Podsumowanie - Dobry Wiatr

Dr hab. Marcin Wiącek
Katedra Prawa Konstytucyjnego
Wydział Prawa i Administracji
Uniwersytet Warszawski
PODSUMOWANIE
Opinia prawna
dotycząca zgodności z Konstytucją RP projektu ustawy o inwestycjach w zakresie
elektrowni wiatrowych
12. Podsumowanie
12.1. Energetyka wiatrowa jest działalnością, która powinna być regulowana przez
państwo. Ustawodawca, wyznaczając ramy prawne funkcjonowania tego sektora, nie może
jednak tworzyć nadmiernych i nieracjonalnie intensywnych barier, zniechęcających
przedsiębiorców do angażowania się w omawianą działalność bądź wręcz uniemożliwiających
jej prowadzenie. Cele, jakie stawia sobie projektodawca, są uzasadnione w potrzebie ochrony
wartości konstytucyjnych – takich jak porządek publiczny, zdrowie publiczne oraz wolności i
prawa jednostek. Dostateczny poziom ochrony tych wartości może być jednak osiągnięty w
sposób mniej dolegliwy dla przedsiębiorców – w szczególności poprzez odpowiednie
zmodyfikowanie istniejących już procedur planistycznych, koncesyjnych, nadzorczych,
kontrolnych itd. Nie ma natomiast konieczności wprowadzania tak daleko idących ograniczeń,
jakie wynikają z proponowanej zasady 10H, a także kolejnej procedury administracyjnej, tj.
obowiązku uzyskania zezwolenia na eksploatację elektrowni. Istnieje wysokie
prawdopodobieństwo, że ograniczenia te sparaliżują sektor energii wiatrowej i doprowadzą do
wycofania się inwestorów – a skutek taki byłby niezgodny z obowiązkiem państwa wspierania
działalności sprzyjającej ochronie środowiska, wynikającym zarówno z Konstytucji, jak i z
aktów prawa międzynarodowego i unijnego.
12.2. Z powodów wskazanych w niniejszej opinii uważam, że:
a) przepisy wprowadzające tzw. zasadę 10H – tj. art. 4 w związku z art. 5–7 projektu
ustawy – są niezgodne z art. 20, art. 22 i art. 64 ust. 1 w związku z art. 31 ust. 3 Konstytucji
(zasada proporcjonalności w ograniczaniu wolności działalności gospodarczej i ochrony prawa
własności) i w związku z art. 74 ust. 4 Konstytucji (obowiązek władz publicznych wspierania
działań obywateli na rzecz ochrony i poprawy stanu środowiska), a także z wyrażoną w
preambule Konstytucji zasadą pomocniczości, art. 166 ust. 1, art. 164 ust. 1 (zasada władztwa
planistycznego gminy) i art. 32 Konstytucji (zasada równości wobec prawa);
b) przepisy wprowadzające obowiązek uzyskania decyzji zezwalającej na
eksploatację elektrowni wiatrowej – tj. art. 9–14 projektu ustawy – są niezgodne z art. 20 i
art. 22 w związku z art. 31 ust. 3 Konstytucji (zasada proporcjonalności w ograniczaniu
wolności działalności gospodarczej);
c) przepis wprowadzający opłaty za czynności Urzędu Dozoru Technicznego – tj.
art. 15 w związku z art. 30 ust. 3 projektu ustawy – jest niezgodny z zasadą poprawnej
legislacji w zakresie danin publicznych (wynikającą z art. 2 i art. 217 Konstytucji);
d) przepis wprowadzający zmianę definicji pojęcia „budowla” w ustawie – Prawo
budowlane – tj. art. 21 pkt 1 projektu – jest niezgodny z zasadą poprawnej legislacji w
zakresie danin publicznych (wynikającą z art. 2 w związku z art. 217 Konstytucji), a także z
zasadą równości i sprawiedliwości podatkowej (wynikającą z art. 84 w związku z art. 2
Konstytucji);
e) przepisy karne zawarte w art. 17 projektu są niezgodne z zasadą adekwatnej
reakcji ustawodawcy na naruszenie prawa (wynikającą z art. 2 Konstytucji);
f) przepisy przejściowe i międzyczasowe, w zakresie wskazanym w niniejszej opinii,
są niezgodne z zasadą ochrony zaufania obywatela do państwa i stanowionego przez nie
prawa (wynikającą z art. 2 Konstytucji) i z art. 32 Konstytucji (zasada równości wobec prawa).