowano stały wzrost liczby miejsc obrotu żywnością, który obecnie wynosi ok. 57,28% i w stosunku do wszystkich obiektów znajdujących się pod nadzorem PPIS w Świebodzinie jest najwyższy. Porównując powyższe lata zaobserwowano znaczny spadek liczby zakładów w grupie żywienia zbiorowego otwartego, który obecnie wynosi ok. 24,79%, natomiast w grupie żywienia zbiorowego zamkniętego odnotowano niewielki, ale regularny wzrost (wynosi 13,56%). W grupie zakładów produkcji żywności odnotowuje się nieznaczny ich przyrost i w ubiegłym roku wyniosła 2,14%, a w 2014 r. 2,34%. Najmniejszą ilość stanowią miejsca obrotu materiałami i wyrobami przeznaczonymi do kontaktu z żywnością oraz obiekty obrotu kosmetykami, które w 2014r. stanowiły 2,01% liczby wszystkich zakładów. STRUKTURA NADZOROWANYCH ZAKŁADÓW ŻYWIENIOWYCHNA TERENIE POWIATU ŚWIEBODZIŃSKIEGO ŻYWNOŚCIOWO– Wykres nr 56: Ilość obiektów żywnościowych nadzorowanych przez PPIS w Świebodzinie z podziałem na grupy ze względu na rodzaj prowadzonej działalności w 2014. 350 300 250 200 150 100 50 0 Liczba zakładów Zakłady produkcji żywności Zakłady obrotu żywnością Zakłady żywnienia zbiorowego otwartego Zakłady żywnienia zbiorowego zamkniętego 14 342 148 81 Zakłady obrotu kosmetykami i przedmiotam i użytku 12 Środki transportu 22 W 2014 roku w sumie wydano 111 decyzji administracyjnych tj.: - 20 decyzji nakazujących, głównie dot. poprawy stanu sanitarno-technicznego; - 4 decyzje o przedłużeniu terminu wykonania nakazów; - 5 decyzji dot. umorzeń wszczętych postępowań administracyjnych; - 60 decyzji wykreślających obiekty z rejestru zakładów z uwagi na zaprzestanie prowadzenia w nich działalności; - 22 decyzji w sprawach wprowadzenia zmian, najczęściej dot. rozszerzenia prowadzonej działalności. Ponadto na wnioski podmiotów i po dokonanych kontrolach sanitarnych decyzje w sprawie zatwierdzenia oraz wpis do rejestru zakładów uzyskały 63 obiekty. W wyniku przeprowadzonych kontroli w nadzorowanych obiektach nałożono 56 mandatów karnych na kwotę 11.700 zł., głównie za stwierdzone nieprawidłowości sanitarno-higieniczne w tych zakładach - 84 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Higiena Żywności, Żywienia i Przedmiotów Użytku Wykres nr 57: Liczba zakładów i ilość kontroli przeprowadzonych w 2014r. w żywnościowych nadzorowanych przez PPIS w Świebodzinie z podziałem na Gminy obiektach 350 300 250 200 150 100 50 0 Liczba zakładów Liczba przeprowadzonych kontroli Gmina Świebodz in 320 Gmina Lubrza Gmina Skąpe Gmina Łagów Gmina Szczaniec 52 59 99 25 Gmina Zbąszyne k 64 314 25 59 58 9 33 Tabela nr 8: Ilość zakładów będących pod nadzorem PPIS w Świebodzinie w 2014r. z podziałem na Gminy Zakłady Zakłady Zakłady Zakłady Zakłady Gmina produkcyjn obrotu żywienia żywienia obrotu e żywności zbioroweg zbiorowego kosmetykam ą o zamknięteg i i PU otwartego o 10 190 55 36 12 Świebodzi n Lubrza Skąpe Łagów Szczaniec Zbąszynek 0 2 2 0 0 22 26 45 18 41 21 15 39 4 14 8 14 11 3 9 0 0 0 0 0 Środki transport u 17 1 2 2 0 0 Tabela nr 9: Ilość nałożonych mandatów karnych w 2014r. w obiektachżywnościowych nadzorowanych przez PPIS w Świebodzinie z podziałem na Gminy Gmina Ilość nałożonych mandatów karnych za stwierdzone nieprawidłowości sanitarno-higienicznicze Kwota nałożonych mandatów karnych Świebodzin Lubrza Skąpe Łagów Szczaniec Zbąszynek 27 3 9 12 0 5 5 550zł 500zł 2 700zł 2 200zł 0 750zł - 85 - Ilość wydanych decyzji nakazujących poprawę stanu sanitarnotechnicznego 9 2 5 3 0 1 Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Higiena Żywności, Żywienia i Przedmiotów Użytku ZAKŁADY PRODUKCJI ŻYWNOŚCI Tabel nr 10: Struktura zakładów produkujących żywność na terenie powiatu świebodzińskiego w 2013 Ilość Liczba Liczba decyzji Liczba wydanych decyzji Liczba Kwota obiektów kontroli i zatwierdzających administracyjnych, (w nałożonych nałożonych rekontroli tym nakazujących mandatów za mandatów poprawę warunków stwierdzone sanitarno-technicznych) uchybienia sanitarnohigieniczne 14 39 3 12 (9) 7 2 150, 00zł Wykres nr 58: Liczba zakładów produkcyjnych w 2014r. 25 20 15 10 5 0 Wytwórnie lodów Automaty do lodów Piekarnie Ciastkarnie Liczba obiektów 1 6 5 1 Inne wytówrnie żywności 1 Liczba przeprowadzonych kontroli 3 7 25 3 1 Przeprowadzone kontrole interwencyjne w związku z otrzymanymi informacjami od osób skarżących Lp. Zakresy kontroli interwencyjnych Zasadna Niezasadna 1 niewłaściwe warunki higieniczne dot. zanieczyszczonych ptasimi odchodami koszy przeznaczonych do transportu + pieczywa 2 niewłaściwe warunki sanitarno-higieniczne panujące 1 w zakładzie oraz postępowania przy produkcji i (300zł) dystrybucji żywności Suma 2 1 1 - 86 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Higiena Żywności, Żywienia i Przedmiotów Użytku Nałożone mandaty karne za stwierdzone nieprawidłowości sanitarno-higieniczne dot.: -niezachowania czystości bieżącej w zakładzie oraz używanego sprzętu i wyposażenia będącego w kontakcie z żywnością; -niehigienicznego przechowywania opakowań kartonowych przeznaczonych do pakowania gotowych wyrobów półcukierniczych; -niezapewnienia środków do higienicznego mycia i suszenia rąk; -przechowywania środków spożywczych w warunkach niezgodnych z zaleceniami producenta (tj. poza urządzeniem chłodniczym); - używania do produkcji środków spożywczych po upływie terminu przydatności do spożycia -niedopełnienia obowiązku zapewnienia należytego stanu sanitarnego w zakładzie produkcji żywności, w związku ze stwierdzeniem w obiekcie obecności szkodników (tj. os); -niezapewnienia należytego stanu sanitarno-higienicznego środka transportu żywności należącego do piekarni. W ramach urzędowej kontroli żywności pobrano z tych zakładów 22 próbki w kierunku badań mikrobiologicznych, w wyniku których wszystkie spełniały określone kryteria bezpieczeństwa żywności. Ponadto w ciastkarni pobrano 1 próbkę tłuszczu (oleju) stosowanego do smażenia w zakresie zawartości związków polarnych. Badania dokonano za pomocą „OleoTestu”, w wyniku którego nie wykazano nieprawidłowości w przedmiotowym zakresie. ZAKŁADY OBROTU ŻYWNOŚCIĄ Tabel nr 11: Struktura zakładów obrotu żywnością na terenie powiatu świebodzińskiego w 2014r. Ilość Liczba Liczba decyzji Liczba wydanych decyzji Liczba Kwota obiektów kontroli i zatwierdzających administracyjnych, (w nałożonych nałożonych rekontroli tym nakazujących mandatów za mandatów poprawę warunków stwierdzone sanitarno-technicznych) uchybienia sanitarnohigieniczne 342 250 31 47(2) W 2014r. wzmożonym nadzorem objęto sklepy mięsne i stoiska mięsno-wędliniarskie w zakresie oferowanych usług dot. mielenia mięsa i rozbijania „na życzenie klienta”. W wyniku dokonywanych kontroli wykazano, iż w 6 sklepach i 2 stoiskach mięsno – wędliniarskich prowadzone są usługi mielenia mięsa, a w zakresie rozbijania mięsa „na życzenie klienta” w 2 obiektach, które - 87 - 25 4 850, 00zł Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Higiena Żywności, Żywienia i Przedmiotów Użytku wyposażono w tzw. kotleciarki. W trakcie tych kontroli stwierdzono nieprawidłowości, tj.: przechowywanie w ladach chłodniczych mielonego mięsa „na zapas”, dla którego nie zapewniono właściwych warunków chłodniczych. Za stwierdzone ww. nieprawidłowości nałożono grzywny w drodze mandatów karnych i przeprowadzono rekontrole, które wykazały poprawę. Tabela nr 12:Przeprowadzone kontrole interwencyjne w związku z otrzymanymi informacjami od osób skarżących Przeprowadzone kontrole interwencyjne w związku z otrzymanymi informacjami od osób skarżących Lp. Zakresy kontroli interwencyjnych 1. dot. zakupionego przez klienta produktu pod nazwą „Pasztecik” o zmienionych cechach organoleptycznych po spożyciu, którego wg osoby skarżącej wystąpiły dolegliwości gastryczne; 2. 3. 4. 5. 6. dot. zakupionych przez klienta ryb mrożonych pod nazwą „Łosoś dziki - dzwonko” oraz „Halibutdzwonko” o niewłaściwej jakości zdrowotnej, tj. o zmienionych cechach organoleptycznych, a także wprowadzania do obrotu innych środków spożywczych o złej jakości zdrowotnej. Podczas przeprowadzonej kontroli pobrano również do badań laboratoryjnych w kierunku badań organoleptycznych próbki w/w ryb, których wyniki nie potwierdziły wniesionych zarzutów; dot. awarii urządzeń zamrażalniczych, w których przechowywane są m.in. lody i owoce mrożone; wprowadzania do obrotu środków spożywczych po terminie przydatności; sprzedaży mięsa namielonego na tzw. „zapas” oraz elementów z drobiu o zmienionych cechach organoleptycznych; wprowadzania do obrotu środków spożywczych po terminie przydatności; Zasadna Niezasadna - + - + - + 1 (200zł) - - + 1 (150zł) - - 7. wprowadzania do obrotu elementów z drobiu o zmienionych cechach organoleptycznych (tj. wyczuwalny nieprzyjemny i nieswoisty zapach); 1 (150zł) 8. sprzedaży pieczywa o zmienionych cechach organoleptycznych; 1 (100zł) 9. 10. sprzedaży środków spożywczych (w tym napojów alkoholowych) w domu prywatnym; ponownego wprowadzania do obrotu dań typu fastfood (tj. hoot-dogów)niewłaściwej jakości zdrowotnej tj. sprzedaży z poprzedniego dnia oraz braku aktualnych orzeczeń do celów sanitarnoepidemiologicznych pracowników; - 88 - - + - + Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Higiena Żywności, Żywienia i Przedmiotów Użytku 1 (250zł 11. 12. Suma wprowadzania do obrotu produktu pn. ”Kiełbasa śląska na ciepło” o niewłaściwej jakości zdrowotnej. za stwierdzone inne uchybienia higieniczne tj. przerwanie ciągłości łańcucha chłodniczego - - + 5 7 sprzedaży środków spożywczych po upływie terminu przydatności do spożycia. 12 Za stwierdzone nieprawidłowości sanitarno-higieniczne nałożono 25 mandatów karnych głównie z uwagi na nieprzestrzeganie należytych warunków sanitarno-higienicznych i dot.: - wprowadzania do obrotu środków spożywczych po upływie terminu przydatności do spożycia; - niezachowania prawidłowej segregacji w chłodniach zakładu-jednocześnie przechowywano produkty mleczarskie (śmietana, jogurty, masło itp.) oraz surowce brudne (tj. cebula czerwona, marchewka w worku raszplowym, kapusta); - braku środków do higienicznego mycia i suszenia rąk oraz instrukcji stanowiskowych GHP w tym zakresie i zamykanych pojemników na odpady; - przetrzymywanie zbędnych sprzętów w pomieszczeniach zakładów; - niewdrażania w zakładzie procedur opartych na zasadach systemu HACCP oraz brak zapisów w prowadzonych rejestrach. Przeprowadzone kontrole sprawdzające wykazały poprawę stanu sanitarnohigienicznego. Do badań laboratoryjnych w ramach urzędowej kontroli żywności i monitoringu pobrano ogółem 86 próbek, z których żadna nie została zakwestionowana. Wykres nr 59: Ilość pobranych próbek na przestrzeni lat 2011 – 2014 60 50 40 30 20 10 0 2011 45 2012 45 2013 54 2014 34 Markety 39 44 45 45 Kioski 2 1 0 1 Magazyny hurtowe 12 5 10 4 Inne zakłady obrotu żywnością 0 2 8 2 Sklepy - 89 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Higiena Żywności, Żywienia i Przedmiotów Użytku ZAKŁADY ŻYWIENIA ZBIOROWEGO TYPU OTWARTEGO Bary, Restauracje i Kawiarnie Tabela nr 13: Struktura zakładów żywienia zbiorowego typu otwartego na terenie powiatu świebodzińskiego w 2014r. Liczba Ilość kontroli obiektów i rekontroli 58 33 Liczba wydanych decyzji administracyjnych, Liczba decyzji zatwierdzających (w tym nakazujących poprawę warunków sanitarno-technicznych) 3 6(3) Liczba nałożonych mandatów za stwierdzone uchybienia sanitarnohigieniczne Kwota nałożonych mandatów 11 2 150, 00zł Nałożone mandaty karne dot. nieprawidłowości sanitarno-higienicznych tj. : - niezachowanie segregacji dla przechowywanych środków spożywczych (łącznie przechowywano produkty tzw. czyste z surowcami brudnymi); - niezachowanie należytych warunków sanitarnych przy przygotowaniu i wprowadzaniu do obrotu żywności; - za niezachowanie należytych warunków sanitarnych i higienicznych przetrzymywanych środków spożywczych (tj. brudne urządzenia chłodnicze); - brak dokumentacji potwierdzającej wdrożenie i przestrzeganie instrukcji dobrej praktyki higienicznej oraz wdrożenie i utrzymanie systemu HACCP. Przeprowadzone kontrole sprawdzające wykazały wykonanie doraźnych zaleceń pokontrolnych oraz poprawę stanu sanitarno – higienicznego w zakładach. Do badań laboratoryjnych w ramach urzędowej kontroli żywności i monitoringu pobrano 3 próbki żywności, które nie zostały zakwestionowane. Lp. Przeprowadzone kontrole interwencyjne w związku z otrzymanymi informacjami od osób skarżących Zakres Zasadna Niezasadna 1 Interwencja dot. ponownego wprowadzania do obrotu żywności, która nie została skonsumowana - + Suma: 1 0 1 - 90 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Higiena Żywności, Żywienia i Przedmiotów Użytku Zakłady Małej Gastronomii Tabela nr 14: Struktura zakładów małej gastronomii na terenie powiatu świebodzińskiego w 2014r. Liczba Ilość kontroli i obiektów rekontroli 90 51 Liczba wydanych decyzji administracyjnych, (w Liczba decyzji tym nakazujących zatwierdzających poprawę warunków sanitarnotechnicznych) 7 23 Liczba nałożonych mandatów za stwierdzone uchybienia sanitarnohigieniczne Kwota nałożonych mandatów 5 800, 00zł (1) Nałożone mandaty karne dot. nieprawidłowości sanitarno-higienicznych tj.: - niezachowania segregacji dla przechowywanych środków spożywczych (łącznie przechowywano produkty tzw. czyste z surowcami brudnymi); - niezachowania należytych warunków sanitarnych przy przygotowaniu i wprowadzaniu do obrotu żywności; - niezachowania należytych warunków sanitarnych i higienicznych dla przetrzymywanych środków spożywczych (tj. brudne urządzenia chłodnicze ); - brak dokumentacji potwierdzającej wdrożenie i przestrzeganie instrukcji dobrej praktyki higienicznej oraz wdrożenie i utrzymanie systemu HACCP. Przeprowadzone kontrole interwencyjne w związku z otrzymanymi informacjami od osób skarżących Lp. 1 2 3 4 5 Zakres dot. niewłaściwych warunków sanitarno – technicznych w zakładzie oraz nieprzestrzegania podstawowych zasad higieny dot. nieprzestrzegania przez pracowników higieny, serwowania dań o niewłaściwej jakości zdrowotnej dot. niewłaściwej jakości zdrowotnej żywności serwowanej w zakładzie oraz niezachowania higieny przy sprzedaży dań dot. serwowania niewłaściwej jakości zdrowotnej dań obiadowych dot. wydawania posiłków złej jakości zdrowotnej również dot. serwowania posiłków złej jakości zdrowotnej 6 Suma: 6 - 91 - Zasadna Niezasadna (350zł) - (100zł) - - + (100zł stwierdzone inne uchybienia higieniczne) - 3 - + + 3 Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Higiena Żywności, Żywienia i Przedmiotów Użytku Przeprowadzone kontrole sprawdzające wykazały wykonanie doraźnych zaleceń pokontrolnych oraz poprawę stanu sanitarno – higienicznego w zakładach. W roku 2014 do badań laboratoryjnych w ramach urzędowej kontroli żywności i monitoringu pobrano 3 próbki tłuszczu (oleju) stosowanego do smażenia w zakresie zawartości związków polarnych. Badania dokonano za pomocą „OleoTestu”, w wyniku których nie wykazano nieprawidłowości w przedmiotowym zakresie. ZAKŁADY ŻYWIENIA ZBIOROWEGO TYPU ZAMKNIĘTEGO Tabela nr 15: Struktura zakładów żywienia zbiorowego typu zamkniętego na terenie powiatu świebodzińskiego w 2014r. Ilość Liczba kontroli Liczba wydanych Liczba nałożonych Kwota obiektów i rekontroli decyzji mandatów za stwierdzone nałożonych administracyjnych uchybienia sanitarnomandatów higieniczne 81 99 19 7 1 250 zł Zatwierdzenie i wpis do rejestru zakładów prowadzonego przez PPIS w Świebodzinie w 2014 roku uzyskało 14 zakładów żywienia zbiorowego zamkniętego. Przeprowadzone kontrole w tej grupie zakładów wykazały najczęściej nieprawidłowości dot.: - złego stanu sanitarno-technicznego powierzchni ścian, sufitów, podłóg, drzwi oraz wyposażenia i sprzętu w pomieszczeniach zakładu. Bufety przy zakładach pracy W 2014 roku w ewidencji znajdowały się 4 zakłady, w tym 2, które uzyskały zatwierdzenie i zostały wpisane do rejestru zakładów PPIS w 2014r. Wszystkie zostały skontrolowane, przeprowadzono w nich łącznie 5 kontroli i rekontroli. Nałożono 1 mandat karny na kwotę 250,00 zł za niezachowanie czystości bieżącej w pomieszczeniu kuchennym, zły stan sanitarno – higieniczny wyposażenia i sprzętu stykającego się z żywnością. Dla wszystkich tych zakładów zapewniono opracowania i wdrożono instrukcje GHP/GMP stosownie do zakresu i charakteru prowadzonej w nich działalności, zgodnych z zasadami systemu HACCP. Stołówki w Domach Wczasowych Tabela nr 16.: Struktura zakładów żywienia zbiorowego typu zamkniętego – Stołówki w Domach Wczasowych na terenie powiatu świebodzińskiego w 2014r. Ilość Liczba kontroli Liczba wydanych Liczba nałożonych Kwota obiektów i rekontroli decyzji mandatów za stwierdzone nałożonych administracyjnych uchybienia sanitarnomandatów higieniczne 7 12 2 3 550 zł W stołówkach w domach wczasowych przeprowadzono kontrole w zakresie:- oceny prawidłowości i skuteczności procesów mycia i dezynfekcji naczyń, sprzętu i rąk personelu w zakładach żywienia zbiorowego; - oceny stanu sanitarnego obiektów zlokalizowanych na trasach i w miejscowościach turystycznych oraz oceny jakości - 92 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Higiena Żywności, Żywienia i Przedmiotów Użytku zdrowotnej żywności i żywienia w tych obiektach, w wyniku których nie stwierdzono uchybień sanitarno-technicznych i higienicznych. Ponadto przeprowadzono 1 kontrolę interwencyjną w stołówce ośrodka wypoczynkowego w Niesulicach, w związku z otrzymaną informacją telefoniczną od osoby anonimowej dot. zatrudnienia w zakładzie osoby, która nie posiada orzeczenia lekarskiego do celów sanitarno-epidemiologicznych oraz tego, iż nieskonsumowany w całości obiad przez jedną grupę dzieci zostaje podany dla innych grup dzieci. W trakcie kontroli nie stwierdzono nieprawidłowości w zakresie wydawania posiłków oraz co do ich jakości. Natomiast w chwili kontroli w pomieszczeniu zmywalni naczyń stołowych zastano pracownika, który nie posiadał prawidłowej odzieży ochronnej oraz orzeczenia lekarskiego do celów sanitarno – epidemiologicznych. Za stwierdzone uchybienia na osobę odpowiedzialną nałożono mandat karny w wysokości 200,-zł. Kontrola sprawdzająca wykazała wykonanie zaleceń pokontrolnych. Ponadto w tej grupie obiektów nałożono jeszcze 2 mandaty karne na łączną kwotę 350,-zł tj. -za niezachowanie właściwej segregacji dla magazynowanej żywności oraz za środki spożywcze po upływie terminu przydatności do spożycia. W wyniku kontroli sprawdzających stwierdzono, że wykonano zalecenia pokontrolne. Ponadto wydano 2 decyzje dot. wykreślenia z rejestru zakładów, w związku z zaprzestaniem prowadzenia w nich działalności. Bloki Żywienia w Szpitalach Na terenie powiatu świebodzińskiego w roku 2014 nadzorem objęto 3 bloki żywienia w szpitalach tj.: I. Kuchenki oddziałowe(tj. 24 w 18 oddziałach znajdujących się w różnych budynkach) z przyległymi jadalniami - Wojewódzki Szpital dla Psychicznie i Nerwowo Chorych Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Ciborzu, 66-213 Skąpe. Żywieniem pacjentów zajmuje się zewnętrzna firma cateringowa, która dzierżawi kuchnię znajdującą się na terenie szpitala w Ciborzu. Posiłki do poszczególnych kuchenek oddziałowych przewożone są specjalistycznym środkiem transportu należącym do ww. firmy cateringowej. Ilość żywionych dziennie pacjentów: ok. 600 osób, dla których zapewnia się 3 posiłki dziennie (śniadanie, obiad i kolację). II. Kuchenki oddziałowe (4 kuchenki na 4 oddziałach) oraz jeden aneks kuchenny, w którymsporadycznie przygotowuje się mieszanki mleczne dla noworodków – Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej „NOWY SZPITAL w ŚWIEBODZINIE”, ul. Młyńska 6, 66-200 Świebodzin. Żywieniem pacjentów zajmuje się zewnętrzna firma cateringowa, która