Plan rozwoju transportu zrównoważonego

Transkrypt

Plan zrównoważonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego
dla powiatu ostrowskiego
Powiat ostrowski
Plan zrównoważonego
rozwoju publicznego
transportu zbiorowego
PROJEKT DO KONSULTACJI SPOŁECZNYCH
Ostrów Wielkopolski, wrzesień 2015 roku
1
Spis treści
1
Cel planu zrównoważonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego.......................6
1.1
Cel planu zrównoważonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego .................7
1.2
Metodologia tworzenia planu zrównoważonego rozwoju publicznego transportu
zbiorowego ...................................................................................................7
1.3
Konsultacje społeczne .............................................................................8
2
Podstawowe dane o obszarze objętym planem zrównoważonego rozwoju publicznego
transportu zbiorowego ........................................................................................9
2.1
Charakterystyka obszaru objętego planem zrównoważonego rozwoju publicznego
transportu zbiorowego.................................................................................... 10
2.1.1
Powiat ostrowski ............................................................................ 10
2.1.2
Gminy powiatu ostrowskiego .............................................................. 10
2.2
3
Podstawowa charakterystyka społeczno-gospodarcza ...................................... 12
2.2.1
Liczba ludności i gęstość zaludnienia .................................................... 13
2.2.2
Struktura ludności ........................................................................... 15
2.2.3
Bezrobocie ................................................................................... 17
2.3
System transportowy powiatu ostrowskiego .................................................. 19
2.4
Transport pasażerski dostępny na obszarze powiatu ostrowskiego ....................... 21
2.4.1
Transport drogowy .......................................................................... 21
2.4.2
Transport kolejowy ......................................................................... 22
2.4.3
Transport lotniczy........................................................................... 26
Sieć komunikacyjna .................................................................................... 27
3.1
Obecna sieć komunikacyjna ..................................................................... 28
3.1.1
Komunikacja niepowiatowa ............................................................... 31
3.2
Sieć komunikacyjna na której jest planowane wykonywanie przewozów o charakterze
użyteczności publicznej .................................................................................. 33
4
Ocena i prognoza potrzeb przewozowych .......................................................... 40
4.1
Główne generatory ruchu........................................................................ 41
4.1.1
Instytucje publiczne ........................................................................ 41
4.1.2
Placówki oświatowe ........................................................................ 42
4.1.3
Placówki służby zdrowia i opieki społecznej............................................ 43
4.1.4
Obiekty sportowe, kulturalne i handlowe ............................................... 43
4.1.5
Zakłady pracy ................................................................................ 44
4.2
Dominujące kierunki przemieszczania się mieszkańców powiatu ostrowskiego ........ 46
4.3
Dojazdy do pracy ................................................................................. 47
2
4.3.1
Dojazdy wewnątrzpowiatowe ............................................................. 47
4.3.2
Dojazdy do miejsc pracy położonych poza obszarem powiatu ....................... 50
4.4
Zmiany potrzeb przewozowych mieszkańców powiatu ostrowskiego w zależności od
czasu ich występowania .................................................................................. 51
4.4.1
Zmiany potrzeb przewozowych w zależności od dnia tygodnia ...................... 51
4.4.2
Zmiany potrzeb przewozowych w zależności od pory dnia ........................... 52
4.5
Zapewnienie dostępu osobom niepełnosprawnym oraz osobom o ograniczonej
zdolności ruchowej do publicznego transportu zbiorowego ........................................ 52
4.6
5
6
Diagnoza stanu systemu komunikacyjnego ................................................... 53
4.6.1
Ocena mieszkańców ........................................................................ 53
4.6.2
Diagnoza kształtu sieci komunikacyjnej ................................................. 57
4.6.3
Analiza SWOT ................................................................................ 63
Przewidywane finansowanie usług przewozowych ................................................ 65
5.1
Źródła i formy finansowania .................................................................... 66
5.2
Rentowność linii komunikacyjnych ............................................................. 66
Preferencje dotyczące wyboru środka transportu ................................................ 68
6.1
Preferencje dotyczące wyboru rodzaju środków transportu przy uwzględnieniu
infrastruktury transportowej ............................................................................ 69
7
6.2
Wskaźnik motoryzacji ............................................................................ 69
6.3
Preferowane cechy komunikacji................................................................ 71
Zasady organizacji rynku przewozów................................................................ 73
7.1
Powiat ostrowski jako organizator publicznego transportu zbiorowego ................. 74
7.2
Przewidywany tryb wyboru operatora publicznego transportu zbiorowego ............. 74
7.3
Przystanki komunikacyjne i dworce, których właścicielem lub zarządzającym jest
powiat ostrowski........................................................................................... 75
1
Pożądany standard usług w przewozach o charakterze użyteczności publicznej ............ 77
7.4
Pożądany standard taboru obsługującego sieć komunikacyjną ............................ 79
7.4.1
Uwzględnienie w pożądanym standardzie usług przewozowych aspektów
związanych z ochroną środowiska naturalnego .................................................... 79
7.4.2
Uwzględnienie w pożądanym standardzie usług przewozowych dostępu osób
niepełnosprawnych oraz osób o ograniczonej zdolności ruchowej do publicznego transportu
zbiorowego .............................................................................................. 80
7.4.3
7.5
Standard wyposażenia pojazdów w publicznym transporcie zbiorowym ........... 81
Pożądany standard infrastruktury przystankowej ........................................... 82
7.5.1
Uwzględnienie w pożądanym standardzie usług przewozowych dostępności
podróżnych do infrastruktury przystankowej ...................................................... 82
3
7.5.2
Uwzględnienie w pożądanym standardzie infrastruktury przystankowej potrzeb
osób niepełnosprawnych i o ograniczonej zdolności ruchowej .................................. 83
7.5.3
8
9
Docelowy standard przystanków komunikacyjnych .................................... 83
Przewidywany sposób organizacji informacji dla pasażerów .................................... 90
8.1
Sposób organizacji informacji pasażerskiej .................................................. 91
8.2
Planowany kształt systemu informacji pasażerskiej ........................................ 92
Kierunki rozwoju publicznego transportu zbiorowego ............................................ 94
10
Wdrażanie, monitorowanie i weryfikowanie planu zrównoważonego rozwoju publicznego
transportu zbiorowego ...................................................................................... 98
10.1
Harmonogram realizacji planu transportowego .............................................. 99
10.2
Oczekiwane rezultaty ........................................................................... 100
10.3
Zasady monitorowania wdrożenia planu - weryfikacja i aktualizacja postanowień... 101
Część graficzna .............................................................................................. 102
Spisy rysunków, tabel i wykresów ........................................................................ 104
Spis rysunków ............................................................................................. 105
Spis tabel .................................................................................................. 105
Spis wykresów ............................................................................................. 105
4
Autorami niniejszego Planu zrównoważonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego dla
powiatu ostrowskiego są członkowie Zespołu specjalistów ds. publicznego transportu
zbiorowego REFUNDA z Wrocławia.
REFUNDA Sp. z o.o.
pl. Solny 16
50-062 Wrocław
www.refunda.pl
www.planytransportowe.pl
5
1 Cel planu zrównoważonego rozwoju publicznego
transportu zbiorowego
6
1.1 Cel planu zrównoważonego rozwoju publicznego transportu
zbiorowego
Celem Planu zrównoważonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego dla powiatu
ostrowskiego jest takie zaplanowanie oferty publicznego transportu zbiorowego, aby zwiększyć
jakość i wydajność systemu transportowego powiatu ostrowskiego, uwzględniając przy tym
zasady zrównoważonego rozwoju. Zamierzenie to zostanie osiągnięte poprzez określenie
w niniejszym Planie transportowym przez Organizatora publicznego transportu zbiorowego
zestawu standardów obowiązujących w powiatowych przewozach pasażerskich oraz nakreślenie
sieci komunikacyjnej, na której realizowane będą usługi przewozowe o charakterze
użyteczności publicznej.
Standardy, o których mowa powyżej, zostaną określone w sześciu obszarach – celach
szczegółowych Planu zrównoważonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego, do których
zalicza się:

zwiększenie dostępności transportowej i jakości transportu dostępnego na obszarze
powiatu ostrowskiego,

poprawę efektywności funkcjonowania systemu transportowego powiatu ostrowskiego,

zintegrowanie systemu transportowego powiatu ostrowskiego,


wspieranie konkurencyjności gospodarki obszaru,
poprawę bezpieczeństwa ruchu drogowego,

ograniczenie negatywnego wpływu transportu na środowisko naturalne i warunki życia
mieszkańców powiatu ostrowskiego.
Proces rozwoju publicznego transportu zbiorowego uwzględniać będzie przede wszystkim
potrzeby osób o ograniczonej mobilności (zarówno niepełnosprawnych i z dysfunkcjami
ruchowymi jak i osób zagrożonych wykluczeniem społecznym) oraz zagadnienia związane
z ochroną środowiska naturalnego.
1.2 Metodologia tworzenia planu zrównoważonego
publicznego transportu zbiorowego
rozwoju
Zakres Planu zrównoważonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego dla powiatu
ostrowskiego jest zgodny z art. 12 ust. 1. Ustawy o publicznym transporcie zbiorowym oraz
z Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 25 maja 2011r. w sprawie szczegółowego
zakresu planu zrównoważonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego.
Przy opracowywaniu niniejszego Planu transportowego dla powiatu ostrowskiego wykorzystano
dane i materiały będące w dyspozycji Starostwa Powiatowego w Ostrowie Wielkopolskim
i Głównego Urzędu Statystycznego. Wykorzystano nadto informacje pochodzące ze stron
internetowych, publikacji branżowych oraz ogólnodostępnych publikacji o tematyce związanej
z publicznym transportem zbiorowym.
7
Niniejszy Plan transportowy uwzględnia plany wyższego rzędu:

Plan zrównoważonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego dla województwa
wielkopolskiego,

Studium zrównoważonego rozwoju transportu aglomeracji kalisko-ostrowskiej.
W procesie przygotowywania Planu zrównoważonego
zbiorowego uwzględniano przede wszystkim:
rozwoju

stan zagospodarowania przestrzennego powiatu ostrowskiego,

sytuację społeczno-gospodarczą powiatu ostrowskiego,

wpływ transportu na środowisko powiatu ostrowskiego.
publicznego
transportu
1.3 Konsultacje społeczne
Niniejszy Plan transportowy powiatu ostrowskiego, jako akt prawa miejscowego, poddany
zostanie trzytygodniowym konsultacjom społecznym. Ich celem będzie poinformowanie lokalnej
społeczności o planowanych działaniach przewidzianych do realizacji w ramach Planu
zrównoważonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego oraz stworzenie mieszkańcom
powiatu ostrowskiego możliwości zgłoszenia ewentualnych uwag i wskazania rozwiązań
preferowanych.
Informacja o opracowanym projekcie Planu transportowego powiatu ostrowskiego zostanie
ogłoszona w miejscowej prasie, w Biuletynie Informacji Publicznej (BIP) oraz w sposób
zwyczajowo przyjęty, określając miejsce wyłożenia projektu Planu zrównoważonego rozwoju
publicznego transportu zbiorowego dla powiatu ostrowskiego oraz formę, miejsce i termin
składania opinii dotyczących tego projektu.
Zgłoszone postulaty, sugestie, propozycje i uwagi zostaną szczegółowo przeanalizowane i – a
uznane za zasadne – uwzględnione w końcowej wersji niniejszego Planu transportowego.
8
2 Podstawowe dane o obszarze objętym planem
zrównoważonego rozwoju publicznego transportu
zbiorowego
9
2.1 Charakterystyka obszaru objętego planem zrównoważonego
rozwoju publicznego transportu zbiorowego
2.1.1 Powiat ostrowski
Powiat ostrowski położony jest w południowo-wschodniej części
województwa
wielkopolskiego,
pomiędzy
trzema
ośrodkami
metropolitalnymi – Wrocławiem, Poznaniem i Łodzią, spośród których
największe powiązania wykazują kierunki: wrocławski (najmniejsza
odległość) i poznański (skupia główne, wojewódzkie funkcje
administracyjne). Graniczy z powiatami: grodzkim Kalisz, kaliskim,
pleszewskim, krotoszyńskim i ostrzeszowskim z województwa
wielkopolskiego oraz milickim i oleśnickim z województwa
dolnośląskiego. Powierzchnia powiatu to 1175,2 km2. Na obszarze tym mieszka 161 403 osób.
Powiat ostrowski tworzy 8 gmin: Ostrów Wielkopolski (miejska), Nowe Skalmierzyce,
Ododlanów i Raszków (gminy wiejsko-miejskie) oraz Ostrów Wielkopolski, Przygodzice,
Sieroszewice i Sośnie (gminy wiejskie).
Użytki rolne zajmują 61% powierzchni, lasy natomiast prawie 28%. Powiat ma charakter
rolniczo-przemysłowy, a naturalną tego konsekwencją jest dominujący w strukturze gospodarki
przemysł rolno-spożywczy. Przez powiat ostrowski przebiegają szlaki komunikacyjne o istotnym
znaczeniu dla gospodarki narodowej:

drogowe: Wrocław – Ostrów Wlkp. – Kalisz – Bydgoszcz – Koszalin, Koszalin – Poznań –
Ostrów Wlkp. – Katowice, Ostrów Wlkp. – Rawicz – Lubin - Legnica,

kolejowe: Wrocław – Ostrów Wlkp. – Kalisz – Łódź – Warszawa oraz Poznań – Ostrów
Wlkp. – Katowice.
Powiat ostrowski współtworzy aglomerację kalisko-ostrowską.
2.1.2 Gminy powiatu ostrowskiego
Gmina Miasto Ostrów Wielkopolski
W gminie miejskiej Ostrów Wielkopolski znajduje się siedziba władz
powiatu ostrowskiego. Położona jest w centralnej części powiatu.
Powierzchnia miasta wynosi 41,90 km² i zamieszkuje ją 72 754
mieszkańców. Miasto stanowi 3,65% powierzchni powiatu. Ostrów
Wielkopolski graniczy od strony południowej z gminą Przygodzice, od
strony północno-zachodniej z gminą Raszków, natomiast od zachodu i od
wschodu, północnego-wschodu z wiejską gminą Ostrów Wielkopolski. To
duży węzeł drogowy na przecięciu szlaków: Poznań – Katowice i Kalisz –
Wrocław/Legnica oraz kolejowy – linie odchodzą w kierunku Poznania,
Łodzi, Katowic, Wrocławia i Leszna.
10
Gmina Nowe Skalmierzyce
Gmina Nowe Skalmierzyce to gmina miejsko-wiejska położona
w północno-wschodniej części powiatu ostrowskiego. Graniczy z miastem
Kalisz oraz gminami: Godziesze, Gołuchów, Ostrów Wielkopolski
i Sieroszewice. Powierzchnia gminy to 124,99 km2, jest zamieszkiwana
przez 15 246 osób, w tym 4 871 na obszarze miasta Nowe Skalmierzyce.
Przez teren gminy przebiega droga krajowa nr 25 (Koszalin – Bydgoszcz –
Kalisz - Ostrów Wielkopolski - Wrocław), droga wojewódzka nr 450
(Kalisz - Wieruszów) oraz linia kolejowa nr 14 (Łódź Kaliska – Kalisz –
Ostrów Wlkp. – Leszno – Głogów - Forst).
Gmina Odolanów
Gminę miejsko-wiejską Odolanów zamieszkuje 14 432 mieszkańców
z czego 5 134 w samym Odolanowie. Położona jest w zachodniej części
powiatu ostrowskiego i graniczy z gminami: wiejską Ostrów Wielkopolski,
Przygodzice, Sośnie, Sulmierzyce z powiatu krotoszyńskiego i Milicz
z powiatu milickiego (woj. dolnośląskie). Powierzchnia gminy to 136,06
km2. Przez obszar gminy przebiega linia kolejowa 355 Ostrów Wlkp. –
Grabowno Wielkie, będąca fragmentem szlaku Warszawa – Wrocław oraz
dwie drogi wojewódzkie: 444 Krotoszyn – Ostrzeszów oraz 445 Ostrów
Wlkp. – Odolanów.
Gmina Raszków
Gmina Raszków to gmina miejsko-wiejska położona w północnozachodniej części powiatu ostrowskiego. Obszar 134,46 km2 (stanowiący
11,58% powierzchni powiatu) zamieszkuje 9 755 osób w tym 2 080
w mieście Raszków. Gmina graniczy z gminą miejską i wiejską Ostrów
Wielkopolski oraz gminami: Pleszew z pow. ostrowskiego oraz Dobrzyca
i Krotoszyn z pow. krotoszyńskiego.
Gmina Ostrów Wielkopolski
Gmina Ostrów Wielkopolski to gmina wiejska w województwie
wielkopolskim, w powiecie ostrowskim, z siedzibą w mieście Ostrów
Wielkopolski.
Tworzą ją sołectwa (34) otaczające miasto Ostrów Wielkopolski oraz
rozciągnięte wzdłuż dróg krajowych nr 11 Ostrów Wielkopolski - Pleszew
oraz 36 Ostrów Wielkopolski -Krotoszyn. Gminę zamieszkuje 18 909
osób. Obejmuje ona obszar 207 km2.
11
Gmina Przygodzice
Gmina Przygodzice o powierzchni 163,48 km² obejmuje południową
część powiatu ostrowskiego. Przecinają ją drogi krajowe nr 11 Koszalin Poznań – Ostrów Wlkp. - Katowice i nr 25 Koszalin – Bydgoszcz – Kalisz –
Ostrów Wlkp. - Wrocław oraz linia kolejowa nr 272 Poznań – Ostrów
Wlkp. - Kluczbork. Gminę Przygodzice zamieszkuje 12 014 osób. Gmina
graniczy z gminami: Mikstat i Ostrzeszów (pow. ostrzeszowski),
Odolanów, miejską i wiejską Ostrów Wlkp., Sieroszewice i Sośnie. Jej
atutem są tereny sportowo-rekreacyjne.
Gmina Sieroszewice
Gmina Sieroszewice to gmina wiejska o powierzchni 163,54 km²
położona w południowo-wschodniej części powiatu ostrowskiego.
Według stanu na dzień 31 grudnia 2014 roku gminę zamieszkuje 9 631
osób. Gmina Sieroszewice graniczy z gminami: Brzeziny i Godziesze
Wielkie (pow. kaliski), Grabów n. Prosną, Kraszewice i Mikstat (pow.
ostrzeszowski), Nowe Skalmierzyce, wiejską Ostrów Wlkp. i Przygodzice
(pow. ostrowski). Przez obszar gminy przebiega droga wojewódzka nr
450, łącząca Kalisz z Grabowem nad Prosną i dalej z Wieruszowem.
Gmina Sośnie
Gminę wiejską Sośnie zamieszkuje 6 582 osób na obszarze o powierzchni
187,46 km². Obejmuje ona południowo-zachodnią część powiatu
ostrowskiego. Większość obszaru gminy (52%) porastają lasy. Sośnie
graniczą z gminami położonymi w województwie wielkopolskim: Kobyla
Góra i Ostrzeszów (pow. ostrzeszowski), Odolanów i Przygodzice (pow.
ostrowski) a także z czterema gminami dolnośląskimi: dwoma z powiatu
oleśnickiego (Międzybórz i Twardogóra) oraz dwoma z powiatu
milickiego (Milicz i Krośnice). Przez obszar gminy Sośnie przebiega droga
krajowa nr 25 (Koszalin – Bydgoszcz – Kalisz – Ostrów Wlkp. - Wrocław)
oraz linia kolejowa nr 355, będąca fragmentem szlaku Warszawa – Łódź
– Wrocław.
2.2 Podstawowa charakterystyka społeczno-gospodarcza
Cechy demograficzne mieszkańców powiatu ostrowskiego oraz stopnień rozwoju gospodarczego
wpływają na kształt oferty publicznego transportu zbiorowego.
Dostępne prognozy liczby ludności i struktury wiekowej osób zamieszkujących obszar powiatu
ostrowskiego pozwolą na lepsze zaplanowanie sieci komunikacyjnej obszaru, uwzględniające
interesy różnych grup społecznych (tj. w szczególności uczniów i pracowników – w zakresie
zapewnienia możliwości dotarcia w/w do miejsc nauki i pracy oraz seniorów – w zakresie
zapewnienia obsługi linii komunikacyjnych taborem niestanowiącym bariery dla możliwości
odbywania podróży).
12
2.2.1 Liczba ludności i gęstość zaludnienia
Obecna liczba ludności
Według danych Głównego Urzędu Statystycznego powiat ostrowski był zamieszkiwany 31
grudnia 2014 roku przez 161 403 osoby. W poniższej tabeli przedstawiono dane dotyczące
liczby ludności w poszczególnych gminach i w całym powiecie w latach 1999, 2004, 2009 i 2014.
Tabela 1. Liczba ludności gmin powiatu ostrowskiego
gmina
1999
2004
2009
2014
miasto Ostrów Wielkopolski
73 704
73 096
72 403
72 754
Nowe Skalmierzyce
16 510
15 176
15 198
15 246
Odolanów
13 521
13 825
14 005
14 432
Ostrów Wielkopolski
17 430
17 843
18 282
18 909
Przygodzice
11 027
11 249
11 647
12 014
Raszków
11 072
11 218
11 528
11 835
Sieroszewice
9 590
9 618
9 656
9 631
Sośnie
6 544
6 575
6 613
6 582
159 398
158 600
159 332
161 403
∑
Źródło: Główny Urząd Statystyczny
Z powyższych danych wynika, że liczba mieszkańców powiatu ostrowskiego utrzymuje się na
podobnym poziomie, zmienia się jednak rozłożenie ludności. W dwóch gminach powiatu
ostrowskiego odnotowano między rokiem 1999 a 2014 spadek liczby mieszkańców – w gminie
Nowe Skalmierzyce (o 7,66%) oraz w mieście Ostrowie Wielkopolskim (o 1,29%), z tym że
zmniejszenie liczby mieszkańców gminy Nowe Skalmierzyce spowodowane było rozszerzeniem
granic administracyjnych Kalisza w roku 2000 o 3 sołectwa: Sulisławice, Kolonia Sulisławice
i Dobrzec.
Największy przyrost liczby mieszkańców w powiecie ostrowskim odnotowały gminy: Przygodzice
(o 8,95%), Ostrów Wielkopolski (o 8,49%) oraz Raszków (wzrost o 6,89%) i Odolanów
(zwiększenie się liczby mieszkańców o 6,74%). Dostrzega się zatem zachodzące procesy
suburbanizacyjne.
13
Prognozowana liczba ludności
Prognozy Głównego Urzędu Statystycznego wskazują na to, że do roku 2050 liczba ludności
powiatu ostrowskiego zmniejszy się do poziomu 147 904 osób, to jest o 8,3% względem roku
2015. Na poniższym wykresie zaprezentowane zostały szczegółowe dane.
liczba ludności [tys. os.]
170
165
160
155
150
145
140
2015
2020
2025
2030
2035
2040
2045
2050
rok
Wykres 1. Prognozowana liczba ludności powiatu ostrowskiego
Gęstość zaludnienia
Zmiany liczby ludności poszczególnych gmin wpływają na ich gęstość zaludnienia. Poniższa
tabela i wykres przedstawiają zmianę gęstości zaludnienia gmin powiatu ostrowskiego.
Tabela 2. Gęstość zaludnienia gmin powiatu ostrowskiego
gmina
2004
2009
2014
1 724
1 728
1 736
Nowe Skalmierzyce
121
121
122
Odolanów
102
103
106
86
88
91
Przygodzice
69
71
74
Raszków
83
86
88
Sieroszewice
59
59
59
Sośnie
35
35
35
137
137
139
∑
14
gęstość zaludnienia [os./km2]
Na wykresie, ze względu na czytelność, pominięto miasto Ostrów Wielkopolski gdzie gęstość
zaludnienia jest największa
140
120
100
Nowe Skalmierzyce
80
Odolanów
60
Ostrów Wlkp. W
Przygodzice
40
Raszków
20
Sieroszewice
0
Sośnie
rok
Wykres 2. Gęstość zaludnienia gmin powiatu ostrowskiego
Najwyższym wskaźnikiem gęstości zaludnienia w powiecie ostrowskim charakteryzuje się gmina
miejska Ostrów Wielkopolski. Średnio na obszarze kilometra kwadratowego zamieszkuje ją
1 736 osób. Drugą najgęściej zaludnioną gminą jest gmina Nowe Skalmierzyce (122 os./km2),
a trzecią – i ostatnią o gęstości zaludnienia przekraczającej 100 os./km2 jest gmina Odolanów.
Najsłabiej zaludnioną gminą jest gmina Sośnie, w której na każdy kilometr kwadratowy
powierzchni przypada tylko 35 mieszkańców.
2.2.2 Struktura ludności
Obecna struktura ludności
Według danych Głównego Urzędu Statystycznego 31 grudnia 2014 roku najliczniejszą grupą
mieszkańców powiatu ostrowskiego były osoby w wieku produkcyjnym. Stanowiły one ok. 63,3%
ogółu mieszkańców powiatu. Z tego 40% ostrowian uchodzi za osoby produkcyjne mobilne,
a – co za tym idzie – 23,3% mieszkańców zamieszkujących obszar powiatu ostrowskiego było
osobami w wieku produkcyjnym niemobilnym. Ostrowianie w wieku poprodukcyjnym stanowili
18% ogółu, a w wieku przedprodukcyjnym – 18,7%. Oznacza to, że w powiecie ostrowskim nadal
więcej jest osób w wieku przedprodukcyjnym niż w wieku poprodukcyjnym. Powyższe dane –
w wersji liczbowej – zostały ukazane na wykresie.
15
30106
0%
64426
20%
37792
40%
60%
29079
80%
100%
w wieku przedprodukcyjnym
w wieku produkcyjnym mobilnym
w wieku produkcyjnym niemobilnym
w wieku poprodukcyjnym
Wykres 3. Struktura ludności powiatu ostrowskiego
Dane w rozbiciu na poszczególne gminy przedstawia poniższy wykres.
Sośnie
Sieroszewice
Raszków
Przygodzice
Ostrów Wlkp. W
Odolanów
Nowe Skalmierzyce
Ostrów Wlkp. M
0%
20%
w wieku przedprodukcyjnym
40%
60%
80%
100%
w wieku produkcyjnym
w wieku poprodukcyjnym
Wykres 4. Struktura ludności gmin powiatu ostrowskiego
Tylko w Ostrowie Wielkopolskim odnotowuje się przewagę odsetka osób w wieku
poprodukcyjnym nad odsetkiem osób w wieku przedprodukcyjnym w ogólnej liczbie ludności
gminy.
Ostrowianie w wieku poprodukcyjnym są najmniej liczną grupą w gminie Sośnie – stanowią
14,98% mieszkańców gminy, a najliczniejszą – w Ostrowie Wielkopolskim (20,80%). Osoby
w wieku przedprodukcyjnym stanowią najliczniejszą grupę w gminie Raszków (21,22%),
a najmniej liczną w Ostrowie Wielkopolskim – tylko 16,71%. Również w mieście powiatowym
udział mieszkańców w wieku produkcyjnym w strukturze ludności jest najmniej korzystny –
62,5%. Odmienna sytuacja panuje w gminie Sieroszewice – tam osoby w wieku produkcyjnym
16
stanowią 64,72% ogółu mieszkańców. W pozostałych gminach powiatu ostrowskiego osoby
w wieku przedprodukcyjnym stanowią od 19,41% do 20,60% ogółu ludności tychże gmin,
w wieku produkcyjnym – od 62,86% do 64,37%, a w wieku poprodukcyjnym – od 15,15% do
16,22%.
Prognozowana struktura ludności
Prognozy Głównego Urzędu Statystycznego wskazują na to, że do roku 2050 znacznie – niemal
o połowę - zwiększy się udział osób w wieku poprodukcyjnym w ogólnej liczbie ludności
mieszkańców powiatu ostrowskiego (z 17,55% do 28,42%). Zmniejszy się natomiast udział osób
w wieku przedprodukcyjnym – między latami 2015 a 2050 o 23,3% z 18,47% do 15,45% oraz osób
w wieku produkcyjnym – o 19,6% z 63,98% do 56,13%.
100%
90%
80%
70%
60%
50%
40%
30%
20%
10%
0%
2015 2016 2017 2018 2019 2020 2025 2030 2035 2040 2045 2050
rok
przedprodukcyjny
produkcyjny
poprodukcyjny
Wykres 5. Przewidywana struktura ludności powiatu ostrowskiego
Źródło: Powiatowy Urząd Pracy w Ostrowie Wielkopolskim
2.2.3 Bezrobocie
W czerwcu 2015 roku stopa bezrobocia w powiecie ostrowskim wynosiła 6,9% i była jedną
z najniższych w historii powiatu ostrowskiego. Na poniższym wykresie przedstawiono zmianę
stopy bezrobocia na obszarze powiatu ostrowskiego w okresie od stycznia 2005 roku do czerwca
2015 roku.
17
stopa bezrobocia [%]
25
20
15
10
5
sty-15
lip-14
sty-14
lip-13
sty-13
lip-12
sty-12
lip-11
sty-11
lip-10
sty-10
lip-09
sty-09
lip-08
sty-08
lip-07
sty-07
lip-06
sty-06
lip-05
sty-05
0
Wykres 6. Zmiana stopy bezrobocia w okresie od stycznia 2005r. do czerwca 2015 r. w powiecie ostrowskim
Źródło: Powiatowy Urząd Pracy w Ostrowie Wielkopolskim
Ostatniego dnia czerwca bieżącego roku bez pracy pozostawało 4 340 mieszkańców powiatu
ostrowskiego. Najwięcej zarejestrowanych bezrobotnych zamieszkiwało obszar Ostrowa
Wielkopolskiego (1995). Znacznie mniej, bo kolejno 440 i 431 osób pozostawało bez pracy
w gminach: Ostrów Wielkopolski i Odolanów. W gminie Nowe Skalmierzyce bezrobotnych było
323 mieszkańców, a gminie Raszków 319 osób. W pozostałych gminach powiatu ostrowskiego
(Przygodzice, Sieroszewice i Sośnie) bez pracy było kolejno 292, 281 i 259 osób.
Według danych Głównego Urzędu Statystycznego stopa bezrobocia w powiecie ostrowskim 31
grudnia 2014 roku była niższa od stopy bezrobocia kraju i porównywalna z wojewódzką stopą
bezrobocia. W przeciągu ostatnich lat stopa bezrobocia charakteryzowała się dużą
zmiennością, nawiązującą do stanu gospodarki polskiej i światowej. Stopa bezrobocia
w ostatnich 9 latach w powiecie, województwie i kraju została przedstawiona na poniższym
wykresie.
18
stopa bezrobocia [%]
25
20
15
Polska
10
woj. wielkopolskie
pow. ostrowski
5
0
2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
rok
Wykres 7. Stopa bezrobocia w powiecie ostrowskim na tle innych jednostek administracyjnych
2.3 System transportowy powiatu ostrowskiego
Układ drogowy powiatu ostrowskiego kształtują drogi:

gminne,

powiatowe,

wojewódzkie,
 krajowe.
Drogi tworzą jedną, spójną sieć drogową powiatu ostrowskiego, uzupełniając się wzajemnie.
Prezentuje to poniższa mapa.
19
Rysunek 1. Sieć drogowa powiatu ostrowskiego
Źródło: Opracowanie własne
Drogi gminne i powiatowe tworzą na obszarze powiatu ostrowskiego sieć o łącznej długości ok.
1550 km. Z tego 2/3 szos charakteryzuje się nawierzchnią twardą, z tym że drogi powiatowe
gruntowe stanowią tylko 2,2% dróg powiatowych ogółem.
Na układ drogowy powiatu ostrowskiego składają się ponadto drogi wojewódzkie i krajowe:

drogi wojewódzkie:
o droga wojewódzka
o droga wojewódzka
o droga wojewódzka
o droga wojewódzka
nr 444 Ostrzeszów – Odolanów – Krotoszyn,
nr 445 Ostrów Wlkp. – Odolanów,
nr 447 Antonin – Mikstat – Grabów n. Prosną,
nr 450 Kalisz – Grabów n. Prosną – Wieruszów - Opatów
20

drogi krajowe:
o droga krajowa nr 11 Kołobrzeg – Koszalin – Piła – Poznań – Ostrów Wlkp. – Kępno
– Tarnowskie Góry (- Katowice),
o droga krajowa nr 25 (Koszalin –) Boblice - Bydgoszcz – Inowrocław – Konin –
Kalisz – Ostrów Wlkp. – Oleśnica (- Wrocław),
o droga krajowa nr 36 Ostrów Wlkp. – Krotoszyn – Rawicz – Lubin – Prochowice (Legnica),

droga ekspresowa S11, istniejąca obecnie na odcinku północnym obwodnicy Ostrowa
Wielkopolskiego.
Droga krajowa nr 11 docelowo stanie się drogą ekspresową S11.
Drogi krajowe i wojewódzkie przebiegają przez centra miejscowości położonych na obszarze
powiatu ostrowskiego. Jedynie Sobótka, Skalmierzyce i Nowe Skalmierzyce posiadadą
obwodnice wyprowadzające ruch z miejscowości, obwodnica Ostrowa Wielkopolskiego istnieje
częściowo.
2.4 Transport
pasażerski
ostrowskiego
dostępny
na
obszarze
powiatu
2.4.1 Transport drogowy
Poza szczegółowo opisanymi w dalszej części niniejszego planu transportowego powiatowymi
przewozami pasażerskimi, mieszkańcy powiatu ostrowskiego mają do dyspozycji także:

gminne przewozy pasażerskie,

wojewódzkie przewozy pasażerskie,

międzywojewódzkie przewozy pasażerskie.
Przewozy gminne
Wewnątrzgminne usługi publicznego transportu zbiorowego występują na obszarze powiatu
ostrowskiego obszarze Ostrowa Wielkopolskiego oraz gminy Przygodzice.
Przewozy o charakterze gminnym, ale wykraczające poza obszar gminy realizowane są
w gminie Nowe Skalmierzyce i gminie Ostrów Wielkopolski – na podstawie porozumień
zawartych między w/w gminami a miastem Kalisz.
Transport powiatowy
Transport powiatowy to usługi świadczone na zasadach komercyjnych w powiatowych
i ponadpowiatowych przewozach pasażerskich. Przewozy te spełniają głównie funkcję
dowozowo-odwozową z mniejszych ośrodków miejskich i ośrodków wiejskich do Ostrowa
Wielkopolskiego. Zezwolenia na usługi przewozowe w powiatowych przewozach pasażerskich
(czyli takich, które świadczone są na obszarze dwóch lub większej liczby gmin składających się
21
na powiat ostrowski i nie są realizowane na podstawie
międzygminnych) wydaje Starosta Powiatu Ostrowskiego.
stosownych
porozumień
Transport regionalny i międzyregionalny
Mieszkańcy miejscowości, przez które przebiegają linie komunikacyjne wybiegające poza
obszar powiatu ostrowskiego, wykorzystują do odbywania podróży wewnątrzpowiatowych także
w/w linie.
Dogodne położenie powiatu ostrowskiego na skrzyżowaniu ciągów drogowych Poznań – Ostrów
Wielkopolski - Katowice i Kalisz – Ostrów Wielkopolski – Wrocław determinuje przebieg relacji
długodystansowych przez obszar powiatu. Dobrze rozwinięta sieć połączeń autobusowych
pozwala mieszkańcom powiatu ostrowskiego dotrzeć do wielu miast województwa
wielkopolskiego, w tym do stolicy województwa – Poznania, a także zapewnia bezpośrednią
komunikację autobusową z obszarem całego kraju. Dzięki przewozom regionalnym
i międzyregionalnym Ostrów Wielkopolski posiada bezpośrednie połączenia autobusowe m.in.
z: Bielskiem-Białą, Częstochową, Gliwicami, Grudziądzem, Jelenią Górą, Kaliszem,
Katowicami, Kołobrzegiem, Koszalinem, Krakowem, Kutnem, Nowym Sączem, Olsztynem,
Płockiem, Poznaniem, Świdnicą, Toruniem, Turkiem, Tychami, Włocławkiem, Wrocławiem
i Zakopanem.
Punktem dostępu do autobusowych połączeń międzymiastowych jest przede wszystkim dworzec
autobusowy zlokalizowany w Ostrowie Wielkopolskim.
2.4.2 Transport kolejowy
W krajowym systemie kolejowym powiat ostrowski, ale przede wszystkim miasto Ostrów
Wielkopolski odgrywa znaczną rolę, jest drugim największym węzłem kolejowym województwa
wielkopolskiego i najważniejszym punktem węzłowym południowo-wschodniej Wielkopolski.
Z ostrowskiego węzła kolejowego wybiegają trasy w pięciu kierunkach: Oleśnicy (Wrocławia),
Kalisza (Łodzi), Leszna, Kępna (Katowic) i Poznania. W Ostrowie Wielkopolskim krzyżują się
następujące linie kolejowe o znaczeniu państwowym:

linia kolejowa nr 14 z Łodzi Kaliskiej przez Zduńską Wolę, Sieradz, Kalisz, Ostrów
Wielkopolski, Krotoszyn, Leszno, Wschowę, Głogów, Żagań, Żary w kierunku przejścia
granicznego Forst,

linia kolejowa nr 272 z Poznania Głównego przez Jarocin, Ostrów Wielkopolski, Kępno
w kierunku Kluczborka,

linia kolejowa nr 355 z Ostrowa Wielkopolskiego przez Odolanów, Twardogórę
w kierunku Grabowna Wielkiego.
Pociągi kursujące wyżej wymienionymi liniami kolejowymi zatrzymują się na stacjach
i przystankach kolejowych:

Ostrów Wielkopolski (linie: 14, 272 i 355),

Antonin (linia 272),

Biniew (linia 272),
22

Czekanów (linia 14),

Daniszyn (linia 14),

Garki (linia 355),

Granowiec (linia 355),

Janków Przygodzicki (linia 272),

Nowe Skalmierzyce (linia 14),

Łąkociny (linia 14),

Ociąż (linia 14),

Odolanów (linia 355),

Ostrów Wielkopolski Gorzyce (linia 14),

Pawłów Wielkopolski (linia 355),

Przygodzice (linia 272),

Sośnie Ostrowskie (linia 355),

Tarchały Wielkie (linia 355),

Topola Osiedle (linia 355).
Rozmieszczenie w/w przystanków i stacji kolejowych zostało przedstawione na poniższej mapie
sieci kolejowej powiatu ostrowskiego.
23
Rysunek 2. Sieć kolejowa powiatu ostrowskiego
Kolejowe przewozy regionalne realizowane są na terenie powiatu ostrowskiego przez pociągi
uruchamiane przez
spółki: Przewozy Regionalne (na liniach wychodzących z węzła
ostrowskiego w kierunkach: Poznań, Wrocław, Kępno i Łódź) oraz Koleje Wielkopolskie
(połączenia do Leszna). Spółki te wykonują zadania przewozowe na wniosek Marszałka
Województwa Wielkopolskiego. Ofertę przewozową w przewozach regionalnych na rok 2015
przedstawia poniższa tabela.
24
Tabela 3. Liczba połączeń kolejowych Ostrowa Wielkopolskiego z przystankami i stacjami zlokalizowanymi na
obszarze powiatu ostrowskiego
kierunek
(z Ostrowa Wlkp.)
dni robocze
soboty
niedziele
Czekanów, Ociąż, Nowe Skalmierzyce
7
6
7
Topola Osiedle, Tarchały Wielkie, Odolanów,
Sośnie Ostrowskie, Pawłów Wlkp.
5
4
5
Biniew
11
9
9
Janków Przygodzicki, Przygodzice, Antonin
5
4
4
Ostrów Wlkp. Gorzyce, Łąkociny, Daniszyn
5
3
3
Źródło: Opracowanie własne na podstawie tabel Sieciowego Rozkładu Jazdy Pociągów
Poza kolejowymi przewozami regionalnymi, mieszkańcy powiatu ostrowskiego mają możliwość
skorzystania z połączeń dalekobieżnych. Pociągi TLK spółki PKP Intercity kursują na trzech
zasadniczych trasach:

Warszawa Wsch. – Łódź Kaliska – Kalisz – Ostrów Wlkp. – Wrocław Główny,

Katowice – Ostrów Wlkp. – Poznań Główny,

Wrocław Główny – Ostrów Wlkp. – Poznań Główny (tylko połączenia nocne).
Podróżni mają na obszarze powiatu ostrowskiego możliwość skorzystania z wyżej wymienionych
połączeń w następujących punktach postojów handlowych:

Ostrów Wielkopolski,

Odolanów.
Badania przeprowadzone na potrzeby sporządzenia–Studium zrównoważonego rozwoju
transportu aglomeracji kalisko-ostrowskiej miały na celu m.in. sprawdzenie liczby podróży
odbywanych koleją w dni robocze przez mieszkańców aglomeracji. Dane dotyczące
przystanków i stacji kolejowych zlokalizowanych na obszarze powiatu ostrowskiego zostały
przedstawione w poniższej tabeli.
Tabela 4. Liczba pasażerów kolei w dniu roboczym korzystających z poszczególnych przystanków i stacji
zlokalizowanych na obszarze powiatu ostrowskiego
kierunek
(z Ostrowa Wlkp.)
przystanki i stacje
Wrocław Główny
liczba pasażerów
1969
Topola Osiedle
14
Tarchały Wielkie
7
Odolanów
70
Garki
30
25
kierunek
(z Ostrowa Wlkp.)
Łódź Kaliska
Poznań Główny
Kępno
przystanki i stacje
liczba pasażerów
Granowiec
19
Sośnie Ostrowskie
52
Pawłów Wielkopolski
25
Czekanów
13
Ociąż
7
Nowe Skalmierzyce
29
Biniew
69
Janków Przygodzicki
11
Przygodzice
10
Antonin
9
Źródło: opracowanie własne na podstawie Studium zrównoważonego rozwoju transportu Aglomeracji KaliskoOstrowskiej
2.4.3 Transport lotniczy
W pobliżu powiatu ostrowskiego nie istnieje czynne lotnisko pasażerskie. Najbliższe porty
lotnicze znajdują się we Wrocławiu, w Poznaniu i w Łodzi. Odległość do każdego z nich
przekracza 100 km.
Na terenie powiatu ostrowskiego zlokalizowane jest lotnisko sportowe Aeroklubu Ostrowskiego.
W planach samorządów ostrowskiego i kaliskiego jest uczynienie z tego obiektu portu
lotniczego dla aglomeracji kalisko-ostrowskiej.
26
3 Sieć komunikacyjna
27
3.1 Obecna sieć komunikacyjna
Na sieć komunikacyjną powiatu ostrowskiego składają się przede wszystkim:

linie gminne,

linie powiatowe,

linie ponadpowiatowe.
Sieć komunikacyjną powiatu ostrowskiego w przewozach powiatowych tworzą 32 linie
komunikacyjne obsługiwane przez siedmiu przewoźników:

Miejski Zakład Komunikacji SA w Ostrowie Wielkopolskim (20 linii),

P.T.H.U. „TĘCZA” Henryk Mańka (1 linia),

Przedsiębiorstwo Komunikacji Samochodowej w Ostrowie Wielkopolskim sp. z o.o.
(7 linii),


Przewóz Osób Autokarami Kawaler Augustyn (1 linia),
Transport Osobowy Zbigniew Filipczak (1 linia),

