Groźne następstwa kataru

Farmakoterapia
Groźne następstwa kataru
Wiele osób uważa, że leczony trwa 7 dni, a nieleczony
tydzień. Niestety nie jest to do końca prawdą, ponieważ
katar nieleczony może trwać przez wiele lat i dawać groźne dla zdrowia następstwa. W okresie jesienno-zimowym,
kiedy liczba przeziębień wzrasta, z katarem borykają się
całe rzesze chorych.
Mimo to zdecydowana większość z nich
nie rezygnuje z codziennych aktywności,
a nieżyt nosa leczy jedynie objawowo.
Katar powstaje na skutek zakażenia błony
śluzowej nosa wirusami bądź bakteriami.
Do rozwoju drobnoustrojów dochodzi
przy oziębieniu lub przegrzaniu organizmu, które osłabiają odporność, czyniąc
układ immunologiczny mniej wydolnym.
Stwarza to korzystne warunki dla zakażenia błony śluzowej nosa przez wirusy
i/lub bakterie chorobotwórcze. Przenoszą się one z osoby chorej na zdrową
drogą powietrzno-kropelkową podczas
kaszlu i kichania. Katar, czyli ostry nieżyt
nosa, objawia się obecnością zwiększonej ilości wydzieliny, często początkowo
wodnistej, a następnie gęstej. Poza tym
występuje obrzęk błony śluzowej, co
dodatkowo upośledza drożność nosa.
Na skutek zmian zapalnych zmniejsza
się również aktywność układu śluzoworzęskowego, utrudniając ewakuację
wydzieliny. Przyczyną tych objawów
w blisko 98% przypadków są zakażenia
wirusowe. Infekcja bakteryjna jest następstwem wirusowego zakażenia górnych dróg oddechowych i występuje
jedynie w 0,5–2% przypadków. Postać
kataru w zależności od przyczyny różni
się strukturą i wyglądem. Katar wirusowy
uzewnętrznia się wyciekiem wydzieliny
wodnisto-śluzowej, natomiast katar bakteryjny – śluzowo-ropnej.
Katar często powoduje drapanie w gardle i nosie. Obu rodzajom kataru może
towarzyszyć kichanie, a czasem nawet
gorączka. Wspólnymi objawami są też
18
uczucie zatkania i obrzęk małżowin nosa,
z uczuciem ogólnego osłabienia, ból,
czasem zawroty głowy. Następstwem
może być kaszel, spowodowany spływającą po tylnej ścianie gardła wydzieliną
z nosa. Dolegliwościom tym może towarzyszyć podwyższona ciepłota ciała
i ogólne złe samopoczucie. Ważne jest
jednak, że ani wysokość gorączki, ani
rodzaj wydzieliny z nosa nie upoważniają
do różnicowania pomiędzy zakażeniem
wirusowym a bakteryjnym. Zgodnie
z zaleceniami objawy wskazujące na
rhinosinusitis (zapalenie jamy nosowej
i zatok) trwające krócej niż 10 dni określa
się jako przeziębienie lub ostre wirusowe
zapalenie jam nosowych i zatok przynosowych. U ok. 75% chorych objawy
infekcji wirusowej ustępują w ciągu 7–10
dni. Jeśli objawy zakażenia górnych dróg
oddechowych utrzymują się dłużej niż
10 dni lub jeśli przed upływem tego
czasu stan zdrowia pogorszy się albo
wystąpią nowe objawy, należy rozważać
zakażenie bakteryjne. W takiej sytuacji
trzeba udać się do lekarza, który zdecyduje o ewentualnym podaniu antybiotyku. W przypadku zakażeń wirusowych nie należy włączać antybiotyków
– żaden antybiotyk nie działa na wirusy,
a powodując zachwianie równowagi
fizjologicznej flory bakteryjnej człowieka, może wywołać powikłania groźne
dla zdrowia i życia. Nigdy nie należy
przyjmować antybiotyku bez konsultacji z lekarzem, nawet jeśli któryś z nich
był stosowany poprzednio z dobrym
skutkiem. Zakażenia wirusowe leczy się
objawowo. Najwłaściwszym postępowaniem w przypadku infekcji wirusowych
jest pozostanie w domu. Powoduje to
ograniczenie wysiłku fizycznego, co
sprzyja zdrowieniu, eliminuje nas jako
źródło zakażenia dla innych oraz chroni
organizm, zajęty walką z infekcją, przed
zarażeniem się innymi drobnoustrojami
od kaszlących i kichających ludzi. Leczenie można wspomagać dostępnymi na
rynku preparatami do stosowania w celu
oczyszczenia i odblokowania zatkanych
zatok. Podczas gorączki wskazane jest
przyjmowanie preparatów przeciwgorączkowych (np. zawierających paracetamol lub ibuprofen). Bardzo ważne
jest również picie dużej ilości płynów,
najlepiej o temperaturze pokojowej,
a w czasie gorączki – chłodnych. Pamiętajmy, że osoby gorączkujące należy
schładzać, a nie ogrzewać, dlatego jeśli chory gorączkuje – przykrywamy go
cienkim kocem, poimy chłodnymi napojami, stosujemy kąpiele ochładzające.
