Sprawozdanie z realizacji Programu Wspierania Rodziny i Rozwoju
Transkrypt
Sprawozdanie z realizacji Programu Wspierania Rodziny i Rozwoju
Sprawozdanie z realizacji Programu Wspierania Rodziny i Rozwoju Pieczy Zastępczej Miasta Chełm na lata 2014 – 2016 za 2015 rok WSTĘP W celu realizacji zadań z zakresu wspierania rodziny i pieczy zastępczej, które na podstawie ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2016 r. poz. 575) zaliczają się do katalogu zadań własnych gminy jak również powiatu, Rada Miasta Chełm dnia 30 grudnia 2013 r. podjęła Uchwałę Nr XXXVII/425/13 w sprawie przyjęcia Programu Wspierania Rodziny i Rozwoju Pieczy Zastępczej Miasta Chełm na lata 2014 – 2016. Realizatorami zadań zawartych w Programie są jednostki organizacyjne Miasta Chełm tj.: Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie w Chełmie (MOPR), Chełmskie Centrum Pomocy Dziecku i Rodzinie w Chełmie (ChCPDiR), Dom Małych Dzieci w Chełmie (DMD) oraz Ośrodek Interwencji Kryzysowej w Chełmie (OIK). Zgodnie z zapisami Programu sposobem monitorowania efektów realizowanych działań będzie coroczne sprawozdanie z jego realizacji. Sprawozdanie z realizacji Programu Wspierania Rodziny i Rozwoju Pieczy Zastępczej Miasta Chełm na lata 2014 – 2016 za 2015 rok strona 2 z 33 Lp. Zadania Podmiot odpowiedzialny za realizację Efekty Wskaźniki 1. Wsparcie rodzin niewydolnych w pełnieniu funkcji opiekuńczo – wychowawczej w formie asystenta rodziny. MOPR Do zadań Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie w Chełmie należy min. wspieranie rodziny przeżywającej trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo – wychowawczych. Jedną z przyczyn korzystania z pomocy Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie w Chełmie była bezradność w sprawach opiekuńczo-wychowawczych, która łączy się z innymi dysfunkcjami tj. niepełną strukturą rodziny, wielodzietnością, uzależnieniami, przemocą. Z każdą rodzina prowadzona była praca zgodnie z opracowanym planem pracy z rodziną. Plan ten obejmował zakres realizowanych działań, mających na celu przezwyciężenie trudnych sytuacji życiowych. Plan pracy z rodziną odpowiadał na problemy rodziny i odnosił się zarówno do stwierdzonych deficytów jak i potrzeb oraz mocnych stron rodziny. W celu zapewnienia wspierania w przezwyciężaniu trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo - wychowawczych MOPR przydzielał rodzinom asystenta rodziny. Liczba rodzin z którymi asystent rodziny prowadził pracę, uzależniona była od stopnia trudności wykonywanych zadań, jednak nie przekroczyła limitu ustawowego 15 rodzin. W 2015 roku asystenci rodziny współpracowali z placówkami opiekuńczo – wychowawczymi, w których zostały umieszczone dzieci tj. Chełmskim Centrum Pomocy Dziecku i Rodzinie w Chełmie, Domem Małych Dzieci w Chełmie oraz placówkami w Siedliszczu i Krasnymstawie. Współpraca ta polegała na opracowaniu i realizacji planów pomocy dzieciom przebywającym w instytucjonalnej pieczy zastępczej. Asystenci rodzin uczestniczyli również w posiedzeniach zespołu do spraw okresowej oceny sytuacji dzieci umieszczonych w rodzinnej i instytucjonalnej pieczy zastępczej, a także przygotowywali opinie na temat sytuacji rodziny pod kątem możliwości powrotu dzieci pod opiekę rodziców. Wsparciem asystenta rodziny objęto 69 rodzin w których wychowywało się 182 dzieci. 2. Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka ChCPDiR 1. Praca z wychowankiem w zakresie osiągania powodzenia szkolnego: 1) stymulowanie ogólnego rozwoju dziecka (zajęcia terapii indywidualnej i grupowej metodą Integracji Sensorycznej, terapia przedsionkowa, terapia taktylna wg Masgutowej, zajęcia z zakresu arteterapii, muzykoterapii, bajkoterapii) 2) wyrównywanie dysharmonii rozwojowych oraz korygowanie zaburzonych funkcji (reedukacja metodą Marii Montessori, kinezjologia Dennisona, ćwiczenia grafomotoryczne i regulujące napięcie mięśniowe,); 3) pomoc w opanowaniu wiadomości i umiejętności przewidzianych w programie nauczania na danym etapie kształcenia, 4) wyrabianie cech osobowości warunkujących dalsze, samodzielne funkcjonowanie w systemie szkolnym podnoszenie poczucia własnej wartości, rozbudzenie zainteresowań i wyrabianie właściwej motywacji do nauki, 5) zapobieganie powstawaniu wtórnych zaburzeń emocjonalnych, 6) praca korekcyjno – wyrównawcza, liczba dzieci - 44 liczba programów - 16 Sprawozdanie z realizacji Programu Wspierania Rodziny i Rozwoju Pieczy Zastępczej Miasta Chełm na lata 2014 – 2016 za 2015 rok strona 3 z 33 7) kształtowanie właściwego stosunku do obowiązków szkolnych i zdobywanie wiedzy. 2. Realizacja programów terapeutycznych: 1) „Planeta bajek” - program bajkoterapii. Celem głównym programu było dostarczenie dziecku wskazówek, jak skutecznie radzić sobie w konkretnych, trudnych sytuacjach życia codziennego poprzez naukę nawiązywania bliskich, serdecznych kontaktów z drugim człowiekiem, nabywanie umiejętności rozpoznawania i nazywania różnych stanów emocjonalnych, naukę samokontroli emocji, właściwego wyrażania emocji i reagowania na emocje innych, uczenie postępowania zgodnego z normami i zasadami akceptowalnymi społecznie, trening komunikacji niewerbalnej, naukę rozwiązywania konfliktów, uczenie tolerancji wobec osób niepełnosprawnych, budowę pozytywnej samooceny, zaspokajanie poczucia bezpieczeństwa, wspieranie działań twórczych w różnych dziedzinach aktywności. W programie obejmującym 14 spotkań z bajką uczestniczyło 8 wychowanków w wieku 3-10 lat. W wyniku realizacji programu dzieci: nauczyły się skutecznie pokonywać trudności występujące w konkretnych sytuacjach życiowych, poznały społecznie akceptowane sposoby rozładowywania napięcia i radzenia sobie w sytuacjach trudnych, poznały sposoby skutecznej komunikacji, konstruktywnego radzenia sobie z konfliktami, nauczyły się rozpoznawania i kontroli emocji, szacunku i tolerancji wobec drugiego człowieka, stały się bardziej aktywne i otwarte w stosunku do ludzi. 2) „Bajki dla nieśmiałych” - program bajkoterapii (kontynuacja). Celem głównym programu było wspieranie rozwoju emocjonalnego dziecka, niwelowanie lęku oraz nauka radzenia sobie z w sytuacjach wzbudzających lęk poprzez: umożliwianie samodzielnego odkrywania i odnoszenia się do własnych doświadczeń, konkretyzowanie emocji poprzez przypisywanie ich określonym zdarzeniom, nabywanie nowych kompetencji prowadzących do zmiany w przeżywaniu i zachowaniu, zapewnienie poczucia bezpieczeństwa, niwelowanie poczucia osamotnienia w sytuacji lękowej. W programie obejmującym 7 spotkań z bajką uczestniczyło 5 wychowanków w wieku 5 - 9 lat. Efektem realizacji programu było: uspokojenie dzieci, wyciszenie emocji, zwłaszcza lęku, zredukowanie problemów emocjonalnych dzieci, ukazanie różnych sposobów radzenia sobie w sytuacjach trudnych. 3) Terapia Integracji Sensorycznej Program terapii obejmował 25 zajęć indywidualnych i grupowych z 5 dzieci w wieku 3 - 10 lat, których celem było doskonalenie przetwarzania sensorycznego u dzieci, stymulacja zmysłów: dotyku, smaku, węchu, słuchu, równowagi, czucia głębokiego. W rezultacie zajęć u dzieci objętych terapią IS nastąpiła znaczna redukcja napięcia mięśniowego, poprawa w zakresie precyzji w zakresie motoryki małej i w zakresie wykonywania ruchów naprzemiennych kończyn dolnych i górnych, poprawa chwytu, co przełożyło się na poprawę funkcjonowania ww. dzieci w szkole. 4) „Odkrywam siebie” - program terapeutyczny. Sprawozdanie z realizacji Programu Wspierania Rodziny i Rozwoju Pieczy Zastępczej Miasta Chełm na lata 2014 – 2016 za 2015 rok strona 4 z 33 Celem programu było pobudzenie do odkrywania siebie poprzez rozwijanie potencjałów, pasji i zainteresowań wychowanków Centrum, rozwijanie ich twórczości, innowacyjności i aktywności, wzmocnienie poczucia własnej wartości, nauka odreagowywania stresów w sposób konstruktywny. W zajęciach wzięło udział 25 wychowanków Centrum w wieku 3 - 18 lat, odbywały się cyklicznie raz w tygodniu przez cały rok. W wyniku realizacji programu wychowankowie: podnieśli swoją samoocenę, poprawili swoje relacje z rówieśnikami, poznali i mogli rozwijać swoje zainteresowania i zdolności, nauczyli się radzić sobie w sytuacjach trudnych, nauczyli się wyrażać i odreagowywać emocje w sposób konstruktywny i aprobowany społecznie. 5) „Sztuka i twórczość barwnymi uzdrowicielkami duszy” program z zakresu arteterapii i artecoachingu. Celem programu było: umożliwienie samorealizacji, akceptacji siebie, budowanie pozytywnej samooceny bez etykiety bycia „problemowym”, opracowanie konstruktywnych celów życiowych i wspieranie w ich realizacji, umożliwienie odreagowania emocji i traum, redukcji stresu, rozwijanie twórczości. W zajęciach, które odbywały się cyklicznie raz w tygodniu przez cały rok, wzięło udział 30 wychowanków w dwóch grupach wiekowych: 6 – 11 lat i 12 -18 lat. W rezultacie dzieci: nauczyły się poznawać świat wielozmysłowo, nauczyły się rozumieć i wyrażać w sposób konstruktywny i twórczy swoje emocje,mogły w bezpieczny sposób pracować nad przeżywanymi trudnościami, blokadami emocjonalnymi i traumami, poprawiły relacje interpersonalne, wzmocniły poczucie własnej wartości, poznały swoje potencjały i uzdolnienia i mogły je rozwijać 6) „Arteterapia – trening twórczości” - zajęcia z zakresu choreoterapii (terapia tańcem), chromoterapii (leczenie kolorami) i sylwoterapii (terapia poprzez przebywanie w obecności drzew i krzewów). Celem programu było redukowanie stresu u wychowanków, podnoszenie ich samooceny, rozwijanie umiejętności interpersonalnych, wyrabianie samoświadomości zachowań. Program obejmował cykl 7 spotkań, w których udział wzięło 11 wychowanków w wieku 6 – 18 lat. W wyniku podjętych działań dzieci udoskonaliły swój sposób postrzegania świata i zdarzeń, nauczyły się różnych sposobów redukcji stresu i przykrych emocji z wykorzystaniem rożnych technik terapeutycznych, nauczyły się w świadomy i twórczy sposób kierować własnymi zachowaniami, rozwijać własną wyobraźnię. 7) „Animacja i rekreacja ruchowa” - cykl zajęć rekreacyjno – sportowych. Celem zajęć było propagowanie zdrowego stylu życia i aktywności ruchowej, mobilizowanie do uprawiania sportów drużynowych i indywidualnych, nauka współdziałania i przestrzegania ustalonych reguł. W zajęciach brało udział 30 wychowanków Centrum w wieku 3-18 lat. Wychowankowie regularnie i chętnie brali udział w proponowanych im zajęciach ruchowych, konkurencjach sportowych, rajdach i turniejach sportowych. W efekcie nauczyli się w konstruktywny sposób spędzać wolny czas Sprawozdanie z realizacji Programu Wspierania Rodziny i Rozwoju Pieczy Zastępczej Miasta Chełm na lata 2014 – 2016 za 2015 rok strona 5 z 33 z dbałością o własne zdrowie i prawidłowy rozwój fizyczny. 8) Program terapii zajęciowej Celem programu jest stymulacja ogólnego rozwoju psychoruchowego, doskonalenie umiejętności radzenia sobie z problemami dnia codziennego, propagowanie zdrowego stylu życia, rozwijanie zdolności artystycznych dzieci. Program realizowany był w 2 cyklach zajęć (32 spotkań przed wakacjami, 16 spotkań po wakacjach), w których uczestniczyło 4 wychowanków z upośledzeniem umysłowym w wieku 9 – 17 lat. W rezultacie u wychowanków nastąpiła wyraźna poprawa umiejętności komunikowania swoich przeżyć i potrzeb, wzrost poczucia sprawczości i odpowiedzialności za własne działania, wzrost aktywności w codziennym życiu placówki, wzrost poczucia własnej wartości, wzrost asertywności. 9) „Aby zdrowym być, trzeba umieć żyć” - program edukacji prozdrowotnej. Celem programu było propagowanie zdrowego stylu życia, właściwych nawyków żywieniowych, aktywności fizycznej, nauka skutecznych sposobów redukcji stresu. W programie wzięło udział 10 wychowanków w wieku 10 – 18 lat (8 spotkań). W rezultacie zwiększyła się świadomość i odpowiedzialność wychowanków w zakresie dbałości o własne zdrowie i prawidłowy rozwój fizyczny, wychowankowie poznali metody radzenia sobie ze stresem i zasady zdrowego żywienia dostosowanego do wieku i stylu życia. 