docGmina Sochocin – Zachód"
download 
Reklamacja Transkrypt
Gmina Sochocin – Zachód"
PROGNOZA NA ODDZIAŁYWANIA ŚRODOWISKO DLA POTRZEB ZMIANY MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO „Gmina Sochocin – Zachód” Ciechanów, październik 2013 rok 2 Spis treści W S T Ę P .............................................................................................................................. 3 1. Informacja o zawartości, głównych celach projektu zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego „Gmina Sochocin – Zachód” oraz jego powiązania z innymi dokumentami .......................................................................................................... 5 2. Informacja o metodach zastosowanych przy sporządzaniu prognozy .............................. 12 3. Propozycje dotyczące przewidywanych metod analizy skutków realizacji postanowień projektu zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego „Gmina Sochocin – Zachód” oraz częstotliwości jej przeprowadzania .......................................................... 13 4. Istniejący stan środowiska oraz potencjalne zmiany tego stanu w przypadku braku realizacji projektowanego dokumentu .............................................................................. 14 4.1. Charakterystyka stanu i funkcjonowania środowiska ................................................................ 14 4.2. Potencjalne zmiany środowiska w przypadku braku realizacji zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego „Gmina Sochocin – Zachód” ........................................... 24 5. Stan środowiska na obszarach objętych przewidywanym znaczącym oddziaływaniem ... 27 6. Istniejące problemy ochrony środowiska istotne z punktu widzenia realizacji projektowanego dokumentu, w szczególności dotyczące obszarów podlegających ochronie na podstawie ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 roku o ochronie przyrody ........... 29 7. Cele ochrony środowiska ustanowione na szczeblu międzynarodowym i krajowym oraz sposoby ich realizacji w projekcie planu ........................................................................... 33 8. Przewidywane znaczące oddziaływania........................................................................... 34 9. Informacja o transgranicznym oddziaływaniu na środowisko ........................................... 47 10. Rozwiązania mające na celu zapobieganie, ograniczanie lub kompensację przyrodniczą negatywnych oddziaływań na środowisko ................................................... 47 11. Rozwiązania alternatywne do rozwiązań zawartych w projektowanym dokumencie wraz z uzasadnieniem ich wyboru oraz opis metod dokonania oceny prowadzącej do tego wyboru albo wyjaśnienie braku rozwiązań alternatywnych - biorąc pod uwagę cele i geograficzny zasięg dokumentu oraz cele i przedmiot ochrony obszaru Natura 2000 oraz integralność ..................................................................................................................... 51 12. Streszczenie w języku niespecjalistycznym ................................................................. 53 Podstawa prawna i wykorzystane materiały ......................................................................... 55 3 WSTĘP Celem niniejszej prognozy oddziaływania na środowisko jest między innymi określenie i ocena skutków wpływu ustaleń zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dotyczącego zachodniej części gminy Sochocin na środowisko przyrodnicze i warunki życia ludzi w aspekcie ekorozwoju. Zakres przestrzenny opracowania obejmuje obszar położony we wsiach: Baraki, Budy Gutarzewskie, Ciemniewo, Gutarzewo, Kępa, Koliszewo, Podsmardzewo i Smardzewo określony w uchwałach Rady Gminy Sochocin: Nr XVII/127/2012 z dnia 28 listopada 2012 roku; w sprawie przystąpienia do sporządzenia zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego „Gmina Sochocin – Zachód dla terenów położonych we wsiach: Baraki, Budy Gutarzewskie, Ciemniewo, Gutarzewo, Kępa, Koliszewo, Podsmardzewo i Smardzewo; Nr XXIV/193/2013 z dnia 20 września 2013 r. w sprawie przystąpienia do sporządzenia zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego Gminy Sochocin dla terenu położonego we wsi Smardzewo. Uwzględnia również powiązania z sąsiednimi terenami w zakresie: zasobów i walorów przyrodniczych, ciągłości powiązań ekologicznych oraz jakości poszczególnych elementów środowiska. Szczegółowy zakres zagadnień, które powinna zawierać prognoza oddziaływania na środowisko określa art. 51 ust. 2 ustawy z dnia 3 października 2008 roku o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko. Dotyczy to wszystkich projektów dokumentów planistycznych – także miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, dla których obecnie nie ma już odrębnych uregulowań w tym zakresie. Niniejsze opracowanie: 1) zawiera: a) informacje o zawartości, głównych celach projektowanego dokumentu oraz jego powiązaniach z innymi dokumentami, b) informacje o metodach zastosowanych przy sporządzaniu prognozy, c) propozycje dotyczące przewidywanych metod analizy skutków realizacji postanowień projektowanego dokumentu oraz częstotliwości jej przeprowadzania, d) informacje o możliwym transgranicznym oddziaływaniu na środowisko, e) streszczenie sporządzone w języku niespecjalistycznym; 4 2) określa, analizuje i ocenia: a) istniejący stan środowiska oraz potencjalne zmiany tego stanu w przypadku braku realizacji projektowanego dokumentu, b) stan środowiska na obszarach objętych przewidywanym znaczącym oddziaływaniem, c) istniejące problemy ochrony środowiska istotne z punktu widzenia realizacji projektowanego dokumentu, w szczególności dotyczące obszarów podlegających ochronie na podstawie ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody, d) cele ochrony środowiska ustanowione na szczeblu międzynarodowym, wspólnotowym i krajowym, istotne z punktu widzenia projektowanego dokumentu, oraz sposoby, w jakich te cele i inne problemy środowiska zostały uwzględnione podczas opracowywania dokumentu, e) przewidywane znaczące oddziaływania, pośrednie, wtórne, skumulowane, w tym oddziaływania bezpośrednie, krótkoterminowe, średnioterminowe i długoterminowe, stałe i chwilowe oraz pozytywne i negatywne, na cele i przedmiot ochrony obszaru Natura 2000 oraz integralność tego obszaru, a także na środowisko, a w szczególności na: różnorodność biologiczną, ludzi, zwierzęta, rośliny, wodę, powietrze, powierzchnię ziemi, krajobraz, klimat, zasoby naturalne, zabytki, dobra materialne, z uwzględnieniem zależności między tymi elementami środowiska i między oddziaływaniami na te elementy; 3) przedstawia: a) rozwiązania mające na celu zapobieganie, ograniczanie lub kompensację przyrodniczą negatywnych oddziaływań na środowisko, mogących być rezultatem realizacji projektowanego dokumentu, w szczególności na cele i przedmiot ochrony obszaru Natura 2000 oraz integralność tego obszaru, b) biorąc pod uwagę cele i geograficzny zasięg dokumentu oraz cele i przedmiot ochrony obszaru Natura 2000 oraz integralność tego obszaru - rozwiązania alternatywne do rozwiązań zawartych w projektowanym dokumencie wraz z uzasadnieniem ich wyboru oraz opis metod dokonania oceny prowadzącej do tego wyboru albo wyjaśnienie braku rozwiązań alternatywnych, w tym wskazania napotkanych trudności wynikających z niedostatków techniki lub luk we współczesnej wiedzy. Zakres i stopień szczegółowości opracowania został uzgodniony z określonymi ustawowo organami. Dla projektów miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego organami uzgadniającymi są regionalny dyrektor ochrony środowiska i państwowy powiatowy inspektor sanitarny. 5 1. Informacja o zawartości, głównych celach projektu zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego „Gmina Sochocin – Zachód” oraz jego powiązania z innymi dokumentami Projekt zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego „Gmina Sochocin – Zachód” (projekt planu) dotyczy obszaru położonego w zachodniej części gminy Sochocin o łącznej powierzchni około 99 ha. Projekt planu sporządzany jest w związku z uchwałą Rady Gminy Sochocin Nr XVII/127/2012 z dnia 28 listopada 2012 roku w sprawie przystąpienia do sporządzenia zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego „Gmina Sochocin – Zachód”, dla terenów położonych we wsiach: Baraki, Budy Gutarzewskie, Ciemniewo, Gutarzewo, Kępa, Koliszewo, Podsmardzewo i Smardzewo oraz uchwałą Rady Gminy Sochocin Nr XXIV/193/2013 z dnia 20 września 2013 r. w sprawie przystąpienia do sporządzenia zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego Gminy Sochocin dla terenu położonego we wsi Smardzewo. Obejmuje część tekstową, stanowiącej treść uchwały (projektu planu), która składa się z czterech rozdziałów: I. Ustalenia ogólne; II. Ustalenia dotyczące całego obszaru objętego planem; III. Ustalenia szczegółowe dotyczące wyznaczonych terenów: 1. Baraki, 2. Budy Gutarzewskie, 3. Ciemniewo, 4. Gutarzewo, 5. Kępa, 6. Koliszewo, 7. Podsmardzewo, 8. Podsmardzewo. IV. Ustalenia końcowe. Integralną częścią projektu planu jest również część graficzna, na którą składa się 17 rysunków w skali 1:2 000, rozstrzygnięcie o sposobie rozpatrzenia uwag do projektu planu i rozstrzygnięcie o sposobie realizacji zapisanych w planie inwestycji z zakresu infrastruktury technicznej, które należą do zadań własnych gminy oraz zasadach ich finansowania. W granicach obszaru objętego planem wyznaczone zostały tereny o różnym przeznaczeniu i różnych zasadach zagospodarowania, oznaczone odpowiednimi symbolami i liniami rozgraniczającymi, zgodnie z rysunkiem planu. Są to: - tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej (z usługami nieuciążliwymi jako funkcją uzupełniającą), oznaczone na rysunku planu symbolem MN; 6 - tereny zabudowy rekreacji indywidualnej, oznaczone na rysunku planu symbolem ML; - tereny zabudowy zagrodowej w gospodarstwach rolnych, oznaczone na rysunku planu symbolem RM; - tereny usług, oznaczone na rysunku planu symbolem U; - teren zabytkowego parku podworskiego, oznaczony na rysunku planu symbolem ZPZ; - tereny upraw rolnych i zieleni nieurządzonej, oznaczone na rysunku planu symbolem R.Z; - tereny lasów, oznaczone na rysunku planu symbolem ZL; - tereny przeznaczone do zalesienia, oznaczone na rysunku planu symbolem ZLD; - tereny dróg publicznych: - drogi główne klasy G, oznaczone na rysunku planu symbolem KDG; - drogi zbiorcze klasy Z - KDZ; - drogi lokalne klasy L - KDL; - drogi dojazdowe klasy D - KDD; - tereny dróg wewnętrznych oznaczone na rysunku planu symbolem KDW. Celem regulacji zawartych w planie jest: stworzenie warunków dla aktywizacji społeczno – gospodarczej gminy Sochocin, umożliwienie zmiany dotychczasowego sposobu zagospodarowania terenów objętych planem, określenie: przeznaczenia terenów oraz linii rozgraniczających tereny o różnym przeznaczeniu lub różnych zasadach zagospodarowania; zasad ochrony i kształtowania ładu przestrzennego; wymagań wynikających z potrzeb kształtowania przestrzeni publicznych, zasad ochrony środowiska, przyrody i krajobrazu kulturowego; zasad ochrony dziedzictwa kulturowego i zabytków; parametrów i wskaźników kształtowania zabudowy i zagospodarowania terenu, w tym linii zabudowy, gabarytów obiektów i wskaźników intensywności zabudowy; szczegółowych zasad i warunków scalania i podziału nieruchomości; granic i sposobów zagospodarowania terenów podlegających ochronie, ustalonych na podstawie odrębnych przepisów, a także obszarów szczególnego zagrożenia powodzią i obszarów osuwania się mas ziemnych; szczególnych warunków zagospodarowania terenów oraz ograniczenia w ich użytkowaniu, w tym zakaz zabudowy; zasad modernizacji, rozbudowy i budowy systemów komunikacji i infrastruktury technicznej; 7 sposobu i terminów tymczasowego zagospodarowania, urządzania i użytkowania terenów; stawek procentowych, na podstawie których ustala się jednorazową opłatę z tytułu wzrostu wartości nieruchomości na skutek uchwalenia planu. Podstawą merytoryczną rozwiązań funkcjonalno-przestrzennych oraz innych ustaleń zawartych w projekcie planu, z punktu widzenia stanu i funkcjonowania środowiska, jego wrażliwości i odporności na degradację, zdolności do regeneracji walorów i zasobów było opracowanie ekofizjograficzne. Rozpoznanie uwarunkowań przyrodniczych realizacji określonych funkcji przestrzeni możliwe było również dzięki przeprowadzonej wizji terenu objętego projektem planu. W procesie przygotowywania projektu planu uwzględnione zostały również dokumenty planistyczno-programowe dotyczące obszaru gminy, powiatu i województwa. Są to następujące dokumenty: 1. Gminne Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Sochocin przyjęte zostało uchwałą Rady Gminy Sochocin Nr XV/78/2000 z dnia 22 września 2000 roku i zmienione uchwałą Rady Gminy Sochocin Nr IV/25/2007 z dnia 31 stycznia 2007 roku1. Wielokierunkowe rozpoznanie uwarunkowań rozwoju gminy pozwoliło na identyfikację grup problemów wymagających rozwiązania, które sformułowano jako cele rozwoju gminy. Jako główny cel rozwoju gminy Sochocin przyjęto: Osiągnięcie wszechstronnego rozwoju obszaru zapewniającego poprawę życia mieszkańców, ograniczenie strefy ubóstwa i bezrobocia, przy zachowaniu równowagi między aktywnością gospodarczą a ochroną środowiska przyrodniczego i kulturowego, poszanowaniem zasobów z uwagi na ich ograniczoność. W dostosowaniu do pełnionych zadań, studium składa się z dwóch części. Część I zawiera uwarunkowania i diagnozę stanu zagospodarowania przestrzennego gminy, część II - kierunki zagospodarowania przestrzennego gminy. Podstawowe zasady zagospodarowania przestrzennego gminy Sochocin określone zostały w odniesieniu do wyodrębnionych w strukturze wewnętrznej obszaru stref: Strefa A - o podwyższonym reżimie ochrony z dominującą funkcją turystycznowypoczynkową i rolnictwem organicznym w granicach obszaru chronionego krajobrazu; Strefa B - leśno-rolniczej przestrzeni produkcyjnej o zwiększonym reżimie ochrony z osadnictwem wiejskim rozproszonym; 1 Obszar dla którego dokonano zmiany funkcji, wskazany został w uchwale Rady Gminy nr XX/132/2006 z dnia 21 marca 2006 r. i dotyczy części obrębu geodezyjnego Kępa. 8 Strefa C - strefa rolniczej przestrzeni produkcyjnej z osadnictwem wiejskim skupionym w historycznie wykształconych ośrodkach oraz częściowo rozproszonym. Zasady te zostały sformułowane w zakresie: 1) budownictwa i architektury krajobrazu; 2) w zakresie gospodarki leśnej; 3) w zakresie gospodarki rolnej i melioracji. Program ochrony środowiska gminy Sochocin sporządzony został w 2004 roku. Określa priorytety i działania ekologiczne gminy, które są zgodne z polityką ekologiczną państwa, województwa i powiatu. Program będzie realizowany przez cele długoterminowe (priorytety) obejmujące lata 2004 – 2011 oraz przez cele krótkoterminowe (cele szczegółowe) w ramach każdego z celów długoterminowych realizowane w latach 2004 – 2007. Cele długoterminowe sformułowane zostały w sposób następujący: Priorytet 1. Racjonalna gospodarka odpadami i zmniejszenie zagrożenia ekologicznego; Priorytet 2. Racjonalna gospodarka wodno – ściekowa i ochrona wód; Priorytet 3. Dążenie do utrzymania dobrej jakości powietrza; Priorytet 4. Dążenie do podnoszenia i utrzymywania jak najwyższej jakości gleb; Priorytet 5. Ochrona walorów przyrodniczych i zwiększenie lesistości gminy; Priorytet 6. Edukacja ekologiczna. Program ochrony środowiska jest narzędziem wdrażania polityki ekologicznej w gminie. Oznacza to konieczność monitorowania zmian zachodzących w gminie poprzez regularne ocenianie stopnia jego realizacji w odniesieniu do stopnia realizacji założonych działań, przyjętych celów, a także ustalania rozbieżności pomiędzy założonymi celami i działaniami a ich wykonaniem. Monitoring ma istotne znaczenie informacyjne ale głównym jego celem jest usprawnienie procesów zarządzania Programem. Zarządzanie to dotyczy zarówno działań bieżących jak i okresowo dokonywanych ocen i aktualizacji celów i priorytetów. System monitoringu Programu ochrony środowiska składa się z monitoringu społecznego (odczucia i skutki) oraz: - monitoringu środowiska realizowanego przez Wojewódzką Inspektorat Ochrony Środowiska przy udziale innych jednostek organizacyjnych i naukowo – badawczych (np. IMiGW, RZGW); - monitoringu Programu realizowanego przy pomocy systemu mierników jego efektywności: ekonomicznych (związanych z procesem finansowania inwestycji ochrony środowiska), ekologicznych (określających stan środowiska i jego zmiany) i społecznych: (np. udział społeczeństwa w działaniach związanych z ochroną środowiska). 