12,6

Ocena porównawcza
sektora rolno-spożywczego
Polski i Ukrainy
Andrzej Drozd
Toruń, 30 listopada 2016 r.
1
Gospodarka Ukrainy na tle gospodarki
Polski
Wyszczególnienie
Ukraina
Polska
Ludność (w mln)
2012
45,6
2015
42,9
2015
38,5
Powierzchnia (w tys. km2)
603,6
603,5
312,7
PKB realna zmiana w latach 2008-2015 (w %)
0,2%
-9,9%
27,6%
PKB w 2014 r. (wartość globalna w mld USD)
165,2
188,0
549,0
PKB w 2014 r. (w tys. USD/osobę; mierzone
siłą nabywczą USD)
7,4
8,6
24,9
Eksport towarów (w mld USD)
68,8
38,1
199,2
Import towarów (w mld USD)
84,7
37,5
196,6
Saldo handlu zagranicznego (w mld USD)
-15,8
0,63
2,6
2
Rolnictwo Ukrainy na tle rolnictwa Polski
Wyszczególnienie
Użytki rolne w 2013 r.
(mln ha) w tym orne
Zbiory zbóż (mln ton)
2005 r.
2013 r.
Udział w świecie
w tym pszenicy (mln ton)
2005 r.
2013 r.
Udział w świecie
w tym żyta (mln ton)
2005 r.
2013 r.
Udział w świecie
w tym jęczmienia (mln ton)
2005 r.
2013 r.
Udział w świecie
w tym kukurydzy (mln ton)
2005 r.
2013 r.
Udział w świecie
Ukraina
Plony z 1 ha w dt
41,3
32,5
Polska
Plony z 1 ha w dt
14,4
10,8
37,2
63,2
2,3%
26,2
40,6
26,9
28,4
1,0%
32,3
38,0
18,7
22,8
3,2%
28,5
34,7
8,8
9,5
1,3%
39,5
44,4
1,0
0,6
3,8%
17,3
22,8
3,4
3,3
20,1%
24,1
28,6
8,9
7,5
5,3%
20,6
23,4
3,6
2,9
2,0%
32,2
35,8
7,2
30,9
3,0%
43,2
64,1
1,9
4,0
0,4%
57,3
65,8
3
Rolnictwo Ukrainy na tle rolnictwa Polski
Wyszczególnienie
Produkcja mięsa (mln ton)
2005r.
2013r.
W tym:
wołowina
wieprzowina
drób
Produkcja mleka (mln ton)
2005r.
2013r.
Ziarno słonecznika
zbiory w mln ton
2005r.
2013r.
Rzepak
zbiory w mln ton
Ukraina
Polska
1,6
2,4
0,45
0,75
1,20
3,3
3,9
0,4
1,8
1,7
13,4
11,2
11,9
12,7
2005r.
2013r.
4
Rolnictwo Ukrainy na tle rolnictwa Polski
Wyszczególnienie
Buraki cukrowe
zbiory w mln ton
2005r.
2013r.
Udział w świecie
Ziemniaki
zbiory w mln ton
2005r.
2013r.
Udział w świecie
Warzywa
Zbiory (w mln ton)
Owoce
Zbiory (w mln ton)
Ukraina
Plony z 1 ha w dt
Polska
Plony z 1 ha w dt
15,5
10,8
4,4%
248
399
11,9
11,2
4,6%
416
580
19,5
22,2
5,9%
128
160
10,4
7,1
1,9%
176
211
2000 r.
2007 r.
2000 r.
2007 r.
5
Porównanie cen niektórych produktów rolnospożywczych w Polsce i na Ukrainie w 2014r.
