docgazetka w formacie pdf - Śródmiejski Ośrodek Kultury
download 
Reklamacja Transkrypt
gazetka w formacie pdf - Śródmiejski Ośrodek Kultury
ISSN 1732-4378 ŚRÓDMIEJSKI OŚRODEK KULTURY • INFORMATOR • XI 2009 • nr 11 (71) • R. VI Krakowska Książka Miesiąca Program – listopad 2009 Magdalena Bielska 3 XI, godz. 18.00 Krakowski Klub Wegetarian „Żyj i pozwól żyć innym” Wspomnienia o tych, którzy odeszli od nas na zawsze, a pozostali w naszej pamięci. ,, Prowadzenie: Renata Fiałkowska Wakacje, widmo Wydawnictwo a5 Pierwszy zbiór zawierał wiersze będące najczęściej obserwacjami codzienności człowieka żyjącego w wielkim mieście, samotnego w tłumie, dokonywanymi jednak przez jednostkę niezwykle wrażliwą, umiejącą banalną z pozoru rzeczywistość zobaczyć i opisać na nowo. Co ciekawe, uciekając od etykietki „poezji kobiecej”, pisarka posługiwała się często rodzajem męskim – chcąc, jak sama tłumaczy, uchwycić człowieka jako takiego, wprowadzić większy dystans między siebie a swych bohaterów. Na łamach prasy „Brzydkie zwierzęta” omawiał m.in. Marian Stala, tytułując swój szkic znamiennie: „W innym czasie, w innym spojrzeniu”. Wybitny krytyk literacki pisał tu m.in.: „Co uderza w wykreowanym przez Magdalenę Bielską teatrze patrzenia, w uruchomionym przez nią spektaklu oglądania i bycia oglądanym? Uderza (by użyć słów samej poetki) nieskończona odległość między bohaterami, brak bliskości między nimi. Uderza to, iż bycie obok innego nie staje się spotkaniem z nim. (...) Przywoływana przestrzeń – krakowskie mieszkania, podwórka, planty, cmentarze, ulice, tramwaje, autobusy, ogrody w podkrakowskim miasteczku, nadmorskie plaże – to w ujęciu Bielskiej przede wszystkim przestrzeń pozornej albo niemożliwej wspólnoty. Przestrzeń obcości i obojętności”. Puentując i starając się oddać sedno poetyckiego światoodczucia Bielskiej, dodawał: „W tych wierszach łatwo uchwycić strzępy codziennego, a więc: dającego się sprawdzić doświadczenia. Ta warstwa dostępnej dla wszystkich codzienności prześwietlona jest jednak indywidualnym przeżywaniem. W wyniku tego nakładania perspektyw codzienność przestaje być bezpieczna i oczywista, oddychanie staje się niemożliwe, wkraczamy w przerwę w istnieniu... Albo inaczej: przed nami zjawia się świat, którego kontury są nieuchwytne; świat, w którym „mrówki na ścieżkach” nadal sąsiadują z „odwiecznym ruchem planet”, a „nieustanne pożeranie galaktyk” z „lodami malinowymi ściekającymi po brodzie dziecka”. Jak się Magdalena Bielska dobrała do tego świata, jak go znalazła, skąd wywlokła, z jakiej ciemnej siebie? Bo jest: spójny, mokry, ciepły, migotliwy i najwyraźniej żyje, domaga się cudzej uwagi. Nazywa się „Wakacje, widmo” i puchnie od roślin, które nie powinny się zdarzyć, widoków, które nie powinny mieć miejsca. Przez ten organiczny zjawiskowy mikroświat maszeruje śmierć, się do niego wprowadza, przestawia przedmioty, zostawia swój śliski ślad na wszystkim, czego dotknie. Bohaterka tych wierszy gra z nią w ciuciubabkę. Przegra, wygra? Na razie umieszcza swój świat pod wodą, gdzie czas płynie powoli, rozciągnięty, gdzie koty i kamienie wypełniają małe podwórka, a każde okno, każde otwarte drzwi są szczeliną przez którą widać wszechświaty równoległe. Kobieta w niebieskiej sukience zabiela zupę, mężczyzna się nagle odrywa od ziemi i szybuje. To ziemskie życie - to rozżarzone rozwścieczone miasto? Zmysłowe i ciemne. Wychodzi się z niego w innym duchu, z cudami w kieszeniach. Agnieszka Wolny-Hamkało Na spotkanie z Poetką i wręczenie Nagrody zapraszamy 25 XI o godz. 18.30 do Śródmiejskiego Ośrodka Kultury 3 XI, godz. 19.00 Jondo y chico. Koncert flamenco zespołu Tajo de Plata pod kierunkiem Małgorzaty Drzał Zespół wystąpi w składzie: Małgorzata Drzał – taniec, śpiew Anna Karpierz, Marta Godlewska, Edyta Galarowicz – taniec, palmas Grzegorz Guzik – gitara, cajon Idris Sajjad – darbuka Cante JONDO i cante CHICO to dwa oblicza flamenco – smutne, tragiczne i wzniosłe jondo oraz radosne, swobodne chico. W czasie koncertu zaprezentowane zostaną formy reprezentatywne dla jednej i drugiej strony flamenco (m.in. siguirija, solea, tangos, bulerias). Wstęp: 10 zł 3, 7, 8 XI VI Zaduszki organowe „Zaduszki organowe” im. Jana Jargonia to impreza, która na stałe wpisała się w krajobraz kulturalny Krakowa. Organizatorzy: Rada i Zarząd Dzielnicy I Miasta Krakowa, Akademia Muzyczna w Krakowie – Katedra Organów, Śródmiejski Ośrodek Kultury w Krakowie oraz Stowarzyszenie Przyjaciół Kioto w Krakowie poświęcają je pamięci Profesora Jana Jargonia, wybitnego krakowskiego organisty, kompozytora i pedagoga. W ramach „Zaduszek” w krakowskich kościołach odbywają się liczne koncerty organowe znanych polskich muzyków. Do tej pory podczas pięciu edycji wystąpili: Joachim Grubich, Marek Wolak, Leszek Werner, Teresa Głąbówna, Andrzej Białko, Tytus Miecznikowski, Krzysztof Latała, Daniel Prajzner, Michał Dziad, Andrzej Chorosiński, Józef Serafin, Tomasz Nowak, Maurycy Merunowicz, Mirosława Semeniuk-Podraza. W tym roku: 3 XI, godz. 19.30 Bazylika Mariacka: Witod Zalewski – organy, Elżbieta Towarnicka – sopran 7 XI, godz. 19.00 Akademia Muzyczna, sala 404: Tomasz Chorzalski – klasa prof. Józefa Serafina, Karol Wątroba – klasa prof. Mirosławy Semeniuk-Podrazy 8 XI, godz. 18.30 Bazylika OO. Paulinów na Skałce: Mirosław Pietkiewicz – organy Kierownictwo artystyczne: Maciej Szubra, Mirosława Semeniuk-Podraza 4 XI, godz. 19.00 „Poligony kabaretowe” a Zapraszamy na wspólny występ Kabaretów PUK i Róbmy swoje, w czasie którego zobaczymy premierowe, dotąd nie pokazywane numery! Zasadą poligonów jest to, że materiał może być jeszcze nie dopracowany czy też nawet lekko eksperymentalny. Publiczność natomiast będzie mogła po występie poddać sugestie kabareciarzom, co powinni zmienić w nowych numerach, albo które im się podobały i dlaczego. Wstęp – tylko zaproszenia! Rezerwacja: ŚOK, ul. Mikołajska 2 lub [email protected] 5 XI, godz. 18.00 Spotkanie z Autorką i promocja książki Aleksandry Ziółkowskiej-Boehm pt. „Dwór w Kraśnicy i Hubalowy demon” (Wyd. PIW) W dworze Antoniego Jaxa Bąkowskiego w Kraśnicy pod Opocznem powstała w latach trzydziestych XX wieku nieduża stadnina koni arabskich. To 1 ŚRÓDMIEJSKI OŚRODEK KULTURY • INFORMATOR • listopad 2009 z niej pochodził Demon, koń należący do słynnego majora ,,Hubala”, którego oddział prowadził w okolicy walkę partyzancką z Niemcami. W czasie wojny dwór pomagał także oddziałom ,,Bończy”, ,,Starego”, ,,Wichra” i ,,Doliny” i udzielał schronienia wielu potrzebującym. Po wojnie majątek został rozparcelowany, a część uratowanych koni trafiła do innych stadnin. Potomkiem jednego z nich jest Bask, legendarny koń arabski, który dał początek linii królewskiej w Stanach Zjednoczonych. Książka Aleksandry Ziółkowskiej-Boehm opowiada o wojennych i powojennych losach prawnuków Antoniego Jaxa Bąkowskiego – wybranych członków rodzin Krasickich, Ossowskich i Bąkowskich. Znajdziemy w niej poruszającą historię adiutanta Hubala, Henryka Ossowskiego, i jego siostry Wandy, opowieść o życiu Janusza Krasickiego, kontynuatora rodzinnych tradycji lotniczych, oraz powojenne dzieje Anny Bąkowskiej i jej córki Ewy, ostatniej spadkobierczyni dworu w Kraśnicy. Aleksandra Ziółkowska-Boehm – doktor nauk humanistycznych, stypendystka m.in. Fundacji Kościuszkowskiej i Fundacji Fulbrighta. Należy do niej archiwum Melchiora Wańkowicza, o którego życiu i twórczości napisała kilka książek. W jej dorobku znajduje się także powieść historyczna Kaja od Radosława, czyli historia Hubalowego Krzyża, nagrodzona przez londyński Związek Pisarzy na Obczyźnie jako najlepsza książka 2006 roku, oraz m.in. Kanada, Kanada (1986), Korzenie są polskie (1992), Nie minęło nic, prócz lat (z Szymonem Kobylińskim, 2003), Ulica Żółwiego Strumienia (1995,2004), Podróże z moją kotką (2002, 2004), Otwarta rana Ameryki (2007). 