9 Strategia rozwoju gminy Sochocin na lata 2007-2015 jest wykładnią priorytetów, jakimi powinien kierować się samorząd lokalny przy podejmowaniu istotnych decyzji i planowaniu budżetu gminy do 2015 roku. Dokument ten uwzględnia uwarunkowania i szanse, które wynikają ze wstąpienia Polski do Unii Europejskiej i które pozwolą na przekształcenie gminy Sochocin w dobrze funkcjonującą gminę na poziomie europejskim. Punktem wyjścia dla opracowania Strategii były uwarunkowania rozwoju gminy, z jej słabymi i mocnymi stronami oraz wynikającymi z nich szansami i zagrożeniami. Przeprowadzone analizy były pomocne do określenia misji gminy odpowiadającej potrzebom i aspiracjom jej mieszkańców, która została sformułowana następująco: Poprawa jakości życia mieszkańców gminy Sochocin poprzez społeczno–gospodarczy i przestrzenny rozwój gminy. Określając misję gminy wskazano cztery cele strategiczne dla wyznaczonych polityk (Polityka społeczna - Cel 1. Sochocin gminą wysokiego poziomu życia mieszkańców; Polityka gospodarcza - Cel 2. Sochocin gminą stabilnej gospodarki; Polityka ekologiczna - Cel 3. Sochocin gminą przyjazną dla środowiska; Polityka przestrzenna - Cel 4. Sochocin gminą planowego rozwoju przestrzennego) oraz i cele operacyjne, które wiążą się ze sobą i uzupełniają w ramach obszarów strategicznych: Tak określoną wizję rozwoju gminy należy traktować jako proces rozwojowy, przyczyniający się do wzrostu konkurencyjności i rangi gminy przede wszystkim w otoczeniu regionalnym i krajowym. Przyszłość gminy Sochocin w nowej sytuacji społeczno-gospodarczej kraju (po wstąpieniu do Unii Europejskiej), w dużym stopniu uzależniona będzie od jej mieszkańców. Wiedza, umiejętności, kreatywność i przedsiębiorczość społeczności lokalnej mają coraz większy udział w stymulowaniu rozwoju gospodarczego. Jedną z podstawowych przesłanek umożliwiających realizację Strategii jest określenie źródeł ich finansowania, którymi będą środki pochodzące z budżetu oraz środki pozabudżetowe (np. pozyskane z Europejskiego Funduszu Społecznego, Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Mazowieckiego, Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 – 2013). Lokalny plan rozwoju gminy Sochocin na lata 2007-2013 jest po Strategii rozwoju gminy Sochocin na lata 2007-2015 drugim dokumentem programującym. Uszczegóławia on zapisy Strategii, nadając im charakter operacyjny. Uwzględnia wszystkie obszary określone w Strategii i wytycza dla nich trzy przekrojowe kierunki rozwoju. Są to: Rozwój rolnictwa i innych alternatywnych źródeł dochodu; Rozwój infrastruktury technicznej ze szczególnym uwzględnieniem działań na rzecz poprawy środowiska naturalnego; Rozwój infrastruktury społecznej, turystyki i kultury. 10 Na podstawie celów wyznaczonych w Strategii, formułuje kierunki działań do 2013 roku. Do każdego kierunku przyporządkowane są konkretne zadania, których realizacja powinna przyczynić się do rozwoju gminy Sochocin - gminy o nowoczesnym rolnictwie, czystym środowisku naturalnym, gdzie człowiek i przyroda wzajemnie się uzupełniają. Plan rozwoju lokalnego służy jako punkt odniesienia dla działań o charakterze rozwojowym, podejmowanych wyłącznie z zasobów środków własnych, jak również pozwoli określić wysokość interwencji z funduszy unijnych. Stanowi kompleksową, perspektywiczną koncepcję określającą cele rozwoju oraz warunki, zasady i etapy ich osiągania. Będzie pomocny w ubieganiu się o środki finansowe z funduszy strukturalnych Unii Europejskiej, dlatego jego ważną częścią jest system finansowania zadań w obecnym okresie programowania Unii Europejskiej (20072013). Przy tworzeniu dokumentu punktem odniesienia była diagnoza, która pozwoliła na ogólną ocenę stanu istniejącego i wyznaczenie głównych kierunków rozwoju gminy Sochocin. Instrument ten umożliwi podejmowanie decyzji w najbliższej przyszłości. 2. Powiatowe Strategia rozwoju powiatu płońskiego stanowi podstawę racjonalnej polityki i działalności rozwojowej powiatu płońskiego. Składa się z trzech części: - Część I – Opis sytuacji istniejącej - zawiera szeroką analizę uwarunkowań w sferze przyrodniczej, społecznej i gospodarczej; - Część II - Uwarunkowania rozwoju - Analiza SWOT – określa możliwości rozwoju powiatu; - Część III – Cele – formułuje strategiczne cele powiatu płońskiego. W zakresie ochrony środowiska przyjęte zostały następujące cele: dbałość o utrzymanie i poprawę stanu naturalnego środowiska, oszczędne gospodarowanie zasobami, wspieranie technologii przyjaznych środowisku oraz propagowanie ekologicznego stylu produkcji i konsumpcji. Program ochrony środowiska wraz z planem gospodarki odpadami w powiecie płońskim do 2011 r. określa priorytety i działania zmierzające do realizacji misji sformułowanej następująco: Zarządzanie środowiskiem szansą zrównoważonego rozwoju powiatu płońskiego. Dokument stanowi również podstawę realizacji strategicznych działań z zakresu ochrony środowiska naturalnego i gospodarki odpadami na obszarze powiatu płońskiego. Jest także źródłem informacji o przyrodniczych uwarunkowaniach rozwoju powiatu. 11 Program zawiera zadania dla dwóch etapów: tj. zadania realizowane w latach 2004– 2007 oraz realizowane do roku 2011. Określone w Programie główne priorytety ekologiczne powiatu (zmniejszenie zanieczyszczenia środowiska naturalnego, ochrona wód i racjonalna gospodarka ściekowa, kształtowanie krajobrazu leśnego, zapobieganie i przeciwdziałanie zagrożeniom ekologicznym i zgodna z prawem gospodarka odpadami, edukacja ekologiczna, zrównoważony rozwój gospodarczy) oraz przyporządkowane im działania zostały uwzględnione zarówno w ustaleniach dotyczących całego obszaru objętego planem jak i (pośrednio) w ustaleniach szczegółowych dotyczących wyznaczonych terenów. Realizacja przyjętych w Programie celów umożliwi harmonijny rozwój społeczno- gospodarczy powiatu płońskiego oraz stworzy warunki do poprawy jakości życia i zrównoważonego rozwoju. Ważne znaczenie w aspekcie zagospodarowania przestrzennego gminy Sochocin mają również dokumenty wojewódzkie: Strategia rozwoju województwa mazowieckiego do roku 2020 Program ochrony środowiska województwa mazowieckiego na lata 2011-2014 z uwzględnieniem perspektywy do 2018 roku oraz Program zwiększania lesistości dla województwa mazowieckiego do roku 2020. Strategia rozwoju województwa mazowieckiego do roku 2020, stanowiąca aktualizację Strategii z roku 2001, uchwalona została przez Sejmik Województwa Mazowieckiego w dniu 29 maja 2006 r. uchwałą Nr 78/062. W dokumencie znajdują się zapisy celów i kierunki działań uwzględniające zmiany zewnętrznych i wewnętrznych uwarunkowań rozwoju regionu, a także determinanty unijnej i krajowej polityki regionalnej. Strategia konstytuuje działania podejmowane przez władze województwa, jest też ważnym punktem odniesienia dla powstających na poziomie województwa dokumentów programowych i planistycznych, w tym regionalnego programu operacyjnego, strategii sektorowych, programów, planów i działań. Program ochrony środowiska województwa mazowieckiego na lata 2011-2014 z uwzględnieniem perspektywy do 2018 roku stanowi aktualizację dokumentu z 2007 roku. Przyjęty został przez Sejmik Województwa Mazowieckiego Uchwałą Nr 104/12 z dnia 13 kwietnia 2012 roku. Jest to już trzeci program ochrony środowiska jaki został opracowany dla Mazowsza. Sporządzony został w układzie zbliżonym do układu Polityki ekologicznej państwa w latach 2009-2012 z perspektywą do roku 2016. 2 W wyniku zmiany sytuacji społeczno-gospodarczej oraz uwarunkowań prowadzenia polityki rozwoju, zaistniała konieczność aktualizacji tego dokumentu. Projekt zaktualizowanej Strategii rozwoju województwa mazowieckiego do 2030 roku przeszedł już etap konsultacji społecznych i na posiedzeniu 9 września 2013 roku, Sejmik Województwa Mazowieckiego skierował dokument pod obrady komisji sejmikowych http://www.mazovia.pl/aktualnosci/art,4168,z-posiedzenia-sejmiku-wojewodztwa-mazowieckiego.html 12 Program uwzględnia najważniejsze uwarunkowania środowiskowe wynikające z opracowań strategicznych, określa konieczne przedsięwzięcia oraz szacunkowe koszty niezbędne do ich wykonania, wskazuje realizatorów poszczególnych działań, a tym samym stanowi politykę ekologiczną województwa mazowieckiego. Program jest spójny z nadrzędnym dokumentem wytyczającym cele i kierunki działań w zakresie polityki ekologicznej województwa jakim jest Strategia rozwoju województwa mazowieckiego do roku 2020 i stanowi jej uszczegółowienie w odniesieniu do zagadnień środowiskowych. Program zwiększania lesistości dla województwa mazowieckiego do roku 2020 – uchwalony został przez Sejmik Województwa Mazowieckiego w dniu 19 lutego 2007 roku uchwałą Nr 18/07. Stanowi cenny materiał wyjściowy do rozpoznania uwarunkowań przyrodniczych i społeczno – gospodarczych, nakreśla docelową wizję systemu obszarów leśnych regionu, a także wskazuje konkretną przestrzeń, w obrębie której samorządy gminne powinny rozważać zmiany przeznaczenia gruntów w tym kierunku. 2. Informacja o metodach zastosowanych przy sporządzaniu prognozy Podstawowym celem niniejszej prognozy jest określenie wpływu, na środowisko przyrodnicze oraz na zdrowie i warunki życia ludzi, realizacji ustaleń projektu zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego „Gmina Sochocin – Zachód” opracowanego dla terenów położonych we wsiach: Baraki, Budy Gutarzewskie, Ciemniewo, Gutarzewo, Kępa, Koliszewo, Podsmardzewo i Smardzewo, określonych w uchwale Rady Gminy Sochocin Nr XVII/127/2012 z dnia 28 listopada 2012 roku w sprawie przystąpienia do sporządzenia zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Sochocin oraz uchwale Rady Gminy Sochocin Nr XXIV/193/2013 z dnia 20 września 2013 r. w sprawie przystąpienia do sporządzenia zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego Gminy Sochocin dla terenu położonego we wsi Smardzewo. Prognoza oddziaływania projektu planu na środowisko opiera się na następujących założeniach: procesy zachodzące obecnie w środowisku będą dalej występować przy zmianie jedynie ich intensywności; sporządzone opracowanie ekofizjograficzne3 stanowi stan odniesienia dla charakterystyki stanu i funkcjonowania środowiska przyrodniczego; Zawarte w opracowaniu ekofizjograficznym informacje posłużyły do analizy funkcjonowania środowiska przyrodniczego w chwili obecnej i porównania go z przewidywanymi zmianami w wyniku realizacji ustaleń projektu planu; 3 Opracowanie ekofizjograficzne jest dokumentacją sporządzaną przed przystąpieniem do prac planistycznych i ma służyć uwzględnieniu uwarunkowań przyrodniczych w konstruowaniu planu zagospodarowania przestrzennego w celu zapewnienia trwałości podstawowych procesów przyrodniczych oraz odnawialności zasobów środowiska. 13 na ocenę możliwych przemian poszczególnych elementów środowiska wpływ ma stopień realizacji ustaleń planu – założono pełną realizację ustaleń; zagospodarowanie przestrzenne terenów objętych planem i ich sąsiedztwa między innymi w zakresie realizacji infrastruktury technicznej będzie zgodne z kierunkami określonymi w Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Sochocin; równoczesne opracowywanie prognozy oddziaływania na środowisko i projektu planu w celu wypracowania „najkorzystniejszych” dla środowiska rozwiązań. W opracowaniu zastosowano przede wszystkim metodę opisową, którą wykorzystano analizując głównie stan środowiska na obszarach objętych przewidywanym znaczącym oddziaływaniem. Stan środowiska w wielu przypadkach odniesiono do poziomu gminy Sochocin, powiatu płońskiego lub województwa mazowieckiego przy wykorzystaniu dostępnych danych statystycznych z Banku Danych Lokalnych. W punkcie 8. prognozy (Przewidywane znaczące oddziaływania) przeprowadzona została ocena potencjalnego oddziaływania na komponenty środowiska przyrodniczego i zasoby kulturowe. Prognozowane skutki umieszczono w syntetycznej tabeli, przedstawiającej powiązania przyczynowo-skutkowe poszczególnych zamierzeń inwestycyjnych, wynikających z realizacji określonych w projekcie planu funkcji terenów. Dotyczą one terenu objętego projektem planu jak również terenów sąsiednich. Ze względu na ogólny charakter ustaleń planu oraz nieokreślony (prawdopodobnie odległy) horyzont czasowy ich realizacji, bardzo utrudnione jak i obciążone poważnym błędem byłoby wykonanie oceny o dużej szczegółowości. 3. Propozycje dotyczące przewidywanych metod analizy postanowień projektu zmiany miejscowego planu przestrzennego „Gmina Sochocin – Zachód” oraz przeprowadzania skutków realizacji zagospodarowania częstotliwości jej W obowiązujących przepisach prawnych nie ma bezpośredniego odniesienia do metod analizy skutków realizacji postanowień miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego ani częstotliwości ich przeprowadzania. Punktem wyjścia do tych analiz może być art. 32. ustawy z dnia 27 marca 2003r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym: ust.1. W celu oceny aktualności studium i planów miejscowych wójt, burmistrz albo prezydent miasta dokonuje analizy zmian w zagospodarowaniu przestrzennym gminy, ocenia postępy w opracowywaniu planów miejscowych i opracowuje wieloletnie programy ich sporządzania w nawiązaniu do ustaleń studium z uwzględnieniem ,…, wniosków w sprawie sporządzenia lub zmiany planu miejscowego. 14 ust.2. Wójt, burmistrz albo prezydent miasta przekazuje radzie gminy wyniki analiz, o których mowa w ust. 1, po uzyskaniu opinii gminnej lub innej właściwej, w rozumieniu art. 8, komisji urbanistyczno-architektonicznej, co najmniej raz w czasie kadencji rady (…). Przeprowadzona analiza zmian w zagospodarowaniu przestrzennym stanowić może element oceny skutków realizacji postanowień planu na środowisko. Ponieważ projekt planu zawiera szereg ustaleń minimalizujących negatywny jego wpływ (m.in. Zasady ochrony środowiska, przyrody i krajobrazu kulturowego w Rozdziale II. Ustalenia dotyczące całego obszaru objętego planem), nie przewiduje się potrzeby wykonywania szczegółowej analizy skutków jego realizacji w zakresie oddziaływania na środowisko. Szczególnie istotny dla utrzymania aktualnego stanu środowiska jest zakaz lokalizacji przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko, określonych w przepisach odrębnych, za wyjątkiem dróg oraz sieci i urządzeń infrastruktury technicznej. W dalszej perspektywie czasowej istotne byłoby również prowadzenie cyklicznych obserwacji dotyczących użytkowania gruntów (użytki rolne, lasy, zalesienia, tereny zainwestowane: osiedlowe i komunikacyjne) przy sporządzaniu oceny aktualności planów miejscowych tj. przynajmniej 1 raz na 4 lata 4. W zakresie jakości poszczególnych komponentów środowiska (powietrze, wody powierzchniowe, wody podziemne, gleby, klimat akustyczny) analizy mogą być prowadzone w oparciu o dane uzyskane z państwowego monitoringu środowiska oraz na podstawie, sporządzanych raportów z wykonania gminnego programu ochrony środowiska. 