Lubelskie Obserwatorium Rynku Pracy
Transkrypt
Lubelskie Obserwatorium Rynku Pracy
Pracodawcy i ich oferty, uczniowie, absolwenci, pracujący, samozatrudnieni, bezrobotni – najważniejsze wyniki i rekomendacje Lubelskiego Obserwatorium Rynku Pracy Lublin 21 sierpnia 2013 r. Projekt współfinansowany jest ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego (85%) oraz ze środków krajowych w ramach budżetu państwa (15%) PLAN PREZENTACJI 1. Zapotrzebowanie na pracowników w ofertach pracy. 2. Zapotrzebowanie na pracowników – bezpośrednie badanie pracodawców. 3. Wybrane wyniki diagnozy sytuacji pracowników i samozatrudnionych 4. Wybrane wyniki badania losów absolwentów. 5. Wyniki badania opinii osób bezrobotnych o zawodach deficytowych i nadwyżkowych. 6. Najważniejsze rekomendacje z badań. Projekt współfinansowany jest ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego (85%) oraz ze środków krajowych w ramach budżetu państwa (15%) Zapotrzebowanie na pracowników w regionie: monitoring ofert pracy Pierwsza dziesiątka specjalności w okresie I 2012 – VI 2013 specjalnośd Przedstawiciel handlowy Specjalista do spraw sprzedaży Programista aplikacji Doradca klienta Kierownik działu sprzedaży Sprzedawca Inżynier sprzedaży Specjalista ds. rozwoju oprogramowania Właściciel małego sklepu Doradca finansowy liczba wystąpieo 4 043 1 951 1 896 1 576 1 224 916 749 623 584 553 Zapotrzebowanie na pracowników w regionie: monitoring ofert pracy Najczęstsze specjalności zgodne z kierunkami kształcenia w szkołach zawodowych: Sprzedawca 916 Kucharz 265 Technik prac biurowych 183 Kelner 173 Elektryk 162 Mechanik pojazdów samochodowych 153 Ślusarz 132 Zapotrzebowanie na pracowników w regionie: oczekiwania pracodawców Absolwenci zatrudniani są przez 22% pracodawców (>9 pracowników) - w powiatach wschodnich nie więcej niż przez 10%. Im większy pracodawca, tym częściej potwierdzał zatrudnianie absolwentów. Dwa razy częściej pracodawca prywatny niż publiczny (2012 r., potwierdzenie w 2013 r.). Najwięcej absolwentów zatrudnianych jest w branży Informacja i komunikacja. Pracodawcy oczekują nie tyle doświadczenia liczonego w latach, co właściwego stopnia socjalizacji do wykonywanej pracy oraz 3 kluczowych grup kompetencji: społecznych, osobistych i informatycznych 57% przyjętych ostatnio do pracy osób zastąpiło na stanowisku pracy innych pracowników, którzy z pracy odeszli bądź zmienili stanowisko. W tej części zatem prowadzone rekrutacje były powodowane zamianą pracownika na innego (2013). Jakie są oczekiwania wobec pracowników kluczowych? WYKSZTAŁCENIE Popyt na specjalistów w branżach: •Edukacja •Opieka zdrowotna i pomoc społeczna •Kultura i rekreacja Handel i naprawa samochodów (zatrudniani w nim pracownicy usług i sprzedawcy ) •Przemysł •Handel i naprawa samochodów 13% Nie ma to znaczenia 45% Wyższe 13% Średnie 12% Średnie zawodowe 17% Zasadnicze Zawodowe 0% •Przemysł •Budownictwo •Handel i naprawa pojazdów samochodowych (zatrudnieni w nim operatorzy i monterzy maszyn i urządzeo) •Transport i gospodarka magazynowa 10% 20% 30% 40% 50% 58 % pracodawców poszukiwało pracowników w ostatnim roku – dane z II fali badania Czy mieli problem ze znalezieniem pracowników? tak 26% * nie 74% * Dane z II fali badania. I fala badania – 36 %, różnica istotna statystycznie. Nie dotyczy mikropracodawców. Czy mieli problem ze znalezieniem pracowników? tak 26% •Zgłasza się wielu kandydatów, ale nie spełniają oczekiwao pracodawcy (88% - 2013, zaś w 76% w 2012) CZĘŚCIEJ •Podmioty prywatne •Przemysł (34%), Handel i naprawa pojazdów samochodowych (38%) •Stanowisko: robotnik przemysłowy i rzemieślnicy (45%) RZADZIEJ •pracownicy biurowi (11% rekrutujących zgłasza problemy) •specjaliści (16%) Czy pracodawcy będą rekrutować nowych pracowników? tak 17% 37% zrekrutowanych zastąpi na stanowisku innych pracowników