[Na czerwono są zaznaczone punkty obejmujące pracę klasową]

[Na czerwono są zaznaczone punkty obejmujące pracę klasową]
Temat projektu: Rozwój poglądów na budowę Wszechświata od starożytności do
współczesności
Zagadnienia szczegółowe:
1. Obraz budowy Wszechświata w filozofii starożytnej:
a) Ziemia jako centrum świata.
b) Model Arystarcha z Samos.
c) Geocentryczny model Klaudiusza Ptolemeusza.
2. Rewolucja kopernikańska:
a) Heliocentryczna teoria Mikołaja Kopernika.
b) Reakcja współczesnych na opublikowanie De Revolutionibus.
c) Obserwacje astronomiczne i odkrycia Galileusza jako potwierdzenie słuszności
teorii Kopernika.
d) Zmiana poglądów na rolę człowieka we Wszechświecie.
3. Prawa Keplera jako udoskonalenie teorii heliocentrycznej.
4. Teoria grawitacji Newtona i jej rola w tworzeniu obrazu Wszechświata.
5. „Kosmiczne linijki”, czyli o pomiarach odległości we Wszechświecie:
a) Wyznaczenie obwodu Ziemi – doświadczenie Eratostenesa.
b) Wyznaczenie rozmiarów Księżyca i jego odległości od Ziemi (Arystarch).
c) Metody pomiaru odległości od Ziemi do Księżyca i planet.
d) Metody pomiaru odległości do gwiazd.
e) Metoda pomiaru odległości Galaktyk.
f) Jednostki odległości stosowane w astronomii.
6. Prawo Hubble’a i „ucieczka” Galaktyk.
7. Ewolucja Wszechświata.
8. Współczesne poglądy teologów na powstanie i budowę Wszechświata.
9. Odzwierciedlenie poglądów na budowę Wszechświata w literaturze i sztuce.
10. Piękno Kosmosu na zdjęciach z teleskopu Hubble’a.
Temat projektu: Poznajemy wielkich rewolucjonistów fizyki
I. Isaac Newton – twórca nowoczesnej fizyki
1. Isaac Newton na tle epoki:
a) Krótka charakterystyka epok historycznych i literackich, w których żył Isaac Newton.
b) Współcześni Newtonowi i ich dzieła- literatura i sztuka w czasach Newtona.
2. Najważniejsze fakty z życia wielkiego uczonego.
3. Najważniejsze teorie Newtona:
a) Mechanika i jej podstawy, czyli trzy zasady dynamiki.
b) Rewolucyjna teoria grawitacji i jej znaczenie dla rozwoju fizyki.
4. „Prawidła badania natury”, czyli cztery reguły rozumowania naukowego i przykłady
ich zastosowania w fizyce.
a) Wyprowadzenie praw Keplera z prawa grawitacji i drugiej zasady dynamiki.
5. Newton i optyka:
a) Odkrycia naukowe i wynalazki:
rozszczepienie światła białego w pryzmacie,
teoria barw,
pierścienie Newtona i opis zjawiska interferencji światła,
teleskop zwierciadlany.
b) Poglądy Newtona na naturę światła.
6. Zasługi Newtona w dziedzinie matematyki.
7. Inne pasje Newtona:
a) badanie Biblii,
b) filozofia,
c) historia,
d) alchemia.
Albert Einstein i dwie rewolucje w fizyce czasu i przestrzeni
1. Życiorys wielkiego fizyka:
a) Dzieciństwo, młodość i początki naukowej kariery.
b) Droga do sławy i Nagrody Nobla.
c) W USA.
d) U schyłku życia.
2. Rok 1905 – cudowny rok Einsteina:
a) Wyjaśnienie zjawiska fotoelektrycznego.
b) O energii spoczynkowej czyli E = mc .
c) Szczególna teoria względności:
postulat stałej prędkości światła i jego konsekwencje,
postulat względności,
nowe prawo składania prędkości.
d) Teoria ruchów Browna.
3. Doświadczalne potwierdzenie szczególnej teorii względności – przykłady.
4. Nowe spojrzenie na grawitację czyli ogólna teoria względności:
a) Zjawiska potwierdzające ogólną teorię względności.
b) Ogólna teoria względności a teoria grawitacji Newtona.
5. Życie Einsteina na tle wydarzeń XX wieku:
a) I wojna światowa i powstanie Republiki Weimarskiej.
b) Dojście Hitlera do władzy i antysemityzm w Niemczech.
c) II wojna światowa i „wyścig” do bomby atomowej.
d) Psychoza antykomunistyczna w powojennych Stanach.
6. Albert Einstein a filozofia i religia.
7. Najsłynniejsze cytaty z wypowiedzi Alberta Einsteina.
2
Fizyka kwantowa i jej najwybitniejsi twórcy – Max Planck, Werner Heisenberg,
Paul Dirac i Richard Feynman
1. Narodziny fizyki kwantowej:
a) Zjawiska, których nie można było wyjaśnić za pomocą znanych praw fizyki:
promieniowanie ciał,
zjawisko fotoelektryczne.
b) Max Planck i pojęcie kwantu.
c) Model Bohra atomu wodoru.
d) Einstein i wyjaśnienie efektu fotoelektrycznego.
2. Rewolucja w fizyce XX wieku:
a) Zasada nieoznaczoności Heisenberga.
b) Zasługi Diraca i Feynmana dla rozwoju fizyki kwantowej.
3. Opis zjawisk w makro i mikroświecie – fizyka klasyczna jako przybliżenie fizyki
kwantowej.
Temat projektu: Fizyka w komputerze, komputer w fizyce
Zagadnienia szczegółowe:
1. Trochę historii, czyli długa droga od liczydła do komputera (starożytne liczydła,
mechaniczne maszyny liczące w XVII wieku, kalkulator Leibnitza, maszyna Turinga –
abstrakcyjny prototyp komputera).
2. Fizyka w komputerze, czyli najważniejsze odkrycia i wynalazki, które poprzedziły
powstanie komputera (lampy elektronowe, półprzewodniki, tranzystory, obwody
scalone).