Sys te my po łą czeń w in sta la cjach ru ro wych z PP

miesięcznik informacyjno-techniczny
8 (192), sierpień 2014
Systemy połączeń w instalacjach rurowych z PP-R (2)
Rury z wkładką
Podstawowymi i najbardziej newralgicznymi elementami instalacji
rurowych są stosowane systemy połączeń. W instalacjach wodociągowych i ogrzewczych wykonanych z polipropylenu może być
stosowany system połączeń poprzez złączki zgrzewane polifuzyjnie lub elektrooporowe (tzw. elektromufy) oraz złączki wyposażone w element gwintowany (tzw. złączki z wtopką).
Tak jak zapowiedziałem w poprzedniej części, dziś omówię łączenie rur zespolonych (wielowarstwowych) z polipropylenu.
Zgrzew klasyczny
Rury typu Stabi z wkładką aluminiową (perforowaną lub nieperforowaną) łączymy za pomocą klasycznych
kształtek przez zgrzewanie polifuzyjne. Przed wykonaniem zgrzewu należy usunąć dwie warstwy zewnętrzne
(cienką, górną polipropylenową warstwę oraz wkładkę aluminiową znajdującą się pod nią). Do tego celu służy specjalny zdzierak folii aluminiowej. Zasada działania zdzieraka jest
podobna do obrotowej temperówki do
ołówków. Niemożliwe jest dokonanie
zgrzewu rury wielowarstwowej bez
uprzedniego ściągnięcia z jej końca
wkładki aluminiowej. Skrobak folii Al
umożliwia usunięcie warstw powierzchniowych dzięki nastawnemu
ostrzu przy zachowaniu właściwych
średnic zewnętrznych rur w celu wykonania poprawnego zgrzewu.
Uwaga! Niedawno jeden z producentów rur z polipropylenu wprowadził na rynek nowy typ rur stabi z
wkładką aluminiową, która znajduje
się w środku ścianki przewodu. Ten
typ rury nie wymaga zdzierania zewnętrznej powłoki z polipropylenu
oraz wkładki aluminiowej na końcówce rury. Należy jednak z końcówki rury przeznaczonej do zgrzewania zgradować wkładkę aluminiową za pomocą specjalnego gradownika. Wykrawa
on od czoła rury wkładkę aluminiową
znajdującą się w środku ścianki prze-
48
wodu na ściśle określoną głębokość.
Podczas nagrzewania rury, która została w ten sposób ogradowana, następuje zasklepienie taśmy aluminiowej
w ściance przewodu. Dzięki temu nie
ma możliwości kontaktu wody lub innego medium z taśmą aluminiową
podczas użytkowania. Proces zdzierania zewnętrznej powłoki ochronnej z
polipropylenu nie dotyczy rur z
wkładką z włóknem szklanym.
Główną zaletą rur tego typu jest
znacznie niższa wydłużalność cieplna
aniżeli zwykłych przewodów z PP
oraz lepsze właściwości mechaniczne.
Folię aluminiową znajdującą się tuż
pod warstwą zewnętrzną polipropylenu należy usunąć tylko na długości,
którą wyznacza głębokość zgrzewu.
Rury Stabi mają zastosowanie
przede wszystkim w instalacjach wody ciepłej oraz w instalacjach ogrzewczych. Jednak należy pamiętać, że rura z wkładką perforowaną nie zabezpiecza w stu procentach przed dyfuzją tlenu do wnętrza przewodu. Rura
z wkładką aluminiową nieperforowaną jest w pełni zabezpieczona przed
dyfuzją tlenu przez jej ścianki.
Zgodnie z procedurą
Poniżej opisana zostanie procedura
wykonania połączenia przy pomocy
zgrzewarki rur. Czynności te wykonuje
się tak, jak opisano w poprzednim artykule (art. pt. „Pewny zgrzew, „Magazyn
Instalatora” 6-7/2014 - przyp. red.) odnośnie do rur standardowych z PP. Jednak najpierw należy usunąć zewnętrzną powłokę PP oraz folię aluminiową.
l Frezowanie rury
Czynność tę należy wykonać na rurze uciętej na odpowiednią długość
tuż przed procesem zgrzewania. Frezowanie (zdzieranie) wykonuje się,
stosując specjalny zdzierak ręczny lub
mechaniczny (przy pomocy wiertarki). W celu umożliwienia ostrzu
zdzieraka usunięcia wkładki z aluminium i zewnętrznej warstwy PP-R
bardzo ważna jest regulacja samego
ostrza zdzieraka za pomocą specjalnej
śruby w oparciu o wzornik zdzierania.
Podczas operacji zdzierania koniecznie należy unikać nacięć rury wewnętrznej z PP-R. Pozostawienie
resztek folii aluminiowej (z powodu
źle wyregulowanego lub tępego noża
zdzieraka) może być przyczyną przecieków na połączeniach zgrzewanych.
l Wykonanie zgrzewania
Czynność zgrzewania przeprowadza się zgodnie z czynnościami opisanymi wyżej (tak jak dla rur standardowych wykonanych z PP).
Innym rodzajem są rury zespolone z
PP-R typu Stabi Glass. Konstrukcyjnie
rura składa się z trzech warstw z polipropylenu PP-R, z których środkowa
(40% całkowitej grubości ścianki)
wzmocniona została włóknami szklanymi, które pełnią rolę stabilizatora
mechanicznego. Rury te, zachowując
wszystkie zalety rur Stabi, charakteryzują się nowymi właściwościami:
l wydłużalność liniowa pięciokrotnie
mniejsza od standardowych rur z PP-R,
www.instalator.pl