Uczelnia: Uniwersytet Rolniczy w Krakowie Koło Naukowe Biologów

Uczelnia: Uniwersytet Rolniczy w Krakowie Koło Naukowe Biologów

Uczelnia: Uniwersytet Rolniczy w Krakowie
Koło Naukowe Biologów
Autor: Marta Batoryna
Opiekun naukowy: Prof. dr hab. Andrzej Sechman
Wpływ 3-metylo-4-nitrofenolu na sekrecję hormonów steroidowych przez
pęcherzyki jajnikowe kury domowej (Gallus gallus domesticus)
Effect of 3-methyl-4-nitrophenol on steroid hormone secretion by ovarian
follicles of the hen (Gallus gallus domesticus)
Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) każdego roku na skutek wdychania
zanieczyszczonego powietrza na całym świecie umiera ok. 3 miliony ludzi. Szczególnie
niebezpieczne dla zdrowia są substancje chemiczne występujące w spalinach pochodzących z
silników Diesla (DEP, Diesel Exhaust Particicles). W skład DEP wchodzą wielopierścieniowe
węglowodory aromatyczne i ich nitrowe pochodne. Wśród nich znajduje się 3-metylo-4nitrofenol (4-nitro-m-krezol; PNMC), którego ilość w 1 kg DEP ocenia się na 28 mg.
Wcześniejsze badania wykazały, że u ssaków PNMC posiada zarówno własności estrogenowe
(Furuta i in., 2004), jak i antyestrogenowe (Taneda i in., 2004; Li i in., 2006). U ptaków
oddziaływanie tego ksenobiotyku na czynność jajnika nie jest znane. Dlatego też celem
podjętych badań było określenie wpływu PNMC na sekrecję estradiolu (E2) i progesteronu
(P4) z pęcherzyków jajnikowych kury w warunkach in vitro.
Kury linii nieśnej Hy-Line Brown (n=6) w wieku 28 tyg. utrzymywano w reżimie
świetlnym 14L:10D i żywiono do woli (mieszanka DJ). Ptaki dekapitowano 2 h po zniesieniu
jaja. Z jajnika izolowano małe (SWF; 1-4 mm) i duże (LWF; 4-8 mm) białe pęcherzyki i trzy
największe żółte pęcherzyki przedowulacyjne (F3-F1; 20-36 mm). Białe pęcherzyki oraz
fragmenty warstwy osłonki i ziarnistej pęcherzyków F3-F1 inkubowano w temp. 39°C przez
24 h w medium Eagle’a z dodatkiem PNMC w stężeniu 0 (kontrola), 1, 10 lub 100 µM,
owczego LH (oLH: 10 ng/ml) oraz kombinacji oLH (10 ng/ml) z PNMC (10 µM). Po
inkubacji zbierano medium i przechowywano w temp. -20°C do czasu oznaczenia stężenia E2
i P4 metodą RIA. Wyniki poddano analizie statystycznej; istotność różnic między średnimi
oceniano przy P<0,05.
PNMC w sposób dawko zależny zwiększył sekrecję E2 z obu klas białych
pęcherzyków oraz warstwy osłonki żółtych pęcherzyków F3 (P<0,05). Nie stwierdzono
istotnego wpływu PNMC na wydzielanie E2 z pęcherzyków F2, natomiast w przypadku
osłonki pęcherzyka F1 badany nitrofenol zmniejszył sekrecję tego steroidu (P<0,05). PNMC
istotnie (P<0,05) zwiększył stymulowaną przez oLH sekrecję E2 z białych pęcherzyków
SWF, natomiast zmniejszył z pęcherzyków LWF i F3 (P<0,05). Badany nitrofenol istotnie
zwiększył wydzielanie P4 z warstwy ziarnistej pęcherzyków przedowulacyjnych F3-F1
(P<0,05). Związek ten hamował stymulowaną przez oLH sekrecję P4 z tych pęcherzyków
(P<0,01).
Uzyskane wyniki wskazują, że PNMC jest istotnym modulatorem podstawowej i
stymulowanej przez LH sekrecji E2 i P4 z pęcherzyków jajnikowych kury. Nie można
wykluczyć, że efekty działania PNMC związane są z wpływem tego związku na proces
steroidogenezy pęcherzykowej. Sprawdzenie tej hipotezy wymaga dalszych badań.
Praca finansowana z DS-3243/KFiEZ
Furuta C., Suzuki A.K., Taneda S, i in., 2004. Biol. Reprod., 70: 1527-1533.
Li C., Taneda S., Suzuki A.K., i in., 2006. J. Endocrinol., 543: 194-199.
Taneda S., Mori Y., Kamata K., i in., 2004. Biol. Pharm. Bull., 27: 835-837.