5-8 XI Śródmiejski Ośrodek Kultury i pismo kulturalne ,,Fragile” na Targach Książki w Krakowie W ramach 13. Targów Książki w Krakowie Śródmiejski Ośrodek Kultury zaprezentuje swoje wydawnictwa, m.in. z serii Poeci Krakowa (m.in. B. Maj, L.A. Moczulski, E. Zechenter-Spławińska), wydawnictwa okolicznościowe (poezja Stanisława Stabry, proza Krzysztofa Lisowskiego) oraz pismo kulturalne ,,Fragile”. Zaprezentujemy nowości: wybór wierszy Juliana Kornhausera, Beaty Szymańskiej oraz aktualny numer kwartalnika ,,Fragile” poświęcony problematyce uwodzenia. W programie promocje cenowe, spotkania z Autorami, także autorami związanymi z czasopismem ,,Fragile”. Aktualny program na www.lamelli.com.pl i www.fragile.net.pl. Zapraszamy na stoisko A6 7 XI, godz. 12.00 Marta Półtorak podpisuje swój arkusz poetycki ,,Globalne zadymy” wydane w piśmie kulturalnym ,,Fragile. Podróż”. 7 XI, godz. 13.00 Joanna Bąk podpisuje swój tomik ,,Pomiędzy/Between”. 7 XI, godz. 14.00 Agnieszka Żuchowska-Arent podpisuje tłumaczoną przez siebie książkę Zorana Krusvara ,,Najlepszy na świecie”. 8 XI, godz. 12.00 Elżbieta Zechenter-Spławińska podpisuje tomik ,,Grudka soli pod powieką”. 8 XI, godz. 13.00 Krzysztof Lisowski podpisuje książkę ,,Budzik Platona”. 7 XI, godz. 16.00 Klub Przyjaciół Kota ,,Filemon” Spotkanie ze znaną pisarką, Aleksandrą Boehm-Ziółkowską, przyjaciółką wszystkich zwierzaków (w szczególności kotów), honorową członkinią Klubu Kota ,,Filemon”, autorką wielu wspaniałych książek, m.in.: ,,Podróże z moją kotką”, ,,Amerykanie i inni”, ,,Ulica Żółwiego Strumienia”. Prowadzenie: Renata Fiałkowska 10 XI, godz. 19.00 Warsztaty w kręgu literatury Indiańskiej, prowadzenie Colleen Sunderland Praca nad tekstami współczesnych poetów i prozaików literatury północnoamerykańskich wywodzących się z kręgów ludności tubylczych czyli Indian. Warsztaty odbywają się w języku angielskim. 10 XI, godz. 19.00 Wykład otwarty w ramach warsztatów filmowych Prof. dr hab. Bogusław Skowronek Kryzys gatunku filmowego? Genologia filmowa. Kino gatunków a kino autorskie. Redefinicje kategorii genologicznych. Ideologia a film. Przemysłowy charakter kinematografii. 15 XI, godz. 19.00 Ludzie estrady – śpiewane rozmowy z Anną Szałapak Prowadzenie: Wacław Krupiński i Łukasz Lech Teatr Groteska, ul. Skarbowa 2 2 17 XI, godz. 16.00 Koncert Chóru „Hejnał” Ze wspomnień podróżnika Marek Cienkiewicz Droga wśród gór Są drogi samochodowe, które mają rangę kultową; szczególnie te śmiało wstępujące w góry, wijące się serpentynami coraz wyżej i wyżej. W Polsce będzie to Wielka Bieszczadzka Obwodnica, w Rumunii Szosa Transfogaraska, w Austrii zaś Grossglocknerstrasse, droga wiodąca swą odnogą pod najwyższy szczyt tego kraju – Grossglockner (3798 m), przekraczająca główny grzbiet Alp tunelem pod przełęczą Hochtor. Tam też wjeżdża się najwyżej w trakcie całej podróży: na 2506 metrów. Śmieszna sprawa: bez żadnego wysiłku, oprócz wysiłku kierowcy, w ciągu mniej więcej trzydziestu minut wyjeżdżamy z kilkuset metrów nad poziomem morza do miejsca położonego wyżej niż nasze Rysy. Krajobraz zmienia się z pachnącego igliwiem lasu na wysokogórskie hale, gdzie w sezonie, od maja do października (a więc przez jedyny okres w roku, kiedy droga jest – za opłatą – przejezdna) można zobaczyć niewielkie stada owiec. Grossglocknerstrasse ma długość 47 kilometrów i jest jedną z turystycznych wizytówek Austrii. Oprócz samego przejazdu do i pod głównym grzbietem Alp, umożliwia ona podjazd pod najwyższy austriacki szczyt. Na wspomniane 2506 metrów wiedzie od południa ponad dwadzieścia zakrętów, w dół sprowadza kolejne kilkanaście, razem 36. Droga była budowana pięć lat, do 1935 roku przez 3200 robotników, w miejscu starego rzymskiego szlaku, którym od stuleci przekraczano Alpy poprzez Hochtor. W pobliżu tej przełęczy znaleziono resztki rzymskoceltyckiej świątyni, prawdopodobnie najwyżej położonego miejsca kultu religijnego w Europie, jeszcze wyżej niż Olimp. ŚRÓDMIEJSKI OŚRODEK KULTURY • INFORMATOR • listopad 2009 Szacuje się, że od lat trzydziestych, od momentu otwarcia, przekroczyło tę drogę ponad 50 milionów osób, czyli w sezonie codziennie średnio 1851. To robi wrażenie. I nie da się ukryć, że jest tłoczno, samochody przesuwają się tu sznurem. Jest wesoło. Zjeżdżając mijamy co jakiś czas znak drogowy ,,Bremse OK?” (,,Hamulce OK?”). Znak nie przesadza, samym silnikiem hamować się nie da, w samochodzie pojawia się woń palonych materiałów, niemniej wszystko kończy się dobrze – dojeżdżamy do dolnej stacji opłat Heiligenblut. W zimie (od początku listopada do końca kwietnia) droga jest zupełnie nieprzejezdna. Zaspy o głębokości nawet kilkunastu metrów nie należą do rzadkości; najgłębszą zaspę zanotowano w 1953 roku: 21 metrów (!). Niemniej technika zwycięża (co w niemieckojęzycznej części Alp widać szczególnie) i okres otwarcia drogi wydłużył się ze 132 dni w roku 1937 do nawet 276 dni w 1963. Wjazd na drogę jest płatny, 28 EUR za 1 dzień jazdy samochodu osobowego. W cenie jest wstęp do kilku ciekawych muzeów prezentujących przyrodę Alp, historię budowy szosy, turystykę wokół Grossglocknera, budowę lodowca i alpejskie łąki. Na 1 dzień z pewnością aż nadto. Jednak i tak najciekawsze jest to, co roztacza się dookoła: surowy klimat wysokich Działający od 1948 roku Chór Hejnał trwale wpisał się w historię dzielnicy i klubu Kazimierz. Ma na swoim koncie wiele sukcesów, krajowych i zagranicznych koncertów. Podczas występu w sali koncertowej Śródmiejskiego Ośrodka Kultury artyści Chóru zaprezentują swoje ostatnie pieśni, powstałe pod okiem renomowanego dyrygenta Andrzeja Korzeniowskiego. Akompaniament: Ewa Zubrzycka 17 XI, godz. 18.00 Instytut Pamięci Narodowej oraz ŚOK zapraszają do Filmowego Klubu Historycznego na projekcję filmu pt.: „Cienie” w reżyserii Bogusława Dąbrowy-Kostki. Jest to filmowa opowieść wspomnieniowa o przedwojennym Lwowie, cudownym mieście, dawnej Galicji i II Rzeczpospolitej. 18 XI, godz. 18.00 Salonik Pani Ewy Spotkanie z prof. wokalistyki Dariuszem Grafowskim i jego uczniami. Prowadzenie: Ewa Warta-Śmietana i Jacek Chodorowski Wstęp: 5zł 19 XI, godz. 19.00 Krakowski Klub Podróżników Bożena i Andrzej Pasławscy ,,Czarnogóra” Barbara i Andrzej Pasławscy zamiłowanie do zwiedzania, które oboje wynieśli z domów rodzinnych, od lat łączą z pasją fotografowania. Ich pracę doceniono m.in. podczas Ogólnopolskiego Festiwalu Podróżników „Trzy Żywioły” w Krakowie, gdzie za pokaz slajdów otrzymali II miejsce. Od kilku lat podróżują po Bałkanach, odkrywając ich niezwykły urok. Tym razem zapraszają nas do Czarnogóry, coraz chętniej odwiedzanej przez turystów, ale wciąż nieznanej. 