4. Istniejący stan środowiska oraz potencjalne zmiany tego stanu w przypadku braku realizacji projektowanego dokumentu 4.1. Charakterystyka stanu i funkcjonowania środowiska Charakterystyka stanu i funkcjonowania środowiska przeprowadzona w niniejszym opracowaniu obejmuje zasoby przyrodnicze stanowiące ważne uwarunkowania rozwoju przestrzennego gminy oraz jakość środowiska związana przede wszystkim z presją ze strony człowieka. Szczegółowy opis stanu i funkcjonowania środowiska przyrodniczego na obszarze objętym planem oraz w odniesieniu do niektórych komponentów środowiska – również na terenach sąsiednich, zawiera wykonane, na etapie przystąpienia do sporządzenia projektu planu, opracowanie ekofizjograficzne5. 4 Zgodnie z art. 32 ust. 1i ust. 2 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym w celu oceny aktualności studium i planów miejscowych wójt, burmistrz albo prezydent miasta dokonuje analizy zmian w zagospodarowaniu przestrzennym gminy, ocenia postępy w opracowywaniu planów miejscowych i opracowuje wieloletnie programy ich sporządzania w nawiązaniu do ustaleń studium, z uwzględnieniem decyzji zamieszczonych w rejestrach oraz wniosków w sprawie sporządzenia lub zmiany planu miejscowego. Wójt, burmistrz albo prezydent miasta przekazuje radzie gminy wyniki z tych analiz, po uzyskaniu opinii gminnej lub innej właściwej komisji urbanistyczno-architektonicznej, co najmniej raz w czasie kadencji rady. 5 Zakres opracowania ekofizjograficznego reguluje Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 września 2002 roku w sprawie opracowań ekofizjograficznych. 15 Obszar objęty planem obejmujący to obszar o znacznym zróżnicowaniu hipsometrycznym i genetycznym form rzeźby terenu. Stanowi niewielki fragment płaskiej równiny morenowej położonej w przewadze na wysokości 90 – 105 m n.p.m. Ta jednostka geomorfologiczna, utworzona w wyniku budującej działalności lodowca i wód lodowcowych, położona na wysokości 110-125 m n.p.m., stanowi fragment większej jednostki - Równiny Raciąskiej6, gdzie ostrość form została złagodzona przez procesy peryglacjalne i postglacjalne. Dość monotonna powierzchnia równiny urozmaicona jest pojedynczymi wydmami i ciągami wydmowymi. Generalnie spadek i ukształtowanie terenu nie stwarzają ograniczeń w sposobie użytkowania i zagospodarowania przestrzennego terenów położonych w obrębie równiny morenowej oraz tarasu nadzalewowego rzeki Wkry i Łydy (w dolinie rzeki Raciążnicy nie wykształciły się tarasy wyższe). Ograniczenia w zagospodarowaniu wynikają z występowania obszarów zagrożonych powodzią o prawdopodobieństwie wystąpienia 1% tj. raz na 100 lat zidentyfikowanych w dolinie rzeki Wkry i Łydyni7 oraz wysokiego poziomu wód gruntowych w obrębie tarasu nadzalewowego. W wielu przypadkach wody te, występujące w piaskach lub piaszczystych przewarstwieniach wśród mułków, stabilizują się płycej niż 2 m p.p.t. Występowanie pierwszego, przypowierzchniowego poziomu wód gruntowych8 oraz jego zasobność i głębokość występowania uzależnione jest od budowy geologicznej i rzeźby terenu. Jest to warstwa wodonośna bardzo zmienna i nieciągła. W dolinie rzeki Wkry i jej dopływów zwierciadło wody gruntowej zalega w większości od powierzchni terenu do głębokości około 1 - 2 m p.p.t. Dla osadnictwa najbardziej przydatne są tereny lekko nachylone stwarzające dobre warunki spływu wód atmosferycznych. Zróżnicowane stosunki wodne oraz różny skład mechaniczny gruntów ma wpływ na znaczne zróżnicowanie typów i gatunków gleb występujących na analizowanym obszarze. Gleby wykształcone zostały z czwartorzędowych plejstoceńskich piasków i glin oraz holoceńskich utworów deluwialnych, rzecznych i bagiennych. Wykorzystywane są przede wszystkim na potrzeby rolnictwa, które jest wiodącym działem gospodarki w gminie. Użytki rolne zajmują ogółem 7 998 ha, co stanowi 66,8%9 powierzchni gminy. 6 7 8 9 Równina Raciąska – w większości równina piaszczysta o wykształconych wydmach z miejscowymi odsłonięciami glin morenowych. Położona jest na przedpolu zasięgu ostatniego zlodowacenia, wzdłuż odpływu wód glacjalnych, których dawny szlak odzwierciedla dziś górna Wkra i jej dopływ Raciążnica. W opracowanym „Studium dla obszarów nieobwałowanych narażonych na niebezpieczeństwo powodzi – obszary zagrożenia powodziowego” dla rzeki Wkry i Łydyni, na mapach w skali 1:10 000 określony został zasięg przestrzenny zalewu dla wód o przepływach prawdopodobnych 1% (raz na 100 lat) i 5% (raz na 20 lat). Na mapach tych zaznaczone zostały również strefy zagrożenia osuwiskowego. Studium to zachowuje ważność do dnia sporządzenia mapy zagrożenia powodziowego. We wzajemnej więzi hydraulicznej z pierwszą warstwą wodonośną pozostają wody wgłębne, związane z występowaniem na zmiennej głębokości międzymorenowych piasków i żwirów. Na podstawie Strategii rozwoju powiatu płońskiego zawierającej dane z ewidencji gruntów Starostwa Powiatowego w Płońsku. 16 Tabela 1. Struktura użytków rolnych10 w obrębach geodezyjnych objętych zmianą miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego „Gmina Sochocin – Zachód” Obszar Udział użytków rolnych w powierzchni ogółem (%) Struktura użytków rolnych (%) grunty orne sady łąki pastwiska obręb geodezyjny Baraki 72,4 77,8 - 0,7 21,5 obręb geodezyjny Budy Gutarzewskie 78,6 68,4 - 19,4 12,2 obręb geodezyjny Ciemniewo 83,1 59,5 0,1 17,7 22,7 obręb geodezyjny Gutarzewo 75,9 68,1 - 11,0 20,9 obręb geodezyjny Kępa 28,4 75,6 0,4 0,9 23,1 obręb geodezyjny Koliszewo 85,5 75,9 0,1 1,7 22,3 obręb geodezyjny Podsmardzewo 72,6 85,6 - 7,4 7,0 obręb geodezyjny Smardzewo 86,5 91,3 1,2 2,7 4,8 gmina Sochocin 66,8 79,8 0,70 4,5 15,0 powiat płoński 78,6 82,4 2,10 9,9 5,6 Udział użytków rolnych w powierzchni ogółem analizowanych obrębów geodezyjnych (Baraki, Budy Gutarzewskie, Ciemniewo, Gutarzewo, Kępa, Koliszewo, Podsmardzewo i Smardzewo) jest zróżnicowany i związany jest z występowaniem dużych kompleksów leśnych. W Kępie wskaźnik ten jest ponad dwukrotnie niższy od wskaźnika średniego dla gminy Sochocin (28,4% w Kępie – wobec 66,8% w gminie). Udział sadów w strukturze użytków rolnych większości analizowanych obrębów geodezyjnych jest znikomy (do 0,1% powierzchni użytków rolnych), jedynie w Smardzewie udział sadów wynoszący 1,2% jest blisko dwukrotnie wyższy dla analogicznego w skali całej gminy (0,7%). Są to głównie sady przydomowe nie mające większego znaczenia w towarowej produkcji sadowniczej. 10 Wartości szacunkowe – określone na podstawie podstawowego opracowania ekofizjograficznego sporządzonego do obecnie obowiązującego planu, danych statystycznych oraz Strategii rozwoju powiatu płońskiego zawierającej dane z ewidencji gruntów Starostwa Powiatowego w Płońsku. 17 W strukturze użytków rolnych dominują grunty orne, których udział w powierzchni użytków rolnych waha się od 59,5% (Ciemniewo) do 91,3% (Smardzewo). Najlepszymi jakościowo glebami są gleby skupione w 2 - pszennym dobrym kompleksie gleboworolniczym. Do tego kompleksu zaliczane są gleby nieco mniej urodzajne niż do kompleksu pierwszego (przeważnie są to gleby zwięźlejsze i trudniejsze do uprawy) oraz gleby o nieco lżejszym składzie mechanicznym warstw powierzchniowych, lecz tylko te, które na podstawie posiadanych właściwości zalicza się do gleb pszennych. Okresowo są one gorzej przewietrzane albo wykazują nieznaczne niedobory wody. Na glebach tego kompleksu udają się wszystkie rośliny uprawne. W klasyfikacji bonitacyjnej gleby te są zaliczane do klasy III. Największe skupiska gleb o dużych wartościach użytkowych (klasy IIIb) występują w postaci nieregularnych płatów w środkowej części obszaru, na zachód od zwartej zabudowy wsi Budy Gutarzewskie oraz na obu brzegach rzeki Raciążnicy. Z piasków tarasu nadzalewowego wykształciły się gleby V i VI klasy bonitacyjnej i występują one na większości analizowanego obszaru, głównie w jego wschodniej części tj. we wsiach: Baraki, Gutarzewo i Kępa. Skupione są w 6 – żytnim słabym i 7 – żytnim bardzo słabym kompleksie glebowo-rolniczym. W skład kompleksu 6 – go wchodzą głównie gleby wytworzone z piasków słabo gliniastych głębokich oraz piasków gliniastych lekkich podścielonych płytko piaskiem luźnym lub żwirem piaszczystym. Są one ubogie w składniki pokarmowe, nadmiernie przepuszczalne i mają słabą zdolność zatrzymywania wody (są okresowo lub trwale zbyt suche), co staje się czynnikiem ograniczającym działanie stosowanych nawozów mineralnych. Niewykorzystane przez rośliny składniki są bardzo szybko wymywane z gleby. W klasyfikacji bonitacyjnej gleby tego kompleksu zaliczane są do klasy IVb i V. Do kompleksu 7 – żytniego bardzo słabego należą najsłabsze gleby wytworzone z piasków luźnych i piasków słabo gliniastych przechodzących w piasek luźny lub żwir. Gleby te są ubogie w składniki pokarmowe, a jednocześnie przeważnie trwale zbyt suche. Są to gleby klasy bonitacyjnej VIz, głównie przeznaczone pod uprawę roślin zbożowo-pastewnych i ziemniaków. Cechują się niskimi plonami i znikomymi efektami ekonomicznymi. Ponieważ ich użytkowanie rolnicze jest mało efektywne, racjonalnym sposobem zagospodarowania jest na przykład zalesienie. Lokalizacja zalesień powinna zapewniać zmniejszenie rozdrobnienia i rozproszenia kompleksów leśnych oraz tworzenie korytarzy ekologicznych pomiędzy dużymi kompleksami leśnymi. W użytkach zielonych duży udział mają użytki zielone średnie jakościowo (kompleks 2z). Łąki i pastwiska występujące w dolinie rzeki Wkry oraz rzeki Raciążnicy to trwałe użytki zielone zaliczane głównie do IV i V klasy bonitacyjnej. Wykorzystanie gruntów na cele rolnicze jest zróżnicowane przestrzennie, co związane jest głównie z występowaniem lasów i terenów zadrzewionych. 18 Największe kompleksy leśne znajdujące się w północno-zachodniej i północnej części gminy Sochocin od strony północnej sąsiadują z analizowanymi obrębami geodezyjnymi. Mniejsze, izolowane krajobrazowych kompleksy rozproszone są o na dużym znaczeniu pozostałym biocenotycznym obszarze. i Zbiorowiska walorach leśne na analizowanym terenie są analogiczne do zbiorowisk Niziny Północnomazowieckiej, występują tu: bory sosnowe na siedliskach o najniższej żyzności. Głównym składnikiem drzewostanu jest sosna, często występuje brzoza i topola. Bory sosnowe mają słabo rozwinięte podszycie, wykazują niską odporność na antropopresję i wysokie zagrożenie pożarowe. Bory sosnowe świeże na wydmach pełnią funkcje glebochronne, natomiast bory sosnowe wilgotne występujące w obniżeniach międzywydmowych, o wysokim poziomie wody gruntowej, pełnią funkcję wodochronną, stabilizując poziom wód gruntowych na obszarach wydmowych. Występują wyłącznie w uroczysku Kępa – Majorat11; bory mieszane (sosna i dąb) z rozwiniętą warstwą krzewów i runa zajmują siedliska ubogie i średnio żyzne na utworach piaszczystych. Pełnią funkcję glebochronną. Ze względu na wysokie zagrożenie pożarowe i podatność na inwazje szkodników nie powinny być intensywnie wykorzystywane dla potrzeb produkcyjnych ani rekreacyjnych. Niewielkie powierzchnie w dolinie rzeki Wkry na terenach podmokłych i bagiennych zajmują olsy (olsza czarna, wierzba, brzoza). Mają rozwinięte piętro krzewów oraz runa i wykazują duży stopień naturalności. Pełnią funkcję wodochronną poprzez regulację spływów powierzchniowych i ich retencjonowanie. Są ostoją dzikiej zwierzyny w ciągach powiązań faunistycznych. Stanowią dominujący typ zbiorowiska leśnego na analizowanym terenie i terenie gminy Sochocin. lasy łęgowe i olszowe zachowały się one na niewielkim obszarze, na ogół w mozaice z użytkami zielonymi. Lasy łęgowe (wierzby, jesiony, wiązy) rosną w dolinach rzek, lasy olszowe - olsy (olsza czarna, wierzba, brzoza) rosną na terenach podmokłych – bagiennych. Mają rozwinięte piętro krzewów i runa i wykazują wysoki stopień naturalności głównie w składzie drzewostanów. Pełnią funkcję wodochronną poprzez regulację spływów powierzchniowych i ich retencjonowanie oraz są ostoją dzikiej zwierzyny w ciągach powiązań faunistycznych12. Są niekorzystne dla rekreacji ze względu na wilgotność i mroczność siedlisk. Powierzchnie leśne tworzą kompleksy o dużej różnorodności siedliskowej, co sprzyja tworzeniu biocenoz odpornych na antropopresję, w tym na użytkowanie rekreacyjne. Przeważająca część lasów na analizowanym obszarze to lasy suche. 11 12 Zgodnie z Programem Ochrony Środowiska gminy Sochocin, Sochocin 2004 rok. Zgodnie z Programem Ochrony Środowiska gminy Sochocin, Sochocin 2004 rok. 19 Jedynie niewielkie kompleksy leśne położone w dolinach rzecznych (rzeki Wkry, Łydyni i Raciążnicy) charakteryzują się nadmiernym uwilgotnieniem. Kompleksy leśne, znajdujące się w bezpośrednim powiązaniu z system dolin rzecznych i obniżeń terenowych są ważnym walorem środowiska przyrodniczego analizowanego terenu, natomiast ze względu na mało korzystny mikroklimat podmokłych siedlisk ich przydatność do rekreacji jest ograniczona. W dolinach rzeki Wkry, Łydyni i Raciążnicy oraz w obniżeniach terenowych zwierciadło wód gruntowych zalega płycej niż 1,5 m p.p.t. – są to obszary mokre i podmokłe. Na wzniesieniach oraz w dalszej odległości od dolin rzecznych zwierciadło to występuje głębiej, do powyżej 3 m p.p.t. Pierwszy poziom to przypowierzchniowe wody gruntowe, bezpośrednio uzależnione od opadów atmosferycznych. Okresowe wahania zwierciadła wody są również ściśle uzależnione od stanu wody w ciekach. W miarę wzrostu odległości od obszarów dolinnych mniejsza jest ta zależność i wahania okresowe są w większym stopniu zależne od wielkości i intensywności opadów atmosferycznych. Pod względem hydrograficznym analizowany teren znajduje się w bezpośredniej zlewni Wkry oraz: część zachodnia – w zlewni jej prawostronnego dopływu – rzeki Raciążnicy; Całkowita długość rzeki Raciążnicy wynosi 56,9 km, z czego na analizowanym terenie znajduje się 7,4 km odcinek. Rzeka wypływa w rejonie miejscowości Klusek, płynie w kierunku wschodnim i uchodzi do Wkry w okolicach wsi Sochocin na 47 + 500 km rzeki. Raciążnica posiada silnie rozwiniętą sieć rowów i kanałów z licznymi połączeniami w górnym biegu z dorzeczami Sierpienicy i Potoku Zadębie. Raciążnica jest w około 75% uregulowana, w tym na terenie gminy Sochocin uregulowany jest ponad kilometrowy, zachodni odcinek rzeki. Pozostały, dolny bieg rzeki jest w stanie naturalnym: przebieg jest kręty, na trasie widoczne są liczne meandry. Notowane w okresie wiosennym wysokie stany wody są przyczyną lokalnych wystąpień wody z koryta. Towarzyszące takim stanom wód duże prędkości przepływu oraz intensywne podmywanie brzegów na łukach są przyczyną erozji skarp koryta i powstawania lokalnych osuwisk. część wschodnia – w zlewni jej lewostronnego dopływu - rzeki Łydyni; Łydynia to największy dopływ Wkry o długości 72 km, posiadający ujście na północnyzachód od Sochocina, w rejonie Gutarzewa na 48 + 400 km biegu rzeki13. Miejscami, między innymi w dolnym odcinku, nurt rzeki jest wolniejszy, a koryto wcina się głębiej w podłoże i znacznie zwęża. 13 Źródła rzeki znajdują się na Wzniesieniach Mławskich w okolicach wsi Budy Garlińskie w zabagnionym i zatorfionym obszarze. 