Py³ek bylicy

Transkrypt

Py³ek bylicy
139
DIAGNOSTYKA I LECZENIE W ALERGOLOGII
Alergia Astma Immunologia, 1999, 4(3), 139-142
Py³ek bylicy
PIOTR RAPIEJKO1/3/, EL¯BIETA WERYSZKO -CHMIELEWSKA2/
1/
Klinika Otolaryngologiczna CSK WAM w Warszawie, ul. Szaserów 128, Warszawa
Katedra Botaniki, Akademia Rolnicza w Lublinie
3/
Oœrodek Badania Alergenów Œrodowiskowych w Warszawie
2/
Autorzy przedstawiaj¹ aktualny stan wiedzy na temat py³ku bylicy. Bylica (Artemisia) jest wiatropylnym chwastem
pospolitym w ca³ej Polsce. Po py³ku traw i brzozy, alergeny py³ku bylicy s¹ najczêstsz¹ przyczyn¹ sezonowego alergicznego
zapalenia b³ony œluzowej nosa i spojówek w naszym klimacie. Szczyt pylenia bylicy przypada na koniec lipca i sierpieñ. Py³ek
bylicy osi¹ga bardzo wysokie stê¿enia w atmosferze, czêsto przekraczaj¹ce wartoœæ 400 ziarn w 1 m3 powietrza.
W grupie 1245 pacjentów z sezonowym alergicznym nie¿ytem nosa i spojówek u 44,9% stwierdzono uczulenia na
alergeny py³ku bylicy.
Uczulenie na alergeny py³ku bylicy jest trzeci¹ co
do czêstoœci (po py³ku traw i brzozy) przyczyn¹
sezonowego alergicznego zapalenia b³ony œluzowej nosa
i spojówek w Polsce. Wiêkszoœæ objawów py³kowicy
w okresie póŸno-letnim wywo³anych jest przez alergeny
py³ku bylicy.
Nazwa ³aciñska Artemisia pochodzi od imienia
greckiej bogini ³owów, opiekunki zwierz¹t i przyrody Artemidy. Bylica pospolita by³a u S³owian roœlin¹
magiczn¹. Wierzono, ¿e zerwana w wigiliê Œwiêtego Jana
i wpleciona do wianka noszonego na g³owie bêdzie chroniæ
od chorób i nieszczêœæ przez ca³y rok [1]. Wspó³czesna
alergologia potwierdza te informacje. Jeœli zerwiemy
wiêkszoœæ okazów bylicy rosn¹cych w naszej okolicy (to
przecie¿ chwast) w wigiliê Œwiêtego Jana, a wiêc zanim
roœliny rozkwitn¹ przyczynimy siê tym samym do
zmniejszenia stê¿enia py³ku tych roœlin w atmosferze. Tego,
¿e niskie stê¿enie py³ku roœlin oznacza bezobjawowe dni
nie trzeba osobom uczulonym przypominaæ. Bylica jest
pospolitym chwastem dlatego nie musimy obawiaæ siê
represji ze strony stra¿ników przyrody.
Wystêpowanie
Rodzaj Artemisia – bylica z rodziny astrowatych
(Asteraceae) liczy ok. 400 gatunków [2] rozprzestrzenionych g³ównie na pó³kuli pó³nocnej. Na obszarach
suchych, stepowych s¹ one czêsto dominuj¹cymi
komponentami roœlinnoœci.
Wystêpuj¹ wœród nich roœliny jednoroczne, byliny
oraz krzewy, zwykle aromatyczne i gorzkie. Wystêpuj¹ce
w Europie gatunki bylicy to najczêœciej chwasty i roœliny
ruderalne. Niektóre z nich s¹ roœlinami leczniczymi (bylica
cytwarowa, b.pio³un) oraz przyprawowymi (b.estragon,
b.pio³un).
W Polsce spotyka siê 7 gatunków bylic: b.pospolita
(Artemisia vulgaris L.), b.pio³un (A.absinthium L.), b.bo¿e
drzewko (A.abrotanum L.), b.estragon (A. dracunculus
L.), b.polna (A. campestris L.), b.pontyjska (A. pontica)
oraz niekiedy b.nadmorska (A. maritima).