20 XI, godz. 18.00 Promocja tomu wierszy Alicji Zemanek „Krajobraz z myślącą trawą” (Wyd. Biblioteczka Teatru Stygmator) Alicja Zemanek – biolog, historyk nauki, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego, kierownik Muzeum Ogrodu Botanicznego UJ, autorka prac poświęconych dziejom nauk przyrodniczych, zwłaszcza botaniki, a także relacjom przyroda – nauka – kultura. Opublikowała tomiki poezji: „Dzień w którym zniknęłam” (1990), „Wakacje w Krakowie” (1991), „Podobni do zagajnika olch” (1993), „Modlitwa do tęczy” (1996), „Ścieżki Ogrodu Botanicznego” (2000), „Medytacje o zmierzchu” (2001). Członkini Klubu Literacko-Artystycznego Teatru Stygmator oraz Krakowskiego Oddziału Związku Literatów Polskich. 23 XI, godz. 20.00 Koncert zespołu One Piece of Sugar Alp. ,,Wymagane doświadczenie alpejskie, pewność kroku i brak zawrotów głowy” (dosł. Schwindelfreiheit) – głosi metalowa tabliczka Österreichischer Alpenverein przymocowana do skały na Hochtor na początku szlaku pieszego. To wskazówka dla górskich piechurów, którymi dzisiaj niestety nie jesteśmy. Patrząc na krajobraz dookoła nietrudno przyznać autorowi rację: w niebo strzelają trzytysięczniki, widać plamy wiecznego śniegu (jest sierpień) oraz kawałek niebieszczącego się lodowca Pasterzengletscher. Grossglocknerstrasse warta jest zobaczenia. Najlepiej byłoby jednak wspiąć się na Hochtor z samego dołu na własnych nogach – co do tego nie mam wątpliwości. Akademia Sztuki przy Śródmiejskim Ośrodku Kultury zaprasza na: KURS HISTORII SZTUKI – rok akademicki 2009/10 Chcesz poznać ludzi, którzy kochają sztukę tak jak ty? Chciałbyś zostać historykiem sztuki, ale boisz się egzaminów? Sztuka jest Twoją pasją, ale przerażają Cię opasłe tomy w bibliotekach? Chcesz się przekonać, co o sztuce starożytnych mówi kolumna? Chcesz poznać różnicę pomiędzy happeningiem a performance? Współczesne działania artystyczne nie zawsze są dla Ciebie zrozumiałe? Zajęcia to 59 spotkań po 2 godziny lekcyjne + 6 spotkań w terenie w sumie 130 godzin lekcyjnych!!! w 10-cio osobowych grupach. Zajęcia prowadzone przez wykładowcę UJ MARTĘ RACZEK Zapisy: w Śródmiejskim Ośrodku Kultury, wpłat – 900.00 zł można dokonywać od 10 września‘09 w kasie ŚOK czynnej pon- piąt. 8.00 - 15.30; środa 10.00 - 17.30. Informujemy, że dokonanie wpłaty stanowi potwierdzenie uczestnictwa w kursie historii sztuki i wpłata ta nie podlega zwrotowi. Po tym kursie sztuka będzie miała przed Tobą mniej tajemnic! Zespół One Piece Of Sugar powstał w lutym 2008 roku w Krakowie z inicjatywy trzech kolegów Erwina, Szymona i Radosława. Po niedługich poszukiwaniach do zespołu dołączył perkusista Arek. W tym składzie zespół rozpoczął pierwsze próby grając standardy bluesowe oraz rockowe. Równolegle zespół zaczął komponować własne utwory, które w tamtym czasie z powodu braku wokalisty były instrumentalne. Wraz z nadejściem wakacji zespół udał się na zasłużony odpoczynek, by powrócić do wspólnego grania we wrześniu, ale już z nowym członkiem, charyzmatycznym Maciejem. Dzięki niemu utwory zostały opatrzone w piękne, życiowe teksty. W grudniu 2008 roku odbył się pierwszy koncert zespołu One Piece Of Sugar, a miało to miejsce w krakowskim Klubie Kornet. Na tym debiucie muzycy nie poprzestali, a efektem tego były kolejne występy. Zespół na myspace: http://www.myspace.com/oposy 24 XI, godz. 19.30 Koncert na gitarę i perkusjonalia – dla Południcy Adam Hliniak – gitara, Karol Wilkoszewski – perkusjonalia Adam Hliniak – gitarzysta, zajmujący się poezją śpiewaną, współtwórca zespołu Air Andaluz. Karol Wilkoszewski – perkusjonalia, artysta firmy MEINL. Prowadził warsztaty dla festiwali Ethnoport Poznań, Etnofestiwal (5 edycji), Afryka 2008 i 2009, Miraże Pustynne, Festiwal Instrumentów Unikatowych, Jarmark Dominikański, Studnia Sztuki i wiele innych. Multiperkusjonalista, tłumacz tekstów etnomuzykologicznych, propagator perkusyjnej kultury etnicznej. 25 XI, godz. 18.30 Krakowska Książka Miesiąca Magdalena Bielska: „Wakacje, widmo” (Wydawnictwo a5) Prowadzenie: prof. Stanisław Stabro Magdalena Bielska (rocznik 1980) debiutowała trzy lata temu książką „Brzydkie zwierzęta”, która przyniosła jej Nagrodę im. Kazimiery Iłłakowiczówny. Pisał wtedy Marian Stala o poetyckim patronacie Bronisława Maja i Stanisława Grochowiaka, o tym, że bohater tych wierszy nie ufa „ocalającej sile pamięci” i jest samotny, oddzielony od innych. 26 XI, godz. 17.00 Poprzez Kresy. Zdjęcia i komentarz: Piotr Korpanty Z Grodna, przez Wasiliszki i Lidę do Nowogródka Po zwiedzeniu Grodna uczestnicy wycieczki na Białoruś skierowali się w stronę wschodu. Pierwszą miejscowością na tym odcinku trasy były Wasiliszki, gdzie zachował się kościół podominikański. Nas 3 ŚRÓDMIEJSKI OŚRODEK KULTURY • INFORMATOR • listopad 2009 zainteresowały szczególnie Wasiliszki Stare, gdzie 70 lat temu na świat przyszedł Czesław Niemen-Wydrzycki. Następną miejscowością tego dnia była Lida, kiedyś jedna z siedzib władców Litwy, z istniejącym do dziś zamkiem wzniesionym w XIV w. przez Giedymina oraz kościołami: parafialnym i popijarskim. W końcu trafiliśmy do Nowogródka, kiedyś miasta wojewódzkiego, założonego w XII w. Można tam oglądać pozostałości XIV-wiecznego zamku i kościoły: farny, podominikański i pofranciszkański, a także cerkiew Borysa i Gleba. Nowogródek ważny jest też jako miejsce dzieciństwa i lat szkolnych Adama Mickiewicza oraz męczeńskiej śmierci 11 błogosławionych sióstr nazaretanek w 1943 roku. 26 XI, godz. 18.00 Pokaz filmów z XX-lecia międzywojennego Prowadzenie: Magdalena Penar 26 XI, godz. 19.00 Wykład otwarty Prof. dr hab. Bogusław Skowronek „Włatcy Móch. Czy tylko nihilistyczna kreskówka?”. Słów kilka o fenomenie „Włatców Móch” w reżyserii Bartosza Kędzierskiego. „Włatcy móch” – polski serial animowany dla dorosłych. Dla widzów od 16 lat w wersji ocenzurowanej. Bohaterami serialu jest czterech ośmiolatków – uczniów klasy II b, Szkoły Podstawowej im. Batalionu Zośka (...). Odcinki „Włatców móch” celowo zawierają wiele błędów ortograficznych – w tym sam tytuł serialu. Dialogi obfitują w wulgaryzmy, chociaż wyprodukowano też wersję ocenzurowaną z usuniętymi wulgaryzmami i wymazanymi bardziej drastycznymi scenami. Tytuł kreskówki nawiązuje do tytułu powieści „Władca much” angielskiego pisarza Williama Goldinga. Źródło:www.wikipedia.pl 26 XI, godz. 19.00 Krakowski Klub Podróżników Grzegorz Petryszak: „Syria i Jordania – kolebka naszej cywilizacji”. Grzegorz Petryszak – z wykształcenia ekonomista, z zamiłowania podróżnik. Ulubione tereny to Bałkany i Bliski Wschód. Autor kilku przewodników, między innymi po górach Riła w Bułgarii. 