20 Urozmaicony, kręty bieg rzeki w przyujściowym odcinku sprawia, że brzegi rzeki na terenie gminy Sochocin są poddawane intensywnym procesom erozji. Szczególnie zagrożone osuwiskami są brzegi rzeki na odcinkach: - 0 + 900 1 + 300 (brzeg lewy); - 1 + 900 2 + 050 (brzeg lewy); - od km 3 + 700 do granicy z gminą Ojrzeń (brzeg lewy i prawy). Z dopływów Łydyni na terenie gminy Sochocin znajduje się dolny odcinek rzeki Obrębówki, która uchodzi do Łydyni w sąsiedztwie granicy z gminą Ojrzeń na 3 kilometrze biegu rzeki. Rzeka Wkra o całkowitej długości 249,1 km i powierzchni zlewni 5322 km2 przepływa przez analizowany teren w jego środkowej części. Na ten teren wpływa w rejonie miejscowości Kępa na 56 + 040 km biegu rzeki i dalej płynie w południowo-wschodnim kierunku. Koryto rzeki ma szerokość około 30 m – 45 m (lokalnie osiąga szerokość 60 m) a głębokość - od 2 m do 4 m (lokalnie – 6 m). Przebieg doliny nie tworzy linii prostej, rzeka posiada liczne zakola. Warunki naturalne predysponują Wkrę do turystycznego użytkowania jako wodny szlak kajakowy - rzeka na przeważającej długości posiada liczne walory (meandry, brzegi dostępne w wielu miejscach, niewiele przeszkód wodnych), a spływ nią nie wymaga dużego stopnia zaawansowania w turystyce kajakowej. Ma zatem największe znaczenie w uregulowaniu stosunków wodnych nie tylko analizowanego terenu ale całej gminy Sochocin oraz wpływa na rozwój gospodarczy rejonu. Przez większą część roku Wkra płynie swoim korytem, które jest wypełnione również przy stanach niskich, natomiast przy większych przepływach tj. podczas wiosennych roztopów i letnich wezbrań, płynie całą szerokością doliny. W czasie wysokich stanów wody rzeka zalewa nadbrzeżne pola i łąki. Amplituda wahań ekstremalnych stanów wód waha się od około 0,5 do 1,5 m. Najwyższe stany wód w rzece mają miejsce głównie w okresie zimowym, najniższe przeważnie w lecie. Przy bardzo wysokich stanach wód tj. w czasie wiosennych roztopów, najniżej położone partie dna doliny są okresowo zalewane wodami powodziowymi, przy czym okresowe wylewy nie wykraczają poza obręb tarasu zalewowego14. W opracowanym przez Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Warszawie studium dla obszarów narażonych na niebezpieczeństwo powodzi dla rzeki Wkry, określony został zasięg przestrzenny zalewu w dolinie rzeki dla wód o przepływach maksymalnych o prawdo-podobieństwie pojawiania się równym 0,5% (raz na 200 lat), 1% (raz na 100 lat) oraz 5% (raz na 20 lat). 14 W związku z planowaną zabudową hydrotechniczną Wkry, w tym odbudową piętrzeń w gminie Sochocin w przyszłości można spodziewać się zmian w reżimie wodnym rzeki takich jak wyrównywanie niskich stanów wody, wychwytywanie i sterowanie wodami powodziowymi. 21 Na opracowanych mapach zaznaczone zostały również strefy zagrożenia osuwiskowego. Na analizowanym terenie zagrożenie osuwiskami występuje na kilku odcinkach, gdzie Wkra tworzy strome i zerodowane zbocza. Zagrożenie dla stateczności skarp zboczy występuje przede wszystkim na zewnętrznych łukach meandrów, gdzie tworzą się strome zerwy brzegowe: - na zachód od Gutarzewa na odcinku 51 + 500 - w rejonie miejscowości Budy Gutarzewskie na odcinku 52 + 900 - na południe od miejscowości Kępa na odcinku 54 + 150 51 + 950; 53 + 150; 54 + 500. Największe osuwiska powodują wody wielkie, które po wystąpieniu z koryta płyną całą doliną i skracając swój bieg znacznie zwiększają spadek i prędkość wody. Przyczyną erozji bocznej brzegów są głównie nadmierne spadki doliny oraz miejscami spadki dna, natomiast postępująca erozja koryta rzeki jest skutkiem między innymi likwidacji piętrzeń młyńskich. Na rzece Wkrze zachowały się jeszcze pozostałości po licznych, istniejących w okresie przed i po II wojnie światowej, jazach młyńskich15, między innymi w rejonie miejscowości Kępa i Gutarzewo. Dolina rzeki Wkry, Łydyni, Raciążnicy i ich niewielkich dopływów (w większości rowów melioracyjnych) oraz zagłębienia terenowe stanowią obszary najbardziej narażone na powstawanie zastoisk wilgotnego powietrza, powstawanie i utrzymywanie się mgieł a także gromadzenie się zanieczyszczeń (są to tereny inwersyjne). Na tych terenach w ciepłej porze roku parowanie wód przypowierzchniowych jest szczególnie duże, a tym samym wysoka wilgotność powietrza. W okresie zimowym często występują przymrozki. Obszary położone poza dolinami rzecznymi i terenowymi obniżeniami, dostatecznie przewietrzane charakteryzują się dobrymi warunkami klimatu lokalnego. Na kształtowanie się warunków klimatycznych analizowanego terenu wpływ mają również kompleksy leśne, nie tylko położone w części terenu objętego planem, ale też w ich sąsiedztwie. Tereny leśne łagodzą dobowe ekstrema temperatury w ich obrębie oraz wpływają modyfikująco na warunki wilgotnościowe i wietrzne - głównie poprzez ograniczenie prędkości i siły wiatrów oraz wzrost częstości występowania cisz. Charakteryzują się specyficznymi warunkami klimatycznymi i oddziałują na warunki klimatyczne terenów do nich przyległych. W obrębie terenów zalesionych zróżnicowanie warunków mikroklimatycznych zależne jest od składu gatunkowego drzewostanu, wieku drzew i ich zwartości. Powietrze leśne ma częściowo zmieniony skład chemiczny w związku z obecnością bakteriobójczych olejków eterycznych. 15 W granicach byłego województwa ciechanowskiego istniało w tym okresie 17 siłowni wodnych, produkujących energię dla potrzeb młynów. 22 Malownicza dolina rzeki Wkry jest osią Nadwkrzańskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu, w którego zasięgu jest około 90% analizowanego terenu. W obszarze chronionym w całości położone są wsie: Baraki, Budy Gutarzewskie, Ciemniewo, Gutarzewo, Kępa, Koliszewo i Podsmardzewo, w około 1/3 - jedynie obręb geodezyjny Smardzewo. W koncepcji ekologicznej ECONET- Pl dolina tej rzeki uznana została za korytarz ekologiczny o znaczeniu krajowym, w obrębie którego konieczne jest utrzymanie i kształtowanie systemu naturalnych powiązań przyrodniczych mających zasadniczy wpływ na utrzymanie równowagi biologicznej w środowisku przyrodniczym. Tabela 2. Udział przyrodniczych obszarów prawnie chronionych w powierzchni ogółem16 Obszar Powierzchnia ogółem (ha) Nadwkrzański Obszar Chronionego Krajobrazu (ha) udział w powierzchni ogółem (%) obręb geodezyjny Baraki 256,5 256,5 100,0 obręb geodezyjny Budy Gutarzewskie 101,9 101,9 100,0 obręb geodezyjny Ciemniewo 318,8 318,8 100,0 obręb geodezyjny Gutarzewo 377,6 377,6 100,0 obręb geodezyjny Kępa 1 150,7 1 150,7 100,0 obręb geodezyjny Koliszewo 271,1 271,1 100,0 obręb geodezyjny Podsmardzewo 256,9 256.9 100,0 obręb geodezyjny Smardzewo 672,5 228,6 33,9 12 219 9 821,7 80,4 137 979 49 209,1 35,7 gmina Sochocin powiat płoński Realizacja celu ochrony na obszarze chronionego krajobrazu oparta jest na respektowaniu zakazów, nakazów i szeregu ograniczeń oraz ustaleń dotyczących czynnej ochrony ekosystemów leśnych, nieleśnych ekosystemów lądowych i ekosystemów wodnych. 16 Na podstawie Podstawowego opracowania ekofizjograficznego sporządzonego dla gminy Sochocin do obecnie obowiązującego planu. 23 Zasady gospodarowania określone zostały w Rozporządzeniu Wojewody Mazowieckiego Nr 24 z dnia 15 kwietnia 2005 roku w sprawie Nadwkrzańskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu (Dz. Urz. Woj. Maz. nr 91 z 2005 r. poz. 2456) z późniejszymi zmianami: Rozporządzenie Wojewody Mazowieckiego Nr 12 z dnia 3 kwietnia 2007 roku zmieniającym rozporządzenie w sprawie Nadwkrzańskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu (Dz. Urz. Woj. Maz. nr 67 z 2007 r. poz. 1527); Uchwała nr 34/13 Sejmiku Województwa Mazowieckiego17 z dnia 18 lutego 2013 r. zmieniającej niektóre rozporządzenia Wojewody Mazowieckiego dotyczące obszarów chronionego krajobrazu (Dz. Urz. Woj. Maz. z 2013 r. poz. 2486). Cenne pozostałości ekosystemów mających znaczenie dla zachowania różnorodności biologicznej – śródleśne oczka wodne, kępy drzew i krzewów, śródleśne bagna oraz pokopalniane nieużytki - objęte zostały ochroną w postaci użytków ekologicznych. Zajmują one łącznie 13,5 ha, co stanowi około 0,1% powierzchni gminy Sochocin. W granicach analizowanego obszaru użytek ekologiczny w postaci bagna o powierzchni 9,16 ha znajduje się na gruntach wsi Kępa (Leśnictwo Kępa). Na mocy ustawy o ochronie przyrody chronione są również pomniki przyrody: pojedyncze drzewa oraz grupy drzew ustanowione Rozporządzeniem nr 40 Wojewody Mazowieckiego z dnia 18 sierpnia 2008 roku w sprawie ustanowienia pomników przyrody położonych na terenie powiatu płońskiego (Dz. Urz. Woj. Maz. nr 152 z 2008 roku poz. 5338): - buk pospolity w Smardzewie, na działce nr ew. 87/26 (teren parku nad Raciążnicą) o obwodzie 284 cm i wysokości 19 m; - 3 dęby szypułkowe w leśnictwie Kępa w oddziale 99b (wschodni skraj kompleksu leśnego, 300 metrów od drogi Gutarzewo - Malużyn) o obwodach: 390 cm, 410 m i 430 cm oraz wysokości 25 m; pojedyncze drzewa oraz grupy drzew ustanowione Rozporządzeniem nr 41 Wojewody Mazowieckiego z dnia 18 sierpnia 2008 roku w sprawie ustanowienia pomników przyrody położonych na terenie powiatu płońskiego (Dz. Urz. Woj. Maz. nr 152 z 2008 roku poz. 5339): - dąb szypułkowy w Gutarzewie, na działce nr ew. 69/4 (na polanie, na terenie parku) o obwodzie 468 cm i wysokości 17 m; 17 Obecnie - zgodnie z art. 23 ust. 2 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. z 2009 r. Nr 151, poz. 1220, z późn. zm.) - wyznaczenie obszaru chronionego krajobrazu następuje w drodze uchwały sejmiku województwa, która określa jego nazwę, położenie, obszar, sprawującego nadzór, ustalenia dotyczące czynnej ochrony ekosystemów oraz zakazy właściwe dla danego obszaru chronionego krajobrazu lub jego części, wybrane spośród zakazów wymienionych w art. 24 ust. 1 tej ustawy, wynikające z potrzeb jego ochrony (…). 24 - dąb szypułkowy w Kępie, na działce nr ew. 236 (teren prywatny) o obwodzie 303 cm i wysokości 22 m; - dąb szypułkowy w Kępie, na działce nr ew. 132 (przy drodze Kępa - Gutarzewo) o obwodzie 375 cm i wysokości 22 m; - 2 dęby szypułkowe w Smardzewie, na działce nr ew. 87/26 (teren parku, między zabudowaniami Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej a rzeką Raciążnicą) o obwodach 378 cm i 334 cm i wysokości 22 m; - 4 dęby szypułkowe w Smardzewie, na działce przed kościołem (zadrzewiony teren między rzeką a kościołem) o obwodach 215 – 324 cm i wysokości 21 m. Dużą wartością przyrodniczo-krajobrazową i kulturową na analizowanym terenie cechują się również skupiska zieleni wysokiej w parkach podworskich: w Gutarzewie - park krajobrazowy założony w I połowie XVIII wieku o powierzchni 4,60 ha nad rzeką Łydynią. Posiada zachowany układ przestrzenny, stary drzewostan (lipy, dąb w wieku ok. 250 lat), dwa stawy (nr rej. zabytków 220 – A z dnia 30 sierpnia 1980 roku); w Smardzewie - park założony w połowie XIX wieku o powierzchni 2,05 ha (w tym wody o powierzchni 0,75 ha) nad rzeką Raciążnicą z zachowanym, w stosunkowo dobrym stanie, drzewostanem. 4.2. Potencjalne zmiany środowiska w przypadku braku realizacji zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego „Gmina Sochocin – Zachód” Miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego sporządzanym dla terenów położonych we wsiach: Baraki, Budy Gutarzewskie, Ciemniewo, Gutarzewo, Kępa, Koliszewo, Podsmardzewo i Smardzewo objęty jest obszar o łącznej powierzchni około 99 ha. Podstawową przesłanką do przystąpienia do sporządzenia niniejszego planu była potrzeba wyznaczenia terenów przeznaczonych pod różnego rodzaju: zainwestowanie - tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej (z usługami nieuciążliwymi jako funkcją uzupełniającą), oznaczone na rysunku planu symbolem MN; tereny zabudowy rekreacji indywidualnej - ML; tereny zabudowy zagrodowej w gospodarstwach rolnych - RM; tereny usług - U; tereny dróg publicznych (drogi główne klasy G - KDG; drogi zbiorcze klasy Z - KDZ; drogi lokalne klasy L - KDL; drogi dojazdowe klasy D – KDD) oraz tereny dróg wewnętrznych - KDW. zagospodarowanie - teren zabytkowego parku podworskiego, oznaczony na rysunku planu symbolem ZPZ; tereny upraw rolnych i zieleni nieurządzonej - R.Z; tereny lasów – ZL oraz tereny przeznaczone do zalesienia - ZLD; oraz konieczność przestrzenną rejonu. wprowadzenia ustaleń, zapewniających optymalną gospodarkę 25 Dla terenów objętych opracowaniem tracą moc ustalenia (z chwilą uchwalenia planu) zawarte w dotychczas obowiązującym miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego gminy Sochocin przyjętym Uchwałą Rady Gminy w Sochocinie Nr XVI/101/05 z dnia 19 maja 2005r.18 Dla określenia potencjalnych zmian stanu środowiska przyrodniczego, w przypadku braku realizacji planu (np. w wyniku odstąpienia od sporządzenia planu), zakłada się prowadzenie polityki przestrzennej zgodnej z: kierunkami określonymi w Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Sochocin – analizowany teren położony jest w strefach: - A – o podwyższonym wypoczynkową reżimie i rolnictwem ochrony z organicznym w dominującą funkcją turystycznogranicach obszaru chronionego krajobrazu – część środkowa analizowanego obszaru; Strefa ta obejmuje koryto rzeki Wkry z tarasem zalewowym wyznaczonym zasięgiem wielkiej wody stuletniej (Q 1%) oraz obustronnie wzdłuż rzeki obszary atrakcyjne dla turystyki pobytowej. - B - leśno-rolniczej przestrzeni produkcyjnej o zwiększonym reżimie ochrony z osadnictwem wiejskim rozproszonym - obejmuje wschodnią część analizowanego obszaru (północno-wschodnia i wschodnia część gminy); - C - strefa rolniczej przestrzeni produkcyjnej z osadnictwem wiejskim skupionym w historycznie wykształconych ośrodkach oraz częściowo rozproszonym – część zachodnia analizowanego obszaru; ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Sochocin przyjętego Uchwałą Rady Gminy w Sochocinie nr XVI/101/05 z dnia 19 maja 2005r., które dotyczą między innymi ochrony środowiska. Są to ustalenia: 1) dla terenów lasów i zadrzewień, m. innymi: umacnianie terenów biologicznie czynnych obszaru poprzez zalesianie gruntów marginalnych dla rolnictwa; zakaz zmiany stosunków wodnych mogących pogorszyć warunki siedliskowe lasów; zakaz zanieczyszczania terenów leśnych odpadami komunalnymi, rolniczymi i przemysłowymi; nakaz pozostawienia w dotychczasowym użytkowaniu śródleśnych łąk, torfowisk, ostoi zwierząt oraz ochronę ich warunków siedliskowych; zakaz przeznaczania gruntów leśnych na cele nieleśne, za wyjątkiem terenów niezbędnych dla realizacji inwestycji publicznych; 18 Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego gminy Sochocin przyjęty Uchwałą Rady Gminy w Sochocinie nr XVI/101/05 z dnia 19 maja 2005r ogłoszony został w Dzienniku Urzędowym Województwa Mazowieckiego nr 170, poz. 5409 z dnia 21 lipca 2005 roku. 26 2) dla powierzchni ziemi i terenów rolnych, m. innymi: zakaz zmiany stosunków wodnych mogącej pogorszyć warunki siedliskowe gruntów rolnych i użytków zielonych oraz zakaz działań mogących przyczynić się do obniżenia poziomu wód gruntowych; nakaz utrzymania i ochrony zbiorników wodnych i torfowisk niskich śródpolnych, będących niszami ekologicznymi, siedliskami drobnej zwierzyny; objęcie ścisłą ochroną i wyłączenie z zabudowy tarasu zalewowego rz. Wkry - wyznaczonego zasięgiem wody stuletniej (Q 1%); 3) odnośnie ochrony wód, m. innymi: nakaz zachowania istniejącego układu hydrograficznego - cieków powierzchniowych, zbiorników i oczek wodnych, bagien i torfowisk, zmiany naturalnego charakteru ich brzegów; nakazuje ochronę roślinności nadwodnej, wodnej, roślinności bagiennej; zakaz odprowadzania ścieków nieoczyszczonych do wód i gleby; 4) odnośnie ochrony powietrza: emisja zanieczyszczeń do powietrza – wprowadzanie pyłów lub gazów – musi kształtować się poniżej poziomów dopuszczalnych ustalonych dla strefy w której leżą tereny objęte opracowaniem i programem ochrony powietrza; 5) odnośnie ochrony przed hałasem, m. innymi: prowadzący instalacje lub zakład powinien ograniczyć emisję hałasu do takiego poziomu jaki nie spowoduje przekroczeń poziomów dopuszczalnych poza terenem do którego posiada on tytuł prawny; 6) odnośnie obszarów i obiektów prawnie chronionych, m. innymi: objęcie ochroną najcenniejszych ekosystemów jako dziedzictwa przyrodniczego Krajów Wspólnoty Europejskiej; respektowanie zasad użytkowania obszarów i obiektów prawnie chronionych. W czasie ośmiu lat obowiązywania planu zmieniło się szereg uwarunkowań rozwoju i prowadzenie polityki przestrzennej w oparciu o plan z 2005 roku odbywałoby się z ich pominięciem, co niewątpliwie rzutowałoby na zagospodarowanie analizowanych terenów. Wdrożenie zasad zawartych w sporządzanym aktualnie planie, uwzględniającym nowe uwarunkowania będzie skutkowało poprawą warunków społeczno-gospodarczych przy zachowaniu optymalnego stanu środowiska. Sporządzany plan uwzględnia: nowe uwarunkowania prawne: Rozporządzenie Nr 12 z dnia 3 kwietnia 2007 roku zmieniające rozporządzenie w sprawie Nadwkrzańskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu; Uchwała nr 34/13 Sejmiku Województwa Mazowieckiego z dnia 18 lutego 2013 r. zmieniająca niektóre rozporządzenia Wojewody Mazowieckiego dotyczące obszarów chronionego krajobrazu; 27 nowe ustalenia gminnych dokumentów strategicznych: Strategia rozwoju gminy Sochocin na lata 2007-2015, Lokalny plan rozwoju gminy Sochocin na lata 2007-2013 – stanowiących ważne odniesienie dla działań o charakterze rozwojowym; zrealizowane i planowane do realizacji inwestycje mające wpływ na stanu zagospodarowania przestrzeni i determinujące rozwój obszaru. Sporządzany plan, podobnie jak plan obowiązujący, w celu ochrony środowiska, prawidłowego gospodarowania i bezpieczeństwa ludzi zasobami przyrody oraz zachowania zdrowia ustala szereg nakazów i zakazów służących dotrzymaniu obowiązujących standardów jakości środowiska, w tym dopuszczalnych poziomów hałasu, wibracji i zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego. A zatem w obu sytuacjach tj. w wyniku realizacji planu jak i zaniechania jego sporządzania, ze względu na szeroki zakres ustaleń zapewniający utrzymanie wysokich walorów środowiska przyrodniczego w obu tych dokumentach, nie nastąpią negatywne zmiany w środowisku19. Ponieważ projekt planu nie zawiera rozwiązań, które byłyby dla środowiska szczególnie uciążliwe lub które znacząco wpływałyby na jego funkcjonowanie, potencjalne zmiany środowiska przy braku realizacji opracowywanego obecnie projektu planu, będą analogiczne do zmian, które obserwowane są obecnie. W środowisku przyrodniczym mogą zachodzić zmiany niezależne od ustaleń planu, jednak ich efekty będą widoczne w dłuższym okresie czasu. 