Najliczniej wystêpuj¹cym gatunkiem jest bylica
pospolita.
Morfologia roœlin i biologia kwitnienia
Liœcie bylic u³o¿one na ³odydze skrêtolegle, ró¿ni¹
siê znacznie u poszczególnych gatunków. £odyga prosto
wzniesiona, wysoka, rozga³êziona. Kwiaty zebrane s¹
w drobne, niepozorne koszyczki, zwisaj¹ce lub
wzniesione, a te z kolei tworz¹ kwiatostany z³o¿one –
wiechy lub k³osy. Nale¿¹ one do roœlin wiatropylnych,
co u bylicy jest zjawiskiem wtórnym, charakterystycznym
dla roœlin rozleg³ych, odkrytych terenów [2,3].
Wystêpuj¹ce w koszyczkach kwiaty, na ogó³ bardzo
ma³e, zwykle ró¿ni¹ siê budow¹. Kwiaty obwodowe s¹
¿eñskie, typu jêzyczkowatego, o wyd³u¿onej koronie i
czêsto zredukowane, zawieraj¹ tylko s³upki. W œrodkowej
czêœci koszyczka wyrastaj¹ kwiaty rurkowate, które s¹
obup³ciowe lub mêskie, gdy wytwarzaj¹ tylko prêciki [4].
Kwiat rurkowaty, obup³ciowy sk³ada siê z piêciu zros³ych
p³atków korony, piêciu prêcików zrastaj¹cych siê
g³ówkami i jednego dolnego s³upka, utworzonego z
dwóch owocolistków.
Budowa ziarn py³ku bylicy
Kwiaty bylicy wytwarzaj¹ bardzo obficie ziarna
py³ku. Ziarna py³ku przedstawicieli rodzaju Artemisia s¹
ma³e i œrednie, sp³aszczono-kuliste o œrednicy
17,5-28,5 µm [3,4] trójbruzdowo-porowe. Bruzdy s¹
d³ugie, zwê¿aj¹ce siê ku biegunom, z centralnie
140
Alergia Astma Immunologia, 1999, 4(3), 139-142
po³o¿onym, eliptycznym porem. Egzyna jest gruba,
szczególnie w œrodkowej czêœci mesocolpium. Jej
wewnêtrzna czêœæ sk³ada siê z wyraŸnych kolumienek
[4]. W preparatach mikroskopowych barwionych fuksyn¹
zasadow¹ cytoplazma ziarna py³ku wybarwia siê na kolor
intensywnie ró¿owy.
Alergeny py³ku bylicy
Dotychczas dok³adnie zbadano dwa g³ówne
alergeny py³ku bylicy:
- Art v I o ciê¿arze cz¹steczkowym 60 kD i punkcie
izoelektrycznym 4,4 oraz
- Art v II o ciê¿arze cz¹steczkowym 20 kD i punkcie
izoelektrycznym od 4,1 do 4,8.
Oba alergeny wywo³uj¹ reakcje krzy¿owe.
Zarówno ziarna py³ku jak i liœcie roœliny zawieraj¹ prócz
alergenów bia³kowych równie¿ pó³toraterpeny
(seskwiterpeny). Powoduj¹ one powietrznopochodny
wyprysk kontaktowy [5,6].
Terminy pylenia
Kwitnienie bylicy rozpoczyna siê zwykle
w po³owie lipca w po³udniowo-wschodniej i po³udniowozachodniej czêœci kraju. W suwalskim i na Mazurach
pylenie rozpoczyna siê (w zale¿noœci od warunków
pogodowych) oko³o 5-7 dni póŸniej. Szczyt pylenia
przypada na 3 dekadê lipca oraz 1 i 2 dekadê sierpnia.
