Rury po raz drugi

REMONT/MODERNIZACJA
Rury
po raz drugi
fot. Tycner
Instalacja wodociÈgowa
i kanalizacyjna
126
BUDUJEMY DOM
11–12/2010
Instalacja wodociÈgowa
Kiedy wymieniaÊ rury?
Rury stalowe. O tych rurach warto wiedzieÊ,
ĝe:
szybciej korodujÈ te z ciepïÈ niĝ z zimnÈ
wodÈ;
najbardziej skorodowane sÈ zwykle zïÈczki (kolana, trójniki itp.), a nie odcinki proste.
Wynika to z tego, ĝe rury sÈ zwykle wykonane ze stali ocynkowanej, co chroni w pewnym
stopniu przed korozjÈ, zïÈczki zaĂ wytwarza siÚ
ze zwykïej (tzw. czarnej) stali;
intensywnoĂÊ korozji rur zaleĝy od jakoĂci
wody, nawet woda z dwóch poïoĝonych w pobliĝu studni moĝe byÊ inna. Dlatego nie naleĝy
zbytnio sugerowaÊ siÚ stanem instalacji w sÈsiednich domach.
Rury z tworzyw sztucznych lub miedziane. Wymiany wymagajÈ wïaĂciwie tylko wtedy,
gdy w instalacji zdarzyïa siÚ awaria, co najczÚĂciej jest nastÚpstwem niewïaĂciwego montaĝu.
KilkanaĂcie lat temu, gdy instalacje z tworzyw
byïy nowoĂciÈ, zdarzaïo siÚ np., ĝe instalatorzy
zamiast specjalnych rur do ciepïej wody, stosowali te same, co do zimnej, które w wyĝszej temperaturze sÈ mniej trwaïe, albo teĝ uĝywali rur
fot. Kisan
WymianÚ instalacji
wodociÈgowej
albo kanalizacyjnej
uwaĝa siÚ za
domowy kataklizm.
Czy powodem
zmian sÈ cieknÈce
rury, czy plany
modernizacji
ïazienki, nie
obawiajmy siÚ:
zaplanujmy tylko
dobrze roboty
i wybierzmy
solidnego
wykonawcÚ.
fot. Wavin Ekoplastik
Jarosïaw Antkiewicz
Rury z tworzyw sztucznych sÈ chÚtnie wybierane ze
wzglÚdu na ïatwoĂÊ montaĝu i moĝliwoĂÊ ïÈczenia np. ze
starymi rurami stalowymi
o zbyt niskiej odpornoĂci na wysokie ciĂnienie.
Takie rury po latach eksploatacji potrafiÈ nawet
pÚkaÊ. TypowÈ przyczynÈ kïopotów sÈ teĝ ěle wykonane poïÈczenia – gromadzi siÚ w nich kamieñ
i zanieczyszczenia, ograniczajÈc przepïyw, albo
teĝ pojawiajÈ siÚ nieszczelnoĂci.
Instalacja wodociÈgowa i kanalizacyjna
a
b
Uchwyt do rur zapewniajÈcy swobodÚ ruchów spowodowanych
zmianami temperatury
fot. Plasbor Plast
Rury prowadzone w ukïadzie: a) trójnikowym,
b) rozdzielaczowym
fot. Tece
Nowe rury
Plastikowe czy miedziane? Rury plastikowe
mogÈ byÊ wykonane z róĝnych tworzyw, kaĝde z nich bÚdzie dobre, jeĂli zostanie przez
instalatora zastosowane zgodnie z przeznaczeniem (sÈ np. rury tylko do wody zimnej).
Rury miedziane takĝe sprawdzÈ siÚ w wiÚkszoĂci sytuacji i wykonana z nich prawidïowo
instalacja bÚdzie sïuĝyÊ przez dïugie lata.
Jednak rury z tworzyw sztucznych mogÈ
byÊ lepszym rozwiÈzaniem, jeĂli modernizacja instalacji jest tylko czÚĂciowa i pozostajÈ
w niej rury i inne elementy stalowe. Wynika
to z tego, ĝe stali i miedzi nie naleĝy ze sobÈ
bezpoĂrednio ïÈczyÊ ze wzglÚdu na nasilenie korozji w miejscu poïÈczenia. Ponadto
jeĂli woda najpierw przepïywa przez rury
miedziane, a nastÚpnie przez stalowe, to te
ostatnie szybciej korodujÈ. PamiÚtajÈc o tym,
moĝna bezpiecznie wykorzystaÊ oba rodzaje
rur w jednej instalacji. WyjÈtkiem sÈ instalacje ciepïej wody uĝytkowej, w których pracu-
je pompa obiegowa, bo wyPrzyrost długości 1 m odcinka rury wraz ze wzrostem
jej temperatury o 10°C
musza ona krÈĝenie wody
w obiegu zamkniÚtym.