Usługi Autokarowe Biuro Rachunkowe Andrzej Kaczmarek (1 linia),

Usługi Autokarowe Rafał Pyka (1 linia).
Mnogość podmiotów realizujących przewozy w powiatowych przewozach pasażerskich nie
pozwala na zintegrowanie taryfowo-biletowe sieci komunikacyjnej powiatu.
Starosta Powiatu Ostrowskiego wydał 32 zezwolenia na wykonywanie regularnych przewozów
osób w krajowym transporcie. Spis tras komunikacyjnych (ich wariantów podstawowych)
zawiera poniższa tabela.
Tabela 5. Sieć komunikacyjna w przewozach powiatowych
linia
przebieg trasy
przewoźnik
A
Ostrów Wlkp. – Janków Przygodzicki - Topola Wielka
MZK
B
Ostrów Wlkp. - Wtórek
MZK
F
Ostrów Wlkp. – Karski – Kołątajew – Lewków – Michałków
kursuje w dniach trwania festiwalu i imprez na lotnisku w Michałkowie
MZK
2
Sieroszewice – Parczew – Wtórek – Ostrów Wlkp. – Topola Mała – Topola
Osiedle – Topola Wielka – Janków Przygodzicki – Pardalin - Przygodzice
MZK
3
Ostrów Wlkp. – Franklinów – Michałków – Lewków - Kołątajew
MZK
4
Ostrów Wlkp. – Wysocko Małe – Ostrów Wlkp. – Wysocko Wielkie –
Wysocko Małe - Smardów
MZK
5
Ostrów Wlkp. – Radłów – Jaskółki – Przybysławice – Raszków – Głogowa –
Korytnica – Ligota - Koryta
MZK
5A
Wielowieś – Masanów – Ołobok – Rososzyca – Sieroszewice – Ostrów
Wlkp. – Radłów – Jaskółki – Przybysławice – Raszków – Józefów Drogosław
MZK
28
linia
przebieg trasy
przewoźnik
5C
Ostrów Wlkp. – Radłów – Jelitów – Rąbczyn – Raszkówek – Moszczanka –
Skrzebowa – Moszczanka – Raszków – Józefów – Drogosław – Raszków –
Moszczanka – Skrzebowa – Moszczanka – Skrzebowa – Bieganin –
Grudzielec Nowy - Grudzielec
MZK
5D
Sieroszewice – Parczew – Wtórek – Ostrów Wlkp. – Radłów – Jaskółki –
Przybysławice – Pogrzybów – Pogrzybów – Walentynów – Niemojowiec –
Sulisław – Janków Zaleśny – Sulisław – Niemojowiec – Przybysłąwice Raszków
MZK
6
Ostrów Wlkp. – Wtórek – Sadowie – Parczew – Zmyślona – Westrza –
Zmyślona – Sieroszewice – Rososzyca – Ołobok – Masanów – Wielowieś
MZK
7
Ostrów Wlkp. – Wysocko Małe – Wysocko Wielkie – Olendry Smardowskie
– Sadowie – Wtórek
MZK
11
Ostrów Wlkp. – Gorzyce Wielkie – Wierzbno – Nabyszyce
MZK
12
Ostrów Wlkp. – Przygodzice – Janków Przygodzicki – Topola Wielka
MZK
14
Ostrów Wlkp. – Karski – Kołątajew – Lewków – Kołątajew – Lewków –
Słaborowice – Młynów – Lewków – Kwiatków – Fabianów – Ociąż –
Biskupice Ołoboczne
MZK
15-17
Przygodzice – Janków Przygodzicki – Ostrów Wlkp. – Lamki – Łąkociny –
Daniszyn – Mazury – Cegły – Mazury - Chruszczyny
MZK
16
Ostrów Wlkp. – Topola Mała – Topola Osiedle – Topola Wielka – Janków
Przygodzicki
MZK
20
Ostrów Wlkp. – Czekanów – Fabianów – Ociąż – Skalmierzyce – Śliwniki –
Leziona – Gostyczyna - Śmiłów – Osiek – Gostyczyna – Strzegowa –
Śliwniki – Skalmierzyce – Ociąż – Fabianów – Czekanów – Ostrów Wlkp.
MZK
22
Ostrów Wlkp. – Topola Mała – Gorzyce – Gorzyce Wielkie – Ostrów Wlkp.
MZK
27
Ostrów Wlkp. - Topola Mała – Gorzyce Małe – Tarchały Wielkie –
Odolanów – Bałamącek – Boników – Garki
Ostrów Wlkp. - Janków Przygodzicki – Przygodzice – Janków
Przygodzicki – Topola Wielka –Tarchały Wielkie – Odolanów – Bałamącek
– Boników - Garki
MZK
33
Ostrów Wlkp. – Wtórek – Sadowie – Parczew – Sieroszewice – Latowice
Sieroszewice – Rososzyca – Psary – Sławin – Ołobok – Masanów
Wielowieś – Masanów – Ołobok – Rososzyca – Psary – Bilczew
Sieroszewice – Latowice – Sieroszewice – Parczew – Sadowie – Wtórek
Ostrów Wlkp. – Janków Przygodzicki - Przygodzice
PKS
–
–
–
–
29
linia
przebieg trasy
przewoźnik
34
Ostrów Wlkp. – Wtórek – Sadowie – Parczew – Sieroszewice – Latowice
Sieroszewice – Rososzyca – Psary – Sławin – Ołobok – Masanów
Wielowieś – Masanów – Ołobok – Sławin – Psary – Rososzyca
Sieroszewice – Bilczew – Sieroszewice – Latowice – Sieroszewice
Parczew - Sadowie – Wtórek – Ostrów Wlkp.
99
Ostrów Wlkp. – Czekanów – Fabianów – Kościuszków – Kurów –
Miedzianów – Droszew – Kotowiecko – Pawłów – Gałązki Wielkie – Gałązki
Małe – Gutów – Będzieszyn – Szczury – Michałków – Franklinów – Ostrów
Wlkp.
PKS
209
Ostrów Wlkp. – Raszków – Raszkówek – Moszczanka – Skrzebowa –
Moszczanka – Skrzebowa – Bieganin – Grudzielec Nowy – Grudzielec –
Borowiec – Górzno – Szczury – Michałków – Franklinów – Ostrów Wlkp.
PKS
471
Ostrów Wlkp. – Topola Mała – Gorzyce Małe – Tarchały Wielkie –
Odolanów – Bałamącek – Boników – Garki – Smugi – Bogdaj – Szklarka
Śląska - Możdżanów
PKS
506
Przygodzice – Janków Przygodzicki – Ostrów Wlkp. – Topola Mała –
Gorzyce Małe – Tarchały Wielkie – Odolanów – Bałamącek – Boników –
Granowiec – Wielbin – Surmin - Sośnie
PKS
581
Ostrów Wlkp. – Topola Mała – Gorzyce Małe – Tarchały Wielkie –
Odolanów – Bałamącek – Boników – Granowiec – Wielbin – Sumin –
Kałkowskie – Pawłów – Chojnik – Kocina – Moja Wola - Janisławice
PKS
-
Ostrów Wlkp. – Przygodzice – Dębnica - Czarnylas
(1)
-
Ostrów Wlkp. – Topola Mała – Topola Osiedle – Gorzyce Małe – Tarchały
Wielkie – Odolanów - Raczyce
(2)
-
Ostrów Wlkp. – Janków Przygodzicki – Przygodzice – Chynowa – Klady –
Chynowa – Przygodziczki – Bogufałów - Strzyżew
(3)
-
Ludwików – Kociemba – Dębnica – Przygodzice – Dębnica – Trzecieliny –
Janków Przygodzicki – Ostrów Wlkp. – Zacharzew – Lamki – Świeligów –
Jaskółki – Lamki – Łąkociny – Daniszyn - Chruszczyny
(4)
-
Ostrów Wlkp. – Topola Osiedle – Gorzyce Małe – Tarchały Wielkie –
Odolanów - Świeca – Boników – Odolanów – Boników – Granowiec –
Wielbin – Surmin - Sośnie
(5)
–
–
–
–
PKS
PRZEWOŹNICY:
(1) – Usługi Autokarowe Biuro Rachunkowe Andrzej Kaczmarek
(2) – P.T.H.U. „TĘCZA” Henryk Mańka
(3) – Przewóz Osób Autokarami Kawaler Augustyn
(4) – Usługi Autokarowe Rafał Pyka
(5) – Transport Osobowy Zbigniew Filipczak
Źródło: opracowanie własne
30
Mapa sieci komunikacyjnej na liniach powiatowych została przedstawiona poniżej.
Rysunek 3. Sieć komunikacyjna powiatu ostrowskiego w powiatowych przewozach pasażerskich
3.1.1 Komunikacja niepowiatowa
Komunikacja gminna
Wewnątrzgminna komunikacja zbiorowa funkcjonuje na obszarze Ostrowa Wielkopolskiego
(linie: 8, 10, 13, 18, 21, 23, 25, C – mała rama) oraz gminy Przygodzice (linia 29).
31
Ponadto, w skutek zawarcia porozumień międzygminnych z miastem Kaliszem w zakresie
obsługi publicznego transportu zbiorowego, miasto Ostrów Wielkopolski i gmina Ostrów
Wielkopolski oraz gmina Nowe Skalmierzyce powierzyły miastu Kalisz część zadań z zakresu
organizacji publicznego transportu zbiorowego. W przypadku gmin: miejskiej i wiejskiej Ostrów
Wielkopolski na liniach: 19E i E, a w przypadku gminy Nowe Skalmierzyce – linie: 3D, 15, 17,
19E, E.
Komunikacja ponadpowiatowa
Mieszkańcy powiatu ostrowskiego mogą również odbywać podróże liniami wykraczającymi poza
obszar powiatu ostrowskiego.
Linie wybiegające z powiatu ostrowskiego można podzielić na trasy bliskiego i dalekiego
zasięgu. Te drugie wykorzystywane są zazwyczaj w przejazdach nieregularnych lub o niskiej
cykliczności (np. odbywane raz w tygodniu i rzadziej przejazdy studentów do sąsiednich
ośrodków naukowych – głównie Poznania i Wrocławia), pozwalają mieszkańcom powiatu
ostrowskiego podróżować. Linie bliższego zasięgu (np. do Krotoszyna, Międzyborza, Pleszewa,
Sycowa, Sulmierzyc, Twardogóry), mimo faktu że wykraczają poza obszar powiatu ostrowskiego
wykorzystywane są do odbywania podróży cyklicznych, związanych z dojazdami do szkół,
miejsc pracy itp.
Wykorzystywanie linii niepowiatowych w podróżach wewnętrznych
Należy mieć na uwadze fakt, że część potrzeb przewozowych w relacjach powiatowych
zaspokajana jest poprzez autobusy (i w mniejszym stopniu pociągi) kursujące na liniach
komunikacyjnych wykraczających swą trasą przebiegu poza obszar administracyjny powiatu
ostrowskiego, szczególnie na liniach:

relacji Kalisz – Ostrów Wielkopolski (linie: E, M, ME i 19E oraz linia prywatna) – podróże
powiatowe w relacjach:
o miasto Ostrów Wielkopolski – gmina Ostrów Wielkopolski,
o miasto Ostrów Wielkopolski – gmina Nowe Skalmierzyce,
o gmina Nowe Skalmierzyce – gmina Ostrów Wielkopolski,

relacji miasto Ostrów Wielkopolski – Pleszew (linia P) – podróże powiatowe w relacji
Ostrów Wielkopolski – gmina Ostrów Wielkopolski,

relacji miasto Ostrów Wielkopolski – Dobrzyca (linia 5B) – podróże powiatowe w relacji
Ostrów Wielkopolski – gmina Raszków,

relacji Ostrów Wielkopolski – Krotoszyn (linie: K-1, K) – podróże powiatowe w relacji
Ostrów Wielkopolski – gmina Ostrów Wielkopolski,

relacji miasto Ostrów Wielkopolski – Sulmierzyce – podróże powiatowe w relacji:
o miasto Ostrów Wielkopolski – gmina Przygodzice,
o miasto Ostrów Wielkopolski – gmina Odolanów,

relacji miasto Ostrów Wielkopolski – Kępno/Syców/Wrocław – podróże powiatowe
w relacji miasto Ostrów Wielkopolski – gmina Przygodzice,
32

relacji miasto Ostrów Wielkopolski – Twardogóra/Wrocław – podróże powiatowe
w relacjach:
o miasto Ostrów Wielkopolski – gmina Przygodzice,
o miasto Ostrów Wielkopolski – gmina Sośnie,

kursowania pociągów relacji (Łódź Kaliska -) Ostrów Wielkopolski – Oleśnica Rataje –
Oleśnica/Wrocław Główny – podróże powiatowe w relacji:
o miasto Ostrów Wielkopolski – gmina Sośnie,

kursowania pociągów relacji (Kluczbork – Kępno -) Ostrów Wielkopolski – Jarocin
(- Poznań Główny) – podróże powiatowe w relacji Ostrów Wielkopolski – gmina wiejska
Ostrów Wielkopolski.
Ostrowianie odbywają podróże i zaspokajają swoje potrzeby przewozowe w relacjach
powiatowych kursami przelotowymi o różnym charakterze: miejskim (linie komunikacji
miejskiej z Kalisza, wybiegające poza obszar miasta), powiatowym, wojewódzkim i krajowym.
3.2 Sieć komunikacyjna na której jest planowane wykonywanie
przewozów o charakterze użyteczności publicznej
W procesie planowania sieci komunikacyjnej uwzględniane są przez powiat ostrowski wszelkie
czynniki mające potencjalny wpływ na jej kształt. Zalicza się do nich przede wszystkim:


czynniki społeczne,
czynniki gospodarcze,

czynniki ekonomiczne.
Czynniki społeczne determinują takie prowadzenie przewozów pasażersklich na liniach
komunikacyjnych, aby oferta publicznego transportu zbiorowego dostępnego na obszarze
powiatu ostrowskiego zaspokajała potrzeby mieszkańców, uwzględniając przede wszystkim
osoby niemobilne – niepełnosprawne i o ograniczonej zdolności ruchowej, osoby, które z racji
wieku, niskiego uposażenia lub stanu zdrowia nie mogą wykorzystywać samochodu do
odbywania podrózy. Transport publiczny stanie się zatem elementem walki z procesem
wykluczenia społecznego i pozwoli na zapewnienie mobilności osobom dziś jej pozbawionym.
Funkcjonowanie przewozów o charakterze użyteczności publicznej wynikać będzie z funkcji
socjalnej przezeń pełnionej.
Uwzględnienie w kształcie sieci przewozów o charakterze użyteczności publicznej czynników
gospodarczych pozwoli na dostosowanie oferty przewozowej do potrzeb wynikających
z odbywania podróży o charakterze obligatoryjnym. Szczególnie ważne będzie zapewnienie
możliwości dojazdu do i powrotu z miejsc pracy na godziny zmian. Sprawny transport publiczny
przyczyni się do rozwoju gospodarczego powiatu ostrowskiego – dzięki zwiększonej mobilności
zwiększone zostaną też pokłady dostępnego kapitału ludzkiego – potencjalnych pracowników,
33
którzy dziś – z braku możliwości dojeżdżania do miejsc pracy odległych od miejsca
zamieszkania – zmuszeni są do pozostawania biernymi zawodowo lub imania się zajęć
niskopłatnych, niezabezpieczających w pełni potrzeb finansowych wynikacących z egzystencji.
Czynniki ekonomiczne wymagają na powiecie ostrowskim takie organizowanie przewozów
o charakterze użyteczności publicznej, aby koszt związany z finansowaniem przewozów był
możliwie niski. W tym celu należy dążyć do optymalizacji sieci transportowej (np. poprzez
wprowadzenie wjazdów zakładkowych do mniej odległych od zasadniczej trasy przejazdu trasy
miejscowości) czy stosować tabor małopojemny. Natomiast dla mieszkańców powiatu
ostrowskiego czynnikiem ekonomicznym będzie zintegrowanie taryfy przewozowej – możliwość
odbywania podróży wszystkimi pojazdami kursującymi na odcinku sieci komunikacyjnej na
podstawie jednego biletu okresowego jest tańsze od konieczności zakupu biletów okresowych
u każdego przewoźnka osobno.
Powiat ostrowski, jako organizator transportu zbiorowego, będzie dostosowywać ofertę
przewozową do zmieniających się zachowań transportowo-komunikacyjnych mieszkańców m.in.
w oparciu o wnioski pasażerów dotyczące tras czy rozkładów jazdy. Uwzględniane będą
również nowopowstające powiatowe generatory ruchu. Relacje i trasy komunikacyjne będą
uwzględniać wytyczne nakreślone przez gminne studia uwarunkowań zagospodarowania
przestrzennego.
W przypadku funkcjonowania połączeń organizowanych przez innych organizatorów powiat
ostrowski nie planuje uruchamiać dublujących się linii komunikacyjnych.
Planowana sieć komunikacyjna składa się z połączeń w trzech wariantach (warianty II, IIIa i IIIb
będą możliwe do wdrożenia w przypadku faktycznego zapotrzebowania oraz posiadania
odpowiednich środków finansowych przez powiat ostrowski):

wariant podstawowy – połączenia niezbędne do utrzymania, łączące siedziby gmin
z Ostrowem Wielkopolskim,

wariant uzupełniający (I) - połączenia oparte przede wszystkim na obecnie
funkcjonujących liniach,

wariant uzupełniający (II) – połączenia, dzięki którym dostępem do transportu
zbiorowego objęte zostaną obszary, na których nie są prowadzone przewozy,

wariant uzupełniający (IIIa) – zakładający zawarcie porozumień z innymi powiatami
i uruchamianie publicznego transportu zbiorowego na trasach wykraczających
przebiegiem poza powiat ostrowski,

wariant uzupełniający (IIIb) – zakładający obsługiwanie części powiatu ostrowskiego
liniami telebusowymi.
Wariant podstawowy
Poniższa tabela zawiera szczegółowe informacje dotyczące wariantu podstawowego sieci
komunikacyjnej.
Tabela 6. Planowana minimalna oferta przewozowa w wariancie podstawowym
numer
trasa przebiegu
minimalna liczba kursów
długość
34
linii
dni
robocze
soboty
niedziele
i święta
trasy
[km]
P1
Ostrów Wielkopolski – Czekanów –
Fabianów – Ociąż – Skalmierzyce –
Nowe Skalmierzyce
5
4
4
16,5
P2
Ostrów Wielkopolski – Gorzyce Małe –
Tarchały Wielkie – Odolanów –
Boników – Granowiec – Surmin Sośnie
5
4
4
28,8
P3
Ostrów Wielkopolski –
Przygodzicki - Przygodzice
5
4
4
7,60
P4
Ostrów Wielkopolski –
Parczew – Sieroszewice
Wtórek
–
5
4
4
13,3
P5
Ostrów Wielkopolski – Radłów
Jaskółki – Pogrzybów - Raszków
–
5
4
4
11,4
Janków
Przewidzianą do realizacji w pierwszej kolejności jest sieć podstawowa (wariant podstawowy),
natomiast linie sieci uzupełniających (warianty uzupełniające I, II, IIIa) uruchamiane będą
w miarę możliwości finansowych powiatu ostrowskiego.
W ramach sieci podstawowej (obligatoryjnej) planuje się minimalny standard obsługi w postaci
prowadzenia co najmniej 5 par połączeń w dni robocze (w układzie pozwalającym na dojazd do
Ostrowa Wielkopolskiego na godzinę 6, 8 i 10 oraz powrót po 14, 16 i 18). W dni wolne od pracy
przewiduje się co najmniej 4 pary połączeń. W ramach potrzeb i możliwości organizacyjnych
oferta będzie zwiększana.
Wariant uzupełniający (I)
Wariant uzupełniający (I) zakłada kursowanie autobusów na 32 dotychczasowych liniach
komunikacyjnych, niezmienionych co do trasy i przebiegu (poza Ostrowem Wielkopolskim,
gdzie nastąpiłoby uproszczenie tras przebiegu do wyłączenie głównych ciągów
komunikacyjnych).
Wariant uzupełniający (I) jest określony w punkcie 3.1, tabeli nr 6 niniejszego Planu
transportowego.
Wariant uzupełniający (II)
Wariant uzupełniający (II) zakłada dogęszczenie sieci transportowej powiatu ostrowskiego
o obszary określone w punkcie 4.6.2 w części traktującej o gęstości sieci.
Przebieg linii komunikacyjnych w przypadku dążenia do wdrożenia wariantu uzupełniającego
(II) zawiera poniższa tabela.
35
Tabela 7. Planowana sieć komunikacyjna w wariancie uzupełniającym (II)
linia
przebieg trasy
długość
[km]
P1
Ostrów Wielkopolski – Czekanów – Fabianów – Ociąż – Skalmierzyce – Nowe
Skalmierzyce
16,5
P11
Skalmierzyce – Gniazdów – Boczków – Biskupice - Trkusów
23,0
P12
Ostrów Wielkopolski – Czekanów – Fabianów – Zakrzewki – Ociąż – Zakrzewki
- Biskupice Ołoboczne
17,8
P13
Skalmierzyce – Skalmierzyce - Śliwniki – Leziona – Gostyczyna – Osiek –
Śmiłów – Gostyczyna – Strzegowa – Śliwniki – Skalmierzyce – Nowe
Skalmierzyce – Skalmierzyce - Ociąż – Fabianów – Czekanów – Ostrów
Wielkopolski
59,8
P14
Ostrów Wielkopolski – Czekanów – Fabianów – Ociąż – Kościuszków – Kurów –
Droszew - Kotowiecko
22,5
P2
Ostrów Wielkopolski – Gorzyce Małe – Tarchały Wielkie – Odolanów – Boników
– Granowiec – Surmin - Sośnie
28,8
P21
– Granowiec – Surmin – Sośnie – Kopalina – Konradów – Kopalina - Lomy Cieszyn
41,0
P22
– Granowiec – Surmin – Kałkowskie – Chojnik – Pawłów – Kocina – Sośnie –
Moja Wola – Jarnostów - Janisławice
50,6
P23
– Garki – Lipiny – Bogdaj – Szklarka Śląska - Możdżanów
30,6
P24
Ostrów Wielkopolski – Gorzyce Małe – Tarchały Wielkie – Odolanów – Świeca –
Boników - Garki
24,5
P25
Ostrów Wielkopolski – Gorzyce Małe – Tarchały Wielkie – Odolanów – Raczyce
– Uciechów
22,3
P26
Ostrów Wielkopolski – Gorzyce Małe – Tarchały Wielkie – Odolanów – Kaczory
– Baby - Gliśnica
20,8
P3
Ostrów Wielkopolski – Janków Przygodzicki - Przygodzice
7,60
P31
Ostrów Wielkopolski – Janków Przygodzicki – Przygodzice – Chynowa –
Przygodziczki – Chynowa – Bogufalów - Strzyżew
31,7
36
linia
przebieg trasy
długość
[km]
P32
Ostrów Wielkopolski – Janków Przygodzicki – Trzcieliny – Nadstawki –
Grochowiska – Huta - Odolanów
19,7
P33
Ostrów Wielkopolski – Janków Przygodzicki – Trzcieliny – Dębnica - Czarnylas
19,8
P34
Ostrów Wielkopolski – Janków Przygodzicki – Trzcieliny – Dębnica - Ludwików
20,1
P4
Ostrów Wielkopolski – Wtórek – Parczew – Sieroszewice
13,3
P41
Ostrów Wielkopolski – Wtórek – Parczew - Westrza
15,0
P42
Ostrów Wielkopolski – Wtórek – Parczew – Latowice – Sieroszewice – Parczew
– Wtórek – Ostrów Wielkopolski
28,4
P43
Ostrów Wielkopolski – Wtórek – Parczew – Sieroszewice – Rososzyca – Psary –
Ołobok
23,8
P44
Ostrów Wielkopolski – Wtórek – Parczew – Sieroszewice – Rososzyca – Ołobok
– Masanów – Wielowieś
26,1
P5
Ostrów Wielkopolski – Radłów – Jaskółki – Pogrzybów - Raszków
11,4
P51
Ostrów Wielkopolski – Radłów – Jaskółki – Pogrzybów – Raszków – Głogowa –
Korytnica – Ligota – Bugaj
25,2
P52
Ostrów Wielkopolski – Radłów – Jaskółki – Pogrzybów – Raszków – Moszczanka
– Skrzebowa – Bieganin – Grudzielec Nowy – Grudzielec – Borowiec – Sobótka
29,4
P53
Ostrów Wielkopolski – Radłów – Jelitów – Rąbczyn – Moszczanka – Raszków –
Józefów - Drogosław
17,8
P54
Ostrów Wielkopolski – Radłów – Jaskółki – Pogrzybów – Walentynów –
Niemojowiec – Sulisław – Janków Zaleśny
20,9
P61
Ostrów Wielkopolski – Franklinów – Szczury – Będzieszyn – Gałązki Małe –
Gałązki Wielkie – Kotowiecko
20,2
P62
Ostrów Wielkopolski – Franklinów – Szczury – Biniew – Górzno - Sobótka
21,2
P63
Ostrów Wielkopolski – Karski – Czekanów
7,3
P64
Ostrów Wielkopolski – Karski – Kołłątajew – Lewków – Słaborowice - Młynów
13,5
P65
Ostrów Wielkopolski – Karski – Kołłątajew – Lewków – Kwiatków - Ociąż
13,3
P71
Ostrów Wielkopolski – Wysocko Małe – Przygodzice
8,0
P72
Ostrów Wielkopolski – Janków Przygodzicki – Wysocko Małe – Smardów
9,4
P73
Ostrów Wielkopolski – Wysocko Wielkie – Smardowskie Olendry – Sadowie –
Nowe Kamienice – Wysocko Wielkie – Ostrów Wielkopolski
18,4
P74
Ostrów Wielkopolski – Wysocko Wielkie – Wysocko Małe
8,0
37
linia
przebieg trasy
długość
[km]
P75
Ostrów Wielkopolski – Janków Przygodzicki – Topola Wielka – Tarchały
Wielkie - Odolanów
17,2
P76
Ostrów Wielkopolski – Topola Osiedle – Topola Wielka
8,8
P77
Ostrów Wielkopolski – Topola Mała – Topola Osiedle
7,5
P78
Ostrów Wielkopolski – Gorzyce Wielkie – Wierzbno - Nabyszyce
13,8
P81
Ostrów Wielkopolski – Zacharzew – Lamki – Łąkociny – Daniszyn – Chruszczyny
– Mazury – Onęber - Warszty
22,1
P82P
Ostrów Wielkopolski – Zacharzew – Lamki – Świeligów – Jaskółki – Radłów –
16,9
P82L
Ostrów Wielkopolski – Radłów – Jaskółki – Świeligów – Lamki – Zacharzew –
16,9
Wariant uzupełniający (IIIa)
Wariant ten jest uzupełnieniem sieci z wariantów: I i II o połączenia wykraczające poza obszar
powiatu ostrowskiego, szczególnie na trasie do Kalisza. W wariancie IIIa sieci powiatowej
zakłada podpisanie porozumień z innymi powiatami graniczącymi z powiatem ostrowskim, tj.