27 XI, godz. 19.00 Krakowski Teatr Faktu Niegdyś Ofelia – monodram Niny Repetowskiej na motywach utworu Stanisława Wyspiańskiego „Śmierć Ofelii” Projekt i wykonanie: Nina Repetowska Spektakl powstał w Roku Stanisława Wyspiańskiego i stanowił hołd aktorki złożony Wielkiemu Mistrzowi Sztuki. Spektakl rozpoczyna szum deszczu i wtargnięcie na salę wzburzonej kobiety – aktorki, której nie przyznano roli Ofelii w przygotowywanym właśnie przez jej męża spektaklu. A przecież, któż w tej roli może być lepszy od niej?! Aktorka przeistacza się z chwili na chwilę w postać popadającą w szaleństwo, podobnie jak Ofelia. Hipnotyzuje publiczność gestem, słowem, spojrzeniem. Jaki będzie finał tego spektaklu można się przekonać już wkrótce. Premiera monodramu odbyła się 8 października 2007 roku w Śródmiejskim Ośrodku Kultury. Klub „KAZIMIERZ” ul. Krakowska 13, 31-062 Kraków, tel. 012 421 57 86 www.klubkazimierz.slowa.pl e-mail: [email protected] 4 XI, godz. 18.00 „Moje pejzaże” – wernisaż prac Ewy Hajdukiewicz-Nowak Ewa Hajdukiewcz-Nowak malarstwem zajmuje się od dziecka. Ukończyła Liceum Plastyczne, studiowała na krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych. Bliskie jej są prawie wszystkie rodzaje malarstwa, a najchętniej w swoich pracach utrwala nowe, nieznane krajobrazy. – Uwielbiam pojechać w nieznany mi wcześniej plener i utrwalić go na płótnie – mówi artystka, należąca do Stowarzyszenia Artystów Nieprofesjonalnych Ziemi Krakowskiej. i działająca w ramach Towarzystwa Uniwersytetu Robotniczego. Podczas wernisażu Ewa HajdukiewczNowak zaprezentuje blisko 40 najlepszych swoich ostatnich prac. 2, 5, 23 XI, godz. 16.15-20.00, 7, 8, 22 XI, godz. 10.00-16.00 „Psychodrama” – spotkanie grupy rozwoju osobistego, pracującej metodą psychodramy. Prowadzą: Julia Cechnicka, Barbara Sokół i Monika Ścibak. Psychodrama jest metodą kreatywną o skutkach terapeutycznych. Polega na odgrywaniu roli, której treścią są problemy i przeżycia jednostki. Przez uczestnictwo w psychodramie można zrealizować tkwiący w każdym człowieku pierwiastek artystyczny i uruchomić siły twórcze. 12 XI, godz. 18.00 „Religie Etiopii” – prezentacja multimedialna red. Marzeny Kądzieli. Marzena Kądziela jest dziennikarką, fotografikiem, filmowcem. Przede wszystkim zaś, podróżnikiem, którego celem jest poznanie innych kultur ziemskiego globu. Ta ostatnia pasja umożliwiła jej udokumentowanie wielu miejsc, na wielu kontynentach, w których rzadko stawała stopa przeciętnego europejskiego turysty. Autorka prezentacji jest także wyjątkowo baczną obserwatorką życia. Efektem jej pobytu w Etiopii jest pokaźna seria zdjęć i fascynująca opowieść o religijnych tradycjach Etiopczyków. 4 Magdalena Bielska Dom obok Wprowadźmy się w bajkowy nastrój, mówię, to udaje się na coraz krócej, chociaż ten dom obok, na stoku, ciągle stoi, można dojść do niego po ostro ściętych, kłujących trawach, nagrzanej ziemi; obok pachnie skoszonym sianem; widoczny jest wyłącznie w pełnym słońcu, w środku dnia, potem, kiedy zasłania go dym z ogniska, może zniknąć i znika, a potem rano, na dole, ktoś kosi trawę, pod domem węże i jaszczurki, koło niego dzika psia róża; można wejść, ale na krótko, bo duszno, wykonany jest z przezroczystego tworzywa, plastyku, który nie przepuszcza świata, oddechu; przepuszcza tylko białe światło dnia, gorące, martwe. *** Pamiętasz, podczas tamtych wakacji, w maju, spędziłeś na ziemi całe dwa dni. Poruszałeś się na leżąco, na wznak, jak malunek na suficie, tylko oczy skierowane były w dół, w kierunku szarego nieba, rybiego czy gołębiego. Kurczowo chwytałeś się wystających korzeni i traw, żeby nie polecieć w dół; gdzie wolno, bezszelestnie, w lodowatej mgle, szybowały czarne ptaki. Na spotkanie z Poetką zapraszamy 25 XI o godz. 18.30 do Śródmiejskiego Ośrodka Kultury Zabaw się w szaradzistę Dla przypomnienia: szaradziarskie homonimy, to wierszyki, gdzie odgadywane słowo występuje w dwóch różnych znaczeniach. W bardziej skomplikowanych zagadkach tego rodzaju trzeba odgadnąć nie jedno słowo, ale całe identycznie brzmiące wyrażenie, którego sens za każdym razem jest inny. Przykład zaczerpnięty z pism „Rozrywki” 1998 r. Płacze lipiec, a dni lecą. Wczasowiczom rzedną miny. Ach, _ _ _ _ _ / _ _ _ _ _ _ / _ byle co _ _ _ /_ _ _ _ _ _ _ /_ _ pół godziny. Niech nas rano słońcem wita urlopowy i wesoły. I _ _ _ _ _ / _ _ _ _ _ /, _ _ zakwita, da nektarem karmić pszczoły. Autor: B. Sudoł (Rozwiązanie: niech lipiec o – nie chlipie co – niech lipie, co) A oto podobny homonim do samodzielnego rozwiązania: Dowieść chciał kogut _ / _ _ _ _ _ Ohio, że on także jest _ / _ _ _ _ _ _ znieść jajo. Co dzień rano, gdy _ _ _ _ _ _ , słychać jego stękanie, lecz efektu te próby nie dają. Barbara Sudoł ŚRÓDMIEJSKI OŚRODEK KULTURY • INFORMATOR • listopad 2009 Warto zobaczyć… SEMPER FIDELIS Są takie miejsca, które wywołują swoiste emocje. Niewątpliwie należy do nich Lwów, obecnie największe miasto zachodniej Ukrainy. Kiedyś było to Królewskie Stołeczne Miasto, ośrodek kultury polskiej, jedno z głównych miast I i II Rzeczpospolitej. Założone zostało ok. 1250 roku przez księcia Daniela Halickiego, wywodzącego się z dynastii Rurykowiczów. W 1340 r., po śmierci następnego władcy Rusi Halicko-Włodzimierskiej, podpisano umowę, w wyniku której Lwów przeszedł pod panowanie Polski i podobnie jak Kraków czy Gdańsk zyskał miano miasta królewskiego. Korzystne położenie na skrzyżowaniu szlaków handlowych znad Morza Czarnego i Bałtyku przyniosło rozwój ekonomiczny i kulturalny. Miasto zamieszkiwali przedstawiciele różnych nacji i religii, byli tu Polacy, Żydzi, Rusini, Ormianie, Węgrzy, Tatarzy. Część z nich ulegała polonizacji, zachowując swoje obyczaje, jak i tradycję, co w szczególny sposób przyczyniało się do bogactwa wielokulturowego. Jednak położenie miasta na skrzyżowaniu szlaków handlowych nie tylko przynosiło bogactwo ale też realne zagrożenia, jakim były liczne najazdy, począwszy od Tatarów, Turków, Kozaków, Rosjan w dawnych czasach. Pod koniec XVIII wieku miasto znalazło się pod władzą Austrii, stając się ważnym ośrodkiem polityczno-kulturalnym Galicji. Wraz z upadkiem AustroWęgier doszło do wybuchu walk, które przeszły do naszej historii jako Obrona Lwowa. W II Rzeczpospolitej Lwów zyskał szczególną rangę, po Warszawie było to najważniejsze miasto polskie. Po wybuchu II wojny światowej Lwów zajęła Czerwona Armia i okupowała go do 26 VI 1941. Tzw. pierwsza okupacja sowiecka to planowe niszczenie polskiej nauki, kultury, wszystkiego, co stanowiło o polskości tego miasta. W wyniku ataku III Rzeszy na ZSRR Lwów dostał się pod panowanie hitlerowskich Niemiec. Po zakończeniu wojny miasto zostało włączone do ZSRR, a ludność polską wysiedlono na tzw. Ziemie Odzyskane. Parafrazując pewne powiedzenie można napisać, że ludzie przemijają, historię piszą zdobywcy, a tylko kamień ten sam pozostaje. Ale są wspomnienia, które zachowują zawsze w sposób wyidealizowany nasz świat tzw. „małych ojczyzn”. By odbyć taką wędrówkę do dawnego świata, dla wielu z nas podróż sentymentalną, zapraszam do Filmowego Klubu Historycznego na projekcję filmu „Cienie”, opowiadającego o minionym świecie, o Lwowie okresu międzywojennego. Marek Górka Zapraszamy do Śródmiejskiego Ośrodka Kultury 17 listopada br., na godz. 18.00, do Filmowego Klubu Historycznego, gdzie dzięki uprzejmości krakowskiego oddziału Instytutu Pamięci Narodowej, zobaczymy film dokumentalny pt.: „Cienie”, w reżyserii Stanisława Dąbrowy-Kostki. WARSZTATY TEATRALNE w Śródmiejskim Ośrodku Kultury listopad 2009 – marzec 2010 Cele: - zbudowanie zespołu teatralnego dzięki twórczej integracji grupy; - poznanie form pracy, pozwalających uruchomić własny potencjał twórczy słuchaczy, rozbudzających ich wrażliwość artystyczną, służących rozwojowi kultury teatralnej i wyobraźni; - doskonalenie umiejętności posługiwania się głosem, gestem i słowem podczas pracy scenicznej; - poznanie pracy profesjonalistów; - stworzenie spektaklu dyplomowego; - pokaz spektaklu na festiwalu teatralnym; Prowadzenie: Marcelina Bożek – instruktorka teatralna, animatorka kultury, współtwórczyni grupy teatralnej, pedagog. Zajęcia odbywać się będą raz w tygodniu (piątki) – jedne zajęcia trwają 5 godz. zegarowych; razem: 75 godzin zegarowych zajęć; Pierwsze spotkanie 6 listopada 2009 r., godz. 17:00, sala 9. Opłata za całość warsztatów: 250 zł Opłaty prosimy wnosić w kasie Śródmiejskiego Ośrodka Kultury (codziennie w godz. 8:00 - 16:00; w środy 8:00 - 17:30) lub na konto: nr rach. 62 1240 4722 1111 0000 4859 2846. Ilość uczestników: min. 10 osób [email protected], tel. (0-12) 422-19-55 17 XI, godz. 18.00 Turniej klubowy Krakowskiego Klubu Szaradzistów, przygotowany przez Jerzego Buczka. 