1,80
PEX
Rur miedzianych nie
powinno siÚ teĝ stosoPP
1,50
waÊ w instalacjach, w któ1,30
PB
rych woda ma odczyn pH
mniejszy lub równy 7, bo
0,62
CPVC
wówczas bÚdÈ naraĝone
PP - stabi
0,30
na nasilonÈ korozjÚ, a stÚĝenie jonów miedzi w woPEX-Al-PEX
0,25
dzie wielokrotnie przekromiedź
0,16
czy dopuszczalne normy.
Ukïad instalacji. Stare
stal
0,11
rurociÈgi sÈ najczÚĂciej
0,00
0,50
1,00
1,50
2,00
prowadzone w ukïadzie
przyrost długości w mm
trójnikowym. Najïatwiej
przy nim pozostaÊ, nawet
Róĝnice wydïuĝeñ termicznych rur z róĝnych materiaïów spowodowajeĂli poziome odcinki pronych wzrostem temperatury o 10°C
wadzÈce od pionu biegnÈ
innÈ trasÈ.
wo-kartonowych o zwiÚkszonej odpornoĂci na
Alternatywnym rozwiÈzaniem jest ukïad
wilgoÊ („zielonych”) – na stelaĝu odsuniÚtym
rozdzielaczowy, w którym rury ukrywane sÈ
o kilka centymetrów od Ăciany pomieszczenie w bruzdach Ăciennych, lecz w podïodze.
nia. Podobnym rozwiÈzaniem, uïatwiajÈcym
Taki sposób prowadzenia rur stosuje siÚ czÚukrycie rur, jest zastosowanie przyborów sasto w nowych domach, jednak w istniejÈcym
nitarnych na stelaĝach.
budynku jest doĂÊ kïopotliwy, bo wycinanie
SÈ to sposoby dobre przede wszystkim do
bruzd w warstwie wylewki podïogowej jest
duĝych ïazienek, w których strata kilku centyzwykle trudniejsze niĝ w Ăcianach. Ponadto
metrów wzdïuĝ któregoĂ boku pomieszczenia
wylewka jest czÚsto zbyt cienka, by moĝna
bÚdzie praktycznie niezauwaĝalna.
byïo w niej ukryÊ rury (warstwa ponad ruUkïadanie rur. WymieniajÈc rury stalorami powinna mieÊ ok. 4 cm gruboĂci, moĝe
we na plastikowe, instalator musi uwzglÚdbyÊ o 1–1,5 cm cieñsza, jeĂli zastosuje siÚ zbro- niÊ ich znacznie wiÚkszÈ rozszerzalnoĂÊ ciepljenie). Z kolei pogrubienie wylewki oznacza
nÈ, co wymaga tzw. kompensacji. Polega ona
podniesienie poziomu podïogi, co jest doĂÊ
przede wszystkim na stosowaniu podpór przeradykalnym rozwiÈzaniem, powodujÈcym np.
suwnych, umoĝliwiajÈcych rurom swobodne
zwiÚkszenie obciÈĝenia stropu.
odksztaïcanie siÚ. RolÚ kompensatorów speïUkïadanie instalacji jest ïatwiejsze i mniej
niajÈ teĝ wszelkie naturalne zaïamania ruropracochïonne, jeĂli rury poprowadzi siÚ po
ciÈgu, a jeĂli to nie wystarcza, stosuje siÚ kompensatory (np. odcinki w ksztaïcie litery „U”).
wierzchu Ăcian i osïoni obudowÈ z pïyt gipsoSwobodÚ ruchów termicznych trzeba teĝ zaStelaĝe do przyborów lub Ăcianki instalacyjne popewniÊ tym odcinkom rurociÈgów, które przezwalajÈ najïatwiej ukryÊ wszystkie rury. Jednak nadajÈ siÚ raczej do duĝych ïazienek
chodzÈ przez Ăciany i stropy, a szczeliny wokóï
rur – wypeïniÊ trwale elastycznym materiaïem, np. weïnÈ mineralnÈ. Warto tego dopilnowaÊ, bo instalatorom zdarza siÚ niekiedy o tym
zapomnieÊ.
