Pytania o języki i pisma świata: Pytania o semiotykę i

WSTĘP DO JĘZYKOZNAWSTWA – dr Konrad Juszczyk - IJ/UAM 2007/2008
Pytania o języki i pisma świata:
1.
2.
Dlaczego mówimy i komunikujemy się?
Jak klasyfikuje się języki?
Co to są języki izolowane?
3. Jakie języki są najbardziej rozpowszechnione,
czyli jakie języki mają najwięcej mówców?
4. Iloma językami mówimy?
Jakie są problemy związane z ich liczeniem?
5. Jak odróżnid język od dialektu?
Wyjaśnij na przykładach.
6. Czym jest język, pidżyn i kreol?
Wyjaśnij na przykładach.
7. Jak wyróżnia się języki żywe, ginące i martwe, a
które są wskrzeszane?
Wyjaśnij na przykładach.
8. Jak wyjaśnia się pochodzenie języka?
9. Dlaczego języki wymierają? Jakie języki uważa
się za wymarłe? Podaj przykłady.
10. Co to jest język etniczny (naturalny)?
11. Czym jest i do czego służy pismo?
12. Jakie jest pochodzenie pisma?
13. Gdzie znaleziono najstarsze zabytki pisma?
O czym to świadczy?
14. Jak, w jakim celu
i w jakich okolicznościach powstało?
15. Czym różni się alfabet
od pisma ideograficznego?
16. Czym są litery i gdzie są stosowane?
Jakie języki są nimi zapisywane?
17. Czym są ideogramy i gdzie są stosowane?
Jakie języki są nimi zapisywane?
18. Czym są sylabogramy i gdzie są stosowane?
Jakie języki są nimi zapisywane?
19. Czym są piktogramy i gdzie są stosowane?
Jakie języki są nimi zapisywane?
20. Jakie znasz kierunki czytania i pisania? Wyjaśnij
na przykładach
Pytania o semiotykę i językoznawstwo:
21. Czym zajmuje się semiotyka i jakie działy się w
niej wyróżnia?
22. Zdefiniuj znak i opisz jego formy I funkcje
językowe.
23. Czym jest symbol (znak)
i dlaczego jest tak ważny dla człowieka?
24. Porównaj językowe znaki naturalne
i konwencjonalne.
25. Narysuj i opisz trójkąt Ogdena-Richardsa.
Co tłumaczy ten schemat?
26. Scharakteryzuj językowe typy znaków
wg Peirce’a: indeksy, ikony i symbole.
27. Przedstaw sytuację komunikacyjną
wg Jakobsona. Opisz funkcje językowe znaku.
28. Podaj przykład wypowiedzi językowej
w funkcji impresywnej i wyjaśnij dlaczego
twój przykład spełnia tą funkcję?
29. Podaj przykład wypowiedzi językowej
w funkcji ekspresywnej i wyjaśnij dlaczego
twój przykład spełnia tą funkcję?
30. Podaj przykład wypowiedzi językowej
w funkcji poetyckiej i wyjaśnij dlaczego
twój przykład spełnia tą funkcję?
31. Podaj przykład wypowiedzi językowej
w funkcji symbolicznej i wyjaśnij dlaczego
twój przykład spełnia tą funkcję?
32. Podaj przykład wypowiedzi językowej
w funkcji metajęzykowej i wyjaśnij dlaczego
twój przykład spełnia tą funkcję?
33. Podaj przykład wypowiedzi językowej
w funkcji fatycznej i wyjaśnij dlaczego
twój przykład spełnia tą funkcję?
34. Czym różni się wiedza językowa
od wiedzy o języku?
35. Podaj po jednym przykładzie relacji
syntagmatycznej oraz paradygmatycznej
w języku i porównaj je.
36. Opisz na wybranych przykładach rodzaje
dystrybucji jednostek językowych.