5. Stan środowiska oddziaływaniem na obszarach objętych przewidywanym znaczącym Znaczące oddziaływanie na środowisko przewidywane jest na części terenów objętych planem, gdzie występują obszary szczególnego zagrożenia powodzią o prawdopodobieństwie wystąpienia 1% (raz na 100 lat) oraz tereny zagrożone osuwaniem skarp i zboczy. Zgodnie z ustaleniami planu w ich zagospodarowaniu należy uwzględnić przepisy odrębne przede wszystkim ustawę prawo wodne. W granicach terenów wyznaczonych na podstawie studiów ochrony przeciwpowodziowej, możliwe jest występowanie znaczących oddziaływań negatywnych skutków dla życia i zdrowia ludzi, środowiska przyrodniczego, dziedzictwa kulturowego oraz działalności gospodarczej. Jednym z negatywnych skutków powodzi dla środowiska może być zanieczyszczenie wód powierzchniowych i innych elementów środowiska przyrodniczego. Zanieczyszczenia te mogą pochodzić od obiektów lub instalacji (oczyszczalnie ścieków, składowiska odpadów itp.) zlokalizowanych na terenach narażonych na niebezpieczeństwo powodzi jak również ze źródeł rozproszonych – na przykład terenów rolniczych, na których prowadzona jest intensywna gospodarka rolna lub hodowlana. 19 Niekorzystne zmiany mogłyby wystąpić w przypadku rozwijania się niekontrolowanej zabudowy na podstawie decyzji o warunkach zabudowy. 28 Ochronie wód przed skutkami powodzi służy, respektowany w sporządzanym planie zagospodarowania przestrzennego, przepis zawarty w art. 40 ust. 1 pkt 3 ustawy prawo wodne, na podstawie którego zabrania się lokalizowania na obszarach szczególnego zagrożenia powodzią nowych przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko, gromadzenia ścieków, odchodów zwierzęcych, środków chemicznych, a także innych materiałów, które mogą zanieczyścić wody, prowadzenia odzysku lub unieszkodliwienia odpadów, w tym szczególności ich składowania. Powyższy zakaz sprowadza się do wprowadzenia ograniczeń w użytkowaniu obszarów szczególnego zagrożenia powodzią, jest narzędziem służącym miedzy innymi ograniczeniu przypadkowego zanieczyszczenia środowiska. Na części wyznaczonych w planie terenów, tj. na terenach o określonej funkcji mieszkaniowej (MN, ML, RM) oraz usługowej (U), w wyniku realizacji zabudowy dojdzie do trwałych przemian środowiska w postaci przekształcenia powierzchni, wymiany gruntów, zmiany stosunków wodnych, w tym ograniczenia procesów infiltracji. Największy rozwój zabudowy widoczny będzie w środkowej części analizowanego terenu, we wsi Gutarzewo. W miejscowości tej pod zainwestowanie przeznacza się w planie największą powierzchnię tj. łącznie 7,89 ha. Koncentracji zabudowy towarzyszyć będzie blisko czterokrotnie większy udział terenów otwartych – około 30 ha (bez uwzględnienia powierzchni biologicznie czynnej na terenach przewidzianych do zainwestowania), wśród których około 10 ha przeznaczone zostały w planie do zalesienia. Duży udział terenów otwartych oraz wysokie walory środowiska przyrodniczego analizowanego obszaru i całej gminy Sochocin stanowią podstawę dynamicznego rozwoju funkcji rekreacyjnej w szczególności w dolinie rzeki Wkry i na obrzeżach kompleksów leśnych. Obecnie jedyną formą zabudowy rekreacyjnej są domki letniskowe, w większości użytkowane sezonowo. Największe ich skupiska występują nad Wkrą we wsi Kępa i Podsmardzewo, gdzie spotkać można zabudowę letniskową o różnej wartości technicznej i architektonicznej. Dla zachowania wysokich walorów i zasobów środowiska przyrodniczego oraz maksymalnego ograniczenia skutków przewidywanej w planie działalności antropogenicznej, w planie obowiązują ustalenia: zakaz lokalizowania obiektów budowlanych w pasie szerokości 100 m od linii brzegów rzek i innych zbiorników wodnych, z wyjątkiem urządzeń wodnych oraz obiektów służących prowadzeniu racjonalnej gospodarki rolnej, leśnej lub rybackiej; ochrona i utrzymanie w maksymalnym stopniu istniejących zadrzewień, zakrzewień, grup zieleni i pojedynczych drzew oraz odtworzenia zieleni w miejscach koniecznego jej usunięcia, przy uwzględnieniu podstawowej funkcji terenów. W przypadku niezbędnej wycinki drzew - wprowadzanie nasadzeń, które zrekompensują ubytki w drzewostanie; 29 stosowanie działań porządkujących w zakresie ujednolicenia elementów przestrzeni ogólnodostępnych (wyposażenie i oświetlenie ulic, ogrodzenia, zieleń, mała architektura, znaki miejskiego systemu informacji); przy zagospodarowaniu terenów obowiązuje konieczność uwzględnienia sąsiedztwa terenów lasu i terenów przeznaczonych do zalesienia. Wszelkie działania inwestycyjne muszą być realizowane zgodnie z obowiązującymi przepisami odrębnymi; nie dopuszcza się innego niż dotychczasowy, sposób tymczasowego użytkowania i zagospodarowania terenu - jednak bez prawa utrwalania tymczasowego przeznaczenia, jeśli jest niezgodne z ustaleniami planu. Opracowywany miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego porządkuje istniejące zagospodarowanie terenu oraz wskazuje możliwości wykorzystania terenów niezainwestowanych z zachowaniem zasad ochrony środowiska oraz ładu przestrzennego. 6. Istniejące problemy ochrony środowiska istotne z punktu widzenia realizacji projektowanego dokumentu, w szczególności dotyczące obszarów podlegających ochronie na podstawie ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 roku o ochronie przyrody Większość terenów objętych miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego położonych jest w Nadwkrzańskim Obszarze Chronionego Krajobrazu, podlegającym ochronie na podstawie ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 roku o ochronie przyrody. W obszarze tym obowiązują zasady gospodarowania określone w: - Rozporządzeniu Wojewody Mazowieckiego Nr 24 z dnia 15 kwietnia 2005 roku w sprawie Nadwkrzańskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu; - Rozporządzeniu Wojewody Mazowieckiego Nr 12 z dnia 3 kwietnia 2007 roku zmieniającym rozporządzenie w sprawie Nadwkrzańskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu; - Uchwale nr 34/13 Sejmiku Województwa Mazowieckiego z dnia 18 lutego 2013 r. zmieniającej niektóre rozporządzenia Wojewody Mazowieckiego dotyczące obszarów chronionego krajobrazu. Zagospodarowanie przestrzenne o obrębie analizowanych terenów powinno być zatem podporządkowane potrzebom zapewnienia prawidłowego funkcjonowania środowiska i zachowania różnorodności biologicznej. Respektowanie określonych zasad gospodarowania wymaga przede wszystkim dostosowania rodzaju i intensywności zagospodarowania wyznaczonych terenów do walorów przyrodniczych, ochrony i utrzymania w maksymalnym stopniu istniejących zadrzewień, zakrzewień, grup zieleni i pojedynczych drzew oraz odtworzenia zieleni w miejscach koniecznego jej usunięcia, przy uwzględnieniu podstawowej funkcji terenu. 30 Szczegółowe rozpoznanie stanu i funkcjonowania środowiska oraz ocena stanu ochrony i użytkowania zasobów przyrodniczych, przeprowadzone w opracowaniu ekofizjograficznym, pozwala na identyfikację problemów ochrony środowiska istotnych z punktu widzenia realizacji projektu planu. Są to następujące problemy: zagospodarowanie terenów objętych miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego powinno uwzględniać potrzebę zachowania różnorodności biologicznej i zapewnienia prawidłowego funkcjonowania środowiska jako całości. Wskazane jest więc maksymalne utrzymywanie terenów otwartych (leśnych i rolnych), są one bowiem terenami aktywnymi biologicznie, a także pełnią ważne funkcje ekologiczne i społeczne; walory przyrodniczo-krajobrazowe analizowanego terenu oraz położenie w sąsiedztwie malowniczej doliny rzeki Wkry stwarzają korzystne warunki dla rozwoju, zwłaszcza indywidualnego budownictwa letniskowego oraz uprawiania wędrówkowych form rekreacji połączonych z krajoznawstwem. Rozwój budownictwa mieszkaniowego (letniskowego) nie może jednak zagrażać walorom przyrodniczym i rekreacyjnym. Intensyfikacja użytkowania terenów możliwa jest jedynie przy równoczesnym zachowaniu powierzchni biologicznie czynnej i likwidowaniu konfliktów funkcjonalno-przestrzennych. Konieczna jest odpowiednia infrastruktura w zakresie ochrony powietrza atmosferycznego i ochrony wód; ochrona środowiska przed zanieczyszczeniami będącymi skutkiem powodzi realizowana głównie poprzez zakaz lokalizowania instalacji lub działalności, które mogłyby być źródłem zanieczyszczenia środowiska w przypadku wystąpienia powodzi. Zidentyfikowanie problemów ochrony środowiska na etapie sporządzania miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego pozwoliło na zrównoważone zagospodarowanie obszaru objętego planem, tj. zagospodarowanie uwzględniające zaspokojenie potrzeb społeczności lokalnej zgodnie z zasadą ekorozwoju. Dlatego też szczególnie istotne są ustalenia planu: 1. w zakresie ochrony środowiska, przyrody i krajobrazu kulturowego: - zakaz lokalizacji przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko, określonych w przepisach odrębnych, za wyjątkiem dróg oraz sieci i urządzeń infrastruktury technicznej - dla terenów położonych: 1) w obszarze chronionego krajobrazu; 2) poza obszarem chronionego krajobrazu - w miejscowości Smardzewo tereny 6 MN, 3 RM i 4 RM – załącznik nr 1-17; - przy zagospodarowaniu terenów obowiązek stosowania norm dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku zawartych w przepisach odrębnych; 31 - zakaz lokalizacji obiektów i urządzeń oraz prowadzenia działalności, mogących powodować przekroczenia obowiązujących standardów jakości środowiska (w tym dopuszczalnych poziomów hałasu, wibracji i zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego), poza terenem działki budowlanej, na której są wytwarzane i do której inwestor posiada tytuł prawny; - ograniczenie uciążliwości akustycznych pochodzących ze źródeł hałasu o natężeniu ponadnormatywnym, głównie na obszarach zamieszkałych, poprzez zabezpieczenia techniczne lub zmianę technologii i urządzeń; - stosowanie w nowych i przebudowywanych obiektach, wysokosprawnych, proekologicznych systemów cieplnych, o niskich emisjach zanieczyszczeń do środowiska; - zakaz odprowadzania ścieków do gruntu, cieków wodnych, wód powierzchniowych i do urządzeń melioracyjnych. Odprowadzenie ścieków sanitarnych do systemu kanalizacji sanitarnej. Jako rozwiązanie tymczasowe, jedynie do czasu realizacji kanalizacji sanitarnej, dopuszcza się funkcjonowanie bezodpływowych, szczelnych, opróżnianych okresowo zbiorników ścieków; - obowiązek zgodnego z zasadami ochrony środowiska unieszkodliwiania odpadów – selekcję i gromadzenie odpadów na posesjach w urządzeniach przystosowanych do ich gromadzenia, zgodnie z obowiązującymi przepisami odrębnymi; - ochrona istniejących cieków wodnych i urządzeń melioracyjnych; - konieczność uwzględnienia sąsiedztwa terenów lasu i terenów przeznaczonych do zalesienia; - ochrona i utrzymanie w maksymalnym stopniu istniejących zadrzewień, zakrzewień, grup zieleni i pojedynczych drzew oraz odtworzenia zieleni w miejscach koniecznego jej usunięcia, przy uwzględnieniu podstawowej funkcji terenów. W przypadku niezbędnej wycinki drzew - wprowadzanie nasadzeń, które zrekompensują ubytki w drzewostanie; - ochrona i otoczenie opieką starodrzewu (okazałych, starych drzew lub zespołów, grup drzew i krzewów o wysokiej wartości przyrodniczej i krajobrazowej, występujących np. przy zagrodach, drogach, ciekach wodnych itp.); - minimalny udział terenów biologicznie czynnych w powierzchni działki budowlanej został określony w ustaleniach szczegółowych; 2. w zakresie ochrony dziedzictwa kulturowego i zabytków: - ochrona terenu zabytkowego parku podworskiego w Gutarzewie (01 ZPZ), wpisanego przez Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Ciechanowie (decyzja z dnia 30 sierpnia 1980 roku) jako dobro kultury do Rejestru Zabytków Województwa Mazowieckiego pod numerem A-220; 32 - ochrona obiektów zabytkowych (budynki mieszkalne i gospodarcze) wpisanych do Gminnej Ewidencji Zabytków, objętych niniejszym planem; - ochrona zabytków archeologicznych na terenach wsi Gutarzewo i Kępa- obowiązek prowadzenia prac ziemnych pod nadzorem archeologicznym20; 3. ustalenia dotyczące zagospodarowania terenów podlegających ochronie, w tym: - na obszarach szczególnego zagrożenia powodzią, zgodnie z zapisami ustawy prawo wodne, zabrania się m.in.: wykonywania urządzeń wodnych oraz innych obiektów budowlanych; sadzenia drzew lub krzewów, z wyjątkiem plantacji wiklinowych na potrzeby regulacji wód oraz roślinności stanowiącej element zabudowy biologicznej dolin rzecznych lub służącej do wzmacniania brzegów, obwałowań lub odsypisk; zmiany ukształtowania terenu, składowania materiałów oraz wykonywania innych robót, z wyjątkiem robót związanych z regulacją lub utrzymywaniem wód; - przy zagospodarowaniu części terenów objętych planem konieczność uwzględnienia korytarzy ekologicznych (KE) związanych z doliną rzeki Wkry i jej dopływów poprzez m.in.: wykluczenie powstawania zanieczyszczeń punktowych i powierzchniowych związanych ze składowaniem i magazynowaniem odpadów przemysłowych, komunalnych i rolniczych; zachowanie naturalnych kompleksów łąkowych; zaniechanie melioracji odwadniającej oraz prac mogących obniżyć poziom wód gruntowych; ograniczenie zanieczyszczeń powierzchniowych poprzez właściwe stosowanie nawozów sztucznych i środków ochrony roślin; pozostawienie 50-60% długości brzegów rzeki jako niezalesionych w celu ułatwienia dostępu światła słonecznego do ekosystemu rzecznego i jego przewietrzania, przy zachowaniu wysokich walorów wypoczynkowych i widokowych; obudowę ekosystemów rzecznych terenami leśnymi, w celu odtworzenia korytarzy migracji gatunków; ochronę obudowy roślinnej wzdłuż cieków oraz lokalnych obniżeń terenowych z wykorzystaniem jej dla poprawy obiegu wody w zlewni oraz ograniczenia okresów nadmiaru wody i jej niedoborów; ochronę roślinności łęgowej i przystrumykowej będącej schronieniem dla drobnej zwierzyny i ptactwa, pojedynczych drzew i zakrzewień. 