10) „Młodzież wolna od nałogów” - program profilaktyki uzależnień. Celem programu była profilaktyka uzależnień, zwiększenie świadomości i poszerzenie wiedzy na temat mechanizmów powstawania i uwalniania się od uzależnień. W programie obejmującym 8 spotkań wzięło udział 10 wychowanków w wieku 10 – 18 lat. W rezultacie wychowankowie pogłębili swoją wiedzę w zakresie uzależnień i profilaktyki, zwiększyli swoją świadomość tkwiących w sobie i grupie możliwości obrony przez uzależnieniem, poznali system wsparcia dla osób uzależnionych, poznali sposoby konstruktywnego radzenia sobie z trudnościami, stali się bardziej odpowiedzialni za siebie i swoje decyzje. 11) „Dobry start” - program terapii pedagogicznej. Celem programu była stymulacja rozwoju intelektualnego, zwiększenie potencjałów edukacyjnych, rozwijanie umiejętności koncentracji uwagi i spostrzegawczości oraz zdolności syntezy i analizy danych. W ramach programu odbyło się 10 spotkań dla 3 wychowanków w wieku 10 - 14 lat z zaburzeniami koncentracji uwagi. W rezultacie u uczestników poprawie uległa zdolność koncentracji uwagi, skupiania się na danym problemie, poprawiła się także spostrzegawczość, co przełożyło się na poprawę w zakresie umiejętności szybkiego czytania i czytania ze zrozumieniem. 12) „Każdy z nas jest jak diament. Każdy z nas jest wygranym” – program psychoedukacyjny (kontynuacja). Celem programu było: rozwijanie świadomości własnych emocji i nauka samokontroli, trening zastępowania agresji, rozwijanie zdolności radzenia sobie w sytuacjach trudnych, ćwiczenie umiejętności rozpoznawania swoich mocnych Sprawozdanie z realizacji Programu Wspierania Rodziny i Rozwoju Pieczy Zastępczej Miasta Chełm na lata 2014 – 2016 za 2015 rok strona 6 z 33 i słabych stron, budowania własnej hierarchii wartości oraz ustalania w oparciu o nią priorytetów życiowych, nauka poprawnej i skutecznej komunikacji, kształtowanie umiejętności współdziałania z grupą, trening zachowań asertywnych. W zajęciach wzięło udział 14 wychowanków, odbywały się cyklicznie raz w miesiącu. Efektem przeprowadzonych zajęć było: podniesienie u wychowanków świadomości przeżywanych emocji i problemów, refleksyjności na temat własnych zachowań, wzrost samooceny, samoakceptacji, wiary we własne możliwości, podniesienie kompetencji psychospołecznych, poznanie sposobów konstruktywnego rozwiązywania konfliktów. 13) „Mogę żyć inaczej, mogę żyć świadomie” - program wychowawczo – profilaktyczny. Celem programu było rozwijanie wiedzy i świadomości wychowanków na temat zagrożeń wynikających z używania substancji psychoaktywnych, wpływu środków odurzających na zdrowie i psychikę człowieka, konsekwencji wynikających z używania substancji psychoaktywnych oraz mechanizmów powstawania uzależnienia, propagowanie alternatywnych form umożliwiających zaspokojenie potrzeby aktywności i osiągnięć, a także rozwijanie takich umiejętności jak skuteczna komunikacja, asertywność, umiejętność raczenia sobie ze stresem. Program realizowany był podczas cyklicznych zajęć grupowych dwa razy w miesiącu dla 16 wychowanków oraz podczas spotkań indywidualnych z wychowankami. Efektem zajęć było podniesienie kompetencji psychospołecznych wychowanków, umożliwiających im świadome podejmowanie odpowiedzialnych decyzji oraz odmawianie w sytuacjach nacisku grupowego 14) „Nie pal przy mnie proszę” – program profilaktyczny realizowany we współpracy z Państwowym Powiatowym Inspektorem Sanitarnym w Chełmie. Celem programu była edukacja wychowanków dotycząca profilaktyki antynikotynowej, negatywnego wpływu biernego palenia tytoniu na organizm. Programem objęto 3 wychowanków placówki w grupie wiekowej 6 – 9 lat. Dzięki programowi wychowankowie poszerzyli swoja wiedzę na temat zdrowia, a zwłaszcza szkodliwego oddziaływania nikotyna organizm. 15) „Trzymaj formę” - program profilaktyczny realizowany we współpracy z Państwowym Powiatowym Inspektorem Sanitarnym w Chełmie. Celem programu była edukacja wychowanków w zakresie zasad zdrowego odżywiania i promocji aktywnego stylu życia. Programem objęto 14 wychowanków Centrum w wieku od 10 do 18 lat. Wychowankowie poszerzyli swoją wiedzę na temat zdrowia, zdrowego odżywiania oraz jak aktywnie spędzać wolny czas. 16) „Znajdź właściwe rozwiązanie” - program profilaktyczny realizowany we współpracy z Państwowym Powiatowym Inspektorem Sanitarnym w Chełmie. Celem programu była edukacja wychowanków w zakresie profilaktyki antynikotynowej, negatywnego wpływu biernego i czynnego palenia tytoniu na organizm. Sprawozdanie z realizacji Programu Wspierania Rodziny i Rozwoju Pieczy Zastępczej Miasta Chełm na lata 2014 – 2016 za 2015 rok strona 7 z 33 Programem objęto 8 wychowanków Centrum w wieku od 10 do 18 lat. Wychowankowie poszerzyli swoją wiedzę na temat zdrowia, a zwłaszcza szkodliwego oddziaływania nikotyny na organizm. DMD 1. W ramach konkursu grantowego „Najpierw Rodzina 2015” organizowanego przez Towarzystwo ”Nasz Dom” w Warszawie realizowany był projekt „Rozwijam się i potrafię sam.” Placówka otrzymała od Towarzystwa dotację w wysokości 4 999,85 zł. Program realizowany był w miesiącach wrzesień 2015 r. – styczeń 2016 r. i objął obszary działań pomocowych skierowanych na dziecko w zakresie wczesnego wspomagania rozwoju. Podczas realizacji programu praca specjalistów ukierunkowana była na wykorzystanie i rozwinięcie potencjału ruchowego, poznawczego, emocjonalnego, społecznego, językowego i komunikacyjnego wychowanków. W ramach projektu każdy ze specjalistów: pedagog, psycholog i logopeda, poprowadził blok zajęć tematycznych dostosowany do wieku dzieci. Praca z dziećmi prowadzona była w formie zajęć edukacyjnych, terapeutycznych, gier i zabaw multimedialnych, w naturalnych i celowo zaplanowanych sytuacjach. Zajęcia przebiegały zgodnie z etapami przewidzianymi w profesjonalnym programie z Serii eduSensus - Wspomaganie rozwoju cz. 1 i 2 - „Z Tosią przez pory roku” oraz „Tosia i przyjaciele” . Cykl zajęć z psychologiem obejmował 20 godzin zajęć, podczas których wspomagano rozwój dzieci w sferze emocjonalnej i społecznej oraz rozwijano ich zdolności intelektualne. Prowadzone zajęcia terapeutyczne rozwijały umiejętności motoryczne, sekwencyjne oraz usprawniały pamięć i koordynację wzrokowo – ruchową u wychowanków. Zajęcia realizowane w ramach programu przybierały charakter indywidualnych spotkań, które poprawiały u dzieci samopoczucie, wzmacniały ich samoocenę, dostarczały bodźców do budowania pozytywnego obrazu siebie. Realizacja powyższych treści programowych pozwoliła na osiągnięcie przez dzieci umiejętności: 1) dłuższego skupienia wzroku oraz koncentracji uwagi na wykonywanym zadaniu; – samodzielnego układania wyrazów, prostych zdań dotyczących konkretnego obrazka; 2) dzielenia zdań na wyrazy, a wyrazów na sylaby; 3) znajomości norm i zasad zachowań akceptowanych społecznie; 4) ruchy rąk stały się bardziej skoordynowane i precyzyjne; 5) podniesiona została sprawność grafomotoryczna rąk. Cykl zajęć z pedagogiem obejmował 20 godzin zajęć, podczas których wspierano wszechstronny rozwój dziecka poprzez stymulację wielozmysłową. Praca prowadzona była z grupą dzieci w wieku od 3 do 8 r. ż. Zajęcia miały na celu wdrażanie zachowań intencjonalnych, doskonalenie umiejętności liczenia i przeliczania oraz ćwiczenie umiejętności określania kierunku i miejsca położenia przedmiotów. Podczas spotkań tworzono sytuacje sprzyjające uczeniu się przez zabawę. Stopień trudności zadania był zawsze dostosowany do wieku i umiejętności dzieci. Dzięki wykorzystywaniu programu Wspomaganie Rozwoju liczba dzieci - 14 liczba programów -4 Sprawozdanie z realizacji Programu Wspierania Rodziny i Rozwoju Pieczy Zastępczej Miasta Chełm na lata 2014 – 2016 za 2015 rok strona 8 z 33 „Z Tosią przez pory roku” odbywała się praca w obszarach: poczucie sprawstwa, percepcja słuchowa i koordynacja słuchowo – ruchowa, koordynacja wzrokowo - słuchowo – ruchowa. Dzieci bogaciły swoje słownictwo, uczyły się nowych określeń. Ćwiczyły umiejętności określania kierunku i miejsca położenia przedmiotów, kształtowały stosunki przestrzenne, ćwiczyły pamięć zapamiętując miejsce położenia rzeczy. Nauczyły się zestawiać przedmioty w pary na zasadach kontrastu. Dzięki części „Tosia i przyjaciele” poznały różnego rodzaju zainteresowania, porównywały własne preferencje z zainteresowaniami bohaterów programu. Potrafią ułożyć rozkład dnia Tosi, samodzielnie podejmując decyzję co będzie jadła i jakie czynności, kolejno wykonywała podczas dnia. Coraz sprawniej posługują się myszką komputerową. W części zakupy poznały różnego rodzaju sklepy, uczyły się planowania zakupów. W części zdrowie poznały nowe pojęcia, miejsca związane ze służbą zdrowia, analizowały przeżywane podczas choroby uczucia, zaznajomiły się z niektórymi lekami i środkami opatrunkowymi. Dzieci usprawniały koordynację wzrokowo – ruchową poprzez ćwiczenia grafomotoryczne, grę w bierki, stemplowanie i kalkowanie rysunków. Przy wykorzystaniu pomocy dydaktycznych „Szlaczki na cztery pory roku”, „Szablony owoce i warzywa” ćwiczyły precyzyjność i sprawność ręki. Dwoje dzieci w wieku przedszkolnym w ten sposób przygotowywało się do nauki pisania. Dwoje w wieku szkolnym z obniżonym poziomem graficznym pisma poprzez atrakcyjne zajęcia zostały zmotywowane do podejmowania tego typu działań. Dzieci rozwijały dokładność i sprawność manualną malując drewniane drzewka i ozdabiając je piankowymi, kolorowymi liśćmi, własnoręcznie ozdabiając kubki, wycinając dynie na Halloween oraz wykonując samodzielnie (wg instrukcji pudełka) zwierzątka. Kształtowały umiejętność określania kierunków (góra – dół, lewo – prawo) kreśląc egipskie wzory, rozwiązując labirynty matematyczne, literowe i graficzne. Przy wykorzystaniu „Ćwiczeń w orientacji” oraz „Zestawu kontrolnego PUS” dzieci nauczyły się spostrzegać zmiany: wewnątrz, na zewnątrz, po lewej stronie, po prawej stronie, obok, pomiędzy, w lewym górnym rogu, w prawym górnym rogu, pod, nad, niżej, wyżej, przed, za, blisko, daleko, krótkie, długie, wąskie, szerokie, grube, cienkie, lekkie, ciężkie, jedno za drugim, jedno obok drugiego. Poprzez zabawy z „Owocnej edukacji” („Mój nastrój”, „Dokończ zdanie”, „Emocjonalne figurki”) nauczyły się rozpoznawać i nazywać uczucia i emocje (radość, smutek, złość, strach) oraz reakcje związane z ich przeżywaniem (śmiech, płacz, ucieczka, tupanie, krzyk) a także radzić sobie z własnymi emocjami w sposób kontrolowany („Otrząsanie się ze wściekłości”, „Kiedy jestem wściekły”, „Czy widziałeś wściekłego Tomka ?”). Dzieci odgrywały scenki sytuacyjne – przedstawiały jak zachowują się kiedy są złe, w jaki sposób się potem uspokajają, jak cieszą się z czegoś nowego. Układały historyjki obrazkowe i opisywały poszczególne obrazki pod kątem uczuć przeżywanych przez bohaterów. Nauczyły się komunikacji z drugą osobą - zabawa „Posłuchaj i narysuj”. Doskonaląc umiejętności liczenia i przeliczania, dzieci wykonywały kolorowanki matematyczne, grały w bingo matematyczne, które na początku sprawiało im wiele Sprawozdanie z realizacji Programu Wspierania Rodziny i Rozwoju Pieczy Zastępczej Miasta Chełm na lata 2014 – 2016 za 2015 rok strona 9 z 33 trudności, ale z czasem zamierzony efekt został osiągnięty i dzieci sprawnie rozwiązywały działania. Przeliczały z przyporządkowaniem odpowiedniej cyfry doklejone elementy do obrazków, warzywa i owoce na rysunkach, litery w wyrazach. Wykorzystując klocki: „Kolorowe liczby” uczestnicy zajęć nauczyli się porównywać wielkości w odniesieniu do najmniejszego klocka „1”. Sprawdzali ile razy jeden klocek jest większy od drugiego. Potrafią przedstawić liczbę jako sumę pewnych liczb oraz zbudować z klocków figury geometryczne płaskie i przestrzenne, przeliczyć klocki potrzebne do zbudowania figury. W ramach realizowanego w placówce programu wczesnego wspomagania rozwoju dziecka, przeprowadzono z logopedą cykl zajęć obejmujących wspieranie rozwoju mowy (kształtowanie kompetencji językowych i komunikacyjnych wychowanków) oraz niwelowanie istniejących w tym