Poziome odcinki rur powinny byÊ uïoĝone
ze spadkiem w kierunku pionu, by w razie potrzeby moĝna byïo odwodniÊ instalacjÚ.
PamiÚtaÊ teĝ trzeba
o izolacji cieplnej rur,
zwïaszcza przechodzÈcych przez nierodzaj materiału
Nawet gdy rury sÈ w dobrym stanie, to
zmiany w instalacji mogÈ okazaÊ siÚ konieczne w zwiÈzku z planami zmodernizowania ïazienki. Rozbudowy instalacji moĝe
teĝ wymagaÊ adaptacja strychu lub piwnicy na cele mieszkalne, jeĂli wydzielamy tam
nowÈ ïazienkÚ lub kuchniÚ.
BUDUJEMY DOM
11–12/2010
127
Remont/modernizacja
”
128
PodejĂcie prowadzÈce
z miski ustÚpowej
powinno znaleěÊ siÚ
poniĝej innych na danej
kondygnacji, inaczej
woda spïywajÈca do
pionu po spïukiwaniu
toalety bÚdzie wysysaïa
wodÚ z syfonów
innych przyborów,
a wtedy do pomieszczeñ
bÚdÈ przenikaÊ gazy
kanalizacyjne
BUDUJEMY DOM
11–12/2010
”
w kaĝdej instalacji – jego wymiana nie wymaga wówczas odwadniania rur.
Obecnie we wszystkich nowych instalacjach montuje siÚ teĝ zawór przeciwskaĝeniowy, zapobiegajÈcy cofniÚciu siÚ wody z instalacji domowej do wodociÈgu (lub hydroforu)
w razie zaniku ciĂnienia. Warto zaïoĝyÊ go
takĝe w modernizowanej instalacji.
Zbyt niskie ciĂnienie
w wodociÈgu
Zdarza siÚ, ĝe woda leci z kranu tak leniwie, ĝe utrudnia to mycie, a czÚsto teĝ uniemoĝliwia korzystanie z pralki lub zmywarki.
JeĂli hydraulik wykluczy przeszkody hamujÈce przepïyw (np. uszkodzony zawór lub
Instalacja kanalizacyjna
ěle wykonane poïÈczenie), to przyczynÈ jest
Kiedy do wymiany?
Stare rury kanalizacyjne, zwïaszcza ĝeliwne, czÚsto sÈ bardzo skorodowane i w kaĝdej
chwili groĝÈ przeciekiem. PodejĂcia do przyborów i syfony sÈ czÚsto w gorszym stanie
niĝ piony, choÊ ich stan trudniej zbadaÊ. Ich
kondycjÚ powinien oceniÊ instalator – jeĂli
jest zïa, trzeba zdecydowaÊ siÚ na wymianÚ.
JeĂli natomiast instalacja jest stosunkowo nowa i wykonano jÈ z rur plastikowych,
to raczej nie ma potrzeby wymiany pionów.
Wymiany oraz ewentualnie poprowadzenia
innÈ trasÈ mogÈ wymagaÊ zaĂ podejĂcia do
przyborów – jeĂli zmieniamy ich lokalizacjÚ
albo rury sÈ nieprawidïowo uïoĝone i Ăcieki
ěle spïywajÈ.
prawdopodobnie niedostateczne ciĂnienie
wody w wodociÈgu. Moĝna z tym sobie poradziÊ na dwa sposoby – zaleĝnie od ciĂnienia w sieci:
– niewielki niedobór – wystarczy wymiana rur na nowe o wiÚkszej Ărednicy wewnÚtrznej, ze zïÈczkami i zaworami o jak najmniejszych oporach przepïywu;
– znaczny niedobór – trzeba zastosowaÊ
zestaw hydroforowy. DostÚpne sÈ niewielkie zestawy hydroforowe, które moĝna
ukryÊ nawet we wnÚce Ăciennej.