Pomieszczenia, w których przebywają
osoby chore, muszą być często wietrzone i nie powinny być przegrzewane.
Katar może mieć bezpośredni związek z zapaleniem oskrzeli, groźną
chorobą dróg oddechowych. Nawet lekki katar powinien więc wywoływać niepokój, szczególnie jeśli
dotyka małych dzieci.
Wirus może łatwo przedostać się drogami oddechowymi z jamy nosowej
do oskrzeli. W efekcie często pojawia
się także zapalenie płuc. Jeśli wydzielinie z nosa u dziecka towarzyszy kaszel
i nawet lekka gorączka, natychmiast
trzeba udać się do lekarza. Leczenie
kataru jest bardzo ważne w profilaktyce zapalenia oskrzeli i zapalenia płuc.
Dorosły jest w stanie sam sobie poradzić z „wydmuchaniem” wydzieliny
zalegającej w jamie nosowej, jednak
dla dziecka stanowi to trudność, dlatego warto zaopatrzyć się w specjalny aspirator, który szybko i sprawnie
usunie wszystkie płyny zgromadzone
w nosie. Oczywiście takie urządzenie
powinno być ostatecznością i należy
zachęcać dzieci do samodzielnego
Farmakoterapia
ważne do życia narządy wewnętrzne
dziecka. Niektórych lekarstw nie wolno
stosować przez cały okres ciąży, ponieważ mogą powodować poronienie
lub prowadzić do porodu przedwczesnego. Koniecznie należy w sprawie
stosowania leków, w tym także kropli
do nosa, poradzić się farmaceuty lub
lekarza. Najlepiej wypróbować najpierw
domowe sposoby – na katar pomaga
zjadanie czosnku i cebuli, np. w formie
plasterków pokrojonych na kanapkę;
warzywa te zawierają substancje działające podobnie jak antybiotyki, dlatego w pierwszej fazie infekcji cebula
i czosnek dają świetne rezultaty.
oczyszczania nosa, ponieważ w przeciwnym wypadku rzęski jamy nosowej
mogą zostać upośledzone. Kurację
można wspomagać specjalnymi aerozolami do nosa, plasterkami na katar
czy olejkami eterycznymi, którymi skrapia się poduszkę, by ułatwić oddychanie w nocy. Takie środki sprawdzą się
również u osób dorosłych. Pomocne
są też inhalacja i nawilżanie powietrza
profesjonalnym nawilżaczem z kilkoma
kroplami olejków eterycznych: sosnowego lub eukaliptusowego.
Jeśli chcemy utrzymać swoje drogi oddechowe w dobrym zdrowiu, konieczne
jest stosowne leczenie nieżytu nosa,
poprzez łączenie naturalnych metod
ze środkami farmakologicznymi. Pamiętajmy – katar leczony i nieleczony trwa
tyle samo. Możemy jedynie złagodzić
jego objawy i postępować tak, aby
uniknąć przykrych powikłań.