19 XI, godz. 18.00 Kazimierz, jakiego nie znacie – wernisaż fotografii przygotowany przez Jacka Balcewicza we współpracy z Muzeum Historii Fotografii i Radą Dzielnicy I. Podczas wernisażu zaprezentowane zostaną mniej upowszechnione wcześniej historyczne i współczesne zdjęcia krakowskiego Kazimierza. 25 XI, godz. 18.00 Klinika Zdrowia – „Jak skutecznie chronić się przed grypą” – prelekcja mgr Anny Armatys Okres jesienno-zimowy jest okresem coraz częstszych zachorowań na grypę. Wokół tej akurat choroby i jej przyczyn oraz odmian narosło coraz więcej nieporozumień, powodujących często zupełnie niepotrzebne reakcje społeczne. Najnowsze fakty dotyczące tej choroby oraz najlepsze metody unikania jej ujawni mgr. Anna Armatys z Sanepidu, prostując przy tym wiele nieprawdziwych informacji. ZAJĘCIA STAŁE Klub Brydżowy – wtorek – piątek 13.30-20.30 Klub Szachowy – wtorek – piątek 13.30-20.30 Klub Seniora – wtorek – piątek 13.30-20.30 Klub Szaradzistów Krakowskich „AGORA” – wtorek, godz. 18.00 Chór „Hejnał” – środy i piątki, godz. 16.00-17.30 Warsztaty teatralne Dzieci Kazimierza – środy, czwartki, godz.13.30-15.00 Warsztaty teatralne młodzieży – piątek, godz. 17.30-19.00 Biblioteka – poniedziałek – piątek, godz. 16.00-18.00 Klub „Strych” ul. Masarska 14, 31-539 Kraków tel. 012 4218992, e-mail: [email protected] ZAJĘCIA STAŁE KLUB INTERNETOWY „STRYCH” czynny: poniedziałek – czwartek, godz. 15.00-21.00 piątek, godz. 13.00-20.00 KRAKOWSKI KLUB KOMIKSU porady dla tworzących komiksy dyskusje o komiksach z innymi fanami spotkania: czwartek godz. 19.00-21.30 KOŁO MANGA ANIME „YOKAI” pokazy anime, co miesiąc program pokazów przygotowanie programu i wspólne wyjazdy na konwenty i imprezy mangowe spotkania: środa 18.00-21.30 KOŁO GIER STRATEGICZNYCH rozgrywanie bitew, kampanii i specjalnych scenariuszy klubowych do Warhammera, Main Panzera, Warmachine:Hordes, De Bellis Antiquitatis dysponujemy gotowymi stołami do gry, szerokim asortymentem makiet i akcesoriami modelarskimi spotkania: wtorek, czwartek godz. 16.00-21.30 KOŁO GIER PLANSZOWYCH rozgrywki we współczesne gry planszowe: negocjacyjne, familijne, ekonomiczne, strategiczne,historyczne spotkania: wtorek godz. 17.00-21.30, piątek godz. 17.00-21.00 KOŁO PLASTYCZNE spotkania integracyjne różnych grup społecznych, w tym osób niepełnosprawnych zajęcia plastyczne prowadzone przez absolwentów ASP spotkania: piątek godz. 15.00-17.00 IMPREZY: 2 - 17 XI Wystawa prac plastycznych osób niepełnosprawnych Klub Muzyki Współczesnej „Malwa” ul. Dobrego Pasterza 6, 31-416 Kraków tel./faks 012 411 61 16, e-mail: [email protected] Klub czynny jest od poniedziałku do piątku w godz. 14.00-21.00 5 XI, godz. 18.00 Wieczór z piosenką turystyczną w wykonaniu Marii i Andrzeja Mrozów 11 XI, godz. 14.00 Dom Pogodnej Jesieni Koncert pieśni patriotycznych 13 XI, godz. 18.00 Koncert w wykonaniu Męskiego Chóru Środowiska Akademickiego Krakowa pod dyr. Joanny Gutowskiej-Kużmierz 5 ŚRÓDMIEJSKI OŚRODEK KULTURY • INFORMATOR • listopad 2009 26 XI, godz. 18.00 Muzykolandia dla dzieci. Bilety w cenie 5 zł ZAJĘCIA STAŁE Studium Muzyki – kursy gry na instrumentach (dla dzieci): fortepianie, skrzypcach, flecie, gitarze, saksofonie, keyboardzie. Zajęcia indywidualne, zajęcia umuzykalniając, koncerty umuzykalniające Muzykolandia. Taniec dla dzieci – środa, 15.30-16.30 (grupa zaawansowana ), 16.40-17.40 (grupa początkująca) Gimnastyka dla pań – poniedziałek, godz. 19.00 Klub Seniora – I czwartek miesiąca, godz. 16.00-19.00 Klub „Zaułek” ul. Poselska 9, 31-002 Kraków tel. 012 422 10 89 Krakowskie Kalendarium Rocznicowe • 15 listopada 1919 r. w Zawadkach k. Białej Podlaskiej urodził się Eugeniusz Fedorowicz (zmarł 1.01.1968 r. w Krakowie). Aktor Teatru Młodego Widza, ojciec wieloletniego dyrektora Teatru Ludowego w Krakowie posła Jerzego Federowicza. Partyzant, uczestnik kampanii wrześniowej 1939, podporucznik AK ps. „Stary”. • 26 listopada 1869 r. urodził się w Krakowie Stanisław Estreicher (zmarł 28.12.1939 r. w Sachsenhausen) polski historyk prawa, bibliograf, profesor i rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego. Zatrzymany i uwięziony 6 listopada 1939 r. wraz innymi krakowskimi profesorami w Collegium Novum w czasie Sonderaktion Krakau. (oprac. jmp) 3 XI, godz. 17.30 Nasze wyjazdy na Kresy – Anna Madej i inni 4 XI, godz. 18.00 Polska ratuje zabytki na Kresach – arch. Marek Cholewka 5 XI, godz. 18.00 Malarstwo gdańskie końca wieku XVI i I poł. wieku XVII – wykład dra Piotra Krasnego 9 XI, godz. 16.30 Konsultacje plastyczne – Urszula Tatrzańska 9 XI, godz. 20.00 Spotkania z fotografią – prowadzenie Mirosław Dylski 12 XI, godz. 18.00 „Historyzm” i aktualizacja w malarstwie polskim XVII i XVIII wieku – wykład dra Piotra Krasnego 13 XI, godz. 18.00 Otwarcie wystawy malarstwa Edwarda Kopaczewa – słowo Jerzy Skrobot (wstęp za zaproszeniami) 19 XI, godz. 18.00 Ikonografia świętych polskich w okresie baroku – wykład dra Piotra Krasnego 23 XI, godz. 20.00 Spotkania z fotografią – prowadzenie Mirosław Dylski 26 XI, godz. 18.00 „Portret sarmacki” i jego europejskie wzorce – wykład dra Piotra Krasnego koncerty 22 XI, godz. 12.00 Koncertowa oprawa Mszy św. i koncert w Auli św. Szymona – Zespół Muzyki Dawnej Canticum Novum, kościół OO. Bernardynów wystawy 2 - 5 XI, godz. 15.00-20.00 Wystawa malarstwa Marka Górnego – Natura mieszczańska 9 - 30 XI, godz. 15.00-20.00 Wystawa malarstwa Edwarda Kopaczewa spotkania klubowe poniedziałki godz.14.00-16.30 – nauka gry na fortepianie godz.16.30-18.00 – Stowarzyszenie Plastyków Nieprofesjonalnych Ziemi Krakowskiej środy godz.16.30-19.00 – Polskie Towarzystwo Ziemiańskie środy i piątki godz.19.00-21.00 – próby i nabór do Zespołu Canticum Novum czwartki godz.15.30-17.00 – rozmówki angielskie 3 XI, godz. 17.00 – Towarzystwo Miłośników Lwowa i Kresów Płd.