zapisz jako pdf

Aktualności
2014-09-12
Przez miłość do Niemki
Ta historia nie zakończyła się happy endem. W trudnych czasach wojny i nazizmu związek
Polaka i Niemki zakończył się tragicznie. Marian Lewicki został powieszony za zaręczenie
się z Liną Springman. Od tamtego wydarzenia minęły 72 lata. W poniedziałek 8 września
w Kołaczkowie oraz Borzykowie, rodzinnej miejscowości nieszczęśliwie zakochanego,
przypomniano o dramacie sprzed lat.
Lewicki był żołnierzem. W wieku 21 lat został przymuszony do pracy w Niemczech, w miejscowości
Villingen w Badenii-Wirtembergii. Z miejscowej fabryce pracował jako ślusarz. Zakochał się w
Niemce, pracującej w sklepie z kapeluszami, który znajdował się w budynku, gdzie mieszkał. Polak
był obywatelem drugiej kategorii. Mieszane związki nie były akceptowane ze względu na hitlerowską
ideologię czystości rasy, dlatego para musiała ukrywać swoje uczucie. Niestety, do Gestapo trafił
donos o miejscu schadzek nielegalnej znajomości. Oboje trafili do więzienia w Konstanz. Linę
przewieziono po jakimś czasie do obozu koncentacyjnego w Ravensbruck, ale wypuszczono z okazji
urodzin Hitlera, po interwencjach urzędników z Villingen. Nie miała lekko, bo miejscowi wytykali ją
palcami, wyzywali od najgorszych. Całe życie spędziła w rodzinnej miejscowości. Odeszła w 2006
roku. Marian miał jeszcze mniej szczęścia. Gestapo skazało go na śmierć przez powieszenie.
Egzekucję wykonano 5 marca 1942 roku w miejscowości Tannenhorne – 5 kilometrów od Villingen.
Na to wszystko musieli patrzeć Polacy. Ku przestrodze.
Dopiero w 1988 roku Związkowi Historii i Ojczyzny (Geschichts und Heimatverein Villingen) udało się
postawić Krzyż Pojednania przed dębem, na którym został powieszony Lewicki. W ostatnich latach
Villingen wspomina nieszczęśnika na wiele sposobów – przez sztukę teatralną, film stworzony przez
uczniów, artykuł w książce historycznej. Rodzina Lewickiego była już w Niemczech w marcu 2012
roku. Teraz niemiecki historyk dr Heinich Maulhardt, archiwista z Villingen, przyjechał do Polski z
rewizytą. 8 września w sali Gminy Kołaczkowo wyświetlono film „Die Poleneiche”, za który uczniowie
otrzymali nagrodę Młodych Landu Wuttembergii. Potem odsłonięto tablicę upamiętniającą żołnierza
obok domu jego siostry, Kaliny Przewoźnej, do dziś mieszkającej w Borzykowie.
Katarzyna Błochowiak