Tabeli 5

PROBLEMY KLINICZNE
Tabela 5. Opcje leczenia ostrych zaostrzeń POChP
Postępowanie
w warunkach
pozaszpitalnych
Postępowanie
w warunkach
szpitalnych
Antybiotyk o szerokim spektrum (np.
amoksycylina z kwasem klawulanowym,
makrolidy, cefalosporyny drugiej lub
trzeciej generacji, chinolony)
Rozważyć, jeśli obecna
ropna plwocina lub po
niepowodzeniu leczenia.
Stosować, jeżeli dane
dotyczące lokalnej
antybiotykooporności
wskazują na oporność
na leki o wąskim spektrum działania.
Antybiotyk o wąskim
spektrum (np. amoksycylina, ampicylina,
trimetoprim z sulfametoksazolem, doksycyklina, tetracyklina)
Korzyści
Wady/częste
działania
niepożądane
Stosować, jeżeli dane
dotyczące lokalnej
antybiotykooporności
wskazują na oporność
na leki o wąskim spektrum działania.
Zmniejsza ryzyko
niepowodzenia
leczenia i śmiertelność w porównaniu z lekami
o wąskim spektrum
działania.
Oporność na
antybiotyk, biegunka, kandydoza
pochwy, działania
uboczne swoiste
dla przepisanego
antybiotyku
Amoksycylina z kwasem klawulanowym:
875 mg doustnie dwa razy na
dobę lub 500 mg
doustnie trzy razy
na dobę przez 5 dni
Lewofloksacyna:
500 mg na dobę
przez 5 dni
Rozważyć, jeśli obecna
ropna plwocina lub po
niepowodzeniu leczenia.
Stosować, jeżeli dane
dotyczące lokalnej
antybiotykooporności
wskazują na minimalną oporność i jeżeli
pacjent nie przyjmował
w ostatnim czasie antybiotyków.
Stosować, jeżeli dane
dotyczące lokalnej
antybiotykooporności
wskazują minimalną
oporność na te leki
i jeżeli pacjent nie
przyjmował w ostatnim
czasie antybiotyków.
Uważa się, że
zmniejsza ryzyko
zgonu, ale nie przeprowadzono badań
klinicznych kontrolowanych placebo.
Oporność na
antybiotyk, biegunka, kandydoza
pochwy, działania
uboczne swoiste
dla przepisanego
antybiotyku
Amoksycylina: 500
mg doustnie trzy razy
na dobę przez 3-14
dni.
Doksycyklina: 100 mg
doustnie dwa razy
dziennie przez 3-14 dni
Lek przeciwcholinergiczny kr ótkodziałający (np. ipratropium)
Można dodać do
β-agonisty. Jeżeli
pacjent już przyjmuje
lek przeciwcholinergiczny, zwiększyć
dawkę.
Można dodać do
β-agonisty. Jeżeli
pacjent już przyjmuje
lek przeciwcholinergiczny, zwiększyć
dawkę.
Łagodzi duszność
i poprawia tolerancję wysiłku.
Suchość w ustach,
drżenie, zatrzymanie moczu
Ipratropium: 500 µg
przez nebulizator co 4 godziny
w razie potrzeby lub
dwa wziewy (18 µg
we wziewie) przez
MDI co 4 godziny w
razie potrzeby*
Beta-mimetyk krótkodziałający (np. albuterol#, lewalbuterol#)
Zwiększyć dawkę.
Zwiększyć dawkę.
Łagodzi duszność
i poprawia tolerancję wysiłku.
Ból głowy, nudności, kołatania
serca, drżenie,
wymioty
Albuterol: 2,5 mg
przez nebulizator co
1-4 godziny w razie
potrzeby lub 4-8
wziewów (90 µg we
wziewie) przez MDI
co 1-4 godziny w razie
potrzeby*
Kortykosteroidy
Rozważyć stosowanie
doustnych kortykosteroidów u pacjentów ze
średnio zaawansowaną
chorobą, szczególnie
jeżeli występuje ropna
plwocina.
Stosować doustne
kortykosteroidy, jeżeli
pacjent toleruje je;
jeżeli nie może przyjmować ich doustnie,
podawać dożylnie.
Zmniejsza ryzyko
następnego zaostrzenia, odsetek niepowodzeń
leczenia oraz czas
pobytu w szpitalu.
Poprawia FEV1
i hipoksemię.
Krwawienie z przewodu pokarmowego, zgaga,
hiperglikemia,
zakażenie, zaburzenia psychomotoryczne, miopatia
posteroidowa
Prednizon doustnie:
30-60 mg raz na
dobę.
Dożylny metylprednizolon: 60-125 mg od
dwóch do czterech
razy na dobę
Należy zastosować,
jeżeli pacjent nie
toleruje NIPPV; jeżeli
pomimo stosowania NIPPV nasila się
hipoksemia, kwasica,
splątanie lub hiperkapnia albo występują
choroby towarzyszące,
takie jak zawał mięśnia sercowego lub
posocznica.
Zmniejsza krótkofalowe ryzyko zgonu
u ciężko chorych
pacjentów.
Aspiracja, powikłania sercowo-naczyniowe, konieczność sedacji,
zapalenie płuc
Stopniowo zwiększać, by skorygować
hiperkapnię i hipoksemię.
Stosować u pacjentów
ze zwiększającą się
kwasicą oddechową
i hipoksemią, jeśli
natlenowanie przez
maskę wysokoprzepływową nie wystarcza.
Zmniejsza kwasicę oddechową
i częstość oddechów, duszność,
konieczność intubacji, śmiertelność
oraz czas pobytu
w szpitalu.
Droga, źle tolerowana przez niektórych pacjentów
Stopniowo zwiększać, by skorygować
hiperkapnię i hipoksemię.
Stosować u pacjentów
z hipoksemią (PaO 2
poniżej 60 mmHg).
Zmniejsza ryzyko
śmiertelności.
Hiperkapnia
Zwiększać stopniowo
do osiągnięcia wartości PaO2 > 60 mmHg
lub saturacji tlenem
≥ 90%.
Leczenie
Wentylacja mechaniczna
NIPPV
Suplementacja tlenu
Nie dotyczy
Nie dotyczy
Nie dotyczy
Typowe
dawkowanie
POChP – przewlekła obturacyjna choroba płuc, FEV1 – objętość wymuszonego wydechu w pierwszej sekundzie, FEV1 (forced expiratory volume in one second)
– objętość nasilonego oddechu w pierwszej sekundzie, MDI (dometered dose inhaler) – inhalator z odmierzaną dawką, NIPPV (noninvasive positive pressure
ventilation) – nieinwazyjna wentylacja dodatnim ciśnieniem, PaO2 (arterial partial pressure of oxygen) – ciśnienie parcjalne tlenu w krwi tętniczej
* Wraz z MDI można stosować komorę powietrzną (spejser), by lepiej dostarczać lek
#
Lek niezarejestrowany w Polsce (przypis Redakcji)
Informacje z piśmiennictwa poz. 5, 6, 8, 9, 18 i 25
842
Lekarz Rodzinny, PAŹDZIERNIK 2010, ROK XV, NR 10