z miastem Kalisz – jeśli zabrakłoby woli gmin, które obecnie podpisały stosowne
porozumienia w sprawie uruchamiania linii do Kalisza,

z powiatem pleszewskim (połączenia z Pleszewem i Dobrzycą),

z powiatem krotoszyńskim (połączenia z Krotoszynem i Sulmierzycami),

z powiatem ostrzeszowskim (połączenia z Ostrzeszowem, Grabowem nad Prosną
i Mikstatem),

z powiatem oleśnickim (połączenia z Oleśnicą, Twardogórą i Międzyborzem).
Wariant uzupełniający (IIIb)
Wariant uzupełniający (IIIb) jest połączeniem rozwinięcia wariantu podstawowego (I)
z elementami wariantu uzupełniającego (II) przy ewentualnej, potencjalnej możliwości
jednoczesnego wdrożenia wariantu uzupełniającego (IIIa). Główną jego ideą jest oparcie sieci
powiatowej o realizowanie regularnymi kursami na stałych liniach komunikacyjnych przewozów
na najważniejszych z punktu widzenia powiatu ostrowskiego trasach (określonych w wariancie
pierwszym i częściowo uzupełnionym drugim). Mniej popularne relacje byłyby zabezpieczone
systemem telebusowym, opisanym w rozdziale 10 niniejszego planu transportowego.
38
Węzły przesiadkowe
Głównym, naturalnym węzłem przesiadkowym dla powiatowej sieci komunikacyjnej jest Ostrów
Wielkopolski. W stolicy powiatu ogniskują się cele podróży (generatory ruchu) oraz spotykają
się wszystkie linie komunikacyjne łączące siedziby wszystkich gmin z siedzibą powiatu.
Niemniej – zgodnie z postanowieniami Studium wyższego stopnia – określone zosały również
inne węzły przesiadkowe (punkt 4.6.2, fragment o istniejących węzłach przesiadkowych).
Planowana oferta przewozów wojewódzkich
Powiat ostrowski nie jest i nie planuje być organizatorem przewozów kolejowych, jednak
w miarę możliwości technicznych i organizacyjnych będzie dążyć do skomunikowania połączeń
powiatowych z komunikacją kolejową oraz będzie zabiegać u organizatora tych przewozów –
Marszałka Województwa Wielkopolskiego - o jak najlepsze dostosowanie oferty do potrzeb
mieszkańców. Niemniej Plan Publicznego Rozwoju Publicznego Transportu Zbiorowego dla
Województwa Wielkopolskiego określa docelową częstotliwość kursowania pociągów:

na linii w kierunku Kalisza – 8 par pociągów (4 pary pociągów w relacji Sieradz –
Wrocław Główny, 4 pary pociągów kursujących w rel. Sieradz – Ostrów Wielkopolski),

na linii w kierunku Kępna – 9 par pociągów (w tym 5 w relacji Ostrów Wielkopolski –
Kępno i 4 pary na trasie Ostrów Wielkopolski - Kluczbork),

na linii w kierunku Leszna – 3 pary pociągów rel. Ostrów Wielkopolski – Leszno
w wariancie realistycznym,

na linii w kierunku Poznania Głównego – 8 par pociągów w relacji Ostrów Wielkopolski –
Poznań Główny,

na linii w kierunku Wrocławia Głównego – 8 par pociągów (4 pary pociągów w relacji
Sieradz – Wrocław Główny i 4 pary kursujące na tasie Ostrów Wielkopolski – Wrocław).
Mapa planowanej sieci komunikacyjnej znajduje się w części graficznej niniejszego Planu
transportowego.
39
4 Ocena i prognoza potrzeb przewozowych
40
4.1 Główne generatory ruchu
Do głównych generatorów ruchu zaliczyć należy przede wszystkim obiekty użyteczności
publicznej, a więc ogólnodostępne budynki przeznaczone dla administracji publicznej, kultury,
oświaty, szkolnictwa, nauki, opieki zdrowotnej, bankowości, gastronomii, handlu, sportu,
rekreacji i turystyki. Pełnione przez nie funkcje definiują charakter realizowanych do nich
podróży, w tym cykliczność, częstotliwość i pory odbywania podróży.
Zakłady pracy czy miejsca nauki generują ruch o charakterze codziennych, cyklicznych
przemieszczeń odbywanych o określonych porach i po określonej trasie. Życie towarzyskie,
potrzeby kulturalne, ochrona zdrowia, placówki handlowe i bankowe, urzędy oraz instytucje
publiczne generują przewozy nieregularne i incydentalne o zróżnicowanej częstotliwości
odbywania podróży i różnych porach przemieszczania się.
4.1.1 Instytucje publiczne
Instytucje publiczne generują zarówno ruch obligatoryjny (dojazdy urzędników i innych
pracowników zatrudnionych w tychże instytucjach) jak i fakultatywny, związany
z koniecznością załatwiania spraw urzędowych.
Wszystkie urzędy o znaczeniu powiatowym i ponadpowiatowym zlokalizowane są na obszarze
Ostrowa Wielkopolskiego:

Komenda Powiatowa Państwowej Straży Pożarnej,

Komenda Powiatowa Policji,

KRUS Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego,

Państwowa Inspekcja Ochrony Roślin i Nasiennictwa Wojewódzki Inspektorat Ochrony
Roślin i Nasiennictwa w Poznaniu Oddział w Ostrowie Wielkopolskim,

Państwowa Inspekcja Pracy,

Posterunek Celny,

Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna,


Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie,
Powiatowy Inspektor Weterynarii,

Powiatowy Inspektorat Nadzoru Budowlanego,

Powiatowy Urząd Pracy,

Powiatowy Zarząd Dróg,


Prokuratura Okręgowa w Ostrowie Wielkopolskim,
Prokuratura Rejonowa,

Sąd Rejonowy,

Starostwo Powiatowe w Ostrowie Wielkopolskim,

Terenowy Punkt Paszportowy w Ostrowie Wlkp.,


Urząd Dozoru Technicznego,
Urząd Skarbowy

Wielkopolska Izba Lekarska Delegatura Ostrowsko-Krotoszyńska,

Wielkopolska Izba Rolnicza w Poznaniu,
41

Wielkopolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Poznaniu Powiatowy Zespół Doradczy

Wielkopolski Urząd
i Cudzoziemców,

Wielkopolski Zarząd Dróg Wojewódzkich w Poznaniu Rejon Dróg Wojewódzkich,

Wielkopolski Zarząd Dróg Wojewódzkich w Poznaniu Rejon Dróg Wojewódzkich, Obwód
Drogowy,


Wielkopolski Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych w Poznaniu Oddział Rejonowy,
Wojewódzki Inspektorat Transportu Drogowego w Poznaniu Oddział Ostrów
Wielkopolski,

Zakład Ubezpieczeń Społecznych.
Wojewódzki
w
Poznaniu
Wydział
Spraw
Obywatelskich
4.1.2 Placówki oświatowe
Znacznymi generatorami ruchu w przewozach powiatowych są szkoły, szczególnie średnie.
Obowiązek szkolny jest powodem odbywania podróży o charakterze obligatoryjnym
komunikacją zbiorową, przede wszystkim dla osób niemających - z racji wieku - możliwości
wykorzystywania samochodu w życiu codziennym. Dlatego istotne jest zapewnienie dojazdu
uczniom do szkół poprzez dostosowanie oferty przewozowej do potrzeb tej grupy społecznej.
Według danych zawartych w Diagnozie Aglomeracji Kalisko Ostrowskiej, do szkół
ponadgimnazjalnych zlokalizowanych na obszarze powiatu ostrowskiego uczęszcza 1 039
uczniów (z tego 790 do szkół zlokalizowanych na obszarze Ostrowa Wielkopolskiego, 167 –
gminy Odolanów i 82 – gminy Przygodzice).
Spis placówek oświatowych powiatu ostrowskiego zawiera poniższa tabela.
Tabela 8. Placówki oświatowe w powiecie ostrowskim – jednostki powiatowe
nazwa placówki
gmina
Bursa Szkolna Ostrów Wielkopolski
I LO w Ostrowie Wielkopolskim
II LO w Ostrowie Wielkopolskim
IV LO Ostrów Wielkopolski
MDK Ostrów Wielkopolski
(miejska)
Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna
ZSB-E Ostrów Wielkopolski
ZSE Ostrów Wielkopolski
ZSM Ostrów Wielkopolski
42
nazwa placówki
gmina
ZSO w Ostrowie Wielkopolskim
ZSS Ostrów Wielkopolski
ZST Ostrów Wielkopolski
ZST-E Ostrów Wielkopolski
ZSU Ostrów Wielkopolski
LO Odolanów
ZSZ Odolanów
LO dla dorosłych Odolanów
Odolanów
Uzupełniające LO Odolanów
ZSP CKU Przygodzice
Przygodzice
Źródło: Opracowanie własne na podstawie Diagnozy Aglomeracji Kalisko-Ostrowskiej
4.1.3 Placówki służby zdrowia i opieki społecznej
Według danych Głównego Urzędu Statystycznego na obszarze powiatu ostrowskiego
funkcjonowało łącznie 61 zakładów opieki zdrowotnej, z czego 42 w Ostrowie Wielkopolskim.
Największą placówką służby zdrowia na obszarze powiatu jest funkcjonujący w Ostrowie
Wielkopolskim Zespół Zakładów Opieki Zdrowotnej – szpital przy ul. Limanowskiego.
4.1.4 Obiekty sportowe, kulturalne i handlowe
Do generatorów ruchu istotnych z punktu widzenia zapotrzebowania na powiatowe przewozy
pasażerskie zaliczyć należy również ważniejsze obiekty sportowe, kulturalne i handlowe.
Do ważniejszych obiektów sportowo-rekreacyjnych należą:

Ostrowskie Centrum Kultury,

środek sportowo-rekreacyjny Piaski Szczygliczka w Ostrowie Wielkopolskim,

pływalnia „Wodny Raj” w Ostrowie Wielkopolskim,

pływalnia „Delfin” w Ostrowie Wielkopolskim,

Ośrodek rekreacyjno-wypoczynkowy w Antoninie.
Głównymi obiektami kulturalnymi powiatu ostrowskiego są:

Forum Synagoga w Ostrowie Wielkopolskim,

Kino Komeda w Ostrowie Wielkopolskim,

Muzeum Miasta Ostrowa Wielkopolskiego,

Muzeum Nafty i Gazu w Garkach,
43

Muzeum Regionalne w Odolanowie,

Pałac Myśliwski Książąt Radziwiłłów w Antoninie,

Gminne Ośrodki i Domy Kultury, biblioteki i in.
Znaczącym generatorem ruchu w powiecie ostrowskim jest położona w Ostrowie Wielkopolskim
Galeria Ostrovia – jedno z największych centrów handlowych aglomeracji kalisko-ostrowskiej.
4.1.5 Zakłady pracy
Zakłady pracy, głównie przemysłowe, są znacznymi generatorami podróży obligatoryjnych
o codziennym charakterze.
Spis największych zakładów pracy na terenie powiatu ostrowskiego przedstawia poniższa
tabela.
Tabela 9. Największe zakłady pracy na terenie powiatu ostrowskiego
nazwa zakładu pracy
miejscowość
TASOMIX Sp. z o.o.
Biskupice Ołoboczne
WEKO Polska Sp. z o.o.
Moszczanka
ADMAT Sp. z o.o.
Halfen Sp. z o.o.
Pupil- Foods Sp. z o.o.
Nowe Skalmierzyce
Spółdzielnia Mleczarska „LAZUR”
Correct Sp. K.
Ociąż
De Facto Zbigniew Sitek
Deftrans Sp. z o.o.
Dozamech Sp. z o.o.
Meble Doktór Sp. z o.o.
P.P.U.H.Woseba Sp.z o.o.
Odolanów
PGNiG S.A. Oddział Odolanów
Przedsiębiorstwo „SKOPLAST” Sp.J.
Przedsiębiorstwo DOMBUD Sp. z o.o.
Wiązary Burkietowicz Sp. j.
BOMAX Sp. z o.o. Centrum Klimatyzacji i Ekoinżynierii
CAR-LIFT Services Sp. z o.o.
44
miejscowość
Delphi Poland S.A./ Oddział w Ostrowie Wielkopolskim
ENVIMAC
Europejskie Konsorcjum Kolejowe WAGON Sp. z o. o.
HELIOS POLSKA Farby Lakiery Żywice i Kleje Sp. z o. o
INTAR Sp. z o.o.
JUCON Elżbieta Linkowska
Kuźnia Ostrów Wielkopolski Sp. z o. o.
Litex Promo Sp. z o.o.
Lubawa S.A.
Ostrowski Zakład Ciepłowniczy OZC S.A.
Petronova
PKP CARGO SA Zakłady Taboru Ostrów Wielkopolski
Przedsiębiorstwo Budownictwa Inżynierii EKO-INŻYNIERIA
Sp. z o.o.
Przedsiębiorstwo Budownictwa Ogólnego Sp. z o.o.
Przedsiębiorstwo Komunikacji Samochodowej w Ostrowie
Wielkopolskim Sp. z o.o.
Przedsiębiorstwo Produkcyjno – Usługowe ZAP - KOOPERACJA
Sp. z o. o.
Przedsiębiorstwo Produkcyjno - Usługowo Handlowe METAL-ZAP.
Sp. z o.o.
Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Usługowo-Handlowe PREBET S.j.
Przedsiębiorstwo Systemów Automatyki
Przedsiębiorstwo Systemów Automatyki "Zapis-Hardware" Sp. z
o.o.
Przedsiębiorstwo Usługowo-Produkcyjno-Handlowe
ELEKTROSERV-ZAP Sp. z o.o.
SKLEJKA - EKO S.A.
SLAM POLAND Sp. z o. o.
Targowiska Miejskie S.A.
TASOMIX
Teamtechnik Production Technology
45
miejscowość
WODKAN Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji S.A.
Zakład Elementów i Systemów Automatyki Przemysłowej Mikrob
Zakład Oczyszczania i Gospodarki Odpadami MZO S.A.
Zakład Produkcji Doświadczalnej Automatyki
Zakład Projektowania Technologii i Automatyki PRO-ZAP Sp. z
o.o.
Zakład Przemysłowy Systemów Automatyki
Zakłady Meblarskie Spółdzielnia Pracy DĄB
ZAP Kooperacja
ZAP Rachunkowość Sp. z o.o.
ZAP-Mechanika Sp. z o.o.
ZAP-Robotyka Sp. z o.o.
ATLAS Sp. z o.o.
Przybysławice
IZAWIT Sp. z o. o.
Raszków
COM 40 Limited Sp. z o.o.
Skalmierzyce
Źródło: Studium zrównoważonego rozwoju transportu Aglomeracji Kalisko-Ostrowskiej
4.2 Dominujące kierunki przemieszczania się mieszkańców powiatu
ostrowskiego
Głównym ośrodkiem powiatu ostrowskiego jest Ostrów Wielkopolski – miasto położone
centralnie, pełniące funkcje powiatowe i ponadpowiatowe - również regionalne (zespół miast
Kalisza i Ostrowa Wielkopolskiego w Koncepcji Przestrzennego Zagospodarowania Kraju do roku
2030 został określony mianem dwubiegunowego ośrodka regionalnego). Następstwem skupienia
głównych generatorów ruchu w Ostrowie Wielkopolskim jest występowanie potrzeb związanych
z przemieszczaniem się ludności w przewozach powiatowych głównie do oraz ze stolicy
powiatu. Występują jednak inne, wyraźne kierunki przemieszczania się mieszkańców powiatu
ostrowskiego w migracjach wahadłowych:

gmina Ostrów Wielkopolski – gmina Nowe Skalmierzyce,
 gmina Sieroszewice – gmina Nowe Skalmierzyce.
Ich intensywność jest jednak wyraźnie mniejsza.
Nadto część potrzeb przewozowych mieszkańców związana jest z przemieszczaniem się na
obszar gmin znajdujących się poza granicami powiatu ostrowskiego (głównie do Kalisza) ale
również poza granice województwa wielkopolskiego, np. dojazdy do Międzyborza i Twardogóry.
46
Wzrost znaczenia aglomeracji kalisko-ostrowskiej jako ośrodka regionalnego a w szczególności
Ostrowa Wielkopolskiego skutkować będzie zwiększeniem się popytu na usługi transportowe
mieszkańców powiatu ostrowskiego, którzy częściej odbywać będą podróże do oraz z Ostrowa
Wielkopolskiego. Wzmocni się również znaczenie zespołu Skalmierzyc i Nowych Skalmierzyc
jako miejscowości położonych pomiędzy dwoma biegunami aglomeracji.
Potrzeby przewozowe mieszkańców powiatu ostrowskiego będą się kreować wskutek zmian:

kierunków zmian w zagospodarowaniu przestrzennym,

lokalizacji obiektów użyteczności publicznej,

dominujących branż gospodarki oraz lokalizacji największych zakładów pracy,

liczby mieszkańców, w tym gęstości zaludnienia,


struktury wiekowej mieszkańców,
struktury społeczno-zawodowej mieszkańców,

poziomu bezrobocia i jego struktury,

liczby osób kształcących się,

poziomu zamożności mieszkańców.
4.3 Dojazdy do pracy
Dojazdy do szkół i pracy są źródłem występowania tzw. migracji wahadłowych, czyli procesu
polegającego na regularnym, obligatoryjnym i (najczęściej) codziennym przemieszczaniu się
pomiędzy gminą zamieszkania, a gminą, w której zlokalizowane jest miejsce pracy lub szkoła.
Powiat ostrowski pragnie zapewnić taki system transportowy, który umożliwi odbywanie
podróży wahadłowych mieszkańcom powiatu.
Główny Urząd Statystyczny, na podstawie Narodowego Spisu Powszechnego, opracował raport
o dojazdach do pracy w 2011 roku. Z danych uzyskanych przez Urząd, codzienne podróże
wahadłowe odbywa 15 248 mieszkańców powiatu ostrowskiego, z tego 9 026 odbywanych jest
wewnątrz powiatu ostrowskiego.
4.3.1 Dojazdy wewnątrzpowiatowe
Uwzględniając wyłącznie dojazdy w granicach powiatu ostrowskiego, największe nasilenie
migracji wahadłowych występuje pomiędzy gminami:

wiejską Ostrów Wielkopolski a miejską Ostrów Wielkopolski – 1 660 podróży,

Przygodzice a miejską Ostrów Wielkopolski – 1 013 podróży,

miejską Ostrów Wielkopolski a Nowe Skalmierzyce – 857 podróży,


Raszków a miejską Ostrów Wielkopolski – 797 podróży,
Odolanów a miejską Ostrów Wielkopolski – 770 podróży,

Sieroszewice a miejską Ostrów Wielkopolski – 500 podróży.
47
Najwięcej osób dojeżdża do Ostrowa Wielkopolskiego – aż 5 299 mieszkańców powiatu
ostrowskiego. Drugą, najpopularniejszą gminą dojazdów jest gmina Nowe Skalmierzyce.
Dziennie 1 672 osób przyjeżdża do miejsc pracy zlokalizowanych na obszarze w/w gminy.
Znacznie mniej, bo 678 osób dojeżdża do trzeciej najpopularniejszej gminy przyjazdów – gminy
Ostrów Wielkopolski. Najmniej popularną gminą przyjazdów jest gmina Sośnie. Tylko 28 osób
spoza obszaru gminy pracuje na jej terenie.
Inaczej mają się wyjazdy z gmin. Najwięcej osób migrujących wahadłowo zamieszkuje gminę
wiejską Ostrów Wielkopolski – 2 217 osób. Nieco mniej (2 104) Ostrów Wielkopolski. Kolejną
najczęściej opuszczaną gminą jest gmina Przygodzice – do miejsc pracy podróżuje z jej obszaru
1 228 osób. Gminą o najmniejszej liczbie mieszkańców migrujących wahadłowo w celach
zawodowych między gminami powiatu ostrowskiego jest gmina Nowe Skalmierzyce. Codziennie
wyjeżdżają z niej tylko 372 osoby aktywne zawodowo.
W poniższej tabeli przedstawiono intensywność
w wewnątrzpowiatowych dojazdach do miejsc pracy.
występowania
migracji
wahadłowych
Tabela 10. Przyjazdy z gmin i wyjazdy do gmin w wewnątrzpowiatowych migracjach wahadłowych
spowodowanych koniecznością dojeżdżania do miejsca pracy
gmina
(miejska)
Nowe Skalmierzyce
przyjazdy z gminy
wyjazdy do gminy
(wiejska)
1660
Nowe Skalmierzyce
857
Przygodzice
1013
(wiejska)
444
Raszków
797
Raszków
254
Odolanów
770
Przygodzice
213
Sieroszewice
500
Odolanów
178
Nowe Skalmierzyce
313
Sieroszewice
147
Sośnie
246
Sośnie
11
(miejska)
857
(miejska)
313
(wiejska)
354
(wiejska)
41
Sieroszewice
283
Sieroszewice
18
Raszków
87
Przygodzice
74
Odolanów
17
48
gmina
Odolanów
(wiejska)
Przygodzice
przyjazdy z gminy
wyjazdy do gminy
(miejska)
178
(miejska)
770
Sośnie
140
(wiejska)
44
Przygodzice
69
Przygodzice
29
(wiejska)
50
Nowe Skalmierzyce
17
Raszków
13
Sośnie
17
Raszków
14
(miejska)
444
(miejska)
1660
Przygodzice
57
Nowe Skalmierzyce
354
Odolanów
44
Raszków
86
Nowe Skalmierzyce
41
Odolanów
50
Raszków
41
Przygodzice
39
Sieroszewice
41
Sieroszewice
28
(miejska)
213
(miejska)
1013
(wiejska)
39
Nowe Skalmierzyce
74
Odolanów
29
Odolanów
69
Raszków
11
(wiejska)
57
Sieroszewice
11
Sieroszewice
15
(miejska)
254
(miejska)
797
(wiejska)
86
Nowe Skalmierzyce
87
Odolanów
14
(wiejska)
51
Sieroszewice
12
Odolanów
13
Przygodzice
11
Raszków
49
gmina
przyjazdy z gminy
wyjazdy do gminy
(miejska)
147
(miejska)
500
(wiejska)
28
Nowe Skalmierzyce
283
Nowe Skalmierzyce
18
(wiejska)
41
Przygodzice
15
Raszków
12
Przygodzice
11
Sieroszewice
Sośnie
Odolanów
17
(miejska)
246
(miejska)
11
Odolanów
140
Przygodzice
22
Źródło: Opracowanie własne na podstawie publikacji Głównego Urzędu Statystycznego pn. „Dojazdy do pracy w
Polsce – wyniki NSP 2011”
4.3.2 Dojazdy do miejsc pracy położonych poza obszarem powiatu
Liczba osób dojeżdżających do miejsc pracy położonych poza obszarem powiatu ostrowskiego
jest niemal o trzecią część niższa w porównaniu z liczbą migrujących wahadłowo wewnątrz
powiatu.
W ujęciu wojewódzkim najwięcej mieszkańców powiatu ostrowskiego dojeżdża do pracy
w innych powiatach województwa wielkopolskiego (4 732 osób). Drugim najpopularniejszym
kierunkiem jest województwo dolnośląskie, gdzie pracuje 916 mieszkańców powiatu
ostrowskiego, a trzecim – województwo mazowieckie (351 ostrowian). W pozostałych
województwach mieszkańcy powiatu ostrowskiego albo nie pracują, albo liczba migrujących
wahadłowo jest mniejsza od 100 osób.
Analizując wyjazdy do pracy w gminach położonych w promieniu do ok. 50 km od powiatu
ostrowskiego, najpopularniejszymi kierunkami migracji wahadłowych są gminy:

miasto Kalisz – 1 475 osób,


Ostrzeszów – 435 osób,
Międzybórz – 392 osoby,

Krotoszyn – 369 osób,
Najpopularniejszymi kierunkami migracji wahadłowych z gmin położonych na obszarze powiatu
ostrowskiego do gmin położonych poza nim są:

gmina Nowe Skalmierzyce – Kalisz – 637 podróży,
50

gmina miejska Ostrów Wielkopolski – Kalisz – 476 podróży,

gmina Sośnie – gmina Międzybórz – 337 podróży,

gmina miejska Ostrów Wielkopolski – gmina Ostrzeszów – 211 podróży.
4.4 Zmiany
potrzeb
przewozowych
mieszkańców
ostrowskiego w zależności od czasu ich występowania
powiatu
Zróżnicowanie potoków pasażerskich w zależności od pory oraz relacji odbywanych podróży
powinno skutkować:


zapewnieniem optymalnej częstotliwości kursowania pojazdów,
dostosowywaniem długości taboru kursującego na liniach komunikacyjnych do
zapotrzebowania.
Oferta przewozowa adekwatna do zapotrzebowania mieszkańców powiatu ostrowskiego na
usługi przewozowe zapewni nie tylko odpowiedni stopień obsługi komunikacyjnej ale też będzie
najkorzystniejszą ekonomicznie. Dlatego tak ważne jest, aby zróżnicować dzień ze względu na
jego pory (szczególnie dzień roboczy) a tydzień na poszczególnie dni (robocze, wolne od pracy,
świąteczne).
4.4.1 Zmiany potrzeb przewozowych w zależności od dnia tygodnia
Największe zapotrzebowanie na usługi transportu zbiorowego w powiatowych przewozach
pasażerskich na obszarze powiatu ostrowskiego odnotowuje się w dni robocze, kiedy odbywanie
podróży zdeterminowane jest w przeważającej części koniecznością dotarcia do/z generatorów
ruchu obligatoryjnego, jakimi w przewozach powiatowych są przede wszystkim szkoły średnie
i zakłady pracy. Nie oznacza to jednak, że między poniedziałkiem a piątkiem nie występują
podróże o charakterze fakultatywnym.
Dużo mniejsze jest zapotrzebowanie na przewozy pasażerskie w weekendy, wakacje, ferie
zimowe, święta. Inny jest także charakter odbywanych w dni wolne od pracy/nauki podróży.
Przewozów o charakterze obligatoryjnym jest zdecydowanie mniej - niemal nie występuje
konieczność dojeżdżania do szkół i innych miejsc nauki, a to właśnie uczniowie stanowią
znaczną część pasażerów, coraz mniej zakładów pracy funkcjonuje w systemie
całotygodniowym – zakładami pracy są również urzędy i instytucje nieczynne w weekendy.
Realizowane podróże cechują się głównie fakultatywnością, incydentalnością, sporadycznością
i nieregularnością; spowodowane są zaspokojeniem potrzeb towarzyskich czy kulturalnych.
W dni wolne prawie nie występują nadto potrzeby przewozowe związane z koniecznością
załatwiania spraw administracyjno-urzędowych.
Najwięcej kursów jest przewidzinaych do realizacji w dni robocze. Ich liczba jest znacznie
większa niż liczba kursów zaplanowanych na soboty i niedziele. Ponadto kursów wykonywanych
w soboty jest więcej niż przewidzianych do realizacji w niedziele.
51
Szacuje się, że liczba pasażerów w przewozach powiatowych w dni wolne od pracy i nauki jest
nawet cztero-pięciokrotnie mniejsza od liczby pasażerów korzystających z usług transportu
zbiorowego w dni robocze.
4.4.2 Zmiany potrzeb przewozowych w zależności od pory dnia
Liczba pasażerów korzystających z oferty przewozowej na liniach powiatowych zmienia się
także w zależności od pory dnia.
Największe przewozy pasażerskie odnotowuje się w szczytach komunikacyjnych: porannym
i popołudniowym, jednak przepływ pasażerów w szczycie porannym, kiedy w transporcie
zbiorowym przeważa funkcja dowozowa do szkół średnich i miejsc pracy – głównych
generatorów ruchu w przewozach powiatowych, jest bardziej zintensyfikowany (zmiany
w zakładach pracy zaczynają się zazwyczaj między godziną 6 a 8, a lekcje w szkołach – między
8 a 9). Dzieje się tak przede wszystkim za sprawą różnych godzin zakończenia nauki
w szkołach, zazwyczaj między godz. 12 a godz. 16. Szczyt popołudniowy w transporcie
publicznym jest zatem dłuższy, a liczba osób dowożonych do i odwożonych z zakładów pracy
i szkół niemal się równoważą.
Mniejsze przewozy odnotowuje się w tzw. międzyszczycie, gdy realizowane są głównie podróże
o charakterze incydentalnym, związane z koniecznością załatwiania spraw urzędowych a także
podróże obligatoryjne o stosunkowo nietypowej porze występowania (np. rozpoczynanie zajęć
lekcyjnych od trzeciej czy czwartej godziny czy praca w obiekcie usługowym czynnym od
godziny 10 albo obiekcie gastronomicznym, czynnym nierzadko od godzin południowych).
W okresie wieczornym dostrzegalne jest występowanie mniejszych niż w międzyszczycie
potoków pasażerskich.
4.5 Zapewnienie dostępu osobom niepełnosprawnym oraz osobom
o ograniczonej zdolności ruchowej do publicznego transportu
zbiorowego
Jedną z zasadniczych ról komunikacji zbiorowej jest zapewnienie mobilności osobom
niepełnosprawnym oraz o ograniczonej sprawności ruchowej – grupie, która ze względu na stan
zdrowia nie ma możliwości samodzielnej eksploatacji samochodu osobowego.
Już na etapie projektowania infrastruktury transportowej uwzględniane się postulaty
wynikające z potrzeb osób niepełnosprawnych oraz osób o ograniczonej zdolności ruchowej.
Szczególną uwagę przykłada się do projektowania rozwiązń przyjaznych osobom
niepełnosprawnym i o ograniczonej zdolności ruchowej w miejscach, które stanowią
potencjalne cele podróży osób niepełnosprawnych lub o ograniczonej zdolności ruchowej, tj.
przede wszystkim placówki służby zdrowia czy instytucje publiczne.
52
Przy budowie bądź modernizacji istniejącej infrastruktury przystankowej oraz ciągów pieszych
do niej prowadzących planuje się:





lokalizowanie przystanków komunikacji zbiorowej możliwie blisko generatorów ruchu
(uwzględniając wytyczne związane z bezpieczeństwem ruchu drogowego i formy
zagospodarowania przestrzennego obszaru),
lokalizowanie przystanków komunikacji zbiorowej w otoczeniu ciągów pieszych,
eliminowanie barier poruszania się poprzez:
o likwidację barier na drodze dojścia do przystanku komunikacji zbiorowej,
o likwidację barier w przekraczaniu ciągów komunikacyjnych,
o dostosowanie wysokości peronów przystanków komunikacji zbiorowej do
wysokości progów wejściowych pojazdów,
umożliwianie, poprzez konstrukcję przystanków komunikacyjnych, podjazdu pojazdów
jak najbliżej krawędzi przystankowej,
optymalizowanie gęstości przystanków komunikacyjnych, z uwzględnieniem
przystanków „na żądanie”.
4.6 Diagnoza stanu systemu komunikacyjnego
4.6.1 Ocena mieszkańców
Na potrzeby Studium zrównoważonego rozwoju transportu Aglomeracji Kalisko-Ostrowskiej –
planu transportowego wyższego szczebla - w dniach od 24 kwietnia do 8 maja 2015 roku zostały
przeprowadzone przez Międzynarodową Wyższą Szkołę Logistyki i Transportu we Wrocławiu
badania ankietowe wśród mieszkańców aglomeracji. Celem badania było m.in. zebranie opinii
dotyczących obecnego funkcjonowania systemu transportowego aglomeracji kaliskoostrowskiej. W trakcie badań zebrano m.in. opinię 1 466 respondentów - mieszkańców powiatu
ostrowskiego, czyli niemal 1% populacji.
Zadaniem ankietowanych było m.in. dokonanie oceny (w skali od 1 do 5) wybranych obszarów:

odległości do przystanku,


częstotliwości kursowania pojazdów,
punktualności autobusów,

czasu potrzebnego do odbycia podróży,

dostępu do informacji istotnych z punktu widzenia pasażera,

wygody korzystania z podróży kombinowanych (z wykorzystaniem przesiadek),

przystosowania do przewozu osób o ograniczonej zdolności ruchowej.
Na poniższych wykresie zbiorczym przestawiono uzyskane przez Międzynarodową Wyższą Szkołę
Logistyki i Transportu we Wrocławiu wyniki. Wykres ten będzie podstawą do dalszej analizy.
53
3,3
Odległość do przystanku
2,8
2,8
3,1
2,5
2,4
3,6
3,9
3,5
2,9
3,0
2,9
3,0
Częstotliwość
3,8
3,6
3,1
3,5
3,7
2,8
3,8
3,7
Punktualność
3,0
3,0
4,7
3,2
Czas podróży
3,7
3,6
3,8
3,2
3,0
3,1
3,9
3,5
Dostęp do informacji
2,7
2,8
2,2
2,2
3,1
Dostępność dla os.
niepełnospr.
2,6
1
2
3,5
3,6
2,5
3,1
3,0
0
4
3,9
3,6
3,0
3,0
Wygoda przesiadania się
3,9
4,0
ocena
2,9
2,9
3,9
3,4
3,0
3
Nowe Skalmierzyce
Odolanów
Ostrów Wlkp. M
Ostrów Wlkp. W
Przygodzice
Raszków
Sieroszewice
Sośnie
4
5
Wykres 8. Ocena stanu systemu komunikacyjnego przez mieszkańców powiatu ostrowskiego
54
Mieszkańcy powiatu ostrowskiego ocenili, że odległość do najbliższego przystanku komunikacji
zbiorowej jest przeciętna – średnia ocena to 3,36 w pięciostopniowej kali. W dwu gminach
powiatu ostrowwskiego – Sieroszewice i Raszków obszar ten oceniono najsłabiej – 2,8. Najwyżej
została oceniona odległość do najbliższego przystanku w gminach: Nowe Skalmierzyce i Sośnie.
5
12
4
Nowe Skalmierzyce
Czas dojścia [min]
Odolanów
1
Ostrów Wlkp. M
0
Ostrów Wlkp. W
2
Przygodzice
4
Raszków
3
Sieroszewice
8
Sośnie
minuty
16
ocena
Międzynarodowowa Wyższa Szkoła Logistyki i Transportu zapytała nadto o to, ile czasu średnio
zajmuje mieszkańcom aglomeracji kalisko-ostrowskiej dotarcie do najbliższego przystanku.
Poniższy wykres obrazuje odpowiedzi mieszkańców gmin powiatu ostrowskiego.
Wykres 9. Porównanie deklarowanego czasu dojścia do przystanku z oceną tego obszaru
Średni czas potrzebny mieszkańcom powiatu ostrowskiego do dotarcia na najblizszy przystanek
komunikacji zbiorowej to 10,61 minuty. Respondenci zamieszkujący gminę Raszków
zadeklarowali najdłuższy średni czas dotarcia do najbliższego przystanku komunikacyjnego – 14
minut. Niewiele mniej czasu, bo 13,2 minuty zajmuje dotarcie do przystanku mieszkańcom
gminy Sośnie. Najszybciej do przystanku docierają mieszkańcy gmin: Przygodzice i Ostrów
Wielkopolski – 8,8 minuty.
Częstotliwość kursowania
Częstotliwość kursowania została przez mieszkańców powiatu ostrowskiego oceniona niemal
najniżej (na zaledwie 2,91 w pięciostopniowej skali). Najwyższą ocenę (3,5) częstotliwość
otrzymała w gminie Nowe Skalmierzyce, która stosunkowo dużą liczbę połączeń zawdzęcza
położeniu między Kaliszem a Ostrowem Wielkopolskim i bezpośrednim sąsiedztwem Kalisza
(liczne linie komunikacji miejskiej wjeżdżające na obszar gminy). Częstotliwość najniżej
została oceniona w gminiach: Sieroszewice (2,4) i Raszków (2,5).
55
Punktualność autobusów
Ankietowani najwyżej ocenili punktualność odjazdów z przystanków położonych w gminie
Sośnie – na aż 4,7. Najniżej natomiast w Ostrowie Wielkopolskim (2,8). Taki stan rzeczy należy
tłumaczyć kongestią występującą na obszarze silnie zurbanizowanym oraz faktem, że wiele linii
wypełniających rolę komunikacji miejskiej Ostrowa Wielkopolskiego wyjeżdża poza miasto
(wszystkie linie powiatowe obsługiwane przez MZK Ostrów Wielkopolski) – autobusy są zatem
podatne na opóźnienia, których przyczyny mogą mieć źródło na obszarze gmin ościennych.
Średnio punktualność oceniono na 3,53.
Czas podróży
Również mieszkańcy gmin: Raszków i Sieroszewice najgorzej oceniają czas podrózy – kolejno
3,0 i 3,1. Inaczej jest w gminach: Ostrów Wielkopolski (3,8) – stosunkowo wysoka ocena
spowodowana jest niewielką odległością do Ostrowa Wielkopolskiego oraz Sośnie (3,9) –
przejazd koleją między Sośniami a Ostrowem Wielkopolskim trwa zaledwie 25 minut.
Respondenci – mieszkańcy powiatu ostrowskiego – ocenili czas trwania podróży średnio na 3,44.
Dostęp do informacji pasażerskiej
Średnia ocena dostępności informacji dla pasażerów to 3,55. Jest to najwyższa ocena spośród
badanyhch obszarów działalności komunikacji zbiorowej.
Najwyższą notę wystawili mieszkańcy Ostrowa Wielkopolskiego (4,0) i gminy Odolanów
(również 4,0). Najsłabiej dostęp do informacji ocenili mieszkańcy gmin: Raszków (2,7) i
Sieroszewice – o 0,1 lepiej.
Wygoda przesiadania się
Podróże kombinowane, a więc odbywane z wykorzystaniem przynajmniej dwu środków
transportu ocenione są przez mieszkańców powiatu ostrowskiego bardzo nisko – na poziomie
2,89, co jest najgorszym spośród innych postulatów transportowych wynikiem. Najmniejsze
możliwości przesiadki występują subiektywnie w gminach: Sieroszewice i Raszków (ocena 2,2).
Inaczej jest w gminach: Ostrów Wielkopolski (3,6) i Nowe Skalmierzyce (3,5).
Dostępność dla osób o ograniczonej zdolności ruchowej
W opnii mieszkańców powiatu ostrowskiego przystosowanie pojazdów do przewozu osób
niepełnosprawnych i o ograniczonej zdolności ruchowej zasługuje na średnią notę 3,1.
Najgorzej potrzeby osósb niepełnosprawnych są zabezpieczone w przewozach realizowanych w
gminie Sieroszewice (2,6) a najelpiej w gminie Nowe Skalmierzyce (3,9). Należy zwrócić uwagę
na fakt, że przebiegające przez obszar tej gminy linie (z wyjątkiem linii M-E) są obsługiwane
taborem wyłącznie niskopodłogowym.
56
Wyniki zbiorcze
Średnie oceny uzyskane w wyniku badań przeprowadzonych na potrzeby Studium
zrównoważonego rozwoju Aglomeracji Kalisko-Ostrowskiej zostały zestawione w poniższej
tabeli.
Tabela 11. Średnie oceny uzyskane w wyniku badań opinii dotycząchych obecnego funkcjonowania systemu
transportowego w gminach powiatu ostrowskiego
gmina
średnia ocena
Nowe Skalmierzyce
3,75
Odolanów
3,43
3,18
3,70
Przygodzice
3,28
Raszków
2,70
Sieroszewice
2,68
Sośnie
3,25
Oferta transportu zbiorowego została oceniona najwyżej w gminach: Nowe Skalmierzyce (3,75)
oraz Ostrów Wielkopolski (3,70), a więc w gminach przylegających bezpośrednio do biegunów
aglomeracji kalisko-ostrowskiej. Najgorsze noty zebrała natomiast komunikacja zbiorowa
dostępna na obszarze gmin: Raszków (2,70) i Sieroszewcie (2,68). Tak niskie wyniki uzyskane od
respondentów zamieszkujących obszar w/w gmin świadczą o niewystarczającym zaspokojeniu
potrzeb transportowych.
4.6.2 Diagnoza kształtu sieci komunikacyjnej
Gęstość sieci
Sieć komunikacyjna powiatu ostrowskiego wykorzystywana w podróżach powiatowych jest
stosunkowo gęsta i, poza pojedynczymi przypadkami, obejmuje wszystkie większe skupiska
ludności. Należą do nich:

w gminie Nowe Skalmierzyce:
o miejscowości posiadające dostęp do sieci komunikacji miejskiej Kalisza:
Trkusów i Biskupice
o miejscowości pozbawione dostępu do transportu zbiorowego: Boczków,
Gniazdów, Fabianów,

w gminie Odolanów:
o Gliśnica, Huta, Nadstawki (miejscowości pozbawione dostępu do transportu
zbiorowego),
57
o
miejscowość
Uciechów,
posiadająca dostęp do sieci komunikacji ponadpowiatowej:

w gminie Ostrów Wielkopolski:
o miejscowości posiadające dostęp do sieci komunikacji ponadpowiatowej:
Biniew, Sobótka,
o miejscowość pozbawiona dostępu do transportu zbiorowego – Karski (część),

w gminie Przygodzice: Wysocko Małe (ul. Przygodzka),

w gminie Raszków miejscowości
ponadopowiatowej: Ligota, Bugaj,

w gminie Sieroszewice: Bernacice, Latowice, część miejscowości Strzyżew,
posiadające
dostęp
do
sieci
 w gminie Sośnie: Dobrzec, Konradów.
Przeprowadzona analiza wykazała, że Ostrowie Wielkopolskim siatka
w przewozach powiatowych obejmuje wszystkie większe skupiska zabudowy.
komunikacji
komunikacyjna
Poniższa mapa przedstawia obszary pozbawione dostępu do usług przewozowych realizowanych
na sieci połączeń powiatowych.
58
Rysunek 4. Największe obszary znajdujące się poza zasięgiem sieci połączeń powiatowych
Liczba linii komunikacyjnych
Liczba linii pozamiejskich jest w powiecie ostrowskim duża. O ile PKS obsługuje tylko kilka
tras, prezwoźnicy prywatni po jednej linii, to MZK w Ostrowie Wielkopolskim realizuje
przewozy na aż 20 trasach powiatowych. Stąd też do miejscowości położonych poza granicami
Ostrowa Wielkopolskiego dociera nierzadko kilka linii, np.

do Jankowa Przygodzickiego:
o linia A (tylko w dni robocze, 6+5 kursów),
o linia 2 (tylko w dni robocze, 3+3 kursy),
59
o
o
o
linia 12 (w dni robocze – 8+6 kursów, soboty – 5+6 kursów, niedziele i święta 4+3
kursy)
linia 16 (tylko w niedziele i święta, 2+2 kursy),
linia 27 (tylko w dni robocze 1+1 kurs),

do Wtórku:
o linia 2 (w dni robocze – 2+1 kurs, w soboty 0+1 kurs),
o linia 6 (w dni robocze 15+13 kursów, w soboty 6+5 kursów),
o linia 18 (w dni robocze 5+5 kursów),
o linia B (w dni robocze 1+1 kurs),

do Sieroszewic:
o linia 2 (w dni robocze 2+1 kurs, sobota 0+1 kurs),
o linia 6 (w dni robocze 11+11 kursów, w soboty 6+5 kursów),
o linia 18 (w dni robocze 5+5 kursów),

do Przygodzic:
o linia 12 (w dni robocze 14+15 kursów, 8+7 kursów, 6+6 kursów),
o linia 15-17 (w dni robocze 0+2 kursy),
o linia 27 (w dni robocze 1+1 kurs).
Wariantywność linii komunikacyjnych
Sieć komunikacyjna powiatu ostrowskiego obsługiwana przez PKS i przewoźników prywatnych
jest prosta. Linie charakteryzują się niewielką wariantywnością lub jej brakiem. Inaczej
w przypadku tras obsługiwanych przez MZK w Ostrowie Wielkopolskim. Trasy cechują
wysokawariantownością, np.

linia 2: 6 wariantów podmiejskich,

linie: 5, 5A, 5B, 5C, 5D (w rozkładach oznaczone zbiorczo jako 5 i 5B): łącznie 17
wariantów podmiejskich,

linia 6: 7 wariantów podmiejskich (w tym jeden oznaczony jako kurs linii 2),

linia 12: 4 warianty podmiejskie (w tym jeden oznaczony jako kurs linii 15-17),

linia 14: 10 wariantów podmiejskich,

linia 27: 4 warianty podmiejskie.
Częstotliwość kursowania autobusów
Częstotliwość kursowania autobusów na liniach zabezpieczających potrzeby transportowe
powiatu ostrowskiego realizowane są z częstotliwością co do zasady typową dla przewozów
powiatowych. Liczbę połączeń Ostrowa Wielkopolskiego z miejscowościami gminnymi
(uwzględniając wszystkie połączenia powiatowe, komunikację miejską Kalisza i pozostałe linie
MZK w Ostrowie Wielkopolskim) w zależnosci od rodzaju dnia tygodnia prezentuje poniższa
tabela.
Tabela 12. Liczba połączeń miejscowości gminnych z Ostrowem Wielkopolskim w zależności od rodzaju dnia
tygodnia
miejscowość
dzień roboczy
dzień roboczy
sobota
niedziela i
60
wolny od nauki
święta
Nowe Skalmierzyce
35
27
12
12
Odolanów
32
26
6
1
Przygodzice
33
24
13
6
Raszków
28
22
6
2
Sieroszewice
22
9
6
0
Sośnie
9
6
1
0
Gdyby kursy realizowane w dni robocze z miejscowości gminnych do siedziby powiatu rozłożyć
równomiernie w ciągu dnia, uzyskane częstotliwości w dni robocze na trasach z Nowych
Skalmierzyc, Odolanowa i Przygodzic oscylowałyby wokół dwu kursów na godzinę,
a w przypadku Raszkowa i Sieroszewic – dwu kursów na godzinę w szczycie i po jednym kursie
poza nim. Jedynie w relacji Sośnie – Ostrów Wielkopolski liczba kursów zezwalałaby wyłącznie
na takt dwugodzinny.
Wyraźnie mniejsza jest liczba połączeń w dni wolne w porównaniu z dniami roboczymi. Aż dwie
miejscowości gminne – Sieroszewice i Sośnie nie mają bezpośredniego połączenia z Ostrowem
Wielkopolskim w niedzielę (z tym, że mieszkańcy Sośnia mogą wykorzystać kolej).
Oferta przewozowa na trasach do miejscowości niegminnych położonych poza podstawowymi
ciągami (drogami wlotowymi do Ostrowa Wielkopolskiego) jest zdecydowanie gorsza.
Zintegrowanie usług transportowych
Oferta usług przewozowych na obszarze powiatu ostrowskiego jest niezintegrowana. Mimo
stosunkowo dużej liczby kursów realizowanych pomiędzy Nowymi Skalmierzycami, Odolanowem
i Przygodzicami a Ostrowem Wielkopolskim, dla pasażerów posiadających wykupione bilety
okresowe dostępne są tylko wybrane kursy. Przyczyny takiego stanu należy doszukiwać się
w fakcie, iż na trasach łączących miejscowości gminne z Ostrowem Wielkopolskim przewozy
realizowane są przez wielu przewoźników (jedynie w podróżach między Nowymi
Skalmierzycami a Ostrowem Wielkopolskim istnieje możliwość odbywania podróży wszystkimi
pojazdami na podstawie jednego biletu okresowego).
Dostępność infrastruktury przystankowej
Analiza rozmieszczenia przystanków komunikacji powiatowej co do zasady wskazuje na
wystarczające zagęszczenie przystanków. Nawet poza obszarami miejskimi pierwsze strefy
oddziaływania przystanków komunikacyjnych (odległość do przystanku mniejsza lub równa 600
m) nierzadko pokrywają się ze sobą, stosunkowo niewiele jest natomiast obszarów
61
zabudowanych w drugiej strefie oddziaływania przystanków komunikacyjnych (do 1 000 metrów
od przystanku).
Mapa przedstawiająca strefy zabudowane w powiecie ostrowskich z naniesionymi strefami
oddziaływania przystanków komunikacyjnych wykorzystywanych do obsługi pasażerów
w powiatowych przewozach pasażerskich została przedstawiona poniżej.
Rysunek 5. Zasięg oddziaływania przystanków autobusowych wykorzystywanych w przewozach powiatowych
62
Istniejące węzły przesiadkowe
W załączniku nr 9 Studium rozwoju publicznego transportu Aglomeracji Kalisko-Ostrowskiej
opublikowanego na stronie internetowej Stowarzyszenia Aglomeracja Kalisko-Ostrowska
zdiagnozowano standard istniejących węzłów przesiadkowych. Określono tym samym listę
węzłów funkcjonujących na obszarze powiatu ostrowskiego, które zostały również
uwzględnione w niniejszym dokumencie:

Cieszyn,

Janków Przygodzicki (kościół),

Nowe Skalmierzyce,

Odolanów (Kaliska),

Odolanów (Rynek),

Ołobok,

Ostrów Wielkopolski (dworzec autobusowy),

Ostrów Wielkopolski (dworzec kolejowy),

Pawłów,

Strzyżew,


Szczurawice,
Tarchały Wielkie,

Wierzbno.
4.6.3 Analiza SWOT
Silne strony

Znaczący, regionalny węzeł kolejowy z gęstą siecią linii wychodzących z Ostrowa
Wielkopolskiego w pięciu kierunkach (2.4.2).

