Test z biologii do Liceum Akademickiego do profilu biologiczno

Test z biologii
do Liceum Akademickiego do profilu biologiczno-chemicznego
30 maja 2015 r., godz. 12.30, czas: 60 minut
Kod kandydata:
Liczba punktów:
Zadanie 1.
Nagroda Nobla to wyróżnienie przyznawane za wybitne osiągnięcia naukowe, literackie lub
zasługi dla społeczeństw i ludzkości, ustanowiona ostatnią wolą fundatora, szwedzkiego
przemysłowca
i wynalazcy dynamitu – Alfreda Nobla. Poniżej podano laureatów Nagrody Nobla za
najważniejsze odkrycia w dziedzinie fizjologii lub medycyny – odpowiednio połącz naukowców z
ich badaniami.
A. Robert Koch
1. „za odkrycia dotyczące organizacji
i wywoływania jednostkowych i społecznych
wzorców zachowań”
B. Camillo Golgi
i Santiago Ramon y Cajal
2. „za opracowanie metody
zapłodnienia in vitro”
C. Alexander Fleming,
Ernst Boris Chain,
Howard Walter Florey
3. „za odkrycie prionów – nowego
biologicznego podłoża infekcji”
D. Konrad Lorenz
4. „za badania i odkrycia
dotyczące gruźlicy”
E. Rodert Goeffrey Edwards
5. w uznaniu za pracę nad
strukturą układu nerwowego”
F. Stanley B. Prusiner
6. „za odkrycie penicyliny i jej leczniczego
działania w różnych chorobach zakaźnych”
G. John O’Keefe,
May-Britt Moser,
Edward Moser
7. „za ich odkrycia dotyczące komórek
mózgowych odpowiadających za
system orientacji w przestrzeni”
A. …….
B. …….
C. …….
D. …….
E. …….
F. …….
G. …….
Zadanie 2.
Pytania skojarzeniowe – opierając się na górnym wierszu uzupełnij brakujące pojęcie w wierszu
dolnym.
1. płuca
–
pęcherzyki płucne
–
aparaty szparkowe –
_____________________
2. wole endemiczne
–
sól
–
jodowanie
próchnica zębów
–
woda
–
_____________________
3. karoten
–
marchew
–
korzeń
chlorofil
–
brokuł
–
_____________________
–
żelazo
–
mięso
–
wapń
–
_____________________
5. zajady w kącikach ust –
mleko
–
ryboflawina (witamina B2)
–
masło
–
_____________________
–
skrobia
–
amylaza
–
białko
–
_____________________
–
zwierzęta
–
grzyby
–
konsumenci
–
_____________________
8. Einstein
–
energia i czasoprzestrzeń–
teoria względności
Darwin
–
dobór naturalny
–
_____________________
9. pomnik
–
Mikołaj Kopernik
–
postument
rośliny
4. anemia
osteoporoza
kurza ślepota
6. ślina
sok żołądkowy
7. rośliny
producenci
zalecenia żywieniowe–
–
wymiana gazowa
piramida żywieniowa–
_____________________
–
 20g
–
zaparcia
–
 5g
–
_____________________
11. Węgry
–
gulasz
–
papryka
Grecja
–
wieniec
–
_____________________
–
transkrypcja
–
mRNA
rybosom
–
translacja
–
_____________________
13. cukrzyca
–
as partam
–
zamiennik cukru
–
soja
–
_____________________
10. błonnik
chlorek sodu
12. jądro
weganizm
Zadanie 3.