W wiêkszoœci punktów pomiarowych zlokalizowanych
w du¿ych miastach notowane jest od 15 do 25 dni ze
stê¿eniem bardzo wysokim (ponad 100 ziaren w 1 m3
powietrza). Wartoœci ponad 400 z/m3 nie nale¿¹ do
rzadkoœci [7]. Na terenach podmiejskich œrednie dobowe
stê¿enia py³ku bylicy s¹ zwykle 2-3 krotnie wy¿sze.
W pobli¿u kwitn¹cych roœlin wielokrotnie notowaliœmy
maksymalne godzinowe stê¿enie py³ku bylicy
przekraczaj¹ce 1500 ziaren w 1 m3 powietrza. Najwy¿sze
wartoœci notowane s¹ na terenach podmiejskich
w godzinach 10-15 a w centrum miasta w godzinach 14-19.
Dla przypomnienia objawy chorobowe wystêpuj¹ u 80%
pacjentów przy œrednim dobowym stê¿eniu 40-60 ziaren
w 1 m3 powietrza. Obfitemu pyleniu i rozprzestrzenianiu
siê py³ku bylicy sprzyja upalna i sucha pogoda.
Pozaatmosferyczne Ÿród³a py³ku bylicy
Kwiaty bylicy oblatywane s¹ czêsto przez pszczo³y
[8]. Stwierdzono, ¿e w Polsce owady te zbieraj¹ masowo
py³ek Artemisia (60-80% ziarn py³ku w badanych
próbkach), formuj¹c obnó¿a – grudki py³ku znoszone
w koszyczkach na tylnej parze odnó¿y pszczo³y
o charakterystycznej, jasno¿ó³tej barwie [9].
Do miodów py³ek Artemisia dostaje siê z obnó¿y
lub z nawiania przez wiatr. W literaturze wielokrotnie
opisywane by³y przypadki wyst¹pienia objawów
uczuleniowych po spo¿yciu miodów wielokwiatowych
zawieraj¹cych ziarna py³ku bylicy. Z naszych obserwacji
wynika, ¿e nawet u 80% pacjentów z siln¹ nad-
wra¿liwoœci¹ na py³ek bylicy obserwowane s¹ objawy
chorobowe po spo¿yciu miodów (g³ównie wielokwiatowych i spadziowych). Obserwowano g³ównie bóle
brzucha, biegunkê, œwi¹d skóry i rzadziej objawy ze strony
dróg oddechowych. Objawy s¹ silniejsze w okresie pylenia
bylicy. W naszych badaniach w 10 g miodu wielokwiatowego oznaczaliœmy do 43000 ziaren py³ku roœlin,
w tym ok. 1000 ziaren pyku traw i ok. 450 ziaren py³ku
bylicy. W badaniach miodów wielokwiatowych liczba
ziaren py³ku bylicy przekracza³a nawet 2000 ziaren/10 g
miodu. Osoby uczulone na py³ek bylicy powinny unikaæ
spo¿ywania miodów wielokwiatowych, pochodz¹cych
z sierpniowego oblotu pszczó³ i spadziowych.
Dostaj¹cy siê do mieszkañ py³ek roœlin (w tym
bylicy) jest deponowany w kurzu domowym.
W warunkach domowych mo¿e on przez kilka tygodni
zachowywaæ w³aœciwoœci uczulaj¹ce. Najwy¿sze stê¿enie
ziaren py³ku bylicy notowaliœmy w kurzu domowym po
ok. 18 dniach od wyst¹pienia szczytowych stê¿eñ
w powietrzu zewn¹trzdomowym. Mo¿e to mieæ wp³yw
na wyst¹pienie objawów uczuleniowych po zakoñczeniu
pylenia bylicy u pacjentów z bardzo siln¹
nadwra¿liwoœci¹ na alergeny py³ku tej roœliny.
Bylica pospolita (Artemisia vulgaris)
W Europie Œrodkowej gatunkiem najliczniej
wystêpuj¹cym jest bylica pospolita. Jest to bylina
osi¹gaj¹ca 60-120 cm wysokoœci. Ca³a roœlina odznacza
siê balsamicznym zapachem. £odyga jest rozga³êziona,
czerwonawo zabarwiona, w górnej czêœci we³nisto
ow³osiona. Liœcie s¹ pierzastosieczne, na brzegach
pi³kowane. Górna powierzchnia blaszki jest ciemnozielona, zaœ dolna gêsto, bia³awo ow³osiona.