Położenie pomiędzy trzema ośrodkami metropolitalnymi – Wrocławiem, Poznaniem
i Łodzią (2.1.1).

Położenie na szlaku komunikacyjnym kolejowo-drogowym Poznań – Katowice (2.1.1).


Systematycznie remontowana sieć dróg.
Wdrażanie przez MZK w Ostrowie Wielkopolskim Systemu Dynamicznej Informacji
Pasażerskiej.

Współtworzenie aglomeracji kalisko-ostrowskiej (2.1.1).

Gęsta sieć dróg utwardzonych (Błąd! Nie można odnaleźć źródła odwołania.).

Budowa Obwodnicy Ostrowa Wielkopolskiego (Błąd! Nie można odnaleźć źródła
odwołania.).


Istnienie węzłów przesiadkowych (4.6.2).
Gęsty układ linii powiatowych i przystanków komunikacyjnych (4.6.2).
Słabe strony

Przebieg dróg o znaczeniu tranzytowym przez mniejsze miejscowości i centrum Ostrowa
Wielkopolskiego (Błąd! Nie można odnaleźć źródła odwołania.).
63

Niedoinwestowana sieć chodników i dróg rowerowych.

Brak wpływu powiatu ostrowskiego na standardy w transporcie zbiorowym (8).

Brak integracji taryfowo-przewozowej na sieci komunikacyjnej powiatu (3.1, 4.6.2).

Skomplikowanie sieci
Wielkopolskim (4.6.2).

Niskie częstotliwości kursowania autobusów na trasie Gmina Sośnie – Ostrów
Wielkopolski (4.6.2).

Niezadowalająca oferta przewozowa w weekendy, w tym brak niedzielnych połączeń
Ostrowa Wielkopolskiego z Sośniami i Sieroszewicami (4.6.2).

Niski potencjał rozwojowy podregionu kaliskiego.

Niska ocena usług transportu zbiorowego (4.6.1).
komunikacyjnej
obsługiwanej
przez
MZK
w
Ostrowie
Szanse

Budowa lotniska w Michałkowie.

Malejące bezrobocie.

Planowana rozbudowa drogi krajowej nr 25 między Ostrowem Wielkopolskim a Kaliszem
i dalej do Konina.

Planowana trasa S11 Poznań – Ostrów Wielkopolski – Katowice.

Planowane prace na linii kolejowej Ostrów Wielkopolski – Kalisz – Łódź Kaliska.

Poprawa jakości dróg lokalnych sprzyjająca integracji wszystkich miejscowości.

Pozyskiwanie środków finansowych ze środków unijnych.


Proekologiczna polityka UE, promująca środki transportu zbiorowego.
Prognozowane niewielkie zmiany liczby ludności do roku 2030.

Promocja walorów rekreacyjno-sportowych Doliny Baryczy.

Rozwój terenów mieszkaniowych i przemysłowych Ostrowa Wielkopolskiego.

Zwiększająca się mobilność i ruchliwość mieszkańców wraz ze wzrostem PKB.
Zagrożenia

Niedostateczna ilość środków na realizację priorytetowych inwestycji drogowych.

Niewielka odległość planowanego portu lotniczego od lotnisk: we Wrocławiu, Poznaniu
i Łodzi.

Rosnący wskaźnik motoryzacji w powiecie.

Wydłużający się proces realizacji inwestycji infrastrukturalnych.

Wzrost motoryzacji.

Zachodzący w kraju proces marginalizacji regionów niemetropolitalnych.
64
5 Przewidywane finansowanie usług przewozowych
65
5.1 Źródła i formy finansowania
Obecnie powiat ostrowski, jako jednostka samorządu terytorialnego, nie finansuje usług
przewozowych. Usługi publicznego transportu zbiorowego są realizowane przez
przedsiębiorców prywatnych, działających na zasadach komercyjnych, uprawnionych do
prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie przewozu osób na podstawie stosownych
zezwoleń. Refundacja biletów ulgowych sprzedawanych przez tych przewoźników odbywa się
ze środków marszałkowskich.
Powiat ostrowski będzie finansował własne usługi przewozowe w przypadku, gdy rozpocznie
organizowanie przewozów o charakterze użyteczności publicznej. Zgodnie z ustawą
o publicznym transporcie zbiorowym, finansowanie przewozów o charakterze użyteczności
publicznej będzie mogło polegać na:

pobieraniu przez operatora, któremu powiat ostrowski powierzy (w drodze przetargu
lub bezprzetargowo) świadczenie usług publicznego transportu zbiorowego lub
bezpośrednio przez sam powiat ostrowski opłat w związku z realizacją usług
świadczonych w zakresie publicznego transportu zbiorowego za sprzedaż biletów,

przekazaniu operatorowi tzw. rekompensaty (wynagrodzenia) z tytułu:
o utraconych przychodów w związku ze stosowaniem ustawowych uprawnień do
ulgowych przejazdów publicznym transportem zbiorowym,
o utraconych przychodów w związku ze stosowaniem uprawnień do ulgowych
przejazdów w publicznym transporcie zbiorowym ustanowionych na obszarze
właściwości powiatu ostrowski, o ile zostały ustanowione,
o poniesionych kosztów w związku ze świadczeniem przez operatora usług
w zakresie publicznego transportu zbiorowego,

udostępnianiu operatorowi przez powiat ostrowski środków transportu na realizację
przewozów w zakresie publicznego transportu zbiorowego.
Źródłem finansowania przewozów o charakterze użyteczności publicznej mogą być
w szczególności:
o środki własne jednostki samorządu terytorialnego będącej organizatorem, w tym
przypadku powiatu ostrowskiego,
o środki z budżetu państwa.
5.2 Rentowność linii komunikacyjnych
Powiat ostrowski nie posiada w swoich zasobach wyników finansowych prywatnych
przedsiębiorców realizujących usługi przewozowe na obszarze powiatu. Szacuje się jednak, że
rentowność linii komunikacyjnych obsługiwanych przez przewoźników komercyjnych
w powiatowych przewozach pasażerskich jest dodatnia. Przewoźnicy ci, realizując usługi
przewozowe, kierują się głównie aspektami ekonomicznymi prowadzonej działalności celem
osiągania dodatnich wyników swojej aktywności.
66
Najbardziej rentowne są połączenia realizowane w czasie szczytów komunikacyjnych
(porannego i popołudniowego), ponieważ wtedy występują największe napełnienia pojazdów
i tym samym pojawia się największa sprzedaż biletów. Mieszkańcy powiatu ostrowskiego
dojeżdżają wtedy do szkół i do pracy, w tym w szczególności do Ostrowa Wielkopolskiego.
Połączenia realizowane w trakcie trwania międzyszczytu cechują się znacznie niższym popytem
w porównaniu z okresem szczytu komunikacyjnego, a kursy przewidziane do realizacji w tej
porze dnia są na granicy rentowności. Przewoźnicy obsługują te połączenia także ze względów
społecznych oraz aby móc korzystać z tzw. efektu skali występującego przy obsłudze sieci
komunikacyjnej umożliwiającej realizację podróży w wielu kierunkach i w różnych porach dnia.
Zyski netto w branży przewozów komercyjnych pojawiają się w długofalowej perspektywie
(nierzadko 10-letniej). Najczęściej są to zyski netto mieszczące się w przedziale od 3% do 6%,
kalkulowane w zależności od poczynionych nakładów początkowych, jak i kosztów bieżącej
działalności przewozowej. Należy zaznaczyć, że koszty prowadzonej działalności w branży
transportu zbiorowego są znaczące, a składa się na nie przede wszystkim koszt zakupu paliwa,
wynagrodzenia kierowców i pracowników administracyjnych oraz utrzymanie (naprawy,
remonty i modernizacje) taboru, a także inne koszty, takie jak np. obsługa finansowa
zaciągniętych zobowiązań (kredyt, leasing, in.), ogólne koszty zarządu czy amortyzacja.
Mając na uwadze powyższe planuje się, iż planowana sieć przewozów o charakterze
użyteczności publicznej zarówno w wariancie podstawowym jak i wariancie uzupełniającym I
będzie siecią rentowną dla operatorów.
67
6 Preferencje dotyczące wyboru środka transportu
68
6.1 Preferencje dotyczące wyboru rodzaju środków transportu przy
uwzględnieniu infrastruktury transportowej
Potrzeby transportowe mieszkańców powiatu ostrowskiego zabezpieczane są przez:

ofertę komunikacji autobusowej,

ofertę komunikacji kolejowej,

transport indywidualny.
Powiat ostrowski nie ma wpływu na kształ oferty przewozowej kolei, gdyż organizatorem
przewozów kolejowych na obszarze powiatu jest województwo wielkopolskie. Niemniej,
tardycyjnie dla obszaru ostrowskiego, część podróży w relacjach powiatowych realizowana
jest dzięki przewozom kolejowym.
Transport zbiorowy jest wykorzystywany na obszarze powiatu ostrowskiego jako środek
transportu w podróżach powiatowych głównie przez młodzież w wieku szkolnym oraz osoby
niemogące z racji wieku, stanu zdrowia lub sytuacji materialnej samodzielnie korzystać
z transportu indywidualnego. Pełni zatem istotną fukcję socjalną.
6.2 Wskaźnik motoryzacji
Intensywny rozwój motoryzacji w Europie obserwowany jest od wielu lat. Wiąże się to ze
wzrostem zanieczyszczenia środowiska naturalnego, zatłoczeniem dróg i problemami
społecznymi, choć są to jedynie niektóre z efektów rosnącej presji motoryzacyjnej
wpływającej na pogarszanie się życia na zurbanizowanych terenach.
Obecnie dąży się do tego, aby polityka transportowa była oparta na zasadach zrównoważonego
rozwoju. Celem tak prowadzonej polityki transportowej jest przede wszystkim zachowanie
optymalnego podziału odbywanych podróży pomiędzy publiczny transport zbiorowy a transport
indywidualny.
W ramach prowadzenia polityki zrównoważonego rozwoju transportu planuje się dążyć do
zmniejszania obciążenia ruchem sieci drogowej poprzez uatrakcyjnienie oferty przewozowej
w powiatowych przewozach pasażerskich oraz edukację społeczeństwa.
Obciążenie ruchem sieci drogowej jest zależne głównie od częstotliwości użytkowania
samochodu, stopnia napełnienia oraz wskaźnika motoryzacji (liczby samochodów osobowych
przypadających na 1 000 mieszkańców).
Na przestrzeni lat 2009 – 2013 wskaźnik zmotoryzowania mieszkańców powiatu ostrowskiego
zwiększył się z poziomu 496,8 do 577,9 pojazdów przypadających na 1 000 mieszkańców.
Obrazuje powyższe niżej przedstawiony wykres.
69
700
wskaźnik motoryzacji
600
500
31,3
32,3
33,8
28,4
29,3
468,4
489,0
515,1
529,3
544,1
2009
2010
2011
2012
2013
400
300
200
100
0
samochody osobowe na 1000 ludności
motocykle na 1000 ludności
Wykres 10. Zmiana wskaźnika motoryzacji w powiecie ostrowskim w latach 2009 – 2013
Wskaźnik zmotoryzowania mieszkańców powiatu ostrowskiego jest wyższy niż wskaźnik dla
Polski, ale równocześnie jest niższy w porównaniu ze wskaźnikiem podregionalnym
i wojewódzkim, co przedstawiono na poniższym wykresie.
wskaźnik motoryzacji
700
600
500
34,9
26,0
564,0
578,5
30,0
33,8
400
300
200
503,7
544,1
100
0
Polska
województwo
wielkopolskie
samochody osobowe na 1000 ludności
podregion kaliski powiat ostrowski
motocykle na 1000 ludności
Wykres 11. Porównanie wskaźnika motoryzacji w roku 2013
70
6.3 Preferowane cechy komunikacji
Potrzeby transportowe mieszkańców powiatu ostrowskiego zaspokajane są przez transport
zbiorowy i indywidualny.
Na system komunikacji zbiorowej składają się:

komunikacja kolejowa,

komunikacja autobusowa:
o gminna,
o powiatowa,
o ponadpowiatowa.
W podróżach powiatowych transport zbiorowy wykorzystywany jest głównie przez młodzież
w wieku szkolnym oraz osoby niemogące z racji wieku, stanu zdrowia lub sytuacji materialnej
samodzielnie korzystać z transportu indywidualnego.
Ranking postulatów przewozowych oraz stopień ich spełnienia to zestaw determinant
wskazujących na kierunki kształtowania podziału zadań przewozowych w transporcie
zbiorowym z punktu widzenia pasażera.
Podział zadań przewozowych jest mierzony udziałem poszczególnych środków transportu
w przewozach i obliczany jako stosunek liczby podróży realizowanych danym środkiem
transportu do ogólnej liczby wykonywanych podróży.
Standard świadczonych usług komunikacyjnych w powiecie ostrowskim planuje się rozpatrywać
przy pomocy następujących postulatów przewozowych:

bezpośredniość – udział linii przebiegających przez miasto powiatowe,

częstotliwość – podstawowe standardy częstotliwości kursowania linii w dniu
powszednim w godzinach szczytu porannego (6-8) i popołudniowego (14-17),
międzyszczytu oraz w soboty w południe i niedziele po południu,

dostępność – odległość do przystanku wyrażona w minutach i metrach, udział
niskowejściowego taboru, dostęp dla osób niepełnosprawnych do przystanku,

informacja – wszystkie dostępne źródła informacji o transporcie publicznym,

niezawodność – udział niezrealizowanych kursów autobusowych w stosunku do
wszystkich kursów planowych,

niski koszt – taryfa biletowa (ceny podstawowych biletów jednorazowych i okresowych),

prędkość – poziom prędkości komunikacyjnej autobusów,

punktualność – udział kursów zrealizowanych z określonym odchyleniem rozkładu jazdy,

wygoda – udział pojazdów klimatyzowanych, niskowejściowych, zapewnienie miejsc
siedzących.
Poziom zadowolenia pasażerów z funkcjonowania komunikacji powiatowej można badać
bezpośrednio np. metodą PAPI poprzez przeprowadzenie bezpośrednich wywiadów
z mieszkańcami, odpowiadającymi na pytania, jak użytkownicy oceniają całość funkcjonowania
komunikacji zbiorowej oraz rankingujących ważność postulatów transportowych.
71
Różne systemy transportowe funkcjonujące w granicach jednego powiatu powodują utrudnienia
dla ich użytkowników z powodu braku integracji taryf oraz rozkładów jazdy. W miarę
posiadanych możliwości powiat planuje podjąć działania mające na celu zintegrowanie
wszystkich systemów transportowych funkcjonujących na obszarze powiatu ostrowskiego tak,
aby w przyszłości stworzyły jeden spójny system ze zintegrowaną taryfą oraz zapewnionymi
skomunikowaniami.
72
7 Zasady organizacji rynku przewozów
73
7.1 Powiat ostrowski jako organizator publicznego transportu
zbiorowego
Przepisy prawa zawarte w ustawie o publicznym transporcie zbiorowym stanowią, iż
organizatorem publicznego transportu zbiorowego jest właściwa jednostka samorządu
terytorialnego albo minister właściwy do spraw transportu, zapewniający funkcjonowanie
publicznego transportu zbiorowego na danym obszarze.
Na obszarze powiatu ostrowskiego organizatorem jest powiat, a wynikające z tego zadania
wykonuje starosta. Organizator zarządza przewozami pasażerskimi obejmującymi co najmniej
dwie gminy, ale niewykraczającymi poza granice powiatu.
Ustawodawca nakłada na organizatora obowiązek:

planowania rozwoju transportu,

organizowania publicznego transportu zbiorowego,

zarządzania publicznym transportem zbiorowym.
Funkcja organizatora może zostać przekazana związkowi międzypowiatowemu. Wówczas
obszarem działań staje się obszar tych powiatów, dla których organizowana jest wspólna sieć
komunikacyjna.
7.2 Przewidywany tryb wyboru operatora publicznego transportu
zbiorowego
Zgodnie z ustawą o publicznym transporcie zbiorowym, operator publicznego transportu
zbiorowego jest to samorządowy zakład budżetowy lub przedsiębiorca uprawniony do
prowadzenia działalności gospodarczej, który zawarł z organizatorem publicznego transportu
zbiorowego umowę o świadczenie usług w zakresie publicznego transportu zbiorowego na
liniach określonych w umowie.
W przypadku, gdy powiat ostrowski rozpocznie organizowanie przewozów o charakterze
użyteczności publicznej planuje się, że operator publicznego transportu zbiorowego będzie
wybierany w jednym z następujących trybów zgodnych z przepisami, tj.:

w trybie przetargu nieograniczonego zgodnego z ustawą z dnia 29 stycznia 2004 r.
Prawo zamówień publicznych (tj. Dz. U. z 2010 r. Nr 113, poz. 759, z późn. zm.),

w trybie określonym ustawą z dnia 9 stycznia 2009 r. o koncesji na roboty budowlane
lub usługi (Dz. U. z 2009 r. Nr 19, poz. 101, z późn. zm.),

w trybie bezpośredniego zawarcia umowy z operatorem zgodnie z art. 22 ust. 1 Ustawy
o publicznym transporcie zbiorowym, tj.:
o świadczenie usług zostanie powierzone bezprzetargowo, jeśli średnia wartość
roczna przedmiotu umowy jest mniejsza niż 1 000 000 euro lub świadczenie
usług w zakresie publicznego transportu zbiorowego dotyczy świadczenia tych
usług w wymiarze mniejszym niż 300 000 kilometrów rocznie,
74
o
świadczenie usług zostanie powierzone bezprzetargowo, jeśli wystąpi zakłócenie
w świadczeniu usług w zakresie publicznego transportu zbiorowego lub
bezpośrednie ryzyko powstania takiej sytuacji zarówno z przyczyn zależnych,
jak i niezależnych od operatora, o ile nie można zachować terminów
określonych dla innych trybów zawarcia umowy o świadczenie publicznego
transportu zbiorowego.
Umowa o świadczenie usług w zakresie publicznego transportu zbiorowego zostanie zawarta na
czas oznaczony, jednak nie dłuższy niż 10 lat. Wymagania techniczne i użytkowe dotyczące
taboru (będące elementem specyfikacji istotnych warunków zamówienia), którym musi
dysponować operator, będą uzasadnione faktycznymi potrzebami i współczesnymi standardami
w tym zakresie, jak również możliwościami finansowymi powiatu.
Mając na uwadze powyższe oraz przy uwzględnieniu planowanej sieci przewozów o charakterze
użyteczności publicznej planuje się, iż preferowanym trybem będzie tryb koncesyjny,
niezależnie od formy zawarcia umowy, tj.:

w przypadku, gdy operator będzie wybierany w trybie w trybie określonym ustawą
z dnia 9 stycznia 2009 r. o koncesji na roboty budowlane lub usługi (Dz. U. z 2009 r. Nr
19, poz. 101, z późn. zm.),