-Wsch. 6 XI, godz. 16.30 – Klub Złoczowski 10 XI, godz. 16.30 – Koło TML-Tarnopol i Koło TML-Stryj 17 XI, godz. 16.30 – Stowarzyszenie Miłośników Jarosławia 20 XI, godz. 17.00 – spotkanie sympatyków diety niskowęglowodanowej 24 XI, godz. 17.00 – Macierz Ziemi Cieszyńskiej 27 XI, godz. 17.00 – Stowarzyszenie Młodych Pisarzy 6 Patrząc ślepym okiem Marta Półtorak *** Przedwojenni aktorzy znali te emocje wszak uprawiali hazard choć ich życie było czarno-białe Może dlatego nikt nie przypuszczał że ludzkość pokocha Michaela a Roman nastolatki uczucia będą mieszane jak skóra mulata i że losów świata nie zmienia się w Warszawie ŚRÓDMIEJSKI OŚRODEK KULTURY • INFORMATOR • listopad 2009 LUDZIE ESTRADY – ROZMOWY ŚPIEWANE 15 XI Anna Szałapak będzie gościem Niny Repetowskiej Ośrodek Dokumentacji i Inicjatyw Artystycznych „Piwnica pod Baranami” ul. św. Tomasza 26, tel. 012 421 25 00 7, 14, 21, 28 XI, godz. 21.00 Kabaret „Piwnica pod Baranami” Anna Szałapak, pieśniarka, nazywana Klub Dziennikarzy „Pod Gruszką” Białym Aniołem Piwnicy pod Baraul. Szczepańska 1 nami, urodziła się w Krakowie, 31-011 Kraków w ostatnim dniu lata. 18 lat poświęciła kabaretowi Piwnica pod Baranami 3 XI, godz. 19.00 Piotra Skrzyneckiego. Przez całe swoje Zaduszki dziennikarskie artystyczne życie współpracuje z najwybitniejszymi artystami, poetami, Spotkanie poświęcone pamięci zmarłych dziennikarzy z Krakowa kompozytorami i muzykami, między i Małopolski innymi: Agnieszką Osiecką, Ewą Poprzedzi je Msza św. za dusze zmarłych w bazylice oo. Franciszkanów, ul. Lipską, Zygmuntem Koniecznym, Franciszkańska 4, o godz. 18.00. Na wspominki i wspólną modlitwę zaprasza Zbigniewem Preisnerem, Janem zarząd krakowskiego oddziału Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich. Spotkanie Kantym Pawluśkiewiczem, Andrzejem jest otwarte dla wszystkich zainteresowanych. Zaryckim, Andrzejem Sikorowskim 9 XI, godz. 12.00 i Grzegorzem Turnauem. Znana nie Wręczenie Nagród Złotej i Zielonej Gruszki. tylko w kraju, prawdziwie bogatą Zarząd Stowarzyszenia Dziennikarzy RP w Krakowie informuje, że Nagroda działalność koncertową prowadzi Złotej Gruszki zostanie wręczona red. Grzegorzowi Miecugowowi z telewizji również poza jego granicami. TVN a Nagrodą Zielonej Gruszki będzie uhonorowany red. Tomasz Ponikło Nie wszyscy wiedzą, że Anna Szałapak z wykształcenia jest etnologiem. z Tygodnika Powszechnego. W czasie tych uroczystości Prezydent Miasta Ukończyła Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, jest znaną miłośniczką Krakowa prof. Jacek Majchrowski wręczy również zasłużonym dziennikarzom i znawczynią tradycji krakowskich, od wielu lat opiekuje się dorocznym obchodu odznaki Honoris Gratia (impreza zamkniêta). Lajkonika i konkursem szopek krakowskich. Jest także kuratorką pierwszeje m 17 XI, godz. 11.00 z trzech wystaw organizowanych przez MHK z okazji obchodów 750-lecia Sympozjum naukowe otwierające II edycję Akademii Trzeciego Sektora. Lokacji Krakowa pt. „Legendy i tajemnice Krakowa” (2005). Album Fot. Maciej Liese Akademia Trzeciego Sektora to inicjatywa Fundacji dla Uniwersytetu Jagiellońskiego towarzyszący wystawie, autorstwa Anny Szałapak, zyskał tytuł Krakowskiej w ramach Małopolskiego Centrum Wolontariatu. Celem Centrum jest inicjowanie Książki Miesiąca Sierpnia 2005. Anna Szałapak jest także autorką albumu „Szopki pozytywnych zmian społecznych, tworzących warunki do długotrwałego krakowskie” (wyd. BOSZ 2002). partnerstwa i współpracy między sektorami publicznym, prywatnym Jest laureatką m.in. konkursu I Programu TVP w 1993 roku za piosenkę i pozarządowym. W ramach programu odbywać się będą szkolenia i warsztaty „Zaklinanie, czarowanie”; nagrody Trzeciego Programu Polskiego Radia – Mateusz m.in. z zakresu pozyskiwania funduszy na działalność organizacji, zarządzania 97 – za osiągnięcia artystyczne, oryginalną interpretację piosenek literackich, zasobami ludzkimi w organizacji pozarządowej. niepowtarzalny styl i niezapomniany koncert w Trójce; Złotego Lauru za 17 XI, godz.18.00 mistrzostwo w sztuce piosenki literackiej, przyznanego przez Fundację Kultury ,,Z mojego Krakowa” Polskiej w 2008 roku. W Piwnicy pod Baranami bardzo aktywnie, co sobotę występowała od Wernisaż prac malarskich Łucji Kłańskiej-Kanarek Łucja Kłańska-Kanarek, autorka ponad 40 wystaw indywidualnych uczestniczyła 1979 r. do 1997 r. (do czasu śmierci Piotra Skrzyneckiego). Obecnie bywa tam także w 40 wystawach zbiorowych. Malarka ,,zaczarowanego” Krakowa, aniołów zdecydowanie rzadziej. Jak twierdzi, pobyt w Piwnicy pod Baranami był dla i polskiego pejzażu. Jej obrazy (olejne, gwasze, akwarele, pastele oraz wykonywane niej najlepszym z uniwersytetów życia. To miejsce było swoistym tyglem, w technice mieszanej) zdobią wnętrza prywatne i firmowe w Polsce i za granicą. przez który przewijało się wiele ciekawych osób. To oni byli wykładowcami na tym niepowtarzalnym uniwersytecie, dzieląc się swymi doświadczeniami 18 XI, godz.18.00 życiowymi. Promocja książki „Co może miód?” Heleny Noskowicz-Bieroniowej Większość jej utworów właśnie tam, w Piwnicy, miała swoją premierę. wydanej przez Agencję Wydawniczo-Usługową Emilia. Jednak Pani Anna ma też w dorobku zupełnie nowe utwory, które powstały już Wartości lecznicze, odżywcze i kosmetyczne miodu i jego produktów są ogromnie w późniejszym okresie i do nich też chętnie wraca. Ukazała się m.in. płyta „Serca i ciągle niedocenione, co potwierdzi obecny na promocji prof. Ryszard Czarnecki. na rowerach”, która już z Piwnicą nie ma żadnego związku. Ewa Lipska, poetka, Wieczór uświetni muzycznie Jerzy Bożyk. Na poczęstunek zaprasza Sądecki Bartnik. zaproponowała jej współpracę, napisała piękne wiersze. Pani Anna z kolei zaproponowała kilku kompozytorom, aby stworzyli do nich muzykę. Głównym 20 XI, godz. 18.00 autorem muzyki jest Andrzej Zarycki, ale są też dwie kompozycje Andrzeja Klub Dziennikarzy ,,Pod Gruszką” i Wydawnictwo ,,Arcana” zapraszają na promocję najnowszej książki Stanisława Srokowskiego ,,Zdrada”. Sikorowskiego. Stanisław Srokowski – autor blisko 50 książek, powieści, opowiadań, tomów Pani Anna powiedziała kiedyś, że „każda dziedzina sztuki, jeżeli wykonana poetyckich, sztuk teatralnych, dzieł translatorskich, opracowań, esejów, recenzji jest na wysokim poziomie, na pewno jest interesująca, nawet ciekawie i wywiadów. Laureat wielu nagród m.in. międzynarodowej nagrody POLCUL skonstruowana krzyżówka albo atrakcyjna szarada może pretendować do miana w Australii, nagrody im. Stanisława Piętaka za powieść ,,Przyjść aby wołać”. sztuki, i w takiej szaradzie czy rebusie też może być coś fascynującego. Ja sobie Ostatnio wydane powieści to ,,Nienawiść” (2006) – powieść kresowa, wyróżniona bardzo cenię dowcip. I lekkość słowa”. przez Kapitułę Nagrody Literackiej im. Józefa Mackiewicza, ,,Samotność” (2008), Monika Dudek ,,Ukraiński kochanek” (2008) i jej kontynuacja(II tom) – ,,Zdrada” (2009). Na spotkanie z tą niezwykłą Artystką zapraszamy do Teatru Groteska, 15 listopada o godz. 19.00. Wieczór poprowadzi tym razem duet męski: Wacław Krupiński i Łukasz Lech. Patronat honorowy Ksiądz Infułat Jerzy Bryła Patroni medialni: TVP 3 Kraków, Dziennik Polski, Radio Kraków Małopolska, Karnet, Echo Miasta, Miasto Kobiet. Sponsorzy: Hotel Campanile, Towarzystwo Słowaków w Polsce, Kuchnia Staropolska U Babci Maliny, Aryton Salon Firmowy, Hotel Ostoya Palace 24 XI, godz. 15.00 Jubileusz 25-lecia OPZZ Oprawa muzyczna – koncert Anny Szałapak Wstęp za zaproszeniami. 27 XI, godz. 18.00 Promocja nowego tomiku wierszy Elżbiety Wojnarowskiej pt. „Erotyki i inne wiersze”, połączony z koncertem piosenek. Słowo o autorce i książce prof. Beata Szymańska i Józef Kurylak. Prowadzenie Józef Kurylak. Akompaniament Marek Kaczor 28 XI, godz.16.00 Zebranie sprawozdawczo-wyborcze Stowarzyszenia Dziennikarzy – Absolwentów Uniwersytetu Jagiellońskiego. Po zebraniu Spotkanie Andrzejkowe z tradycyjnym laniem wosku, otwarte również dla członków innych stowarzyszeń dziennikarskich. 