Klasa 3

Rozkład materiału z j. polskiego
Rozkład materiału nauczania z języka polskiego
dla klas 3, poziom podstawowy, rok szkolny 2015/16
Program nauczania: M. Pobidyńska, Operon, DKOS-5002-53/07
Podręcznik: Ewa Dunaj, Bogna Zagórska, Język polski, Część 5, Operon, Gdynia 2009, MEN 29/09/S.
Zagadnienia
Treści
Metody pracy,
ćwiczenia
Organizacja pracy
Przedstawienie listy lektur, omówienie regulaminu oceniania i zasad
pracy na lekcjach języka polskiego
Wewnątrzszkolny
regulamin oceniania z j.
polskiego
Część ustna egzaminu
maturalnego
Omówienie struktury i przebiegu części ustnej matury. Zasady analizy Wykład, ćwiczenia
i wyboru tematu prezentacji. Wskazówki dotyczące realizacja
tematów.
2
Granice
człowieczeństwa –
„Jądro ciemności”
Budowa opowiadania: narracja i kompozycja; znaczenie tytułu ("Jądro Analiza fr. tekstu,
ciemności"). Charakterystyka Kurtza – ciemna strona ludzkiej
dyskusja
psychiki. Co rządzi postępowaniem człowieka.
Kreacja bohatera w opowiadaniu Żeromskiego, deheroizacja, sposób
pokazania powstania. Zróżnicowanie stylistyczne i jego funkcja.
Porównanie z kreacjami bohaterów i ujęciem powstania w „Gloria
victis”.
Analiza tekstu, dyskusja
2
Motyw powstania
styczniowego w
„Rozdziobią nas kruki,
wrony...”
2
Nowe zadania
literatury u progu XX
wieku
Przemiany światopoglądowo-historyczne na początku XX w.: wpływ
Marksa, Nietzschego i Freuda. Wpływ odzyskania niepodległości na
literaturę polską.
Wykład, analiza fr.
tekstów
1
Stosunek do tradycji w Kontynuacje młodopolskie i klasycyzm L. Staffa; zerwanie z tradycją
XX-leciu
romantyczną w poezji A. Słonimskiego.
Lg.
1
1
3
Liryka osobna
Leśmiana
Analiza wierszy
Ballada filozoficzna, związki z bergsonizmem, kreacja świata niebytu, Analiza fr. tekstów
fantastyka, symbolizm, muzyczność poezji Leśmiana. Zmysłowość
erotyki.
Obraz rewolucji i mit Obraz rewolucji w Baku; utopia "szklanych domów", kontrastowe
„szklanych domów” w ujęcie życia w Nawłoci i egzystencji proletariatu warszawskiego;
„Przedwiośniu” S.
niejednoznaczne zakończenie powieści.
Żeromskiego
Pogadanka, analiza fr.
tekstów.
Od biologizmu do
klasycyzmu
Skamander – programowa bezprogramowość; witalizm i biologizm
we wczesnych wierszach Tuwima; autotematyzm w twórczości
Tuwima i Staffa
Analiza fr. tekstów
2
Futuryzm i
awangardyzm
Założenia futuryzmu; kult nowoczesności i maszyny; postulaty
Awangardy Krakowskiej; intelektualna poezja Przybosia.
Wykład, analiza fr.
tekstów
4
Ucieczka przed formą
w Ferdydurke (rozdz.
II, III, VI, VII, VIII,
IX, X, XII, XIV)
Problemy narratora-bohatera; czym jest forma? wyzwalanie się z form Wykład, pogadanka,
(masek, gęb) – wobec innych, wobec siebie; demaskacja
dyskusja, analiza fr.
mechanizmów i schematów deformujących człowieka; człowiek –
tekstu
marionetka; żywioł parodii i karykatury w powieści;
Miniatury poetyckie
Poezja Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej – bezpośredniość i
bezpruderyjność, chwilowość, zmysłowość.
3
3
2
4
Analiza wyb. tekstów
Katastrofizm
Pokolenie Kolumbów; apokalipsa spełniona (typ obrazowania,
pokoleniowy w poezji wizyjność, metaforyczność, symbole kultury), ocena historii, tragizm
K.K. Baczyńskiego
pokolenia, rozterki duchowe i moralny dramat wewnętrzny, wybór:
postawa tragiczno-heroiczna, miłość; nawiązania do tradycji
romantycznej.