dowozi posiłki własnym specjalistycznym środkiem transportu z kuchni znajdującej się poza terenem powiatu tj. w Zielonej Górze.Ilość żywionych dziennie pacjentów: ok. 100 osób dorosłych, dla których zapewniono 3 posiłki: śniadanie, obiad i kolacja (przy diecie cukrzycowej i oddz. ZOL podawane są dodatkowo II-śniadania i podwieczorki). Ponadto przy oddziale położniczym w wydzielonym pomieszczeniu (w razie konieczności), podgrzewane są przez pielęgniarki gotowe mieszanki mleczne podawane dla noworodków. III. Kuchenki oddziałowe (4 kuchenki na 4 oddziałach) - Lubuski Ośrodek Rehabilitacyjno – Ortopedyczny im. dr L. Wierusza SP ZOZ w Świebodzinie, przy ul. Zamkowej 1. Żywieniem pacjentów zajmuje się również zewnętrzna firma cateringowa, która dowozi posiłki własnym środkiem transportu z kuchni znajdującej się poza terenem powiatu. Ilość żywionych dziennie pacjentów: ok. 90 osób, w tym ok. 10 dzieci. - 93 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Higiena Żywności, Żywienia i Przedmiotów Użytku W 2014 roku skontrolowano wszystkie ww. kuchenki. Łącznie przeprowadzono w nich 5 kontroli, w tym 3 dot. oceny stanu sanitarnego na podstawie arkusza przeznaczonego dla żywienia zbiorowego zamkniętego. Wszystkie uzyskały ogólną ocenę – jako zgodne z wymaganiami. Natomiast w 2 blokach żywienia stwierdzono niezgodności, co do wdrożonych w zakładzie instrukcji i procedur w zakresie GHP i systemu HACCP, których część była nieaktualna. Ponadto stwierdzono, że pracownicy zajmujący się rozdzielaniem i dystrybucją posiłków posiadali w książeczkach zdrowia do celów sanitarno – epidemiologicznych zapis dot. stanowiska „osoba sprzątająca”, co było niezgodne z faktycznie wykonywanymi czynnościami przez tych pracowników. W trakcie kontroli stwierdzono, także nieprawidłowości dot. transportu i dystrybucji posiłków. Naczynia wielokrotnego użytku transportowane na wózkach do jednego z oddziałów nie były w pełni zabezpieczone. W związku z powyższym wydano doraźne zalecenia pokontrolne i przeprowadzono kontrole sprawdzające w trakcie, których stwierdzono wykonanie wszystkich zaleceń dot. ww. nieprawidłowości. W 2014r. w tej grupie obiektów nie stwierdzono nieprawidłowości sanitarno – higienicznych, w związku z czym nie nałożono mandatów karnych. Przeprowadzono również 1 kontrolę sprawdzającą, w związku z wydanymi decyzjami zawierającymi nakazy usunięcie nieprawidłowości sanitarno-technicznych, w wyniku których stwierdzono, iż większość z nich została wykonana. W sumie wydano w tej grupie obiektów 1 decyzję administracyjną dot. zmiany terminu wykonania pozostałych obowiązków określonych w decyzji nakazującej, w której nowe terminy wyznaczono do dnia 30 czerwca 2015 r. oraz do dnia 31 grudnia 2015r. Najczęściej powtarzające się nieprawidłowości w ww. zakładach dotyczyły: - złego stanu sanitarno – technicznego powierzchni sufitu, ścian i braku punktów wodnych do czerpania wody przeznaczonej do mycia i dezynfekcji pomieszczeń kuchenek. - nie zapewnienia odpowiedniego miejsca i warunków dla przechowywanego sprzętu i środków używanych do sprzątania, mycia i dezynfekcji. Dokonane kontrole w 2014 roku wykazały również, iż we wszystkich zakładach zapewniono stosownie do zakresu prowadzonej działalności dokumentację z zakresu GHP/GMP i systemu HACCP oraz prowadzone są na bieżąco zapisy w rejestrach, które potwierdzają ich wdrożenie. Można uznać również, że nastąpiła poprawa w zakresie stanu sanitarno-technicznego pomieszczeń tych zakładów oraz wyposażenia będącego w kontakcie z żywnością. Bloki żywienia w domach opieki społecznej W 2014 roku pod nadzorem PPIS w Świebodzinie znajdował się 1 blok żywienia w Ośrodku Pomocy Społecznej Centrum Usług Opiekuńczych w Świebodzinie, w którym przeprowadzono 1 kontrolę sanitarną dot. oceny stanu sanitarnego. W trakcie ww. kontroli nie stwierdzono nieprawidłowości sanitarno-technicznych oraz higienicznych, w związku z czym nie nałożono mandatów karnych i nie wydano decyzji administracyjnych. Stołówki w żłobkach W 2014r. zatwierdzono 1 Punkt żywienia w żłobku, w którym żywienie dzieci odbywa się w systemie cateringowym. Ponadto w roku 2014 został utworzony żłobek zorganizowany przy społecznej szkole podstawowej i przedszkolu Świebodzińskiego Towarzystwa Oświatowego. Dokonując kontroli w tej grupie obiektów nie stwierdzono nieprawidłowości sanitarno – higienicznych, w związku z tym nie nałożono mandatów karnych. - 94 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Higiena Żywności, Żywienia i Przedmiotów Użytku Stołówki szkolne Tabela nr 17: Struktura zakładów żywienia zbiorowego typu zamkniętego – Stołówki szkolne na terenie powiatu świebodzińskiego w 2014r. Ilość Liczba kontroli Liczba wydanych Liczba nałożonych Kwota obiektów i rekontroli decyzji mandatów za stwierdzone nałożonych administracyjnych uchybienia sanitarnomandatów higieniczne 19 28 5 1 150 zł W 2014r. przeprowadzono 28 kontroli sanitarnych, które wykazały, że we wszystkich zakładach opracowano i wdrożono instrukcje GHP oraz procedury zgodne z zasadami HACCP. Zatwierdzenie i wpis do rejestru zakładów prowadzonego przez PPIS w Świebodzinie uzyskały 3 zakłady, w tym 2 które prowadzą żywienie w systemie cateringowym. W związku ze stwierdzonymi nieprawidłowościami sanitarno-technicznymi wydano decyzje administracyjne, które najczęściej dot. zapewnienia należytego stanu powierzchni ścian, sufitów i drzwi w pomieszczeniach danego zakładu. Wydano 3 decyzje dot. rozszerzenia zakresów prowadzonej działalności, w tym: - 1 decyzja dot. rozszerzenia zakresu działalności w społecznej szkole podstawowej i przedszkolu o żłobek, -1 decyzja o przygotowywanie i wydawanie napojów gorących w istniejącym punkcie żywienia zorganizowanym w szkole nr 7 oraz - 1 decyzja dot. rozszerzenia zakresu prowadzonej działalności o catering (dot. istniejącej stołówki szkolnej nr 3 w Świebodzinie). Nałożono 1 mandat karny na kwotę 150zł za niewdrażanie w zakładzie procedur opartych na zasadach systemu HACCP wbrew obowiązkowi określonemu w art. 5 rozporządzenia 852/2004 oraz za nieprzestrzeganie wymagań higienicznych wbrew obowiązkowi określonemu w art. 59 ust. 1 ww. ustawy (nie zachowano prawidłowej segregacji dla przechowywanej żywności oraz wprowadzano do obrotu produkty po terminie przydatności do spożycia. W Wyniku kontroli sprawdzającej stwierdzono poprawę stanu sanitarno – higienicznego. Ponadto w 10 stołówkach szkolnych dokonano oceny stanu żywienia w zakładzie na podstawie okazanych jadłospisów i oceniono jako zgodne z obowiązującymi normami prawidłowego żywienia. Występują w nim produkty będące źródłem pełnowartościowego białka (mięso, jaja, ryby) oraz produkty o wysokiej zawartości węglowodanów złożonych tj. produkty zbożowe, takie jak makarony, ziemniaki, kasze. Znajdują się w nim również warzywa, które stanowią dla organizmu bogate źródło witamin i składników, które reguluje pracę przewodu pokarmowego. Stołówki w bursach i internatach W 2014 roku pod nadzorem PPIS w Świebodzinie znajdowały się 2 stołówki w internatach, w których przeprowadzono 2 kontrole. Przeprowadzone kontrole wykazały, że w zakładach opracowano i wdrożono instrukcje GHP oraz procedury zgodne z zasadami systemu HACCP. Ponadto stwierdzono, że na bieżąco prowadzone są zapisy w rejestrach potwierdzające wdrożenie ww. instrukcji i procedur. - 95 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Higiena Żywności, Żywienia i Przedmiotów Użytku Wydano 1 decyzję rozszerzającą zakres prowadzonej działalności o środek transportu do przewozu żywności. Dokonując kontroli w tej grupie obiektów nie stwierdzono nieprawidłowości sanitarno – higienicznych, w związku z tym nie nałożono mandatów karnych. Stołówki na koloniach, półkoloniach i obozach Tabela nr 18: Struktura zakładów żywienia zbiorowego typu zamkniętego – Stołówki na koloniach, półkoloniach i obozach na terenie powiatu świebodzińskiego w 2014r. Ilość Liczba kontroli Liczba wydanych Liczba nałożonych Kwota obiektów i rekontroli decyzji mandatów za stwierdzone nałożonych administracyjnych uchybienia sanitarnomandatów higieniczne 7 7 2 0 - W trakcie przeprowadzonych kontroli nie stwierdzono nieprawidłowości sanitarno-higienicznych, w związku z czym nie nałożono mandatów karnych. Natomiast wydano 1 decyzję administracyjną na poprawę stanu sanitarno – technicznego powierzchni ścian, sufitów oraz wyposażenia w pomieszczeniach stołówki 1 decyzję wykreślającą obiekt z rejestru zakładów, w związku z zaprzestaniem prowadzenia w nim działalności. Ponadto w 2 stołówkach na koloniach i obozach dokonano oceny stanu żywienia w zakładzie na podstawie okazanych jadłospisów stwierdzono, że były one różnorodne pod względem smaku, zapachu i konsystencji. W/w jadłospisy oceniono jako zgodne z obowiązującymi normami racjonalnego żywienia. Stołówki w przedszkolach Tabela nr 19: Struktura zakładów żywienia zbiorowego typu zamkniętego – Stołówki w przedszkolach na terenie powiatu świebodzińskiego w 2014r. Ilość Liczba kontroli Liczba wydanych Liczba nałożonych Kwota obiektów i rekontroli decyzji mandatów za stwierdzone nałożonych administracyjnych uchybienia sanitarnomandatów higieniczne 20 21 2 2 W 2014 roku dokonując kontroli w tej grupie obiektów wydano 1 decyzję administracyjną-nakazującą poprawę stanu sanitarno-technicznego powierzchni wyposażenia stykającego się z żywnością. Wydano także jedną decyzję wyrażającą zgodę na przedłużenie wyznaczonego terminu wykonania nieprawidłowości sanitarno – technicznych, określonych w wydanej decyzji nakazującej. - 96 - 300 zł Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Higiena Żywności, Żywienia i Przedmiotów Użytku Ponadto dokonując ww. kontroli w tej grupie obiektów stwierdzono nieprawidłowości sanitarno-higieniczne, w związku z tym nałożono 2 mandaty karne na łączną kwotę 300zł za niezachowanie należytej czystości przy świadczeniu usług w zakładach żywienia zbiorowego. Dokonano również 9 ocen teoretycznych na podstawie okazanych jadłospisów, które w większości nie budziły zastrzeżeń. Zawierały produkty będące źródłem pełnowartościowego białka oraz produkty o wysokiej zawartości węglowodanów złożonych. Natomiast w niektórych jadłospisach występowała zbyt mała ilość owoców i warzyw, które są cennym źródłem witamin, składników mineralnych i błonnika, który reguluje pracę przewodu pokarmowego, a także zbyt mała ilość ryb, które powinny być spożywane co najmniej razw tygodniu, gdyż są cennym źródłem białka i NNKT. Osoby odpowiedzialne za sposób żywienia powinny kierować się zasadą, że tylko urozmaicone, atrakcyjne asortymentowo i kolorystycznie pożywienie dostarczy wszystkich niezbędnych składników odżywczych. Stołówki w domach dziecka W 2014 roku w tej grupie zakładów przeprowadzono 3 kontrole sanitarne, które przeprowadzono na wnioski podmiotu o zatwierdzenie i wpis do rejestru zakładów podlegających urzędowej kontroli organów PIS. Przeprowadzone kontrole wykazały, iż obiekty te spełniają wymagania sanitarnotechniczne oraz higieniczne określone w aktualnie obowiązujących przepisach prawa żywnościowego, stosownie do zakresu i charakteru prowadzonej w nich działalności. Ponadto uznano, iż zapewniona jest w tych obiektach stosowna do charakteru i zakresu prowadzonej działalności dokumentacja dot. dobrej praktyki higienicznej. W związku z powyższym wydano na te obiekty 3 decyzje zatwierdzające. Ponadto wydano 1 decyzję wykreślającą dany zakład z rejestru zakładów, w związku z zaprzestaniem prowadzenia w nim działalności. Stołówki w zakładach specjalnych i wychowawczych W 2014r. w tej grupie zakładów przeprowadzono 1 kontrolę sanitarną, którą przeprowadzono na wniosek podmiotu o zatwierdzenie i o wpis do rejestru zakładów podlegających urzędowej kontroli organów PIS. Przeprowadzona kontrola wykazała, że obiekt spełnia wymagania sanitarno – techniczne oraz higieniczne określone w aktualnie obowiązujących przepisach prawa żywnościowego. Ponadto uznano, iż zapewniona jest w tym obiekcie stosowna do charakteru i zakresu prowadzonej działalności dokumentacja dot. dobrej praktyki higienicznej z elementami systemu HACCP. W związku z powyższym wydano na ten obiekt 1 decyzję zatwierdzającą. Zakłady usług cateringowych Tabela nr 20: Struktura zakładów usług cateringowych na terenie powiatu świebodzińskiego w 2014r. Ilość Liczba kontroli Liczba wydanych Liczba nałożonych mandatów Kwota obiektów i rekontroli decyzji za stwierdzone uchybienia nałożonych administracyjnych sanitarno-higieniczne mandatów 3 5 2 0 - 97 - 0 Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Higiena Żywności, Żywienia i Przedmiotów Użytku W tej grupie obiektów w 2014r. wydano 2 decyzje administracyjne, w tym : - 1 decyzję dot. umorzenia postępowania w sprawie usunięcia nieprawidłowości sanitarno – technicznych zawartych w decyzji nakazującej w związku ze zmianą przedsiębiorcy prowadzącego działalność w zakładzie; - 1 decyzję dot. wykreślenia prowadzonej działalności w zakładzie na wniosek podmiotu. Przeprowadzono 1 kontrolę interwencyjną dot. przygotowywania kanapek w ilości 500 sztuk na zlecenie przedsiębiorcy prowadzącego działalność w piekarni. W trakcie kontroli nie stwierdzono nieprawidłowości w powyższym zakresie. W wyniku dokonywanych kontroli w tych zakładach należało uznać, iż we wszystkich obiektach zapewniona jest dokumentacja z zakresu GHP/GMP. Inne zakłady żywienia Tabela nr 21: Struktura innych zakładów żywienia na terenie powiatu świebodzińskiego w 2014r. Ilość Liczba kontroli Liczba wydanych Liczba nałożonych Kwota obiektów i rekontroli decyzji mandatów za stwierdzone nałożonych administracyjnych uchybienia sanitarnomandatów higieniczne 14 7 2 0 0 W 2014 roku dokonując kontroli w tej grupie obiektów nie stwierdzono nieprawidłowości sanitarno – higienicznych, w związku z tym nie nałożono mandatów karnych. W wyniku dokonanych kontroli wydano 2 decyzje administracyjne – nakazujące poprawę stanu sanitarno – technicznego powierzchni ścian, sufitu, podłogi, drzwi oraz wyposażenia stykającego się z żywnością. Wszystkie zakłady posiadają opracowane i wdrożone instrukcje z zakresu GHP/GMP natomiast uznano, iż w 2 zakładach są opracowane i wdrożone procedury zgodne z zasadami systemu HACCP. ŚRODKI TRANSPORTU ŻYWNOŚCI Tabela nr 21: Struktura środków transportu na terenie powiatu świebodzińskiego w 2014r. Liczba Liczba wydanych decyzji nałożonych Liczba administracyjnych, (w mandatów za Ilość Liczba decyzji kontroli i tym nakazujących stwierdzone obiektów zatwierdzających rekontroli poprawę warunków uchybienia sanitarno-technicznych) sanitarnohigieniczne 22 7 5 3 (0) - 98 - 1 Kwota nałożonych mandatów 500, 00zł Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Higiena Żywności, Żywienia i Przedmiotów Użytku W 2014r. przeprowadzono 1 kontrolę interwencyjną w związku z otrzymaną telefoniczną informacją od osoby skarżącej w sprawie niewłaściwego postępowania dot. dystrybucji kanapek przygotowywanych na prywatnej posesji w godzinach wieczornych bez zachowania jakichkolwiek warunków sanitarnych. W związku z powyższym przeprowadzono kontrolę sanitarną interwencyjną wspólnie z przedstawicielem KPP w Świebodzinie w miejscu wskazanym przez osobę skarżącą. W trakcie kontroli na posesji prywatnej przy domu zastano kierowcę oraz samochód ciężarowy, który jak ustalono należał do piekarni, a kierowca był jej pracownikiem. W trakcie kontroli nie stwierdzono, żeby na wskazanej posesji przygotowywane były kanapki. Natomiast skontrolowano środek transportu i stwierdzono szereg nieprawidłowości sanitarno-higienicznych (tj.:w komorze załadunkowej zastano skrzynki z gotowymi kanapkami w opakowaniach jednostkowych oraz skrzynki z bułkami, sałatą lodową, pomidorami oraz opakowania z serem żółtym, majonez i masło roślinne; powierzchnia podłogi komory załadunkowej zastano w złym stanie sanitarnohigienicznym tj. brudną, zabłoconą, a przy wejściu leżały brudne ścierki; wszystkie ww. środki spożywcze przechowywano w temperaturze otoczenia przy czym środek transportu nie był przystosowany do przewozu żywności wymagających warunków chłodniczych i nie posiadał urządzenia chłodzącego). W trakcie kontroli ustalono, że kierowca został zobowiązany przez przedsiębiorcę prowadzącego działalność w piekarni do przewozu kanapek środkiem transportu należącym do ww. zakładu z punktu żywienia usług cateringowych do określonych sklepów oraz zaopatrywania ww. punktu w środki spożywcze do przygotowywania kanapek. Za powyższe nieprawidłowości nałożono na kierowcę 1 mandat karny w wysokości 500 zł. OCENA OBIEKTÓW ŻYWNOŚCI I ŻYWIENIA ZLOKALIZOWANYCH NA SZLAKACH I TRASACH TURYSTYCZNYCH Na terenie powiatu świebodzińskiego w 2014 roku objęto nadzorem 59 obiekty żywności i żywienia, zlokalizowane na terenie miejscowości wypoczynkowychtj.: Tabela nr 22.: Ilość obiektów żywności i żywienia zlokalizowanych w miejscowościach wypoczynkowych i turystycznych na terenie powiatu świebodzińskiego w 2014r. Ilość obiektów żywności i żywienia zlokalizowanych w miejscowościach wypoczynkowych i turystycznych na terenie powiatu świebodzińskiego Gmina Miejscowości Ilość obiektów Gmina Łagów Łagów 26 Gmina Lubrza Lubrza Przełazy Krzeczkowo/Tyczyno Nowa Wioska 7 4 2 2 Gmina Skąpe Niesulice 14 Gmina Świebodzin Wilkowo Nowy Dworek 3 1 Razem obiektów: 59 - 99 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Higiena Żywności, Żywienia i Przedmiotów Użytku W roku 2014 w sumie skontrolowano 39 zakładów, przeprowadzając w nich łącznie 62 kontroli sanitarnych. Ww. kontrole sanitarne przeprowadzono w następujących rodzajach zakładów: - sklepy spożywcze - 16 kontroli; - zakłady żywienia zbiorowego otwartego (restauracje, bary, kawiarnie) – 12 kontroli; - zakłady żywienia zbiorowego otwartego (punkty gastronomiczne, w tym smażalnie i pijalnie) – 13 kontroli; - stołówki przy ośrodkach wypoczynkowych – 12 kontroli; - stołówki przy obozach / koloniach (w tym 4 - zwiesiły działalność) -7 kontroli - punkty sprzedaży lodów -1 kontrola; - inne zakłady żywienia -1kontrola. Kontrole sanitarne przeprowadzono w następujących zakresach: - 22 kontrole dot. oceny stanu sanitarnego obiektów zlokalizowanych na trasach i w miejscowościach turystycznych oraz oceny zgodności z wymaganiami zdrowotnymi żywności i żywienia w tych obiektach; - 21 kontroli dot. oceny stanu sanitarnego zakładów na podstawie odpowiednich arkuszy - 2 kontrole w zakresie oceny prawidłowości i skuteczności procesów mycia i dezynfekcji naczyń, sprzętu i rąk personelu. Przeprowadzone kontrole tematyczne nie wykazały nieprawidłowości w ww. zakresach. - 14 kontroli sprawdzających w związku z nieprawidłowościami sanitarno-higienicznymi stwierdzonymi w zakładach żywnościowo-żywieniowych oraz po nałożonych mandatach karnych. Lp. 1 2 Przeprowadzone kontrole interwencyjne w związku z otrzymanymi informacjami od osób skarżących Zakres Zasadna Niezasadna dot. zatrudniania osoby do rozdzielania posiłków, który nie posiada orzeczenia lekarskiego do celów sanitarnoepidemiologicznych oraz ponownego podawania posiłku, który nie został skonsumowany w całości przez jedną grupę dot. wprowadzania do obrotu środków spożywczych po upływie terminu przydatności do spożycia 3 dot. niewłaściwej jakości zdrowotnej dań obiadowych serwowanych Suma: 3 - 100 - 1 (200zł za stwierdzone inne uchybienia tj. za nie zapawenienie odzieży ochronnej dla pacowników) - - + 1 (100zł za stwierdzone inne uchybienia tj. za nie zapawenienie środków do higienicznego mycia i suszenia rąk) - 2 1 Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Higiena Żywności, Żywienia i Przedmiotów Użytku W sumie w sezonie letnim za stwierdzone nieprawidłowości sanitarno-higieniczne w tych obiektach