Katar w ciąży
Wodnista wydzielina z nosa, kichanie
czy uczucie zatkanego nosa nie zawsze muszą świadczyć o przeziębieniu. Nieżyt nosa, a czasami również
krwawienia z nosa, mogą wynikać ze
zmian hormonalnych zachodzących
w organizmie ciężarnej. Zwiększone
stężenie estrogenu i progesteronu
u kobiety w ciąży sprawia, że przepływ krwi przez śluzówkę nosa wzrasta i powoduje jej lekkie obrzmienie.
Dolegliwość ta ustępuje zazwyczaj
samoistnie po porodzie.
Nawet łagodne środki lecznicze, takie
jak witaminy, preparaty na przeziębienie czy krople do nosa, mogą mieć
negatywne działanie na rozwój płodu.
Najwięcej ograniczeń co do przyjmowania leków obowiązuje w I trymestrze
ciąży, w tym czasie następuje bowiem
organogeneza – kształtują się wszystkie
Przy silnym katarze pomoże regularne
wąchanie lub zjadanie tartego chrzanu, który ma działanie bakteriobójcze.
Należy również sięgnąć po witaminę C
– ale w naturalnej postaci: owoce, warzywa, soki cytrusowe, herbata z cytryną, sok z kiszonej kapusty. Witamina C
w ciąży pomaga uszczelnić naczynka
krwionośne i wzmacnia odporność. Do
nosa można bezpiecznie zakraplać roztwór soli morskiej albo sól fizjologiczną.
Jeśli katar utrudnia oddychanie, ulgę
przyniosą inhalacje z wody z solą lub
inhalacje z olejku miętowego. Dobra
jest również parówka z dodatkiem ziół:
rumianek z lawendą i kilkoma kroplami olejku eukaliptusowego. Pomóc
mogą również parówki z majeranku
albo szałwii.
Na katar można stosować również…
domowy rosół z kury – zawiera on substancje wzmagające wydzielanie śluzu
w przewodach nosowych, dzięki czemu wydzielina łatwiej wydostaje się na
zewnątrz. Można również pić ciepłe
mleko z miodem.
Bolącą skórę pod nosem należy smarować maścią majerankową. Szczególnie ważny w ciąży jest odpoczynek
– im więcej odpoczywa ciężarna, tym
szybciej zdrowieje.
dr n. med. Sylwia Krzemińska
cznie
y
t
k
a
r
p
y
n
o
z
4 sprawd
,
ie
n
z
ic
n
li
k
y
n
a
d
a
ce – zb
16 lat w Pols
Sinupret®, tabletki drażowane. 1 tabletka drażowana zawiera następujące substancje czynne: Gentianae radix (korzeń goryczki) 6 mg, Primulae flos cum calycibus (kwiat pierwiosnka z kielichem) 18 mg,
Rumicis herba (ziele szczawiu) 18 mg, Sambuci flos (kwiat bzu czarnego) 18 mg, Verbenae herba (ziele werbeny) 18 mg. Lek zawiera laktozę jednowodną, syrop glukozowy, sacharozę, sorbitol. Sinupret®,
krople doustne, roztwór. 100 g kropli zawiera 29 g ekstraktu (stosunek lek/ekstrakt 1:11) składającego się z: Gentianae radix (korzeń goryczki), Primulae flos cum calycibus (kwiat pierwiosnka z kielichem),
Rumicis herba (ziele szczawiu), Sambuci flos (kwiat bzu czarnego), Verbenae herba (ziele werbeny), w stosunku 1:3:3:3:3, ekstrahowanych etanolem (59% v/v). Produkt leczniczy zawiera 19% (v/v)
etanolu. Postać farmaceutyczna: Tabletki drażowane (Sinupret®, tabletki drażowane). Krople doustne, roztwór (Sinupret®, krople doustne). Wskazania do stosowania: Wspomagająco w ostrych
i przewlekłych stanach zapalnych zatok. Produkt jest przeznaczony do tradycyjnego stosowania w wymienionych wskazaniach i jego skuteczność opiera się na długim okresie stosowania i doświadczeniu.