4. w zakresie zasad modernizacji, rozbudowy i budowy systemów infrastruktury technicznej - w oparciu o sieci istniejące i projektowane ustala się zasady wyposażenia terenu w sieci i urządzenia infrastruktury technicznej, m. innymi docelowe wyposażenie terenu w sieci: wodociągową, kanalizacji sanitarnej, kanalizacji deszczowej, elektroenergetyczną, gazową i telekomunikacyjną. 20 Inne działania inwestycyjne muszą być realizowane w trybie i zakresie określonym w obowiązujących przepisach odrębnych i w porozumieniu z Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków. 33 7. Cele ochrony środowiska ustanowione na szczeblu międzynarodowym i krajowym oraz sposoby ich realizacji w projekcie planu Na obecnym poziomie cywilizacyjnym21 możliwy jest rozwój zrównoważony, to jest taki rozwój, w którym potrzeby obecnego pokolenia mogą być zaspokojone bez umniejszania szans przyszłych pokoleń na ich zaspokojenie. Zasada zrównoważonego rozwoju, która nawiązuje do ustaleń przyjętych podczas Konferencji Narodów Zjednoczonych „Środowisko i Rozwój” w Rio de Janerio w 1992 roku, jest wiodącą zasadą polityki ekologicznej państwa przyjętą w Konstytucji RP. Istotą zrównoważonego rozwoju jest równorzędne traktowanie racji społecznych, ekonomicznych i ekologicznych tj. takie stymulowanie procesów gospodarczych i społecznych, aby zachować walory i zasoby środowiska w stanie zapewniającym możliwości korzystania z nich zarówno przez obecne jak i przyszłe pokolenia. Opracowywany projekt zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego „Gmina Sochocin – Zachód”, dla terenów położonych we wsiach: Baraki, Budy Gutarzewskie, Ciemniewo, Gutarzewo, Kępa, Koliszewo w sferze ochrony środowiska zawiera ustalenia zgodne z celami ochrony środowiska ustanowionymi na szczeblu międzynarodowym, krajowym i lokalnym. Przede wszystkim w projekcie planu w rozdziale II (Ustalenia dotyczące całego obszaru objętego planem) w § 10. zawartych jest szereg ustaleń dotyczących zarówno ochrony środowiska, przyrody jak i krajobrazu kulturowego. Ustalenia te służą zmniejszeniu presji wynikającej z funkcjonowania terenów zainwestowanych i przewidywanych do zainwestowania oraz poprawie standardów jakości środowiska: czystości gleb, wód i powietrza. Są zgodne z zasadami określonymi w Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Sochocin (przyjętym uchwałą Rady Gminy Sochocin Nr XV/78/2000 z dnia 22 września 2000 roku, zmienionym uchwałą Rady Gminy Sochocin Nr IV/25/2007 z dnia 31 stycznia 2007 roku) i przyporządkowanymi dla: strefy22 A – strefy o podwyższonym reżimie ochrony z dominującą funkcją turystycznowypoczynkową i rolnictwem organicznym w granicach obszaru chronionego krajobrazu, która obejmuje koryto rzeki Wkry z tarasem zalewowym wyznaczonym zasięgiem wody stuletniej oraz obustronnie wzdłuż rzeki obszary atrakcyjne dla turystyki pobytowej; 21 Obecnie cywilizacja osiągnęła poziom dobrobytu możliwy do utrzymania, pod warunkiem odpowiedniego gospodarowania. Model takiej gospodarki zakłada odpowiednio i świadomie ukształtowane relacje pomiędzy wzrostem gospodarczym, dbałością o środowisko (nie tylko przyrodnicze, ale także sztuczne – wytworzone przez człowieka) oraz zdrowiem człowieka. 22 Działania związane z realizacją podstawowych celów rozwoju gminy sformułowane zostały w odniesieniu do wydzielonych w studium: stref (A, B, C), obszarów (leśnych, zabudowy biologicznej wokół głównych kompleksów leśnych, rolniczych, tarasu zalewowego rzeki Wkry, dolinnych ciągów przyrodniczych związanych z ciekami powierzchniowymi i prognostycznym występowaniem torfów, łąkowo - pastwiskowych, o szczególnych walorach środowiska przyrodniczego dla których ustanowiono formy ochrony, o szczególnych walorach przyrodniczo-krajobrazowych, o walorach rekreacyjnych oraz obszary zbiorników retencyjnych) oraz terenów. 34 Strefa A oparta na korzystnych uwarunkowaniach przyrodniczo - krajobrazowych rejonu i jego dotychczasowym zainwestowaniu obejmuje obszar doliny rzeki Wkry i kompleksów leśnych wraz z będącymi w ich bezpośrednim sąsiedztwie miejscowościami (w części obręby geodezyjne: Kępa, Budy Gutarzewskie, Gutarzewo, Podsmardzewo, Koliszewo). Jest to obszar o najwyższej w skali gminy Sochocin wartości środowiska, najmniej odporny na antroporesję. strefy B i C, o jednakowo określonych zasadach gospodarowania; - strefa B – strefa leśno-rolniczej przestrzeni produkcyjnej o zwiększonym reżimie ochrony z osadnictwem wiejskim rozproszonym, która obejmuje obszary gminy charakteryzujące się mniej korzystnymi uwarunkowaniami glebowymi rolniczej przestrzeni produkcyjnej oraz większym udziałem powierzchni leśnych i zadrzewionych (w całości obręby geodezyjne: Baraki, Ciemniewo, w części – Budy Gutarzewskie, Gutarzewo); - strefa C – strefa rolniczej przestrzeni produkcyjnej z osadnictwem wiejskim skupionym w historycznie wykształconych ośrodkach oraz częściowo rozproszonym, która zwłaszcza w południowej części charakteryzuje się najkorzystniejszymi uwarunkowaniami glebowymi rolniczej przestrzeni produkcyjnej (w całości obręb geodezyjny Smardzewo, w części – Kępa, Podsmardzewo, Koliszewo). W projekcie planu uwzględniona została zasada zrównoważonego rozwoju poprzez sformułowanie wielu ustaleń zmierzających do zachowania funkcji ekologicznych środowiska kulturowego i przyrodniczego i jego wartości dla przyszłych pokoleń oraz poprawy warunków życia ludności gminy. 8. Przewidywane znaczące oddziaływania Analiza oddziaływania na środowisko została przeprowadzona w stosunku do wszystkich objętych planem terenów położonych we wsiach: Baraki (załącznik do planu nr 1-1), Budy Gutarzewskie (załączniki do planu nr 1-2, 1-3), Ciemniewo (załącznik do planu nr 1-4), Gutarzewo (załączniki do planu nr 1-5, 1-6, 1-7), Kępa (załączniki do planu nr 1-8, 1-9), Koliszewo (załączniki do planu nr 1-10, 1-11, Podsmardzewo (załączniki do planu nr 1-12, 1-13) i Smardzewo (załączniki do planu nr 1-14, 1-15, 1-16, 1-17), tj. terenów: zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej (z usługami nieuciążliwymi jako funkcją uzupełniającą) - MN; zabudowy rekreacji indywidualnej - ML; zabudowy zagrodowej w gospodarstwach rolnych - RM; usług - U; 35 zabytkowego parku podworskiego - ZPZ; upraw rolnych i zieleni nieurządzonej - R.Z; lasów - ZL; przeznaczonych do zalesienia - ZLD; dróg publicznych: - drogi główne klasy G – KDG; - drogi lokalne klasy L - KDL; - drogi dojazdowe klasy D - KDD; dróg wewnętrznych - KDW. Analiza przedstawiona została w poniższej tabeli Prognozowane oddziaływanie na poszczególne elementy charakteryzujące środowisko życia ludzi (zdrowie ludzi, zabytki i dobra materialne) i środowisko przyrodnicze (powietrze, krajobraz, powierzchnia ziemi, kopaliny, wody, klimat lokalny, flora i fauna, obszary o wysokich walorach przyrodniczych), przy zastosowaniu poniższych oznaczeń: Tabela 3: Rodzaj analizowanych oddziaływań - minimalne oddziaływanie pozytywne; - minimalne oddziaływanie negatywne; - - oddziaływanie niezauważalne. 36 Tabela 4: Prognozowane oddziaływanie na poszczególne elementy charakteryzujące środowisko życia ludzi i środowisko przyrodnicze Prognozowane oddziaływanie klimat lokalny - - - - - obszary o wysokich walorach przyrodniczych wody - zwierzęta i rośliny kopaliny gleby rzeźba terenu i krajobraz środowisko przyrodnicze powietrze Pow. terenu (ha) zabytki i dobra materialne Symbol terenu zdrowie ludzi środowisko życia ludzi 1. Baraki 01 RM 0,47 - - - 01 R.Z 1,76 - - - 01 ZL 1,74 - - 01 ZLD 3,87 - - 02 ZLD 1,24 - - 01 KDZ 0,17 - - - - - - 01 KDL 0,08 - - - - - - - - - 2. Budy Gutarzewskie 01 MN 1,78 - - - - - 02 MN 0,54 - - - - 03 MN 0,45 - - - 04 MN 0,44 - - 01 RM 0,37 - 01 R.Z 3,53 02 R.Z 4,23 01 ZL 0,20 - - 02 ZL 0,75 - - 03 ZL 0,64 - - 04 ZL 0,14 - - 01 KDL 0,05 - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 37 Prognozowane oddziaływanie środowisko życia ludzi zwierzęta i rośliny obszary o wysokich walorach przyrodniczych - - - - 01 KDD 0, 01 - - - - - - 02 KDD 0,14 - - - - - - klimat lokalny wody - gleby - rzeźba terenu i krajobraz 0,30 powietrze 02 KDL zabytki i dobra materialne Pow. terenu (ha) zdrowie ludzi Symbol terenu kopaliny środowisko przyrodnicze 3. Ciemniewo 01 MN 0,60 - - - - - - - 01 RM 0,25 - - - - - - - 01 R.Z 0,70 - - - 01 KDG 0,06 - - - - - - - 4. Gutarzewo 01 ML 2,26 - - - - - 02 ML 0,24 - - - - - 03 ML 0,54 - - - - 04 ML 1,46 - - - 05 ML 0,73 - - 06 ML 0,42 - 01 RM 0,38 02 RM - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 0,68 - - - - - - - 03 RM 0,21 - - - - - - - 04 RM 0,37 - - - - - - - 01 U 0,20 - - - - 02 U 0,40 - - - - 01 R.Z 4,79 - - - - - - - 02 R.Z 2,68 - - - - - - - 38 Prognozowane oddziaływanie środowisko życia ludzi zabytki i dobra materialne powietrze gleby kopaliny wody klimat lokalny zwierzęta i rośliny obszary o wysokich walorach przyrodniczych 03 R.Z 0,61 - - - - - - - 04 R.Z 4,02 - - - - - - - 01 ZPZ 4,96 01 ZL 0,83 - - 02 ZL 0,12 - - 03 ZL 0,03 - - 04 ZL 0,34 - - 05 ZL 0,34 - - 01 ZLD 2,74 - - 02 ZLD 7,05 - - 01 KDZ 0,11 - - - - - - 02 KDZ 0,29 - - - - - - 01 KDD 0,04 - - - - - - 01 KDW 0,20 - - - - - - - 02 KDW 0,30 - - - - - - - 03 KDW 0,12 - - - - - - - - Symbol terenu Pow. terenu (ha) rzeźba terenu i krajobraz zdrowie ludzi środowisko przyrodnicze - 5. Kępa 01 MN 0,09 - - - - - 02 MN 0,22 - - - - - 03 MN 1,11 - - - - - - - - - 04 MN 0,51 - - - - - - - - - 01 ML 0,67 - - - - - - - - - 02 ML 0,30 - - - - - - - - - - - 39 Prognozowane oddziaływanie środowisko życia ludzi zabytki i dobra materialne powietrze rzeźba terenu i krajobraz kopaliny wody klimat lokalny zwierzęta i rośliny obszary o wysokich walorach przyrodniczych 03 ML 1,14 - - - - - - - - - 04 ML 0,17 - - - - - - - 01 RM 0,31 - - - - - - - 01 U 0,17 - - - - 02 U 0,62 - - - - 03 U 0,39 - - - - 01 R.Z 2,20 - - - - - - - 02 R.Z 4,32 - - - - - - - 01 KDZ 0,08 - - - - - - 01 KDL 0,25 - - - - - - 01 KDW 0,06 - - - - - - - 02 KDW 0,08 - - - - - - - Symbol terenu Pow. terenu (ha) gleby zdrowie ludzi środowisko przyrodnicze - 6. Koliszewo 01 MN 0,14 - - - - - - - 02 MN 0,15 - - - - - - - 01 ML 1,51 - - - - - - - 02 ML 0,75 - - - - - - - 03 ML 0,57 - - - - - - - 04 ML 0,63 - - - - - - - 01 RM 0,36 - - - - - - - 02 RM 0,28 - - - - - - - 01 U 0,43 - - - - - 02 U 0,47 - - - - - - 40 Prognozowane oddziaływanie środowisko życia ludzi zwierzęta i rośliny obszary o wysokich walorach przyrodniczych 1,47 - - 01 ZL 0,22 - - 01 ZLD 2,64 - - 01 KDD 0,11 - - - - - - 02 KDD 0,29 - - - - - - 03 KDD 0,08 - - - - - - 04 KDD 0,08 - - - - - - 05 KDD 0,08 - - - - - - 01 KDW 0,03 - - - - - - - - klimat lokalny 01 R.Z - wody - kopaliny - gleby 1,57 Pow. terenu (ha) rzeźba terenu i krajobraz zabytki i dobra materialne 03 U Symbol terenu powietrze zdrowie ludzi środowisko przyrodnicze - - - - 7. Podsmardzewo 01 MN 0,41 - - - - - - - - - 02 MN 0,50 - - - - - - - - - 01 ML 0,11 - - - - - - - 02 ML 0,47 - - - - - - - 03 ML 0,51 - - - - - - - - 01 RM 1,30 - - - - - - - - - 02 RM 0,40 - - - - - - - - - 01 U 0,43 - - - - 01 KDD 0,23 - - - - - - 02 KDD 0,39 - - - - - - 01 KDW 0,09 - - - - - - - 41 Prognozowane oddziaływanie środowisko życia ludzi zwierzęta i rośliny obszary o wysokich walorach przyrodniczych - - - - 02 MN 0,31 - - - - - - 03 MN 0,45 - - - - - - - - 04 MN 0,60 - - - - - - - - 05 MN 0,49 - - - - - - - - 06 MN 0,33 - - - - - - - - 07 MN 0,50 - - - - - - 01 RM 0,46 - - - - - - - - 02 RM 0,23 - - - - - - - - 03 RM 0,57 - - - - - - - - 04 RM 0,24 - - - - - - - - 01 R.Z 0,20 - - - - - - - 02 R.Z 0,36 - - - - - - - 03 R.Z 0,92 - - - - - - - 04 R.Z 0,30 - - - - - - - 05 R.Z 0,99 - - - - - - - 06 R.Z 0,81 - - - - - - - 07 R.Z 0,80 - - - - - - - 01 KDZ 0,22 - - - - - - 01 KDL 0,17 - - - - - - 01 KDD 0,03 - - - - - - wody - kopaliny - gleby - rzeźba terenu i krajobraz - powietrze 0,14 Pow. terenu (ha) zabytki i dobra materialne 01 MN Symbol terenu zdrowie ludzi klimat lokalny środowisko przyrodnicze 8. Smardzewo - - - - 42 Z przeprowadzonej analizy wynika, że w większości oddziaływania niezauważalne (oznaczone w tabeli symbolem „-”) związane będą z adaptacją, rozbudową i realizacją zabudowy: mieszkaniowej jednorodzinnej (z usługami nieuciążliwymi jako funkcją uzupełniającą), oznaczone na rysunku planu symbolem MN; rekreacji indywidualnej, oznaczone na rysunku planu symbolem ML oraz zagrodowej w gospodarstwach rolnych, oznaczone na rysunku planu symbolem RM. Dla tych terenów obowiązuje szereg ustaleń planu służących nie tylko racjonalnemu zagospodarowaniu przestrzeni ale również ochronie środowiska, są to: zakaz lokalizacji przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko, określonych w przepisach odrębnych, za wyjątkiem dróg oraz sieci i urządzeń infrastruktury technicznej; zakaz lokalizacji obiektów i urządzeń oraz prowadzenia działalności, mogących powodować przekroczenia obowiązujących standardów jakości środowiska (w tym dopuszczalnych poziomów hałasu, wibracji i zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego), poza terenem działki budowlanej, na której są wytwarzane i do której inwestor posiada tytuł prawny; przy zagospodarowaniu terenów obowiązek stosowania norm dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku zawartych w przepisach odrębnych; ograniczenie uciążliwości akustycznych pochodzących ze źródeł hałasu o natężeniu ponadnormatywnym, głównie na obszarach zamieszkałych, poprzez zabezpieczenia techniczne lub zmianę technologii i urządzeń; stosowanie w proekologicznych nowych systemów i przebudowywanych cieplnych, o niskich obiektach, emisjach wysokosprawnych, zanieczyszczeń do środowiska; zakaz odprowadzania ścieków do gruntu, cieków wodnych, wód powierzchniowych i do urządzeń melioracyjnych; obowiązek zgodnego z zasadami ochrony środowiska unieszkodliwiania odpadów – selekcję i gromadzenie odpadów na posesjach w urządzeniach przystosowanych do ich gromadzenia, zgodnie z obowiązującymi przepisami odrębnymi; ochrona istniejących cieków wodnych i urządzeń melioracyjnych; ochrona i utrzymanie w maksymalnym stopniu istniejących zadrzewień, zakrzewień, grup zieleni i pojedynczych drzew oraz odtworzenia zieleni w miejscach koniecznego jej usunięcia, przy uwzględnieniu podstawowej funkcji terenów. W przypadku niezbędnej wycinki drzew - wprowadzanie nasadzeń, które zrekompensują ubytki w drzewostanie; zakaz lokalizowania obiektów usługowych o powierzchni użytkowej przekraczającej 100 m2 i tymczasowych obiektów budowlanych oraz składowania jakichkolwiek odpadów; 43 ochrona i otoczenie opieką starodrzewu (okazałych, starych drzew lub zespołów, grup drzew i krzewów o wysokiej wartości przyrodniczej i krajobrazowej, występujących np. przy zagrodach, drogach, ciekach wodnych itp.); możliwość realizacji ogrodzeń - o wysokości do 1,60 m, jako ażurowych w minimum 60%, realizowanych w linii rozgraniczającej terenu, o wysokości części pełnej ogrodzenia maksimum 50 cm, wykonanych z trwałych materiałów; minimalny udział terenów biologicznie czynnych w powierzchni działki budowlanej: - na terenach zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej – min. 50%; - na terenach zabudowy rekreacji indywidualnej – min. 70%; - na terenach zabudowy zagrodowej w gospodarstwach rolnych – min. 40%; konieczność zapewnienia dla każdej działki miejsca na pojemniki do selektywnej zbiórki odpadów; przy zagospodarowaniu terenów, konieczność uwzględnienia: ustaleń dotyczących zasad gospodarowania w obszarze chronionego krajobrazu; sąsiedztwa obszaru bezpośredniego zagrożenia powodzią o prawdopodobieństwie 1% (tereny: 03 MN w Budach Gutarzewskich, 01 RM; 03 RM w Gutarzewie23, 02 ML; 04 ML w Kępie, 02 MN; 02 RM w Koliszewie, 01ML; 02 ML w Podsmardzewie); obszaru oddziaływania linii elektroenergetycznych – dla terenów położonych w ich sąsiedztwie; istniejących cieków wodnych, rowów melioracyjnych oraz sieci drenarskiej (tereny w miejscowościach: Baraki, Budy Gutarzewskie, Ciemniewo, Gutarzewo, Kępa, Koliszewo, Podsmardzewo i Smardzewo); sąsiedztwa terenów lasu i terenów przeznaczonych do zalesienia (tereny: 01 MN; 01 RM w Barakach, 01 MN; 02 MN; 03 MN; 01 RM w Budach Gutarzewskich, 03 RM; 04 RM; 06 ML w Gutarzewie, 01 ML w Koliszewie, 07 MN w Smardzewie); ustaleń dotyczących terenów bez izolacji użytkowego poziomu wodonośnego (tereny: 01 MN; 01 RM w Ciemniewie, 01 MN; 01 RM w Koliszewie, 01 MN; 02 MN; 03 MN; 04 MN; 06 MN; 07 MN; 01 RM; 03 RM; 04 RM w Smardzewie); sąsiedztwa planowanego zbiornika retencyjnego „GUTARZEWO” na rzece Wkrze, przy zagospodarowaniu części terenów objętych planem we wsi Podsmardzewo; korytarzy ekologicznych, oznaczonych na rysunku planu specjalnym symbolem KE (tereny: 02 RM; 03 RM w Budach Gutarzewskich, 01 MN w Ciemniewie, 01 MN; 02 RM w Gutarzewie, 02 ML; 04 ML; 02 U w Kępie, 01 RM; 03 U w Koliszewie, 01 ML; 02 ML; 03 ML; 01 U w Podsmardzewie). 