nałożono 12 mandatów karnych na kwotę 2050,00 zł. tj.: - za niezachowanie higieny przy sprzedaży środków spożywczych oraz nie zachowanie czystości bieżącej w zakładzie; -za niewdrażanie w zakładzie procedur opartych na zasadach systemu HACCP oraz za niezabezpieczenie przed ewentualnym zanieczyszczeniem naczyń wielokrotnego użytku; -za niezachowanie należytej segregacji w urządzeniach chłodniczych (łącznie przechowywano surowe mięso drobiowez gotowymi półfabrykatami) oraz niezachowanie czystości bieżącej przy produkcji dań; - za wykorzystywanie przy produkcji dań środków spożywczych po upływie terminów przydatności do spożycia; - nie zapewnienia dezynfekcji dla naczyń wielokrotnego użytku; - za nie zapewnienie przy umywalkach do mycia rąk środków do higienicznego mycia i suszenia rąk, Ponadto w 2014 roku przeprowadzono kontrole w 17 obiektach zlokalizowanych przy trasach turystycznych (DK2 i A-2) przebiegających od Poznania w kierunku Świecka obejmujących miejscowości Myszęcin, Świebodzin, Wilkowo, Mostki, Poźrzadło oraz Rogoziniec tj. w: - 9 zakładach żywienia zbiorowego otwartego; - 5 sklepach spożywczych; - 3 punktach sprzedaży środków spożywczych przy stacjach paliw. Łącznie przeprowadzono w nich 11 kontroli sanitarnych, tj.: - 7 kontroli na podstawie odpowiednich arkuszy - 2 kontrole sprawdzające w związku z nieprawidłowościami sanitarno-higienicznymi stwierdzonymi w zakładach żywnościowo-żywieniowych oraz po nałożonych mandatach karnych, w wyniku których również stwierdzono usunięcie uchybień i poprawę stanu sanitarno-higienicznego; Lp. Przeprowadzone kontrole interwencyjne w związku z otrzymanymi informacjami od osób skarżących Zakres Zasadna Niezasadna 1 1 (200zł za dot. serwowania dań o niewłaściwej jakości zdrowotnej 2 Suma: dot. serwowania dań o niewłaściwej jakości zdrowotnej 2 stwierdzone inne uchybienia tj. za nie zachowanie czystości bieżącej w pomieszczeniach zakładu) 1 - + 1 W wyniku kontroli wydano 1 decyzję administracyjną tj.: dot. poprawy stanu sanitarno-technicznego powierzchni sufitu, ścian drzwi oraz wyposażenia tj.: regałów w chłodniach wyrobów gotowych i surowców. - 101 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Higiena Żywności, Żywienia i Przedmiotów Użytku Przeprowadzone kontrole sprawdzające wykazały wykonanie obowiązków wynikających z decyzji, zaleceń pokontrolnych oraz poprawę stanu sanitarno-higienicznego w tych zakładach. NADZÓR NAD OBIEKTAMI OBROTU MATERIAŁAMI I WYROBAMI PRZEZNACZONYMI DO KONTAKTU Z ŻYWNOŚCIĄ ORAZ KOSMETYKAMI Tabela nr 23: Sruktura zakładów na terenie powiatu świebodzińskiego w 2014r. Rodzaj zakładu Ilość obiektów Liczba kontroli i rekontroli Liczba wydanych decyzji administracyjnych Liczba pobranych próbek Miejsca obrotu materiałami i wyrobami przeznaczonymi do kontaktu z żywnością 5 1 1 1 Miejsca obrotu kosmetykami 7 18 0 8 Wydano 1 decyzję wykreślającą zakład w związku z zaprzestaniem prowadzenia w nim działalności. W roku sprawozdawczym nie nałożono mandatów karnych. DZIAŁANIA W SYSTEMIE RASFF I RAPEX System RASFF W ramach Systemu Wczesnego Ostrzegania o Niebezpiecznych Produktach Żywnościowych i Środkach Żywienia Zwierząt (RASFF) w roku 2014 otrzymywano powiadomienia alarmowe i informacyjne dot. produktów, które nie spełniały wymagań przepisów prawa żywnościowego i stanowiły zagrożenie dla zdrowia lub życia konsumentów. W 2014 roku w/w zakresie przeprowadzono w sumie 10 kontroli interwencyjnych oraz dokonywano ustaleń nt. kwestionowanych produktów przeprowadzając rozmowy telefoniczne oraz przesyłając informacje bezpośrednio do przedsiębiorców. System RAPEX W zakresie systemu RAPEX w roku 2014przeprowadzono 11 kontroli w, związku z otrzymanymi informacjami dot. notyfikacji kosmetyków, które umieszczone zostały w systemie RAPEX. Podczas kontroli nie stwierdzono w obrocie produktu będącego przedmiotem powiadomień w tym systemie. - 102 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Higiena Żywności, Żywienia i Przedmiotów Użytku OCENA JAKOŚCI WPROWADZANEJ DO OBROTU ŻYWNOŚCI, MATERIAŁÓW I WYROBÓW DO KONTAKTU Z ŻYWNOŚCIĄ ORAZ KOSMETYKÓW W ramach prowadzonego nadzoru sanitarnego nad obiektami żywnościowo – żywieniowymi oraz obrotu wyrobami przeznaczonymi do kontaktu z żywnością i kosmetykami w 2014 roku, zrealizowano roczny plan pobierania próbek. Tabela nr 24: Wykaz pobranych próbek. Środki spożywcze Wyroby przeznaczone do kontaktu z żywnością Pobrane Zdyskwalifikowane 122 0 Pobrane Zdyskwalifikowane 2 0 Kosmetyki Pobrane Zdyskwalifikowane 0 Tabela nr 25: Wykaz pobranych próbekw poszczególnych laboratoriach Laboratoium WSSE w Laboratoium WSSE w Laboratoium WSSE w Gorzowie Wlkp. Gdańsku. Opolu. 106 8 5 . 0 Laboratoium WSSE we Wrocławiu 5 PROŚBY O INTERWENCJE OD KONSUMENTÓW W roku 2014 do Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Świebodzinie wpłynęło 29 wniosków i pism od osób skarżących, z których 2 zostały przekazane wg właściwości, pozostałe zostały rozpatrzone, w tym 18 zostało uznanych jako niezasadne, a 9 jako zasadne. Wniesione prośby o interwencje dotyczyły obiektów: - produkcji żywności (piekranie-2, punkty sprzedaży lodoówl-1) - obrotu żywnością (sklepy – 3, markety-9, inny zakład obrotu-1, hurtownia - 1); - zakłady żywienia zbiorowego otwartego (PMG -7, restauracje – 1); - zakłady żywienia zbiorowego zamkniętego (stołówka szkolna-1, stołówka przy ośrodku wypoczynkowym-1); - przekazane sprawy do rozpatrzenia wg kompetencji – 2 . Problematyka spraw interwencyjnych dotyczyła głównie zastrzeżeń, co do stanu sanitarno-higienicznego zakładów żywnościowo-żywieniowych oraz jakości zdrowotnej żywności tj. nieodpowiednich warunków dot. jej przechowywania, produkcji, wprowadzania do obrotu oraz dystrybucji. Przeprowadzone kontrole interwencyjne w 9 przypadkach potwierdziły zasadność wniesionych zarzutów, w związku z powyższym nałożono mandaty karne na łączną kwotę 2800,00- zł. Ponadto przeprowadzano kontrole sprawdzające, które wykazywały poprawę stanu sanitarno-higienicznego i usunięcie uchybień. - 103 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Higiena Żywności, Żywienia i Przedmiotów Użytku Wykres nr.60: Liczba kontroli interwencyjnych w zakładach żywnościowo-żywieniowych przeprowadzonych w latach 2011 – 2014 30 20 10 0 Liczba kontroli interwencyjnych 2011 2012 2013 2014 19 25 17 29 Wykres nr.61: Liczba kontroli interwencyjnych w poszczególnych gminach w 2014r.. 18 16 14 12 10 8 6 4 2 0 Liczba kontroli interwencyjnych Gmina Świebod zin 18 Gmina Lubrza Gmina Skape Gmina Łagów 2 4 2 - 104 - Gmina Szczanie c 0 Gmina Zbąszyn ek 1 Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Higiena Żywności, Żywienia i Przedmiotów Użytku Wykres nr 62: Liczba zasadnych i niezasadnych spraw interwencyjnych wniesionych przez osoby skarżące w latach 2011-2014. 24 22 20 18 16 14 12 10 8 6 4 2 0 2011 10 2012 3 2013 6 2014 9 Niezasadne 8 21 12 18 Przekazane 0 1 0 2 Nieprzeprowadzone 1 0 0 0 Zasadne Na przestrzeni lat 2011-2014 odnotowano wzrost liczby wniesionych przez osoby skarżące pism dot. przeprowadzenia interwencji w zakładach żywnościowo-żywieniowych. W dalszym ciągu można zaobserwować, iż przeprowadzane kontrole nie potwierdzały zasadności wniesionych zarzutów. Najwięcej niezasadnych interwencji odnotowano w 2012 roku, natomiast najmniej w 2011 roku. W latach 2011-2014 przekazano łącznie 3 sprawy interwencyjne do rozpatrzenia przez inne jednostki, zgodnie z przynależnością terytorialną zakładów, których dot. sprawa. Wykres nr 63: Kwoty nałożonych mandatów karnych w poszczególnych latach, w związku z przeprowadzonymi kontrolami interwencjami. 4000 3500 3000 2500 2000 1500 1000 500 0 Kwota nałożonych mandatów 2011 2012 2013 2014 3700 700 1300 2800 Dokonując porównania lat 2011-2014 pod względem łącznej wysokości nałożonych mandatów karnych, można stwierdzić, iż ich wysokość jest adekwatna, co do ilości przeprowadzonych interwencji zasadnych i niezasadnych. Najwyższą wartość mandatów - 105 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Higiena Żywności, Żywienia i Przedmiotów Użytku odnotowano w 2011 roku, ponieważ z pośród przeprowadzonych kontroli, aż 14 potwierdziły wniesione zarzuty. Natomiast najniższą wartość zaobserwowano w 2012 roku, ponieważ zaledwie 3 po przeprowadzeniu kontroli uznane były jako zasadne. WSPÓŁPRACA Z INNYMI JEDNOSTKAMI KONTROLNYMI I ŚRODKAMI MASOWEGO PRZEKAZU W 2014 roku w ramach współpracy z innymi powiatowymi jednostkami kontrolnymi oraz komórkami PSSE podejmowano następujące działania: 1.W ramach obchodu „Światowego Dnia Zdrowia”, pracownicy Sekcji HŻŻiPU wraz z pracownikami PZiOZ, HDiM, EP i HK uczestniczyli w następujących imprezach - w dniu 30.05.2014r. współuczestniczono w konkursie wiedzy pt. „Uratuj życie”, które skierowane było do dzieci szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych i miało miejsce w Publicznym Gimnazjum nr 1 w Świebodzinie; 2. W roku 2014 pracownicy PSSE (Sekcji HŻŻ i PU i HK) podejmowali następujące działania: - przeprowadzono wspólne kontrole, związane z imprezami masowymi organizowanymi na terenie powiatu tj.: „Dni Świebodzina” (dnia 14.06.2014 r.), „XIX Festiwal Rock, Blues & Motocykle” (12.07.2014r) oraz „Dni Zbąszynka (09.08.2014 w zakresie oceny stanu sanitarnego zorganizowanych stoisk gastronomicznych i handlowych wprowadzających żywność do obrotu; 3. W roku 2014 przedstawiciele Sekcji HŻŻiPU współuczestniczyli wraz z pracownikami PZ i HDiM w organizowaniu punktu informacyjnego w Publicznej Szkole Podstawowej nr 6 w Świebodzinie (dnia 30.05.2014r.) - w zakresie: pomiaru tkanki tłuszczowej, zasad prawidłowego żywienia, który był skierowany przede wszystkim do uczniów szkoły, jak również ich rodziców. Ponadto uczestniczono, także w organizowaniu punktu informacyjnego zorganizowanego na Placu Ratuszowym w ramach VI Ogólnopolskiej Akcji Krwiodawstwa MOTOSERCE 2014 (12.04.2014r.); 4. W roku sprawozdawczym podejmowano również współpracę z Komendantem Powiatowym Policji w Świebodzinie, w związku z otrzymanymi informacjami od służb celnych w sprawie ujawnienia w Urzędzie Poczty Polskiej S.A. w Gorzowie Wlkp. dot. próby wprowadzenia do obrotu środków zastępczych przez osoby zamieszkałe na terenie powiatu świebodzińskiego, w celu ustalenia i potwierdzenia danych osób wskazanych w aktach sprawy, które otrzymano w korespondencji od LPWIS w Gorzowie Wlkp.; Ponadto w roku 2014 r. wspólnie z przedstawicielami KPP w Świebodzinie przeprowadzono dwie kontrole interwencyjne, w związku z otrzymanymi informacjami od osób skarżących w sprawie niewłaściwego postępowania z żywnością dot. dystrybucji kanapek przygotowywanych przez kierowcę piekarni w godzinach popołudniowych na prywatnej posesji oraz w sprawie sprzedaży środków spożywczych (w tym napojów alkoholowych) w domu prywatnym; 5. W czerwcu 2014 r. wspólnie z przedstawicielem ds. higieny środków spożywczych pochodzenia zwierzęcego Powiatowej Inspekcji Weterynaryjnej w Świebodzinie przeprowadzono kontrolę w zakładzie sprzedaży hurtowej i detalicznej jaj w zakresie oceny stanu sanitarnego zakładu obrotu żywnością zgodnie z posiadanymi kompetencjami obu inspekcji; W grudniu 2014 roku w związku z otrzymaną od Powiatowego Lekarza Weterynarii w Świebodzinie informacji o spożyciu mięsa zarażonego pasożytem – włośnicą, pracownicy EP i HŻŻiPU podjęli współpracę z przedstawicielami Powiatowego Inspektoratu Weterynarii w Świebodzinie oraz natychmiastowe działania w przedmiotowej sprawie; 6. Nawiązano współpracę z Sekcją HŻŻ i PU PSSE w Międzyrzeczu, w związku z otrzymaną informacją w sprawie wystąpienia zatrucia pokarmowego w bloku żywienia - 106 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Higiena Żywności, Żywienia i Przedmiotów Użytku w szpitalu nadzorowanym przez ww. stację. PPIS w Świebodzinie uczestniczył w naradzie zwołanej w trybie nadzwyczajnym przez Wojewodę Lubuskiego, w której w związku z wystąpieniem ww. zatrucia uczestniczyli przedstawiciele szpitali województwa lubuskiego i przedstawiciele wojewody. PPIS w Świebodzinie przedstawił informację nt. problemów z utrzymaniem systemu HACCP w obiektach żywienia zbiorowego w szpitalach, najczęściej występujących nieprawidłowości, właściwego postępowania w zakresie bezpieczeństwa żywności w szpitalnych blokach żywienia. 7.W ramach współpracy z Powiatowym Centrum Zarządzania Kryzysowego funkcjonującego przy Starostwie w Świebodzinie, przekazywano wzajemnie informacje w sprawach dot. wystąpienia zagrożeń na nadzorowanym terenie; 8. Ponadto zgodnie z zawartym porozumieniem oraz z podziałem kompetencji Inspekcji Weterynaryjnej i Państwowej Inspekcji Sanitarnej przekazywano wzajemnie informacje na temat nadzorowanych obiektów. INNE DZIAŁANIA PODEJMOWANE W 2014 ROKU W roku 2014 kontynuowano działania mające na celu ocenę znakowania suplementów diety, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz środków spożywczych wzbogaconych witaminami i składnikami mineralnymi wprowadzanych do obrotu na terenie powiatu. W wyniku dokonanych kontroli w powyższym zakresie nie stwierdzono w obrocie ww. produktów, które mogłyby stwarzać zagrożenie dla zdrowia lub życia konsumentów. PODSUMOWANIE W roku 2014r. skontrolowano 300 obiektów, co stanowi 48,46% znajdujących w się w rejestrze zakładów będących pod nadzorem PPIS w Świebodzinie. W sumie przeprowadzono w tych obiektach 498 kontroli. Na rok 2014 zaplanowano 225 kontroli sanitarnych, z których wykonano 191, co stanowi 84,90 % wykonania planu. Przeprowadzono 307 kontroli nieplanowanych, w tym: - 78 kontroli sprawdzających - 56 kontroli interwencyjnych - 106 kontroli sanitarnych na wniosek podmiotów prowadzących działalność - 67 kontroli tematycznych. Poza przyjętym harmonogramem na rok 2014 przeprowadzono również kontrole interwencyjne, w związku z otrzymanymi informacjami od klientów, głównie w zakresie nieprzestrzegania należytych warunków sanitarno-higienicznych we wskazanych zakładach żywnościowo-żywieniowych oraz co do jakości serwowanych dań i wprowadzanych do obrotu środków spożywczych po upływie terminu przydatności, a także nieodpowiedniego postępowania z żywnością. W wyniku podejmowanych działań represyjnych, w związku z nieprawidłowościami wykazanymi podczas dokonanych czynności kontrolnych, stwierdzono poprawę warunków sanitarno-technicznych i higienicznych w tych zakładach. W dalszym ciągu prowadzono wzmożony nadzór nad zakładami produkcyjnymi, marketami, żywienia zbiorowego zamkniętego oraz miejscami obrotu i przedsiębiorcami wprowadzającymi przez internet suplementy diety. W roku 2014 nadzorem objęto także, obiekty żywnościowo-żywieniowe położone w miejscowościach wypoczynku letniego oraz w obiektach zlokalizowanych przy trasach turystycznych przebiegających na nadzorowanym terenie. Przeprowadzono w nich łącznie 73 kontrole, wydano 1 decyzję administracyjną tj.: dot. poprawy stanu sanitarno-technicznego powierzchni sufitu, ścian drzwi oraz wyposażenia tj.: regałów w chłodniach wyrobów - 107 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Higiena Żywności, Żywienia i Przedmiotów Użytku gotowych i surowców. Natomiast wykazano nieprawidłowości dotyczące bieżącego stanu sanitarno-higienicznego, za które nałożone grzywny w drodze mandatów karnych. Przeprowadzone kontrole sprawdzające w tych obiektach wykazały poprawę stanu oraz usunięcie stwierdzonych wcześniej nieprawidłowości. W roku sprawozdawczym najwięcej nieprawidłowości wykazywano w obiektach obrotu środkami spożywczymi tj. głównie w sklepach spożywczych zlokalizowanych w niewielkich miejscowościach oraz punktach gastronomicznych, w których są małe powierzchnie użytkowe lub przedsiębiorcy posiadający trudności finansowe. Z uwagi na stwierdzone nieprawidłowości obiekty te zostaną w objęte wzmożonym nadzorem w kolejnym roku. Oprócz działalności kontrolno - represyjnej czynnie brano udział w działalności edukacyjnej dzieci i młodzieży szkolnej i przedszkolnej. Na przestrzeni 2011-2014 roku w przypadku wydanych decyzji administracyjnych nakazujących, można zaobserwować coroczny ich spadek, co oznacza stopniową poprawę stanu sanitarno-technicznego skontrolowanych zakładów. Wykres nr 64: Ilość wydanych decyzji administracyjnych nakazujących poprawę stan sanitarno – technicznego zakładów w latach 2011 – 2014. 40 35 30 25 20 15 10 5 0 2011 40 Liczba wydanych decyzji 2012 39 2013 31 2014 20 Ponadto w roku 2014 wydano 97 decyzji opłatowych oraz nałożono 56 mandatów karnych na łączną kwotę 11 700,-zł. Wykres nr 65: Ilość mandatów karnych nałożonych w latach 2010 – 2014 80 70 60 50 40 30 20 10 0 Liczba nałożonych mandatów karnych 2011 2012 2013 2014 77 76 46 56 - 108 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Higiena Żywności, Żywienia i Przedmiotów Użytku Na przestrzeni lat 2011-2013 odnotowany był wyraźny spadek liczby nakładanych mandatów karnych na przedsiębiorców działających na nadzorowanym terenie. Natomiast w 2014r. odnotowano wzrost ilości uchybień wymagających nałożenia na przedsiębiorców mandatów karnych. Nałożone mandaty karne dotyczyły najczęściej nieprzestrzegania należytych warunków sanitarno-higienicznych oraz czystości bieżącej w zakładach, a także niezachowania higieny przez personel przy produkcji i w obrocie żywnością. W 2014 roku na wnioski przedsiębiorców i po dokonanych kontrolach sanitarnych zatwierdzenie PPIS oraz wpis do rejestru zakładów uzyskało 63 obiekty. Wykres nr 66: Ilość wydanych decyzji zatwierdzających w latach 2011– 2014. 68 66 64 62 60 58 56 54 52 50 Ilość wydanych decyzji zatwierdzających 2011 2012 2013 2014 57 68 67 63 Dokonując porównania pod względem ilości wydanych decyzji zatwierdzających oraz dot. wpisu do rejestru zakładów PIS na przestrzeni lat 2011-2014 zaobserwowano, iż najmniej decyzji wydano w 2011 r. Natomiast w latach 2012, 2013r i 2014. liczba wydawanych decyzji zatwierdzających utrzymuje się na tym samym poziomie. Do priorytetowych zadań sekcji należała realizacja przyjętego planu pobierania próbek żywności na rok 2014, który został zrealizowany w 100 %. W dalszym ciągu zwracano uwagę na jakość przygotowywanych posiłków w zakładach żywienia zbiorowego zamkniętego, głównie w stołówkach szkolnych, przedszkolnych i blokach żywienia w szpitalach i dokonywano ich oceny na podstawie okazywanych jadłospisów. W większości nie budziły one zastrzeżeń, jednak przypominano osobom odpowiedzialnym o konieczności prawidłowego konstruowania jadłospisów, zgodnie z normami i zaleceniami racjonalnego żywienia. - 109 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Higiena Pracy VII. WARUNKI HIGIENICZNO-SANITARNE ŚRODOWISKA PRACY NADZÓR BIEŻĄCY NAD ZAKŁADAMI PRACY W rejestrze PSSE w Świebodzinie znajdują się 122 zakłady zatrudniające 9 362 pracowników. W 2014 r. kontrole przeprowadzono w 74 zakładach pracy, zatrudniających 8.29 pracowników. Wykres nr 67: Struktura zatrudnienia w nadzorowanych zakładach 2011-2014. Struktura zatrudnienia w nadzorowanych zakładach 60 50 40 30 Liczba zakładów 20 10 0 do 9 10 - 49 50 - 249 pow. 250 Liczba zatrudnionych W 2014 roku przeprowadzono 93 wizytacje zakładów pracy. Wydano 20 decyzji związanych ze sprawowanym nadzorem sanitarnym (48 obowiązków). 