Pamiętaj: koszty zawsze ponosi klient

Pamiętaj: koszty zawsze ponosi klient
Wpisany przez Karolina Zając
Pożyczka - czy są granice jej oprocentowania?
Przepisy regulujące pożyczkę pozostawiają dużą dowolność stronom umowy pożyczki w
kształtowaniu swojego stosunku zobowiązaniowego.
Analizując konstrukcję pożyczki jako czynności kredytowej - jest to jedna z prostszych i dość
„uogólnionych" przez ustawodawcę czynności cywilnoprawnych. Przepisy dotychczas
regulujące pożyczkę pozostawiają dużą dowolność stronom umowy pożyczki w kształtowaniu
swojego stosunku zobowiązaniowego. Podstawową regulację pożyczki przewiduje Kodeks
cywilny, określając umowę pożyczki jako umowę konsensualną i nieodpłatną, czyli skuteczną
już od momentu złożenia oświadczeń woli. Natomiast prawo bankowe uwzględnia udzielanie
pożyczki pieniężnej w katalogu czynności bankowych jako czynność bankową sensu largo, a
więc taką, która może być wykonywana także przez podmioty „niebankowe".
Dla ważności zawarcia umowy pożyczki nie została przewidziana jakaś szczególna forma.
Elementem istotnym umowy pożyczki nie jest również określenie czasu jej obowiązywania, ani
sposobu korzystania z przedmiotu umowy. To od woli stron zależy, czy ma to być pożyczka
długo- czy krótkoterminowa, czy też pożyczka zawarta na czas nieoznaczony. Jak już wcześniej
wspomniałam, kodeks cywilny ujmuje umowę pożyczki jako umowę nieodpłatną. Umowa ta
może, ale nie musi zostać zawarta pod tytułem odpłatnym. Według niektórych poglądów
pożyczka jest natomiast odpłatna tylko wówczas, gdy wynika to jednoznacznie z określonego
postanowienia umowy.
1/4
Pamiętaj: koszty zawsze ponosi klient
Wpisany przez Karolina Zając
„Odpłatność" umowy pożyczki także może być wyrażona w dowolny sposób. Najczęściej jest
ona określona w postaci oprocentowania. W zakresie wysokości oprocentowania pożyczki
ustawodawca nie pozostawił całkowitej dowolności stronom umowy. Tzw. przepisy
„antylichwiarskie" Kodeksu cywilnego określają maksymalną wysokość oprocentowania.
Zgodnie z nimi maksymalna wysokość odsetek wynikających z czynności prawnej nie może w
stosunku rocznym przekraczać czterokrotności wysokości stopy kredytu lombardowego
Narodowego Banku Polskiego. Rada Ministrów natomiast, w drodze rozporządzenia zgodnie z
wysokością stóp procentowych NBP dla usprawnienia procesu rozliczeń pieniężnych, ustala
ustawową stawkę oprocentowania.
Aktualnie obowiązujące Rozporządzenie Rady Ministrów z 4 grudnia 2008 r. w sprawie
określenia wysokości odsetek ustawowych, które weszło w życie 15 grudnia 2008 r., ustala
wysokość odsetek na poziomie 13 proc. w stosunku rocznym. Dla porównania maksymalna
stawka oprocentowania - biorąc pod uwagę ostatnie zmiany stopy lombardowej NBP (5,25
proc.) - w skali roku wynosi 21 proc.
Kredyt czy pożyczka?
Starający się o skorzystanie z dostępnych form finansowania często stoją przed dylematem kredyt czy pożyczka? Warto zwrócić uwagę na podstawowe różnice między tymi dwiema
instytucjami.
Pożyczek udzielać może praktycznie każdy - osoba fizyczna, jak też instytucja finansowa.
Podstawowym wymogiem jest to, aby pożyczający był właścicielem pożyczanych pieniędzy.
2/4
Pamiętaj: koszty zawsze ponosi klient
Wpisany przez Karolina Zając
Dlatego pożyczka regulowana jest przez kodeks cywilny. Inaczej jest z kredytem. Prawo
udzielania kredytu mają wyłącznie banki, a środki na ten cel nie są ich własnością, lecz
pochodzą z depozytów powierzonych im przez klientów. Umowy kredytowe regulowane są
przez prawo bankowe.
Obecnie najpopularniejszą formą udzielanych pożyczek są tzw. szybkie pożyczki pieniężne.
Starający się o skorzystanie z tej formy finansowania nie musi wykazywać się jakimiś
szczególnymi predyspozycjami, ani też nie jest od niego wymagane przedstawienie szeregu
dokumentów, tak jak jest to w przypadku kredytu. Najczęściej jedynym wymogiem przy
udzielaniu pożyczki jest posiadanie dowodu osobistego, a sfinalizowanie samej transakcji
zajmuje kilkanaście minut. Jednak podejmując decyzję o skorzystaniu z
szybkiej pożyczki pieniężnej
warto najpierw dokładnie przemyśleć wszystkie warianty rozwiązań oferowanych zarówno przez
banki, jak i instytucje „niebankowe", tzw. parabanki. Należy szczegółowo przeanalizować
zarówno parametry ekonomiczne oferowanych pożyczek, jak i warunki umowy, szczególnie w
obecnej sytuacji rynkowej, bowiem instytucje finansowe traktują wysoko marżowe pożyczki
gotówkowe jako zastrzyk rekompensujący wysokoprocentowe depozyty.
Często jest tak, iż odsetki, które płacimy nie są kluczowym kosztem pożyczki. Podmioty
specjalizujące się w udzielaniu szybkich pożyczek znalazły sprytny sposób na omijanie
przepisów „antylichwiarskich". Gama dodatkowych kosztów, jakie w konsekwencji musi ponieść
pożyczkobiorca, często urasta do pokaźnych rozmiarów i spotyka się z jego dużym
zaskoczeniem, dlatego zaleca się zwrócenie uwagi na opłaty dodatkowe związane z
udzieleniem pożyczki, takie jak: wizyta agenta, ubezpieczenie, prowizje, koszty manipulacyjne i
administracyjne związane z codzienną obsługą pożyczki itp.
Pomimo powyższych mankamentów pożyczka cieszy się dużą popularnością. Warunki
uzyskania kredytu - czasochłonne i nieprzyjazne procedury - sprawiają, że coraz więcej
Polaków decyduje się na tę formę finansowania. Warto jednak pamiętać, że szybka i
nieprzemyślana pożyczka mająca stanowić sposób na „podreperowanie" budżetu może
przysporzyć więcej szkody niż pożytku.
3/4
Pamiętaj: koszty zawsze ponosi klient
Wpisany przez Karolina Zając
Podstawa prawna:
1. Ustawa z 3.04.1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U.1964.16.93).
2. Ustawa z 29.08.1997 r. Prawo bankowe (Dz.U.2002.72.665).
3. Rozporządzenie Rady Ministrów z 4.12.2008 r. w sprawie określenia wysokości odsetek
ustawowych.
4/4