Wyszczególnienie
Średnia cena producenta w
USD/tonę
Polska
jabłka
Ukraina
Relacja cen w Polsce
do cen na Ukrainie
(cena na Ukrainie=100)
168,0
199,95
84,0
ziemniaki
123,24
189,57
65,0
pszenica
217,25
163,15
133,2
żyto
169,61
112,05
151,4
jęczmień
200,1
148,94
134,3
kukurydza
173,1
152,16
113,8
419,26
363,01
115,5
*
335,11
mięso drobiowe (waga żywa)
1175,51
1308,69
89,8
mięso wieprzowe (waga żywa)
1531,24
1608,57
95,2
435,46
312,87
139,2
3751,08
1494,34
251,0
nasiona rzepaku
nasiona słonecznika
mleko krowie świeże
miód naturalny
6
Przewagi cenowe polskich
producentów żywności nad
konkurentami z Ukrainy
Porównanie cen producenta w Polsce i na
Ukrainie wskazuje, że mamy wyraźną przewagę
cenową na rynku ukraińskim w mięsie i jego
przetworach oraz świeżych owocach i warzywach.
Ukraina jest konkurencyjna cenowo w zbożach i
roślinach oleistych, a także miodzie naturalnym.
7
8
Konkurencyjność
Polski i Ukrainy
we wzajemnym handlu
produktami rolno-spożywczymi
9
Konkurencyjność...
Z powszechnie cytowanej definicji OECD
wynika, że konkurencyjność gospodarki to
zdolność do sprostania konkurencji
międzynarodowej, a więc realizowania
znaczącego eksportu i utrzymania wysokiego
poziomu i tempa wzrostu popytu
wewnętrznego, bez pogorszenia salda obrotów
bieżących.
10
Wyniki polskiego handlu zagranicznego
produktami rolno-spożywczymi (w mln euro)
Wyszczególnienie
Eksport produktów
rolno-spożywczych
w tym do UE
w tym do WNP
w tym na Ukrainę
2000
2 745,7
2004
2008
2012
5 242,2 11 692,3 17 893,2
2015
23 886,5
1 386,6
496,6
132,7
3 781,8
684,8
141,0
9 481,2 13 763,8
1 100,1
2 016,0
422,2
498,3
19 646,6
1 118,6
297,5
Import produktów
rolno-spożywczych
w tym z UE
w tym z WNP
w tym z Ukrainy
3 436,1
4 406,5 10 277,4 13 557,4
16 068,4
1 760,2
101,4
23,8
2 763,8
91,0
47,8
7 191,9
311,2
222,0
9 284,3
658,6
510,9
10 981,2
659,7
383,5
Saldo handlu zagranicznego
produktami rolno-spożywczymi
w tym z UE
w tym z WNP
w tym z Ukrainą
- 690,4
835,7
1 414,9
4 335,8
7 818,1
- 373,6
395,2
108,9
1 018,0
593,8
93,2
2 289,3
788,8
200,2
4 479,5
1 357,4
-12,6
8 665,4
458,9
-86,0
11
Udział Ukrainy w polskim handlu rolno-spożywczym
(w%)
20
15
Import
20
14
20
13
20
12
20
11
20
10
20
09
20
08
20
07
20
06
Eksport
20
05
20
04
5
4,5
4
3,5
3
2,5
2
1,5
1
0,5
0
12
Handel zagraniczny produktami
rolno-spożywczymi z Ukrainą (w mln euro)
600
498,3
500
Eksport
400
Import
200
100
422,6
383,5
297,5
Saldo
300
510,9
221,8
200,8
132,7 108,9
23,8
141,0
93,2
47,8
-12,6
-86,0
0
-100
-200
2000
2004
2008
2012
2015
13
Eksport produktów rolno-spożywczych na
Ukrainę w latach 2008-2015 (w mln euro)
żyw e zw ierzęta
pisklęta i jaja
mięso i przetw ory mięsne
ryby
mleko i produkty mleczarskie
św ieże ow oce i w arzyw a
kaw a i herbata
zboża i produkty zbożow e
tłuszcze roślinne
w yroby cukiernicze i czekoladow e
ow oce i w arzyw a przetw orzone
pasze dla zw ierząt
0
25
50
2008
2010
2012
75
100
125
2015
150
14
Import produktów rolno-spożywczych z
Ukrainy w latach 2008-2015 (w mln euro)
miód naturalny
2008
2010
2012
2015
skóry surow e
ow oce mrożone
zboża i produkty zbożow e
nasiona rzepaku, słonecznika, buraków cukrow ych
tłuszcze roślinne
makuchy
soki ow ocow e
0
25
50
75
100
15
Struktura towarowa polskiego handlu rolnospożywczego z Ukrainą w latach 2008-2015 (w proc.)
