profesor irena obuchowska 1932 – 2016

BIULETYN INFORMACYJNY
KOMITETU NAUK PEDAGOGICZNYCH
POLSKIEJ AKADEMII NAUK
Wydanie 25Z (145 Z) / 2016
Warszawa – Zielona Góra, 17 kwietnia 2016
ewnie
PROFESOR
IRENA OBUCHOWSKA
1932 – 2016
W dniu 17 kwietnia odeszła na zawsze prof. zw. dr hab. Irena Obuchowska, wybitny naukowiec, wspaniały
nauczyciel akademicki, wychowawca wielu pokoleń pedagogów specjalnych, Człowiek wielkiego serca i rozumu,
ogromnie zasłużony dla polskiej pedagogiki specjalnej i psychologii.
Całe życie naukowe Profesor Ireny Obuchowskiej było związane z Uniwersytetem im. Adama Mickiewicza
w Poznaniu, w którym przeszła z powodzeniem wszystkie szczeble kariery uniwersyteckiej. W roku 1966 uzyskała
stopień doktora nauk humanistycznych w zakresie psychologii, a w roku 1975 stopień doktora habilitowanego.
W 1990 roku otrzymała tytuł profesora psychologii, zaś w roku 1993 stanowisko profesora zwyczajnego. Jej
osiągnięcia w działalności naukowej, dydaktycznej i organizacyjnej, a także w pracy społecznej i popularyzowaniu
budzą podziw i szacunek.
Profesor Irena Obuchowska w roku 1974 utworzyła od podstaw nowy, a jednocześnie jeden z pierwszych
w Polsce, kierunek studiów – „pedagogikę specjalną”. Kierowała nim nieprzerwanie do roku 1994. W połowie lat
70-ych ubiegłego wieku zapoczątkowała systematyczna współpracę między UAM a wieloma znaczącymi uczelniami
zagranicznymi, przodującymi w dziedzinie pedagogiki specjalnej – miedzy innymi w: Heidelbergu, Moguncji, Kolonii,
Halle, Berlinie i Magdeburgu. Podjęła i zrealizowała liczne wspólne przedsięwzięcia naukowe – badania, konferencje,
seminaria i publikacje. Prowadziła wykłady i seminaria w zagranicznych ośrodkach naukowych: na uniwersytetach
niemieckich, m. im. w Heidelbergu, Kolonii, Moguncji oraz w USA – na Uniwersytecie Stanu Georgia.
Profesor Irena Obuchowska opublikowała 193 prac naukowych, w tym 5 książek, 28 rozdziałów w książkach
oraz 160 artykułów, z których wiele ukazało się w językach obcych – niemieckim, angielskim i holenderskim. Ponadto
napisała 7 książek oraz ponad 400 felietonów o charakterze popularnonaukowym. Wygłosiła ponad 100 referatów
na konferencjach naukowych w kraju i za granicą. W latach 1974-1999 była kierownikiem i realizatorem 6 programów
badawczych – centralnych, węzłowych i KBN.
KOMISJA DS. INFORMACJI KNP PAN
[email protected]
Strona 1
Liczba odbiorców: 1437 pracowników naukowo-dydaktycznych (stan na 09.10.2015)
Profesor Irena Obuchowska w latach 1974 – 1994 była kierownikiem Zakładu Psychopatologii Dziecka
i Pedagogiki Specjalnej UAM , a w latach 1994 – 2002 Zakładu Psychopatologii Dziecka na Wydziale Studiów
Edukacyjnych UAM. W latach 1977 – 1981 pełniła funkcje prodziekana Wydziału Nauk Społecznych UAM. Była
członkiem licznych komisji uczelnianych. Pod jej kierunkiem przygotowało i obroniło prace magisterskie 320 osób.
Profesor Irena Obuchowska wypromowała 15 doktorów psychologii oraz pedagogiki. Czterech spośród nich jest dziś
samodzielnymi pracownikami nauki, w tym jeden profesorem tytularnym.
Profesor Irena Obuchowska uczestniczyła w pracach komitetów redakcyjnych wielu czasopism naukowych,
między innymi: „Psychiatrii i Psychologii Klinicznej Dzieci i Młodzieży”, „Psychologii Rozwojowej”, „Wspomagania
Rozwoju”, „Szkoły Specjalnej”, „Auxilium Sociale”, „Chowanny”, „Psychologii Klinicznej Dziecka”, „International
Journal of Behavioral Development”, „Polish Journal of Social Science”. Była członkiem Komitetu Nauk
Psychologiczny PAN, Międzynarodowej Akademii Rehabilitacji w Wieku Rozwojowym w Monachium, Komisji
Rozwoju Fizycznego, Psychicznego i Społecznego Komitetu Rozwoju Człowieka PAN oraz Komisji Rehabilitacji
i Integracji Społecznej przy Oddziale PAN w Poznaniu. W latach 1998 – 2002 była członkiem Nowojorskiej Akademii
Nauk. Pełniła funkcję eksperta wielu organizacji społecznych. Była autorem bardzo wielu recenzji prac doktorskich
i habilitacyjnych, recenzji profesorskich, recenzji dla Komitetu Badań Naukowych oraz Centralnej Komisji ds. Stopni
i Tytułów a także recenzji wydawniczych.
Profesor Irena Obuchowska prowadziła bardzo intensywną działalność społeczną. W latach 1991 – 2001
przewodniczyła Radzie Fundacji Pomocy Dzieciom Niesłyszącym „Grześ”. W latach 1993 – 1997 była członkiem
Komisji ds. Sieroctwa Społecznego przy Komitecie Polityczno-Społecznym Rady Ministrów RP; w latach
1998 – 2001 – członkiem Zespołu ds. Patologii Społecznej wśród dzieci i młodzieży przy Wielkopolskim Kuratorium
Oświaty. Była członkiem wielu organizacji działających na rzecz osób niepełnosprawnych. Przez wiele lat
współpracowała z Instytutem Pediatrii Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu.
Za swą aktywną i twórczą pracę naukową, dydaktyczną, organizacyjną i społeczną Profesor Irena Obuchowska
czterokrotnie otrzymała nagrodę Ministra Oświaty i Wychowania oraz wielokrotnie Rektora UAM. Ponadto otrzymała
nagrodę zespołową Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego za współautorstwo podręcznika „Psychologia kliniczna”
oraz nagrodę zespołową Ministra Zdrowia za współautorstwo podręcznika „Zarys pediatrii”. Uzyskała wyróżnienie
honorowe im. Profesora Hugona Steinhausa za wybitne osiągnięcia w popularyzacji nauki.
W roku 1985 Profesor Irena Obuchowska otrzymała Złoty Krzyż Zasługi, w roku 1988 – Odznakę Honorową
Polskiego Czerwonego Krzyża, w roku 1993 – Medal Komisji Edukacji Narodowej, a w roku 2004 – Krzyż Kawalerski
Orderu Odrodzenia Polski. W roku 2007 za całokształt pracy otrzymała najwyższe odznaczenie UAM – Palmae
Universitatis Studiorum Posnaniensis.
Profesor Irena Obuchowska przez całe swoje życie urzeczywistniała ideę Janusza Korczaka: „Nie należy
zostawiać świata takim, jakim się go zastało”. Jej postać na trwale pozostanie w świadomości polskich
pedagogów specjalnych i psychologów.
Prof. dr hab. Andrzej Twardowski
KOMISJA DS. INFORMACJI KNP PAN
[email protected]
Strona 2
Liczba odbiorców: 1437 pracowników naukowo-dydaktycznych (stan na 09.10.2015)