W 57% przypadków powodem rekrutowania jest wzrost skali działalności instytucji CZĘŚCIEJ: • podmioty prywatne, • podmioty działające w branżach budownictwo oraz handel i naprawa pojazdów CZĘŚCIEJ: • robotnicy budowlani i pokrewni z wyłączeniem elektryków • robotnicy obróbki metali, mechanicy maszyn i urządzeo i pokrewni Czego brakuje kandydatom? odsetek wskazao o w pełni spełnionych oczekiwaniach 100% 90% Sprawnośd fizyczna Obsługa komputera i korzystanie z Internetu 80% 70% Dyspozycyjnośd Organizowanie i prowadzenie prac biurowych 60% Kontakty z innymi ludźmi Wykonywanie obliczeo 50% Zdolności kierownicze i organizacja pracy innych 40% 30% Zdolności artystyczne i twórcze Wyszukiwanie i analiza informacji oraz wyciąganie wniosków Samoorganizacja pracy i przejawianie inicjatywy Obsługa, montowanie i naprawa urządzeo technicznych 20% 10% 0% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% odsetek wskazao jako ważna cecha 80% 90% 100% Diagnoza sytuacji osób pracujących i samozatrudnionych większość pracujących uzyskało zatrudnienie dzięki umiejętnościom i kwalifikacjom wymaganym na stanowisku dłuższy staż pracy os. pracujących i działalności samozatrudnionych = mniejsza skłonność do podnoszenia kwalifikacji zawodowych pracownicy są bardziej pewni utrzymania zajęcia w ciągu kolejnych 2 lat niż właściciele firm ich utrzymania samozatrudnieni proszeni o podanie cech osób (kwalifikacji i umiejętności), które chcieliby zatrudnić, najczęściej wymieniali współpracę w grupie i predyspozycje do obsługi klienta, wykształcenie zajęło dopiero 7. miejsce na liście cech i jest to wykształcenie zawodowe problemy ze znalezieniem zatrudnienia były głównym powodem, dla którego samozatrudnieni podjęli działalność Możliwości rozwojowe firm II fala 10,2% 10,8% 33,8% 28,6% 16,6% bardzo małe małe I fala 9,6% 9,0% 33,8% 34,8% 12,8% średnie duże 0% 20% 40% 60% 80% 100% bardzo duże osoby prowadzące działalność gospodarczą o charakterze transportowym, logistycznym, motoryzacyjnym lepiej postrzegają możliwości rozwojowe swoich firm niż respondenci prowadzący działalność o profilach: finanse, handel, budownictwo, usługi Rynek białych i zielonych miejsc pracy własne zainteresowanie prowadzeniem działalności w branży opieka nad osobami chorymi 8,8% opieka nad osobami niepełnosprawnymi 9,2% opieka nad osobami starszymi 8,6% profilaktyka zdrowotna 8,8% pierwsza pomoc przedmedyczna 8,6% 64,2% 64,0% 64,0% 63,2% 61,2% 19,0% odnawialne źródła energii 57,8% 17,2% ekoturystyka 57,2% 14,4% rolnictwo ekologiczne 54,0% 15,4% rozwój i utrzymanie terenów zielonych praca socjalna ocena zapotrzebowania rynku na usługi 51,8% 8,6% 51,4% 17,4% gospodarka energią 50,6% 16,2% gospodarka odpadami komunalnymi i przemysłowymi 49,0% 14,4% gospodarka wodno-ściekowa 0% 10% 46,2% 20% 30% 40% 50% 60% 70% Plany i losy zawodowe absolwentów szkół ponadgimnazjalnych i uczelni wyższych Podsumowanie wyników własnych 30. indywidualnych wywiadów pogłębionych z absolwentami, po roku od ukończenia szkoły: ABSOLWENCI szkół zawodowych i policealnych 10 respondentów IDI techników i liceów 10 respondentów IDI szkół wyższych 10 respondentów IDI korzyścią z faktu ukooczenia szkoły są głównie umiejętności praktyczne (lecz niewystarczające) dzięki szkole nawiązali cenione relacje rówieśnicze na studiach rozszerzyli perspektywę myślenia, także o rynku pracy podejmowali dalsze kształcenie raczej jako cel sam w sobie, czasem dla większego prestiżu dalsze kształcenie było prestiżowe lub oczywiste (dla licealistów) raczej poszerzali niż pogłębiali zakres kwalifikacji, są niezadowoleni z ilości i jakości praktyk ABSOLWENCI szkół zawodowych i policealnych 10 respondentów IDI zdobywają doświadczenie zawodowe, także poza zawodem, liczą, że z czasem uzyskają lepsze warunki zatrudnienia techników i liceów 10 respondentów IDI szkół wyższych 