O problemie z niedostatecznym ciĂnieniem wody trzeba
teĝ pamiÚtaÊ, gdy adaptuje-
Nowe – z tworzywa
Nowe instalacje wykonuje siÚ zwykle z rur
z polichlorku winylu (PVC) lub polipropylenu (PP). JeĂli szczególnie zaleĝy nam na wytïumieniu odgïosu spïywania Ăcieków, moĝna zastosowaÊ specjalne rury niskoszumowe
(sÈ one jednak drogie) lub teĝ osïoniÊ piony
tïumiÈcÈ děwiÚki weïnÈ mineralnÈ. Warto
wiedzieÊ, ĝe piony z rur plastikowych sÈ zdecydowanie bardziej haïaĂliwe od ĝeliwnych,
jednak zwykle nie jest to problemem.
my strych na pomieszczenia mieszkalne.
Sïabe ciĂnienie,
z którym moĝna siÚ
jeszcze pogodziÊ
na niĝszych kondygnacjach, uniemoĝliwi zapewne korzystanie
z wody na poddaszu.
Zestaw hydroforowy moĝe byÊ jedynym
skutecznym rozwiÈzaniem, gdy ciĂnienie
wody wodociÈgowej jest bardzo niskie
Budowa instalacji
Nowe piony kanalizacyjne najczÚĂciej prowadzi siÚ w miejscu starych – inaczej trzeba
by przekuwaÊ nowe otwory w stropach.
Podczas wymiany instalacji warto dopilnowaÊ, by hydraulik wykonaï podejĂcia do
przyborów zgodnie z podanymi niĝej zasadami, od tego bowiem zaleĝy, czy Ăcieki z wanny, umywalki czy wc bÚdÈ spïywaÊ bez przeszkód.
sensu, gdy np. wszyscy domownicy ĂpiÈ. Nie
musi to byÊ wcale programator zintegrowany
z pompÈ: tañszy bÚdzie zwykïy programator
umieszczony w gnieědzie wtyczkowym.
Zawory. Zawory powinny znaleěÊ siÚ przed
kaĝdym przyborem sanitarnym, by moĝna
byïo odciÈÊ od niego dopïyw wody, a reszta
instalacji pracowaïa normalnie. DziÚki temu,
jeĂli zechcemy go kiedyĂ wymieniÊ lub siÚ zepsuje, nie bÚdzie to wielkim problemem.
Gïówne zawory odcinajÈce sÈ teĝ niezbÚdne na poczÈtku instalacji. Warto trównieĝ zaïoĝyÊ zawory przed i za kaĝdym filtrem, choÊby tylko mechanicznym, który powinien byÊ
Do wykonania instalacji kanalizacyjnych w domach
jednorodzinnych uĝywa siÚ praktycznie tylko rur
z tworzyw sztucznych
fot. Pipelife
ogrzewane pomieszczenia. Nieocieplone rury
z ciepïÈ wodÈ traciïyby energiÚ zuĝytÈ na jej
ogrzanie, a na rurach z zimnÈ wykraplaïaby
siÚ para wodna.
Pompy obiegowe. JeĂli w starej instalacji
przeszkadzaïo nam, ĝe trzeba byïo dïugo czekaÊ, aĝ z kranu zacznie lecieÊ ciepïa woda,
to w nowej warto zastosowaÊ pompÚ obiegowÈ (cyrkulacyjnÈ) ciepïej wody uĝytkowej.
Kiedy woda w rurach siÚ wychïodzi, to zostanie ponownie skierowana do kotïa, który jÈ
podgrzeje. W instalacji trzeba wtedy zamontowaÊ choÊby niewielki zasobnik c.w.u. (moĝe
byÊ nawet zintegrowany z kotïem dwufunkcyjnym).
JeĂli ïazienka i kuchnia sÈ blisko kotïowni, a na ciepïÈ wodÚ trzeba zbyt dïugo czekaÊ
jedynie w odlegïym od niej wc z umywalkÈ
lub w rzadko uĝywanym pomieszczeniu gospodarczym, nie warto z tego powodu montowaÊ pompy cyrkulacyjnej: zamiast tego lepiej
zastosowaÊ tam niewielki elektryczny
ogrzewacz przepïywowy. Gdy ciepïej wody w tym oddalonym
od kotïowni pomieszczeniu
zuĝywamy bardzo niewiele, bÚdzie to bardziej uzasadnione ekonomicznie
rozwiÈzanie.
WydajnoĂÊ i moc pompy obiegowej dostosowuje
siÚ nie do niezbÚdnej wysokoĂci podnoszenia (tak
dobiera siÚ pompy do zestawów hydroforowych), lecz do
wystÚpujÈcych w instalacji opofot. Belsan
rów przepïywu (wystarcza do tego
mniejsza moc).