Analiza wyb. tekstów
Granice
człowieczeństwa
Wykład, pogadanka,
dyskusja, analiza fr.
tekstu
4
Przygotował: R. Bednarz
Krytyczny obraz społeczeństwa: świat ziemiański i mieszczański;
ludzie z suteren (kontrast wartości i postaw); świat przedstawiony i
czas: zerwanie z tradycyjnym kształtem fabuły, wieloaspektowość
oglądu faktów i ludzi; narrator; rozważania o postawie moralnej
Ziembiewicza; koncepcja człowieka w powieści;
1
Rozkład materiału z j. polskiego
Zagadnienia
Treści
„Wielki eksperyment z
człowiekiem” –
opowiadania T.
Borowskiego
Widzenie świata z perspektywy czł. zlagrowanego; opisy
Analiza wyb. fr.,
mikrosytuacji, technika faktomontażu, antypsychologizm,
dyskusja
behawioryzm, rezygnacja z introspekcji; manipulacja ludźmi,
dehumanizacja i redukcja osobowości; polemika z kulturą europejską:
obóz alegorią kultury.
3
Historia i poezja
okiem klasyka –
poezja Cz. Miłosza
Nurt katastroficzny w poezji Miłosza; postawa wobec wojny i historii, Analiza wyb. tekstów
wobec języka, poezji i zadań artysty; etyczny wymiar poezji Miłosza,
półprywatny klasycyzm Miłosza.
3
Totalitarne zagrożenia
– „Inny świat” G.
HerlingaGrudzińskiego
Rekonstrukcja modelu państwa totalitarnego – mechanizmy
Analiza wyb. fr., analiza
zniewolenia i degradacji osobowości; portret człowieka złagrowanego porównawcza,
– granice człowieczeństwa, upadek i poszukiwanie ocalenia (por. z T. pogadanka
Borowskim); problem zła; literackość "Innego świata".
Liryka porażona T.
Różewicza
Jak tworzyć poezję po Oświęcimiu? Porażenie wojną. Dezintegracja i
zniszczenie kultury, osobowości, formy poetyckiej. Co oznacza
"śmierć poezji"? Poszukiwanie nowej formy. Diagnoza współczesnej
kultury.
Analiza wyb. tekstów
Demitologizacja w
„Zdążyć przed Panem
Bogiem” H. Krall
Dwie płaszczyzny czasowe, reportaż, wywiad, wymuszone
wspomnienia "ocalonego" przywódcy, dokumentalizm, powtarzanie
faktów – symboli, obraz zagłady getta, kontrast i paralelizm
przeszłości i teraźniejszości gł. bohatera, pozostali bohaterowie
reportażu.
Pogadanka, analiza wyb.
fr.
2
Socrealizm –
„Zniewolony umysł”
Cz. Miłosza
Doktryna socrealizmu, „Zniewolony umysł” Cz. Miłosza (fr., etyka
Nowej Wiary, ketman etyczny), „Lud wejdzie do śródmieścia” A.
Ważyka.
Ćwiczenia w rozumieniu
czytanego tekstu
4
Zło nigdy nie umiera – Postawy ludzi w sytuacji zagrożenia; kryzys wartości w kulturze
„Dżuma” A. Camus
europejskiej, wybrane wątki egzystencjalistyczne; Dżuma – jako
kronika zarazy, narracja w 1 os. l. mn. i 3 os. l. p., narrator konkretny,
ale ukryty; paraboliczny sens utworu – znaczenie motta, parabola i
bunt przeciwko absurdowi świata, problematyka egzystencjalna;
posłanie moralno-filozoficzne Dżumy (egzystencjalizm, laicki
humanizm heroiczny).
Lg.
3
3
3
3
3
3
3
4
Metody pracy,
ćwiczenia
Wykład, analiza wyb. fr.
Codzienność i
peryferia – poezja M.
Białoszewskiego
Istota lingwizmu Białoszewskiego; eksperymenty słowne – cięcia i
Analiza wyb. tekstów
montaże, zasada konstrukcji, neologizmy, frazeologizmy,
kontaminacje, błąd językowy, mowa potoczna (kolokwializmy), gry
słowne, asocjacje dźwiękowe, dysonanse; "obracania" rzeczy, cytaty z
rzeczywistości; kultura niska i wysoka, sacrum i profanum; rola
prowincji; codzienność i zwyczajność; metafizyka codzienności.
Bunt w poezji A.