zakresie zaburzeń (korekta głosek zaburzonych). W zajęciach logopedycznych uczestniczyły dzieci w wieku od 3 do 11 roku życia. Ze wszystkimi wychowankami prowadzono ćwiczenia usprawniające aparat mowy, kształtujące świadomość pracy mięśni i właściwego ułożenia artykulatorów, ćwiczenia oddechowe wydłużające fazę oddechu i kształtujące prawidłowy tor oddechowy, ćwiczenia słuchu fonematycznego i prozodycznego, ćwiczenia rozwijające pamięć słuchową. Dodatkowo wprowadzono logorytmikę oraz tematyczne zajęcia plastyczne uzupełniające terapię logopedyczną. Zajęcia wpłynęły na poprawę wyrazistości wymowy dzieci biorących udział w programie, wzbogaciły ich słownik zarówno bierny jak i czynny, zwiększyły ich aktywność językową (zwiększyły motywację do wypowiedzi spontanicznych), podniosły umiejętność budowania dłuższych wypowiedzi poprawnych pod względem fonetycznym i gramatycznym, co w konsekwencji poprawiło jakość porozumiewania się dzieci z otoczeniem. Z dwójką wychowanków w wieku 6 lat pracowano nad korektą wymowy głosek szeregu szumiącego. Dzieci opanowały umiejętność prawidłowej realizacji tych głosek, wymagają jednak ich utrwalania w wymowie spontanicznej. Z jednym wychowankiem w wieku 11 lat pracowano nad utrwaleniem wymowy głosek dźwięcznych oraz nad wywołaniem prawidłowej wymowy głoski „r”. Podczas zajęć korzystano z programów multimedialnych Wspomaganie rozwoju cz. 1 i 2 - „Z Tosią przez pory roku” oraz „Tosia i przyjaciele”, gier dydaktycznych: Szumi i szeleści, Przygoda z głoskami dźwięcznymi i bezdźwięcznymi, Różnicowanie głosek sz - s, Przygoda z głoskami r, l, j; historyjek obrazkowych, puzzli oraz literatury pomocniczej: „Jarmark logopedyczny”, „Kwestionariusz badania mowy”, „Zajęcia logopedyczne na cztery pory roku,„Języczek wędrowniczek”, teksty bajek logopedycznych. Zajęcia dostosowane były do potrzeb, wieku i możliwości dzieci. Ćwiczenia wpłynęły na: 1) poprawę wyrazistości mowy, 2) wzbogacenie słownika czynnego i biernego, 3) umiejętność budowania dłuższych wypowiedzi poprawnych pod względem fonetycznym, gramatycznym i stylistycznym, 4) zwiększenie aktywności językowej dziecka (zwiększenie motywacji do wypowiedzi spontanicznych), 5) korektę wymowy głosek zaburzonych (prawidłowa wymowa Sprawozdanie z realizacji Programu Wspierania Rodziny i Rozwoju Pieczy Zastępczej Miasta Chełm na lata 2014 – 2016 za 2015 rok strona 10 z 33 głosek twardych), 6) podniesienie kompetencji językowych i komunikacyjnych. W placówce w 2015 roku realizowane były programy przez specjalistów i wychowawców: „Nasze dzieci są radosne” rozwijanie inteligencji emocjonalnej oraz program edukacji czytelniczej „W krainie baśni i bajki”. 2. Program „Nasze dzieci są radosne” był realizowany przez pedagoga i psychologa w okresie od czerwca do września 2015 roku z podopiecznymi Domu Małych Dzieci w Chełmie. Odbyło się 12 spotkań. Udział w zajęciach brały dzieci od 5 do 11 roku życia. Cykl 12 zajęć dotyczył czterech bloków tematycznych: 1) Uczucia (3 spotkania); 2) Agresja (3 spotkania); 3) Komunikacja i zachowania akceptowane społecznie (3 spotkania); 4) Zmiany (3 spotkania). Głównym celem programu było stymulowanie wychowanków w kierunku rozwoju inteligencji emocjonalnej, w tym również wyrównanie deficytów zaistniałych w zakresie rozwoju społeczno – emocjonalnego u dzieci pochodzących z dysfunkcyjnych środowisk. Praca z wychowankami odbywała się w ramach zajęć indywidualnych oraz grupowych. Podczas realizacji programu jako metody pracy wykorzystano: ćwiczenia terapeutyczne, rozmowy kierowane, pogadanki psychoedukacyjne, rysowanie, lepienie z plasteliny lub masy plastycznej oraz ćwiczenia z wykorzystaniem pomocy dydaktycznych: gier edukacyjnych, stempli, symboli graficznych emocji. Dzieci brały aktywny udział w zajęciach, były zaangażowane w ich przebieg. Miały okazję, aby opowiedzieć o swoich emocjach, doświadczeniach, przeżyciach, oczekiwaniach oraz przypomnieć sobie normy i zasady zachowań akceptowanych społecznie. Dzięki zajęciom dzieci utrwaliły sobie nazwy poszczególnych stanów emocjonalnych, uczyły się wyrażać swoje emocje przy pomocy gestów i mimiki, rozpoznawać i nazywać emocje swoje, jak również te przeżywane przez inne osoby. Podopieczni nauczyli się komunikować swoje przeżycia i potrzeby, okazywać zrozumienie, udzielać wsparcia, dostrzegać uczucia i uważnie słuchać innych osób. Wychowankowie nabywali również umiejętność współczucia, dowiadywali się jak można i jak powinno się reagować w różnych sytuacjach. Dzieci przypomniały sobie jakie normy i zasady obowiązują w społeczeństwie, doskonaliły umiejętność rozpoznawania, które z zachowań są akceptowane społecznie, a które nie. Dowiadywały się, że każdego dnia zachodzi jakaś zmiana, obecnie zwracają uwagę i dostrzegają zmiany, które zachodzą w otaczającym je świecie. Podczas spotkań związanych z uczuciami, dzieci poprzez zabawę doskonaliły umiejętność nazywania poszczególnych emocji. Przy pomocy rysunków mogły wyrazić przeżywane przez siebie emocje i uczucia. Dowiadywały się, że te same emocje można wyrazić na kilka sposobów, np. słowem, gestem lub mimiką. Uczyły się wczuwać w przeżycia drugiej osoby oraz okazywać jej zrozumienie, udzielać wsparcia w trudnej sytuacji. Kolejne spotkania dotyczyły agresji, podczas nich wychowankowie nauczyli się pozbywać się negatywnych Sprawozdanie z realizacji Programu Wspierania Rodziny i Rozwoju Pieczy Zastępczej Miasta Chełm na lata 2014 – 2016 za 2015 rok strona 11 z 33 uczuć, rozładowywać je i radzić sobie z nimi w sposób bezpieczny i akceptowany przez otoczenie. W chwili obecnej są w stanie dostrzegać to, że w różnych sytuacjach przeżywają różne uczucia. Uświadamiali sobie, że to co czujemy i przeżywamy wpływa pozytywnie lub negatywnie na nasze zachowania, a po chwili złości i wściekłości przychodzi czas na spokój i wyciszenie. Poznawały sposoby radzenia sobie ze złością. Ten cykl zajęć stymulował wychowanków do wyobrażenia sobie potencjalnych, przykładowych sytuacji, w których mogą się zezłościć, a także do poszukiwania przykładowych „pokojowych” reakcji na takie frustrujące zdarzenie. Dzięki temu dowiedzieli się jak można rozwiązywać konflikty. Następny blok tematyczny obejmował takie zagadnienia jak komunikacja i zachowania akceptowane społecznie. Podczas tego typu zajęć dzieci uczyły się uważnie słuchać innych ludzi. Doskonaliły umiejętności związane z komunikowaniem się, a także z wyrażaniem swoich uczuć używając jedynie gestu. Podopieczni odróżniają zachowania właściwe od niewłaściwych. Mają utrwalone normy i zasady obowiązujące w społeczeństwie. Wiedzą, że nieprzestrzeganie zasad i niewłaściwe zachowanie przynosi konkretne konsekwencje. Ostatni cykl zajęć dotyczył zmian. Dzięki tym zajęciom wychowankowie potrafią dostrzegać zmiany, które zachodzą w ich najbliższym otoczeniu. Ponadto są w stanie zauważać i nazywać zmiany, które zaszły w ich wyglądzie zewnętrznym, wiedzą, że jest to naturalne zjawisko. Potrafią wspominać i rozmawiać o różnych zdarzeniach ze swojego życia. Dzieci nabywały również umiejętności radzenia sobie w nowych dla nich sytuacjach. Potrafią mówić o swoich oczekiwaniach i zastanawiać się, czy zostały one spełnione czy nie. Pobudzano również wyobraźnię i fantazję podopiecznych, zachęcano do przewidywania jaki będzie efekt ich działań. Zajęcia były dostosowane do wieku i możliwości podopiecznych. Podczas zajęć tworzona była atmosfera zaufania i poczucia bezpieczeństwa, co z kolei stwarzało wychowankom możliwość do wypowiadania się i nazywania swoich odczuć, emocji i przeżyć, zapewniano im zainteresowanie, poświęcano uwagę, wykazywano zrozumienie dla przeżywanych przez nich radości i smutków, gdy zaistniała taka konieczność udzielano wsparcia. 3. Programu edukacji czytelniczej „W krainie baśni i bajki” realizowany był w Domu Małych Dzieci w Chełmie przez wychowawców w terminie od lutego do lipca 2015 r. Celem programu było kształtowanie świadomości czytelniczej u dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym. W ramach realizacji programu wychowankowie mieli możliwość zapoznania się z etapami powstawania książki oraz czasopisma podczas wycieczki do drukarni. Poznali również zasady korzystania ze zbiorów bibliotecznych oraz czytelni podczas kilkukrotnych wizyt w Chełmskiej Bibliotece Publicznej. W lipcu dzieci uczestniczyły w projekcjach filmów animowanych organizowanych przez Chełmską Bibliotekę Publiczną m.in. „Alvin i wiewiórki”, „Gdzie jest Nemo” czy „Asterix i Obelix”. W okresie wakacyjnym oklaskiwały bohaterów przedstawień teatralnych organizowanych w ramach Chełmskich Wakacji Teatralnych na spektaklach: „Fintikluszki", „Wrażliwość”, „Calineczka”, „Pchła Szachrajka”, Sprawozdanie z realizacji Programu Wspierania Rodziny i Rozwoju Pieczy Zastępczej Miasta Chełm na lata 2014 – 2016 za 2015 rok strona 12 z 33 „Awanturka z leśnego podwórka” i „Koziołek Matołek”. W trakcie programu organizowane były także wyjścia do Chełmskiego Kina „Zorza” na projekcję filmów takich jak ”Wielka szóstka” ,„Minionki”, „Dom”, „Kumba” czy „Dzwoneczek”. W lipcu i sierpniu tego roku kilkakrotnie dzieci wyjeżdżały w ramach wolontariatu organizowanego przez Pana Lecha Budzyńskiego na projekcje filmowe do Rożdżałowa. Wychowankowie mieli okazję poznać dostępny asortyment książek znajdujących się w księgarni EMPIK, dowiedzieli się o różnorodności gatunków literackich dostępnych dla czytelników. Ponadto podczas regularnych wizyt w sklepach Kolporter wychowankowie zaopatrywali się w czasopisma dziecięce, które po przeczytaniu udostępniały sobie wzajemnie. Brały również czynny udział w konkursach organizowanych przez czasopisma dziecięce i młodzieżowe. Efektem tego była wygrana w konkursie ogłoszonym przez Cartoon Network w numerze 2/2015, naszego wychowanka Mikołaja W., który zajął drugie miejsce i otrzymał nagrodę w postaci zestawu klocków LEGO Technic 42024. Bajki i baśnie kształtują oraz rozwijają osobowość dziecka, dlatego też podczas realizacji powyższego programu organizowane były tzw. „Wieczory z bajką”, podczas których czytano wychowankom najpiękniejsze bajki i baśnie m.in. takich autorów jak J. Brzechwa, J. Tuwim, Ch. Perrault, M. Kownacka, K. Makuszyński, J. W .Grimm, H. CH. Andersen. Dzieci słuchając pięknej, literackiej mowy czytanej przez wychowawcę, uczyły się jej, miały wzór do naśladowania, wzbogacały swój słownik, rozwijały pamięć słuchową. Z reguły po wysłuchaniu utworu stawiały pytania, formułowały oceny, często odtwarzały treść utworu w zabawach. Kontakt z literaturą mobilizował je do działania, odkrywania, przeżywania i tworzenia. Przykładem może być fakt, że starsze dzieci czytały swoim młodszym koleżankom i kolegom krótkie bajki i opowiadania, uczyły się wierszy, które następnie bardzo chętnie wspólnie recytowały. Ponadto układały swoje własne bajki i opowiadały je. Poprzez pryzmat bajek wychowankowie zapoznawali się z celami, do których dąży człowiek, poznawali sens egzystencji, uczyli się wzorów zachowań, przyswajali normy moralne, które są oczekiwane i nagradzane, doskonalili swój język. Bajki i baśnie inspirowały dzieci do twórczości plastycznej. Wychowankowie z radością rysowali, malowali i tworzyli ulubionych bohaterów, wykorzystując różnorodne materiały plastyczne. Tworząc swoje dzieła, wypowiadali po swojemu własne myśli, przeżycia i odczucia, odsłaniając cechy osobowości. Ekspresja plastyczna umożliwiła im wyrażanie przeżyć, których być może nie byliby w stanie wyrazić słowami. W trakcie realizowania programu organizowano quizy i konkursy związane z literaturą dziecięcą m.in. dopasowywanie tytułów do bohaterów bajek, krótkie scenki teatralne, zabawy darmowe, podczas których dzieci za pomocą gestów, mimiki i mowy naśladowały ulubionych bohaterów z bajek, tworzenie własnej książeczki lub komiksu czy też wykonanie własnego projektu zakładki do książki, a utworzony Kącik Biblioteczny zintegrował i motywował je do dbałości oraz poszanowania wspólnych książek. Dzięki baśniom i bajkom uczestnicy programu mieli okazję zaspokoić także swoje potrzeby psychiczne - poczucie, że są akceptowani, kochani i bezpieczni. Sprawozdanie z realizacji Programu Wspierania Rodziny i Rozwoju Pieczy Zastępczej Miasta Chełm na lata 2014 – 2016 za 2015 rok strona 13 z 33 Wychowankowie uczestniczący w realizacji Programu Edukacji Czytelniczej „W krainie baśni i bajki” wykazali się dużym zainteresowaniem książką i chętnie brali udział w poszczególnych blokach tematycznych programu. Poznali bardzo wiele fantastycznych bajek, baśni, wierszy i opowiadań z przesłaniem moralnym uwrażliwiającym na krzywdę ludzką. Zintegrowali się podczas wspólnej pracy i zabawy, wdrożyli się do troski o estetyczny wygląd książek oraz nabyli umiejętności swobodniejszego wypowiadania się w większym gronie. Natomiast ich wyobraźnia, fantazja, spostrzegawczość, pamięć, myślenie, mowa a przede wszystkim uczucia zostały pobudzone w dużej mierze dzięki oddziaływaniu literatury dziecięcej. 