01
02
03
04
05
06
07
08
09
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
Produkty rolno-spożywcze
Żywiec
Mięso i podroby jadalne
Ryby
Produkty mleczarskie
Produkty uboczne
Bulwy, kwiaty
Warzywa
Owoce
Kawa, herbata, przyprawy
Zboża
Produkty młynarskie
Oleiste
Zagęszczacze
Materiały roślinne
Tłuszcze i oleje
Przetwory z mięsa i ryb
Cukry i przetwory
Kakao i przetwory czekolad
Przetwory zbożowe
Przetwory owoc-warzywne
Różne przetwory
Napoje
Odpady i pasze
Tytoń i wyroby tytoniowe
Eksport
2008
2012
100,0
100,0
5,3
3,8
35,9
18,5
0,4
0,6
1,9
3,7
0,3
0,3
1,9
0,9
4,7
6,6
17,2
23,6
2,7
2,6
0,1
0,0
0,6
0,9
1,3
1,3
0,2
0,3
0,0
0,0
0,4
0,2
1,2
1,5
1,0
1,2
3,7
8,7
2,1
2,9
3,4
6,4
7,1
6,7
0,3
0,4
7,7
8,4
0,4
0,5
2015
100,0
6,5
11,1
0,4
3,2
0,6
0,6
3,5
18,7
7,5
0,2
0,3
0,8
0,3
0,0
1,2
0,3
1,8
7,3
5,1
8,5
8,8
2,1
10,3
1,1
2008
100,0
0,1
0,0
0,0
0,8
0,9
0,0
1,1
4,9
0,0
19,7
0,0
39,5
0,0
0,1
15,9
0,0
1,3
0,1
1,7
0,3
0,4
1,6
11,4
0,0
Import
2012
100,0
0,2
0,0
0,0
1,5
0,6
0,0
0,6
2,3
0,2
2,4
0,0
32,9
0,0
9,4
17,5
0,0
1,2
0,0
0,4
3,5
0,5
0,4
26,5
0,0
2015
100,0
0,2
0,1
0,0
3,6
0,5
0,2
1,4
7,0
0,0
6,6
0,3
13,2
0,0
15,9
13,5
0,0
1,5
0,5
0,8
8,1
1,1
3,4
22,0
0,1 16
Handel zagraniczny produktami
rolno-spożywczymi Ukrainy (w mld USD)
20
17,8
18
Eksport
16
8
6
6,5
4,37
10,29
9,9
9,5
10
12,8
Saldo
10,8
16,7
14,6
Import
14
12
17,0
10,6
6,46
4,9
4,58 4,17
5,8
7,5
11,08
8,28,85
6,1
6,3
3,5
4
2
0
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
17
Struktura towarowa ukraińskiego handlu rolnospożywczego w latach 2008-2015 (w proc.)