12 decyzji dotyczyło poprawy warunków pracy (wykonania właściwych pomieszczeń higieniczno sanitarnych, obniżenia czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy). - 110 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Higiena Pracy SECO/WARWICK EUROPE S.A. - ŚWIEBODZIN Nie wydawano upomnień i postanowień o nałożeniu grzywny w celu przymuszenia. Większość zakładów objętych nadzorem są to zakłady małe, zatrudniające do 50 pracowników, 35 zakładów zatrudnia powyżej 50 pracowników. Dominujące branże: zakłady produkcji mebli oraz mebli tapicerowanych, szwalnie, zakłady branży metalowej (konstrukcje stalowe, produkcja pieców do obróbki termicznej, produkcja rowerów), zakłady obróbki drewna, obiekty służby zdrowia. Najczęściej występującym czynnikiem szkodliwym w środowisku pracy jest hałas. Wy-stępuje on powyżej wartości dopuszczalnych szczególnie w zakładach meblarskich, branży drzewnej i branży metalowej z uwagi na trudności z wyciszeniem maszyn, szczególnie starych. Zakup nowych, cichszych maszyn wiąże się z dużymi nakładami finansowymi i nie zawsze jest możliwy do realizacji. Pracownicy narażeni na hałas stosują dobrane ochronniki słuchu. Pracodawcy, w związku z wcześniejszymi decyzjami nakazującymi obniżenie hałasu, zlecili wykonanie analiz możliwości wyciszenia hałaśliwych maszyn. Z przedstawionych opracowań wynika, że nie jest to technicznie możliwe lub ekonomicznie uzasadnione (maszyny do obróbki drewna). Producenci części maszyn (kosiarki do trawy, piły mechaniczne, szlifierki kątowe, itp.) nakazują w instrukcjach stosowanie ochron osobistych słuchu. Ponadto opracowane zostały przez pracodawców programy działań technicznych i organizacyjnych mających na celu ograniczenie hałasu. - 111 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Higiena Pracy LUBUSKIE FABRYKI MEBLI S.A.- ŚWIEBODZIN Zakłady stwarzające szczególne duże zagrożenie dla zdrowia: Szczególnie duże zagrożenie dla zdrowia występują w zakładach branży drzewnej (produkcja mebli oraz wyrobów z drewna), gdzie zatrudnionych jest ogółem 2 906 osób (2 796 w 2013 r.), w tym 1 045 pracujących w przekroczeniach hałasu (1 001 w 2013 r.). Przekroczenia hałasu wynikają z charakteru prowadzonej działalności. W stosunku do roku 2013 w ww. zakładach nastąpiło nieznaczne zwiększenie ilości pracowników narażonych na ponadnormatywny hałas o 44 osoby, co spowodowane zostało zwiększeniem zatrudnienia. Pracownicy narażeni na hałas stosują dobrane ochronniki słuchu. Pracodawcy zlecili wykonanie analiz możliwości ograniczenia hałasu. Z analiz wynika, że nie jest to technicznie możliwe. Pomiary środowiska pracy – aktualne. Choroby zawodowe nie występowały. W 2014 r. wydano 3 decyzje dotyczące ograniczenia czynników szkodliwych. Dwie decyzje dotyczyły ograniczenia czynników chemicznych, natomiast jedna dotyczyła ograniczenia zapylenia. Oba zakłady prowadzą działalność w branży metalowej. Decyzja dotycząca ograniczenia zapylenia została wykonana. CHOROBY ZAWODOWE W 2014 r. stwierdzono 1 przypadek choroby zawodowej (wydano 1 decyzję). W porównaniu do 2 lat ubiegłych liczba chorób zawodowych pozostaje na porównywalnym poziome. Tabela nr 26: Liczba stwierdzonych chorób zawodowych w powiecie Świebodzin w latach 2012 -2014. 2012 r Numer choroby zawodowej liczba przypadków 2013 r. 2014 r. liczba przypadków liczba przypadków 4 3 3 26 0 1 1 1 Razem: 3 1 0 1 1 3 0 0 1 0 1 1 15 18 20 - 112 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Higiena Pracy Chorobę zawodową stwierdzono u pracownika zatrudnionego w zakładzie produkcji wiązek samochodowych na stanowisku montera, gdzie występowało nadmierne obciążenie nadgarstków (przewlekłe choroby obwodowego układu nerwowego wywołane sposobem wykonywania pracy - zespół cieśni w obrębie nadgarstka – poz. 20.1). W stwierdzonym przypadku działania inspekcji sanitarnej mają niewielki wpływ na powstawanie tej choroby. Na powstawanie chorób narządu ruchu mają największy wpływ predyspozycje indywidualne. Nie stwierdzono chorób zawodowych słuchu, ani zatruć ostrych i przewlekłych środkami chemicznymi. Można więc stwierdzić, że prowadzone działania profilaktyczne w kontrolowanych zakładach, które polegają na wydawaniu decyzji dotyczących obniżenia stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy, kontroli badań i pomiarów czynników szkodliwych, żądania wyposażenia pracowników we właściwie dobrane indywidualne ochrony osobiste, kontroli oznakowania stref zagrożonych czynnikami szkodliwymi, kontroli badań profilaktycznych pracowników, przynoszą efekty w postaci zmniejszenia ilości chorób zawodowych spowodowanych czynnikami szkodliwymi dla zdrowia w środowisku pracy. NADZÓR NAD CZYNNIKAMI RAKOTWÓRCZYMI Narażenie na czynniki rakotwórcze stwierdzono w 8 zakładach (3 szpitalach i 5 zakładach przemysłowych). W służbie zdrowia narażenie na czynniki o działaniu rakotwórczym występuje u pracowników zatrudnionych przy stosowaniu epoksyetanu do dezynfekcji, w pracowniach rentgenowskich, przy wykonywaniu zabiegów z użyciem pola wysokiej częstotliwości. Na czynniki rakotwórcze narażonych jest 20 osób. Przekroczeń na stanowiskach, gdzie wykonywane są pomiary środowiska pracy, nie stwierdzono. W stosunku do 2013 r. nie stwierdza się zmian. LUBUSKI OŚRODEK REHABILITACYJNO-ORTOPEDYCZNY W ŚWIEBODZINIE W przemyśle, narażenie na czynniki rakotwórcze występuje przy obróbce drewna twardego (przemysł meblarski, stolarstwo usługowe), przy pracach spawalniczych z - 113 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Higiena Pracy wykorzystaniem blach chromoniklowych oraz przy wykładaniu matami pieców do obróbki cieplnej. Ogółem narażonych w 2014 r. było 21 osób, co w stosunku do 2013 r. (narażonych 19 osób) stanowi nieznaczny wzrost spowodowany zmianami kadrowymi. Przeprowadzone badania i pomiary nie wykazały przekroczeń NDS czynników rakotwórczych. Eliminacja czynników rakotwórczych w ww. przemysłach nie jest w zasadzie możliwa z uwagi na profil produkcji. W 2014 r. narażonych na czynniki rakotwórcze były ogółem 41 osób. NADZÓR NAD SUBSTANCJAMI CHEMICZNYMI I ICH MIESZANINAMI. W 2014 r. nadzorem nad wprowadzającymi do obrotu substancje i mieszaniny chemiczne objęto 7 podmiotów (większe hurtownie i sklepy), przeprowadzono 7 kontroli. Nie stwierdzono uchybień. Przeprowadzono 39 kontroli w 39 zakładach, pod kątem stosowania niebezpiecznych substancji chemicznych i ich mieszanin. Substancje i mieszaniny chemiczne używane są do: malowania elementów drewnianych i metalowych (farby, rozpuszczalniki – wysoce łatwo-palne, szkodliwe), klejenia elementów drewnianych (kleje – łatwopalne, szkodliwe), w procesie obróbki cieplno-chemicznej metali (używane mieszaniny bardzo toksyczne, toksyczne i szkodliwe), do procesu sterylizacji tlenkiem etylenu. Kontrolowano oceny ryzyka zawodowego zostały uwzględnione wymogi wynikające z § 3 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 30 grudnia 2004 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy związanej z występowaniem w miejscu pracy czynników chemicznych (Dz. U. Nr 11, poz. 86). Uchybienia stwierdzono w 4 zakładach. W ramach nadzoru nad stosującymi substancje i mieszaniny chemiczne kontrolowano pracodawców pod kątem posiadania spisu substancji, posiadania aktualnych kart charakterystyki, dostępności instrukcji stanowiskowych. Uchybienia dotyczyły braku spisu stosowanych substancji chemicznych, niewłaściwego przechowywania substancji chemicznych, braku instrukcji stanowiskowych uwzględniających informację o substancjach chemicznych, braku kart charakterystyki. Pomiary środowiska pracy wykazały przekroczenia czynników chemicznych w 2 zakładach (narażone 3 osoby). Zostały wydane 2 decyzje na ograniczenie stężeń czynników chemicznych. W porównaniu do 2013 r., gdzie nie stwierdzono przekroczeń czynników chemicznych wystąpił nieznaczny wzrost ilości pracowników pracujących w przekroczeniach czynników chemicznych. SKLEP Z MATERIAŁAMI BUDOWLANYMI „MRÓWKA” – ŚWIEBODZIN - 114 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Higiena Pracy W 2014 r. skontrolowano 4 podmioty zajmujące się dystrybucją prekursorów kat 3. Przeprowadzono 4 kontrole w hurtowniach materiałów budowlanych wprowadzających do obrotu prekursory wyłącznie kategorii 3 (aceton, birol, nitrol, rozpuszczalnik nitro). Uchybień nie stwierdzono. Karty charakterystyki aktualne, prawidłowe, oznakowanie opakowań prawidłowe. Dystrybutorów prekursorów kat. 2 nie stwierdzono. Na terenie działalności Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Świebodzinie nie ma podmiotów gospodarczych zajmujących się na skalę przemysłową wytwarzaniem prekursorów narkotyków ani podmiotów odpowiedzialnych za pierwsze wprowadzenie do obrotu produktu biobójczego. W roku 2014 w zakresie higieny pracy przyjęto do rozpatrzenia 3 pisma dot. interwencji, z których 2 rozpatrzono i uznano jako zasadne, natomiast 1 została przekazana do rozpatrzenia wg właściwości. Problematyka sprawinterwencyjnych dotyczyła głównie zastrzeżeń, co do stanu sanitarno-technicznego oraz higienicznego pomieszczeń zakładów. W związku z wykazanymi nieprawidłowościami sanitarno-higienicznymi nałożono 1 mandat karny. Przeprowadzona kontrola sprawdzająca wykazała poprawę stanu. Podsumowanie. - stan sanitarny większości kontrolowanych zakładów na terenie działalności Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Świebodzinie należy uznać za zadowalający. Nie stwierdzono szczególnie rażących zaniedbań stanu sanitarno-higienicznego zakładów pracy (poza wyżej wymienionymi). Najczęściej występującym czynnikiem szkodliwym w środowisku pracy jest hałas. Występuje on powyżej wartości dopuszczalnych, szczególnie w zakładach branży meblarskiej i drzewnej z uwagi na trudności z wyciszeniem maszyn, szczególnie starych. Zakup nowych maszyn wiąże się z dużymi nakładami finansowymi i nie zawsze jest możliwy do realizacji. Pracownicy narażeni na hałas stosują we wszystkich przypadkach dobrane ochronniki słuchu. Pracodawcy opracowali programy działań technicznych i organizacyjnych mających na celu ograniczenia hałasu, - w porównaniu z 2013 r. nieznacznie zwiększyła się ogólna liczba pracowników pracujących w przekroczeniach najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych w środowisku pracy (głównie hałasu) o 79 osób (w tym o 45 osób w zakładach branży drzewnej) z uwagi na zwiększenie zatrudnienia w tych zakładach, - stwierdzono 1 przypadek choroby zawodowej u 1 osoby, - na koniec roku 2014 nie stwierdzono przypadku przekroczenia najwyższego dopuszczalnego stężenia czynników rakotwórczych. Eliminacja stosowania czynników rakotwórczych w istniejących zakładach nie jest możliwa z uwagi na profil prowadzonej działalności. - kontrole substancji chemicznych i ich mieszanin wykazały uchybienia w 4 zakładach i dotyczyły braku spisu stosowanych substancji chemicznych, niewłaściwego przechowywania substancji chemicznych, braku instrukcji stanowiskowych uwzględniających informację o substancjach chemicznych, braku kart charakterystyki, - nie stwierdzono nieprawidłowości przy dystrybucji i stosowaniu prekursorów kat 2 i 3, - nie wycofywano z obrotu produktów biobójczych. - 115 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Środki Zastępcze VIII.ŚRODKI ZASTĘPCZE W ramach aktualnie obowiązujących przepisów prawa tj. ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii oraz ustawy o Państwowej Inspekcji Sanitarnej w roku 2014 prowadzono nadzór nad środkami zastępczymi popularnie zwanymi „dopalaczami”. Nadzór sprawowany był głównie przez piony Higieny Żywności Żywienia i Przedmiotów Użytku, Higieny Pracy oraz Promocji Zdrowiai Oświaty Zdrowotnej. Na terenie powiatu świebodzińskiego nieujawniono w 2014r. działalności w zakresie wprowadzania do obrotu i produkcji środków zastępczych. Nie podejmowano współpracy z władzami samorządowymi w tym zakresie. Natomiast podejmowano działania w związku z otrzymanymi informacjami od służb celnych w sprawie ujawnienia. próby wprowadzenia do obrotu środków zastępczych i m.in. dot. osób zamieszkałych na terenie powiatu świebodzińskiego. Ponadto podjęto współpracę z Komendantem Powiatowej Policji w Świebodzinie w celu ustalenia i potwierdzenia danych osoby wskazanej w aktach. Ww. osoba złożyły pisemne oświadczenie, że produkty, które zamówiły od wskazanych firm przez internet zostały zakupione wyłącznie na użytek własny i nie prowadzą działalności związanej z ich dystrybucją. Nie przyjęto próśb o interwencje w sprawie wprowadzania do obrotu i produkcji środków zastępczych na terenie powiatu. W 2014r. lekarze świadczący usługi na terenie powiatu na terenie powiatu nie zgłosili podejrzeń zatruć i zatruć „środkami zastępczymi”. Infolinia uruchomiona przez GIS (800 060 800) udziela informacji dotyczących substancji psychoaktywnych. Umożliwia zgłaszanie przypadków wprowadzania do obrotu substancji niedozwolonych „środków zastępczych”. Biorąc pod uwagę skalę zagrożenia wynikającego z przyjmowania szczególnie przez młodzież „nowych narkotyków” prowadzone są stale na terenie powiatu działania edukacyjne wśród młodzieży i ich rodziców, poprzez organizowanie spotkań, prelekcji i dystrybucji materiałów edukacyjnych, szczególnie w ramach kampanii „Bezpieczne wakacje” i „Bezpieczne ferie”. - 116 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Higiena Dzieci i Młodzieży IX. WARUNKI SANITARNE W SZKOŁACH I INNYC PLACÓWKACH OŚWIATOWO-WYCHOWAWCZYCH W roku 2014 w zakresie higieny dzieci i młodzieży objęto nadzorem 81 placówek w tym 18 gabinetów profilaktyki zdrowotnej i pomocy przedlekarskiej. Tabela nr 27: Ilość wykonanych kontroli w roku 2014. RODZAJ KONTROLI LICZBA KONTROLI kontrole bieżące (kompleksowe, planowane) kontrole sprawdzające kontrole interwencyjne kontrole podejmowane z innymi komórkami kontrole miejsc wypoczynku kontrole tematyczne odbiory, opinie sanitarne inne w związku z otrzymanym pismem OGÓLNA LICZBA 28 13 10 0 32 18 5 5 111 Działalność pionu higieny dzieci i młodzieży ma na celu zapewnienie bezpiecznych warunków nauki i pobytu dzieci i młodzieży w placówkach oświatowo-wychowawczych oraz letniego i zimowego wypoczynku. W roku 2014r. kontynuowano nadzór nad przestrzeganiem przepisów oraz obowiązujących norm w zakresie: Oceny stanu sanitarnego i bezpiecznych warunków nauki, wychowania i wypoczynku. Wyposażenia pomieszczeń w odpowiednie meble i sprzęt. Oceny warunków pracy ucznia, które obejmują: - higieniczną ocenę rozkładów zajęć lekcyjnych; - ocenę dostosowania mebli szkolnych do wzrostu uczniów; - ocenę warunków zdrowotnych w pracowniach komputerowych w szkołach; - ocenę czynników fizycznych – temperatury wewnątrz pomieszczeń placówek oświatowo-wychowawczych. Oceny realizacji wymogów w zakresie stosowania niebezpiecznych substancji chemicznych i ich mieszanin w pracowniach chemicznych. Higienicznej oceny dotyczącej obciążenia uczniów tornistrami/plecakami w kl. I-VI szkół podstawowych. Kontroli bezpieczeństwa i higieny w czasie prowadzenia zajęć w-f w salach gimnastycznych, na boiskach szkolnych i sprawdzania warunków do utrzymania higieny po tych zajęciach. Oceny stanu sanitarnego gabinetów profilaktyki zdrowotnej i pomocy przedlekarskiej w szkołach, współpraca z pielęgniarkami w środowisku nauczania i wychowania. Bieżący nadzór oraz ocena przebiegu wypoczynku letniego i zimowego. W przypadku stwierdzonych nieprawidłowości udzielano instruktaży oraz prowadzono postępowanie administracyjne, wydawano zalecenia, wystąpienia pokontrolne. - 117 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Higiena Dzieci i Młodzieży Informacje o negatywnych ocenach dotyczących stanu sanitarno-technicznego przekazywane są organom prowadzącym. Skargi, prośby o interwencje zgłoszone w roku 2014 W 2014 roku przyjęto do załatwienia przez PPIS w Świebodzinie 8 próśb o interwencje w zakresie higieny dzieci i młodzieży tj. o 14,3 % więcej niż w roku 2013. Interwencje dotyczyły placówek oświatowo-wychowawczych, z których 1 interwencję uznano za uzasadnioną, 5 interwencje uznano za bezzasadne oraz 2 inne w pozostałych placówkach. W „pozostałych placówkach” ujęto: 1) Dnia 29.05.2014 otrzymano pismo interwencyjne dot. niewłaściwego stanu sanitarno – higienicznego panującego w Ośrodku Wypoczynkowym w Nowym Dworku. W dniu 30.05.2014r. przeprowadzono kontrolę interwencyjną, która była prowadzona w pionie Higieny Komunalnej przy udziale HDM-u. Kontrola nie wykazała nieprawidłowości w zakresie złego stanu sanitarno-technicznego i higienicznego w budynkach przeznaczonych dla gości. W obiektach w których przebywali uczestnicy wypoczynku nie stwierdzono obecności insektów, pajęczyn itp., a także innych nieprawidłowości zagrażających bezpieczeństwu przebywających tam dzieci. W czasie kontroli ustalono, że podczas pobytu w Ośrodku za utrzymanie czystości w pokojach odpowiadają uczestnicy wypoczynku. W dniu 30.05.2014r. sporządzono odpowiedź do osoby składającej pismo. 2) Dnia 08.12.2014 otrzymano pisemną informację z Biura Rzecznika Praw Dziecka z siedzibą w Warszawie o zbadanie warunków pobytu małoletnich w placówkach opiekuńczo- wychowawczych w Świebodzinie. Powyższy wniosek wpłynął do Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Świebodzinie, ponieważ powiat jest organem założycielskim tych obiektów, zatem zgodnie z przepisami przekazano sprawę do Lubuskiego Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Gorzowie Wlkp., celem załatwienia zgodnie z kompetencjami. Interwencje zasadne: 1) Dnia 13.01.2014 otrzymano informację od rodzica dziecka uczęszczającego do Niepublicznego Przedszkola w gminie Skąpe dot. zarażenia glistnicą kilkorga dzieci. W dniu 31.01.2014r. przeprowadzono kontrolę interwencyjną. Zgodnie z oświadczeniem pracownika przedszkola zostały zgłoszone 2 przypadki glistnicy w 2 grupach. Kontrola nie wykazała nieprawidłowości sanitarnych. Zalecono, aby wzmożyć w placówce reżim higienicznosanitarny tj. częściej dezynfekować klamki, zabawki, czyścić i dezynfekować dywany oraz zwracać szczególną uwagę na przestrzeganie podstawowych zasad higieny przez dzieci. Zalecono, aby przekazać otrzymane materiały edukacyjne nt. glistnicy rodzicom. 2) Dnia 21.01.2014 otrzymano informację od rodzica dziecka uczęszczającego do oddziału przedszkolnego w gminie Łagów dot. zarażenia wszawicą kilkorga dzieci. W dniu 22.01.2014r. przeprowadzono kontrolę interwencyjną. W czasie kontroli ustalono, że pierwsze dwa przypadki wszawicy wystąpiły w szkole podstawowej w listopadzie. Rodzice zostali poinformowani o problemie. Pielęgniarka przeprowadziła przegląd czystości głów wśród dzieci. W późniejszym czasie znów zaczęły pojawiać się pojedyncze przypadki wszawicy. Kontrola nie wykazała nieprawidłowości sanitarnych. Zalecono, aby wzmożyć w placówce reżim higieniczno-sanitarny- pranie i dezynfekowanie dywanów, zabawek pluszowych, materiałów obiciowych. Zalecono, aby przekazać materiały edukacyjne rodzicom. Dnia 28.01.2014r. PPIS w Świebodzinie oraz pracownik pionu HDiM w Świebodzinie uczestniczyli w spotkaniu zorganizowanym dla rodziców. Na spotkaniu przekazano rodzicom informację nt. wszawicy i glistnicy. - 118 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Higiena Dzieci i Młodzieży 3) Dnia 27.02.2014 otrzymano informację od babci uczennicy uczęszczającej do Publicznej Szkoły Podstawowej w gminie Świebodzin, która po raz kolejny zaraziła się wszawicą. W dniu 04.03.2014r. przeprowadzono kontrolę interwencyjną. W czasie kontroli ustalono, że problem wszawicy pojawił się w placówce w czerwcu 2013r. Wszyscy rodzice zostali poinformowani o występujących przypadkach wszawicy i konieczności kontroli czystości wśród uczniów. Pielęgniarka systematycznie dokonuje przeglądów czystości wśród uczniów. Dyrektorowi Szkoły przekazano stanowisko Departamentu Matki i Dziecka w sprawie zapobiegania i zwalczania wszawicy u dzieci i młodzieży oraz materiały edukacyjne nt. wszawicy. Zalecono, aby wdrożyć w placówce reżim higieniczno-sanitarny tj. częściej czyścić wykładziny, dywany, materace. Zalecono, aby przekazać otrzymane materiały edukacyjne rodzicom. 