10 respondentów IDI podejm(uj)ą pracę, która będzie do pogodzenia z nauką, bez związku z profilem kształcenia do pracy motywuje czynnik finansowy, nie zawód wyuczony, problemem zdobycie doświadczenia w zawodzie nie wszyscy podejmowali działania zaplanowane rok wcześniej, nawet jeśli były w ich zasięgu oczekują dużych możliwości godzenia pracy z życiem prywatnym, towarzyskim, rodzinnym rozumieją regionalny rynek pracy, sądzą, że mają szybki dostęp do informacji o nim, ale nie przywiązują do tych informacji bardzo dużej wagi frustruje ich, zwłaszcza absolwentów techników i liceów, wymóg doświadczenia przy małej ilości pracodawców chętnych zatrudniad absolwentów oczekują, aby więcej praktyk zawodowych było organizowanych przez szkołę poważną barierą dla kształcenia jest koniecznośd dyspozycyjności w miejscu pracy, a nie finanse Kompleksowa analiza zawodów deficytowych i nadwyżkowych w województwie lubelskim – rok 2012 Kompleksowa analiza zawodów deficytowych i nadwyżkowych w województwie lubelskim – rok 2013 zawody deficytowe cieśla animator kultury kierowca samochodu ciężarowego sprzedawca - przedstawiciel handlowy lekarz opieka nad osobami zależnymi rejestratorka medyczna inżynier ogrodnictwa zawody nadwyżkowe mechanik pojazdów samochodowych pedagog - nauczyciel specjalista administracji publicznej pracownik administracyjny pracownik biurowy Rekomendacje 1. Popularyzacja szkoleń, zajęć kształtowania umiejętności miękkich (transferowalnych), kompetencji społecznych, które stanowią czynnik ułatwiający uzyskanie i utrzymanie zatrudnienia. 2. Wprowadzenie na większą skalę szkoleń uświadamiających ryzyka związane z prowadzeniem działalności gospodarczej. Promowanie rozpoczynania działalności o profilach dobrze rokujących na utrzymanie i rozwój. 3. Zwiększenie wymiany informacji między pracodawcami oraz instytucjami rynku pracy, w zakresie zapotrzebowania na pracowników, ich wiedzę, kwalifikacje i umiejętności. Dostosowywanie kompetencji osób bez pracy poprzez prowadzenie „celowanych” praktyk i staży, w porozumieniu z pracodawcami. 4. Poprawa jakości obowiązkowych praktyk uczniowskich i studenckich. Zachęcanie do podejmowania pozaetatowych sposobów zdobywania doświadczenia (zwłaszcza wśród mężczyzn). Promocja wolontariatu w tym kontekście. Projekt współfinansowany jest ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego (85%) oraz ze środków krajowych w ramach budżetu państwa (15%) 5. Większe zaangażowanie pracodawców i absolwentów przez szkoły do: a) uruchamiania nowych profilów, kierunków, b) współuczestnictwa w tworzeniu programów, scenariuszy zajęć, c) przygotowania ucznia, studenta w zakładzie pracy, m.in. aby pracodawcy lepiej identyfikowali absolwentów szkół. 6. Zdobywanie uprawnień i certyfikatów powinno rozpoczynać się już w systemie szkolnym. Upowszechnienie doradztwa zawodowego (systemowa organizacja) ze zróżnicowana formą i treścią, w zależności od typu szkoły. Realizowanie doradztwa uwzględniającego sytuację lokalnego rynku. Promowanie wśród uczniów gimnazjów różnych możliwości kształcenia w szkołach zawodowych, utrzymujących związek z lokalnym rynkiem pracy. 7. Bieżące lokalne monitorowanie zapotrzebowania na kwalifikacje i umiejętności, w tym zawodów deficytowych i nadwyżkowych wg metodyki uwzględniającej szerokie spektrum pracodawców. Promocja wyników monitoringu wśród uczniów, studentów, bezrobotnych. Promocja ośrodków kształcenia, które uzasadniają ofertę edukacyjną i włączają do niej wyniki badań i analiz lokalnego rynku. Projekt współfinansowany jest ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego (85%) oraz ze środków krajowych w ramach budżetu państwa (15%) Dziękuję za uwagę Projekt współfinansowany jest ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego (85%) oraz ze środków krajowych w ramach budżetu państwa (15%)