01
02
03
04
05
06
07
08
09
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
Produkty rolno-spożywcze
Żywiec
Mięso i podroby jadalne
Ryby
Produkty mleczarskie
Produkty uboczne
Bulwy, kwiaty
Warzywa
Owoce
Kawa, herbata, przyprawy
Zboża
Produkty młynarskie
Oleiste
Zagęszczacze
Materiały roślinne
Tłuszcze i oleje
Przetwory z mięsa i ryb
Cukry i przetwory
Kakao i przetwory czekolad
Przetwory zbożowe
Przetwory owoc-warzywne
Różne przetwory
Napoje
Odpady i pasze
2008
100,0
0,06
0,69
0,03
6,38
0,07
0,02
0,76
1,59
0,07
34,22
1,67
13,18
0,00
0,03
17,98
0,37
1,52
4,65
2,27
1,80
0,95
5,17
4,48
Eksport
2012
100,0
0,04
1,77
0,11
3,44
0,04
0,01
0,78
1,12
0,07
39,14
0,59
9,85
0,01
0,01
23,42
0,37
1,92
3,72
2,12
1,82
1,10
2,16
4,93
2015
100,0
0,18
2,59
0,08
2,65
0,14
0,02
0,67
1,06
0,07
41,60
0,81
10,13
0,00
0,38
22,66
0,09
1,16
1,29
1,84
1,26
0,80
1,26
6,84
2008
100,0
1,30
13,07
9,56
2,19
0,24
1,56
1,41
9,01
3,33
2,27
0,76
3,62
0,68
0,02
9,49
2,62
1,04
5,56
2,38
4,87
8,97
5,20
3,77
Import
2012
100,0
1,28
9,60
9,15
2,61
0,21
2,04
1,95
15,03
4,28
3,31
0,38
4,77
0,52
0,03
5,40
1,87
1,11
5,98
2,27
3,55
7,89
6,55
3,45
2015
100,0
1,71
2,85
8,35
2,29
0,52
0,55
1,80
13,41
5,33
4,44
0,40
6,17
0,76
0,03
5,23
1,22
1,00
5,55
2,46
3,27
9,75
6,70
4,54
18
Saldo handlu zagranicznego produktami rolnospożywczymi Ukrainy w latach 2008-2015 (w mln USD)
01
02
03
04
05
06
07
08
09
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
Produkty rolno-spożywcze
Żywiec
Mięso i podroby jadalne
Ryby
Produkty mleczarskie
Produkty uboczne
Bulwy, kwiaty
Warzywa
Owoce
Kawa, herbata, przyprawy
Zboża
Produkty młynarskie
Oleiste
Zagęszczacze
Materiały roślinne
Tłuszcze i oleje
Przetwory z mięsa i ryb
Cukry i przetwory
Kakao i przetwory czekolad
Przetwory zbożowe
Przetwory owoc-warzywne
Różne przetwory
Napoje
Odpady i pasze
Tytoń i wyroby tytoniowe
2008
4 368,2
-77,6
-768,7
-613,3
548,7
-7,7
-98,3
-9,2
-409,8
-207,6
3 557,3
131,4
1 192,3
-43,4
2,3
1 332,9
-129,3
97,1
144,1
92,1
-119,8
-476,3
224,3
241,7
-235,0
2010
4 174,4
-63,9
-367,8
-547,6
513,4
-4,4
-72,1
-10,7
-524,5
-224,2
2 321,5
53,5
906,7
-38,4
0,8
2 165,8
-51,6
-24,9
184,3
128,5
-12,9
-343,5
173,2
270,6
-257,5
2012
10 291,7
-88,8
-406,1
-668,9
415,9
-9,2
-152,0
-8,2
-930,1
-308,9
6 722,0
76,5
1 394,9
-38,1
-1,0
3 764,8
-75,7
257,7
212,7
206,6
56,4
-398,1
-107,6
618,1
-241,3
2015
11 076,8
-34,1
278,3
-280,2
306,7
2,4
-16,9
34,4
-313,0
-175,2
5 902,8
103,9
1 260,5
-26,0
54,9
3 117,5
-29,9
134,7
-6,3
182,4
69,9
-222,6
-49,9
837,5
-54,9
19
Wskaźnik ujawnionej przewagi komparatywnej
(RCA) w polskim i ukraińskim eksporcie na rynek