Koszyczki kwiatowe ok. 5 mm d³ugoœci maj¹
barwê ¿ó³t¹ lub czerwon¹. Kwiaty brze¿ne s¹ ¿eñskie,
wewnêtrzne obup³ciowe. Owocem jest nie³upka. Bylica
wytwarza bardzo du¿¹ liczbê owoców, uczestnicz¹cych
w rozsiewaniu roœlin. Jedna roœlina produkuje ok. 143000
nie³upek [10]. Jest roœlin¹ wieloletni¹. Roœnie na glebach
obfituj¹cych w zwi¹zki azotowe. W Polsce wystêpuje na
ni¿u oraz w górach, siêgaj¹c po regiel dolny. Jest g³ównym
sk³adnikiem ruderalnego zespo³u Tanaceto-Artemisietum.
Wystêpuje wysypowo na polach, w zbo¿ach ozimych
(w ¿ycie), w sadach i w ogrodach oraz nad brzegami rzek,
przy p³otach, rowach i na œmietniskach. Rozmna¿a siê
z nasion (jedna roœlina mo¿e w sprzyjaj¹cych warunkach
wydaæ do kilkudziesiêciu tysiêcy nie³upek). Korzeñ
zawiera azulenowy olejek eteryczny (0,1 - 0,5%), gorycz,
œluz, ¿ywicê, garbniki. Ziele (Herbe Artemisiae) zawiera
zwi¹zki ¿ywicowe, œluz, inulinê, sole mineralne.
W wiêkszych dawkach zwi¹zki te mog¹ byæ toksyczne.
Bylica pio³un (Artemisia absinthium)
Bylica pio³un jest w Polsce roœlin¹ ruderaln¹, zaœ
w wielu krajach Europy i St. Zjednoczonych znajduje siê
w uprawie. Jest to bylina lub pó³krzew o charaktery-
Rapiejko P., Weryszko-Chmielewska E. Py³ek bylicy
stycznym gorzkawym zapachu. £odygi i liœcie s¹
srebrzystoszarej barwy, dziêki obecnoœci jedwabistych
w³osków. Roœliny osi¹gaj¹ wysokoœæ 40-120 cm. Kwiaty
s¹ jasno¿ó³te, koszyczki zwis³e. Dolne liœcie ogonkowe,
pierzasto sieczne, górne siedz¹ce. Rozmna¿a siê z nasion
oraz wegetatywnie z czêœci podziemnych. Ró¿ne czêœci
roœliny zawieraj¹ od 0,3 do 1,3% olejku eterycznego. Ma
on w³aœciwoœci toksyczne, zawiera azulen, truj¹cy
zwi¹zek tujon, gorycz absyntynê. Ziele zawiera witaminê
C. Zwierzêta omijaj¹ bylicê pio³un, nadaje ona mleku
gorzki, nieprzyjemny smak.
Bylica pio³un znalaz³a zastosowanie jako roœlina
lecznicza, aromatyczna i przyprawowa. Ziele (Herba
Absinthii), stosowane jest do produkcji absyntu i wermutu,
tak¿e jako roœlina barwierska. Wiêksze dawki s¹ truj¹ce.
Bylica estragon (A. Dracunculus)
Bylica estragon o wysokoœci do 120 cm, zwana
bylic¹ g³upich, jest bylin¹ uprawian¹ w Polsce i Europie,
nierzadko dziczej¹c¹. Liœcie s¹ pojedyncze, ca³obrzegie,
lancetowate lub równow¹skie. Koszyczki kwiatowe s¹
¿ó³tawe, kuliste o œrednicy ok. 3 mm, zwisaj¹ce.
Wystêpuj¹c licznie tworz¹ luŸne wiechy. Roœlina
stosowana jest do wyrobu octu, musztardy oraz likierów.
