pobierz PDF - Koalicja Klimatyczna

Informacja prasowa
Warszawa, 6.12.2010
Negocjacje klimatyczne na półmetku
Pierwszy tydzień negocjacji XVI Ramowej Konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie
zmian klimatu (COP16) za nami. Warto zadać pytanie, co po pierwszym tygodniu rozmów
zostało z pełnej nadziei atmosfery towarzyszącej otwarciu Konferencji .
Zmiany klimatu wpływają na życie całej planety. Oznacza to, że w Cancun nie spotkali się
negocjatorzy, którzy pracują wyłączenie w swoim imieniu, ale przedstawiciele całej ludzkości,
od których zależy los naszej planety. Tak najprościej można streścić przemówienie prezydenta
Meksyku Felipe Calderon otwierające COP16. Jak się jednak wydaje, niewielu negocjatorów
wzięło sobie do serca prezydencki komunikat. Poszczególne kraje powróciły do dawnej retoryki
i obrony własnych interesów, co niestety nie wróży dobrze efektowi końcowemu Konferencji.
Kluczowy konflikt, który ujawnił się w pierwszych dniach negocjacji to przyszłość Protokołu z
Kioto i zasady, na jakich kraje rozwinięte zadecydują o redukcji emisji. Zgodnie z „Action Plan”
z Bali, uzgodnionym w trakcie COP13, przyszłe porozumienie klimatyczne, w ramach którego
kraje rozwinięte miały przyjąć na siebie zobowiązania redukcyjne na kolejny, drugi okres
zobowiązań (po 2012 roku) miało zostać osiągnięte w tzw. „ścieżce negocjacyjnej Kyoto
Protocol” – jako kontynuacja porozumienia z Kioto. Oznaczało to przede wszystkim
pozostawienie 1990 roku jako roku bazowego dla oceny przyszłej redukcji emisji, oraz podjęcie
wspólnego (lub zróżnicowanego w niewielkim stopniu) celu redukcyjnego dla krajów
rozwiniętych. Wyniki badań naukowych wskazywały, że pożądanym – dla zatrzymania zmian
klimatu – poziomem wymaganej redukcji krajów rozwiniętych powinno być 35 – 40% w 2020
roku.
Uzgodnienia z Balii zawierały trzy podstawowe kwestie:
1. Kraje Aneksu 1 powinny – indywidualnie lub wspólnie – przyjąć zobowiązania
redukcyjne na drugi okres których wielkość winna być zgodna z wynikami badań
naukowych;
2. Stany Zjednoczone, które nie są Stroną Protokołu z Kioto powinny samodzielnie przyjąć
na siebie odpowiednie zobowiązania redukcyjne w ramach normy prawnej zawartej w
Konwencji Klimatycznej;
3. kraje rozwijające się powinny podejmować działania redukcyjne z udziałem pomocy
technologicznej i finansowej krajów rozwiniętych, a efekty tych działań powinny być
mierzalne, raportowane i weryfikowane.
Niestety, w Cancun już nic nie wydaje się takie proste. Wyniki wyborów w stanach
Zjednoczonych wskazują, że nadzieje na przyjęcie ustawy o ograniczeniu emisji w USA są
bliskie zeru. Było to jednym z powodów, dla którego Rosja i Japonia oznajmiły oficjalnie, że w
żadnym przypadku nie zgodzą się na kontynuację ścieżki z Kioto, bowiem w zobowiązaniach
_______________________________________________________________________________________________________________
Sekretariat Koalicji Klimatycznej:
t e l . / f a x: + 4 8 2 2 8 2 7 3 3 7 0
Polski Klub Ekologic zny Okręg Mazowiecki
e-mail: [email protected]
u l . M a z o wi e c k a 1 1 / 1 6
0 0 - 0 5 2 W a r s z a wa
www.koalicjaklimatyczna.org
tych nie uczestniczą Stany Zjednoczone, jeden z najważniejszych emitentów gazów
cieplarnianych na świecie. Australia, Nowa Zelandia i Kanada poparły to stanowisko. Stawia to
Unię Europejską w trudnej sytuacji. UE twierdziła, że poprze ścieżkę Kioto, o ile inne wysoko
rozwinięte kraje także to zrobią. Jedynie Norwegia bezwarunkowo przyjęła na siebie
zobowiązania w ramach drugiego okresu Kioto.
„Śmierć Kioto” jest natomiast nie do zaakceptowania dla krajów rozwijających się. Przykładem
jest reakcja Wenezueli, która w imieniu Boliviarian Alliance for the Americas (ALBA) stwierdziła,
że kraje ALBA nie podpiszą i nie zaakceptują żadnego nowego porozumienia, dopóki kraje
bogate nie przyjmą na siebie nowych zobowiązań w ramach drugiego okresu zobowiązań
Kioto.
Rozwiązanie tego konfliktu będzie najtrudniejszym zadaniem następnych dni negocjacji. Od
tego, czy uda się uzyskać w tym zakresie konsensus, zależeć będzie przyszłość negocjacji
klimatycznych.