4) Dnia 03.10.2014 otrzymano informację od rodzica dziecka uczęszczającego do Niepublicznego Przedszkola w miejscowości Zbąszynek dot. złego stanu sanitarnotechnicznego pomieszczeń przedszkolnych, stosowania ręczników wielokrotnego użytku oraz oszczędne używanie środków higieny. W dniu 17.10.2014r. przeprowadzono kontrolę interwencyjną, w czasie której stwierdzono nieprawidłowości dot. powierzchni podłogi i ściany w jednej z sal oraz kratek odpływowych oraz nieosłoniętych grzejników w pomieszczeniu higieniczno- sanitarnym. W dniu 04.11.2014r. podmiot odniósł się do stwierdzonych nieprawidłowości. W dniu 26.11.2014r. przeprowadzono kontrolę sprawdzającą. Za stwierdzone nieprawidłowości wydano decyzję administracyjną. 5) Dnia 05.11.2014 otrzymano informację od rodzica dziecka uczęszczającego do Szkoły Podstawowej w gminie Łagów dot. zarażenia po raz kolejny wszawicą. W dniu 12.11.2014r. przeprowadzono kontrolę interwencyjną. W czasie kontroli ustalono, że przypadek wszawicy pojawił się w placówce. Wszyscy rodzice zostali poinformowani o występujących przypadkach wszawicy i konieczności kontroli czystości wśród uczniów. Pielęgniarka systematycznie dokonuje przeglądów czystości wśród uczniów. Zalecono, aby wzmożyć w placówce reżim higieniczno-sanitarny tj. częściej czyścić wykładziny, dywany, materace Interwencje bezzasadne-5 1) Dnia 08.04.2014 pracownik Epidemiologii otrzymał informację od lekarza rodzinnego dot. znacznego wzrostu zachorowań na glistnicę, świerzb i wszawicę wśród dzieci uczęszczających do Publicznych Przedszkoli i Publicznej Szkoły Podstawowej na terenie Świebodzina. Wskazane placówki stanowią „ogniska”, w których dochodzi do zakażeń. W dniu 21.05., 27.05., 04.06, 26.06.2014r. przeprowadzono kontrole interwencyjne w ww. placówkach. W wyniku przeprowadzonych kontroli nie stwierdzono nieprawidłowości sanitarno- higienicznych. We wszystkich placówkach zapewniono dostęp do cieplej bieżącej wody, ręczników jednorazowych, ręczników wielokrotnego użytku, papieru toaletowego, mydła. Piasek w piaskownicach został wymieniony, piaskownice były zabezpieczone przez zanieczyszczeniem odpadami zwierzęcymi, place zabaw były ogrodzone. Sanitariaty (oczka ustępowe były dezynfekowane kilka razy dziennie), zabawki, dywany były prane kilka razy w roku. Dyrektorom przekazano materiały edukacyjne nt. wszawicy, glistnicy i świerzbu celem rozdysponowania wśród rodziców. Ocena przygotowania szkół do nowego roku szkolnego Przed rozpoczęciem zajęć po wakacjach dokonuje się oceny przygotowania placówek oświatowych do nowego roku szkolnego. W wyniku przeprowadzonych kontroli sanitarnych oraz po uzyskaniu informacji od dyrektorów placówek szkolnych stwierdzono, że wszystkie szkoły są przygotowane do rozpoczęcia nowego roku szkolnego 2014/2015. Zakres i przebieg prac prowadzonych w placówkach przed rozpoczęciem roku szkolnego. - 119 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Higiena Dzieci i Młodzieży W szkołach przeprowadzane były remonty sal dydaktycznych, bloków żywieniowych, bloków sportowych, zapleczy sanitarnych oraz inne remonty i prace tj.: remont szatni przy oddziale "O", odmalowanie ciągu komunikacyjnego, remont pomieszczenia pedagoga szkolnego, remont gabinetu dyrektora oraz sekretariatu (pomalowanie powierzchni, wymiana oświetlenia, wymiana kafelek i umywalki w sekretariacie), remont nieczynnego gabinetu lekarskiego w celu przygotowania go na salę zabaw dla dzieci młodszych (zlikwidowanie ścianki działowej, wymiana oświetlenia, pomalowanie pomieszczenia), renowacja dachu, prace remontowe auli szkolnej (udrożnienie rynien, na dachu auli, wymiana spróchniałej belki sportowej, szpachlowanie, gruntowanie, malowanie ścian, naprawa instalacji elektrycznej, wymiana i montaż rolet zewnętrznych), remont pomieszczeń pielęgniarki szkolnej. W placówkach prowadzone były prace konserwatorsko-porządkowe tj: renowacja części urządzeń na placu zabaw, malowanie balustrady na klatce schodowej, mycie okien, lamperii, podłóg, stolików, mebli, pastowanie podłóg, pranie firan w pomieszczeniach szkolnych, naprawa sprzętu szkolnego. Tabela nr 28: Przygotowanie szkół do nowego roku szkolnego 2014/2015. Liczba szkół które ze względu na stan sanitarno – techniczny nie są przygotowa ne do nowego roku szkolnego w których prowadzono prace remontowo - przygotowawcze od których uzyskano informacje remonty rozbudowy prace dłużej* nowopowstałych w danym roku 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 Podstawowe 16 7 1 5 3 1 2 2 3 2 0 0 0 0 4 3 0 0 0 0 Gimnazja 5 5 2 4 4 2 2 3 4 0 0 0 0 0 6 4 0 0 0 0 Licea 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 Technika 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 Zasadnicze Zawodowe 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 Zespoły 5 2 0 2 1 0 1 2 2 0 0 0 0 0 2 0 0 0 0 0 Ogółem (suma wierszy od 01 do 06) 26 14 3 11 7 3 5 7 9 2 0 0 0 0 12 7 0 0 0 0 inne* blok sportowy blok żywieniowy ogółem szkół ogółem Charakterystyka placówek - 120 - zlikwidowanych w danym roku inne prace* prace zakończą się do 30 września trwały inne* 6 będą zaplecze sanitarne 5 blok żywieniowy 4 sale dydaktyczne 3 zaplecze sanitarne 2 sale dydaktyczne 1 w tym skontrolowanych 0 w ewidencji blok sportowy Rodzaj szkół prace konserwatorsko-porządkowe charakter prac: Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Higiena Dzieci i Młodzieży W latach 2011-2014 nie funkcjonowały na terenie powiatu placówki z brakiem wodociągów oraz zewnętrznymi ustępami. Brak podłączenia do sieci kanalizacyjnej stwierdzono w 5 placówkach tj.: w 3 przedszkolach i w 2 szkołach podstawowych (2 placówki na terenie gminy Szczaniec, 3 placówki na terenie gminy Zbąszynek). W roku 2014 niezachowanie standardów dostępności do urządzeń sanitarnych stwierdzono w 1 gimnazjum na terenie gminy Świebodzin. Nadal na terenie powiatu świebodzińskiego funkcjonują 2 placówki, w których nie ma zapewnionego dostępu do ciepłej bieżącej wody w sanitariatach przy każdej umywalce tj. 1 ośrodek kultury na terenie gminy Szczaniec, w którym nie ma w ogóle zapewnionego dostępu do ciepłej bieżącej wody oraz 1 gimnazjum na terenie gminy Świebodzin, gdzie brak ciepłej bieżącej wody w pomieszczeniu higieniczno-sanitarnym przeznaczonym dla chłopców, za stwierdzone nieprawidłowości wydano decyzję administracyjną. W roku 2014 w jednej placówce na terenie gminy Łagów występowało zbyt duże zagęszczenie w sali komputerowej (brak zachowanej odległości między sąsiadującymi monitorami). Przeprowadzona kontrola wykazała, że nakazy decyzji nie zostały wykonane. W związku z powyższym wystawiono upomnienie. Po otrzymaniu upomnienia nieprawidłowości usunięto. Liczba placówek Wykres nr 68: Placówki nauczania, wychowania i opieki (w tym gabinety profilaktyki zdrowotnej i pomocy przedlekarskiej w szkołach) oraz placówki wypoczynku nadzorowane przez PPIS w Świebodzinie w latach 2011-2014. 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 Stałe placówki nauczania i Placówki zimowego wychowania wypoczynku dzieci i młodzieży 2011 59 18 Placówki letniego wypoczynku dzieci i młodzieży 31 2012 79 7 24 2013 79 10 34 2014 81 7 25 - 121 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Higiena Dzieci i Młodzieży Wykres nr 69: Niepubliczne oraz publiczne placówki nauczania, wychowania i opieki (w tym gabinety profilaktyki zdrowotnej i pomocy przedlekarskiej w szkołach oraz placówki pracy pozaszkolnej) na terenie poszczególnych gmin. Gminy 35 30 25 33 20 15 20 10 5 0 Świebodzin Zbąszynek 8 7 7 6 Skape Łagów Szczaniec Lubrza W roku sprawozdawczym liczba szkól posiadających gabinety profilaktyki zdrowotnej i pomocy przedlekarskiej to 12 placówek na terenie powiatu świebodzińskiego, z czego około 67% szkół posiada takie gabinety. Tylko 4 placówki w razie potrzeby korzystają z Ośrodka Zdrowia zlokalizowanego w danej miejscowości. W roku 2014 wydano 13 decyzji administracyjnych w tym 3 decyzje zmieniające termin. Wydane decyzje dotyczyły w głównej mierze sal lekcyjnych i do innych zajęć dla dzieci i młodzieży, pozostałe dotyczyły ciągów komunikacyjnych w budynkach i stanu sanitarno- higienicznego toalet. Wyegzekwowano 5 w tym 3 z lat ubiegłych. W związku ze stwierdzonymi nieprawidłowościami wydano 9 decyzji opłatowych. Przez cały rok na placówki nauczania, wychowania i opieki oraz wypoczynku i rekreacji dzieci i młodzieży nie nałożono mandatów karnych. Ocena warunków pracy uczniów Tygodniowy rozkład zajęć lekcyjnych Prawidłowo opracowany plan zajęć dydaktyczno –wychowawczych powinien uwzględniać przede wszystkim równomierne obciążenie ucznia zajęciami w poszczególnych dniach tygodnia. Różnica liczby godzin lekcyjnych pomiędzy kolejnymi dniami tygodnia nie powinna być większa od 1 godziny. Higienicznej oceny rozkładów zajęć lekcyjnych dokonano dla łącznie 65 oddziałów tj. w 52 oddziałach w 7 szkołach podstawowych funkcjonujących samodzielnie, w 7 oddziałach w 1 gimnazjum funkcjonującym samodzielnie, w 3 oddziałach w 1 szkole podstawowej funkcjonującej w zespole oraz w 3 oddziałach w 1 technikum funkcjonującym w zespole. Nieprawidłowości stwierdzono w 2 szkołach podstawowych funkcjonujących samodzielnie w 13 oddziałach oraz w 1 oddziale w 1 szkole podstawowej funkcjonującym w zespole. - 122 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Higiena Dzieci i Młodzieży Zalecono, aby uwzględnić równomierne rozłożenie zajęć lekcyjnych w planie zajęć dydaktycznych klas w poszczególnych dniach na przestrzeni tygodnia. Tabela nr 29:Higieniczna ocena rozkładów zajęć lekcyjnych w roku 2014. Ocenie poddano rozkład Nieprawidłowe zajęć szkolnych stwierdzono Rodzaj placówek w ilu w ilu w ilu w ilu szkołach oddziałach szkołach oddziałach 0 Szkoły funkcjonujace samodzielnie Przedszkola 8. 9. 10. 01. szkoły podstawowe 02. 7 52 2 13 gimnazja 03. 1 7 0 0 licea ogólnokształcace 04. 0 0 0 0 ponadgimnazjalne szkoły zawodowe 05. 0 0 0 0 2 6 1 1 Zespoły szkół: w zespołachPlacówki fukkcjonujące 7. 06. przedszkola 07. szkoły podstawowe 08. 1 3 1 1 gimnazja 09. 0 0 0 0 licea ogólnokształcace 10. 0 0 0 0 ponadgimnazjalne szkoły zawodowe 11. 1 3 0 0 Stanowiska pracy ucznia i dziecka W roku 2014 oceny dostosowania mebli edukacyjnych do zasad ergonomii dokonano w 4 placówkach tj. w 1 szkole podstawowej funkcjonującej samodzielnie, w 3 gimnazjach funkcjonujących samodzielnie. Pomiary przeprowadzono w 28 oddziałach, oceniono 530 stanowisk pracy ucznia. Przeprowadzone w czasie pomiary wykazały, że w 3 placówkach , w 20 oddziałach 289 uczniów ma nieprawidłowo dostosowane stoliki i krzesła do wzrostu. Ponadto w wielu przypadkach dzieci korzystały ze stanowisk pracy większych niż przewiduje norma. Pomimo tego postawa dzieci przy stolikach była prawidłowa. W porównaniu do lat ubiegłych można zauważyć wzrost o około 25% niedostosowania mebli szkolnych do wzrostu dzieci. - 123 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Higiena Dzieci i Młodzieży Tabela n 30 : Ocena dostosowania mebli szkolnych do wzrostu dzieci w latach 2012-2013. 2012 2013 w ilu oddziałach w ilu placówkach stwierdzono niewłaściwe w ilu placówkach w ilu oddziałach w ilu placówkach oceniono dostosowanie mebli w ilu oddziałach w ilu oddziałach Rodzaj placówek stwierdzono niewłaściwe w ilu placówkach oceniono dostosowanie mebli szkoły podstawowe gimnazja zespół szkół, w tym: – szkoły podstawowe – gimnazja 4 4 2 2 3 1 2 1 0 2 1 0 9 3 0 3 1 0 2 0 0 2 0 0 2 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 OGÓŁEM 10 6 3 3 12 4 2 2 Tabela nr 31: Ocena dostosowania mebli szkolnych do wzrostu dzieci w 2014. ERGONOMIA MEBLI SZKOLNYCH I PRZEDSZKOLNYCH Oceniono dostosowanie mebli wzrostu uczniów i przedszkolaków Rodzaj placówek Szkoły funkcjonujace samodzielnie 0 do Nieprawidłowe stwierdzono w ilu w ilu ile placówkach oddziałach stanowisk w ilu w ilu ile placówkach oddziałach stanowisk 1. 2. 3. 4. 5. 6. szkoły podstawowe 02. 1 20 414 1 18 271 gimnazja 03. 3 8 116 2 2 18 licea ogólnokształcace 04. ponadgimnazjalne szkoły zawodowe 05. 0 0 0 0 Zespoły szkół: 06. Ocena higieniczna dotycząca obciążenia uczniów tornistrami/plecakami w klasach I-VI szkół podstawowych Higienicznej oceny obciążenia uczniów plecakami/tornistrami w roku 2014 na terenie powiatu świebodzińskiego dokonano w 6 szkołach podstawowych wiejskich oraz 1 szkole podstawowej miejskiej. Ocenie poddano 656 uczniów. Zbyt duży ciężar tornistra/plecaka lub pochylenie ciała wymuszone przez ten ciężar, powoduje zwiększenie obciążenia kręgosłupa oraz mięśni tułowia i może doprowadzić do deformacji układu kostnego. W związku z tym każdy uczeń powinien mieć tornister dostosowany do swojej sylwetki. Przekroczenia wagi tornistrów/plecaków związane są głównie z obowiązkiem posiadania obszernych zestawów (podręczniki, ćwiczenia, zeszyty) do każdego przedmiotu. Ponadto przekroczeń wagi tornistrów/plecaków należy dopatrywać się w przynoszeniu do szkoły książek i zeszytów z przedmiotów nie ujętych w planie lekcji, - 124 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Higiena Dzieci i Młodzieży noszeniu dodatkowo słowników, książek z biblioteki, przynoszeniu do szkoły różnych przedmiotów niezwiązanych z procesem nauczania (pamiętniki, zabawki, napoje), a także masywnej konstrukcji plecaków (stelaże, plecaki na kółkach). Pomiarów wagi tornistrów/plecaków w 2014r. dokonano w 7 szkołach podstawowych. Oceniono 656 uczniów w 43 oddziałach. Przekroczenie wagi tornistrów/plecaków w roku 2014 stwierdzono u 290 uczniów, czyli u 44,2% wszystkich ocenionych osób. Stanowi to spadek o 7,4% w porównaniu z rokiem ubiegłym. Dyrektorzy skontrolowanych placówek w których stwierdzono przekroczenia wagi tornistrów/plecaków otrzymali zalecenia pisemne. Tabela nr 32: Analiza porównawcza wyników pomiarów wagi tornistrów uczniów szkół na terenie powiatu świebodzińskiego w roku 2012, 2013 i 2014. Rok szkolny Przekroczenie Przekroczenie wagi tornistrów na wagi tornistrów wsi w mieście 2012 45,4% 53,1% 2013 49,9% 54,3% 2014 39,6 % 42,2 % W związku z tym, iż nadal brak jest normy określającej dopuszczalny ciężar tornistrów noszonych przez uczniów przyjęto, że obciążenie nie może być wyższe niż 10 % masy ciała ucznia. We wszystkich skontrolowanych placówkach istnieje możliwość pozostawienia części podręczników i przyborów szkolnych. Dyrektorzy skontrolowanych placówek otrzymali zalecenia pisemne, aby informować rodziców o konieczności kontroli zawartości tornistrów oraz włączyć do akcji nauczycielizwracanie uwagi na wygląd tornistrów sugerujący nadmierne przeciążenie. We wszystkich szkołach prowadzone były działania informacyjne i edukacyjne wśród rodziców i dzieci na temat racjonalnego i zgodnego z rozkładem zajęć lekcyjnych pakowania tornistrów, usuwania z nich rzeczy niepotrzebnych oraz nt. wpływu noszenia zbyt ciężkich tornistrów, a co za tym idzie powstawaniu i utrwalaniu się wad postawy. Wykres nr 70: Analiza porównawcza przekroczenia wagi tornistrów uczniów szkół na terenie powiatu świebodzińskiego w latach 2012, 2013, 2014. 60,00% 50,00% 40,00% Przekrocznie wagi tornistrów na wsi 30,00% 20,00% Przekrocznie wagi tornistrów w mieście 10,00% 0,00% 2012 2013 2014 Dojazdy dzieci do szkoły - 125 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Higiena Dzieci i Młodzieży Dowóz dzieci do szkół podstawowych i gimnazjalnych odbywa się na ogół autokarami szkolnymi bądź autobusami liniowymi. Dzieci przebywają pod opieką wychowawców lub innych osób zatrudnionych w tym celu. Do czasu odjazdu autokaru dzieci kończące zajęcia lekcyjne wcześniej przebywają w świetlicy szkolnej, również pod opieką wyznaczonych nauczycieli. Mikroklimat w pomieszczeniach W kontrolowanych placówkach zwraca się uwagę na wymianę powietrza, temperaturę, które są ważnymi czynnikami tworzącymi odpowiednie, higieniczne warunki mikroklimatu w obiekcie. Skład powietrza w pomieszczeniach zamkniętych, źle wentylowanych i niewietrzonych różni się składem chemicznym od powietrza atmosferycznego. Na skutek przebywania osób w pomieszczeniach zmienia się znacząco proporcja zawartości tlenu oraz dwutlenku węgla w powietrzu. Wzrost stężenia dwutlenku węgla powoduje, że osoby przebywające w pomieszczeniu odczuwają zmęczenie, senność, osłabienie koncentracji. Obecność mikroorganizmów chorobotwórczych (bakterii, wirusów, grzybów i ich zarodników, roztoczy) w powietrzu ma niekorzystny wpływ na zdrowie człowieka. Najlepszym środkiem zapobiegającym występowaniu zagrożeń związanych z zanieczyszczeniami powietrza w pomieszczeniach jest należyta wentylacja zapewniająca sprawną wymianę powietrza oraz aktywne wietrzenie pomieszczeń. Stan taki ma obowiązek zapewnić dyrektor placówki zgodnie z rozporządzeniem MEN i Sportu z dnia 31 grudnia 2002r.w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach. W roku 2014 w 9 placówkach stwierdzono brak zapewnionej odpowiedniej wentylacji (brak wentylacji grawitacyjnej lub niewystarczająca wentylacja grawitacyjna, brak wentylacji mechanicznej- jedynie okna uchylne)- do których wystosowano wystąpienia pokontrolne Ocena realizacji wymogów w zakresie stosowania niebezpiecznych substancji i preparatów chemicznych w pracowniach chemicznych W roku 2014 przeprowadzono 1 kontrolę w pracowni chemicznej w 1 gimnazjum. Nieprawidłowości nie stwierdzono. Dożywianie w placówkach szkolnych Na terenie powiatu świebodzińskiego dożywianie prowadzone było w różnych formach. Dzieci i młodzież uczęszczające do szkół miały możliwość skorzystania z napojów, śniadań, posiłków jednodaniowych lub dwudaniowych. W jednej placówce uczniowie korzystali z dożywiania prowadzonego w internacie. W roku 2014 władze samorządowe, organizacje pozarządowe dofinansowywały posiłki dla 402 uczniów szkół podstawowych i gimnazjów co stanowiło 38,2% uczniów w tych szkołach. W 2014 roku w programie ,,Szklanka mleka” uczestniczyły wszystkie szkoły podstawowe funkcjonujące na terenie powiatu świebodzińskiego tj. 16 placówek (w tym 4 funkcjonujące w zespołach)- mleko oferowane było dla 2628 uczniów. Wykres nr 71: Zestawienie procentowe dożywianych uczniów w latach 2011-2014 - 126 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Higiena Dzieci i Młodzieży 40 35 30 % dożywianych uczniów25 20 38,2 15 10 5 0 12,3 2011 15,57 12,32 2012 2013 2014 Wykres nr: Zestawienie procentowe dożywianych uczniów w latach 2011-2014 Opieka medyczna w placówkach szkolnych Opieka medyczna w placówkach szkolnych prowadzona była w gabinetach profilaktyki zdrowotnej i pomocy przedlekarskiej przez pielęgniarki środowiska szkolnego. W roku 2014 liczba szkół posiadających gabinety profilaktyki zdrowotnej i pomocy przedlekarskiej to około 67% szkół. Tylko 4 placówki w razie potrzeby korzystają z Ośrodka Zdrowia zlokalizowanego w danej miejscowości. Opieka pielęgniarska sprawowana jest w wybranych dniach tygodnia – najczęściej 1 dzień w tygodniu przez kilka godzin. Pielęgniarki środowiska szkolnego oprócz opieki medycznej prowadzą w placówkach działania profilaktyczne oraz edukację zdrowotną. System pierwszej pomocy W skontrolowanych placówkach oświatowo-wychowawczych, w szczególności w pomieszczeniach szkolnych tj. w gabinecie pielęgniarskim, pokoju nauczycielskim, pracowniach chemicznych, w pokoju nauczycieli wychowania fizycznego stwierdzono, że apteczki wyposażone są w niezbędne środki do udzielania pierwszej pomocy wraz z instrukcją jej udzielania. Ocena współpracy z pielęgniarkami medycyny szkolnej w zakresie zapobiegania chorobom zakaźnym oraz chorobom spowodowanym zaniedbaniami higienicznymi skóry, głowy, jamy ustnej. W roku 2014 przeprowadzono w 8 placówkach kontrole interwencyjne w związku z występowaniem wszawicy wśród uczniów. Powyższe kontrole wykazały, że w 3 obiektach występował problem wszawicy. Zalecono, aby wzmożyć w placówce reżim higienicznosanitarny- pranie i dezynfekowanie dywanów, zabawek pluszowych, materiałów obiciowych. Zalecono, aby przekazać materiały edukacyjne rodzicom. W jednej placówce w 2014r. Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Świebodzinie oraz pracownik Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Świebodzinie uczestniczyli w spotkaniu zorganizowanym dla rodziców dzieci uczęszczających do tych placówek. Na spotkaniu przekazano rodzicom informację nt. wszawicy i glistnicy. Świerzbu nie stwierdzono. W - 127 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Higiena Dzieci i Młodzieży czasie przeprowadzanych kontroli oraz telefonicznie i indywidualnie na bieżąco wyjaśniane były problemy związane z występowaniem wszawicy i glistnicy. Ocena mebli szkolnych i przedszkolnych w 2014r. Ocena mebli przedszkolnych Uzyskane dane wskazują, że na 20 przedszkoli w których przeprowadzono kontrole bieżące lub kontrole dot. oceny dostosowania mebli edukacyjnych do zasad ergonomii: - 100% certyfikatów na umeblowanie posiada 12 placówek, co stanowi 60% w stosunku do ogólnej liczby skontrolowanych przedszkoli; - powyżej 50% - 3 placówki posiadają certyfikaty, co stanowi 15 % w stosunku do ogólnej liczby skontrolowanych przedszkoli; - do 50% - 2 placówki posiadają certyfikaty, co stanowi 10% w stosunku do ogólnej liczby skontrolowanych przedszkoli; -do 25% - 3 placówki posiadają certyfikaty, co stanowi 15% w stosunku do ogólnej liczby skontrolowanych przedszkoli. Wykres nr 72: Wyposażenie przedszkoli na terenie powiatu świebodzińskiego w meble posiadające certyfikaty w roku 2014. 60,00% 100% certyfikatów 50,00% 40,00% 60,00% powyżej 50% certyfikatów 30,00% 20,00% 10,00% 15,00% 15,00% do 50% certyfikatów 10,00% do 25% certyfikatów 0,00% % placówek Ocena mebli szkolnych Ocena umeblowania szkolnego wykazała, że na 30 szkół (16 szkół podstawowych, 8 szkół gimnazjalnych, 4 zespoły szkół, 2 ponadgimnazjalne szkoły zawodowe), w których przeprowadzono kontrole bieżące lub kontrole dot. oceny dostosowania mebli edukacyjnych do zasad ergonomii – 1 placówka posiada meble szkolne bez certyfikatów, co stanowi 3,3% w stosunku do ogólnej liczby skontrolowanych szkół; - 100% certyfikatów – 0 placówek posiadających certyfikaty na meble szkolne, co stanowi 0% w stosunku do ogólnej liczby skontrolowanych szkół; - powyżej 50% - 5 placówki posiadają certyfikaty na meble szkolne, co stanowi 16,7% w stosunku do ogólnej liczby skontrolowanych szkół; - do 50% - 12 placówek posiadają certyfikaty, co stanowi 40% w stosunku do ogólnej liczby skontrolowanych szkół; - do 25% - 12 placówek posiada certyfikaty, co stanowi 40% w stosunku do ogólnej liczby skontrolowanych szkół. - 128 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Higiena Dzieci i Młodzieży Powyższe dane wskazują, że nadal w użytkowaniu przedszkoli i szkół znajdują się meble bez certyfikatów. Meble są w dobrym stanie technicznym, w miarę możliwości finansowych placówki starają się wymieniać sprzęt na nowy z certyfikatami. Wykres nr 73: Wyposażenie szkół podstawowych, gimnazjalnych, zespołów szkół na terenie powiatu świebodzińskiego w meble posiadające certyfikaty w roku 2014. 40,00% 40% 40,00% 35% 100% certyfikatów 30% powyżej 50% certyfikatów 25% 20% do 50% certyfikatów 16,70% 15% 10% 5% do 25% certyfikatów 3,30% 0% bez certyfikatów 0% % szkół Spełnienie wymogów w stosunku do urządzeń i sprzętu sportowego Ocena posiadania przez placówki urządzeń i sprzętu sportowego w przedszkolach wskazują, iż na 20 przedszkoli, w których przeprowadzono kontrole bieżące: – 100% certyfikatów na urządzenia i sprzęt posiada 11 przedszkoli, co stanowi 55% w stosunku do ogólnej liczby skontrolowanych przedszkoli; – powyżej 50% certyfikatów na urządzenia i sprzęt posiada 6 przedszkoli, co stanowi 30% w stosunku do ogólnej liczby skontrolowanych przedszkoli; – do 50% certyfikatów na urządzenia i sprzęt posiadają 2 przedszkola, co stanowi 10% w stosunku do ogólnej liczby skontrolowanych przedszkoli; – do 25% certyfikatów na urządzenia i sprzęt sportowy posiada 1 placówka, co stanowi 5% w stosunku do ogólnej liczby skontrolowanych szkół. Wykres nr 74: Wyposażenie przedszkoli na terenie powiatu świebodzińskiego w urządzenia posiadające certyfikaty w roku 2014. 50,00% 45,00% 40,00% 35,00% 30,00% 25,00% 20,00% 15,00% 10,00% 5,00% 0,00% 100% z certyfikatami powyżej 50% z certyfikatami do 50% z certyfikatami % placówek bez certyfikatów - 129 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Higiena Dzieci i Młodzieży Uzyskane dane wskazują iż na 30 szkół (16 szkół podstawowych, 8 szkół gimnazjalnych, 4 zespoły szkół, 2 ponadgimnazjalne szkoły zawodowe), w których przeprowadzono kontrole bieżące 1 placówka posiada urządzenia i sprzęt sportowy bez certyfikatów, co stanowi 3,3% w stosunku do ogólnej liczby szkół; - 100% certyfikatów na urządzenia i sprzęt sportowy posiada 5 placówek, co stanowi 16,7% w stosunku do ogólnej liczby skontrolowanych szkół; - powyżej 50% certyfikatów na urządzenia i sprzęt sportowy posiada 12 placówek, co stanowi 40% w stosunku do ogólnej liczby skontrolowanych szkół; - do 50% certyfikatów na urządzenia i sprzęt sportowy posiadają 3 placówki, co stanowi 10% w stosunku do ogólnej liczby skontrolowanych szkół; - do 25% certyfikatów na urządzenia i sprzęt sportowy posiadają 9 placówki, co stanowi 30% w stosunku do ogólnej liczby skontrolowanych szkół. Wykres nr 75: Wyposażenie szkół na terenie powiatu świebodzińskiego w urządzenia i sprzęt sportowy posiadające certyfikaty w roku 2014. 100% z certyfikatami 40,00% 35,00% powyżej 50% z certyfikatami 30,00% 25,00% do 50% z certyfikatami 20,00% 15,00% do 25% z certyfikatami 10,00% 5,00% bez certyfikatów 0,00% % placówek OCENA WARUNKÓW SANITARNO - HIGIENICZNYCH, W PLACÓWKACH LETNIEGO WYPOCZYNKU DZIECI I MŁODZIEŻY Liczba kontroli- 25 Liczba i przyczyny zgłaszanych interwencji- 0 interwencji - 130 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Higiena Dzieci i Młodzieży Ocena stanu sanitarno-porządkowego i sanitarno-technicznego skontrolowanych miejsc wypoczynku W trakcie kontroli szczególną uwagę zwracano na stan sanitarno-porządkowy oraz sanitarno-techniczny pomieszczeń, w których przebywali uczestnicy letniego wypoczynku. Na 10 skontrolowanych placówek nieprawidłowości sanitarne stwierdzono w 1 obiekcie tj. w Ośrodku Wypoczynkowym w Niesulicach. Uchybienia stwierdzono podczas kontroli 3 turnusów wypoczynku dzieci i młodzieży (dotyczą pokoi i ciągu komunikacyjnego). Uchybienia sanitarne stwierdzone w ww. obiekcie to: brak osłony na punkcie świetlnym w ciągu komunikacyjnym, zły stan sanitarno-techniczny powierzchni sufitu, zły stan sanitarno-techniczny powierzchni ościeżnicy przy drzwiach, brak osłon do pojemników na odpady komunalne. O stwierdzonych nieprawidłowościach poinformowano właściciela ośrodka, który zobowiązał się do ich usunięcia. W zakresie Higieny Komunalnej wydana została decyzja administracyjna nakazująca właścicielowi ośrodka usunięcie nieprawidłowości sanitarnotechnicznych. Zaopatrzenie w wodę (dotyczy obozów pod namiotami) W 4 skontrolowanych bazach obozowych 3 posiadały własne ujęcia wody,w 1 placówce woda do celów spożywczych i sanitarnych czerpana była z pobliskiego Ośrodka Wypoczynkowego z istniejącego przyłącza czerpalnego. W 1 bazie obozowej parametry wody nie odpowiadały przepisom obowiązującego rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 29 marca 2007r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi. Wydano decyzję administracyjną o warunkowej przydatności wody do spożycia. Stan sanitarny i wyposażenie łazienek oraz sanitariatów Nieprawidłowy stan sanitarny sanitariatów oraz uchybienia dot. Wyposażenia sanitariatów, z których korzystali uczestnicy wypoczynku letniego stwierdzono w 2 obiektach na 3 turnusach wypoczynku. Najczęściej stwierdzone uchybienia to zły stan sanitarno-techniczny powierzchni ścian, sufitu, uszkodzona pokrywa do pojemnika na odpady komunalne, zasłony prysznicowe i powierzchnie brodzików wyeksploatowane, brak pokryw do pojemników na odpady komunalne, drzwi do toalety uszkodzone (zacinające się), spłuczka uszkodzona, otwór w drzwiach - powierzchnia nierówna trudna do utrzymania w czystości, chodnik w złym stanie sanitarno-technicznym, progów przy wejściu pod prysznice, brak osłon na punktach świetlnych. W trakcie 2 kontroli 1 turnusu wypoczynku stwierdzono, że w sanitariatach panował nieporządek. O stwierdzonych nieprawidłowościach poinformowano właściciela ośrodka, który zobowiązał się do ich usunięcia. W zakresie Higieny Komunalnej w związku ze złym stanem sanitarno-higienicznym na właściciela ośrodka nałożono mandat, ponadto wydana została decyzja administracyjna nakazująca właścicielowi ośrodka usunięcie nieprawidłowości sanitarno- technicznych. Kontrole sprawdzające wykazały usunięcie stwierdzonych nieprawidłowości. - 131 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Higiena Dzieci i Młodzieży Zaopatrzenie w pościel W stałych bazach obozowych uczestnicy letniego wypoczynku dzieci i młodzieży posiadali najczęściej własne śpiwory, natomiast materace, koce, kołdry zapewnione były przez organizatora. Na koloniach i obozach zorganizowanych w obiektach stałych pościel, koce, kołdry, poduszki zapewnione były przez właścicieli obiektów. Utrzymanie właściwej temperatury i wentylacji w pomieszczeniach sypialnianych, Nieprawidłowości w tym zakresie nie stwierdzono. Zapewnienie opieki medycznej Spośród 24 skontrolowanych turnusów letniego wypoczynku opieka medyczna zapewniona była na każdym turnusie – w większości opieka pielęgniarska (24 h/dobę, kilka godzin dziennie lub w razie potrzeby) oraz ratownicy medyczni, w 1 przypadku lekarz. Dzieci i młodzież miały zapewnioną fachową kadrę kierowniczą, pedagogiczną oraz nadzór ratownika, korzystały z miejsc wykorzystywanych do kąpieli w miejscach wyznaczonych lub własnych. W trakcie kontroli oceniano karty kwalifikacyjne uczestników kolonii i obozów, uprawnienia pedagogiczne wychowawców i kierowników. W czasie kontroli 3 turnusów wypoczynku - 2 obozy pod namiotami bez stałej infrastruktury komunalnej i 1 obóz pod namiotami ze stałą infrastrukturą komunalną nie okazano do wglądu dokumentacji zdrowotnej kadry. Odnotowane przypadki zachorowań i urazów- odnotowano 1 złamanie ręki, 2 stłuczenia stopy, 1 skręcenie kostki, 1 złamanie kości udowej, 1 skręcenie kolana, 1 silna reakcja alergiczna na ukąszenie osy, 1 złamanie 3 żeber, 1 dławienie się (połknięto kolczyk). Urazy konsultowane były na SOR-ze w Szpitalu w Świebodzinie lub dzieci zawożone były do Szpitala Wojewódzkiego w Zielonej Górze. Nie wydano decyzji administracyjnych merytorycznych, nie nałożono decyzji nakładających obowiązki niepieniężne, nie nałożono mandatów karnych. Wypoczynek zimowy na terenie powiatu W roku 2014 na terenie powiatu świebodzińskiego wypoczynek zimowy zorganizowano w miejscach zamieszkania oraz w formie wyjazdowej. Wypoczynek zimowy organizowany był głównie przez placówki oświatowo-wychowawcze, domy kultury, ośrodki sportowe, świetlice wiejskie i środowiskowe, bibliotekę miejską. Dzieci i młodzież miały możliwość uczestniczenia w zajęciach organizowanych na terenie Miejskiej Hali Sportowej oraz lodowisku w Świebodzinie, dzieci mogły również korzystać z basenu. W trakcie trwania ferii zimowych przeprowadzono 6 kontroli wypoczynku w miejscu zamieszkania oraz 1 kontrolę wypoczynku w formie wyjazdowej. Spośród skontrolowanych miejsc wypoczynku 4 nie zostały zgłoszone do Kuratorium Oświaty w związku z tym, powyższą informację przekazano pracownikom Kuratorium Oświaty w Gorzowie Wlkp.- TZW w Międzyrzeczu. W trakcie kontroli w dwóch placówkach nie okazano do wglądu orzeczeń do celów sanitarno-epidemiologicznych. - 132 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Higiena Dzieci i Młodzieży We wszystkich skontrolowanych miejscach wypoczynku dzieci miały zapewniony dostęp do środków higieny osobistej (papieru toaletowego, ręczników jednorazowych, mydła w płynie). Wszystkie zorganizowane zajęcia odbywały się pod nadzorem nauczycieli i opiekunów. Na stronie internetowej PSSE umieszczono informację nt. wypoczynku zimowego w roku 2014r. - zasad organizowana, informacje dla rodziców, dane kontaktowe w razie ewentualnych nieprawidłowości i wątpliwości związanych z wypoczynkiem dzieci i młodzieży. Powyższą informację przekazano również do urzędów miast i gmin, Starostwa Powiatowego w Świebodzinie oraz placówek oświatowo-wychowawczych i pracy pozaszkolnej. Wspólnie z pracownikiem promocji zdrowia prowadzono dystrybucję materiałów edukacyjnych: profilaktyka uzależnień (tytoń, dopalacze), profilaktyka HIV/AIDS. W związku z kampanią ,,Zdrowe ferie zimowe” przeprowadzono narady z opiekunami uczestników wypoczynku dot. edukacji dzieci w zakresie promocji zdrowego stylu życia i bezpieczeństwa podczas wypoczynku. Kontrole wypoczynku zimowego przeprowadzono wspólnie z pracownikami Epidemiologii, Promocji Zdrowia lub Higieny Żywności, Żywienia i Przedmiotów Użytku. Dodatkowo pracownicy Higieny Komunalnej przeprowadzili kontrolę sanitarną w Ośrodku Sportu i Rekreacji w Zbąszynku, gdzie również był organizowany wypoczynek zimowy. Nieprawidłowości sanitarnych nie stwierdzono. Pracownik sekcji HŻŻiPU przeprowadził kontrolę stołówki przy ośrodku wypoczynkowym, w którym zorganizowany był wypoczynek zimowy, nieprawidłowości sanitarnych nie stwierdzono. W czasie wypoczynku w 5 skontrolowanych placówkach prowadzono dożywianie: w 1 placówce- 3 posiłki dziennie (śniadania, obiady dwudaniowe, kolacje); w 1 placówceobiady dwudaniowe i podwieczorek; w 1 placówce – śniadania; w jednej placówce - mleko w kartonikach; w 1 placówce- owoce, napoje. W pozostałych miejscach wypoczynku dzieci przynosiły śniadania własne. Główną atrakcją zimowisk były zajęcia sportowo-rekreacyjne (turnieje siatkówki, koszykówki, piłki nożnej, tenisa stołowego, piłki ręcznej, siatko-nogi, badmintona, unihokeja, gry i zabawy na wesoło: piłka ręczna dla dzieci klas I-IV, ,,dwa ognie”, rozgrywki w ringo, ćwiczenia akrobatyczne, gra w kręgle, skok wzwyż, wyścigi sztafetowe, zajęcia na basenie). W przypadku sprzyjających warunków atmosferycznych dzieci i młodzież miały możliwość skorzystania z lodowiska, Skate- Park, Mini- Boiska ze sztuczną nawierzchnią. Zorganizowano również dla dzieci zajęcia fotograficzne, zajęcia stolikowe, dyskoteki, zajęcia teatralne, recytacja wierszy, zajęcia komputerowe, wyjazdy do muzeum, gry i zabawy z j. Angielskim, quiz religijny, czytanie baśni, zajęcia muzyczno-taneczne, nauka gry w szachy, seanse filmowe, zajęcia plastyczne, zajęcia wokalne i muzyczne, gry i zabawy logiczne, gry planszowe, gry i zabawy integracyjne, zajęcia świetlicowe, zajęcia kulinarne. W czasie trwania ferii zimowych na terenie powiatu świebodzińskiego odbył się 1 wypoczynek w formie wyjazdowej. Znacznie mniej zajęć w czasie ferii organizowały szkoły, ograniczały się do zapewnienia dodatkowych zajęć sportowo-rekreacyjnych na bazie infrastruktury wykorzystywanej do zajęć w-f. Niezależnie od formy, w trakcie przeprowadzania kontroli sanitarnych oraz na podstawie uzyskanych informacji stwierdzono, że w części placówek organizatorzy wypoczynku zapewniali dzieciom i młodzieży zdrowe, bezpieczne i higieniczne warunki. Pomimo wysłanego do urzędów miast i gmin, Starostwa Powiatowego w Świebodzinie oraz placówek oświatowo-wychowawczych pisma informującego o konieczności zgłoszenia wypoczynku do kuratora oświaty właściwego ze względu na - 133 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Higiena Dzieci i Młodzieży miejsce siedziby lub zamieszkania organizatora nadal bardzo wiele wypoczynków jest organizowanych ,,na dziko”. Do Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Świebodzinie nie wpłynęły wnioski dot. przeprowadzenia kontroli interwencyjnych w sprawie niewłaściwych warunków sanitarno-higienicznych w miejscach wypoczynku dzieci i młodzieży na terenie powiatu. PODSUMOWANIE W wyniku przeprowadzanych kontroli sanitarnych w placówkach oświatowowychowawczych można zauważyć, że stan sanitarno-higieniczny oraz sanitarno-techniczny ulega poprawie. Przeprowadzane są bieżące remonty sal dydaktycznych, bloków żywieniowych, bloków sportowych oraz zapleczy sanitarnych. Pomimo zauważalnej poprawy w placówkach nadal można stwierdzić uchybienia sanitarno-techniczne. Według oświadczeń Dyrektorów szkół i przedszkoli brak jest wystarczających środków finansowych w stosunku do potrzeb, co uniemożliwia zapewnienie właściwych standardów sanitarno-technicznych w placówkach. Dwie placówki (gimnazjum na terenie gminy Świebodzin i dom kultury na terenie gminy Szczaniec) wciąż mają problem z zapewnieniem dostępu do ciepłej bieżącej wody w pomieszczeniach sanitarnych. W dalszym ciągu w szkołach przeważają sale rekreacyjno-zastępcze, a nie gimnastyczne pełnowymiarowe. W roku 2014 roku nie funkcjonowały placówki z budynkami w złym stanie higieniczno-sanitarnym oraz technicznym. W roku 2014 roku nie funkcjonowały placówki z brakiem wodociągów. Brak podłączenia do sieci kanalizacyjnej stwierdzono w 5 placówkach tj. 3 przedszkola (2 placówki w gminie Zbąszynek i 1 w gminie Szczaniec) oraz 2 szkoły podstawowe- 2 placówki (1 placówka w gminie Zbąszynek i 1 w gminie Szczaniec). Placówki te posiadają własne zbiorniki bezodpływowe. W skontrolowanych obiektach w 2014r. nie znalazły się placówki, które korzystają z ustępów zewnętrznych. Tylko w jednej placówce stwierdzono niedostosowanie do standardów dostępności do urządzeń sanitarnych, tj: gimnazjum na terenie Świebodzina. W roku sprawozdawczym liczba szkól posiadających gabinety profilaktyki zdrowotnej i pomocy przedlekarskiej to 12 placówek na terenie powiatu świebodzińskiego, z czego około 67% szkól posiada takie gabinety. Tylko 4 placówki w razie potrzeby korzystają z Ośrodka Zdrowia zlokalizowanego w danej miejscowości. W roku 2014 wydano 13 decyzji administracyjnych w tym 3 decyzje zmieniające termin. Wydane decyzje dotyczyły w głównej mierze sal lekcyjnych i do innych zajęć dla dzieci i młodzieży, pozostałe dotyczyły ciągów komunikacyjnych w budynkach i stanu sanitarnohigienicznego toalet. Wyegzekwowano 5 w tym 3 z lat ubiegłych. W związku ze stwierdzonymi nieprawidłowościami wydano 9 decyzji opłatowych. Przez cały rok na placówki nauczania, wychowania i opieki oraz wypoczynku i rekreacji dzieci i młodzieży nie nałożono mandatów karnych. Pomiarów wagi tornistrów/plecaków w 2014r. dokonano w 7 szkołach podstawowych. Oceniono 656 uczniów w 43 oddziałach. Przekroczenie wagi tornistrów/plecaków w roku 2014 stwierdzono u 290 uczniów, czyli u 44,2% wszystkich ocenionych osób. Stanowi to spadek o 7,4% w porównaniu z rokiem ubiegłym. W roku 2014 oceny dostosowania mebli edukacyjnych do zasad ergonomii dokonano w 4 placówkach tj. w 1 szkole podstawowej funkcjonującej samodzielnie, w 3 gimnazjach funkcjonujących samodzielnie. Pomiary przeprowadzono w 28 oddziałach, oceniono 530 - 134 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Higiena Dzieci i Młodzieży stanowisk pracy ucznia/przedszkolaka. Przeprowadzone w czasie pomiary wykazały, że w 3 placówkach , w 20 oddziałach 289 uczniów/przedszkolaków ma nieprawidłowo dostosowane stoliki i krzesła do wzrostu. Ponadto w wielu przypadkach dzieci korzystały ze stanowisk pracy większych niż przewiduje norma. Pomimo tego postawa dzieci przy stolikach była prawidłowa. Podczas przeprowadzonych kontroli w roku 2014 nie stwierdzono zagęszczenia w klasach. W roku sprawozdawczym wykonywano 2 pomiary w 2 przedszkolach w zakresie natężenia oświetlenia elektrycznego w pomieszczeniach. Za stwierdzone nieprawidłowości w obydwu placówkach wystawiono decyzje