w przypadku, gdy operatora będzie wybierany w trybie bezpośredniego zawarcia
umowy, umowa także będzie mieć charakter umowy koncesji.
Powyższe pozwoli w optymalny sposób wykorzystać zasoby finansowe organizatora
uwzględniając rentowność poszczególnych linii lub całej sieci określonej w pkt. 3.2. niniejszego
planu.
7.3 Przystanki komunikacyjne i dworce, których właścicielem lub
zarządzającym jest powiat ostrowski
Na podstawie przepisów zawartych w ustawie o publicznym transporcie zbiorowym, zadaniem
organizatora publicznego transportu zbiorowego jest określenie przystanków komunikacyjnych
i dworców, których właścicielem lub zarządzającym jest jednostka samorządu terytorialnego,
udostępnianie przystanków komunikacyjnych dla przewoźników oraz określenie warunków
i zasad korzystania z tej infrastruktury.
Zgodnie z art. 2 ust. 13 ustawy prawo o ruchu drogowym za przystanek autobusowy uważa się
miejsce zatrzymywania się pojazdów transportu publicznego oznaczone odpowiednimi znakami
drogowymi, czyli znakiem D-15 „przystanek autobusowy”. Ponadto ustawa o publicznym
transporcie zbiorowym wskazuje, że na obszarze przystanku umieszcza się informacje
w szczególności dotyczące godzin odjazdów środków transportu.
Określenie przystanków komunikacyjnych i dworców oraz warunków i zasad korzystania,
o których mowa w art. 15 ust. 1 pkt 6 ustawy o publicznym transporcie zbiorowym, następuje
w drodze uchwały podjętej przez właściwy organ danej jednostki samorządu terytorialnego.
75
Ważnym elementem zarządzania i organizowania publicznego transportu zbiorowego na terenie
powiatu ostrowski jest prowadzenie wspólnej i spójnej polityki zarządzania przystankami.
Obecnie przystanki na obszarze powiatu są zarządzane przez powiat ostrowski jak i przez
poszczególne gminy, taki system prawny nie pozwala na wypracowanie jednego modelu
standardu przystanków oraz utrudnia integrację różnych szczebli transportu zbiorowego.
76
8 Pożądany standard usług w przewozach o charakterze
użyteczności publicznej
77
Standard i jakość usług przewozowych w przewozach o charakterze użyteczności publicznej
musi odpowiadać oczekiwaniom i potrzebom mieszkańców powiatu ostrowskiego. Atrakcyjna
jakościowo oferta przewozowa jest jednym z elementów wpływających na popyt na usługi
transportu zbiorowego, a pośrednio także na jakość i standard życia.
Zwiększenie jakości i podniesienie standardu usług przewozowych jest związane głównie
z realizacją postulatów transportowych, jakie wysuwają sami mieszkańcy. Są to pasażerowie –
użytkownicy przekonani do transportu zbiorowego, jak i potencjalni użytkownicy tej formy
transportu, którzy dotychczas korzystali z własnych, prywatnych środków transportu.
W poniższej tabeli zestawiono przykładowe postulaty transportowe wraz ze sposobem ich
realizacji.
Tabela 13. Sposób realizacji postulatów przewozowych
postulat transportowy
sposób realizacji
bezpośredniość
Dostosowanie układu sieci komunikacyjnej
najczęściej występujących relacji w podróżach.
do
częstotliwość
Dostosowanie odstępów czasu między kolejnymi
odjazdami autobusów do rzeczywistych potrzeb.
dostępność
Minimalizowanie odległości koniecznych do pokonania
w drodze z/do przystanku poprzez budowę nowych
przystanków
lub
zatrzymywanie
autobusów
powiatowej komunikacji pasażerskiej na dodatkowych
przystankach np. na żądanie.
niezawodność
Zminimalizowanie wskaźnika zawodności taboru
poprzez wymianę wysłużonych pojazdów na nowe,
nieawaryjne.
koszt
Dostosowanie opłat taryfowych dostosowanych do
realnych potrzeb pasażerów.
prędkość
Dążenie
do
uzyskania
czasów
przejazdów
konkurencyjnych dla komunikacji indywidualnej.
punktualność
Dostosowanie rozkładów jazdy do realnych czasów
przejazdu, ograniczenie ilości odjazdów przed
czasem i po czasie.
wygoda
Poprawianie standardu podróżowania i oczekiwania
na podróż.
Obecny stan organizacji transportu zbiorowego na obszarze powiatu ostrowskiego uniemożliwia
relizację wszystkich powyższych postulatów przez powiat ostrowski.
W przyszłości powiat ostrowski, w miarę posiadanych możliwości, przeanalizuje możliwość
finansowania transportu zbiorowego, co poskutkuje wyłonieniem operatora publicznego
transportu zbiorowego. W chwili, gdy powiat rozpocznie organizowanie i finansowanie
78
publicznego transportu zbiorowego, będzie miał bezpośredni wpływ na realizację wszystkich
wyżej wymienionych postulatów transportowych.
Planując ciągłe podwyższanie standardu i jakości usług przewozowych w powiatowych
przewozach pasażerskich na terenie powiatu ostrowskiego należy pamiętać i uwzględniać
również:

ochronę środowiska naturalnego,

zwiększanie dostępu osób niepełnosprawnych oraz osób o ograniczonej zdolności
ruchowej do publicznego transportu zbiorowego,

zwiększanie dostępności podróżnych do infrastruktury przystankowej.
8.1 Pożądany standard taboru obsługującego sieć komunikacyjną
W pożądanym standardzie taboru przeznaczonego do obsługi planowanej sieci komunikacyjnej
powiatu ostrowskiego uwzględnionych będzie szereg czynników i postulatów, które
zdeterminują charakterystykę pojazdów, przede wszystkim:

stosowanie rozwiązań wynikających z konieczności ochrony środowiska naturalnego
przed zanieczyszczeniami i nadmiernym hałasem,

wdrażanie środków mających na celu uwzględnianie
niepełnosprawnych i o ograniczonej sprawności ruchowej.
potrzeb
pasażerów
8.1.1 Uwzględnienie w pożądanym standardzie usług przewozowych aspektów
związanych z ochroną środowiska naturalnego
Transport – szczególnie drogowy – negatywnie oddziałowuje na środowisko naturalne. Jest
źródłem zanieczyszczenia powietrza i emiterem hałasu. Celem ograniczenia presji, jaką
transport drogowy wywiera na środowisko naturalne, konieczne jest podejmowanie działań
mających pozytywny wpływ na zmniejszenie poziomu zanieczyszczenia środowiska
i ograniczenie hałasu.
Kluczowe znaczenie ma między innymi proces modernizacji i rozbudowy infrastruktury
transportowej (liniowej i punktowej), tak aby odpowiadała ona unijnym oraz krajowym
standardom oraz wymogom ekologicznym.
Na presję, jaką transport drogowy wywiera na środowisko naturalne, wpływ ma także standard
taboru. W tym zakresie powiat ostrowski obecnie nie ma jednak wpływu na uwzględnienie
przez przewoźników, świadczących usługi przewozowe na zasadach komercyjnych,
w standardzie taboru aspektów związanych z ochroną środowiska naturalnego. Niemniej
możliwe jest określenie - poprzez ustalenie warunków i zasad korzystania z przystanków
komunikacyjnych i dworców (zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt. 6 Ustawy o publicznym transporcie
zbiorowym) – minimalnego standardu spełnianego przez tabor, aby możliwe było zatrzymanie
go na przystankach i dworcach będących w zarządzie powiatu ostrowskiego.
79
W przypadku, gdy będzie następował wybór operatora świadczącego usługi przewozowe
w powiatowych przewozach pasażerskich, uwzględnienie w standardzie taboru aspektów
związanych z ochroną środowiska naturalnego będzie jednym z kluczowych wymagań
postawionym wybranemu operatorowi.
Europejskie standardy emisji spalin (tzw. norma EURO) regulują dopuszczalne normy emisji
spalin w nowych pojazdach sprzedawanych na ternie Unii Europejskiej. Standardy te zostały
opracowane w serii Dyrektyw Europejskich, które sukcesywnie zwiększały swoją restrykcyjność.
Regulują one emisję szkodliwych substancji, takich jak:

tlenki azotu (NOX),

węglowodór (HC),

tlenek węgla (CO),

cząstki stałe.
Obecnie najwyższą normą jest norma EURO 6, która stała się standardem i każda pojazd
wyprodukowany po 1 stycznia 2014 roku musi spełniać ją spełniać.
Problem dopuszczalnej emisji spalin na wybranych obszarach, w szczególności
w wyodrębnionych strefach ośrodków miejskich (a takie występują na obszarze powiatu
ostrowskiego), jest coraz częściej przedmiotem regulacji prawnych. Kraje Europy Zachodniej
aktywnie działają na rzecz podnoszenia minimalnej normy emisji spalin emitowanych przez
silniki autobusów. W tym celu powstają między innymi strefy, do których wjechać mogą
wyłącznie pojazdy, również pojazdy realizujące usługi publicznego transportu zbiorowego,
posiadające silniki spełniające odpowiednio wysoką normę EURO.
Innymi, niż zaostrzanie norm w zakresie emisji spalin, proekologicznymi rozwiązaniami
mającymi zastosowanie w taborze jest wykorzystywanie udoskonalonych paliw
konwencjonalnych oraz niekonwencjonalnych (np. gazu ziemnego, biopaliw) oraz zastosowanie
napędów elektrycznych czy hybrydowych.
Planuje się, że tabor obsługujący sieć powiatową publicznego transportu zbiorowego na
obszarze powiatu ostrowskiego spełniać będzie normę emisji spalin EURO 3 (pojazdy używane)
lub wyżsżą (w tym EURO 6 dla pojazdów fabrycznie nowych). Rozważana będzie możliwość
stosowania pojazdów o alternatywnych źródłach zasilania, np. pojazdów na gaz, biopaliwa,
elektrycznych czy hybrydowych.
8.1.2 Uwzględnienie w pożądanym standardzie usług przewozowych dostępu
osób niepełnosprawnych oraz osób o ograniczonej zdolności ruchowej do
publicznego transportu zbiorowego
Powiat ostrowski, jeśli zacznie pełnić funkcje organizatorskie, wymagać będzie od operatorów,
żeby tabor, którym obsługiwane będą linie komunikacyjne, spełniał oczekiwania osób
niepełnosprawnych i o ogoraniczonej zdolności ruchowej. Szczególnie pożądane będą pojazdy:

z odpowiednią wysokością, tzn. wybór taboru niskowejściowego,

wyposażone w ruchomą platformę ułatwiającą wjazd i wyjazd wózka inwalidzkiego,
80

zapewniające specjalne miejsce dedykowane podróżnemu poruszajacego się na wózku
inwalidzkim,

z zainstalowanymi urządzeniami sygnalizacyjnymi dla pasażerów (dostępne z każdego
miejsca przyciski „STOP” oraz przycisk informujący o zamiarze opuszczenia pojazdu
przez osobę wymagającą rozłożenia rampy),

o odpowiedniej szerokości drzwi (tj. przynajmniej jedna para drzwi podwójnych),

wyposażone w nośniki informacji wizualnej dostosowanej do
niedosłyszących oraz informacji głosowej dla osób niedowidzących.
potrzeb
osób
W obecnym systemie organizacji transportu zbiorowego na obszarze powiatu ostrowskiego
potencjalnie możliwe jest, na podstawie art. 16 ust. 1 pkt. 6 Ustawy o publicznym transporcie
zbiorowym, określenie minimalnego standardu taboru w zakresie uzwzglęnienia potrzeb osób
niepełnosprawnych i o ograniczonej zdolnościu ruchowej, aby możliwe było zatrzymanie na
przystankach i dworcach będących pod zarządem powiatu ostrowskiego.
8.1.3 Standard wyposażenia pojazdów w publicznym transporcie zbiorowym
Poniżej - w tabeli - zostały określone podstawowe standardy wyposażenia pojazdów
wykorzystywanych do obsługi linii komunikacyjnych przez operatora publicznego transportu
zbiorowego na sieci połączeń powiatowych w powiecie ostrowskim.
Tabela 14. Standard wyposażenia pojazdów w publicznym transporcie zbiorowym
pojazdy fabrycznie
nowe
pozostałe używane
herb lub logo powiatu (operatora)
jednoznacznie identyfikujące pojazdy
kursujące na liniach organizowanych przez
powiat
X
X
aktualny schemat sieci komunikacyjnej
organizowanej przez powiat
X
X
X
X
X
X
wyposażenie pojazdu
regulamin przewozów
taryfa przewozowa
przednia tablica kierunkowa - elektroniczny
wyświetlacz ze wskazanym kierunkiem jazdy
X
przednia tablica kierunkowa z kierunkiem
jazdy (inna niż elektroniczna)
boczna tablica kierunkowa – z prawej stronyze wskazanym kierunkiem jazdy
X
X
X
81
wyposażenie pojazdu
pojazdy fabrycznie
nowe
drzwi w układzie 1+2+0 (dla taboru o długości
powyżej 10 metrów)
X
miejsce na wózek inwalidzki
X
niskie wejście
X
norma spalin Euro 6
X
opisanie przycisków dla pasażerów alfabetem
Braille'a
X
podświetlenie ewentualnych progów i stopni
wewnątrz pojazdu
X
przycisk sygnalizujący zamiar opuszczenia
pojazdu przez osobę poruszającą się na
wózku inwalidzkim
X
rampa dla wózków
X
wyposażenie w system informacji wizualnej
i dźwiękowej ułatwiający podróże osobom
niedosłyszącym i ociemniałym
X
pozostałe używane
8.2 Pożądany standard infrastruktury przystankowej
8.2.1 Uwzględnienie w pożądanym standardzie usług
dostępności podróżnych do infrastruktury przystankowej
przewozowych
Akceptowalna z punktu widzenia pasażerów droga dojścia do przystanku na obszarach
podmiejskich nie powinna przekraczać 1 000 metrów (komfortowo - mniej niż 600 metrów),
a na obszarze miejskim 600 metrów (komfortowo: do 400 metrów).
Odległości powyższe wynikają bezpośrednio z czasu dojścia pieszego poruszającego się ze
średnią szybkością 5 km/h. Czas potrzebny na dojście do przystanku zależy od odległości
i struktury urbanistycznej otoczenia przystanku komunikacyjnego oraz strat czasowych
związanych m.in. z pokonywaniem przez pieszych miejsc kolizji potoków ruchu pieszego
z potokami ruchu samochodowego lub różnic wysokości. Owe straty czasowe są jednak
generowane przede wszystkim na obszarze miast.
Analiza dostępności przystanków komunikacyjnych wykonana w punkcie 4.6.2 niniejszego Planu
transportowego nie wykazała konieczności dogęszczania sieci przystanków komunikacyjnych na
obszarach obecnie objętych przewozami.
82
8.2.2 Uwzględnienie w pożądanym standardzie infrastruktury przystankowej
potrzeb osób niepełnosprawnych i o ograniczonej zdolności ruchowej
Na etapie projektowania infrastruktury transportowej uwzględniane będą potrzeby osób
niepełnosprawnych oraz o ograniczonej zdolności ruchowej. Przy budowie, remoncie bądź
modernizacji infrastruktury przystankowej oraz ciągów pieszych do niej prowadzących
planowana jest eliminacja wszelkich typów barier.
Powiat ostrowski planuje dostosowywać przystanki komunikacyjne tak, aby charakteryzowały
się przede wszystkim:

utwardzonym, odpowiednio szerokim peronem - ułatwianie wsiadania osobom
o ograniczonej zdolności ruchowej. Celem budowania wystarczająco szerokiego peronu
planuje się rezygnację z tworzenia zatok na drogach o mniejszym natężeniu ruchu,

posiadaniem wykonanej z płyt chodnikowych o wyróżniających się względem
nawierzchni peronu barwą i fakturą (np. z tzw. guzkami) – postulat ułatwiający
korzystanie z przystanków komunikacyjnych osobom niedowidzącym,

brakiem progów na drodze dojścia – różnice wysokości będą niwelowane rampami.
8.2.3 Docelowy standard przystanków komunikacyjnych
Powiat ostrowski, w miarę posiadanych środków finansowych, dążyć będzie do zapewnienia
możliwie najwyższego standardu przystanków komunikacyjnych, odpowiadającego potrzebom
powiatowych przewozów pasażerskich.
W trakcie przebudowy dróg powiatowych oraz - w uzasadnionych – autonomicznie względem
procesu inwestycyjnego na sieci dróg powiatowych – powiat ostrowski ujednolici standard
przystanków komunikacyjnych, uwzględniając przy tym:




pełnioną funkcję dominującą (przystanek głównie dla wsiadających/wysiadających),
liczbę pasażerów korzystających z przystanku,
dostosowanie przystanku do potrzeb osób niepełnosprawnych i o ograniczonej zdolności
ruchowej,
natężenie ruchu na drodze wzdłuż której zlokalizowany jest przystanek.
Celem zwiększenia przestrzeni dostępnej dla pasażerów, uspokojenia ruchu, przyspieszenia
pojazdów komunikacji zbiorowej i ograniczenia kosztów planuje się rezygnację z budowania
zatok autobusowych.
W poniższej tabeli zestawiony został docelowy standard przystanków komunikacyjnych.
83
Tabela 15. Docelowy standard przystanków komunikacyjnych
obszar
elementy
wariant minimalny
opis
miejsce stosowania
wariant kompleksowy
opis
miejsce stosowania
Tabliczka D-15
„przystanek
autobusowy”
Znak drogowy umieszczony na Wszystkie przystanki
słupku (przystanki bez wiat)
lub stanowiący element wiaty
przystankowej
Znak drogowy umieszczony na Wszystkie przystanki
słupku (przystanki bez wiat)
lub stanowiący element wiaty
przystankowej
Nazwa przystanku
i numer słupka
Tabliczka zawierająca nazwę jw.
i numer przystanku
umieszczona na słupku, nad
znakiem D-15 (przystanki bez
wiat)
Tabliczka zawierająca nazwę jw.
i numer przystanku
umieszczona na słupku, nad
wiat)
Wydrukowane na folii
samoprzylepnej i przyklejone
do wiaty przystankowej (pod
daszkiem) nazwa i numer
przystanku; informacja o
nazwie i numerze przystanku
umieszczona w gablocie
(przystanki z wiatami)
przystanku; informacja o
nazwie i numerze przystanku
umieszczona w gablocie
Tabliczka informująca
jw.
o statusie przystanku
umieszczona na słupku, pod
wiat)
Tabliczka informująca
o statusie przystanku
umieszczona na słupku, pod
wiat)
Oznaczenie
przystanku
Oznaczenie
statusu przystanku
(„dla
wysiadających”,
„na żądanie”)
jw.
84
obszar
elementy
wariant minimalny
opis
miejsce stosowania
przystanku; informacja
o nazwie i numerze
przystanku umieszczona
w gablocie (przystanki z
wiatami)
Informacja
pasażerska
wariant kompleksowy
opis
miejsce stosowania
przystanku; informacja
o nazwie i numerze
przystanku umieszczona
w gablocie (przystanki z
wiatami)
Piktogram
informujący
o zakazie palenia
Piktogram przyklejony na
odwrocie znaku D-15
(przystanki bez wiat) albo
umieszczony w gablocie
jw.
Piktogram przyklejony na
odwrocie znaku D-15
(przystanki bez wiat) albo
jw.
Informacja
o zarządcy
przystanku
Informacja umieszczona na
odwrocie znaku D-15
(przystanki bez wiat) albo w
gablocie (przystanki z
wiatami)
jw.
odwrocie znaku D-15
(przystanki bez wiat) albo w
gablocie (przystanki z
wiatami)
jw.
Wszystkie przystanki
z wyjątkiem
przystanków
końcowych
Rozkład jazdy wydrukowany
na folii samoprzylepnej
przyklejonej do prostej
tabliczki zamontowanej na
słupku lub rozkład jazdy
z wyjątkiem
przystanków
końcowych
Tabliczka
z rozkładem jazdy na folii samoprzylepnej
przyklejonej do prostej
tabliczki zamontowanej na
słupku lub rozkład jazdy
85
obszar
Miejsce
oczekiwania
elementy
wariant minimalny
opis
miejsce stosowania
wariant kompleksowy
opis
wydrukowany na papierze,
zalaminowany i umieszczony
na tabliczce (w środku) –
przystanki bez wiat
wydrukowany na papierze,
zalaminowany i umieszczony
na tabliczce (w środku) –
przystanki bez wiat
na papierze, zalaminowany i
na papierze, zalaminowany i
miejsce stosowania
Schemat sieci
połączeń
brak
schemat wydrukowany na
papierze kredowym,
umieszczony w gablocie lub
przyklejony na ściance wiaty
wyposażone w wiaty
Skrócona taryfa
przewozowa
brak
Informacja umieszczona
w gablocie
jw.
Informacja
o zmianie rozkładu tabliczce z rozkładem jazdy
dla wsiadających
jazdy
albo informacja umieszczona
w gablocie
Informacja umieszczona
w gablocie
Ławka
Obok słupka albo jako
(integralna) część wiaty
w kierunku Ostrowa
Wielkopolskiego;
węzły przesiadkowe
określone w Studium
-
zrównoważonego
rozwoju transportu
AKO
86
obszar
elementy
wariant minimalny
opis
miejsce stosowania
wariant kompleksowy
opis
miejsce stosowania
zrównoważonego
rozwoju transportu
AKO
Peron
Podpieraczka
rozwiązanie niestosowane
Wiata
przystankowa
-
zrównoważonego
rozwoju transportu
AKO
W obrębie przystanków
z wiatami – poza wiatą
-
jw.
jw.
Nawierzchnia
peronu
Utwardzona np. nawierzchnia Każdy peron
wykonana z kostki betonowej
Nawierzchnia wykonana
z kostki betonowej
Każdy peron
Wymiary peronu
Długość peronu 15 metrów
Szerokość peronu
przeznaczonego głównie dla
wysiadających: 1,2 metra,
dla wsiadających: 2 metry
jw.
Długość peronu 15 metrów
Szerokość peronu
przeznaczonego głównie dla
wysiadających: 1,2 metra,
dla wsiadających: 2,2 metra
jw.
Wysokość peronu Minimum 18 cm
ponad
nawierzchnią drogi
jw.
Minimum 18 cm
jw.
Płyty wskaźnikowe Linia bezpieczeństwa przy
i prowadzące
krawędzi peronowej
wykonana z żółtych płyt
jw.
Linia bezpieczeństwa przy
krawędzi peronowej
wykonana z żółtych płyt
jw.
87
obszar
elementy
wariant minimalny
opis
miejsce stosowania
z tzw. guzkami
Rampa o pochyleniu 6 stopni
Stojak rowerowy
Niezadaszony, w pobliżu
Przystanki
przystanku, przystosowany do o największej
zaparkowania minimum 8
popularności,
rowerów
w pobliżu
miejscowości
nieobjętych
bezpośrednio siecią
transportową; węzły
przesiadkowe
zrównoważonego
rozwoju transportu
AKO
Słup ogłoszeniowy
opis
miejsce stosowania
z tzw. guzkami; linia
naprowadzająca między
wiatą/słupkiem a krawędzią
peronową; linia
naprowadzająca na drodze do
przystanku
Rampa na dojściu
do peronu
Inne
wariant kompleksowy
Dojście do peronu
rozwiązanie niestosowane
Rampa o pochyleniu 6 stopni
Dojście do peronu
Zadaszony, w pobliżu
Przystanki
przystanku, przystosowany do o największej
zaparkowania minimum 8
popularności,
rowerów
w pobliżu
miejscowości
nieobjętych
bezpośrednio siecią
transportową; węzły
przesiadkowe
zrównoważonego
rozwoju transportu
Okrągły słup ogłoszeniowy
w pobliżu przystanku
zrównoważonego
88
obszar
elementy
wariant minimalny
opis
miejsce stosowania
wariant kompleksowy
opis
miejsce stosowania
rozwoju transportu
AKO
Śmietnik
Latarnia uliczna
Na przystankach z wiatą –
obok niej, na przystankach
bez wiaty – przy słupku
Ważniejsze przystanki
w kierunku Ostrowa
Wielkopolskiego;
zrównoważonego
rozwoju transportu
AKO
Na przystankach z wiatą –
obok niej, na przystankach
bez wiaty – przy słupku
w kierunku Ostrowa
Wielkopolskiego i
wybrane w kierunku
odwrotnym; węzły
przesiadkowe
zrównoważonego
rozwoju transportu
AKO
Latarnia tradycyjna dająca
białe, ciepłe światło
zrównoważonego
rozwoju transportu
AKO
Elektrooszczędna latarnia LED
zasilana energią z ogniw
fotowoltanicznych dająca
białe, ciepłe światło
Wszystkie ważniejsze
przystanki w kierunku
Ostrowa
Wielkopolskiego;
zrównoważonego
rozwoju transportu
AKO
89
9 Przewidywany sposób organizacji informacji dla
pasażerów
90
Jednym z zadań sprawnego systemu informacji dla pasażerów jest podwyższanie jakości oferty
transportu zbiorowego i integrowanie sieci komunikacyjnej.
Przemyślany, kompleksowy i rozbudowany system informacji pasażerskiej sprawia, że transport
zbiorowy postrzegany jest za przemyślany, spójny oraz łatwo dostępny. Przygotowany
nieodpowiednio w mniemaniu pasażerów uważany jest chaotyczny, trudny do zrozumienia,
skomplikowany, oraz nieuwzględniający potrzeb przewozowych mieszkańców.
Niedostatecznie rozbudowany system informacji dla pasażerów może stać się przyczyną
rezygnacji z odbywania podróży środkami komunikacji zbiorowej już na etapie jej planowania.
Stąd ważne jest, aby system informacji pasażerskiej zawierał kompleksowe i szeroko dostępne
informacje dla podróżnych.
9.1 Sposób organizacji informacji pasażerskiej
Zapewnienie systemu informacji dla pasażera jest zadaniem organizatora publicznego
transportu zbiorowego. Ustawa o publicznym transporcie zbiorowym nakłada obowiązki:

podawania do publicznej wiadomości rozkładów jazdy na wszystkich przystankach oraz
dworcach,

podawania cennika opłat w pojazdach i na dworcach wraz z uprawnieniami do
przejazdów ulgowych,

podawania regulaminów przewozu na dworcach i wyciągu z regulaminu w pojazdach.
Powiat ostrowski nie pełni jednak obecnie funkcji organizatorskich, toteż zastosowanie ma
Rozporządzenie Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dn. 10 kwietnia 2012 roku
w sprawie rozkładów jazdy. Uszczegóławia ono informacje rozkładowe jakie powinny się
znaleźć na przystankach i dworcach autobusowych oraz reguluje kwestie podawania do
publicznej wiadomości rozkładów jazdy. W myśl zapisów w/w rozporządzenia przewoźnik
wykonujący regularny przewóz osób zobowiązany jest podać rozkład jazdy do publicznej
wiadomości poprzez:

zamieszczenie go na swojej stronie internetowej,

przekazanie rozkładu jazdy organizatorowi publicznego transportu zbiorowego, na
którego obszarze przewoźnik wykonuje przewozy, celem podania do publicznej
wiadomości informacji niezbędnych do administrowania systemem informacji dla
pasażera,

przekazanie rozkładu jazdy oraz informacji dotyczącej rozkładu jazdy właścicielowi
albo zarządzającemu przystankiem komunikacyjnym lub dworcem, celem zamieszczenia
informacji dotyczącej rozkładu jazdy na danym obiekcie,

zamieszczenie informacji dotyczącej rozkładu jazdy na wszystkich przystankach
komunikacyjnych lub dworcach wymienionych w rozkładzie jazdy.
W przypadku, gdyby powiat ostrowski rozpoczął pełnienie funkcji organizatorskich, planowane
jest podjęcie działań mających na celu rozpoczęcie współpracy z miastem Ostrowem
91
Wielkopolskim w zakresie zorganizowania współnego systemu informacji dla pasażerów na sieci
miejskiej i powiatowej.
9.2 Planowany kształt systemu informacji pasażerskiej
Informacja pasażerska będzie dostępna na każdym etapie związanym z realizacją procesu
polegającego na przemieszczaniu się, tj.:



w momencie wystąpienia domniemanej potrzeby przewozowej,
w trakcie oczekiwania na pojazd komunikacji zbiorowej,
w czasie odbywania podróży środkami transportu zbiorowego.
Informacje istotne z punktu widzenia podróżnego należy publikować:




w pojazdach komunikacji powiatowej,
na przystankach,
w internecie,
poprzez aplikacje dedykowane urządzeniom mobilnym, np. smartfonom i tabletom.
W poniższej tabeli zestawiono planowane sposoby przekazywania poszczególnych rodzajów
informacji dla pasażerów w zależności od miejsca ich prezentacji.
Tabela 16. Planowane sposoby przekazywania poszczególnych rodzajów informacji dla pasażerów w zależności
od miejsca ich prezentacji
miejsce publikacji
zakres informacji
Pojazdy
komunikacji
zbiorowej
 Numer linii lub kierunek jazdy z wyszczególnionymi
ważniejszymi miejscowościami pośrednimi (pozwalającymi
pasażerom jednoznacznie określić trasę przejazdu).
 Informacje taryfowe, przede wszystkim cennik biletów, wykaz
opłat dodatkowych oraz informacje o obowiązujących
uprawnieniach do ulgowych przejazdów środkami transportu
(jeśli takie ulgi mają zastosowanie).
 Regulamin przewozów.
 Informacje o zmianach rozkładów jazdy i kształtu sieci
komunikacyjnej.
Przystanki
komunikacyjne
 Nazwa przystanku i numer słupka.
 Informacja o statusie przystanku (np. przystanek na żądanie).
 Wykaz linii autobusowych z przewidzianym postojem na
przystanku albo informacja w jakim kierunku odjeżdżają
autobusy.
 Informacja o zarządcy przystanku komunikacyjnego i sposobie
skontaktowania się z nim.
 Rozkład jazdy:
o zalaminowany i umieszczony w ramce lub wydrukowany na
92
miejsce publikacji
zakres informacji
folii i przyklejony do tabliczki,
o zawierający numer linii komunikacyjnej lub kierunek
autobusów,
o wykaz kolejnych przystanków komunikacyjnych
miejscowości, przez które wiedzie dalsza część trasy,
o godziny odjazdów autobusów,
o nazwa przewoźnika, informacje kontaktowe z osobą
instytucją) odpowiedzialną za organizację linii,
o okres obowiązywania rozkładu jazdy,
o legenda tłumacząca użyte w rozkładzie oznaczenia.
 Informacje o zmianach rozkładów jazdy i kształtu
komunikacyjnej.
jazdy
albo
(albo
sieci
Węzeł przystankowy
 Na peronach informacje jak na przystankach komunikacyjnych.
 Schemat połączeń komunikacyjnych obsługujących powiat
ostrowski.
 Mapa miasta z zaznaczoną lokalizacją węzła przesiadkowego.
 Schemat węzła przesiadkowego wraz z zaznaczeniem kierunków
odjazdów autobusów w zależności od peronu – ułatwienie
przesiadek.
 Tablica LED ze zbiorczym rozkładem jazdy - zawierająca
informacje o skoordynowaniu połączeń
Internet
 Informacje taryfowe, przede wszystkim cennik biletów, wykaz
opłat dodatkowych oraz informacje o obowiązujących
uprawnieniach do ulgowych przejazdów środkami transportu
(jeśli takie ulgi mają zastosowanie).
 Informacje o zarządcy przystanków komunikacyjnych i sposobie
skontaktowania się z nim.
 Rozkład jazdy w formie tabelarycznej i planera podróży z
możliwością wyznaczenia trasy przejazdu na mapie.
komunikacyjnej.
Aplikacje mobilne
 Rozkład jazdy w formie planera podróży.
komunikacyjnej.
Powiat ostrowski będzie dążyć do podjęcia współpracy z miastem Ostrowem Wielkopolskim
oraz z Miejskim Zakładem Komunikacji w Ostrowie Wielkopolskim celem zorganizowania
wspólngo, zintegrowanego systemu informacji pasażerskiej, wykorzystując przy tym dostępną
już infrastrukturę informacyjną i rozbudowując ją.
93
10Kierunki
rozwoju
zbiorowego
publicznego
transportu
94
Planowanie transportu publicznego musi być oparte o świadomość znaczenia mobilności
komunikacyjnej jako determinanty rozwoju społecznego i gospodarczego regionu oraz
o znajomość negatywnych skutków takich jak wypadki komunikacyjne, destrukcyjny wpływ na
środowisko naturalne czy kongestię. Zrównoważony rozwój ma na celu zaspokojenie potrzeb
transportowych mieszkańców i przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu w sposób możliwie
efektywny, ekonomiczny i ekologiczny.
Do osiągnięcia powyższych celów konieczny jest racjonalny podział zadań pomiędzy transport
zbiorowy i indywidualny. Na terenach o niskiej gęstości zaludnienia (szczególnie na obszarze
gmin: Sośnie, Przygodzice i Sieroszewice) niemożliwe jest zorganizowanie satysfakcjonującej
i ekonomicznie uzasadnionej oferty powiatowego transportu publicznego, dlatego tam
dominującą rolę będzie pełnić transport indywidualny, głównie samochodowy, a transport
zbiorowy będzie pełnić jedynie funkcję uzupełniającą (socjalną). Osoby niemające możliwości
skorzystania z transportu indywidualnego (ze względu na wiek, stan zdrowia, status majątkowy
lub z jakichkolwiek innych przyczyn) muszą mieć możliwość dotarcia do miejsca pracy, nauki
czy opieki zdrowotnej. Obsługa terenu o niskiej gęstości zaludnienia jest elementarnym
działaniem przeciwdziałającym wykluczeniu społecznemu.
Kreowanie oferty transportowej na obszarach o wyższej gęstości zaludnienia, a w szczególności
na głównych ciągach komunikacyjnych, na których można uzyskać satysfakcjonujący bilans
ekonomiczny, będzie się opierać na innych zasadach. To właśnie tu do kwestii społecznych
dochodzą aspekty zatłoczenia i wpływu na środowisko naturalne. Oferta publicznego transportu
zbiorowego musi być już nie tylko usługą społeczną, ale również realną alternatywą dla
transportu indywidualnego. Nadmierny wzrost podróży samochodem prowadzi do kongestii,
pogorszenia jakości powietrza i wzrostu poziomu hałasu oraz do zajmowania przestrzeni przez
parkingi. Dlatego należy zaproponować mieszkańcom powiatu ostrowskiego atrakcyjną
komunikację publiczną poprzez zbudowanie logicznej sieci połączeń, przejrzystego systemu
taryfowego oraz zapewnić odpowiedni standard usług. Uatrakcyjnienie oferty może się odbyć
poprzez modernizację infrastruktury oraz wprowadzanie odpowiedniej organizacji ruchu.
Celem zaspokajania potrzeb przewozowych mieszkańców powiatu ostrowskiego możliwe
i wskazane jest zawieranie przez powiat ostrowski porozumień i umów z zakresu świadczenia
usług zbiorowej komunikacji publicznej z innymi jednostkami samorządu terytorialnego, w tym
przede wszystkim z:

miastem Kaliszem – w ramach Aglomeracji Kalisko-Ostrowskiej,

powiatem krotoszyńskim

powiatem milickim,

powiatem oleśnickim,


powiatem ostrzeszowskim,
powiatem pleszewskim.
Współpraca w ramach Aglomeracji Kalisko-Ostrowskiej
Myśląc o przyszłości należy mieć na względzie zachodzące procesy społeczno-gospodarcze,
których przyczyny należy doszukiwać się w tworzeniu aglomeracji kalisko-ostrowskiej.
95
Niemożliwym staje się postrzeganie powiatu ostrowskiego jako obsazaru o zamkniętych
granicach administracyjnych; migracje wahadłowe na obszarze aglomeracji będą zachodzić
coraz częściej, natomiast kierunki ciążenia przekształcą się z pola centralnego skupionego
wokół Ostrowa Wielkopolskiego do układu pasmowego, którego trzonem stanie się oś Odolanów
– Ostrów Wielkopolski – Skalmierzyce – Nowe Skalmierzyce – Kalisz – Opatówek. Priorytetem
będzie zapewnienie sprawnej komunikacji publicznej między Ostrowem Wielkopolskim
a Kaliszem (oraz planowaną stacją linii kolei dużych prędkości „Y”), która przyczyni się –
podobnie jak w aglomeracjach szwajcarskich – do rozwoju całego obszaru i przyspieszy
zachodzące procesy urbanizacyjne. Zasadne wydaje się zatem perspektywiczne utworzenie
węzłów przesiadkowych umożliwiających pasażerom dokonanie przesiadki pomiędzy
przewozami aglomeracyjnymi a wewnątrzpowiatowymi. Powiat ostrowski nie będzie jednak
skupiony wyłącznie na tej trasie i nie dopuści do margninalizacji obszarów położonych poza
główną osią aglomeracji.
Telebus
Na obszarach o niskim wskaźniku gęstości zaludnienia (szczególnie w południowej części
powiatu ostrowskiego, tj. w gminie Sośnie, południowej części gmin: Przygodzice, Sulmierzuce
i Odolanów), gdzie popyt na usługi przewozowe jest niewystarczający do utrzymywania
regularnych linii komunikacyjnych, powiat ostrowski rozważy wdrożenie systemu telebusowego.
Telebus jest usługą transportu publicznego na żądanie, charakteryzującą się określeniem strefy
funkcjonowania. Autobusy (lub busy) na telefon kursują bez rozkładów jazdy i bez stałych tras.
Taki sposób komunikacji różni się od tradycyjnego transportu zbiorowego tym, że klient ma
możliwość telefonicznego (również za pomocą wiadomości sms lub e-mail) wskazania
dyspozytorowi przewoźnika dowolnych przystanków, na których rozpocznie lub zakończy
podróż. Dodatkowo, pasażer określa godzinę rozpoczęcia przejazdu lub dotarcia do celu.
Wykorzystując komunikację na żądanie pasażerowie mogą dojechać do miejsc, w których
przesiadają się na pojazdy regularnych linii.
Funkcjonowanie systemu telebusowego oparte jest na wymianie informacji między
dyspozytornią przyjmującą zgłoszenia od pasażerów mieszkających w okolicy a pojazdem
stojącym w zajezdni i oczekującym na sygnał od dyspozytora. Dyspozytor, po zebraniu
zgłoszeń od pasażerów mieszkających w okolicy, kontaktuje się z kierowcą i podaje mu trasę,
którą pojazd ma przejechać. W drodze do miejsca oczekiwania autobus zabiera pasażerów
i dowozi do pobliskich węzłów przesiadkowych, z których kontynuacja podróży nie stanowi
problemu. Przyjazd Telebusa może zamówić każdy pasażer, nawet gdy będzie się to wiązało
z przyjazdem dla jednej osoby. Jedynym warunkiem jest konieczność zamówienia usługi
z wyprzedzeniem, tzn. odpowiednio wcześniej przed rozpoczęciem planowanej podróży.
Komunikacja na żądanie - z punktu widzenia pasażera - generuje takie korzyści jak:
elastyczność podróżowania, wysoka jakość oraz szybkość usługi, łatwość podróżowania, a także
stosunkowo niska cena usługi, gdyż w Telebusach zazwyczaj obowiązują te same rodzaje
biletów, co w regularnych liniach.
96
Usługa ta, od wielu lat, doskonale funkcjonuje w krajach zachodnioeuropejskich, np. we
Włoszech, w Szkocji oraz w Finlandii. Do podsystemu telebusowego przekonują się również
polskie samorządy – autobus na żądanie wprowadzono m.in. w Krakowie i Szczecinie.
97
11Wdrażanie, monitorowanie i weryfikowanie planu
zrównoważonego rozwoju publicznego transportu
zbiorowego
98
11.1 Harmonogram realizacji planu transportowego
Harmonogram realizacji postanowień ninejszego Planu zrównoważonego rozwoju publicznego
transportu zbiorowego został przedstawiony w poniższej tabeli.
Tabela 17. Harmonogram realizacji planu transportowego
Zakres
Termin realizacji
Etap I do roku 2017
przygotowanie i przeprowadzenie dialogu
z przewoźnikami
do 1 czerwca 2016 r.
opracowanie kompletnej dokumentacji w
trybie koncesji lub przetargu
do 31 czerwca 2016 r.
przeprowadzenie
postępowania
koncesyjnego lub przetargowego
do 10 grudnia 2016 r.
monitorowanie rynku przewozów
pasażerskich, w szczególności połączeń
obsługiwanych przez innych operatorów
niż powiatowych
okresowa, nie rzadziej niż
raz w roku
Etap II od roku 2017
integracja transportu gminnego
z komunikacją gminną i ponadpowiatową
optymalizacja oferty przewozowej –
miedzy innymi przeprowadzenie badań
okresowych
przygotowanie planu zadań przewozowych
na rok następny
do roku 2020
okresowa, nie rzadziej niż
raz w roku
do 31 grudnia każdego roku
(od roku poprzedzającego
uruchomienie publicznej
komunikacji zbiorowej
99
11.2 Oczekiwane rezultaty
Wdrożenie postanowień Planu zrównoważonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego
wpłynie dodatnio na rozwój powiatu ostrowskiego. Szczególnie wprowadzenie zmian na sieci
komunnikacyjnej powiatu wpłynie na:

ułatwienie wykorzystywania sieci transportu zbiorowego dostępnego na obszarze
powiatu ostrowskiego poprzez:
o uproszczenie kształtu sieci komunikacyjnej – poprawa efektywności
funkcjonowania systemu komunikacyjnego,
o zwiększenie oferty przewozowej,
o zintegrowanie taryfowo-biletowe całej sieci powiatowej (pasażer, posiadając
jeden bilet okresowy, będzie miał do dyspozycji wszystkie połączenia kursujące
na pożądanej przez niego trasie, a nie tylko wybrane),
o zintegrowanie
sieci
komunikacji
powiatowej
z
połączeniami
międzywojewódzkimi (szczególnie autobusowymi zwykłymi i kolejowymi),
o dostosowanie oferty przewozowej do rzeczywistych potrzeb,
o zwiększenie dostępności transportowej (mierzone mniejszą średnią odległością
do przystanku) i objęcie przewozami powiatowymi dziś nieobsługiwanych
miejscowości,

poprawę jakości stanu infrastruktury i świadczonych usług oraz poprawa
bezpieczeństwa ruchu drogowego poprzez:
o realizowanie przewozów nowocześniejszym taborem, przystosowanym do
potrzeb osób niepełnosprawnych i o ograniczonej zdolności ruchowej,
o modernizację przystanków komunikacyjnych i ich najbliższego otoczenia
(przejścia dla pieszych, chodniki, drogi dla rowerów etc.),

zwiększenie mobilności mieszkańców,

zmniejszenie liczby osób wykluczonych społecznie,

zwiększenie atrakcyjności gospodarczej i konkurencyjności gospodarki powiatu
ostrowskiego poprzez:
o zapenienie możliwości dojazdu do zakładów pracy (położonych poza obszarem
gminy zamieszkania) kapitałowi ludzkiemu,
o zapewnienie możliwości zaktywizowania biernej zawodowo ludności powiatu,

poprawę stanu środowiska naturalnego poprzez:
o wykorzystywanie do realizacji przewozów nowszego taboru, spełniającego
bardziej restrykcyjne normy ekologiczne,
o zmniejszenie liczby podróży odbywanych przy wykorzystaniu samochodu
osobowego,
o tworzenie warunków do rozwoju sieci dróg rowerowych.
100
11.3 Zasady monitorowania wdrożenia
i aktualizacja postanowień
planu
-
weryfikacja
Zgodnie z postanowieniami art. 11 ust. 2 Ustawy o publicznym transporcie zbiorowym plan
transportowy powinien być, w zależności od uzasadnionych potrzeb, poddawany okresowej
weryfikacji a następnie aktualizacji. Obecnie nie sposób przewidzieć ani wymienić wszystkich
możliwych czynników, które mogą wpłynąć na podjęcie przez powiat ostrowski decyzji
o konieczności weryfikacji i aktualizacji niniejszego Planu zrównoważonego rozwoju
publicznego transportu zbiorowego dla powiatu ostrowskiego.
Z uwagi jednak na teorię i praktykę planowania transportu, przyjmuje się, że w cyklach
corocznych dokonywana będzie weryfikacja zapisów Planu transportowego dla powiatu
ostrowskiego i na podstawie wyników tej weryfikacji podejmowana będzie decyzja
o ewentualnej konieczności aktualizacji dokumentu. Należy pamiętać, że każdorazowa
aktualizacja wymaga, zgodnie z przepisami, podjęcia uchwały zmieniającej przez Radę
Powiatu.
101
Część graficzna
102
103
Spisy rysunków, tabel i wykresów
104
Spis rysunków
Rysunek 1. Sieć drogowa powiatu ostrowskiego ......................................................... 20
Rysunek 2. Sieć kolejowa powiatu ostrowskiego ........................................................ 24
Rysunek 3. Sieć komunikacyjna powiatu ostrowskiego w powiatowych przewozach pasażerskich
.................................................................................................................. 31
Rysunek 4. Największe obszary znajdujące się poza zasięgiem sieci połączeń powiatowych ... 59
Rysunek 5. Zasięg oddziaływania przystanków autobusowych wykorzystywanych w przewozach
powiatowych .................................................................................................. 62
Spis tabel
Tabela 1. Liczba ludności gmin powiatu ostrowskiego ................................................. 13
Tabela 2. Gęstość zaludnienia gmin powiatu ostrowskiego ........................................... 14
Tabela 4. Liczba połączeń kolejowych Ostrowa Wielkopolskiego z przystankami i stacjami
zlokalizowanymi na obszarze powiatu ostrowskiego ................................................... 25
Tabela 5. Liczba pasażerów kolei w dniu roboczym korzystających z poszczególnych
przystanków i stacji zlokalizowanych na obszarze powiatu ostrowskiego .......................... 25
Tabela 6. Sieć komunikacyjna w przewozach powiatowych ........................................... 28
Tabela 8. Planowana minimalna oferta przewozowa w wariancie podstawowym ................. 34
Tabela 9. Planowana sieć komunikacyjna w wariancie uzupełniającym (II) ........................ 36
Tabela 10. Placówki oświatowe w powiecie ostrowskim – jednostki powiatowe .................. 42
Tabela 12. Największe zakłady pracy na terenie powiatu ostrowskiego ............................ 44
Tabela 13. Przyjazdy z gmin i wyjazdy do gmin w wewnątrzpowiatowych migracjach
wahadłowych spowodowanych koniecznością dojeżdżania do miejsca pracy ...................... 48
Tabela 14. Średnie oceny uzyskane w wyniku badań opinii dotycząchych obecnego
funkcjonowania systemu transportowego w gminach powiatu ostrowskiego ....................... 57
Tabela 15. Liczba połączeń miejscowości gminnych z Ostrowem Wielkopolskim w zależności od
rodzaju dnia tygodnia ....................................................................................... 60
Tabela 16. Sposób realizacji postulatów przewozowych............................................... 78
Tabela 17. Standard wyposażenia pojazdów w publicznym transporcie zbiorowym .............. 81
Tabela 18. Docelowy standard przystanków komunikacyjnych ....................................... 84
Tabela 19. Planowane sposoby przekazywania poszczególnych rodzajów informacji dla
pasażerów w zależności od miejsca ich prezentacji .................................................... 92
Tabela 20. Harmonogram realizacji planu transportowego ........................................... 99
Spis wykresów
Wykres 1. Prognozowana liczba ludności powiatu ostrowskiego...................................... 14
Wykres 2. Gęstość zaludnienia gmin powiatu ostrowskiego ........................................... 15
Wykres 3. Struktura ludności powiatu ostrowskiego .................................................... 16
Wykres 4. Struktura ludności gmin powiatu ostrowskiego ............................................. 16
Wykres 5. Przewidywana struktura ludności powiatu ostrowskiego .................................. 17
Wykres 6. Zmiana stopy bezrobocia w okresie od stycznia 2005r. do czerwca 2015 r. w powiecie
ostrowskim .................................................................................................... 18
105
Wykres 7. Stopa bezrobocia w powiecie ostrowskim na tle innych jednostek administracyjnych
.................................................................................................................. 19
Wykres 8. Ocena stanu systemu komunikacyjnego przez mieszkańców powiatu ostrowskiego .. 54
Wykres 9. Porównanie deklarowanego czasu dojścia do przystanku z oceną tego obszaru ...... 55
Wykres 10. Zmiana wskaźnika motoryzacji w powiecie ostrowskim w latach 2009 – 2013 ....... 70
Wykres 11. Porównanie wskaźnika motoryzacji w roku 2013 ......................................... 70
106

Plan rozwoju transportu zrównoważonego

Transkrypt

Podobne dokumenty

Rekrutacja handlowiec 2016 - Sklejka-Eko

Oczekiwanie Pokój, stół, dwa krzesła Na jednym z nich siedzę ja Po

"Ford Części" PHU Artur Frąszczak

Tel.: 531-536-086

opiekunka/opiekun osób starszych

Ostrów Wielkopolski, dnia 28 marca 2014 roku

Dawno, dawno temu… … była miłość od pierwszego wejrzenia

8. Sala turniejowa: Hala Sportowa Gimnazjum nr 1, 63

"Nix" Pracownia Zlotnicza Jacek Bogdanowicz

Uchw 333 obnizenie sredniej ceny zyta do podatku rolnego