Inną ważną kwestią negocjowaną w pierwszym tygodniu było zagadnienie finansowania polityki
klimatycznej w krajach rozwijających się. Unia Europejska zaprezentowała raport ze swoich
działań, który jednak nie spotkał się z entuzjazmem przedstawicieli G77, grupy krajów
rozwijających się. UE zobowiązała się w ramach „trybu przyspieszonego” (tzw.„fast track”) do
przekazania krajom rozwijającym się ok. 7,2 mld EU na działania klimatycznej. I choć można
mówić o pewnym sukcesie – w 2010 roku EU przekazała 2,2 mld Euro (57,4% jako pomoc
wielostronna, pozostała cześć na zasadach bilateralnych) – to bliższe przyjrzenie się planom
unijnym wskazuje, że większość pomocy Unia Europejska planuje przekazywać jako inwestycje
i pożyczki, a nie bezzwrotną pomoc. Warto jednak podkreślić, że UE przekazuje fundusze na
niezbędne cele: 48% funduszy w 2020 roku przeznaczono na działania mitygacyjne, 33,4% na
adaptacje i 16,4% na działania w ramach REDD+.
Wśród innych kwestii poruszanych podczas szczytu klimatycznego, warto zwrócić uwagę na
propozycję Indii, która zmierza do zapewnienia tego, aby działania w krajach rozwijających się
były mierzalne, raportowane i weryfikowalne. Ten dziesięciopunktowy program zawiera
ponadto propozycje dotyczące obu ścieżek negocjacji (KP i LCA) i odnoszą się do wszystkich
podstawowych zagadnień „Mapy drogowej z Bali” („Bali Roadmap”): redukcji emisji, zalesień,
adaptacji, transferu technologii i finansowania.
Bardzo interesującym wydarzeniem była prezentacja przez Meksyk krótkoterminowego planu
działań dla redukcji emisji gazów cieplarnianych. Meksyk, będąc członkiem G77 dobrowolnie
zamierza przyjąć i wdrożyć szereg działań, które umożliwią redukcję emisji w 2050 roku o 50%.
Tym niemniej nastrój negocjacji nie jest zły. Jak twierdzi wiele osób, negocjatorzy starają się
rozwiązywać problemy, a nie pozostawać jedynie na własnych pozycjach. Olbrzymia w tym
zasługa prezydencji meksykańskiej, która z jednej strony postawiła na całkowitą
transparentność procesu, z drugiej wkłada ogrom pracy w negocjacje, szukając kompromisu w
drodze nieformalnych konsultacji z różnymi stronami. To ważne, bo jak pokazał przykład Kioto,
od kraju goszczącego negocjacji zależy bardzo wiele.
Wojciech Stępniewski i Zbigniew Karaczun
Kontakt (Cancun):
Zbigniew Karaczun, Polski Klub Ekologiczny Okręg Mazowiecki, [email protected]
Wojciech Stępniewski, WWF Polska, [email protected], [email protected]
_______________________________________________________________________________________________________________
Sekretariat Koalicji Klimatycznej:
t e l . / f a x: + 4 8 2 2 8 2 7 3 3 7 0
Polski Klub Ekologic zny Okręg Mazowiecki
e-mail: [email protected]
u l . M a z o wi e c k a 1 1 / 1 6
0 0 - 0 5 2 W a r s z a wa
www.koalicjaklimatyczna.org
Kontakt (Warszawa):
Ola Antonowicz, Polska Zielona Sieć, [email protected], 12 431 28 08
Julia Michalak, Greenpeace Polska, [email protected], 506 124 689
Monika Marks, WWF Polska, [email protected], 22 849 84 69 wew. 118
Andrzej Kassenberg, Instytut na rzecz Ekorozwoju, [email protected], 22 851 04 02
Urszula Stefanowicz, Sekretariat Koalicji Klimatycznej, [email protected], 22 827
33 70
Koalicja Klimatyczna jest porozumieniem 19 organizacji pozarządowych. Jej misją jest wspólne
działanie w celu zapobiegania wywołanym przez człowieka zmianom klimatu dla dobra ludzi
i środowiska.
Członkowie Koalicji Klimatycznej: Fundacja Aeris Futuro, Fundacja Efektywnego
Wykorzystania Energii, Fundacja Ekologiczna Ziemi Legnickiej Zielona Akcja, Fundacja
Ekologiczna Arka, Fundacja EkoRozwoju FER, Fundacja Na Rzecz Zrównoważonego
Rozwoju, Greenpeace, Instytut na rzecz Ekorozwoju, Klub Gaja, Liga Ochrony Przyrody,
Polska Zielona Sieć, Polski Klub Ekologiczny Okręg Dolnośląski, Polski Klub Ekologiczny
Okręg Górnośląski, Polski Klub Ekologiczny Okręg Mazowiecki, Polski Klub Ekologiczny Okręg
Wielkopolski, Stowarzyszenie Ekologiczne Eko-Unia, Społeczny Instytut Ekologiczny, WWF,
Zielone Mazowsze.
_______________________________________________________________________________________________________________
Sekretariat Koalicji Klimatycznej:
t e l . / f a x: + 4 8 2 2 8 2 7 3 3 7 0
Polski Klub Ekologic zny Okręg Mazowiecki
e-mail: [email protected]
u l . M a z o wi e c k a 1 1 / 1 6
0 0 - 0 5 2 W a r s z a wa
www.koalicjaklimatyczna.org