23 Dla terenów 01 RM i 03 RM w Gutarzewie obowiązuje zakaz realizacji nowej zabudowy na obszarze szczególnego zagrożenia powodzią o prawdopodobieństwie 1%. 44 Wyznaczone w planie tereny zabudowy mieszkaniowej (jednorodzinnej, rekreacyjnej, zagrodowej) stanowią w przewadze kontynuację lub uzupełnianie istniejącej zabudowy. Położone są głównie przy drogach powiatowych: nr 3036 W (Sochocin – Konradowo – Malużyn), nr 3035 W (Kępa - Smardzewo) i nr 3034 W (Szymaki – Smardzewo – Kolonia Sochocin), co sprzyjać będzie racjonalnemu wykorzystaniu istniejącej i projektowanej infrastruktury technicznej. Wśród wskazanych terenów znajduje się: 29 kompleksów zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej o łącznej powierzchni 9,26 ha. Są to niewielkie powierzchniowo tereny o powierzchni od 0,09 ha (01 MN w Kępie) do 1,78 ha (01 MN w Budach Gutarzewskich); 18 kompleksów zabudowy rekreacji indywidualnej wyznaczonych w planie w czterech wsiach (Gutarzewo, Kępa, Koliszewo i Podsmardzewo) o łącznej powierzchni 12,98 ha. Poszczególne tereny zajmują powierzchnię od 0,11 ha (01 ML w Podsmardzewie) do 2,26 ha (01 ML w Gutarzewie); 16 kompleksów zabudowy zagrodowej w gospodarstwach rolnych24, wśród których: zdecydowana większość tj. 13 wyznaczonych terenów zabudowy zagrodowej (81,3%) nie przekracza 0,5 ha, 3 tereny zabudowy zagrodowej tj. 18,7% mieści się w przedziale 0,5-1,0 ha; Najwięcej pozytywnych skutków ustaleń planu na środowisko ( ) związanych jest z poprawą warunków funkcjonowania środowiska przyrodniczego poprzez wzmocnienie ochrony istniejących terenów leśnych w kompleksach oznaczonych symbolem ZL oraz zabytkowego parku podworskiego w Gutarzewie z 1 poł. XVIII wieku25,oznaczonego w planie symbolem 01 ZPZ; utrzymanie znacznych powierzchni terenów otwartych rolniczych, oznaczonych w planie symbolem R.Z oraz wskazanie terenów pod zalesienie wyznaczonych gruntów rolnych o najniższych klasach bonitacyjnych i nieużytków (tereny ZLD). Tereny takie wskazane zostały w miejscowościach: Baraki (łącznie 8,63 ha), Budy Gutarzewskie (łącznie 9,49 ha), Ciemniewo (łącznie 0,70 ha), Gutarzewo (łącznie 28,51 ha), Kępa (łącznie 6,52 ha), Koliszewo (łącznie 4,33 ha) i Smardzewo (łącznie 3,88 ha). Tereny lasów, zadrzewień, zalesień oraz tereny rolnicze, oprócz funkcji ekologicznej pełnią funkcje społeczne tj. służą kształtowaniu korzystnych warunków zdrowotnych i rekreacyjnych dla społeczeństwa, a także rozwojowi oświaty i edukacji ekologicznej oraz podnoszą walory krajobrazowe dolin rzecznych. 24 Powstawanie nowych siedlisk rolniczych dopuszczone jest również na terenach rolnych pod warunkiem 2 wydzielenia działki budowlanej o powierzchni min. 3000 m oraz przy zachowaniu odległości co najmniej 500 m od najbliższej zabudowy mieszkaniowej w przypadku realizacji siedlisk z produkcją zwierzęcą powyżej 40 DJP. 25 Park podworski w Gutarzewie wpisany został przez Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Ciechanowie (decyzja z dnia 30 sierpnia 1980 roku) jako dobro kultury do Rejestru Zabytków Województwa Mazowieckiego pod numerem A-220). 45 Tabela 5: Bilans wyznaczonych w planie terenów otwartych Przeznaczenie w planie Lokalizacja Oznaczenie w planie uprawy polowe, łąki, pastwiska, zadrzewienia i zakrzewienia śródpolne oraz naturalna zieleń wzdłuż cieków wodnych, dróg Baraki - 01 R.Z Budy Gutarzewskie - 01 R.Z; 02 R.Z Ciemniewo - 01 R.Z Gutarzewo - 01 - 04 R.Z Kępa - 01 R.Z; 02 R.Z Koliszewo - 01 R.Z Smardzewo - 01 - 07 R.Z lasy i zadrzewienia Baraki - 01 ZL Budy Gutarzewskie - 01 - 04 ZL Gutarzewo - 01 - 05 ZL Koliszewo - 01 ZL zalesienie wyznaczonych gruntów rolnych o najniższych klasach bonitacyjnych i nieużytków Baraki - 01 ZLD; 02 ZLD Gutarzewo - 01 ZLD; 02 ZLD Koliszewo - 01 ZLD istniejący zabytkowy park podworski Gutarzewo - 01 ZPZ Razem tereny otwarte: Łączna pow. (ha) Powierzchnia (ha) min. max. Udział w powierzchni terenów otwartych 34,19 0,20 4,79 55,12 5,35 0,03 1,74 8,62 17,54 1,24 7,05 28,27 4,96 4,96 62,04 0,03 7,99 7,05 100,00 Minimalne oddziaływania negatywne ( ) związane będą: - z zagospodarowaniem terenów usług, oznaczonych na rysunku planu symbolem U w miejscowościach: Gutarzewo (tereny 01 U; 02 U), Kępa (tereny 01 U; 02 U; 03 U), Koliszewo (tereny 01 U; 02 U; 03 U) i Podsmardzewo (teren 01 U) o łącznej powierzchni 4,68 ha; - z budową i modernizacją infrastruktury komunikacyjnej, w tym z utrzymaniem i urządzeniem dróg publicznych w ciągu dróg powiatowych: nr 3036 W (Sochocin – Konradowo – Malużyn), nr 3035 W (Kępa - Smardzewo) i nr 3034 W (Szymaki – Smardzewo – Kolonia Sochocin. Dla tych dróg w planie wyznaczone zostały pasy terenu o szerokości umożliwiającej uzyskanie docelowo szerokości 20 m w liniach rozgraniczających na realizację jezdni wraz z chodnikami ruchu pieszego, ścieżką rowerową lub pieszo-rowerową. Obecne tendencje wskazują, że wraz z rozwojem motoryzacji wzrastać będą oddziaływania związane z infrastrukturą komunikacyjną (zanieczyszczenie środowiska spalinami, lokalne pogorszenie warunków klimatu akustycznego, zwiększona presja na przestrzeń przyrodniczą). 46 Ze względu na czas, w jakim odczuwalne będą skutki realizacji poszczególnych ustaleń planu, w aspekcie horyzontu czasowego można wyróżnić następujące oddziaływania: oddziaływania krótkoterminowe: zmniejszanie powierzchni użytków rolnych w wyniku sukcesywnej zabudowy terenów przewidzianych w planie do zainwestowania, utrzymywanie się dotychczasowego poziomu zanieczyszczeń powietrza na terenach położonych w bezpośrednim sąsiedztwie dróg o znacznym natężeniu ruchu komunikacyjnego (drogi powiatowe nr: 3036 W, 3035 W i nr 3034 W). zmiany struktury krajobrazu w wyniku realizacji zabudowy na terenach dotychczas niezabudowanych; oddziaływania średnioterminowe: poprawa jakości powietrza w bezpośrednim sąsiedztwie dróg poprzez ograniczanie tzw. niskiej emisji w wyniku eliminowania niskosprawnych źródeł energetycznych oraz powszechnego stosowania katalizatorów spalin, wzrost zanieczyszczeń powietrza na skutek realizacji zabudowy mieszkaniowousługowej oraz towarzyszącej infrastruktury komunikacyjnej, zmniejszanie negatywnych skutków gospodarki odpadami na skutek zgodnego z zasadami ochrony środowiska unieszkodliwiania odpadów – selekcja i gromadzenie odpadów na posesjach w urządzeniach przystosowanych do ich gromadzenia; oddziaływania długoterminowe: wzrost presji na tereny cenne przyrodniczo w wyniku rozwoju infrastruktury technicznej oraz postępującej urbanizacji, modernizacja i sukcesywna poprawa stanu technicznego dróg, ograniczenie emisji zanieczyszczeń do powietrza poprzez stosowanie czynników grzewczych ze źródeł bezpiecznych ekologicznie m.in. olej opałowy, gaz, biomasa, energia elektryczna. Oddziaływania bezpośrednie (m.in. zmniejszanie powierzchni obszarów rolniczych i leśnych, zanieczyszczenie powietrza spalinami, pylenie z powierzchni odkrytych oraz z miejsc składowania materiałów sypkich podczas budowy obiektów), pośrednie (zwiększenie ruchu pojazdów na terenach sukcesywnie zabudowywanych), stałe (zmiany ukształtowania powierzchni terenu i struktury krajobrazu, zmiany lokalnych warunków klimatycznych), chwilowe (mechaniczne przekształcenia gruntów podczas prowadzenia prac ziemnych, powstawanie odpadów budowlanych, zwiększenie natężenia ruchu komunikacyjnego) w szczegółowy sposób będą określone w procesie uzyskania decyzji określającej środowiskowe uwarunkowania realizacji poszczególnych przedsięwzięć. 47 9. Informacja o transgranicznym oddziaływaniu na środowisko Analiza zapisów zawartych w projekcie planu oraz analiza oddziaływań na środowisko przeprowadzona w stosunku do wszystkich wyznaczonych w planie terenów pozwala jednoznacznie stwierdzić brak jakiegokolwiek transgranicznego oddziaływania. Wszystkie zmiany będą odnosiły się jedynie do obszaru objętego planem i jego najbliższego otoczenia. 10. Rozwiązania mające na celu zapobieganie, ograniczanie lub kompensację przyrodniczą negatywnych oddziaływań na środowisko Projekt planu zawiera rozwiązania o różnym charakterze. Są to rozwiązania mające na celu: zapobieganie, ograniczanie, oraz kompensację przyrodniczą negatywnych oddziaływań na środowisko. Najwięcej negatywnych skutków środowiskowych (o zmiennym charakterze i o zróżnicowanej sile oddziaływania) wiąże się z realizacją działań z zakresu infrastruktury technicznej i przewidywaną aktywizacją gospodarczą. Szczegółowe sposoby zmniejszenia negatywnych oddziaływań określane będą na etapach decyzji administracyjnych, projektów budowlanych oraz oceny oddziaływania na środowisko. Rozwiązania mające na celu zapobieganie negatywnym oddziaływaniom na środowisko: zakaz lokalizacji przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko, określonych w przepisach odrębnych, za wyjątkiem dróg oraz sieci i urządzeń infrastruktury technicznej dla terenów położonych w obszarze chronionego krajobrazu; przy realizacji zainwestowania konieczność uwzględnienia Obszaru Chronionego Krajobrazu (fragment Nadwkrzańskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu). Sposób zagospodarowania tych terenów musi być zgodny z zasadami gospodarowania obowiązującymi na w/w obszarze (rozporządzenie Wojewody Mazowieckiego nr 24 z dnia 15.07.2005 roku w sprawie Nadwkrzańskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu - Dz.Urz.Woj. Maz. Nr 91 z 2005 r. poz.2456 z późniejszymi zmianami), zgodnie z przepisami odrębnymi i w porozumieniu z Regionalnym Zarządem Gospodarki Wodnej w Warszawie, w tym: - zakaz lokalizowania obiektów budowlanych w pasie szerokości 100 m od linii brzegów rzek, jezior i innych zbiorników wodnych, z wyjątkiem urządzeń wodnych oraz obiektów służących prowadzeniu racjonalnej gospodarki rolnej, leśnej lub rybackiej; - przy zagospodarowaniu części terenów objętych planem - konieczność uwzględnienia ustaleń zawartych w przepisach odrębnych (przede wszystkim w Ustawie Prawo Wodne) dotyczących sposobu zagospodarowania (w tym zakaz zabudowy) obszarów szczególnego zagrożenia powodzią o prawdopodobieństwie 1% i terenów zagrożonych osuwaniem skarp i zboczy; 48 dla terenów położonych poza obszarem chronionego krajobrazu (miejscowość Smardzewo – załącznik nr 1-17) zakaz lokalizacji na terenach 6 MN, 3 RM i 4 RM przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko, określonych w przepisach odrębnych, za wyjątkiem dróg oraz sieci i urządzeń infrastruktury technicznej; przy zagospodarowaniu części terenów objętych planem konieczność uwzględnienia korytarzy ekologicznych (oznaczonych na rysunku planu specjalnym symbolem KE) związanych z doliną rzeki Wkry i jej dopływów, gdzie ustala się między innymi: - wykluczenie powstawania zanieczyszczeń punktowych i powierzchniowych związanych ze składowaniem i magazynowaniem odpadów przemysłowych, komunalnych i rolniczych; - zaniechanie melioracji odwadniającej oraz prac mogących obniżyć poziom wód gruntowych; - ograniczenie zanieczyszczeń powierzchniowych poprzez właściwe stosowanie nawozów sztucznych i środków ochrony roślin; - pozostawienie 50-60% długości brzegów rzeki jako niezalesionych w celu ułatwienia dostępu światła słonecznego do ekosystemu rzecznego i jego przewietrzania, przy zachowaniu wysokich walorów wypoczynkowych i widokowych; dla terenów bez izolacji użytkowego poziomu wodonośnego obowiązują następujące ustalenia: - wykluczenie powstawania zanieczyszczeń punktowych oraz powierzchniowych; - zakaz gnojowicowania gruntów rolnych; - ograniczenie nawożenia mineralnego i stosowania środków ochrony roślin do wielkości właściwych dla danego terenu; dla terenów położonych w granicach zasięgu istniejących urządzeń melioracyjnych plan ustala: - obowiązek zachowania i utrzymania drożności istniejących odkrytych rowów odwadniających, - zakaz grodzenia nieruchomości przyległych do istniejących rowów otwartych w odległości mniejszej niż 3 m od krawędzi rowu lub brzegu rzeki; - możliwość lokalizowania zabudowy w odległości nie mniejszej niż 5 m od granicy rowu lub brzegu rzeki; zakaz lokalizowania zakładów stwarzających zagrożenie wystąpienia poważnych awarii; zakaz lokalizowania tymczasowych obiektów budowlanych; zakaz składowania jakichkolwiek odpadów; 49 Rozwiązania mające na celu ograniczanie negatywnych oddziaływań na środowisko: przy zagospodarowaniu terenów obowiązek stosowania norm dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku zawartych w przepisach odrębnych; ograniczenie uciążliwości akustycznych pochodzących ze źródeł hałasu o natężeniu ponadnormatywnym, głównie na obszarach zamieszkałych, poprzez zabezpieczenia techniczne lub zmianę technologii i urządzeń; przy zagospodarowaniu konieczność uwzględnienia sąsiedztwa terenów lasu i terenów przeznaczonych do zalesienia; zakaz lokalizacji obiektów i urządzeń oraz prowadzenia działalności usługowej, mogących powodować przekroczenia dopuszczalnych poziomów hałasu i zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego poza terenem działki budowlanej, do której inwestor posiada tytuł prawny; zakaz odprowadzania ścieków do gruntu, cieków wodnych, wód powierzchniowych i do urządzeń melioracyjnych. Odprowadzenie ścieków sanitarnych docelowo do gminnego systemu kanalizacji sanitarnej. Jako rozwiązanie tymczasowe, jedynie do czasu realizacji kanalizacji sanitarnej dopuszcza się funkcjonowanie bezodpływowych, szczelnych, opróżnianych okresowo ścieków; zasada stosowania w nowych i przebudowywanych obiektach, proekologicznych systemów cieplnych, które nie powodują emisji szkodliwych substancji do środowiska; obowiązek zgodnego z zasadami ochrony środowiska unieszkodliwiania odpadów – selekcja i gromadzenie odpadów na posesjach w urządzeniach przystosowanych do ich gromadzenia; docelowe wyposażenie terenu w sieci: wodociągową, kanalizacji sanitarnej, kanalizacji deszczowej, elektroenergetyczną, gazową, telekomunikacyjną; zaopatrzenie w wodę (w tym także dla celów przeciwpożarowych) z istniejącej sieci wodociągowej przebiegającej wzdłuż istniejących ulic oraz z planowanej sieci wzdłuż przewidzianych do realizacji dróg lokalnych i dojazdowych, przy zachowaniu obowiązujących przepisów odrębnych i w porozumieniu z zarządcą sieci; Każda działka powinna posiadać przyłącze wodociągowe umożliwiające pobór wody zgodny z funkcją i sposobem zagospodarowania działki; odprowadzenie wód opadowych - wody opadowe z powierzchni utwardzonych na terenach zabudowanych oraz z terenów ulic należy odprowadzić do systemu kanalizacji deszczowej, na warunkach ustalonych z zarządcą sieci lub zagospodarować we własnym zakresie, zgodnie z obowiązującymi przepisami odrębnymi. Na terenach zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej i usług nie powodujących zanieczyszczenia wód opadowych, dopuszcza się powierzchniowe odprowadzenie wód opadowych w granicach własnej działki budowlanej; 50 odprowadzenie ścieków sanitarnych docelowo poprzez