Znaczenie kliniczne py³ku bylicy
Py³ek bylicy by³ podejrzewany o wywo³ywanie
objawów “letniej gor¹czki siennej” ju¿ od dawna. Jako
przyczyna alergicznych schorzeñ dróg oddechowych jest
wymieniany ju¿ przez Braya w wydanej w jêzyku polskim
ksi¹¿ce pt.: Allergia i choroby allergiczne (1938 rok) [11].
Objawy alergicznego zapalenia b³ony œluzowej nosa
i spojówek nie odbiegaj¹ od obserwowanych u pacjentów
uczulonych na inne alergeny py³kowe. Objawy wystêpuj¹
sezonowo z zaostrzeniem w okresach s³onecznej
i wietrznej pogody. Najsilniejsze objawy obserwowane
s¹ w czasie pobytu na terenach podmiejskich lub
w poblizu nieu¿ytków. WyraŸna jest korelacja objawów
klinicznych z wartoœci¹ pomiaru stê¿enia py³ku bylicy
w atmosferze. Objawy wystêpuj¹ u wiêkszoœci pacjentów
przy stê¿eniu 40-60 ziaren w 1 m3 powietrza. Sta³e
nara¿enie na wysokie stê¿enie py³ku bylicy sprawia, ¿e
silne objawy utrzymuj¹ siê zwykle przez ca³y okres
pylenia bylicy (szczyt w centralnej Polsce od 20 lipca do
25 sierpnia).
W naszych badaniach przeprowadzonych w grupie
1245 chorych z objawami sezonowego alergicznego
nie¿ytu nosa i spojówek dodatnie wyniki testów skórnych
z alergenami py³ku bylicy stwierdziliœmy u 554 osób
(44,5%). Przewa¿aj¹ca wiêkszoœæ objawów alergicznego
nie¿ytu nosa wystêpuj¹cego w drugiej po³owie lipca
i w sierpniu wywo³ana jest w³aœnie przez alergeny py³ku
bylicy. W grupie 612 chorych cierpi¹cych na objawy
alergicznego nie¿ytu nosa i spojówek g³ównie w miesi¹cu
sierpniu u 574 (93,8%) uzyskano dodatnie wyniki testów
skórnych z alergenem bylicy pospolitej, przy czym u 549
141
(89,7%) wyniki by³y silnie dodatnie a py³ek bylicy zosta³
uznany za g³ówn¹ przyczynê objawów chorobowych.
Œwiadczy to o dominuj¹cej roli alergenów py³ku bylicy
w wywo³ywaniu objawów alergicznego zapalenia b³ony
œluzowej nosa i spojówek w okresie póŸnoletnim.
Wyniki uzyskane w naszych badaniach s¹ zbie¿ne
z wynikami innych autorów. Lipiec uzyska³a dodatnie
wyniki testów skórnych u 346 (42,5%) spoœród 814
chorych z alergicznym nie¿ytem nosa i spojówek. Odsetek
ten by³ jeszcze wy¿szy gdy autorka podda³a analizie
wyniki badañ wykonanych w grupie 501 chorych z
jedynie sezonowymi objawami. Dodatnie testy skórne z
alergenami py³ku bylicy uzyskano u 237 (52,7%) z posród
tych chorych [12].
Na uwagê zas³uguje coraz wiêksza liczba chorych
z uczuleniem na py³ek bylicy w wieku (40-60 lat),
u których objawy wyst¹pi³y po raz pierwszy przed
kilkoma laty. Mo¿e to mieæ zwi¹zek z procentowym
wzrostem udzia³u py³ku roœlin z³o¿onych w tym g³ównie
py³ku bylicy w aeroplanktonie. W badaniach Zawiszy
przeprowadzonych w Warszawie w latach 1979-72 ziarna
py³ku bylicy stanowily 2,89% wszystkich ziaren py³ku
zawartych w aeroplanktonie (w skali roku) [13].
W naszych badaniach z lat 1992-98 py³ek bylicy stanowi
4,2% ca³ego aeroplanktonu w atmosferze Warszawy.
