opera philosophorum medii aevi

OPERA
PHILOSOPHORUM
MEDII AEVI
___________________
TOM 2
TEXTUS ET STUDIA
1978
I
TOMASZA Z AKWINU OPUSKULUM
„DE ENTE ET ESSENTIA”
Na podstawie edycji R. Gosselina
wydał, przełożył i słownikiem pojęć opatrzył
WŁADYSŁAW SEŃKO
II
SPOR O REALNĄ RÓŻNICĘ MIĘDZY
ISTOTĄ A ISTNIENIEM
NA PRZEŁOMIE XIII i XIV w.
Praca zbiorowa pod redakcją WŁADYSŁAWA SEŃKI
___________________
AKADEMIA TEOLOGII KATOLICKIEJ • WARSZAWA
SPIS TREŚCI
CZĘŚĆ I
TOMASZA Z AKWINU OPUSCULUM „DE ENTE ET ESSENTIA”......................................7
Wprowadzenie...................................................................................................................................................................7
Tekst Tomasza „De ente et essentia”...............................................................................................................9
Przekład na język polski..........................................................................................................................................29
Słownik pojęć i terminów filozoficznych..................................................................................................49
CZĘŚĆ II
SPÓR O REALNA, RÓŻNICĘ MIĘDZY ISTOTĄ, A ISTNIENIEM NA
PRZEŁOMIE XIII I XIV W..............................................................................................................................................79
Wprowadzenie................................................................................................................................................................79
TEKSTY
1. AEGIDIUS ROMANUS:
Reportatio z dysputy nad „Theoremata de esse et essentia”
prowadzonej z Henrykiem z Gandawy w r. 1277. (Ms. BJ
1534)...................................................................................................................................81
2. HENRICUS DE GANDAVA:
Utrum creatura ipsa sit suum esse. (Quodl. I, qu. 9)....................94
3. BERNARDUS DE LOMBARDI: Utrum citra Deum essentia et esse sint idem realiter vel
differunt. (Ms. Leipzig BU 547)...................................................................103
4. JOHANNES DE POLIACO:
Utrum essentia sive esse essentiae distinguatur realiter ab
esse existentiae. (Ms. Paris BN lat. 15377)........................................121
5. JOHANNES DE NEAPOLI:
Utrum omnia, quae existunt in eodem subiecto existant per
unum esse. (Ms. Napoli BN VII B 28)......................................................126
6. NICOLAUS TRIVET:
Utrum in omni re composita ex potentia et actu sit
compositio ex esse et essentia. (Ms. Worcester, Cath. P 3).130
7. JACOBUS DE METZ:
Utrum in solo Deo esse et essentia non differant, sed sint
idem. (Ms. Paris BN lat. 12331 et BJ 1583).......................................134
8. JOHANNES PICARDI DE LICHTENBERG: Utrum in omni creatura esse et essentia differunt
vel sint idem. (Ms. BJ 748)..............................................................................146
9. ANONYMI AUCTORIS:
Utrum omnia essentia causata sint essentia essentiam suam
vel per dispositionem additam essentiae. (Ms. Cambridge,
Peterhouse Coli. 137)..........................................................................................166
10. ANONYMI AUCTORIS:
Utrum in omni alio citra Deum differat esse et essentia. (Ms.
Pelplin 53)....................................................................................................................173
STUDIA
1. WŁADYSŁAW SEŃKO:
Początki
sporu
o
realną
różnicą
między
istotą
a
istnieniem.....................................................................................................................181
2. WŁADYSŁAW SEŃKO:
Ewolucja poglądów na temat problemu realnej różnicy w
poglądach Hervaeusa Natalia, Mikołaja Trivet i Tomasza
Suttona............................................................................................................................188
3. MARIAN BIOZ:
Poglądy Jakuba z Metz na temat istoty i istnienia i ich
wzajemnego stosunku w bycie stworzonym...................................205
4. STANISŁAW A. PORĘBSKI: Bernard Lombardi i jego dyskusja na temat problematyki
„esse” w początkach XIV w. ...........................................................................228
5. WŁADYSŁAW SEŃKO:
Lista wybranych autorów z przełomu XIII i XIV w.
zajmujących się zagadnieniem istoty i istnienia. Aktualny
stan badań nad ich spuścizną i poglądami.........................................245