4. Zajęcia korekcyjno - kompensacyjne - eliminowanie niepowodzeń szkolnych oraz wyrównywanie szans edukacyjnych. Temat realizowany był w ciągu całego roku szkolnego. Dzieci, które rozpoczęły edukację przedszkolną oraz naukę szkolną zostały objęte pomocą w zaaklimatyzowaniu się w środowisku przedszkolnym i szkolnym. Wychowawcy utrzymywali stały kontakt z pracownikami szkoły i przedszkola, dowiadywali się o postępy w nauce, funkcjonowanie dziecka w grupie rówieśniczej, respektowanie ogólnie przyjętych norm i zasad w danej placówce, wspierali nauczycieli w procesie dydaktyczno - wychowawczym. Dzieciom zawsze służono pomocą w przygotowaniu się do zajęć szkolnych, takich jak pakowanie plecaka, przygotowanie odpowiedniego ubrania, drugiego śniadania. Wyrabiano systematyczność w odrabianiu lekcji, w razie potrzeby dzieci mogły liczyć na pomoc w nauce oraz dodatkowe ćwiczenia utrwalające materiał szkolny. Motywowano wychowanków do pracy nad wyrównywaniem braków edukacyjnych, nadrabianiu zaległości szkolnych. Dzieci, które miały trudności z prawidłową wymową uczestniczyły w terapii logopedycznej. Prowadzone były przez specjalistów zajęcia kompensacyjno – wyrównawcze z dziećmi mającymi trudności w nauce. Zachęcano dzieci do zdobywania nowej wiedzy poprzez czytanie dodatkowej literatury, oglądanie filmów i programów edukacyjnych w telewizji i Internecie. Kształtowano u dzieci umiejętności wykorzystania komputera i Internetu w edukacji szkolnej. Umożliwiano wychowankom uczestniczenie w zajęciach pozalekcyjnych kulturalnych, rekreacyjnych i sportowych. Motywowano dzieci do rozwijania swoich zainteresowań poprzez możliwość uczestniczenia w przedstawieniach teatralnych, koncertach pieśni patriotycznych oraz kolęd, były przygotowywane do konkursów plastycznych w szkole i przedszkolu. 3. Organizowanie form aktywnego spędzania czasu wolnego rodzica z dzieckiem oraz rozwijanie zainteresowań ChCPDiR Głównym celem realizacji tego zadania było ukazanie wychowankom Centrum różnorodnych możliwości spędzania czasu wolnego oraz wspieranie aktywności własnej wychowanków. W placówce prowadzone były następujące koła zainteresowań: koło młodych ekologów, koło turystyczno – krajoznawcze, liczba dzieci 44 liczba programów - 6 Sprawozdanie z realizacji Programu Wspierania Rodziny i Rozwoju Pieczy Zastępczej Miasta Chełm na lata 2014 – 2016 za 2015 rok strona 14 z 33 dziecka koło plastyczne, koło miłośników filmu. Pracownicy Centrum zapewniali wychowankom systematyczny udział w kreatywnych formach spędzania czasu wolnego. Wychowankowie uczestniczyli w zajęciach kulturalnych, rekreacyjnych i sportowych, mieli możliwość aktywnego spędzania wolnego czasu, ucząc się przy tym zdrowego stylu życia. Dzieci bardzo chętnie brały udział w zajęciach terapeutyczno – rozwojowych prowadzonych z użyciem nowatorskich form oddziaływań. Praca terapeutyczna, którą objęci byli wszyscy wychowankowie placówki, ukierunkowana była na odbudowanie poczucia bezpieczeństwa, zrozumienie i zaakceptowanie swojej sytuacji życiowej, odbudowanie i wzmocnienie więzi z rodziną, wzmocnienie poczucia wartości, umożliwienie odreagowania napięć emocjonalnych w sposób konstruktywny, niwelowanie zachowań destrukcyjnych, stymulowanie rozwoju emocjonalnego, podnoszenie samoświadomości. Jest ona dostosowywana indywidualnie do przejawianych deficytów i zaburzeń oraz kryzysów w rodzinie. W tym celu w placówce utworzona została baza do prowadzenia pracy z dzieckiem z użyciem innowacyjnych metod terapeutycznych – utworzono dwie pracownie arteterapii, Salę Integracji Sensorycznej, gabinet diagnostyczny oraz ścieżkę rowerowo-rehabilitacyjną do prowadzenia zajęć z zakresu animacji i rekreacji ruchowej (utworzone w ramach projektu pn. „Chełmskie Centrum Pomocy Dziecku i Rodzinie innowacyjne i przyjazne wychowankom” współfinansowanego przez Szwajcarię w ramach szwajcarskiego programu współpracy z nowymi krajami członkowskimi w Unii Europejskiej). W pracy z dziećmi pracownicy Centrum bazują na potencjale dzieci, umożliwiając im wyrażanie siebie poprzez oryginalną twórczość oraz spontaniczną aktywność ruchową. Po uzyskaniu odpowiedniej akceptacji i wsparcia, wychowankowie są w stanie pokonać własne blokady emocjonalne i w sposób naturalny mówić o swoich trudnych przeżyciach. Pozytywne informacje na temat wytworzonych przez nich dzieł i odniesionych sukcesów podnoszą poczucie ich wartości i sprawiają, że dzieci bardziej się otwierają i chętniej wchodzą w nowe doświadczenia i relacje. Pozwala to na wyzwolenie w nich pozytywnych emocji i przekierowanie energii destrukcyjnej na konstruktywną. Dzieci, które uczestniczyły w zajęciach, są bardziej twórcze i kreatywne. Natomiast odpowiednio dobrana i przeprowadzona terapia integracji sensorycznej pozwala na usprawnienie odpowiednich funkcji sensomotorycznych (percepcyjno-poznawczych i emocjonalno-społecznych) wychowanków, co w efekcie przekłada się na poprawę ich funkcjonowania w szkole. W Pracowni Arteterapii prowadzona była praca terapeutyczna z użyciem materiałów artystycznych. Wychowankowie brali udział w zajęciach plastycznych, muzycznych, teatralnych, bibliotecznych, z zakresu majsterkowania i ekologicznych. W Sali Integracji Sensorycznej prowadzona była terapia SI, terapia taktylna, choreoterapia i zajęcia z zakresu kinezologii. Wszystkie te zajęcia traktowane były przez dzieci jako Sprawozdanie z realizacji Programu Wspierania Rodziny i Rozwoju Pieczy Zastępczej Miasta Chełm na lata 2014 – 2016 za 2015 rok strona 15 z 33 naukowa zabawa – z jednej strony były dla wychowanków atrakcyjną formą spędzania wolnego czasu, podnoszą ich samoocenę, pozwalają na doświadczenie sukcesu i redukcję stresu, z drugiej strony – wspomagały ich rozwój fizyczny, usprawniają ich podstawowe procesy poznawcze takie jak pamięć, uwagę czy koordynację wzrokowo-ruchową, rozwijały ich umiejętności komunikacyjne i kompetencje społeczne, były też swoistym katalizatorem dla przeżywanych przez nich problemów szkolnych i osobistych. Wychowankowie mieli również możliwość realizowania swoich zainteresowań w czasie wolnym w rożnych klubach sportowych oraz instytucjach oświatowo – kulturalnych na terenie miasta. W roku 2015 zwiększyła się liczba wychowanków, którzy coraz chętniej uczestniczyli w różnorodnych zajęciach poza placówką m.in.: treningach sportowych (capoeir'y, piłki nożnej, nauki pływania), wyjściach do kina, na kręgielnię, na pływalnię, w zajęciach naukowych w Chełmskiej Bibliotece Publicznej, wycieczkach tematycznych i turystyczno – krajoznawczych, rajdach, konkursach plastycznych. Ponadto, dzieci korzystały z możliwości rozwijania swoich zainteresowań i poznawały atrakcyjne formy spędzania czasu podczas organizowanych w zaprzyjaźnionym gospodarstwie wiejskim w Rożdżałowie pikników, wycieczek tematycznych do różnych specjalistycznych gospodarstw wiejskich oraz innych wycieczek tj. do Krupego, do parku krajobrazowego w Świerżach, nad Bug, do lasu Borek, do Aguaparku w Lublinie. Organizowane były wycieczki po Chełmie podczas, których poznawały one zabytki oraz miejsca sakralne. Wychowankowie uczestniczyli także w różnego rodzaju imprezach integracyjnych w placówce i poza nią, wyjeżdzali do zaprzyjaźnionych placówek opiekuńczo – wychowawczych (Dubienka, Matczyn), uczestniczyły w spotkaniach z Fundacją Doktor Clown, koncercie kolęd przy miejskiej Szopce, Wigilii, Jasełkach, Balu Karnawałowym i Andrzejkowym, festynach z okazji Dnia Dziecka oraz zakończenia roku szkolnego, zabawy na Ranczo Budrysa, koncercie dla gości z Tajwanu). Podczas organizowania w placówce imprez i uroczystości okolicznościowych zawsze zapraszani są rodzice oraz osoby bliskie dziecku. W placówce w celu ukazania wartości pasji i stopnia zaangażowania ludzi w rozwijanie swoich zainteresowań organizowane były również spotkania z różnymi ciekawymi ludźmi m.in. odbyło się spotkanie inspirujące z fotografem Marcinem Ziembą, który fotografował słynne osobistości biznesu, popularne gwiazdy muzyczne oraz znanych piłkarzy. Dzieci z fascynacją oglądały zdjęcia wykonane przez fotografa i słuchały opowieści o pasji fotografowania. Miały możliwość poznać słynnego fotografa, zadawać mu pytania, obejrzeć jego zdjęcia i zapoznać się ze sprzętem fotograficznym. Pan Marcin bardzo ciekawie wprowadzał dzieci w świat fotografii. Organizowano również spotkania z żeglarzami, 12 wychowanków miało możliwość nauki żeglowania w Klubie Żeglarskim nad J. Białym oraz uczestniczyć po raz drugi w koncercie Piosenki Żeglarskiej. Rozwijane były zainteresowania turystyczno - przyrodnicze Sprawozdanie z realizacji Programu Wspierania Rodziny i Rozwoju Pieczy Zastępczej Miasta Chełm na lata 2014 – 2016 za 2015 rok strona 16 z 33 poprzez organizowanie wyjazdów nad Jezioro Białe, Jeziora Glinki i Święte. Wychowankowie mieli również możliwość zainteresowania się wędkarstwem. Koło wędkarski „Brzana” zorganizował dla naszych dzieci naukę wędkowania nad zalewem w Dębowym Lesie. Wychowankowie uczestniczyli w Targach Wędkarskich „Rybomania” w Lublinie. Wycieczka cieszyła się bardzo dużym powodzeniem. Uczestniczyły w niej wszystkie dzieci. Dzieci obejrzały wielkie akwarium i zapoznały się z wiedzą na temat ryb słodkowodnych, zdobyły wiedzę na temat sprzętu wędkarskiego, zobaczyły różnorodność akcesorii wędkarskich. Podczas ferii zimowych i wakacji organizowane były różnego rodzaju zajęcia, wyjścia i zabawy. W okresie wakacji 8 wychowanków uczestniczyło w koloniach letnich w Pucku organizowanych przez Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie w Chełmie. Czworo wychowanków brało udział w pielgrzymce w ramach XXV Międzynarodowych Spotkaniach Młodzieży w Medjugorje - organizowanej przez Chrześcijańskie Stowarzyszenie Młodzieży w Lublinie. DMD 1. Program profilaktyczno – edukacyjny „Żyję bezpiecznie i zdrowo”. Program realizowany był przez wychowawców w miesiącach VIII – XII 2015 roku. Adresatami programu były dzieci w wieku od 5 do 11 roku życia. Głównym celem programu „Żyję bezpiecznie i zdrowo” było nabywanie przez wychowanków umiejętności dbania o własne zdrowie, stosowanie higieny osobistej i zasad bezpieczeństwa oraz radzenie sobie w sytuacjach zagrażających zdrowiu. Program podzielony był na dwa bloki tematyczne: 1) I blok – „Zdrowie w moich rękach”; 2) II blok –„Jestem bezpieczny”. W ramach I bloku tematycznego omówiono zagadnienia z zakresu: higieny osobistej, zasad zdrowego odżywiania, organizacji czasu wolnego oraz profilaktyki zdrowotnej. W trakcie realizacji programu systematycznie wdrażano dzieci do dbania o higienę ciała, odzieży oraz miejsce swojego wypoczynku i pracy. Przeprowadzono pogadankę na temat zdrowia i nawyków higienicznych. Tłumaczono, dlaczego należy przebywać w dobrze wywietrzonym i odpowiednio oświetlonym pomieszczeniu. Wprowadzone zostały dyżury sprzątania po posiłkach oraz zorganizowano konkurs na najbardziej zadbany pokój. Podczas realizacji zadań dzieci zapoznały się z zasadami zdrowego odżywiania. Wychowankowie poznali budowę piramidy zdrowego żywienia, produkty, które są najbardziej wartościowe