37. Przedstaw typy relacji uporządkowania i
wyjaśnij czym jest relacja równoważności
http://groups.google.com/group/lingwistyka, czyli: miniurl.pl/mowa - [email protected]
WSTĘP DO JĘZYKOZNAWSTWA – dr Konrad Juszczyk - IJ/UAM 2007/2008
38. Czym są uniwersalia językowe
i w jakim celu zostały opisane?
39. Na czym polega semantycznośd i w jakich
systemach semiotycznych występuje?
42. Na czym polega metajęzykowośd i w jakich
systemach semiotycznych występuje?
43. Na czym polega kreatywnośd i w jakich
systemach semiotycznych występuje?
44. Na czym polega tradycyjnośd i w jakich
systemach semiotycznych występuje?
45. Na czym polega dwustopniowośd i w jakich
systemach semiotycznych występuje?
46. Na czym polega sprzężenie zwrotne i w jakich
systemach semiotycznych występuje?
47. Na czym polega uniwersalnośd jednostek
językowych i w jakich systemach
semiotycznych występuje?
48. Na czym polega istnienie wartości logicznych i
w jakich systemach semiotycznych występuje?
49. Czym zajmuje się językoznawstwo?
50. Czym zajmuje się językoznawstwo ogólne
(teoretyczne), a czym opisowe (empiryczne)?
51. Czym zajmuje się językoznawtwo
synchroniczne, a czym diachroniczne?
52. Jakie są zastosowania językoznawstwa?
53. Czym zajmuje się etnolingwistyka?
54. Czym zajmuje się psycholingwistyka?
55. Czym zajmuje się socjolingwistyka?
56. Czym zajmuje się neurolingwistyka?
57. Czym zajmuje się lingwistyka kliniczna?
40. Na czym polega arbitralnośd i w jakich
systemach semiotycznych występuje?
41. Na czym polega dyskretnośd i w jakich
systemach semiotycznych występuje?
58. Czym zajmuje się ludolingwistyka
(humorologia)?
59. Jakie związki widzisz pomiędzy
lingwistyką a informatyką?
60. Wyjaśnij czym jest relacja równoważności
(klasyfikacji) i podaj przykłady jej zastosowania
w opisie języka.
61. Wyjaśnij dlaczego językoznawstwo jest nauką
humanistyczną; czy jest to nauka obiektywna?
62. Na czym polegał starożytny spór pomiędzy
anomalistami a analogistami?
63. Na czym polega różnica w badaniu języka jako
procesu (energeia) i jako tworu (ergon)?
64. Jakie wyróżnia sie rodzaje wnioskowania i
wyjaśniania w metodologii nauki?
65. Czy językoznawstwo jest racjonalne czy
empiryczne? (idiograficzne czy nomotetyczne)
66. Scharakteryzuj system językowy wg de
Saussure (językoznawstwo strukturalistyczne)
67. Na wybranych przykładach omów relacje
mereologiczne stosowane do opisu języka.
68. Czym różni się język (langue) od mowy (parole)
wg de Saussure'a?
69. Jakie rozróżnienie na miejscu langue i parole
wprowadził Chomsky?
70. Porównaj założenia językoznawstwa
strukturalistycznego i kognitywnego.
Pytania o fonetykę i fonologię:
71.
72.
73.
74.
75.
76.
77.
78.
79.
Czym zajmuje się fonetyka?
Co jest przedmiotem badao w fonologii?
Jak wygląda aparat artykulacyjny człowieka?
Wymieo ruchome narządy mowy
i określ ich funkcje.
Wymieo nieruchome narządy mowy
i określ ich funkcje.
Co to jest głoska i jak ją wyróżniamy
z potoku mowy?
Jak zapisujemy głoski?
Jak odróżniamy samogłoski od spółgłosek?
Jak opisujemy samogłoski?
80.
81.
82.
83.
84.
85.
86.
87.
88.
89.
90.
Jak opisujemy spółgłoski?
Co to jest sylaba?