zbiorczą sieć kanalizacji sanitarnej realizowaną wzdłuż istniejących i planowanych dróg do gminnego systemu kanalizacji sanitarnej i do punktu zlewnego przy najbliższej oczyszczalni ścieków, zgodnie z obowiązującymi przepisami odrębnymi. Do chwili realizacji sieci kanalizacyjnej, jako rozwiązanie tymczasowe, dopuszcza się możliwość odprowadzania ścieków sanitarnych do bezodpływowych, szczelnych, okresowo opróżnianych zbiorników (ścieki wywożone wozami asenizacyjnymi do najbliższego punktu zlewnego) lub przydomowych (indywidualnych lub zespołowych) oczyszczalni ścieków (o ile pozwalają na to warunki gruntowe). Z chwilą wybudowania sieci kanalizacyjnej, ustala się obowiązek odprowadzania do niej ścieków sanitarnych oraz zakaz funkcjonowania bezodpływowych zbiorników ścieków; prowadzenie gospodarki odpadami niebezpiecznymi zgodnie z zatwierdzonym programem gospodarki odpadami niebezpiecznymi; gospodarka odpadami – konieczność segregacji odpadów w ramach poszczególnych działek (należy przewidzieć miejsca na pojemniki, związane z selektywną zbiórką odpadów) oraz zorganizowany ich wywóz na spełniające wymogi ochrony środowiska składowisko, w sposób zgodny z przepisami odrębnymi i na zasadach określonych indywidualnie przez gminne służby komunalne; możliwość podziału na działki budowlane przy zachowaniu określonej minimalnej szerokości wydzielanych działek budowlanych i ich minimalnej powierzchni; uciążliwe lub szkodliwe oddziaływanie lokalizowanych obiektów i funkcji, nie może przekraczać parametrów dopuszczonych przepisami odrębnymi, poza granicami działki budowlanej, do której inwestor ma tytuł prawny, konieczność zapewnienia miejsca (w linii ogrodzeń lub jako osłonięte, zadaszone, z zapewnioną obsługą komunikacyjną) na pojemniki do selektywnej zbiórki odpadów; stosowanie w nowych i przebudowywanych obiektach, wysokosprawnych, proekologicznych systemów cieplnych, o niskich emisjach zanieczyszczeń do środowiska; Rozwiązania mające na celu kompensację przyrodniczą negatywnych oddziaływań na środowisko: ochrona terenu zabytkowego parku podworskiego w Gutarzewie, wpisanego przez Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Ciechanowie (decyzja z dnia 30 sierpnia 1980 roku) jako dobro kultury do Rejestru Zabytków Województwa Mazowieckiego pod numerem A-220), oznaczonego w planie symbolem 01 ZPZ; minimalny udział terenów biologicznie czynnych w powierzchni każdej działki budowlanej określony w ustaleniach dla poszczególnych terenów; 51 ochrona istniejących cieków wodnych i urządzeń melioracyjnych; ochrona i utrzymanie w maksymalnym stopniu istniejących zadrzewień, zakrzewień, grup zieleni i pojedynczych drzew oraz odtworzenia zieleni w miejscach koniecznego jej usunięcia, przy uwzględnieniu podstawowej funkcji terenów. W przypadku niezbędnej wycinki drzew - wprowadzanie nasadzeń, które zrekompensują ubytki w drzewostanie; ochrona i otoczenie opieką starodrzewu (okazałych, starych drzew lub zespołów i grup drzew i krzewów o wysokiej wartości przyrodniczej i krajobrazowej, występujących np. przy drogach, ciekach wodnych itp.); przy zagospodarowaniu części terenów objętych planem konieczność uwzględnienia korytarzy ekologicznych (oznaczonych na rysunku planu specjalnym symbolem KE) związanych z doliną rzeki Wkry i jej dopływów, gdzie plan ustala m.innymi: - zachowanie naturalnych kompleksów łąkowych, - obudowa ekosystemów rzecznych terenami leśnymi, które pozwolą odtworzyć korytarze migracji gatunków, - objęcie ochroną obudowy roślinnej wzdłuż cieków oraz lokalnych obniżeń terenowych z wykorzystaniem jej dla poprawy obiegu wody w zlewni oraz ograniczenia okresów nadmiaru wody i jej niedoborów, - ochrona roślinności łęgowej i przystrumykowej będącej schronieniem dla drobnej zwierzyny i ptactwa, pojedynczych drzew i zakrzewień; możliwość realizacji ogrodzeń - o wysokości do 1,60 m, jako ażurowych w minimum 60%, realizowanych w linii rozgraniczającej terenu, o wysokości części pełnej ogrodzenia maksimum 50 cm, wykonanych z trwałych materiałów; utrzymanie istniejących kompleksów leśnych; utrzymanie istniejących oczek wodnych i łąk śródleśnych. 11. Rozwiązania alternatywne do rozwiązań zawartych w projektowanym dokumencie wraz z uzasadnieniem ich wyboru oraz opis metod dokonania oceny prowadzącej do tego wyboru albo wyjaśnienie braku rozwiązań alternatywnych - biorąc pod uwagę cele i geograficzny zasięg dokumentu oraz cele i przedmiot ochrony obszaru Natura 2000 oraz integralność Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego sporządzany jest dla terenów położonych we wsiach: Baraki, Budy Gutarzewskie, Ciemniewo, Gutarzewo, Kępa, Koliszewo, Podsmardzewo i Smardzewo, z których większość (poza częścią wsi Smardzewo) znajduje się w Nadwkrzańskim Obszarze Chronionego Krajobrazu. A zatem w ich zagospodarowaniu podstawowe znaczenie ma problematyka ochrony środowiska. 52 W tym zakresie, w procesie sporządzania planu było współdziałanie i wskazywanie rozwiązań alternatywnych. Zaproponowano taki sposób zagospodarowania terenów, aby ograniczyć do minimum negatywne oddziaływania na środowisko, również w skali lokalnej. Przy wyborze rozwiązań zawartych w projektowanym dokumencie przeanalizowano również różnorodne zagrożenia dla najbliżej położonego (około 5-10 km) obszaru Natura 2000 tj. specjalnego obszaru ochrony siedlisk Aleja Pachnicowa. Jest to powierzchniowo najmniejszy z wyznaczonych obszarów - zajmuje niewiele powyżej 1ha26. Położony jest w środkowowschodniej części gminy Płońsk, między miejscowościami Szpondowo i Dalanówek i obejmuje 730 m fragment drogi powiatowej nr 741 Szpondowo - Strachowo - Poczernin z poboczami między miejscowościami Szpondowo i Dalanówek. Wzdłuż poboczy drogi stanowiącej oś obszaru rosną 94 wierzby, z których w aż 36 znaleziono ślady obecności pachnicy dębowej, co sprawia, że w obrębie województwa mazowieckiego jest to najbogatsze z dotychczas znanych stanowisk tego chrząszcza27. Dla tego obszaru w 2015 roku opracowany zostanie plan zadań ochronnych mający na celu konieczność utrzymania i przywracania do właściwego stanu ochrony siedlisk przyrodniczych oraz gatunków roślin i zwierząt, dla których ochrony wyznaczony został ten obszar. Zgodnie ze standardowym formularzem danych, sporządzonym dla analizowanego obszaru Natura 2000 Aleja Pachnicowa, sprecyzowane zostały zagrożenia dla jego funkcjonowania. Są to działania, które z pewnością pogorszyłyby w znaczący sposób siedliska przyrodnicze i wpłynęły negatywnie na gatunki, dla których ochrony został wyznaczony obszar Natura 2000, tj.: możliwość usuwania spróchniałych, dziuplastych drzew oraz penetracja siedlisk w poszukiwaniu chrząszczy i ich stadiów rozwojowych przez kolekcjonerów owadów - z chwilą upublicznienia informacji o obszarze i celu jego utworzenia. Generalnie, zagrożenia zewnętrzne są niewielkie i mogą się wiązać przede wszystkim ze zwiększoną penetracją siedlisk oraz z rozbudową (modernizacją) lokalnej sieci drogowej. Ze względu na: charakter ustaleń planu, położenie w odmiennych warunkach środowiskowych, dużą odległość (5-10 km) terenów objętych planem od chronionego obszaru oraz położeniem poza zasięgiem owadów objętych ochroną latających na odległość do 800 m, nie przewiduje się negatywnego wpływu ustaleń planu na funkcjonowanie analizowanego obszaru Natura 2000. W planie nie zastosowano żadnych rozwiązań, które pogorszyłyby stan siedlisk przyrodniczych lub siedlisk gatunków i zwierząt, wpłynęłyby negatywnie na gatunki, dla których ochrony został wyznaczony obszar Natura 2000 oraz pogorszyły integralność obszaru Natura 2000 lub jego powiązania z innymi obszarami. 26 Łącznie obszary Natura 2000 (OSO i SOO) zajmują około 13% powierzchni województwa mazowieckiego. Wszystkie „obszary siedliskowe” (SOO) mają aktualnie status Obszaru Mającego Znaczenie dla Wspólnoty. 53 12. Streszczenie w języku niespecjalistycznym Celem niniejszej prognozy oddziaływania na środowisko jest między innymi określenie i ocena skutków wpływu ustaleń miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dotyczącego terenów położonych we wsiach: Baraki, Budy Gutarzewskie, Ciemniewo, Gutarzewo, Kępa, Koliszewo, Podsmardzewo i Smardzewo na środowisko przyrodnicze i warunki życia ludzi w aspekcie ekorozwoju. Zakres przestrzenny opracowania obejmuje obszar o łącznej powierzchni około 99 ha określony w uchwale Rady Gminy Sochocin Nr XVII/127/2012 z dnia 28 listopada 2012 r. w sprawie przystąpienia do sporządzenia zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego „Gmina Sochocin - Zachód”. Uwzględnia również powiązania z sąsiednimi terenami w zakresie: zasobów i walorów przyrodniczych, ciągłości powiązań ekologicznych oraz jakości poszczególnych elementów środowiska. W granicach obszaru objętego planem wyznaczone zostały tereny pod różnego rodzaju zainwestowanie (tereny: zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej z usługami nieuciążliwymi jako funkcją uzupełniającą – MN; zabudowy rekreacji indywidualnej - ML; zabudowy zagrodowej w gospodarstwach rolnych - RM; usług - U), zagospodarowanie (tereny: zabytkowego parku podworskiego - ZPZ; upraw rolnych i zieleni nieurządzonej R.Z; lasu – ZL; przeznaczone pod zalesienia - ZLD) oraz komunikację (tereny dróg publicznych: drogi główne klasy G – KDG; drogi lokalne klasy L – KDL; drogi dojazdowe klasy D – KDD oraz dróg wewnętrznych - KDW). W procesie przygotowywania projektu planu uwzględnione zostały dokumenty planistyczno-programowe dotyczące obszaru województwa mazowieckiego, powiatu płońskiego oraz gminy Sochocin, w tym podstawowy dokument programowy gminy tj. Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Sochocin, przyjęte uchwałą Rady Gminy Sochocin Nr XV/78/2000 z dnia 22 września 2000 roku i zmienione uchwałą Rady Gminy Sochocin Nr IV/25/2007 z dnia 31 stycznia 2007 roku. W prognozie, opracowywanej równocześnie z projektem planu, zastosowano przede wszystkim metodę opisową, którą wykorzystano analizując głównie stan środowiska. Istotną część danych wejściowych do opracowywanego planu zagospodarowania przestrzennego stanowiły informacje zawarte w opracowaniu ekofizjograficznym28. Informacje te zostały wykorzystane na etapie tworzenia koncepcji planu tj. do kształtowania struktury funkcjonalno-przestrzennej obszaru objętego planem. 27 28 Na podstawie standardowego formularza danych Opracowanie ekofizjograficzne jest dokumentacją sporządzaną przed przystąpieniem do prac planistycznych i ma służyć, zgodnie z zasadą zrównoważonego rozwoju, uwzględnieniu uwarunkowań przyrodniczych w konstruowaniu planu zagospodarowania przestrzennego w celu zapewnienia trwałości podstawowych procesów przyrodniczych oraz odnawialności zasobów środowiska. 54 Wykonane, na etapie przystąpienia do sporządzenia projektu planu, opracowanie ekofizjograficzne zawiera szczegółowy opis stanu i funkcjonowania środowiska przyrodniczego na obszarze objętym planem i terenach sąsiednich. W prognozie przeprowadzono przede wszystkim analizę zjawisk i tendencji, które były pomocne w prognozowaniu stanu środowiska w przypadku braku realizacji ustaleń planu. W prognozie przeprowadzona została ocena potencjalnego oddziaływania na komponenty środowiska przyrodniczego i zasoby kulturowe w odniesieniu do wszystkich wyznaczonych w planie terenów. Z przeprowadzonej analizy wynika, że w większości oddziaływania niezauważalne związane będą z realizacją zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej na słabych jakościowo gruntach, dla której obowiązuje szereg ustaleń planu służących nie tylko racjonalnemu zagospodarowaniu przestrzeni ale również ochronie środowiska (miedzy innymi: zakaz lokalizowania usług uciążliwych oraz przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko, w rozumieniu przepisów odrębnych za wyjątkiem dróg oraz sieci i urządzeń infrastruktury technicznej). Najwięcej pozytywnych skutków ustaleń planu na środowisko związanych jest z poprawą warunków funkcjonowania środowiska przyrodniczego poprzez wzmocnienie ochrony istniejących terenów leśnych (w kompleksach ZL)29, utrzymanie znacznych powierzchni terenów otwartych rolniczych (R.Z) oraz wskazanie terenów pod zalesienie wyznaczonych gruntów rolnych o najniższych klasach bonitacyjnych i nieużytków (tereny ZLD). 29 Wyznaczone (zaadaptowane) w planie tereny lasów stanowią w większości fragmenty większych kompleksów leśnych. Są ważnym ogniwem w systemie powiązań przyrodniczych, którego sprawne funkcjonowanie umożliwia swobodną migrację flory i fauny, powiązanie obiektów przyrodniczych w skali miejscowej oraz zapewnia utrzymanie równowagi biologicznej. Tereny lasów, zalesień oraz tereny rolnicze, oprócz funkcji ekologicznej pełnią funkcje społeczne tj. służą kształtowaniu korzystnych warunków zdrowotnych i rekreacyjnych dla społeczeństwa, a także rozwojowi oświaty i edukacji ekologicznej oraz podnoszą walory krajobrazowe terenu. 55 Podstawa prawna i wykorzystane materiały - Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 roku – Prawo ochrony środowiska (Dz.U. z 2008 r., Nr 25, poz. 150 z późn. zm.). - Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. z 2012 r. Nr 0, poz. 647 z późn. zm.). - Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. z 2009 r. Nr 151, poz.1220 z późn. zm.). - Ustawa z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne (Dz.U. z 2012 r. Nr 0, poz. 145). - Ustawa z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych (Dz.U. z 2004 r. Nr 121, poz. 1266, z późn. zm.). - Ustawa z dnia 28 września 1991 r. o lasach (Dz.U. z 2011 r. Nr 12, poz. 59 z późn. zm.). - Ustawa z dnia 3 października 2008r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. Nr 199, poz. 1227 z późn. zm.) - Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 roku w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko (Dz. U. Nr 213, poz. 1397 ze zmianami). - Rozporządzenia Wojewody Mazowieckiego, w tym: Rozporządzenie nr 24 z dn. 15.04.2005 r. (Dz. Urz. Woj. Maz. nr 91 poz. 2456) w sprawie Nadwkrzańskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu i Rozporządzenie nr 12 z dn. 03.04.2007 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie Nadwkrzańskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu. - Dokumenty planistyczne gminne, Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Sochocin, przyjęte uchwałą Rady Gminy Sochocin Nr XV/78/2000 z dnia 22 września 2000 roku i zmienione uchwałą Rady Gminy Sochocin Nr IV/25/2007 z dnia 31 stycznia 2007 roku; Strategia rozwoju gminy Sochocin na lata 2007-2015 – Uchwała Nr VI/40/2007 Rady Gminy Sochocin z dnia 28.05.2007 roku w sprawie uchwalenia „Strategii rozwoju gminy Sochocin na lata 2007-2015”; Program Ochrony Środowiska gminy Sochocin, Sochocin 2004 rok; Lokalny plan rozwoju gminy Sochocin na lata 2007 – 2013, Sochocin 2007 rok). - Dokumenty sporządzone dla powiatu płońskiego: Strategia rozwoju powiatu płońskiego, Program ochrony środowiska do 2011 r., Powiat Płońsk, Płońsk 2003 roku (Załącznik Nr 1 do Uchwały Rady Powiatu Nr XX-117-2004 r.). - Fakty sochocińskie – Oficjalny Informator Gminy Sochocin. Grudzień 2011, Nr 3. - Projekt POIS.05.03.00-00-285/10 pn. „Projekty planów zadań ochronnych dla obszarów Natura 2000 zlokalizowanych na terenie województw kujawsko-pomorskiego i mazowieckiego”. - Raporty Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska w Warszawie. Stan środowiska w województwie mazowieckim w 2006-2011 r. - Standardowy formularz danych sporządzony dla obszaru Natura 2000: PLH140054 – Aleja Pachnicowa. - strony internetowe: rdos.warszawa.mazowieckie.pl; www.warszawa.rdos.gov.pl; www.wios.warszawa.pl/portal/pl/19/236/Monitoring_rzek_w_2008_roku.html; mos.gov.pl; www.pzw.org.pl/pliki/prezentacje/1395/cms/szablony/11205/pliki/013_wisniewolskigierej. pdf; www.mos.gov.pl; www.warszawa.lasy.gov.pl/web/plonsk/.
