pasturk i mòrzëca

Lucyna Cyganowska
PASTURK I MÒRZËCA
To bëło baro dôwno temù, czej na swiece żëłë jesz nimfë. Nie bëło gardów ani nijaczi
wsë, a lëdze mieszkalë w môłich òsadach. W môłim bùdinkù mieszkôł pasturk, chtërny
òd dôwna szëkôł białczi. Cëw, bò taczi bëło jegò miono, béł robòcy i spòkójny.
Z wszëtczima żił wiedno w zgòdze.
Spòtikôł sã òn z wieloma białkama, le żódna jemù sã nie widza. Jedna bëła za chùdô,
drëgô za grëbô, trzëcô za wiele gôda, czwiôrtô mia dwie lewi rãce do robòtë. Lata mijałë
a Cëw wiedno béł sóm. Dzéń w dzéń mùszôł òn gnac kòzë na pastwiszcze kòl jezora.
Jednégò dnia pasturk wzął karno i szedł baro zajiscony. Rozmislôł przë tim ò białce,
chtërną on widzôł w spikù. Bëła to cëdownô niasta. Ji włosë bëłë dłudżé i żôłté jak
słuńce, a òczë mòdré jak niebò.
Nôgle stanął. Przed nim rozpòscérzała sã snôżô łąka, dze bëło fùl kwiatów, a na
westrzódkù rosło wiôldżié drzewò. Łąka wkół òtoczonô bëła krzama, w chtërnych bëło
fùl ptôszich gniôzdów.
- Jô jesz nijak tuwò nie béł – pòmëslôł Cëw i ùsadnął pòd drzewã.
Béł to baro cepłi dzéń, temù Cëw ùmëslôł sztót òdsapnąc. Wëjął szklónkã słodczégò,
brzadowégò wina i … ùsnął.
Òbùdzëło gò wòłanié. Béł to głos białczi. Białczi, chtërna wòła na ratënk. Pasturk zerwôł
sã na równé nidżi, bò chcôł jak nôchùtczi nalezc białkã. Òstawił swòje kòzë i pòszedł.
Jemù sã wëdôwôło, że głos dochôdô òd stronë jezora. Równak, czej òn dostôł sã na jegò
zberk, głos ùcëchnął. Cëw baro sã zdzëwił. Nie wiedzôł jak retowac białkã. W nocë chłop
ni mógł zasnąc. Ùmëslëwôł so, jak wëzdrzi niasta, chtërna gò wòła. Wnym znôwù ùczëł
znóny głos. Wëparził z dodomù i biegôł za głosã. Terô jesz barżi cekawòta gò pôlëła.
Nôgle z wòdë pòkôzała sã białka. Takô samùszkô jak ta, chtërną òn widzôł w spikù.
Przë miesądzowim widze òna wëzdrza jesz lepi. Pasturk stojôł jak òczarzony. Bëła to
baro snôżô mòrzëca i … Cëw zakòchôł sã òd pierszégò wezdrzadkù.
- Witôjże snôżô białkò! Czë to Wastnô wòła na ratënk? – spitôł Cëw.
- Jo, to jô – rzekła mòrzëca, a łzë jak grochë spadiwałë do wòdë.
- Wzerôj le, jô sã zapëzglała w séc, chtërną gwësny rëbôk rozstôwił na jezorze i ni mògã
sã ùwòlnic. Czë të mòżesz mie pòmóc?
- Gwësno – rzekł pasturk. Wëjął z cieszeni nożik i rozcął séc. Tak òn widzôł, że bëła to
pół niasta i pół rëba.
Mòrzëca wëbawiła sã chùtkò i słodczim głosã rzekła:
- Jô cë tegò nigdë nie zabadã, mój dobri Cëwie. Jô jesz nigdë nie gôda z człowiekã. Jô sã
jich baro bòjała, bo lëdze blós pilëją na nimfë. Mùszã równak rzec, że të jes jinszi.
- Òd dôwna Wastnô tuwò je? – spitôł pasturk.
- Czedës, czej jô bëła jesz dzéwczãtkã, jô baro lëbia zdrzëc w tôfla jezora, jak w szpédżiel.
Jô bëła kąsk bùsznô i mësla, że piãknisi òd mie ni ma. Jednégò dnia jezórny dëch ùkôrôł
mie za to i sprawił, ze terô jô mùszã całi żëcé bëc w wòdze.
Rozprôwialë tak do rena. Czej pòkôzało sã słuńce, mòrzëca zdżinąła.
I tak bëło kòżdi nocë. W dzéń pasturk zajimôł sã karnã, a w nocë pòtikôł sã z ùblubioną,
chtërna zwa sã Wica.
Bawiło to miesąc. Pòtemù Cëw ùmëslił wëznac Wicë miłota i prosëc ò rãkã. Mòrzëca
baro sã ùcesza, le ni mògła òstac białką Cëwa dlôte, że mògła żëc blós w wòdze.
- Co jô móm, niebòrôk terô zrobic – mëslôł
Pasturk béł mądri i baro jemù zanôlégało na Wicë. Zbùdowôł nowi, stolemny bùdink na
zberkù jezora, żebë bëc wiedno bliskò białczi.
Òkôzało sã, że pò żeńbie ùrzek kąsk ùlecôł. Wica mògła wëchôdac na zberk i pòmôgac
chłopowi. Blós mùsza pilowac, żebë naribk nijak nie béł sëchi.
Żëlë długò i szczestlëwò. Cëw dali pôsôł kòzë, a Wica czej wrócył piãkno jemù spiéwa.
Ji zwãczny głos roznôsził sã pò całim òkòlim.
Dze të pôsôł kòzë swòje mój Cëwie,
Tegò nawetka mòrzëca nie wie.
Mòże të béł za zelonym lasã,
A jô żda na Ce timczasã.
Òd ne czasu môl, na chtërnym Cëw zbùdowôł òsôdã, rozrósł sã i nazwóno gò Cëwice, na
tcza pierszich mieszkańców.