Bursy i R. Wojaczka
Poezja buntu i kontestacji. Brutalizacja języka, operowanie ostrymi
kategoriami estetycznymi i funkcje tych zabiegów; rozrachunek ze
stereotypami poety i poezji; mit poety przeklętego.
Wiek chaosu –
diagnozy T.
Różewicza:
„Kartoteka”,
„Spadanie” (fr.)
Otwarta konstrukcja dramatu, motywacja realistyczna i surrealistyczna Analiza wyb. fr.,
(poetyka snu), fragmentaryczność; rozrachunek z tradycyjnymi
pogadanka
formami dramatycznymi; kreacja bohatera: everymana; rozbicie
osobowości, wewnętrzna pustka (psychologiczno-etyczna),
niemożność porozumienia, bezsilność (kondycja człowieka
współczesnego); autoironia i szyderstwo; znaczenie tytułu; groteska,
maskarada, parodia. Diagnoza współczesności w „Spadaniu”.
Piękna brzydota (?) S.
Grochowiaka
Turpizm i jego uwarunkowania; poetyka dysonansu, kontrasty,
nawiązania do baroku i ekspresjonizmu, konceptyzm, makabryzm,
obsesja śmierci i brzydoty; antyestetyzm, synkretyzm, aluzje
kulturowe; rola słowa poetyckiego i literackiej tradycji.
Analiza wyb. tekstów
Analiza wyb. tekstów
Sceptycyzm klasyka – Edukacja historyczno-kulturowa; liryka maski i roli; zestawienie
Analiza wyb. tekstów
poezja Z. Herberta
patosu i ironii, bezkompromisowość, heroizm moralny, reinterpretacja
mitów i Biblii, jedność historii i współczesności, neoklasycyzm
(dystans, umiar, powściągliwość, harmonia, równowaga między
konstrukcją a emocją, poezja kultury), intelektualizm, moralna funkcja
poezji.
Przygotował: R. Bednarz
2
Rozkład materiału z j. polskiego
Zagadnienia
Treści
Ironia i dystans w
poezji W.
Szymborskiej
Moralistyka, filozofia, radość pisania, problemy egzystencjalne;
Analiza wyb. tekstów
pośrednie wyrażanie znaczeń emocjonalno-intelektualnych (rola
zdarzenia, minifabuły); refleksyjność, ironia, finezja, żart, wdzięk; gra
słowna, zwięzłość; poetyka pytań i wątpliwości.
Potoczna odmiana
języka i językowy
obraz świata
Cechy charakterystyczne języka potocznego; nacechowanie
Pogadanka, ćwiczenia
stylistyczne; kultura języka a wulgaryzmy; funkcje języka potocznego językowe
w literaturze; Co język może powiedzieć o jego użytkownikach;
struktury pojęciowe utrwalone w języku.
Język w stanie
podejrzenia – Nowa
Fala (S. Barańczak, E.
Lipska)
Manipulacja językowa, mowa potoczna (błędy, potknięcia,
Analiza wyb. tekstów
frazeologizmy), styl biurokratyczny, propagandowy; kontaminacja pól
znaczeniowych frazeologizmów, technika nakładania obrazów, ironia,
perspektywa metafizyczna.
4
Wątki franciszkańskie
w poezji XX w. – J.
Twardowski i E.
Stachura
Poetycki reżim i franciszkanizm (miłość do świata, zachwyt nad
wspaniałością przyrody, pokora, skromność), sakralność cywilna,
nieszablonowość, żartobliwość.
Koncepcja "życiopisania"; "wszystko jest poezją"; krytyka zasad
społecznych i życia społecznego; motyw homo viator; panteizm i
pochwała stworzenia; postawa religijna i ton psalmiczny.
3
Od rewolucji do
konformizmu –
„Tango” S. Mrożka
Konwencja groteskowa, surrealistyczna i realistyczna; problem roli i
Pogadanka, dyskusja,
miejsca intelektualisty we współczesnym świecie; śmietnik historii
analiza wyb. fr.
(form i wartości); rozrachunki z tradycją i kontekst współczesny;
romantyczny bohater i jego złudzenia (Artur); dyktatura chama – Edka
(uniwersalny wymiar zagrożenia, aluzje polityczne).
Lg.
3
2
4
Metody pracy,
ćwiczenia
Analiza wyb. tekstów
87
Do liczby godzin przeznaczonych na realizację materiału należy doliczyć godziny poświęcone na wypracowania, testy i
omówienie prac (ok. 22 godz.) oraz na powtórzenie materiału.
Przygotował: R. Bednarz
3