dla zdrowia i dobrego samopoczucia człowieka oraz te, których najlepiej unikać. Uczono sposobów przechowywania i konserwowania żywności. Wyjaśniono również skutki nieprawidłowego odżywiania się. Zdobytą wiedzę wychowankowie mogli wykorzystać w trakcie prowadzonych zajęć kulinarnych. Wspólnie z wychowawcą przygotowywali potrawy z wykorzystaniem zdrowych produktów, warzyw i owoców m.in. sałatkę owocową, „Jesienną sałatkę” z wykorzystaniem sezonowych warzyw, „Najpiękniejszą kanapkę” przygotowaną ze zdrowych produktów (warzywa, nabiał, ser, wędlina, chleb razowy). Podczas przygotowywania potraw zwracano uwagę na estetykę oraz higienę przyrządzania i spożywania posiłków. W czasie prowadzonych zajęć uczono dzieci organizacji Liczba dzieci – 14 liczba programów - 7 Sprawozdanie z realizacji Programu Wspierania Rodziny i Rozwoju Pieczy Zastępczej Miasta Chełm na lata 2014 – 2016 za 2015 rok strona 17 z 33 czasu pracy i wypoczynku. Zwracano uwagę na istotę wypoczynku oraz aktywne formy spędzania czasu wolnego. Wyjaśniono negatywne skutki nadmiernego korzystania z telewizji i komputera, np. wady postawy, otyłość, rozdrażnienie, wady wzroku. Starszym wychowankom uświadomiono zagrożenia wypływające z korzystania z nieznanych stron internetowych i gier komputerowych. Zachęcano do efektywnego i aktywnego spędzania czasu wolnego na powietrzu (gra w piłkę nożną, jazda na rowerze i rolkach, gry i zabawy ruchowe, spacery). W ramach profilaktyki zdrowotnej uczono dzieci, jak zapobiegać chorobom zakaźnym oraz wadom postawy. Odbywano z wychowankami rozmowy na temat dbania o własne zdrowie, sygnalizowania opiekunowi złego samopoczucia, szczepień ochronnych, konieczności przyjmowania lekarstw w czasie choroby oraz ubierania się odpowiednio do warunków atmosferycznych występujących o danej porze roku. Uczono dzieci, jak zapobiegać chorobom zakaźnym (np. zasłanianie ust w czasie kaszlu i kichania, korzystanie z chusteczek higienicznych). Podkreślano znaczenie zawodu lekarza dla zdrowia ludzi. Wyrabiano nawyk przyjmowania właściwej postawy ciała podczas całego dnia oraz poczucia odpowiedzialności za własne zdrowie. Zorganizowano konkursy plastyczne: „Zdrowie naszym największym skarbem”, „ Moja recepta na zdrowie ” mające na celu promocję zdrowia wśród dzieci i pracowników. W ramach realizacji II bloku tematycznego poruszone zastały zagadnienia dotyczące zasad bezpieczeństwa w domu, na drodze, podczas zabawy oraz udzielania pierwszej pomocy przedmedycznej. Podczas prowadzonych zajęć zapoznawano dzieci z zasadami bezpieczeństwa i uświadamiano konieczność przestrzegania tych zasad. Odbyły się pogadanki na temat bezpiecznego zachowania się podczas zabaw w domu i na placu zabaw. Wdrażano wychowanków do bezpiecznego obsługiwania urządzeń domowych oraz sprzętu sportowego. Dzieci poznały sytuacje, które mogą zagrażać ich zdrowiu oraz bezpieczeństwu np.: oddalenie się od opiekuna w miejscu publicznym, rozmowa z obcymi ludźmi, zbliżanie się do nieznanych zwierząt, jedzenie nieznanych roślin, brudnych owoców, zabawa lekarstwami, środkami chemicznymi. Uczono sposobów radzenia sobie w niebezpiecznych sytuacjach. W toku realizacji zaplanowanych treści dzieci rozwiązywały rebusy i zagadki: „Chcemy się bezpiecznie bawić” oraz przeprowadzono burze mózgów „ Kto to jest obcy?”. Prowadzono szereg działań propagujących zasady bezpiecznego poruszania się po drogach i ulicach. Zorganizowano spotkanie z policjantami z wydziału Ruchu Drogowego KMP w Chełmie pod hasłem „Jestem bezpieczny na drodze”. Dzieci poznały zasady prawidłowego przechodzenia przez jezdnię oraz zastosowanie świateł i elementów odblaskowych. Podczas spacerów i wycieczek po mieście zapoznały się z rodzajami znaków drogowych, potrafią wyjaśnić ich rolę i znaczenie. Wiedzą o miejscach szczególnie niebezpiecznych: skrzyżowania, torowiska, przejazdy kolejowe. W ramach zajęć odbyła się projekcja filmu edukacyjnego „Bezpieczna droga do szkoły”. Sprawozdanie z realizacji Programu Wspierania Rodziny i Rozwoju Pieczy Zastępczej Miasta Chełm na lata 2014 – 2016 za 2015 rok strona 18 z 33 Korzystając z gier edukacyjnych: „Karta rowerowa”, „Bezpieczna droga”, „Pierwsze kroki na drodze”, dzieci miały możliwość sprawdzenia i utrwalenia zdobytej wiedzy ze znajomości przepisów ruchu drogowego. W trakcie prowadzonych zajęć powstały prace plastyczne związane z tematyką „Znaki drogowe” i „Lizak”. Dzięki akcji „ Sierpień ze zdrowiem” prowadzonej przez miasto Chełm, dzieci brały udział w pokazie udzielania pierwszej pomocy przedmedycznej. Pod okiem ratowników medycznych uczyły się podstawowych umiejętności udzielania pierwszej pomocy oraz poznawały zastosowanie wyposażenia apteczki. Dzieci zostały zapoznane z numerem telefonu Pogotowia Ratunkowego – 999. Zajęcia przeprowadzone w ramach realizacji programu pozwoliły dzieciom ciekawie i atrakcyjnie spędzić czas. Wychowankowie chętnie brali udział w spotkaniach, byli aktywni i zaangażowani. Podejmowane działania wzbogaciły ich wiedzę i umiejętności z dziedziny zdrowia i bezpieczeństwa. 2. „Zdobywam wiedzę na temat siebie i otaczającego mnie świata” – rozwijanie ciekawości poznawczej. W codziennej pracy z dziećmi zwracano uwagę na wszechstronny rozwój poznawczy każdego z wychowanków: 1) Rozwijano myślenie dialektyczne – ukazywano istotę przeciwieństw (ćwiczenia „Szybciej – wolniej”, „Wyżej – niżej”), tłumaczono zależności opierające się na logicznych powiązaniach ( ćwiczenie „Ja potrzebuję ciebie, a ty mnie”). 2) Kształtowano umiejętność odczytywania komunikatów wizualnych, myślenia symbolicznego (ćwiczenie „Roboty”). 3) Rozwijano umiejętność układania rytmów z wykorzystaniem sylwet, klocków, itp. oraz dźwięków, ruchów (ćwiczenia: „Korale”, „Malujemy płot”). 4) Uczono dzieci umiejętności dostrzegania i kontynuowania sekwencji rytmicznej – słyszymy rytm i go kontynuujemy (ćwiczenia „Dźwięki instrumentów perkusyjnych”, „Jesienne liście”). 5) Kształtowano świadomość własnego ciała poprzez wskazywanie i nazywanie przez dzieci części swojego ciała (ćwiczenie „Budzimy nasze części ciała”). 6) Uczono określania kierunków w przestrzeni od osi własnego ciała: góra – dół, przód - tył, lewa – prawa (ćwiczenie „Co widzimy?”). 7) Rozwijano umiejętność orientacji w schemacie ciała drugiej osoby (ćwiczenia „Moja i twoja lewa ręka”, „Lustro”). 8) Rozwijano umiejętność wyróżniania kierunków w odniesieniu do drugiej osoby (ćwiczenie „Grodzenie”). 9) Uczono rozpoznawania kierunków w przestrzeni względem przedmiotów (ćwiczenie „Prawa i lewa strona krzesła”). 10) Ćwiczono u dzieci orientację na kartce papieru (ćwiczenie „Kartka i kulka”). 11) Rozwijano myślenie przyczynowo skutkowe : - umiejętność wnioskowania o zmianach odwracalnych (ćwiczenie sprawności manualnej „Budowle”, „Kopciuszek”, „Piasek i kamyki”, „Rysowanie na piasku”, „Ślimaki”); - umiejętność wnioskowania o zmianach nieodwracalnych (ćwiczenia: „Mieszamy kolory”, „Solimy i słodzimy”, „Bańki mydlane”). 12) Wspomagano dzieci w kształtowaniu intuicji Sprawozdanie z realizacji Programu Wspierania Rodziny i Rozwoju Pieczy Zastępczej Miasta Chełm na lata 2014 – 2016 za 2015 rok strona 19 z 33 geometrycznej na przykładach z otoczenia (układanie z figur geometrycznych dowolnych kompozycji, kreślenie kształtów figur w powietrzu, odrysowywanie na kartce, kalkowanie). 13) Rozwijano procesy poznawcze związane z czynnościami dostrzegania, formowania, reformułowania pytań problemowych, wynikających z zaciekawienia, wywołanych sytuacją problemową (zadania: „W kieszeni mamy kangurzycy”,„Dlaczego?”, „Co cię dziwi?”; udzielanie jak największej liczby odpowiedzi: „Gdyby słońce nie świeciło…”; przewidywanie skutków „Co słychać?”, „Gdyby plamy mogły wydawać dźwięki, to jakie?”, wymyślanie sposobów „Co lata, co chodzi, co pływa?”). 3. „Zrozumieć świat uczuć – emocje”. 1) Uczono dzieci wyrażania swoich emocji w sposób akceptowany społecznie (ćwiczenie „Krople deszczu”). 2) Uczono radzenia sobie z porażkami oraz w trudnych sytuacjach (ćwiczenia: „Wyobraźnia mocy”, „Narysuj to co chcesz”). 3) Prowadzono pracę w kierunku wyciszania i niwelowania zachowań agresywnych u dzieci („Złość i co dalej?”). Analizowano uczucie złości w kategoriach: złość, która rani innych, sprawia im ból; złość, poprzez którą niszczone są rzeczy lub coś zostaje uszkodzone; złość, która nikomu nie sprawia bólu i niczego nie niszczy. 4) Przeprowadzano z dziećmi zajęcia odprężające i uspokajające z wykorzystaniem aromaterapii (zapachy owoców i ziół, ćwiczenie „Zapachy i emocje”). 5) Pracowano nad wrażliwością empatyczną u dzieci „Rozumiem drugiego człowieka.” 4. „Trzy łyki plastyki”- inspirowanie sztuką. W codziennej pracy z dziećmi przeznaczano czas na twórcze zajęcia plastyczne. Wychowankowie uczestniczący w zajęciach mieli okazję rozwijać wyobraźnię i kreatywność, sprawność manualną oraz wrażliwość estetyczną. Dzieci tworzyły i nazywały swoje obrazy. Zapoznały się z twórczością znanych malarzy, oglądały albumy i reprodukcje dzieł sztuki. Wychowankowie w trakcie zajęć tworzyli różnego rodzaju prace plastyczne, poznawali nowe techniki, narzędzia plastyczne, tworzywa, materiały i sposoby ich łączenia. Dzieci tworzyły także prace inspirowane literaturą i muzyką, np.: „Drzewko przyjaźni”, „Barwy jesieni”, „Jeż”, „Bałwanek”, „Czarodziejskie duszki”, „Lampion”, „Łańcuch”, „Bombka”, „Aniołek”, „Gwiazdka”, „Wyczarowane z makaronu”, „Czarowane z drewnianej łyżki”, „Zimowy krajobraz”, „Wyczarowywanie z papierowej tacki”, „Wesoły wazonik”, itp. 5. Rozwijanie sprawności fizycznej. W ciągu całego roku dbano o rozwój fizyczny dzieci, wyrabiano nawyki zdrowotno - higieniczne u wychowanków: 1) Przeprowadzono konkursy prozdrowotne dla dzieci: „Zdrowie naszym największym skarbem”, „Moja recepta na zdrowie”. 2) Systematycznie prowadzono zajęcia ruchowe z dziećmi z wykorzystaniem aktywizujących metod pracy: opowieści ruchowe, gimnastyka twórcza (ekspresyjna) R. Labana, metoda ruchu rozwijającego wg Weroniki Sherborne, technika relaksacji wg Jacobsona. 3) Codziennie prowadzono z dziećmi poranną gimnastykę. 4) Dzieci aktywnie uczestniczyły w grach i zabawach na Sprawozdanie z realizacji Programu Wspierania Rodziny i Rozwoju Pieczy Zastępczej Miasta Chełm na lata 2014 – 2016 za 2015 rok strona 20 z 33 świeżym powietrzu, na placu zabaw, boisku i w sali zabaw. 5) Organizowano zabawy i ćwiczenia w terenie (doskonalenie orientacji), konkursy i gry zespołowe (nauka przeżywania zwycięstw i radzenia sobie z porażką). 6) Przeprowadzano zajęcia sportowo - rekreacyjne na powietrzu (w zależności od pory roku): gry i zabawy ruchowe, orientacyjno - porządkowe, z elementami podskoku, czworakowania i równowagi, zręcznościowe, bieżne, jazda na rowerze lub hulajnodze, badminton, tory przeszkód, piłka nożna, zjeżdżanie na sankach, jazda na łyżwach. 7) Prowadzono z młodszymi dziećmi zajęcia ogólnorozwojowe. 6. „Weekendowe kulinaria” - rozwijanie samodzielności i gospodarności. 1) Zapoznano dzieci z zasadami właściwego odżywiania: przedstawiono piramidę zdrowego żywienia, uczono prawidłowego usytuowania pokarmów na piramidzie. 2) Wdrażano zasady bezpieczeństwa oraz higieny w czasie zajęć kulinarnych. 3) Zapoznano dzieci z zasadami bezpiecznego korzystania ze sprzętu AGD oraz jego zastosowania. 4) Uczono dzieci właściwego zachowania się przy stole podczas posiłku oraz estetycznego nakrywania do stołu. 5) Uczono wychowanków sporządzania listy zakupów artykułów spożywczych niezbędnych do przygotowania zaplanowanych potraw oraz wspólnie robiono zakupy. 6) Kształtowano u dzieci umiejętność rozpoznawania i nazywania warzyw, owoców i innych artykułów spożywczych na podstawie wyglądu, zapachu, smaku i dotyku. 7) Rozwijano u wychowanków umiejętność samodzielnego przygotowywania prostych potraw poprzez: dekorowanie ciast i ciasteczek (choinkowe serduszka, babeczki z owocami), przyrządzanie deserów (owocowy bukiet, truskawkowe szaleństwo), przyrządzanie sałatek i surówek (sałatka wiosenna z nowalijek, egzotyczny przysmak - niebo w gębie, sałatka grecka, biała sałatka), przyrządzanie potraw (pasta jajeczna, faszerowane jajka, faszerowane pomidory, fantazyjne kanapki, pizza à la dom małych dzieci, kiełbaski drobiowe pod pierzynką) itp. 8) Przeprowadzono kulinarny quiz dla dzieci - „Wiem co jem”. 