Szerokie wprowadzenie odczynników diagnostycznych z alergenami poszczególnych gatunków roœlin
(wykazuj¹ wiêksz¹ aktywnoœæ biologiczn¹) w miejsce
alergenów grupowych (chwasty) mo¿e mieæ pozytywny
wp³yw na skutecznoœæ diagnostyki.
Py³ek bylicy mo¿e byæ nie tylko przyczyn¹ nie¿ytu
nosa, zapalenia spojówek czy astmy py³kowej.
Pó³toraterpeny (seskwiterpeny) zawarte w du¿ej iloœci
w ziarnach py³ku bylicy, s¹ odpowiedzialne za wyst¹pienie
powietrznopochodnego wyprysku kontaktowego. Powstaje
on wówczas gdy skóra - szczególnie r¹k i twarzy - styka
siê z py³kiem bylicy [6]. Te same zwi¹zki (seskwiterpeny)
obecne s¹ py³ku innych roœlin (g³ównie chwastów). Zmiany
chorobowe zwi¹zane s¹ z IV mechanizmem Gella
i Coombsa.
Reakcje krzy¿owe
Alergeny py³ku bylicy (Art v I i Art v II) wywo³uj¹
odczyny krzy¿owe z wieloma innymi alergenami
roœlinnymi. W latach osiemdziesi¹tych przypuszczano
nawet, ¿e badaj¹c nadwra¿liwoœæ na chwasty, wystarczy
wykonaæ próby wy³¹cznie z alergenami bylicy, gdy¿
wykryj¹ one (dziêki odczynom krzy¿owym) uczulenie
równie¿ na pozosta³e roœliny z Compositae [6].
Pogl¹d ten nie okaza³ siê s³uszny. Liczne odczyny
krzy¿owe alergenów py³ku bylicy z innymi roœlinami
przejawiaj¹ siê tylko dodatnimi wynikami testów
skórnych lub dodatnim badaniem sIgE i nie zawsze
wywo³uja objawy kliniczne.
142
Alergia Astma Immunologia, 1999, 4(3), 139-142
U kilku procent pacjentów uczulonych na alergeny
py³ku bylicy obserwowane s¹ objawy zespo³u AmlotaLessofa “oral allergy syndrom” po spo¿yciu niektórych
owoców i warzyw. Najczêœciej opisywana jest nietolerancja selera, jab³ka, marchwi, oraz zió³ (szczególnie
rumianku) i przypraw. U przewa¿aj¹cej grupy pacjentów
z zespo³em OAS dominuj¹cym objawem jest obrzêk warg
i b³ony œluzowej jamy ustnej (84%), nudnoœci i wymioty
(10%), œwi¹d i wyciek z nosa (18%)[14]. Objawy te s¹
wyraŸnie czêstsze w okresie pylenia bylicy.
Diagnostyka
Wobec bardzo charakterystycznego wywiadu,
œcis³ego zwi¹zku nasilenia objawów chorobowych
z wynikami pomiarów palinologicznych rozpoznanie
uczulenia na py³ek bylicy nie powinni stwarzaæ trudnoœci.
W celu potwierdzenia diagnozy wystarczaj¹ce wydaje siê
byæ wykonanie testu skórnego z alergenem py³ku bylicy
pospolitej.
Obecne na polskim rynku firmy produkuj¹ce
odczynniki dysponuj¹ preparatami alergenów bylicy:
- Firma Allergopharma - Nexter (Niemcy) oferuje
preparat nr 106 Bylica pospolita (Artemisia vulgaris)
w formie odczynnika do testów skórnych. Ten sam
preparat dostêpny jest równie¿ w formie odczynnika
Piœmiennictwo
1. Hofman T., Michalik J.: Alergia py³kowa. CentrumAlergologii,
Poznañ 1998.
2. Tachtadžjan A.L.: Žizn’ rastienij. Wyd. Prosviešèenie, Moskva
1981; 5.
3. Wodehouse R.P.: Hayfever Plants. Hafner Publishing Company,
New York 1971.
4. Hyde H.A., Adams K.F.: An atlas of airborne pollen grains.
Macmillan and Co LTD, London 1958.