Pytania skojarzeniowe – opierając się na pierwszym i drugim wierszu uzupełnij brakujące pojęcie
w wierszu trzecim.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
czekolada
kawa
–
–
teobromina
kofeina
herbata
–
_________________
natężenie przemiany materii
poziom cukru we krwi
–
–
adrenalina
insulina
resorpcja wody w nerkach
–
_____________________
podręcznik
żarówka
–
–
wiedza
światło
sok z czarnej porzeczki
–
_____________________
cukinia
pasternak
–
–
owoc
korzeń
endywia
–
_____________________
mur
skrobia
–
–
cegła
glukoza
białka
–
_____________________
internet
hemoglobina
–
–
informacja
tlen
LDL
–
_____________________
owca
żarówka
–
–
wełna
światło
ATP
–
_____________________
ubóstwo
hipoglikemia
–
–
bogactwo
hiperglikemia
awersja
–
_____________________
kminek
cynamon
–
–
owoc
kora
imbir
–
_____________________
–
–
wirus
bakteria
–
_____________________
10. zapalenia wątroby typu B
próchnica zębów
malaria
11. 3
30
–
–
częstość aktywności fizycznej w tygodniu
czas trwania aktywności fizycznej
–
_____________________
12. pracowitość
upał
–
–
lenistwo
mróz
kalcytonina
–
_____________________
–
–
rak pustelnik
borowik
–
_____________________
130
13. ukwiał
dębina
motylkowe
Zadanie 4.
Jakie cechy roślin nasiennych, których brak u roślin zarodnikowych, przyczyniły się do ich
ogromnego sukcesu na lądzie?
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
Zadanie 5.
Zidentyfikuj jedną cechę, która decyduje o włączeniu ludzi do każdego z następujących kladów:
Eukarionty
–
________________________________________
Zwierzęta
–
________________________________________
Owodniowce
–
________________________________________
Ssaki
–
________________________________________
Naczelne
–
________________________________________
Zadanie 6.
Porównaj układ pokarmowy roślinożerców i mięsożerców. Skonstruuj odpowiednią tabelę
wybierając do porównania 4 kryteria.
Zadanie 7.
Ludzie z nietolerancją laktozy mają niedobór laktazy – enzymu, który rozkłada laktozę w mleku.
W rezultacie po spożyciu produktów mlecznych dochodzi u nich do kurczy, wzdęć i biegunek.
Przypuśćmy, że taka osoba zje jogurt, który zawiera bakterie wytwarzające laktazę.
Dlaczego można się spodziewać, że spożywane takiego jogurtu jedynie złagodzi wymienione
objawy? Jakie Ty zaproponujesz rozwiązanie, tak by ludzie z nietolerancją laktozy mogli spożywać
mleko – dobre źródło wapnia?
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
Zadanie 8.
W dawnym podziale systematycznym grzyby zaliczano do królestwa roślin – jaka cecha
usprawiedliwiała taką przynależność? Jakie cechy grzybów uprawniają do stworzenia dla nich
oddzielnego królestwa. Odpowiedź uzasadnij.
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
Zadanie 9.
Polskę zamieszkuje 27 gatunków płazów i gadów, z czego 18 gatunków przypada na płazy,
zaś 9 gatunków na gady. Wszystkie podlegają ochronie prawnej na podstawie Rozporządzenia
Ministra Środowiska z dnia 28 września 2004 r. w sprawie gatunków dziko występujących
zwierząt objętych ochroną (Dz.U. 2004 nr 220 poz. 2237).
Mimo zabezpieczenia wszystkich gatunków całkowitą ochroną, obserwuje się stopniowe
zanikanie zarówno tych najrzadszych, jak i dotychczas pospolitych gatunków. Dzieje się tak
niemal na całym terytorium Polski, a szczególnie drastycznie tendencja ta zaznaczyła się w
ostatnich dziesięcioleciach. Zaproponuj konkretne działania, na poziomie globalnym i lokalnym,
które przyczynią się do wzrostu populacji płazów w Polsce.
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
Zadanie 10.
Czym zajmują się lub zajmowali niżej podani przyrodnicy:
a. Dian Fossey – _______________________________________________________
b. Włodzimierz Puchalski – _______________________________________________
c. David Attenborough – _________________________________________________
d. Kazimierz Funk –_____________________________________________________
e. Jane Goodall – _______________________________________________________