7. „Jak zagospodarować czas wolny?”. W ciągu całorocznej pracy z dziećmi uczono wychowanków efektywnego wykorzystania czasu wolnego: 1) Przeprowadzano zajęcia informatyczne w celu nauki świadomego i umiejętnego korzystania ze współczesnych środków multimedialnych. Przeprowadzono projekcję filmów edukacyjnych: „Sieciaki”, „Owce w Sieci”, poprzez które, dzieci poznały zasady bezpiecznego użytkowania Internetu. 2) Organizowano wycieczki turystyczno – krajoznawcze (Poleski Park Narodowy, Zamość, Natalin, Jezioro Białe, Lublin). 3) W czasie wakacji dzieci wyjeżdżały nad wodę – plażowanie i kąpiele wodne. 4) Dzieci brały udział w zajęciach warsztatowych organizowanych przez CHDK, ChBP i MDK w czasie ferii zimowych i wakacji. 5) Starsi wychowankowie uczestniczyli w koloniach letnich (wypoczynek nad morzem) organizowanych przez MOPR Sprawozdanie z realizacji Programu Wspierania Rodziny i Rozwoju Pieczy Zastępczej Miasta Chełm na lata 2014 – 2016 za 2015 rok strona 21 z 33 w Chełmie. 6) Organizowano gry, konkursy, quizy oraz zajęcia muzyczno - taneczne. 7) Dzieci uczestniczyły w pracach społecznych na rzecz domu („Jestem dyżurnym” - codzienne pełnienie dyżurów podczas posiłków). 8) Organizowano dzieciom „kino domowe”- wyświetlano bajki i filmy na dużym ekranie. 9) Wychodzono z dziećmi do kina i na przedstawienia teatralne (Chełmskie Wakacje Teatralne z MDK), do cyrku i wesołego miasteczka. 10) Prowadzono zajęcia teatralne – opracowano i przygotowano inscenizacje bajek dla dzieci „Chory kotek”, „Kot w butach”, Kaczka dziwaczka”. 11) Dzieci bały udział w zajęciach sportowo - rekreacyjnych na powietrzu. 8. W Domu prowadzono pracę z rodziną i dzieckiem w celu stworzenia odpowiednich warunków do powrotu dziecka do domu rodzinnego: 1) umożliwiano wychowankom utrzymanie kontaktów osobistych z rodzinami pochodzenia na terenie placówki oraz w domu rodzinnym, a także kontaktów telefonicznych i listownych; 2) motywowano rodziców do współdziałania i współuczestniczenia w procesie opiekuńczo – wychowawczym ich dzieci, zachęcano członków rodziny do uczestnictwa i pomocy w organizacji różnego rodzaju uroczystości i świąt. Wspólnie z rodzicami organizowano urodziny dzieci (rodzice piekli tort, nakrywali do stołu, organizowali dzieciom zabawę), angażowano ich do opieki nad dziećmi podczas karmienia, przewijania, kąpieli, wspólnych spacerów i zabaw, wyjść do lekarza, uczono jak aktywnie spędzać czas wolny ze swoim dzieckiem. 4. Organizowanie specjalistyczneg o poradnictwa dla rodzin dysfunkcyjnych, rodzin zastępczych oraz usamodzielniony ch wychowanków pieczy zastępczej MOPR Rodzinom mającym trudności w wypełnianiu swoich funkcji Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie w Chełmie udzielił pomocy w formie poradnictwa specjalistycznego, interwencji kryzysowej, objęcia dziecka działaniami wychowawczymi, opiekuńczymi i edukacyjnymi. Szczególną troską otoczone zostały rodziny z grup ryzyka m.in. zagrożone wystąpieniem przemocy, zaniedbań lub społecznej izolacji, a także rodziny wielodzietne i niepełne. Klienci, jak też pracownicy socjalni, najczęściej zwracali się do specjalistów z następującymi problemami: a) dydaktycznymi i opiekuńczo – wychowawczymi dzieci, b) konfliktami domowymi, c) uzależnień, d) przemocy, e) zaniedbań w zakresie wypełniania funkcji rodzinnych, f) związanymi ze sprawami rozwodowymi, g) mieszkaniowymi (zaległości w opłatach, zagrożenia eksmisją, sprawy meldunkowe), h) zdrowotnymi (choroby przewlekłe, głównie zaburzenia psychiczne). Zakres pomocy udzielanej rodzinie i dziecku obejmował: a) bezpośrednie kontakty z dziećmi i rodziną, głównie w środowisku domowym, b) spotkania mediacyjne w zakresie korekty postaw i zachowań oraz poprawy relacji w rodzinie, c) wzmocnienie roli i funkcji opiekuńczo – wychowawczych, Specjaliści MOPR udzielili łącznie 599 porad, w tym: psycholog – 106, prawnik - 174, pedagog -121, terapeuta-198 Sprawozdanie z realizacji Programu Wspierania Rodziny i Rozwoju Pieczy Zastępczej Miasta Chełm na lata 2014 – 2016 za 2015 rok strona 22 z 33 d) rozwijanie umiejętności opiekuńczo – wychowawczych, e) pomoc doraźną tj.: – pisanie podań, pism, próśb, – pomoc w załatwianiu spraw urzędowych, f) pomoc długofalową: – stworzenie warunków do rozwoju zainteresowań, – organizowanie alternatywnych form spędzania czasu wolnego, – zapewnienie stałej pomocy w rozwiązywaniu trudności wychowawczych, – udzielanie porad w sprawach życiowych, związanych z prowadzeniem gospodarstwa domowego, zarządzaniem budżetem domowym, pielęgnacją i zdrowotnymi potrzebami dziecka, – udzielanie porad w sprawach związanych z przemocą, uzależnieniami, radzeniem sobie w trudnych sytuacjach życiowych, – wsparcie w postaci wolontariatu m.in. pomoc w odrabianiu lekcji. ChCPDiR Chełmskie Centrum prowadziło systematyczną pracę z liczba rodzin rodziną naturalną w celu stworzenia warunków do powrotu - 13 dziecka do domu rodzinnego. Centrum realizowało powyższe zadnie poprzez: 1) udzielanie wsparcia emocjonalnego dziecku i rodzinie w sytuacji zmiany środowiska wychowawczego; 2) prowadzenie z rodzicami dziecka systematycznej pracy: - socjalnej w kierunku rozwiązywania problemów administracyjno – urzędowych, pracę socjalną w środowisku rodzinnym dziecka, - psychologicznej poprzez pomoc w rozwiązywaniu problemów emocjonalnych, - terapeutycznej pod kątem udzielania wsparcia w kryzysach życiowych, prowadzenie terapii rodzinnej, - pedagogizacji w celu usprawnienia funkcji opiekuńczo – wychowawczych u rodziców, - współpracy z instytucjami wspierającymi rodzinę w celu osiągnięcia przez nią pełnej aktywności społecznej; 3) podejmowanie działań w kierunku uregulowania sytuacji prawnej dziecka; ● 4) współpracę z organizatorem pieczy zastępczej i ośrodkiem adopcyjnym celem umieszczenia dziecka w zastępczym środowisku rodzinnym; ● 5) uzgadnianie z rodzicami lub opiekunami prawnymi spraw dotyczących dziecka (m.in. wybór szkoły, konsultacje specjalistyczne, leczenie szpitalne, zmiany placówki). Centrum zapewnia warunki sprzyjające utrzymywaniu osobistych kontaktów z rodziną naturalną, rodzinami zaprzyjaźnionymi oraz innymi osobami bliskimi dziecku poprzez: 1) umożliwianie dziecku wyjazdów do domu rodzinnego (dowożenie dzieci przez pracowników Centrum, finansowanie przejazdów do domu); 2) umożliwianie odwiedzin dziecka przez osoby bliskie na Sprawozdanie z realizacji Programu Wspierania Rodziny i Rozwoju Pieczy Zastępczej Miasta Chełm na lata 2014 – 2016 za 2015 rok strona 23 z 33 terenie Centrum; 3) motywowanie rodziców do częstych i regularnych odwiedzin dzieci oraz aktywnego uczestniczenia w ich życiu; 4) umożliwianie dziecku utrzymywania z rodzicami i osobami bliskimi kontaktów telefonicznych i korespondencyjnych. 5. Udział w programach, blokach edukacyjnych, grupach wsparcia i grupach samopomocowyc h rodziców zastępczych i rodzin biologicznych dzieci ze szczególnym uwzględnieniem dzieci z orzeczoną niepełnosprawno ścią i rodzin wielodzietnych. DMD W Domu prowadzono pracę z rodziną i dzieckiem liczba rodzin w celu stworzenia odpowiednich warunków do powrotu 10 dziecka do domu rodzinnego: 1) Specjaliści wspierali rodziny będące w kryzysie udzielając im pomocy w rozwiązywaniu bieżących problemów, pomagali rodzicom w redagowaniu pism do sądu i innych instytucji, doradzali i wspomagali ich w trudnych sytuacjach życiowych, wyposażali rodziców w wiedzę i umiejętności pedagogiczne, oddziaływali na rodziców celem zmiany postaw, złych nawyków i zachowań, uświadamiali konsekwencje nieodpowiednich wyborów życiowych. 2) Wzmacniano właściwe postawy rodzicielskie oraz dowartościowywano rodziny, które podejmowały próby pokonania kryzysu. 3) Prowadzono współpracę z asystentami rodzin. OIK Ośrodek Interwencji Kryzysowej w swojej ofercie posiada specjalistyczne poradnictwo. Z tej formy pomocy w 2015 r. korzystali m.in. usamodzielnieni wychowankowie ChCPDiR oraz rodzice i opiekunowie. Wszystkie osoby korzystające z porad i konsultacji psychologa, pedagoga lub psychoterapeuty. Problemy z jakimi zgłaszali się klienci dotyczyły m.in. przemocy, trudności i konfliktów wychowawczych, utrudnionego funkcjonowania społecznego po opuszczeniu placówki opiekuńczo – wychowawczej, przemocy. Liczba rodzin –4 usamodzielnie ni wychowankow ie pieczy zastępczej - 6 MOPR W okresie od 15 maja 2015 r. do 26 czerwca 2015 r. rodziny z dziećmi objęte wsparciem asystenta rodziny wzięło udział w szkoleniu „Być dobrym rodzicem”. Zajęcia przeprowadzone zostały przez wyłonionego w drodze przetargu wykonawcę tj. Lubelską Izbę Rzemieślniczą, Ośrodek Szkolenia, Doradztwa i Promocji w Lublinie w ramach środków finansowych Miejskiego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Chełmie na rok 2015. Powyższe szkolenie miało na celu podniesienie kompetencji rodzin przeżywających trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo – wychowawczych. Podczas szkolenia przeprowadzono zajęcia w zakresie: 1) wzmocnienia lub nabycia przez rodziców prawidłowych umiejętności opiekuńczo – wychowawczych, 2) kształtowania umiejętności w zakresie planowania i gospodarowania budżetem domowym oraz prowadzenia gospodarstwa domowego, 3) wsparcie psychologiczno – pedagogicznego dla rodzin z dziećmi: zajęcia warsztatowe dla rodziców oraz spotkania indywidualne z psychologiem i pedagogiem. 16 rodzin z dziećmi objętych wsparciem asystenta rodziny wzięło udział w szkoleniu ChCPDiR Dla rodziców mających trudności w wypełnianiu swoich funkcji liczba w Centrum był kontynuowany coaching rodzicielski. -7 Realizowany był w formie spotkań indywidualnych. Celem liczba Sprawozdanie z realizacji Programu Wspierania Rodziny i Rozwoju Pieczy Zastępczej Miasta Chełm na lata 2014 – 2016 za 2015 rok strona 24 z 33 rodzin zajęć było usprawnianie funkcji opiekuńczo – programów - 1 wychowawczych rodziców i opiekunów wychowanków poprzez: wyposażenie rodziców w wiedzę i umiejętności wychowawcze, wzmacnianie więzi z dzieckiem oraz budowanie prawidłowych relacji rodzic - dziecko, wspieranie rodziców w tworzeniu warunków sprzyjających powrotowi dziecka do środowiska rodzinnego, aktywizowanie do podejmowania rożnych zadań w życiu codziennym, kształtowanie umiejętności społecznych celem osiągnięcia przez rodziców możliwie pełnej aktywności społecznej, motywowanie do współdziałania i współuczestniczenia w procesie wychowawczym oraz innych ważnych dla dziecka wydarzeniach, kształtowanie umiejętności radzenia sobie w sytuacjach trudnych oraz podejmowania konstruktywnych działań w rozwiązywaniu problemów życiowych. 6. Utworzenie placówki wsparcia dziennego Uwzględniając potrzebę funkcjonowania na terenie miasta placówki wsparcia dziennego, w 2015 r. został ogłoszony otwarty konkurs ofert dla organizacji pozarządowych na realizację zadania publicznego Miasta Chełm w zakresie przeciwdziałania uzależnieniom i patologiom społecznym. W katalogu zadań niniejszego ogłoszenia umieszczono zadanie na dofinansowania działalności placówki wsparcia dziennego. Jednakże żadna z organizacji pozarządowych nie złożyła oferty w tym zakresie. Niezależnie od powyższego, w roku 2015 rozpoczęto prace w lokalu w budynku przy ul. Kopernika 25 A, mające na celu dostosowanie tego pomieszczenia do standardów określonych dla placówek wsparcia dziennego. 7. Promowanie funkcji rodziny wspierającej Rodzina wspierająca ma na celu wspierania rodziny przeżywającej trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo – wychowawczej. Rodzina wspierająca pomaga rodzinie przeżywającej trudności w opiece i wychowaniu dziecka, prowadzeniu gospodarstwa domowego, kształtowaniu i wypełnianiu podstawowych ról społecznych. Z uwagi na dużą odpowiedzialność w wypełnianiu tej funkcji, brak jest kandydatów do utworzenia rodzin wspierających. 