7 ŚRÓDMIEJSKI OŚRODEK KULTURY • INFORMATOR • listopad 2009 Laureaci XVII Ogólnopolskiego Konkursu Poetyckiego „Dać Świadectwo” XVII Ogólnopolski Konkurs Poetycki „Dać Świadectwo”, organizowany przez Śródmiejski Ośrodek Kultury w Krakowie, został rozstrzygnięty 15 maja 2009 r. Jury w składzie: Krzysztof Lisowski, Beata Szymańska, Janusz Paluch – sekretarz jury, po przeczytaniu 180 zestawów wierszy stwierdziło, że Nagrodę Główną – czyli wydanie tomu poezji – otrzyma Bogumił Staszek z Tarnowa, za zestaw wierszy opatrzonych godłem „gronostay”. Nagrodę I jury przyznało Markowi Chorabikowi z Gdyni, za zestaw wierszy opatrzonych godłem „Godzina Przebiśniegów”. Nagrodę II otrzymała Teresa Radziewicz z Juchnowca, za zestaw wierszy opatrzonych godłem „asdf”. Nagroda III przypadła Jakubowi Sajkowskiemu z Poznania, za zestaw wierszy opatrzonych godłem „Aksolotl”. Przyznano również cztery równorzędne wyróżnienia: Tatianie Judyckiej z Krakowa, za zestaw wierszy opatrzonych godłem „Hildegarda von Bingen”, Annie Popiel z Gliwic, za zestaw wierszy opatrzonych godłem „Dear Charlie”, Wojciechowi Czaplewskiemu z Kołobrzegu za zestaw wierszy opatrzonych godłem „Jakub” i Robertowi Utkowskiemu z Radomia, za zestaw wierszy opatrzonych godłem „Aral”. Tatiana Judycka erotyk odkąd nie patrzysz, przestałam wdychać ultrafiolet i mam wysypkę, choć nigdy mnie nie było w tej skórze, gdy rozbierałeś się z blizn i rozcinałeś księżyce przyklejone do powiek jak tatuaże, od których ma się dziwne sny, a ja mówiłam coraz ciszej – jeszcze, jeszcze i nazywaliśmy to seksem z miłości, choć później trzeba było skrobać żyletką całe ciało, żeby nie pleśnieć jak starcy w opuszczonym domu, i by sąsiedzi nie pomyśleli, że już się nie kochamy jak kiedyś, odkąd nie słyszysz, jak pęka powietrze przy każdym zetknięciu ze skórą, bo jestem coraz bardziej twoja, gdy zarzynasz mnie gołymi rękami jak wyleniałą kotkę, która ujrzała nagle czarne podniebienie i ślepe oczy jak zimne kule zanurzone w sierści. Ars amandi Każda noc może być ostatnia. Budujesz tratwę ze źdźbła w moim oku, potem mościsz się pod powieką, jakbyś chciał ujrzeć mnie od środka. Nazywają nas kochankami, bo uprawiamy miłość w cudzych ogrodach. Potem zbytnio zwlekamy z ucieczką i kaleczymy usta o żywopłoty. Im dalej, tym więcej snów. Mistrzowie zen karmią z ręki martwe koty. Noce próchnieją jak przeczytane księgi i czujesz falowanie oddechu, który wchodzi w zarośla, a potem rodzi ciało z kruchych łodyg bzu. Twój dotyk jest skazą, nie można go zdrapać, nawet gdy swędzi jak ukąszenie. Widzisz, ten komar, który całą noc wysysał czerwień, teraz roznosi zetlałą woń różyczek. Tyle zostało po nas, po miłości. Klisze Zaklinanie Od tego płaczu rdzewieją klamki. Twój mąż cały rok wymyślał słowa, jakby chciał stworzyć cię z sylab. Szept mechaci się w uchu, potrzeba nowych zaklęć, by nie istnieć tylko w lustrach i w dotyku cieni. Od tego płaczu pękają szyby. Sztywna biel ciszy otula jak sarong. Hostie stygną na języku niczym trutka. Trzeba cucić się pocałunkami, bo wódka wymyła cię z powierzchni skóry i widać tylko kostki w podczerwieni. Od tego płaczu umierają dzieci. Coraz trudniej patrzeć czule jak śmierć czyta na głos diamentową sutrę. Kołyska twardnieje, brzuch przyrasta do palców niczym trąd. Twój mąż pogrzebaczem wygarnia cię z ciała. Najpierw były białe korytarze. Melodie podawane w ultradźwiękach. Mantry pożegnań. Kadzidła. Kwiaty. Strach. Potem tylko światło i chrobot. Myszy są tu od zawsze, węszą po śladach wydeptanych w skórze. Ból tkwi głęboko jak przeszczep, trzyma cię. Ucz się na pamięć każdej burzy. Sny są niejasne, lecz trafisz po zapachu. Co minutę dojrzewa inna pora roku. Przegryzaj rzekę jak ość aż dojdziesz do siebie. Bóg zaszczuty w tobie układa rebusy. Kto cię zasupłał, zabronił mówić? Nie widać blizn po oddechu. Nic nie zostało prócz tamtych imion na szkle. Dotyk był końcem drogi, piętnem, które nosisz jak szkaplerz. Nażarły się kwiaty, nie wracaj. Nie ma mnie wśród żywych ani umarłych. 8 Czakramy Chce wiedzieć więcej niż deszcz. Wydrzeć słowa z ognia, puszczać jak kaczki, patrzeć jak lekko skaczą i nigdy naprawdę nie toną. Szuka lasu, w którym się rodzą, wchodzi do ciemnych mórz i katedr, a potem wchodzi do serca i znajduje węże, oślinione i lepkie kijanki, martwe ćmy. Radzi się wróżów, czyta z kamieni i liści. Wszędzie są kretowiska, inni już tu byli, żuli gorycz tej ziemi. Ich słowa zaschły na wietrze, zmieniły się w ptaki. Czasem słyszy ich śpiew nad rzeką, w której mieszka. Mówią, żeby przestał polować. Ryby nie mają głosu. Tulą się do wody, mlaszczą jak dzieci porzucone w brzuchu. Tatiana Judycka, absolwentka psychologii na Uniwersytecie Jagiellońskim, Akademii Muzycznej w Krakowie a także Studium Literacko Artystycznego UJ. Publikowała w „Dzienniku Polskim” oraz „Znaj”. Laureatka licznych konkursów poetyckich. 9 ŚRÓDMIEJSKI OŚRODEK KULTURY • INFORMATOR • listopad 2009 Jakub Kornhauser (NIE)JASNE (NIE)ISTNIENIA Specjalista od populacji Dzierzby Gąsiorka w polskiej literackiej silva rerum, serwuje czytelnikom drugie w swojej karierze dzieło (po tomie wierszy Niebezpieczny paragraf z 2007 roku), tym razem jest to zbiór próz poetyckich Niejasne istnienia. Podobnie jak wcześniej, zbiera za swój produkt rozliczne, mniej lub bardziej wyrafinowane, recenzje z bogactwem obco brzmiących gładkich terminów z zakresu teorii literatury. Z częścią uwag o twórczości Kornhausera nie sposób się nie zgodzić – wy(do)pełnia ją duch literatury francuskiej awangardy. Autor w swoim tomie dwukrotnie przytacza słowa Pierre’a Reverdy’ego, pośrednio wyjaśniając swoje surrealistyczne, pogmatwane, mroczne i pozbawione jasności teksty. Chociaż teksty bronią się lub pogrążają same (na szczęście chyba) i żyją własnym życiem, w przypadku Niejasnych istnień pożywką jest dla nich ciągle powracająca i panosząca się w onirycznej rzeczywistości bohatera/podmiotu przeszłość. Forma próz poetyckich, stosunkowo rzadko stosowana z powodzeniem przez polskich twórców, dzięki „lekkiej”, rozluźnionej kompozycyjnie i treściowo formie sprawia, że zbiór nabiera tytułowej „niejasności”. Teksty można z powodzeniem czytać w dowolnej kolejności, mieszając i ucinając frazy, kombinując nowe układy zdań i wyrazów. Wszystko to przypomina postmodernistyczne podejście do pracy twórczej i pracy czytelniczej. Gdzieś w oddali tej mgławicy znaczeń rysuje się horyzont konkretności – wyrażonej pamięcią o przeszłości miejsc, ludzi i przedmiotów, możliwe że w tekstach Kornhausera trwa pamięć o Holokauście, możliwe że trwa pamięć o okrucieństwie wszystkich wojen i pogromów, wszystko to jednak pozostaje tylko/aż w sferze domysłów. „W moich dłoniach czarno – białe fotografie zamieniły się w pył. Na moich dłoniach znajdował się pył, pył przesypujący się między palcami, znikający zanim mógłbym dostrzec zaułki minionych dni, po omacku szukałem – siebie, ukrytego wśród zapomnianych podwórek, niezauważonego w świetle latarń.” Jakub Kornhaauser przedstawia czytelnikom ciekawy projekt literatury awangardowej, kwestie realizacji tego projektu pozostawiam do rozstrzygnięcia tym, którzy zechcą przeczytać zbiór Niejasne istnienia, a jak zauważa autor: „...koniec jest równie nieosiągalny, co dawno przekroczony...” Łukasz Kupiec Jakub Kornhauser, „Niejasne istnienia”, Towarzystwo Przyjaciół Sopotu, Sopot 2009 Jakub Kornhauser Przez niedomknięte okna pierwsze jesienne dni zbudziły