Dawkowanie i sposób podawania: Tabletki: Dorośli: doustnie, zazwyczaj 3 razy na dobę po 2 tabletki drażowane. Dzieci w wieku szkolnym (od 6 lat): doustnie, zazwyczaj 3 razy na dobę 1 tabletkę
drażowaną. W szczególnych przypadkach dawkę można zwiększyć dwukrotnie. Tabletki należy połykać w całości z niewielką ilością wody. Krople: Dorośli: doustnie, zazwyczaj 3 razy na dobę 50 kropli, co
odpowiada 3,1 ml w dawce jednorazowej. Dzieci w wieku szkolnym (od 6 lat): doustnie, zazwyczaj 3 razy na dobę 25 kropli, co odpowiada 1,55 ml w dawce jednorazowej. W szczególnych przypadkach
dawkę można zwiększyć dwukrotnie. Produkt Sinupret®, krople doustne może być podawany po rozpuszczeniu w niewielkiej ilości płynu lub bez rozpuszczania. Przeciwwskazania: Nadwrażliwość na
substancje czynne lub którąkolwiek substancję pomocniczą. Wrzody żołądka, wrzody dwunastnicy i nadkwasota żołądka. Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania: Jeżeli
objawy trwają dłużej niż 7–14 dni lub nawracają okresowo, pacjent powinien skonsultować się z lekarzem. Pacjenci z rzadkimi dziedzicznymi zaburzeniami związanymi z nietolerancją fruktozy, zespołem
złego wchłaniania glukozy-galaktozy, niedoborem sacharazy-izomaltazy, rzadko występującą dziedziczną nietolerancją galaktozy lub niedoborem laktazy (typu Lapp) nie powinni przyjmować produktu
leczniczego w postaci tabletek. Produkt leczniczy w postaci kropli zawiera 19% obj. alkoholu. Może być szkodliwy dla osób uzależnionych od alkoholu. Obecność alkoholu należy również uwzględnić, stosując
produkt u kobiet w ciąży lub karmiących piersią i grupach zwiększonego ryzyka, takich jak osoby z chorobami wątroby, padaczką, urazem lub chorobą mózgu. Ze względu na zawartość alkoholu produktu
w kroplach nie należy stosować u dzieci poniżej 6 lat. Działania niepożądane: Zaburzenia żołądka i jelit: zaburzenia żołądkowo-jelitowe, np. ból brzucha, nudności (częstość nieznana – nie może być określona na podstawie dostępnych danych). Zaburzenia układu immunologicznego: reakcje nadwrażliwości – osutka, rumień, świąd, obrzęk naczynioruchowy, duszność, obrzęk twarzy (częstość nieznana – nie
może być określona na podstawie dostępnych danych). W przypadku wystąpienia alergicznych reakcji skórnych należy przerwać stosowanie produktu Sinupret® i skonsultować się z lekarzem. Podmiot
odpowiedzialny: Bionorica SE, 92308 Neumarkt, Niemcy. Informacji o leku udziela: Bionorica Polska Sp. z o.o., ul. Leszno 14, 01-192 Warszawa, tel.: 22 886 46 06. Nr pozwolenia: Pozwolenie MZ
Nr 7637 (krople), Nr 7638 (tabletki). Produkt leczniczy wydawany bez przepisu lekarza – OTC.
1) Virgin F., Zhang S., Schuster D. et al.: The Bioflavonoid compound, Sinupret, stimulates transepithelial chloride transport in vitro and in vivo. Laryngoscope 2010; 120: 1051–1056. 2) März R.W., Ismail C., Popp M.A.: Action profile and efficacy of a herbal combination preparation for the treatment of sinusitis. Wien. Med. Wschr. 1999; 149: 202–208. 3) Neubauer N., März R.W.: Placebo-controlled,
randomized, double-blind clinical trial with Sinupret sugar-coated tablets on the basis of a therapy with antibiotics and decongestant nasal drops in acute sinusitis. Phytomedicine 1994; 1: 177–181.
4) Melzer J., Saller R., Schapowal A., Brignoli R.: Systematic review of clinical data with BNO-101 (Sinupret®) in the treatment of sinusitis. Forsch. Komplementmed. 2006; 13: 78–87.
2014/10/Re/Sin10
20
www.lekiczysuplementy.pl