administracyjne. W placówkach, w których nie okazano do wglądu protokołów pomiarów natężenia oświetlenia sztucznego w pomieszczeniach pouczano o konieczności wykonywania ww. pomiarów. W roku 2014 nie stwierdzono w żadnej placówce niezapewnienia odpowiedniej temperatury w pomieszczeniach budynku. W roku 2014 w 9 placówkach stwierdzono brak zapewnionej odpowiedniej wentylacji (brak wentylacji grawitacyjnej lub niewystarczająca wentylacja grawitacyjna, brak wentylacji mechanicznej- jedynie okna uchylne)- do których wystosowano wystąpienia pokontrolne. - 135 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Nadzór Zapobiegawczy X. DZIAŁALNOŚĆ W RAMACH ZAPOBIEGAWCZEGO NADZORU SANITARNEGO Działalność zapobiegawczego nadzoru sanitarnego dotyczyła zakresu określonego w art. 3 ustawy z dnia 14 marca 1985 r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej (Dz. U. z 2011 r. Nr 212, poz. 1263 z późn. zm.). Działania ww. komórki organizacyjnej są podejmowane na wniosek organów administracji samorządowej lub inwestorów i mają na celu zapewnienie właściwego stanu sanitarno-higienicznego w realizowanych obiektach, takich jak placówki ochrony zdrowia, obiekty żywieniowe i żywnościowe, zakłady pracy oraz wyeliminowanie zagrożeń i uciążliwości zrealizowanych obiektów dla zdrowia ludzi zamieszkałych w ich sąsiedztwie bądź przebywających w ich otoczeniu. Do podstawowych zadań samodzielnego stanowiska pracy ds. zapobiegawczego nadzoru sanitarnego należy wydawanie opinii pod względem wymagań higienicznych i zdrowotnych w niżej wymienionych sprawach: - projektów miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, - wniosków dotyczących konieczności wykonania raportu o oddziaływaniu inwestycji na środowisko i jego zakresu, - wniosków o uzgadnianie warunków realizacji inwestycji przed wydaniem decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach przedsięwzięcia, - wniosków o przeprowadzenie kontroli w trakcie realizacji inwestycji, - wniosków o uzgodnienie dokumentacji projektowej inwestycji, - uczestniczenie w dopuszczeniu do użytku obiektów budowlanych. Opiniowanymi przedsięwzięciami mogącymi zawsze znacząco oddziaływać na środowisko, planowanymi do realizacji przez inwestorów prywatnych, były stacje demontażu pojazdów wycofanych z eksploatacji w Rogozińcu i Świebodzinie oraz instalacja do odzysku tworzyw sztucznych w Rogozińcu (3 opinie negatywne). Zaopiniowano 3 przedsięwzięcie mogące potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko, tj budowa 3 zespołów paneli fotowoltaicznych w Niedźwiedziu (opinie pozytywne). Pracownik zapobiegawczego nadzoru sanitarnego brał czynny udział w procesie budowlanym realizowanych inwestycji. W trakcie uzgadniania dokumentacji projektowej (18 - 136 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Nadzór Zapobiegawczy opinii) oraz w trakcie uczestniczenia w dopuszczeniu obiektów budowlanych do użytkowania (26 obiektów) zwracano uwagę na takie zagadnienia, jak zapewnienie właściwych warunków higienicznych i zdrowotnych w miejscach pobytu ludzi, a także odpowiednich warunków pracy zatrudnionym w zakładach. W głównej mierze były to budowa lub rozbudowa budynków produkcyjnych i magazynowych oraz budowa lub rozbudowa obiektów z przeznaczeniem na handel lub usługi, a także budowa obiektów infrastruktury drogowej i sieci kanalizacyjnej. Najwięcej inwestycji zrealizowano w gminie Świebodzin oraz Zbąszynek. Biorąc pod uwagę wymagania techniczne i sanitarne stan obiektów budowlanych oddawanych do użytkowania nie odbiegał od wymogów zawartych w przepisach. W 18 przypadkach zgłoszono zastrzeżenia do stanu faktycznego, z tego 9 opinii było negatywnych. W żadnym rozpatrywanym przypadku nie zgłoszono zażaleń lub skarg na procedury odbioru i dopuszczenia obiektu do użytkowania. Ilość rozpatrzonych wniosków kształtuje się następująco: - uzgodnienie zakresu i stopnia szczegółowości informacji wymaganych w prognozie oddziaływania dotyczącej projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego oraz studiów uwarunkowań i kierunków zagospodarowania - 4 opinie, - projekty miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego oraz studiów jak wyżej - 4 opinie, - zapytania o konieczności przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko i sporządzenia raportu oddziaływaniu na środowisko i jego zakresie - 19 opinii, w tym w 16 przypadkach wnoszono o przeprowadzenie oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko i o nałożenie na inwestora obowiązku opracowania raportu i określono zakres jego zawartości, - środowiskowe uwarunkowania - 7 uzgodnień warunków realizacji inwestycji przed wydaniem decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach przedsięwzięć, - projekty budowlane - 18 opinii, - 137 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Nadzór Zapobiegawczy - dopuszczenie do użytkowania obiektów budowlanych – 26 opinii (w tym 8 pozytywnych bez uwag, 9 pozytywnych z uwagami i 9 negatywnych). Opinie negatywne, wydane w trakcie dopuszczenia obiektów budowlanych do użytkowania dotyczyły wykonania robót budowlanych niezgodnie z projektami budowlanymi lub sporządzenia dokumentacji projektowej w sposób niezgodny z obowiązującymi przepisami dotyczącymi zapewnienia właściwego oświetlenia światłem dziennym pomieszczeń stałej pracy. W 2014 r. nie oddawano do użytku przedsięwzięć wpływających zasadniczo na stan sanitarny powiatu. Tabela nr 33: Liczby uzgodnień i inwestycji dopuszczonych do użytkowania. Rok Rodzaj działalności Liczba uzgodnionych miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego i studiów uwarunkowań i kierunków zagospodarowania Liczba uzgodnionych przedsięwzięć przed wydaniem decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach Liczba uzgodnionych projektów budowlanych inwestycji Liczba inwestycji dopuszczonych do użytkowania 2010 2011 2012 2013 2014 7 8 5 2 4 7 6 6 4 7 1 3 7 5 18 17 20 32 19 26 Podsumowanie Z poszczególnych działań w zakresie zapobiegawczego nadzoru sanitarnego wynika, że w ostatnim okresie pozostaje na porównywalnym poziomie liczba uzgodnionych miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, uzgodnień przedsięwzięć w zakresie środowiskowych uwarunkowań oraz zwiększyła się liczba uzgodnień projektów budowlanych inwestycji oraz liczba inwestycji dopuszczonych do użytkowania. Działania inwestycyjne na terenie powiatu nie stworzyły istotnych zagrożeń sanitarnych dla mieszkańców. Ścisła współpraca Państwowej Inspekcji Sanitarnej z organami samorządowymi i innymi inspekcjami eliminowała inwestycje nie w pełni chroniące mieszkańców i środowisko. Realizacje inwestycji w większości przypadków zgodne były z opracowaniami projektowymi, jednak należy zauważyć, że same opracowania projektowe zawierały błędy, nierzadko bardzo poważne. Stosowane urządzenia technologiczne i rozwiązania projektowe użytkownikom lepsze warunki pobytu i większe bezpieczeństwo zdrowotne. - 138 - stwarzają Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Promocja zdrowia i oświata zdrowotna XI. PROMOCJA ZDROWIA I OŚWIATA ZDROWOTNA I. Zadania realizowane przez pion Promocji Zdrowia i Oświaty Zdrowotnej w roku 2014. Wszystkie zadania podejmowane w zakresie promocji zdrowia wynikają i są zgodne z założeniami Narodowego Programu Zdrowia i wytycznych Światowej Organizacji Zdrowia. Podejmowane działania dostosowane są do potrzeb zdrowotnych środowiska lokalnego powiatu Świebodzińskiego. Realizacja zadań w zakresie promocji zdrowia i oświaty zdrowotnej w 2014 roku polegała na realizacji i koordynowaniu interwencji programowych i nieprogramowych. Podejmowane działania dotyczące poszczególnych interwencji opierały się na realizacji zadań wynikających z wcześniej ustalonych harmonogramów. Realizowane działania dotyczyły przede wszystkim profilaktyki chorób zakaźnych, zapobiegania nowotworom, profilaktyki nadwagi i otyłości, oraz profilaktyki uzależnień, szczególnie zdrowotnych następstw palenia tytoniu. Realizacja zadań odbywała się po przez: - inicjowanie, wdrażanie i koordynowanie programów edukacyjnych, - organizowanie narad, - dystrybucję materiałów edukacyjnych, - nagłośnienie problematyki zdrowotnej w lokalnych mediach, - nadzorowanie działalności oświatowo – zdrowotnej. Placówki, w których przedstawiciele Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Świebodzinie prowadzili nadzór z zakresu Promocji Zdrowia i Oświaty Zdrowotnej to: - Placówki nauczania i wychowania –68 Łączna liczba wizytacji przeprowadzona w w/w placówkach w 2014 roku –54 Ponadto przeprowadzono 78narad. Uczestnikami powyższych działań byli: - Szkolni koordynatorzy programów, - Dyrektorzy Szkół, - Pielęgniarki Środowiska Szkolnego, - Pedagodzy Szkolni, - Przedstawiciele Starostwa Powiatowego w Świebodzinie, - Przedstawiciele Szpitala w Świebodzinie, - Przedstawiciele Urzędów Gmin. W 2014 roku pion promocji zdrowia i oświaty zdrowotnej nadzorował działalność 68 placówek oświatowo wychowawczych. W nadzorowanych placówkach przeprowadzono łącznie 54 wizytacje. Celem wizytacji była ocena sposobu realizacji interwencji programowych. - 139 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Promocja zdrowia i oświata zdrowotna Wykres Nr 76: Wizytacje w podległych placówkach w latach 2011r. – 2014r. 100 80 2011 rok 60 2012 rok 40 2013 rok 20 2014 rok 0 Wizytacje Tabela Nr 34:Liczba przeprowadzonych wizytacji w latach 2011r.- 2014r. Lp. Formy działalności w zakresie PZ 1. Wizytacje 2011 rok 2012 rok 2013 rok 2014 rok 81 84 68 54 Malejąca liczba wizytacji spowodowana jest brakiem możliwości przeprowadzania wizytacji w trakcie akcji lato, akcji zima oraz w placówkach leczniczych (brak odpowiedniego załącznika) Ponadto w 2014 roku przeprowadzono: - 78 narady z inauguracji programów i organizacji działań edukacyjnych, Wykres nr 77:Narady i szkolenia przeprowadzony w latach 2011r. – 2014r. 100 80 60 Narady 40 Szkolenia 20 0 2011 rok 2012 rok 2013 rok 2014 Tabela Nr 34: Liczba narad i szkoleń przeprowadzanych w latach 2010r. -2013r. Lp. 1. 2. Formy działalności w zakresie PZ Narady Szkolenia 2011 rok 2012 rok 2013 rok 2014 rok 27 1 97 3 78 1 78 0 - 140 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Promocja zdrowia i oświata zdrowotna II W roku 2014 realizowano następujące programy profilaktyczne: 1. Wojewódzki Program Profilaktyki Nowotworów. Profilaktyka Raka Piersi i Szyjki Macicy. Program adresowany był do dziewcząt szkół ponadgimnazjalnych, pacjentek zakładów opieki zdrowotnej. Celem programu było zmniejszenie liczby zachorowań na raka piersi oraz raka szyjki macicy poprzez propagowanie profilaktyki wśród ogółu kobiet, w tym także uczennic za szkół ponadgimnazjalnych. W 2014 roku program był realizowany w 12 szkołach (szkoły gimnazjalne i ponadgimnazjalne), co stanowi 100 % szkół tego typu, 3 zakładach opieki zdrowotnej (szpitale), co stanowi 100% ogólnej liczby szpitali. W trakcie realizacji programu przeprowadzono: 4 wizytacje, 2 narady, 6 prelekcji z prezentacją multimedialną i nauką samobadania piersi na fantomie, 4 punkty edukacyjno – informacyjne. Ogółem działaniami edukacyjnymi w całym powiecie objęto 7.475 Wykres nr 78: Liczba osób objęta edukacją programu w latach 2011-2014 14000 12000 10000 2011 8000 2012 6000 2013 4000 2000 7606 11618 12900 2014 7475 0 Dokumentacja fotograficzna: Punkt edukacyjno – informacyjny w trakcie konferencji „Tradycyjna i Nowoczesna”. - 141 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Promocja zdrowia i oświata zdrowotna Nauka samobadania piersi w trakcie konferencji „Tradycyjna i Nowoczesna”. Prelekcja wśród uczniów LO na temat profilaktyki raka piersi oraz nauka samobadania piersi na fantomie. Prelekcja wśród uczniów ZST w Zbąszynku oraz PZSTiZ w Świebodzinie na temat profilaktyki raka piersi oraz nauka samobadania piersi na fantomie. - 142 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Promocja zdrowia i oświata zdrowotna 2. Program profilaktyki nadwagi i otyłości pt. „Trzymaj Formę!” Głównym celem programu było kształtowanie prozdrowotnych nawyków uczniów oraz pogłębianie wiedzy na temat znaczenia zbilansowanej diety i aktywności fizycznej. Program realizowany był w szkołach metoda projektu, dzięki której uczniowie wspólnie z nauczycielami, rodzicami i środowiskiem lokalnym opracowali metody propagowania zasad zdrowego stylu życia, przy wykorzystaniu różnorodnych form pracy, m.in. prelekcji, zajęć praktycznych, ćwiczeń, konkursów, przygotowano własne ulotki i plakaty oraz stoiska ze zdrową żywnością. W 2014 roku program realizowany był w 6 szkołach podstawowych na 20 szkół w powiecie (31%)oraz w 4 szkołach gimnazjalnych na 8 szkół w powiecie (50%). Łącznie działaniami edukacyjnymi objęto 2114 uczniów oraz ok. 900 rodziców. W trakcie realizacji programu przeprowadzono: 9 wizytacji, 9 narad. Dokumentacja fotograficzna: Prelekcja wśród uczniów na temat racjonalnego odżywiania w Katolickim Gimnazjum Społecznym w Świebodzinie. W trakcie Obchodów Dnia Marchewki w PSP Nr 6 w Świebodzinie. - 143 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Promocja zdrowia i oświata zdrowotna Wykres nr 79:Liczba szkół oraz uczniów realizujących program „Trzymaj Formę!” w latach 2011-2014 4000 1336 1654 2114 Liczb szkół 2000 0 Liczba uczniów 10 2011/2012 12 2012/2013 Liczb szkół 10 2013/2014 3. Krajowy Program Zwalczania AIDS i Zapobiegania Zakażeniom HIV. Głównym celem programu było przekazanie rzetelnej informacji na temat zakażeń wirusem HIV oraz dostarczanie wiedzy i kształtowanie właściwych postaw wobec osób żyjących z HIV i chorych na AIDS. W 2014 roku program profilaktyki HIV/AIDS realizowany był 14 szkołach (szkoły gimnazjalne i ponadgimnazjalne), co stanowi 100 % szkół tego typu oraz w 3 zakładach opieki zdrowotnej (szpitale), co stanowi 100 % ogólnej liczby szpitali. Łącznie działaniami edukacyjnymi objęto15.080 osób. W trakcie realizacji programu przeprowadzono: 2 wizytacje, 24 narady, 4 punkty edukacyjno - informacyjne, 1 udział w spektaklu, 1 konkurs wiedzy. Wykres nr 80: Liczba osób objęta edukacją programu w latach 2011-2014 16000 14000 12000 2011 10000 2012 8000 6000 4000 2013 10496 10500 13510 2000 0 - 144 - 15080 2014 Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Promocja zdrowia i oświata zdrowotna Dokumentacja fotograficzna: IV Powiatowy Konkurs Wiedzy o HIV/AIDS pt. „Wiedza ratuje życie”. IV Powiatowy Konkurs Wiedzy o HIV/AIDS pt. „Wiedza ratuje życie”. 4. Program Ograniczania Zdrowotnych Następstw Palenia Tytoniu. Celem programu było zmniejszenie zachorowań i zgonów wynikających z palenia tytoniu poprzez zmniejszenie ekspozycji na dym tytoniowy. Program adresowany był do uczniów wszystkich typów szkół, nauczycieli, pracowników służby zdrowia, pacjentów oraz osób uzależnionych i ich rodzin. W ramach realizacji programu zorganizowano 2 kampanie antynikotynowe, wiosenną i jesienną. Miejscem prowadzonych działań były: szkoły podstawowe, gimnazjalne, ponadgimnazjalne, zakłady opieki zdrowotnej, placówki wypoczynku zimowego i letniego. W trakcie realizacji programu przeprowadzono: 5 wizytacji, 3 punktyedukacyjno– informacyjne. W 2014 roku program profilaktyki antynikotynowej realizowany był w 14 szkołach (szkoły gimnazjalne i ponadgimnazjalne), co stanowi 100 % szkół tego typu oraz w 3 zakładach opieki zdrowotnej (szpitale), co stanowi 100% ogólnej liczby szpitali. Łącznie działaniami edukacyjnymi objęto 30.387 osób (duża liczba odbiorców spowodowana jest całoroczną emisją spotu w telewizji lokalnej) - 145 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Promocja zdrowia i oświata zdrowotna Wykres nr 81: Liczba osób objęta edukacją programu w latach 2011-2014 35000 30000 25000 2011 20000 2012 15000 2013 2014 10000 5000 9830 0 14638 15261 30387 5. „Czyste Powietrze Wokół Nas” W ramach Programu Ograniczania Zdrowotnych Następstw Palenia Tytoniu był realizowany program przedszkolnej edukacji antynikotynowej pt. „Czyste powietrze wokół nas”. Celem programu było zwiększenie umiejętności dzieci w zakresie radzenia sobie w sytuacjach, gdy przebywają w zadymionych pomieszczeniach lub gdy dorośli palą przy nich tytoń oraz wzrost kompetencji rodziców w zakresie ochrony dzieci przed ekspozycja na dym tytoniowy. W trakcie realizacji programu przeprowadzono: 11 wizytacji, 1 naradę. Program realizowany był w 11 placówkach w tym: 10przedszkolach, co stanowi 43% placówek w powiecie oraz w 1 szkole podstawowej, co stanowi10 % wszystkich szkół podstawowych mających oddział przedszkolny w powiecie. Łącznie działaniami edukacyjnymi objęto: 377 dzieci oraz ok.200 rodziców. Wykres nr 82: Liczba szkół oraz uczniów realizujących program „Czyste Powietrze Wokół Was” w latach 2011-2014 475 500 462 377 400 300 Liczb szkół 200 Liczba uczniów 100 16 15 11 0 2011/2012 2012/2013 - 146 - 2013/2014 Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Promocja zdrowia i oświata zdrowotna Dokumentacja fotograficzna: Zajęcia plastyczne w Samorządowym Przedszkolu w Łagowie. 6. „Nie Pal Przy Mnie Proszę” Celem programu było wykształcenie u dzieci świadomości umiejętności radzenia sobie w sytuacjach, w których inne osoby palą przy nich papierosy. Program adresowany był do uczniów klas I - III szkoły podstawowej. Program został realizowany przez5 szkoł podstawowychco stanowi 26%placówekw powiecie. Łącznie działaniami edukacyjnymi w 2014 roku zostało objętych244 dzieci i ok. 200 rodziców. W ramach realizacji programu przeprowadzono: 6 wizytacji. Wykres nr 83. Liczba szkół oraz uczniów realizujących program „Nie Pal Przy Mnie Proszę” w latach 2011-2014 500 418 Liczb szkół 244 Liczba uczniów 151 0 3 6 5 Liczb szkół 2011/2012 2012/2013 2013/2014 - 147 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Promocja zdrowia i oświata zdrowotna 7. „Znajdź Właściwe Rozwiązanie” Celem programu było zapobieganie paleniu tytoniu wśród młodzieży szkolnej, poprzez zwiększenie wiedzy w zakresie szkodliwości dymu tytoniowego, kształtowanie umiejętności dbania o zdrowie własne i swoich bliskich oraz kształtowanie postaw asertywnych związanych z unikaniem czynnego i biernego palenia. Program adresowany był do uczniów starszych klas szkół podstawowych i gimnazjalnych. W 2014roku program był realizowany w6 placówkach (3 szkołach podstawowych – 17% szkół podstawowych w powiecie i 3 szkołach gimnazjalnych – 37 % szkół gimnazjalnych w powiecie). Łącznie działaniami objęto 533 uczniów i ok. 300 rodziców. W ramach realizacji programu przeprowadzono: 6 wizytacji. Wykres nr 84. Liczba szkół oraz uczniów realizujących program „Znajdź Właściwe Rozwiązanie” w latach 2011-2014 1200 1000 1149 800 Liczb szkół 1113 600 533 400 200 0 7 2011/2012 10 Liczba uczniów 6 2012/2013 2013/2014 8. „Moje Dziecko Idzie Do Szkoły” – ostatnia edycja programu Celem programu było ukształtowanie prawidłowych nawyków i umiejętności prozdrowotnych dzieci oraz podniesienie poziomu wiedzy rodziców na temat zdrowego stylu życia oraz czynników wpływających na zachowanie zdrowia. Program adresowany był do rodziców, opiekunów i 6 – latków z przedszkoli i szkół podstawowych. W 2014 roku program realizowało 11 placówek w tym: 7przedszkoli, co stanowi 30% placówek w powiecie oraz 4szkoły podstawowe, co stanowi 21% placówek w powiecie. Łącznie działaniami objęto 396 dzieci oraz ok. 300 rodziców. W ramach realizacji programu przeprowadzono: 8 wizytacji. - 148 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Promocja zdrowia i oświata zdrowotna III W roku 2014 realizowano następujące kampanie prozdrowotne: 1. Światowy Dzień Zdrowia W 2014 roku Światowy Dzień Zdrowia obchodzony był pod hasłem:„Choroby Wektorowe”. Celem działań było zwrócenie uwagi by: - rodziny mieszkające na obszarach najbardziej zagrożonych miały wiedzę jak należy się chronić przed tymi chorobami;- władze odpowiedzialne za zdrowie pomagały ludziom w ochronie przed tymi zagrożeniami;- podróżni mieli świadomość, kiedy istnieje konieczność ochrony i jakie środki profilaktyczne należy podjąć;- władze w krajach, w których choroby przenoszone przez wektory stają się problemem zdrowotnym, podjęły kroki w celu ochrony ludności przed nimi tymi chorobami. W ramach realizacji działań edukacyjnych przeprowadzono: - 1 naradę, - 1 konferencję, - 2 punkty edukacyjno – informacyjne, - 3 artykuły umieszczono na stronie internetowej PSSE, - 3 artykuły przekazano lokalnej prasie. Łącznie działaniami edukacyjnymi objęto ok. 5822 osoby. Występy dzieci oraz punkt edukacyjny w trakcie imprezy na świebodzińskim rynku. 