światowy (1)
POLSKA
UKRAINA
Wyszczególnienie
2008
2015
2008
2015
01
Żywiec
4,60
5,01
0,01
0,03
02
Mięso i podroby jadalne
5,57
1,51
0,01
0,09
03
Ryby
0,09
0,06
0,01
0,01
04
Produkty mleczarskie
0,41
0,66
0,24
1,39
05
Produkty uboczne
0,70
1,00
2,46
1,99
06
Bulwy, kwiaty
1,57
0,49
0,01
0,26
07
Warzywa
1,51
0,86
0,48
0,57
08
Owoce
3,61
3,08
1,54
1,40
09
Kawa, herbata, przyprawy
1,33
3,00
0,04
0,05
10
Zboża
0,01
0,03
4,03
1,85
11
Produkty młynarskie
0,59
0,24
0
0,62
12
Oleiste
0,30
0,14
12,89
5,08
20
Wskaźnik ujawnionej przewagi komparatywnej
(RCA) w polskim i ukraińskim eksporcie na rynek
światowy (2)
POLSKA
UKRAINA
Wyszczególnienie
2008
2015
2008
2015
13
Zagęszczacze
0,74
0,73
0,17
0,28
14
Materiały roślinne
0,49
0,22
1,04
584,1
15
Tłuszcze i oleje
0,09
0,28
4,89
5,71
16
Przetwory z mięsa i ryb
0,48
0,12
0,01
0,0
17
Cukry i przetwory
0,49
0,76
0,68
1,21
18
Kakao i przetwory
1,72
2,70
0,01
0,40
19
Pieczywo cukiernicze, ciastka
0,68
1,31
0,82
0,36
20
Przetwory owocowo-warzywne
1,04
2,36
0,15
11,04
21
Różne przyprawy
2,41
2,28
0,24
0,59
22
Napoje
0,04
0,32
0,58
1,06
23
Odpady i pasze
2,20
2,30
4,17
10,30
24
Tytoń i wyroby tytoniowe
0,19
0,48
0,10
0,08
21
Wskaźnik ujawnionych przewag
komparatywnych (RCA)
W Polsce najwyższą konkurencyjność mamy
(RCA>2,0) w eksporcie na rynek ukraiński: żywca,
owoców oraz przetworów owocowo-warzywnych,
kawy i herbaty, wyrobów czekoladowych oraz pasz
dla zwierząt. Wysoką konkurencyjność osiągamy
także (RCA>1,0<2,0) w eksporcie do Ukrainy :
mięsa i podrobów jadalnych oraz pieczywa
cukierniczego.
Polska nie posiada przewag komparatywnych w
eksporcie do Ukrainy: produktów mleczarskich, ryb
i przetworów z mięsa i ryb, zbóż i przetworów
młynarskich, produktów olejarskich oraz kwiatów i
wyrobów tytoniowych.
22
Wskaźnik ujawnionych przewag
komparatywnych (RCA)
Na Ukrainie najwyższa konkurencyjność
(RCA>2,0) jest w eksporcie materiałów roślinnych
(do wyplatania), przetworów owocowowarzywnych, pasz dla zwierząt, tłuszczów i olejów
roślinnych, nasion oleistych, zbóż i produktów
młynarskich, a także produktów mleczarskich i
wyrobów cukierniczych.
Ukraina nie posiada przewag komparatywnych w
eksporcie żywych zwierząt, mięsa i przetworów
mięsnych oraz ryb, warzyw, a także kawy i
herbaty.
23
Wskaźnik ujawnionych przewag
komparatywnych (RCA)
Polska i Ukraina posiadają ujawnione
przewagi komparatywne w zupełnie innych
produktach. Oznacza to, że zarówno Polska
na Ukrainie, jak i Ukraina w Polsce mogą
konkurować niektórymi swoimi produktami
rolno-spożywczymi, wzajemnie się
uzupełniając.
24
25
Dziękuję za uwagę
26