8. Rozwój usług opiekuńczo – wychowawczych i specjalistycznych MOPR Celem zadania była poprawa funkcjonowania rodzin z dziećmi, których członkowie mają orzeczoną niepełnosprawność. Pracownicy MOPR udzielali rodzinom wsparcia w zakresie: współpracy z Państwowym Funduszem Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych w celu uzyskania pomocy w formie dopłat do sprzętu ortopedycznego i środków pomocniczych, Powiatowym Zespołem ds. Orzekania o Niepełnosprawności, PUM, MPGK, zakładem energetycznym, Chełmską Spółdzielnią Mieszkaniową w sprawie uzyskania dodatku mieszkaniowego oraz realizacji opłat mieszkaniowych, placówkami ochrony zdrowia czy też pomocy w skompletowaniu dokumentów w celu umieszczenia w Środowiskowym Domu Samopomocy w Chełmie. 8 rodzin z dziećmi zostało objętych pomocą w formie usług opiekuńczych 9. Wsparcie osób profesjonalnie zajmujących się pomaganiem poprzez umożliwienie udziału w superwizjach ChCPDiR W 2015 r. odbyły się warsztaty „Badanie potrzeb – monitorowanie – ewaluacja w pracy z klientem pomocy społecznej” realizowany jako spotkanie grupy ewaluacyjnej po odbytym 3 miesiące wcześniej warsztacie „Metody i techniki pracy zespołowej w placówce opiekuńczo – wychowawczej”. Ponadto w ramach wsparcia i pomocy w zakresie radzenia sobie z własnymi emocjami wychowawcy oraz psycholog, pedagog, terapeuta i pracownik socjalny mają możliwość liczna szkoleń –1 liczba uczestników – 14 Sprawozdanie z realizacji Programu Wspierania Rodziny i Rozwoju Pieczy Zastępczej Miasta Chełm na lata 2014 – 2016 za 2015 rok strona 25 z 33 zewnętrznych oraz grupach ewaluacyjnych 10. Umożliwienie i wsparcie w podnoszeniu kwalifikacji pracowników instytucji zajmujących się problematyką rodzinną uczestniczenia w cotygodniowych spotkaniach wychowawczych, podczas których omawiane są nie tylko problemy wychowanków, ale również dokonywana jest analiza i pomoc w rozwiązywaniu własnych emocji w sprawach dotyczących pracy z dzieckiem i jego rodziną. OIK Z usług Ośrodka Interwencji Kryzysowej mogą korzystać przedstawiciele różnych instytucji i organizacji działających na rzecz osób znajdujących się w sytuacji kryzysowej. W 2015 r. z konsultacji z pedagogiem i psychologiem w sprawach dotyczących problemów i konfliktów wychowawczych korzystali pracownicy socjalni, asystenci rodzin i kuratorzy. Liczba konsultacji – 5 w tym 2 kuratorów sądowych, 1 pracownik socjalny, 2 asystentów rodziny MOPR Pracownicy Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie w Chełmie uczestniczyli w następujących szkoleniach: 1) formy agresywnych zachowań i sposoby postępowania pracownika socjalnego wobec zachowań agresywnych w środowisku rodzinnym i Ośrodku; 2) ochrona prawna pracownika socjalnego wobec agresywnych zachowań klienta; 3) kurs samoobrony dla pracowników socjalnych; 4) zmiana Kodeksu Karnego i jego wpływ na procedurę Niebieskiej Karty; 5) organizacja wsparcia dla osób doznających przemocy i osób będących sprawcami przemocy; 6) interpretacja przepisów ustawy o świadczeniach rodzinnych i o pomocy osobom uprawnionym do alimentów; 7) postępowanie z osobami zaburzonymi psychicznie. liczba szkoleń -7 liczba osób 14 ChCPDiR Pracownicy Centrum uczestniczyli w następujących szkoleniach i konferencjach: 1) warsztat „Metody i techniki pracy zespołowej w placówce opiekuńczo - wychowawczej” realizowanego w ramach projektu pod nazwą „Chełmskie Centrum Pomocy Dziecku i Rodzinie innowacyjne i przyjazne wychowankom”, współfinansowanego przez Szwajcarię w ramach szwajcarskiego programu współpracy z nowymi krajami członkowskimi w Unii Europejskiej w ramach programu „Poprawa jakości usług świadczonych w domach pomocy społecznej i placówkach opiekuńczo - wychowawczych” obszaru tematycznego Ochrona Zdrowia Szwajcarsko Polskiego Programu Współpracy – 14 pracowników; 2) „Wczoraj – Dziś – Jutro” - konferencja ROPS w Lublinie w ramach Szwajcarsko – Polskiego Programu Współpracy – 3 pracowników; 3) konferencja „Dojrzewanie i seksualność osób niepełnosprawnych” organizowana przez Szkołę Podstawową Nr 4 z Oddziałami Integracyjnymi w Chełmie - 2 pracowników; 4) warsztaty komputerowe „Inwentarz Optivum” - 1 pracownik; 5) szkolenie „Ochrona danych osobowych w kadrach i płacach z uwzględnieniem zmian od 01.01.2015 r.” - 1 pracownik; 6) seminarium „Brakowanie dokumentacji w składnicach akt i archiwach zakładowych” - 1 pracownik; 7) szkolenie „Innowacyjne rozwiązania z zakresu usług liczba szkoleń –7 liczba osób 19 Sprawozdanie z realizacji Programu Wspierania Rodziny i Rozwoju Pieczy Zastępczej Miasta Chełm na lata 2014 – 2016 za 2015 rok strona 26 z 33 elektronicznych, zapewniających lepszą komunikację klientów z Zakładem – formy komunikacji z ZUS poprzez PUE, COT” 1 pracownik. 11. Promowanie idei rodzicielstwa zastępczego poprzez organizowanie akcji i kampanii informacyjnych 12. Utworzenie rodzin DMD Pracownicy DMD podnosili swoje kwalifikacje poprzez udział w kursach i szkoleniach: 1) „Funkcjonowanie dziecka w warunkach placówki opiekuńczo – wychowawczej” Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej w Lublinie. 2) „Bezpieczeństwo dzieci i młodzieży – dopalacze, narkotyki, inne środki i rośliny, które mogą zabić” Fundacja Rozwoju Demokracji Lokalnej – Regionalny Ośrodek w Lublinie. 3) „Inspirowanie i wspieranie – zadania współczesnej edukacji” – Niepubliczna Integracyjna Szkoła Podstawowa Nowoczesnych Technologii i Języków Obcych ARKA w Chełmie. 4) Szkolenie pracownika administracyjnego „Ochrona danych osobowych w kadrach i płacach z uwzględnieniem zmian od 01.01.2015 r.” – TAXUS Centrum Szkoleń Lublin. 5) Jeden pracownik DMD (starszy opiekun dziecięcy) kontynuował dokształcanie na studiach podyplomowych w Państwowej Wyższej Szkole Zawodowej w Chełmie na kierunku: Resocjalizacja i socjoterapia. 6) W placówce odbyły się dwa szkolenia wewnętrzne dotyczące: - „Profilaktyki zaburzeń depresyjnych u dzieci“, - „Zachowań agresywnych u dzieci i młodzieży“. OIK Pracownicy Ośrodka Interwencji Kryzysowej uczestniczyli liczba szkoleń w następujących szkoleniach: –3 1) Praca socjalna z pacjentem chorym psychicznie liczba osób - 4 w aspekcie prawnym i praktycznym; 2) Przeciwdziałanie przemocy w rodzinie i przemocy ze względu na płeć; 3) Metodyka pracy ze sprawcami przemocy w rodzinie. MOPR W celu pozyskania kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej na stronie internetowej Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie w Chełmie opublikowany jest list otwarty do potencjalnych kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej i promujący ideę rodzicielstwa zastępczego. W okresie sprawozdawczym w rodzinnej pieczy zastępczej umieszczono 20 dzieci, w ty,: 1) 9 dzieci w rodzinie zastępczej spokrewnionej; 2) 2 dzieci w rodzinie zastępczej niezawodowej; 3) 9 dzieci w rodzinie zastępczej zawodowej. W 2015 r. 1 rodzina – kandydaci do pełnienia funkcji rodziny zastępczej niezawodowej i 1 rodzina – kandydaci do pełnienia funkcji rodziny zastępczej zawodowej uczestniczył w szkoleniu organizowanym przez Organizatora Pieczy Zastępczej i Wspierania Rodziny w Zamościu. Osoby uczestniczące w szkoleniu otrzymały stosowne opinie i świadectwa ukończenia szkolenia. Z okazji Dnia Rodzicielstwa Zastępczego wszystkie rodziny zastępcze z terenu miasta Chełm otrzymały podziękowania za trud i pracę w opiece nad powierzonym dzieckiem oraz życzenia od Dyrektora MOPR wręczone indywidualnie, a także przekazane za pośrednictwem lokalnych mediów. liczba szkoleń –7 liczba osób 11 liczba akcji – 1 liczba pozyskanych rodzin - 2 W przypadku czasowego niesprawowania opieki nad dzieckiem przez rodzinę zastępczą lub prowadzącego Sprawozdanie z realizacji Programu Wspierania Rodziny i Rozwoju Pieczy Zastępczej Miasta Chełm na lata 2014 – 2016 za 2015 rok strona 27 z 33 pomocowych rodzinny dom dziecka piecza zastępcza nad dzieckiem może zostać powierzona rodzinie pomocowej. Z uwagi na brak osób chętnych do pełnienia tej funkcji rodzina pomocowa nie została utworzona. 13. Organizowanie pomocy wolontariuszy dla dzieci i rodzin MOPR 14. Organizowanie spotkań integracyjnych i okolicznościowyc h dla dzieci z rodzin zastępczych i placówek opiekuńczo wychowawczych ChCPDiR W 2015 r. działalność wolontarystyczna prowadzona była przez wolontariuszy, którzy udzielali pomocy osobom i rodzinom korzystającym ze świadczeń pomocy Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie. MOPR zawierał porozumienia z wolontariuszami na świadczenie usług wolontarystycznych. Działalność wolontarystyczna polegała na pomocy dzieciom uczącym się w szkole podstawowej i gimnazjum w wyrównywaniu braków edukacyjnych poprzez pomoc w nauce, w odrabianiu lekcji, pokazaniu jak się uczyć, jak nadrobić zaległości. Działania wolontarystyczne prowadzone były przez młodzież uczęszczającą do niżej wymienionych szkół: 1) I Liceum Ogólnokształcącego im. Stefana Czarnieckiego w Chełmie, ul. Czarneckiego 8, 2) II Liceum Ogólnokształcącego im. Gen. Gustawa Orlicz – Dreszera, w Chełmie ul. Szpitalna 14, 3) Zespołu Szkół Ekonomicznych i III Liceum Ogólnokształcącego w Chełmie ul. Sienkiewicza 22, 4) Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Chełmie ul. Pocztowa 54. W miesiącu wrześniu i październiku 2015 r. odbyły się spotkania w w/w szkołach średnich i Państwowej Wyższej Szkole Zawodowej w Chełmie promujące działania wolontarystyczne, mające na celu rekrutację nowych wolontariuszy. Pomocą w formie wolontariatu objętych było 19 rodzin. Pomocy udzielało 48 wolontariuszy 24 dzieciom. Na terenie ChCPDiR organizowane były różnego rodzaju liczba spotkań imprezy okolicznościowe, festyny i pikniki, dyskoteki, - 24 konkursy, rozgrywki sportowe, wyjścia do muzeum, do kina i Chełmskiego Domu Kultury. Wychowankowie Centrum brali udział m.in. w: 1) II Memoriale Piłkarskim im. Mietka Suskiego, gdzie reprezentacja złożona z obecnych i byłych wychowanków oraz wychowawców Centrum zajęła I miejsce; 2) cyklu wycieczek tematycznych „Poznajemy miejsca pracy” organizowanych przez wolontariusza Centrum Pana Lecha Budzyńskiego – Firma „Baza” - wychowankowie mieli możliwość poznać ciekawe zawody odwiedzając m.in. warsztat kowala, warsztat samochodowo – diagnostyczny, firmę zajmującą się sprzedażą internetowa, sklep galanteryjny, halę napraw lokomotyw; 3) koncercie światecznym Rock & Gospel Grzegorza Kloc w ChDK-u; 4) występie BROZI MAGIC SHOW zorganizowanym w naszej placówce dzięki uprzejmości Bankowi Polskiej Spółdzielczości S.A . w Chełmie; 5) wyjazdach do Lublina do Aquaparku; 6) spotkaniu z Szefem Biura Gospodarczo – Kulturalnego Tajpej, p. J.K.C. Chiang – spotkanie zorganizowała pani poseł Beata Mazurek, na spotkaniu z wychowankami pan Ambasador przekazał 3 komputery dla naszej placówki, dzieci natomiast przygotowały występ artystyczny i słodki poczęstunek dla gości; 7) spotkaniu z młodzieżą z Zespołu Szkół Ekonomicznych i III Liceum Ogólnokształcącego w Chełmie – wspólne wyjście do Sprawozdanie z realizacji Programu Wspierania Rodziny i Rozwoju Pieczy Zastępczej Miasta Chełm na lata 2014 – 2016 za 2015 rok strona 28 z 33 kina; 8) wyjściu do CHDK-u na musical familijny „Księżniczka Sara” – zorganizowane dla młodszych wychowanków przez Stowarzyszenie „Jedność”; 9) koncercie zespołu „ENEJ” w Lublinie – zorganizowanym przy wsparciu ROPS w Lublinie w ramach ogólnopolskiej imprezy profilaktycznej skierowanej do młodych ludzi z cyklu NIEĆPA ; 10) spotkaniu na terenie Centrum z doktorami Clownami zorganizowanym przez Fundacę „Dr Clown” - oprócz wspanialej zabawy wychowankowie Centrum zostali obdarowani zestawami klocków Lego; 11) pikniku z okazji Dnia Dziecka zorganizowanym wspólnie z Domem Małych Dzieci w Chełmie oraz agencją artystyczno – usługową „TAKI WODZIREJ”- dzieci korzystały z przygotowanych atrakcji: dmuchanej zjeżdżalni, trampoliny, uczestniczyły w animacjach, zabawach i konkursach na świeżym powietrzu; 12) pikniku z okazji Dnia Dziecka nad zalewem Dębowy Las w Wołkowianach zorganizowanym przez Zarząd Koła Polskiego Związku