Warto, by pompa wspóïpracowaïa z programatorem czasowym, bo staïe utrzymywanie
wysokiej temperatury wody w rurach nie ma
Instalacja wodociÈgowa i kanalizacyjna
fot. Kessel
Wpusty podïogowe to znakomite rozwiÈzanie zarówno w ïazienkach jak i garaĝach czy na tarasach. Jednak ich wykonanie w istniejÈcym domu moĝe byÊ
kïopotliwe
Uwaga! Misek ustÚpowych nie
przyïÈcza siÚ do jednego podejĂcia
razem z innymi przyborami.
PodejĂcia ukrywa siÚ zwykle w bruzdach
Ăciennych i osïania warstwÈ tynku na siatce
lub pïytami gipsowo-kartonowymi na stelaĝu, ale jeĂli zechcemy ukryÊ rurÚ Ărednicy
100 mm, to Ăcianka instalacyjna bÚdzie zabieraÊ pas szerokoĂci kilkunastu centymetrów, trzeba wiÚc to dobrze przemyĂleÊ.
Owe podejĂcia do przyborów powinny speïniaÊ nastÚpujÈce wymagania:
spadek w kierunku pionu – nie mniejszy
niĝ 3% (3 cm na 1 metr dïugoĂci)
Ărednica – dostosowana do rodzaju przyboru (tab. 1), ale zaleca siÚ jej zwiÚkszenie,
gdy na trasie podejĂcia sÈ wiÚcej niĝ trzy zaïamania.
Tab. 1. Wymagania dotyczÈce podejĂÊ do przyborów sanitarnych zgodnie z polskimi normami
Rodzaj przyboru
Minimalna Ărednica
podejĂcia [mm]
miska ustÚpowa
100
wanna
pojedyncza
umywalka lub
bidet
pojedynczy
zlewozmywak,
pralka itp.
50
wpust podïogowy
Kanalizacja na
zaadaptowanym
poddaszu lub
w piwnicy
Poddasze. AdaptacjÚ pomieszczeñ
mogÈ tu utrudniaÊ wychodzÈce ponad
dach piony kanalizacyjne. JeĂli na poddaszu taki pion miaïby siÚ znaleěÊ poĂrodku
pomieszczenia, moĝna go skróciÊ i zakoñczyÊ zaworem napowietrzajÈcym, jednak
przynajmniej jeden z takich pionów, poïoĝony najdalej od miejsca odpïywu Ăcieków
poza budynek, musi zostaÊ wyprowadzo-
Zalecana dïugoĂÊ
podejĂcia [m]
do 1
do 2
40
do 3
50
do 3
jak Ărednica wpustu
(zwykle od 50 do 100)
nie okreĂlono
Dodatkowe wymagania
podejĂcia dïuĝsze niĝ 1 m
wymagajÈ wentylowania (np.
zaworem napowietrzajÈcym)
podejĂcia dïuĝsze muszÈ byÊ
wentylowania
(np. zaworem
napowietrzajÈcym lub
wymagajÈ powiÚkszenia
Ărednicy do 70 mm)
zbyt dïugie podejĂcia
(powyĝej 2–3 m) ïatwo
ulegajÈ zatkaniu
ny ponad dach, by moĝliwe byïo nie tylko
napowietrzenie (co zapewnia zawór), ale
i usuniÚcie na zewnÈtrz gazów wydobywajÈcych siÚ z kanalizacji.
Do zaworów napowietrzajÈcych trzeba
zapewniÊ wygodny dostÚp, bo czasem ulegajÈ rozszczelnieniu i trzeba je wymieniÊ.
Piwnica. W piwnicach natomiast moĝe
siÚ okazaÊ, ĝe przewody odpïywowe, odprowadzajÈce spïywajÈce pionami Ăcieki poza
budynek, poprowadzono pod stropem, a
miskÚ ustÚpowÈ stawiamy przecieĝ na pod-
Uwaga! Rury wiÚkszej Ărednicy zapewniajÈ
lepszy spïyw Ăcieków i rzadziej siÚ zatykajÈ, ale im sÈ grubsze, tym trudniej je ukryÊ.
Jednak warto powiÚkszyÊ ĂrednicÚ podejĂcia
do umywalki z 40 do 50 mm – nie utrudnia
to wykonania, a poprawia spïyw Ăcieków.