2. Bezpieczne i Zdrowe Wakacje. Kampania skierowana była głównie do dzieci, młodzieży, i ich rodziców oraz opiekunów i wychowawców na koloniach i obozach. Tematyka obejmowała zagadnienia z zakresu zapobiegania chorobom zakaźnym (m.in. borelioza, bąblowica, salmonelloza, zakażenia meningokokowi, zakażenia wirusem HIV czy inne choroby przenoszone drogą płciową), profilaktyki uzależnień (nikotynizm, narkomania, alkoholizm) oraz zasada udzielania I pomocy, czy szkodliwości promieniowania UV. W ramach realizacji działań edukacyjnych przeprowadzono: 19 narad, 1 artykuł przekazano lokalnej prasie, 3 artykuły umieszczono na stronie internetowej, PSSE. Łącznie działaniami edukacyjnymi objęto ok. 4.163 osób. - 149 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Promocja zdrowia i oświata zdrowotna 3. Dzień Otwarty Państwowej Inspekcji Sanitarnej. Celem Dnia Otwartego było przybliżenie mieszkańcom powiatu specyfiki pracy, zakresu działania oraz struktury organizacyjnej PIS. W Powiatowej Stacji Sanitarno - Epidemiologicznej w Świebodzinie w tym dniu do dyspozycji zainteresowanych osób byli specjaliści z różnych dziedzin: pracownicy z pionu higieny żywności, higieny komunalnej, epidemiologii, higieny dzieci i młodzieży, higieny pracy, nadzoru zapobiegawczego oraz promocji zdrowia. Wszyscy chętni mogli w tym dniu skorzystać z bezpłatnych pomiarów i konsultacji: pomiaru ciśnienia tętniczego krwi, tkanki tłuszczowej ciała, z nauki samobadania piersi na fantomie, pokazu sprzętu do próbkobrania. W ramach realizacji działań edukacyjnych przeprowadzono: 1 prelekcję, 1 artykuły umieszczono na stronie internetowej PSSE. Łącznie działaniami edukacyjnymi objęto ok. 800 osób. IV Współpraca w 2014 roku. W 2014 roku Powiatowa Stacja Sanitarno – Epidemiologiczna w Świebodzinie prowadząc działalność oświatowo – zdrowotną współpracowała z: - Starostwem Powiatowym w Świebodzinie, - Świebodzińskim Dom Kultury, - Samorządami Lokalnymi, - Dyrektorami Szkół, - Dyrektorami Przedszkoli, - TV Horyzont w Świebodzinie, - Lokalnymi mediami: Tygodnik „Dzień za Dniem”, „Okolice Najbliższe”, Internet: „Gazeta Portalu 66-200”, „Gazeta Świebodzińska”, - Firmą Digital – Agencja reklamy w Świebodzinie, - Niepublicznym Zakładem Opieki Zdrowotnej „Nowy Szpital” w Świebodzinie, - Uniwersytet Trzeciego Wieku w Świebodzinie, - Firmą „Żak Reklama” w Szczańcu. V Podsumowanie. W 2014 roku, podobnie jak w latach ubiegłych, największy zasięg miały ogólnopolskie programy edukacyjne, inicjowane przez Główny Inspektorat Sanitarny, które były wdrażane, nadzorowane i koordynowane przez Powiatową Stację SanitarnoEpidemiologiczną. Programy te wyposażone były w pomoce dydaktyczne i materiały oświatowo – zdrowotne przeznaczone zarówno dla adresatów programów, jak i osób przeprowadzających działania edukacyjne. Pomoce dydaktyczne i materiały wydawnicze dostarczane były do placówek oświatowo - wychowawczych, zakładów opieki zdrowotnej i innych jednostek organizacyjnych. Stosowano różnorodne metody i formy oddziaływania, współpracowano z przedstawicielami władz samorządowych, z instytutami naukowymi, lokalnymi mediami i przedsiębiorstwami. Wszystkie działania prozdrowotne wymagają nakładów finansowych oraz wsparcia autorytetów merytorycznych z danej tematyki, dlatego niezbędne jest pozyskiwanie współpartnerów merytorycznych, metodycznych i finansowych do ich realizacji. - 150 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Działalność kontrolno-represyjna XII. DZIAŁALNOŚĆ KONTROLNO-REPRESYJNA Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Świebodzinie zgodnie z ustawą o Państwowej Inspekcji Sanitarnej, realizował w roku 2014 zadania w zakresie sprawowania zapobiegawczego i bieżącego nadzoru sanitarnego nad warunkami higieny środowiska, nadzoru zapobiegawczego, higieny żywności i żywienia oraz przedmiotów użytku i kosmetyków, higieny pracy, higieny dzieci i młodzieży oraz w zakresie epidemiologii. W roku 2014 na dzień 31 grudnia w ewidencji PPIS w Świebodzinie znajdowało się ogółem 1355 zakładów. Nadzór w tych zakładach prowadzą poszczególne komórki organizacyjne PSSE, w zależności od profilu i zakresu prowadzonej w nich działalności tj.: Higiena Komunalna – 355 Higiena Żywności, Żywienia i Przedmiotów Użytku - 619 Higiena Pracy - 122 Higiena Dzieci i Młodzieży - 81 Epidemiologia – 110 Promocja Zdrowia i Oświaty Zdrowotnej - 68 Wykres nr 85: Obiekty objęte nadzorem Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Świebodzinie w roku 2014 Higiena Komunalna 110 68 81 355 122 Higiena Żywności, Zywienia i Przedmiotów Użytku Higiena Pracy 619 Higiena Dzieci i Młodzieży Epidemiologia Promocja Zdrowia i Oświaty Zdrowotnej Ogółem w roku 2014 przeprowadzono 1845 kontroli/wizytacji w nadzorowanych obiektach. Wykonano 29 oznaczeń chemicznych oraz pobranych próbek wody przeznaczonej do celów kąpielowych z basenów. W ramach prowadzonych działań nadzorowych pobrano 382 próbek (tj.: żywności, przedmiotów użytku, wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi oraz do celów kąpielowych), Pobrano na zlecenia 287 próbek wody do celów spożywczych do badań laboratoryjnych - 151 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Działalność kontrolno-represyjna Przyjęto w punkcie przyjmowania próbek do badań 1611 próbek do badań na nosicielstwo bakterii chorobotwórczych (do badań sanitarno-epidemiologicznych) od ludności oraz 324 ww. próbek od uczniów, a także 174 tzw. sporali – testów bakteriologicznych potwierdzających skuteczność procesów sterylizacyjnych w autoklawach, Wydano 470 decyzji merytorycznych, 280 decyzji opłatowych, 17 postanowień i 2 tytuły wykonawcze, W sumie nałożono 76 mandatów karnych na kwotę 15.150,00 zł. Działalność Inspekcji Sanitarnej na terenie powiatu w 2014 roku oprócz stałego nadzoru nad obiektami znajdującymi się w ewidencji polegała na prowadzeniu innych działań poza kontrolnymi (1791 kontroli), szczególnie w zakresie oświaty i promocji zdrowia (podjęto 54 wizytacji), które dot. czynnego udziału przedstawicieli Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w życiu powiatu, współpracy z mediami, stałego uczestnictwa osób nadzorujących w szkoleniach zewnętrznych i wewnętrznych, prowadzeniu stałego poradnictwa w zakresie problemów związanych ze zdrowiem publicznym. Wykres nr 86: Działania kontrolne na terenie powiatu świebodzińskiego w latach 2011-2014. 2500 2000 Serie1 2023 1862 1845 2014 2011 1500 2012 1000 710 689 686 500 0 704 527 498 949889 0 Ogółem rok 2011 rok 2012 rok 2013 rok 2014 Ogółem 1862 2023 1715 1791 HK HŻ HK 686 710 636 689 HP HŻ 527 704 495 498 357 335 311 424543 EP HP 98 89 95 94 NZ EP 311 335 318 357 142 114 111 HDM NZ 45 43 27 42 HDM 114 142 144 111 W roku 2014 w związku ze sprawami interwencyjnymi wniesionymi przez mieszkańców powiatu świebodzińskiego, przyjęto 68 próśb o interwencje, z których rozpatrzono 56 we własnym zakresie (25 zasadnych, 31 niezasadnych), pozostałe przekazano wg właściwości innym jednostkom. Pisma interwencyjne dotyczyły: z zakresu higieny środowiska przyjęto 28 pism interwencyjnych, rozpatrzono 9, w tym 9 uznano za zasadne, 11 za niezasadne,8 – przekazano wg właściwości jednostkom spoza Państwowej Inspekcji Sanitarnej. Dotyczyły one: jakości wody, gospodarki nieczystościami stałymi i płynnymi, stanu sanitarno-technicznego budynków mieszkalnych, posesji oraz otoczenia człowieka i stanu sanitarnohigienicznego obiektów użyteczności publicznej; w zakresie higieny, żywności, żywienia i przedmiotów użytku, przyjęto do rozpatrzenia 29 spraw dot. interwencji (9 zasadnych, 18 bezzasadnych), - 152 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Działalność kontrolno-represyjna natomiast 2 przekazano do rozpatrzenia wg właściwości. Problematyka spraw interwencyjnych dotyczyła głównie zastrzeżeń, co do stanu sanitarnohigienicznego zakładów żywnościowo-żywieniowych oraz jakości zdrowotnej produkowanej i wprowadzanej do obrotu żywności; w zakresie higieny pracy rozpatrzono 3 sprawy interwencyjne, z których uznano 2 jako zasadne a 1 przekazano wg właściwości do załatwienia innym jednostkom; w zakresie higieny dzieci i młodzieży przyjęto i rozpatrzono 7 wniosków o przeprowadzenie kontroli interwencyjnych w nadzorowanych placówkach oświatowo-wychowawczych i wypoczynkowych, z których 4 były zasadne i 2 niezasadne; w zakresie epidemiologii przyjęto i rozpatrzono 1 sprawę interwencyjną, która po rozpatrzeniu została uznana za zasadną. Wykres nr 87: Rozpatrzone sprawy interwencyjne w zakresie właściwości PPIS w Świebodzinie, dotyczące obiektów funkcjonujących na terenie powiatu świebodzińskiego w latach 2009-2014. 60 50 40 Ogółem 30 Zasadne 20 Bezzasadne 10 0 Rok 2013 Rok 2014 Rok 2009 Rok 2010 Rok 2011 Rok 2012 Rok 2013 Rok 2014 Rok 2009 Rok 2010 Zasadne 17 18 19 27 22 25 Rok 2011 Bezzasadne 18 23 22 29 18 31 Rok 2012 Ogółem 35 41 41 56 40 56 W roku 2014 liczba rozpatrzonych przez Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Świebodzinie spraw interwencyjnych w porównaniu do ubiegłego roku 2013 oraz pozostałych lat 2009, 2010 i 2011 ilość ich znacznie wzrosła. Natomiast w porównaniu do roku 2012 była taka sama. Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Świebodzinie w roku 2014 wydał w sumie 470 decyzji merytorycznych. Tabela Nr 35: Ilość wydanych decyzji 2010 r. -2014r - 153 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Działalność kontrolno-represyjna Lp Komórka organizacyjna 2010 ilość decyzji 111 2011 ilość decyzji 120 2012 ilość decyzji 125 2013 ilość decyzji 135 2014 ilość decyzji 223 1 Higiena komunalna 2 Higiena Żywności, Żywienia i Przedmiotów Użytku 199 180 222 198 3 Higiena Pracy 13 24 19 21 4 Higiena Dzieci i Młodzieży 0 19 23 24 5 Epidemiologia 5 24 75 37 36 6 Zaopobiegawczy Nadzór Sanitarny 0 1 7 5 3 RAZEM 328 368 464 420 174 21 13 470 Dane statystyczne uzyskane w wyniku przeprowadzonych w 2014 roku kontroli sanitarnych świadczą o stabilnym na przestrzeni kilku ostatnich lat stanie sanitarnym nadzorowanych na terenie powiatu obiektów. Stałej poprawie uległ stan sanitarny szczególnie obiektów podległych organom samorządowym tzn. Burmistrzom, Wójtom, oraz bardzo wyraźnie w zakładach opieki zdrowotnej. Nadal jednak istniejące negatywne zjawiska natury higieniczno – sanitarnej świadczą o potrzebie kontynuowania działań nadzorowanych prowadzonych przez Inspekcję Sanitarną. PODSUMOWANIE: Działania Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Świebodzinie w roku 2014 były zgodne z wytycznymi do działania określonymi przez Głównego Inspektora Sanitarnego i Lubuskiego Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Gorzowie Wlkp. oraz z Planem Pracy Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Świebodzinie. Ponadto dokonywano kontroli w związku z akcjami zlecanymi przez GIS i przekazanymi informacjami od PLWIS w Gorzowie Wlkp., w związku ze stwierdzanymi nieprawidłowościami w czasie kontroli sanitarnych oraz wnioskami o interwencje mieszkańców, a także w związku z występowaniem zakażeń i zachorowań na choroby zakaźne. W wyniku przeprowadzonej oceny stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie wyznaczono obiekty, w których konieczne jest prowadzenie wzmożonego nadzoru i podejmowanie działań na rok 2015 w następującym zakresie: W zakresie higieny komunalnej: Wzmożenie nadzoru na terenie powiatu nad jakością wody pochodzącej z wodociągów publicznych. Wzmożenie nadzoru na terenie powiatu nad jakością wody ciepłej w instalacji szczególnie w obiektach podmiotów leczniczych. - 154 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Działalność kontrolno-represyjna Intensyfikacja nadzoru nad zakładami świadczącymi usługi kosmetyczne, fryzjerskie i odnowy biologicznej w celu zapobiegania występowaniu chorób zakaźnych. Wzmożenie nadzoru nad obiektami i urządzeniami, które wykazały w poprzednim roku znaczne uchybienia sanitarno-techniczne i higieniczne. Kontynuowanie wzmożonego nadzoru nad miejscami wykorzystywanymi do kąpieli, basenami kąpielowymi. W zakresie higieny dzieci i młodzieży: Wzmożenie nadzoru nad obiektami, w których w roku 2014 stwierdzono nieprawidłowości sanitarno-techniczne. Wzmożenie nadzoru nad placówkami, w których stwierdzono przekroczenia wagi tornistrów/plecaków u uczniów oraz niedostosowanie stolików i krzeseł do wzrostu przedszkolaków/uczniów. Kontynuowanie działań mających na celu zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków w czasie trwania wypoczynku zimowego i letniego. Podejmowanie współpracy z pielęgniarkami medycyny szkolnej w celu zapobiegania zaniedbaniom w zakresie higieny osobistej uczniów (zaniedbania higieny skóry, wszawica, inne choroby zakaźne). W zakresie epidemiologii konieczne jest W dalszym ciągu prowadzenie wzmożonych działań monitoringowych dot. sytuacji epidemiologicznej ,niezbędne do przeprowadzenia rzetelnej oceny uwarunkowań przenoszenia się czynnika zakaźnego, najczęstszych dróg jego przenoszenia i populacji osób szczególnie narażonych na zakażenie. W związku z występowaniem chorób zakaźnych intensyfikacja działań mających na celu poprawę jakości danych zbieranych w ramach rutynowego systemu nadzoru nad zakażeniami i chorobami zakaźnymi w szczególności poprzez poprawę współpracy między Państwową Inspekcją Sanitarną a lekarzami sprawującymi opiekę nad osobami zakażonymi. Monitorowanie wykonawstwa szczepień obowiązkowych wg obowiązującego programu szczepień ochronnych oraz podejmowanie działań zmierzających do poprawienia zgłaszalności dzieci i osób wzywanych do szczepień ochronnych, a także terminowości wykonywanych szczepień. Prowadzenie działań promujących działania profilaktyczne w tym szczepienia ochronne zalecane. Wzmożenie nadzoru w obiektach podmiotów leczniczych, które wykazały nieprawidłowości w zakresie złego stanu sanitarno-technicznego. W zakresie żywności i żywienia należy za priorytetowe uznać: Prowadzenie wzmożonego nadzoru w zakładach, w których wielokrotnie powtarzały się uchybienia sanitarno-higieniczne oraz techniczne; Kontynuowanie intensyfikacji nadzoru w obiektach, w których istnieje potencjalna możliwość zanieczyszczeń mikrobiologicznych, zwłaszcza w zakładach produkcji żywności oraz obiektach obrotu żywnością; Kontynuacja działań mających na celu kontrolę wprowadzanych do obrotu i oferowanych przez internet środków spożywczych specjalnego przeznaczenia - 155 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Działalność kontrolno-represyjna żywieniowego, wzbogaconych witaminami i składnikami mineralnymi oraz suplementów diety; Kontynuowanie działań związanych z wprowadzaniem do obrotu środków zastępczych, ich wytwarzaniem oraz dot. sprzedaży internetowej; Prowadzenie nadzoru w ramach funkcjonowania systemu RASFF i RAPEX dot. monitorowania wprowadzanych do obrotu niebezpiecznych produktów żywnościowych, kosmetycznych oraz mających kontakt z żywnością. Wzakresie higieny pracy: Kontynuowanie działań związanych z nadzorem nad warunkami pracy szczególnie w zakładach gdzie występują czynniki szkodliwe dla zdrowia, Kontynuowanie nadzoru nad wypełnianiem przez pracodawców obowiązków wynikających z oceny ryzyka zawodowego w zakresie zagrożeń chemicznych i biologicznych, Kontynuacja działań nadzorowanych w zakresie wprowadzania do obrotu substancji chemicznych w ich postaci własnej, jako składników mieszanin lub w wyrobach. W zakresie promocji zdrowia i oświaty zdrowotnej: Należy rozszerzać ofertę edukacyjną biorąc pod uwagę problemy lokalne w szczególności występowanie chorób cywilizacyjnych spowodowanych czynnikami środowiskowymi i społecznymi oraz systematycznie wspierać wszystkie działania promujące zdrowie na terenie powiatu. GŁÓWNE KIERUNKI DZIAŁANIA (ZASADNICZE ZADANIA) POWIATOWEJ STACJI SANITARNO – EPIDEMIOLOGICZNEJ W ŚWIEBODZINIE NA 2015 ROK: Promowanie zdrowego stylu życia, nadzór nad bezpieczeństwem żywności i żywienia oraz bezpieczeństwem zdrowotnym wody, przeciwdziałanie powstawaniu chorób i zaburzeń zdrowia, w tym chorób zakaźnych, niezakaźnych i zawodowych poprzez sprawowanie zapobiegawczego i bieżącego nadzoru sanitarnego z zakresu zdrowia publicznego oraz prowadzenie działalności przeciwepidemicznej na terenie powiatu świebodzińskiego. 1. Inicjowanie, organizowanie, koordynowanie i nadzorowanie działalności w zakresie promocji zdrowia i profilaktyki chorób. 2. Nadzór nad warunkami nauczania, wychowania, opieki oraz wypoczynku i rekreacji dzieci i młodzieży. 3. Nadzór nad bezpieczeństwem żywności i żywienia zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa żywnościowego. 4. Sprawowanie zapobiegawczego nadzoru sanitarnego. 5. Nadzór nad warunkami higieniczno-sanitarnymi w obszarze higieny komunalnej. 6. Nadzór nad bezpieczeństwem zdrowotnym wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi oraz wody w kąpieliskach i pływalniach. - 156 - Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej w powiecie świebodzińskim Działalność kontrolno-represyjna 7. Udział we wspólnotowym systemie RASFF. 8. Nadzór nad bezpieczeństwem kosmetyków. 9. Monitoring suplementów diety, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz środków spożywczych wzbogaconych wprowadzanych po raz pierwszy do obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. 10. Minimalizacja zagrożeń zdrowia publicznego stwarzanych przez środki zastępcze. 11. Nadzór nad realizacją programu obowiązkowych szczepień ochronnych w Polsce. 12. Usprawnianie komputerowej sieci nadzoru nad dystrybucją preparatów szczepionkowych oraz nadzoru epidemiologicznego nad zakażeniami i chorobami zakaźnymi, w zakresie rejestracji zgłoszeń, prowadzenia analiz epidemiologicznych i przygotowania raportów statystycznych. 13. Udział w przygotowaniach imprez masowych i zabezpieczeniu sanitarnym ich przebiegu. 14. Prowadzenie nadzoru nad warunkami zdrowotnymi środowiska pracy celem wzmocnienia ochrony zdrowia pracowników przed negatywnym oddziaływaniem szkodliwych i uciążliwych czynników występujących w miejscu pracy. 15. Sprawowanie nadzoru nad substancjami chemicznymi i ich mieszaninami, produktami biobójczymi, detergentami i prekursorami narkotyków kat. 2 i 3. 16. Realizacja niezbędnych czynności zapobiegawczych lub kontrolnych w przypadku zagrożenia bezpieczeństwa sanitarnego i niezwłoczne przekazywanie informacji w tym zakresie do organów wyższego stopnia. 17. Sprawowanie nadzoru nad ustawowym zakazem wytwarzania lub wprowadzania do obrotu produktów stwarzających zagrożenia życia lub zdrowia ludzi. 18. Uczestnictwo w opracowywaniu i upowszechnianiu materiałów informacyjnych z zakresu wpływu środków zastępczych na zdrowie ludzi, w tym prowadzenie edukacyjnych kampanii społecznych, podnoszenie wiedzy i świadomości społeczeństwa na temat problemów związanych z używaniem substancji psychoaktywnych oraz przeciwdziałanie ich spożyciu. 19. Promowanie wizerunku Państwowej Inspekcji Sanitarnej. - 157 -