Wędkarskiego „Brzana”; 13) wyjeździe nad zalew i nauce wędkowania wspólnie z Kołem Wędkarskim „Brzana”; 14) wyjeździe nad Jezioro Białe i nauce żeglowania – dzięki uprzejmości Klubu Żeglarskiego nasi wychowankowie zdobyli pierwsze doświadczenia żeglarskie nad J. Białym; 15) „Pikniku Rodzinnym” z Akademią Samsona w Ogródku Jordanowskim w Chełmie; 16) pikniku na zakończenie roku szkolnego zorganizowanym na terenie Centrum, na którym dzieci otrzymały nagrody i dyplomy za osiągnięcia szkolne, rozegrano także mecze towarzyskie z zaproszonymi drużynami z Klubu Żeglarskiego oraz pracownikami Firmy Baza – Lech Budzyński; 17) wycieczce nad Jezioro Białe – nauka nurkowania zorganizowanej przez sponsora pana Lecha Budzyńskiego Firma Baza; 18) wyjeździe do Lublina na film „Mały Książę”; 19) pikniku na terenie Centrum zorganizowanego z okazji pożegnania wakacji – zabawy, gry, poszukiwanie skarbu; 20) pikniku dla dzieci zorganizowany przez wolontariuszy Centrum; 21) wyjściu do Cyrku „Arena”; 22) wyjeździe na Targi Wędkarskie „Rybomania” w Lublinie; 23) koncercie Piosenki Żeglarskiej „Szanty” w ChDK-u; 24) cotygodniowych spektaklach na Placu Łuczkowskiego organizowanych w miesiącu czerwcu przez różne instytucje kulturalne; 25) przygotowywaniu i organizacji uroczystości komunii św. i bierzmowania. DMD W 2015 r. placówka organizowała dla wychowanków różnego liczba spotkań rodzaju imprezy okolicznościowe, pikniki, konkursy, - 32 uroczystości grupowe i spotkania z ciekawymi ludźmi. Na terenie placówki organizowano dzieciom przyjęcia urodzinowe do których angażowano rodziców: przygotowywano tort, dekorowano salę zabaw, dzieci bawiły się przy dźwiękach muzyki, składały jubilatowi życzenia i wręczały upominki. Wychowankowie Domu brali udział m.in. w: 1) 1 stycznia dzieci witały Nowy Rok – składały życzenia, Sprawozdanie z realizacji Programu Wspierania Rodziny i Rozwoju Pieczy Zastępczej Miasta Chełm na lata 2014 – 2016 za 2015 rok strona 29 z 33 wspólnie bawiły się i tańczyły przy muzyce. 2) 6 stycznia wychowankowie wzięli udział w orszaku Trzech Króli. 3) 24 stycznia dzieci pojechały na Ranczo „Baza Opon Serwis” w Rożdżałowie, gdzie zapoznały się z kulturą i zwyczajami Szkotów i Anglików. 4) 27 stycznia wychowanków Domu odwiedził ksiądz z wizytą duszpasterską. 5) 28 stycznia w świat magii wychowanków domu wprowadził iluzjonista z Poznania Pan Zbigniew Brzozowski BROZI MAGIC SHOW. 6) Ferie zimowe: 2 – 14 lutego – dzieci były w kinie na filmach: „Kumba”, „Dzwoneczek i bestia Nibylandii”, „Pingwiny z Madagaskaru”, w McDonald's, w Chełmskiej Bibliotece Publicznej na zajęciach „Przez lądy i oceany: poznajemy kontynenty”, w Galerii Smaku, bawiliśmy się z najmłodszymi dziećmi w sali zabaw, braliśmy udział w warsztatach plastycznych organizowanych przez MDK oraz przez Muzeum Ziemi Chełmskiej „Forma i kolor w sztuce”. W Domu dzieci brały udział w zajęciach dydaktycznych, plastycznych i kulinarnych. 7) 12 lutego zorganizowany został dla dzieci tłusty czwartek. 8) 13 lutego dzieci uczestniczyły w balu karnawałowym. 9) 14 lutego obchodzono w placówce Walentynki wychowankowie wręczali sobie drobne upominki, własnoręcznie wykonane serca z miłymi wierszykami. 10) 8 marca z okazji Dnia Kobiet wszystkie kobiety – małe i większe otrzymały słodkie bukiety z życzeniami. 11) 21 marca dzieci wraz z wychowawcą uczestniczyły w pożegnaniu zimy - palenie Marzanny oraz w zabawach na powitanie wiosny. 12) W okresie wielkanocnym dzieci zapoznawane były z tradycjami związanymi z tymi świętami; uczestniczyły w poświęceniu palm oraz pokarmów. 5 kwietnia w DMD odbyło się uroczyste śniadanie wielkanocne. Dzieci składały sobie życzenia, dzieliły się święconką,uczestniczyły w spotkaniach z rodzinami. 13) 17 maja odbyła się uroczystość z okazji I Komunii Świętej jednego z wychowanków Domu. 14) 18 maja dzieci bawiły się w wesołym miasteczku z wieloletnim sponsorem Domu - Panią Marią Pluta. 15) 26 maja z okazji Dnia Dziecka wychowankowie bawili się z Wodzirejem - Panem Piotrem Maksymiuk. Dzieci korzystały z przygotowanych atrakcji: dmuchanej zjeżdżalni, trampoliny, kuli, uczestniczyły w zabawach i konkursach na świeżym powietrzu. 16) 1 czerwca z okazji Dzień Dziecka odbyły się wspólne zabawy i rozmowy z przybyłymi gośćmi. 17) 7 czerwca Polski Związek Wędkarski „Brzana” zorganizował wychowankom wyjazd do Dębowego Lasu z okazji Dnia Dziecka. Dzieci uczestniczyły w festynie na świeżym powietrzu: brały udział w zawodach wędkarskich, zabawach i konkursach, kąpieli w wodzie. 18) 15 czerwca dzieci spotkały się ze studentami PWSZ w Chełmie z okazji Dnia Dziecka, otrzymały piękne prezenty w postaci rolek, hulajnogi i słodyczy oraz zostały zaproszone do McDonalds. 19) 21 czerwca wychowankowie wybrali się na Piknik Rodzinny organizowany przez Stowarzyszenie Akademia Sprawozdanie z realizacji Programu Wspierania Rodziny i Rozwoju Pieczy Zastępczej Miasta Chełm na lata 2014 – 2016 za 2015 rok strona 30 z 33 Samsona w Ogródku Jordanowskim. 20) Lipiec – sierpień - w wakacje dzieci aktywnie uczestniczyły w wielu imprezach organizowanych na terenie miasta, zwiedzały Chełm, chodziły do kina, McDonald's, wesołego miasteczka, wyjeżdżały nad wodę i na wycieczki do ZOO w Zamościu i Poleskiego Parku Narodowego, oglądały spektakle teatralne w ramach V Chełmskich Wakacji Teatralnych organizowanych przez MDK oraz spotkały się z funkcjonariuszami z Ruchu Drogowego KMP, brały udział w pokazach pierwszej pomocy „Sierpień ze zdrowiem”, starsi wychowankowie wyjeżdżali na kolonie letnie do Pucka. 21) 6 września wychowankowie DMO oraz Chełmskiego Centrum Pomocy Dziecku i Rodzinie bawili się na pikniku jesiennym przygotowanym przez Państwa Marię i Konrada Pluta oraz wolontariuszy. 22) 17 września dzieci odwiedził Dr Clown, od którego otrzymały w prezencie przybory szkolne oraz zestawy klocków LEGO w różnych kształtach i rozmiarach. 23) 23 września wychowankowie DMD uczestniczyli w Święcie Pieczonego Ziemniaka. Dzieci brały udział w grach i zabawach prowadzonych przez wychowawców. Następnie odbyła się degustacja pieczonych ziemniaków i kiełbasek. 24) 22 października Pan Lech Budzyński zaprosił wychowanków Domu na przedstawienie cyrkowe. 25) 24/29 października wychowankowie wzięli udział w zajęciach tematycznych „Halloween.” Zajęcia przeprowadzone zostały na ranczu w Rożdżałowie przez Pana Lecha Budzyńskiego. Dzieci miały okazję pracować z tworzywem przyrodniczym jakim jest dynia oraz wykonywać na szkle obrazki tematycznie związane ze świętem Halloween. 26) 28 listopada dzieci zwiedzały targi wędkarskie RYBOMANIA w Lublinie z Panem Lechem Budzyńskim. Miały okazję oglądać ryby z polskich wód w gigantycznym akwarium, zapoznać się z bogatą ofertą sprzętu wędkarskiego oraz spotkać gwiazdy światowego wędkarstwa. 27) 29 listopada dzieci wraz z wychowawcą bawiły się podczas „Wieczoru Andrzejkowego”. Dzieci poznały wróżby i zabawy związane z tradycjami i wierzeniami ludowymi. 28) 1 listopada dzieci wraz z wychowawcą udały się na cmentarz wojenny, aby uczcić pamięć poległych żołnierzy. 29) 4/7 grudnia dzieci spotkały się ze św. Mikołajem przyjmowały prezenty, bawiły się z gośćmi. 30) 17 grudnia odbyła się uroczysta Wigilia w ChCPDiR. W spotkaniu uczestniczyły dzieci, pracownicy oraz zaproszeni goście. 31) 24/26 grudnia 2015 roku zgodnie z tradycją wspólnie z dziećmi obchodzono Święta Bożego Narodzenia. 32) 31 grudnia dzieci wraz z wychowawcą świętowały zakończenie Starego Roku. 15. Wsparcie procesu usamodzielnienia – pomocy w realizacji indywidualnego programu usamodzielnienia MOPR Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie w Chełmie jest liczba osób – organizatorem wsparcia osobom usamodzielnianym 47 opuszczającym rodziny zastępcze, rodzinne domy dziecka oraz placówki opiekuńczo – wychowawcze i regionalne placówki opiekuńczo – terapeutyczne, przez wspieranie procesu usamodzielnienia. Usamodzielnieni wychowankowie rodzin zastępczych w roku 2015 otrzymali następujące formy pomocy: 1) pomoc na usamodzielnienie – 13 182,00 zł, Sprawozdanie z realizacji Programu Wspierania Rodziny i Rozwoju Pieczy Zastępczej Miasta Chełm na lata 2014 – 2016 za 2015 rok strona 31 z 33 2) pomoc na kontynuowanie nauki – 150 948,24 zł, 3) pomoc na zagospodarowanie – 16 323,00 zł. Ogółem pomoc dla usamodzielnionych wychowanków rodzinnej pieczy zastępczej w 2015 roku wyniosła 180 453,24 zł. Usamodzielnieni wychowankowie placówek opiekuńczo wychowawczych w roku 2015 otrzymali następujące formy pomocy: 1) pomoc na usamodzielnienie – 16 500,00 zł, 2) pomoc na kontynuowanie nauki – 111 934,00 zł, 3) pomoc na zagospodarowanie – 7 500,00 zł Ogółem pomoc dla usamodzielnionych wychowanków instytucjonalnej pieczy zastępczej w 2015 roku wyniosła 135 934,00 zł. Ponadto osobom opuszczającym, po osiągnięciu pełnoletności rodzinę zastępczą lub placówkę opiekuńczo – wychowawczą udziela się pomocy w uzyskaniu : 1) odpowiednich warunków mieszkaniowych, 2) zatrudnienia. Proces usamodzielnienia pełnoletniego wychowanka przebiegał według indywidualnego programu usamodzielnienia opracowanego przez wychowanka i opiekuna usamodzielnienia. Ogółem, w okresie sprawozdawczym w procesie usamodzielnienia uczestniczyło 47 pełnoletnich wychowanków, w tym : 1) 26 wychowanków z rodzin zastępczych, 2) 21 wychowanków z placówek opiekuńczowychowawczych. ChCPDiR ChCPDiR w ramach przygotowywania wychowanków do samodzielnego funkcjonowania poza placówką w 2015 r. kontynowało program psychoedukacyjny „W dorosłość bez lęku”. Program realizowany był podczas zajęć warsztatowych 1 raz w miesiącu dla 12 wychowanków. Celem programu było niwelowanie lęku przed samodzielnym życiem poza placówką, pomoc w konstruktywnym określaniu planów życiowych, motywowanie do zdobywania wykształcenia i kwalifikacji zawodowych oraz aktywnego poszukiwania zatrudnienia, rozwijanie umiejętności niezbędnych do prowadzenia gospodarstwa domowego (m.in. planowania gospodarowania własnym budżetem, regulowania spraw urzędowo – administracyjnych) oraz umiejętności radzenia sobie w sytuacjach trudnych. Pozwoliło to na lepsze przygotowanie wychowanków do pełnienia różnych ról społecznych. W ramach wsparcia procesu usamodzielnienia prowadzona jest praca z wychowankami dostosowana do ich wieku. Ze starszymi wychowankami prowadzone są zajęcia w formie rozmów indywidualnych: rozmowy wspierające, zapoznawanie z obowiązującymi przepisami dotyczącymi usamodzielnień i przyznawania pieniędzy na kontynuowanie nauki, rozwijanie umiejętności samodzielnego załatwiania sprawa w urzędzie, praktyczne opanowanie umiejętności z zakresu prowadzenia gospodarstwa domowego i współżycia ze społeczeństwem lokalną, rozwijanie perspektywicznego myślenia, wspieranie wychowanka w poszukiwaniu pracy, stancji. liczba wychowanków – 12 liczba programów - 1 Sprawozdanie z realizacji Programu Wspierania Rodziny i Rozwoju Pieczy Zastępczej Miasta Chełm na lata 2014 – 2016 za 2015 rok strona 32 z 33 PODSUMOWANIE Program Wspierania Rodziny i Rozwoju Pieczy Zastępczej Miasta Chełm na lata 2014 – 2016 zakłada działania umożliwiające kompleksowe wsparcie rodzinie przeżywającej trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo – wychowawczych oraz wspieranie rodzinnych form opieki zastępczej. Jednostki organizacyjne Miasta Chełm realizujące zadania przewidziane w Programie, w roku 2015 szczególny nacisk kładły na pracę z rodziną będącą w kryzysie, jak również wsparcie rodzin zastępczych i pracę z wychowankami placówek opiekuńczo – wychowawczych. Zadania, które nie zostały zrealizowane w roku sprawozdawczym ze względu na dużą odpowiedzialność i specyficzny charakter to brak osób chętnych do pełnienia funkcji rodzin wspierających i rodzin pomocowych. Zadania zawarte w Programie finansowane były w 2015 roku ze środków budżetu Miasta Chełm oraz dotacji z budżetu państwa. Prezydent Miasta Chełm /-/ Agata Fisz Sprawozdanie z realizacji Programu Wspierania Rodziny i Rozwoju Pieczy Zastępczej Miasta Chełm na lata 2014 – 2016 za 2015 rok strona 33 z 33