5. Silny W., Czarnecka-Opacz M.: Wyprysk powietrznopochodny.
Terapia, 1999; 4: 21-3.
6. Rudzki E.: Co ludzi uczula i jak tego unikaæ. Medycyna
Praktyczna, Kraków 1998.
7. Rapiejko P.: Py³ek roœlin z³o¿onych (chwasty). Alergia i Ty,
1999; 2: 18-20.
8. Minkov S.G.: Miodonosnyje rastienija Kazachstana. Wyd.
Kajnar, Alma-Ata 1974.
do testów œródskórnych, prób prowokacji donosowej,
dooskrzelowej.
Ten sam alergen wchodzi w sk³ad standardowych
preparatów do immunoterapii swoistej (Allergovit,
Novo-Helisen Oral i Novo-Helisen Depot). Alergeny
pylicy pospolitej wchodz¹ równie¿ w sk³ad odczynnika
grupowego do testów skórnych (chwasty nr 014).
Dostêpne s¹ równie¿ kr¹¿ki alergenowe do badania
sIgE nr w06 - Bylica pospolita i nr w05 Bylica pio³un.
Alergen bylicy pospolitej obecny jest równie¿ w
kr¹¿ku zbiorczym wraz z 3 innymi chwastami (kr¹¿ek
oznaczony nr wx03).
- Firma SmithKline Beecham Pharmaceuticals (Wielka
Brytania) oferuje preparat do testów skórnych nr 4601
Bylica pospolita (Artemisia vulgaris), oraz nr 4972
Pio³un (Artemisia absinthium). Ww. alergeny wchodz¹
w sk³ad preparatów do immunoterapii swoistej (SDV
i Alavac S).
- Firma Pharmacia&Upjohn oferuje odczynniki do
diagnostyki sIgE: odczynnik nr w6 Bylica pospolita
i w5 Bylica pio³un. Alergeny Bylicy pospolitej (w6)
wchodz¹ w sk³ad 4 ró¿nych zestawów grupowych
(w po³¹czeniu z ró¿nymi innymi chwastami) tj.: wx1,
wx2, wx3, wx5.
9. Warakomska Z., Muszyñska J.: Roœlinnoœæ ruderalna i ogrodowa
w obrazie py³kowym obnó¿y pszczelich zebranych na terenie
Pu³aw. Materia³y XXXIV Naukowej Konferencji Pszczelarskiej,
Pu³awy 12-13.III.1997: 81.
10. Schwarz Z., Szober J.: Roœliny towarzysz¹ce cz³owiekowi.
Pañstw. Zak³. Wyd. Szkolnych,Warszawa 1965.
11. Bray B.: Alergia i choroby alergiczne. Wydawnictwo Naukowe
“Wiedza”, Warszawa 1938.
12. Lipiec A.: Nadwra¿liwoœæ na grzyby pleœniowe u chorych na
alergiczne zapalenie b³ony œluzowej nosa. Rozprawa doktorska
WAM, Warszawa 1999.
13. Zawisza E.: Epidemiologia py³kowic w Warszawie. Rozprawa
doktorska AM, Warszawa 1973.
14. Zielnik-Jurkiewicz B.: Zespó³ anafilaksji miejscowej jamy
ustnej. Terapia, 1999; 4: 24-6.
Mugwort pollens
PIOTR RAPIEJKO, EL¯BIETA WERYSZKO-C HMIELEWSKA
Summary
The autors present current data concerning mugwort distribution, the pollinating season and epidemiology
of mugwort pollen allergy. Mugwort (Artemisia) is a widespread weed in Poland. Following grass and
birch allergens, mugwort pollen allergen is one of the most common cause of allergic rhinitis and
conjunctivitis as well as pollen asthma in our climate. The peak of mugwort pollinating season falls in late
July and August. Airborne pollen concentrations reach very high values, often exceeding 400 grains per
1 cubic meter of air.
Among 1245 patients with seasonal allergic rhinitis 44,9 per cent displayed mugwort pollen allergen
hypersensitivity.