Jakie głoski są ośrodkiem sylaby?
Jakie wyróżnia się rodzaje dystrybucji głosek?
Jakie wyróżnia się rodzaje opozycji
fonologicznych? Podaj przykłady.
Jak definiujemy fonem? Podaj przykłady.
Zdefiniuj akcent i wyjaśnij jego funkcję.
Jak klasyfikujemy zjawiska akcentowe?
Jak dzielimy języki ze względu na typ akcentu?
Jakie są rodzaje i funkcje transkrypcji?
Na czym polega koartykulacja?
http://groups.google.com/group/lingwistyka, czyli: miniurl.pl/mowa - [email protected]
WSTĘP DO JĘZYKOZNAWSTWA – dr Konrad Juszczyk - IJ/UAM 2007/2008
Pytania o morfologię i semantykę:
91. Przedstaw morfologiczną klasyfikację języków.
Podaj przykłady języków różnego typu.
92. Zdefiniuj morf i przedstaw podział morfów
wraz z przykładami w jezyku polskim.
93. Dlaczego język angielski zalicza się do typu
analitycznego? Wyjaśnij na przykładach.
94. Jakie przykłady z języka polskiego świadczą
o alternacyjnym charakterze morfologii?
95. Jak cechy semantyczne opisują znaczenie
wyrazów w analizie składnikowej?
96. Dlaczego w pytaniach prosi się o przykłady?
97. Czemu służy i na czym polega kategoryzacja?
Wyjaśnij na przykładach językowych.
98. Jak definiujemy wyraz? Czym jest słowo?
99. Jakie relacje wyróżniamy ze względu na zakres
oznaczania wyrazów? Wyjaśnij na przykładach.
100. Czym różnią się słownikowe definicje wyrazów
od encyklopedycznych? Podaj przykłady.
101. Czym jest prototyp w kategoryzacji językowej?
Podaj przykłady i wyjaśnij efekty prototypowe.
102. Jak odróżniamy antonimy na podstawie cech
semantycznych? Wyjaśnij na przykładach.
Pytania o składnię i spójność:
103. Czemu służy składnia? Wyjaśnij na przykładach.
104. Na czym polega determinacja? Podaj przykłady.
105. Przedstaw podział wyrazów ze względu na
funkcję jaką pełnią w zdaniu. (części zdania).
106. Przedstaw podział wyrazów ze względu na
znaczenia jakie niosą. (części mowy).
107. Opisz relację predykacji (na przykładzie zdania).
108. Wyjaśnij zależnośd pomiędzy hiponimią a
determinacją w wybranym przez Ciebie zdaniu.
109. W jakich związkach występują wyrazy w
zdaniu? Wyjaśnij na przykładach.
110. Co to jest syntagma? Podaj przykłady.
111. Zdefiniuj walencję i podaj jej rodzaje wraz z
przykładami (najlepiej jako całe zdania).
112. Przedstaw generatywny model języka wg
Chomsky’ego i wyjaśnij podstawowe pojęcia.
113. Co to jest kompetencja językowa i do czego
nam służy? Czy jest dla nas wystarczająca?
114. Jak definiujemy tekst? Podaj przykład.
115. W wybranym przez Ciebie zdaniu wskaż temat i
remat, oraz wyjaśnij co oznaczają te pojęcia?
116. Na wybranym przykładzie opisz relację
spóności signifikacyjnej i jej wybrane typy.
117. Dlaczego zachowanie spójności w tekście jest
ważne? Wyjaśnij na wybranym przykładzie.
118. Czym jest katafora i anafora? Podaj przykłady.
119. Czym zajmuje się pragmalingwistyka?
120. Co sprawia, że komunikacja międzyludzka jest
skuteczna? Przedstaw własny punkt widzenia!
121. Po co studentom na I. roku językoznawstwo?
http://groups.google.com/group/lingwistyka, czyli: miniurl.pl/mowa - [email protected]