Konkurs Wiedzy pt. „Przyrodnicze wędrówki po świecie” – kwiecień

Konkurs Wiedzy pt. „Przyrodnicze wędrówki po świecie” – kwiecień 2014 r.
Z A G A D N I E N I A – GIMNAZJUM
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
Pojęcie różnorodności biologicznej (bioróżnorodności).
Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) i jej działalność.
Kategorie zagrożenia gatunków (EX, EW, CR, EN, VU, NT, LC). Przykłady gatunków zwierząt z kategorii
Ex i Ew.
Podział świata na krainy zoogeograficzne. Nazwy krain oraz ich zasięg.
Gatunki charakterystyczne i wyróżniające krain: holarktycznej (palearktyczna i nearktyczna) oraz antarktycznej.
Pojęcie klimatu, jego składniki, czynniki klimatotwórcze i podział klimatyczny Ziemi.
Globalne ocieplenie, jego przyczyny, konsekwencje oraz sposoby przeciwdziałania (m.in. Protokół z Kioto).
Pojęcie efektu cieplarnianego, przykłady gazów cieplarnianych.
Podstawy geografii Arktyki i Antarktyki (ukształtowanie powierzchni, hydrologia, główne wyspy i archipelagi,
świat roślin i zwierząt, bogactwa naturalne, przynależność administracyjna).
Rozpoznawanie oraz klasyfikowanie wybranych gatunków zwierząt (patrz tabela).
Charakterystyka wskazanych gatunków polarnych oraz grup kręgowców i bezkręgowców, do których należą–
cechy budowy, odżywianie, środowisko życia, behawior.
Różnorodność pingwinów.
Porównanie fok i uchatek, mew i rybitw itp.
Reprezentanci fauny arktycznej w Śląskim Ogrodzie Zoologicznym.
Zagrożenia polarnych gatunków zwierząt.
Źródła:
1. Internet, np.
 www.poletopolecampaign.org
 www.wikipedia.pl
 www.birdlife.org
 www.iucnredlist.org
 www.slaskiezoo.pl (zakładka Dydaktyka)
 Inne strony
2. Wszelkiego typu atlasy i encyklopedie zwierząt, zwłaszcza prezentujące gatunki objęte kampanią.
3. Atlas geograficzny.
4. Tabela z wykazem obowiązujących gatunków w poszczególnych grupach systematycznych (patrz str. 2).
5. Artykuły prasowe pochodzące z dostępnych magazynów popularnonaukowych.
str. 1
Lista obowiązujących gatunków zwierząt
L.p.
Nazwa polska
Nazwa łacińska
Przynależność systematyczna
Kategoria
zagrożenia
Bezkręgowce
1.
2.
3.
kryl antarktyczny
kryl pacyficzny
kryl północny
Euphausia superba
Euphausia pacifica
Meganyctiphanes
norvegica
Skorupiaki
Skorupiaki
Skorupiaki
Szczęki
Szczęki
Szczęki
-
Promieniopłetwe
Flądrokształtne
EN
Sowy
Puszczykowate
LC
Blaszkodziobe
Blaszkodziobe
Blaszkodziobe
Siewkowate
Rurkonose
Kaczkowate
Kaczkowate
Kaczkowate
Mewy
Albatrosy
LC
NT
LC
LC
NT
NT
LC
NT
VU
EN
NT
LC
Gryzonie
Chomikowate
LC
Parzystokopytne
Parzystokopytne
Drapieżne
Drapieżne
Drapieżne
Drapieżne
Drapieżne
Drapieżne
Drapieżne
Drapieżne
Drapieżne
Drapieżne
Drapieżne
Walenie
Walenie
Walenie
Krętorogie
Jeleniowate
Psowate
Psowate
Łasicowate
Niedźwiedziowate
Morsowate
Fokowate
Fokowate
Fokowate
Fokowate
Fokowate
Uchatkowate
Narwalowate
Narwalowate
Delfinowate
LC
LC
LC
DD
LC
VU
DD
LC
LC
LC
LC
LC
LC
NT
NT
DD
Ryby
4.
halibut atlantycki
Hippoglossus hippoglossus
Ptaki
5.
sowa śnieżna
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
śnieżyca większa
śnieżyca cesarska
bernikla białolica
rybitwa popielata
albatros ciemnogłowy
pingwin Adeli
pingwin maskowy
pingwin białobrewy
pingwin skalny
pingwin długoczuby
pingwin cesarski
pingwin królewski
Bubo scandiacus
(=Nyctea scandiaca)
Chen caerulescens
Chen canagica
Branta leucopsis
Sterna paradisaea
Phoebetria palpebrata
Pygoscelis adeliae
Pygoscelis antarcticus
Pygoscelis papua
Eudyptes chrysocome
Eudyptes moseleyi
Aptenodytes forsteri
Aptenodytes patagonicus
Pingwiny
Pingwiny
Pingwiny
Pingwiny
Pingwiny
Pingwiny
Pingwiny
Ssaki
18.
19.
20.
21.
22.
23.
24.
25.
26.
27.
28.
29.
30.
31.
32.
33.
34.
lemingi, np. leming
właściwy
piżmowół
renifer
lis polarny
wilk arktyczny
rosomak
niedźwiedź polarny
mors
foka pospolita
foka Weddella
krabojad
lampart morski
słoń morski południowy
uchatka antarktyczna
narwal
białucha
orka
Lemmus lemmus
Ovibos moschatus
Rangifer tarandus
Alopex lagopus
Canis lupus arctos
Gulo gulo
Ursus maritimus
Odobenus rosmarus
Phoca vitulina
Leptonychotes weddellii
Lobodon carcinophaga
Hydrurga leptonyx
Mirounga leonina
Arctocephalus gazella
Monodon monoceros
Delphinapterus leucas
Orcinus orca
str. 2