JeĂli do jednego podejĂcia przyïÈcza siÚ kilka przyborów, to trzeba uwzglÚdniÊ wiÚkszy
przepïyw Ăcieków, jednak w domach jednorodzinnych zwykle nie jest konieczne stosowanie podejĂÊ o Ărednicy wiÚkszej niĝ 70 mm.
INFO RYNEK
Podobnie jak w instalacji wodociÈgowej,
uchwyty mocujÈce rury powinny umoĝliwiaÊ ich ruchy termiczne. Takie uchwyty rozmieszcza siÚ w odstÚpach 50–80 cm,
a w pobliĝu samych przyborów stosuje
uchwyty staïe.
Warto zwracaÊ uwagÚ, czy instalator nie
uïatwia sobie pracy, stosujÈc pochopnie zbyt
wiele zïÈczek, a tym bardziej giÚtkich rur
karbowanych (tzw. harmonijek). O ile poïÈczenie takÈ rurÈ miski ustÚpowej z pio-
ïodze piwnicy. RozwiÈzaniem jest wówczas
zastosowanie pompy przetïaczajÈco-rozdrabniajÈcej, która jest w stanie podnieĂÊ
Ăcieki na wymaganÈ wysokoĂÊ.
nem zwykle funkcjonuje dobrze, bo rura ma
duĝÈ ĂrednicÚ i gromadzÈce siÚ osady nie sÈ
w stanie jej zatkaÊ, to rura Ărednicy 40 mm
prowadzÈca od umywalki moĝe byÊ ciÈgle
zapchana.
Ile kosztuje modernizacja instalacji wodno-kanalizacyjnej?
Za wykonanie pojedynczego „punktu”, np. podejĂcia wodociÈgowego lub
kanalizacyjnego do umywalki lub wanny, zapïacimy od 50 do 100 zï. Wiele
zaleĝy tu od tego, na ile pracochïonne jest usuniÚcie elementów starej instalacji
i wykonanie nowej – duĝo ïatwiej ukryÊ nowe rury za lekkÈ ĂciankÈ na stelaĝu,
niĝ wykuwaÊ na nie bruzdy w Ăcianach.
Duĝe znaczenie ma teĝ zakres prac – dla wykonawcy wiÚksze zlecenie jest
korzystniejsze, dlatego zlecajÈc kompletnÈ modernizacjÚ instalacji wodno-kanalizacyjnej w caïym domu moĝemy liczyÊ na upust. Ponadto jedna osoba
odpowiada za wïaĂciwe wykonanie caïoĂci prac.
Kompleksowa wymiana instalacji wodno-kanalizacyjnej w typowym domu,
ok. 150 m2 kosztuje 3500–5000 zï.
W przypadku instalacji kanalizacyjnej wiÚkszoĂÊ kosztów stanowi robocizna, bo
typowe rury kanalizacyjne sÈ bardzo tanie (5–10 zï/m).
Natomiast w przypadku instalacji wodociÈgowych rury miedziane sÈ zwykle
nieco droĝsze od wykonanych z tworzywa.
Naleĝy jednak sprawdziÊ nie tylko ceny rur, ale i systemowych ksztaïtek (kolan,
trójników itp.), poniewaĝ szczególnie w instalacjach plastikowych bywajÈ nieproporcjonalnie drogie.
PRZYDATNE ADRESY
ACO
22 767 05 00
www.aco.pl
PIPELIFE
58 774 88 88
BORYSOWSKI
22 751 47 77
www.borysowski.com
PLASTBOR
22 756 88 83
www.plastbor.com.pl
CAPRICORN
74 854 05 83
www.capricorn.pl
PROBUD
32 677 26 60
www.probud.pl
KARMAT
17 856 03 76
www.karmat.pl
REHAU
61 849 84 00
www.rehau.pl
KESSEL
71 774 67 69
www.kessel.pl
WAVIN EKOPLASTIK
77 441 66 90
www.ekoplastik.com.pl
pl
www.pipelife.pl
W i Ú c e j . . . c e n y , f i r m y , p r o d u k t y , k a l k u l a t o r y , a r t y k u ï y . K l i k nBUDUJEMY
i j n a w wDOM
w . b u d11–12/2010
u j e m y d o m .129
pl
Jako jedyni publikujemy aktualne RANKINGI PRODUK TÓW!