EKONOMIKA TRANSPORTU zagadnienia do egzaminu / studia

Politechnika Rzeszowska im Ignacego Łukasiewicza
Wydział Zarządzania
Zakład Systemów Zarządzania i Logistyki
EKONOMIKA TRANSPORTU
zagadnienia do egzaminu / studia stacjonarne
* uwaga: do egzaminu obowiązuje zakres materiału z wykładów i ćwiczeń
Wykłady
1. Transport − podstawowe pojęcia:
•
•
•
•
transport w ujęciu czynnościowym, podmiotowym i rzeczowym
komunikacja a transport
procesy transportowe i jego fazy
klasyfikacja transportu w ujęciu pionowym i poziomym
2. Ekonomika transportu - podstawowe pojęcia:
•
•
•
pojęcia: ekonomia, ekonomika transportu, ekonomika gałęziowa
zakres badań ekonomiki transportu (podmiotowy, przedmiotowy, problemowy)
podział badań transportowych między różne dziedziny nauki
3. Czynniki produkcji w transporcie:
•
•
•
•
•
•
czynniki produkcji w transporcie (praca człowieka, środki pracy, przedmiot pracy)
pojęcie suprastruktura i infrastruktura transportowa
cechy techniczne infrastruktury transportu i ich skutki ekonomiczne
pojęcie miernik, wskaźnik, wskaźnik wzorcowy, cech wskaźników
wskaźniki ilościowe i jakościowe oceny infrastruktury transportowej
klasyfikacja infrastruktury i suprastruktury w wybranych gałęziach (transport: samochodowy, kolejowy, lotniczy, wodny śródlądowy, morski)
4. Rola i znaczenie transportu w gospodarce narodowej:
•
•
•
•
•
gospodarka narodowa i jej struktura (Polska Klasyfikacja Działalności)
mierniki oceny gospodarki narodowej (Wartość Dodana Brutto, Produkt Krajowy Brutto)
otoczenie i jego klasyfikacja
transport a gospodarka narodowa (transport jako dawca i biorca)
transportochłonność gospodarki narodowej a kapitałochłonność, majątkochłonność i
pracochłonność transportu
5. Popyt i podaż na usługi transportowe
•
•
•
•
•
potrzeby transportowe i ich klasyfikacja, źródła potrzeb transportowych, metody badań
potrzeb transportowych
pojęcie postulaty przewozowe i ich rodzaje
popyt na usługi transportowe (popyt potencjalny, popyt efektywny, elastyczność cenowa popytu, elastyczność dochodowa popytu)
wahania czasowe i przestrzenne popytu na usługi transportowe
podstawowe cechy usług transportowych
•
podaż usług transportowych (czynniki kształtujące podaż, elastyczność cenowa podaży,
cena równowagi)
6. Model zachowań przedsiębiorstw na rynku usług transportowych:
•
•
•
•
•
przedsiębiorstwo transportowe, cele przedsiębiorstwa i ich klasyfikacja, zasoby materialne i niematerialne
pojęcie, klasyfikacja i specyfika rynku usług transportowych
pojęcie konkurencja i jej klasyfikacja
strategia przedsiębiorstwa, etapy kształtowania, strategia rozwoju i konkurencji
modele zachowań przedsiębiorstw na rynku usług transportowych (model: zachowawczy, na przetrwanie, poszukiwania szans rynkowych, kreowania rozwoju)
7. Metody wyznaczania cen na usługi transportowe:
•
•
•
cena i jej rola w działalności transportowej
rodzaje cen w transporcie (cena umowna, cena taryfowa)
systemy taryfowe w transporcie
Obowiązuje następująca literatura:
1. Koźlak A. 2009, Ekonomika transportu. Teoria i praktyka gospodarcza, Wydawnictwo
Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk
2. Mendyk E. 2009, Ekonomika transportu, Wyższa Szkoła Logistyki, Poznań
Ćwiczenia
1. Analiza SWOT – wybrane gałęzie transportu (transport samochodowy i kolejowy)
2. Planowanie i organizowanie zadań w transporcie
•
•
•
technologie transportu samochodowego w przewozach ładunków i pasażerów
planowanie zadań transportowych, modele organizacji zadań transportowych
podstawowe mierniki oceny zadań transportowych (w tym czas trwania kursu, potok
towarowy/pasażerski, interwał ruchu, częstotliwość ruchu)
3. Systemy informatyczne w transporcie
•
telematyka – pojęcie, obszary zastosowania w transporcie
4. Transport intermodalny – podstawowe pojęcia
•
•
•
pojęcie: transport łamany, multimodalny, intermodalny, kombinowany
klasyfikacja transportu intermodalnego, płaszczyzny integracji, podsystemy transportu
intermodalnego
technologie transportu intermodalnego (na barana, ruchomej drogi, bimodalna)
5. Warunki techniczne środków i urządzeń transportu samochodowego
•
•
•
pojęcie eksploatacja, czynniki wpływające na eksploatację, stan użytkowania, stan
obsługi
pojęcie homologacja, zakres informacji, klasyfikacja międzynarodowa w homologacji
(kategoria M, N, O), Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 24 października 2005
w sprawie homologacji pojazdów samochodowych i przyczep (obowiązuje: § 1.1 Rozporządzenie określa …)
badania techniczne pojazdu i ich klasyfikacja, Rozporządzenie Ministra Transportu
i Gospodarki Morskiej z dnia 16 grudnia 2003 r. w sprawie zakresu i sposobu przeprowadzania badań technicznych pojazdów oraz wzorów dokumentów stosowanych przy tych
badaniach (obowiązuje: §4 Okresowe badania techniczne polegają na sprawdzeniu …)
•
•
system obsługowo-naprawczy (klasyfikacja i charakterystyka)
Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 31 grudnia 2002 r. w sprawie warunków
technicznych pojazdów oraz zakresu ich niezbędnego wyposażenia (obowiązuje: §11.1
Pojazd samochodowy wyposaża się …)
6. Wskaźniki i mierniki pracy w transporcie
•
wskaźniki i mierniki produkcji w transporcie (w tym pasażerokilometr, tonokilometr,
wozokilometr, wozogodzina, wskaźnik elastyczności systemu transportowego, wskaźnik
niezawodności taboru przewoźnika, współczynnik wykorzystania pojazdu, współczynnik
wykorzystania ładowności pojazdu, potok towarowy, potok pasażerski, prędkość eksploatacyjna pojazdu, prędkość techniczna pojazdu, współczynnik wykorzystania czasu
pracy itp.)
7. Spedycja - podstawowe zasady funkcjonowania
•
•
•
•
•
outsourcing – pojęcie i obszar zastosowania w przedsiębiorstwach transportowych
spedycja i jej klasyfikacja
organizacje spedycyjne (Polska Izba Spedycji i Logistyki)
prawne aspekty działalności spedycji – Ogólne Polskie Warunki Spedycji (podstawowe
pojęcia i struktura dokumentu)
dokumenty spedycyjne (Umowa spedycyjna, Zlecenie spedycyjne)
8. Podstawowe konwencje i ustawy w transporcie drogowym
•
podstawowe konwencje w transporcie drogowym (w tym TIR, CMR, ADR)
Dr Zdzisław Jedynak