mnie. Liście wpadały do pomieszczenia przez niedomknięte okna. Mroźny poranek pośród konarów: drzewa były bardzo stare, pamiętam, jak mi o tym mówiono, puste od wewnątrz; mimo to udawały, że mnie nie widzą. Droga znikła już przed laty, a jednak co pewien czas wyłania się zza zakrętów – towarzyszyłem jej z półotwartymi oczami. Łukasz Mańczyk * * *Prezentacje *** *** nie jestem z tego podzbioru liczb naturalnych wypełnię wolę w czterdziestu procentach rejs po jeziorze statkiem zawinął do portu ze strachu bez żagli Fot. Luczna Pokusa pneuma triumfowała ryby rodziły się bez łusek zniesiono drapieżniki do wieczności wydłużył się okres ochronny obwieściły to pierwsze latające ssaki frytki w piasku zmarzły *** okolicznik (2) Wiesz będziemy grać w kapsle w noża Do kina pójdziemy obejrzeć wjazd lokomotywy na stację Wiesz ci niewolnicy są tacy biedni Powinnaś zostać senatorem nie ten koń Dzielą nas setki lat a myślimy dokładnie tak samo. Wyślę ci chyba sms. leży sparaliżowany od powieki w dół i od rzęsy w górę przynoszą wybór to ja? kończy się dwa lata temu napisałem tyle nowych teraz gdy mam naprawdę czas o lekkim jak czyściec puchu zestrzelonej blaszanej kaczce oto naprawdę sprawdzone *** ryba resetuje się co trzy sekundy ryba nie pamięta złego ryba nie ma czasu na dobro w umyśle ryby nie zdąży zamieszkać Bóg dobrze jest, gdy do wierszy powraca płonąca żyrafa oko mruga. zabierzcie książkę. najlepiej ze sobą. Utwory bez tytułu pochodzą z tomu wierszy Łukasza Mańczyka pascha 2007 / punkstop, Kraków 2009 Łukasz Mańczyk wydał książki poetyckie "Służebność światła" (2004, uhonorowana stypendium twórczym Miasta Krakowa oraz nagrodą Iłłakowiczówny za debiut roku), "pascha 2007/punkstop" (2009) oraz wybór wierszy w języku serbskim ("Affirmative", 2006). Publikował m.in. w "Twórczości", "Odrze", "Więzi". Stypendysta Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego (2008). Studiuje scenariopisarstwo w Łódzkiej Szkole Filmowej. Jako uczestnik Laboratorium SFP we wrześniu 2009 roku prezentował swój scenariusz "Anonimowi Anarchiści" na festiwalu filmowym w Gdyni. Pracował w Śródmiejskim Ośrodku Kultury. 9 9 ŚRÓDMIEJSKI OŚRODEK KULTURY • INFORMATOR • listopad 2009 Śródmiejski Ośrodek Kultury i pismo kulturalne „Fragile” na Targach Książki w Krakowie Pojedynek (fragment) Marta Półtorak *** ( Dwa anioły) W ROKU 2047 NA CAŁYM OBSZARZE ISTRII PRZEPROWADZONO REFERENDUM, W KTÓRYM LOKALNE SPOŁECZEŃSTWO OPOWIEDZIAŁO SIĘ ZA ODŁĄCZENIEM OD OJCZYSTYCH PAŃSTW: CHORWACJI I SŁOWENII, I ZAŁOŻENIEM SAMODZIELNEGO PAŃSTWA. KOLEJNYCH OSIEM LAT UPŁYNĘŁO NA ROZWIĄZYWANIU KWESTII LINII GRANICZNYCH Z WYMIENIONYMI SĄSIEDNIMI PAŃSTWAMI. WBREW WSZELKIM DZIAŁANIOM DYPLOMATYCZNYM SPRAWA PRZESTRZENI MIĘDZY UČKĄ1 I PRELUKIEM 2 POZOSTAŁA KOŚCIĄ NIEZGODY MIĘDZY REPUBLIKĄ CHORWACKĄ I PAŃSTWEM ISTRYJSKIM. W ROKU 2055 SYTUACJA ZASKUTKOWAŁA OBUSTRONNYM WYPOWIEDZENIEM WOJNY. (...) Z ogromnym hałasem hektolitry wody wyleciały w powietrze. Nagle ryby znalazły się wśród mew, ale one były zbyt przerażone by mogły to docenić. Nie potrafiły też docenić piękna baśniowego widoku, który rozpościerał się przed ich oczyma. Promienie porannego zimowego słońca błyszczały uchwycone w kroplach wody, które cicho ześlizgiwały się z olbrzymiego stalowego cielska, właśnie wynurzonego z głębokiego mułu zatoki Plominskiej3 . Ukryty przed oczami świata, zbudowany w najściślejszej tajemnicy z materiałów przemyconych z rozwiniętych krajów zachodnich, sterowany nielegalnym pirackim programem ściągniętym z tajnych stron rosyjskich, uzbrojony we wszystkie dostępne rodzaje broni (włącznie z rakietami zakupionymi na chińskich bazarach w Trieście), robot zwany Wielki Jože stanął w obronie Państwa Istryjskiego. Dwa anioły przy studni piją wodę z glinianego garnka wiatr cicho brzdąka na harfie ich skrzydeł *** Gdy Wielki Jože stał skostniały, Regoč wstał i przygotował się do nowego ataku. Tymczasem automatyczne akcesoria serwisowe w Wielkim Jože aktywowały moduł ochronny pod nazwą WŁOSKA EMERYTURA i komunikacja pomiędzy czujnikami, głównym procesorem i resztą ciała robota została przywrócona. Nie tracąc ani chwili Wielki Jože ruszył z kontratakiem: ATAK PLOMINSKĄ KATASTROFĄ EKOLOGICZNĄ!!! W jednej sekundzie Regoča osnuła gęsta, śmierdząca, żółta mgła. Zablokowała jego system wizualny i nadgryzła czułe elektroniczne złącza. Na okolicznych wzgórzach lasy zaczęły masowo tracić igły, a te ptaki, które nie odleciały, szybko się udusiły. Ale Regoč nie poddał się tak szybko, wykorzystał NAPAD SENJSKIEJ BURY!!!, przy pomocy którego rozgonił smog i kontynuował bitwę używając ATAK TANIM ZAGORSKIM WINEM!!! Z tułowia Regoča wyłoniły się dwie ogromne szpryce, które zaczęły zalewać Wielkiego Jože. Jako prawdziwy istryjski robot, Wielki Jože nie znosił bliskości kiepskiego wina, w szczególności tego, które smakiem całkowicie różni się od istryjskiego. Sam dotyk tej cieczy działał na niego jak kwas, więc Wielki Jože uskoczył na bok i przypuścił ATAK DWUJĘZYCZNOŚCIĄ!!! Nagle wszystkie informacje, które krążyły w środku Regoča, musiały zostać przetłumaczone na jeszcze jeden język, co doprowadziło do obciążenia jego obwodów elektronicznych i jego system operacyjny został zablokowany. Na szczęście automatyczny program ochronny zresetował system i uruchomił program tłumaczeniowy, który rozwiązał węzeł lingwistyczny. Regoč szybko doszedł do siebie i odwzajemnił cios poprzez: ATAK TŁUSTĄ SLAWOŃSKĄ4 KUCHNIĄ!!! Dziesięć pomp wysunęło się z Regoča i zagłębiło w Wielkiego Jože, i zaczęło napełniać jego ciało typowymi slawońskimi potrawami: świniną, prosięciną, świńskim mięsem, prosięciem, wieprzowiną, świnią, kiełbasami wieprzowymi, kiełbasami wieprzowymi II, kiełbasami wieprzowymi III, kiełbasami wieprzowymi IV, kiełbasami wieprzowymi V, skwarkami, boczkiem i solidną dozą czystego wieprzowego tłuszczu. kult Marii Magdaleny pod sklepem monopolowym Zoran Krusvar tłumaczyła: Agnieszka Żuchowska-Arent Cisza zabija powoli torturuje wyrzutem zapachu bzu Jakże więc zaprzeczyć kiczowatym wstążkom przypisanym do wiejskich zetlałych kapliczek Przydrożna figura Matki Bożej ma karminowe usta I plastikowe róże Modlitewnik Anny Boleyn Modliła się choć w sercu nie miała Boga lecz króla Ufała sobie bo na kogoś liczyć trzeba Chciała by szelest kartek niosących brzemię sumienia Oddalał i winę i karę Mówią że Anna zmarła w wierze podobno wystarczy Joanna Bąk funkcjonuje jak sanktuarium przychodzą dotykają wychodzą myślą że są święci że Boga nie boli jej ciało *** człowiek w fotelu jest godny opisu czyta gazetę i je to mu wystarcza to nas przeraża słoikobranie w słoikach konserwuję niedoszłych mężów przyda się trochę ciepła na zimę dochodzące kobiety pachną grzybami suszą się w piecu na brąz niedoszli mężowie kochają kobiety tylko przy śniadaniu choć ręce zaszły za daleko wracają do swych obowiązków 1 Učka - masyw górski w okręgu istryjskim i primorsko-gorańskim, będący częścią Parku Narodowego o tej samej nazwie. 2 Preluk - miasteczko turystyczne położone między Rijeką a Opatiją. 3 Zatoka Plominska - (Plominski zaljev) zatoka u wybrzeży miasteczka Plomin, zanieczyszczona wskutek działalności tamtejszej elektrowni jądrowej. 10 4 Slawonia - kraina we wschodniej Chorwacji w międzyrzeczu Sawy i Drawy (Wszystkie przypisy pochodzą od tłumaczki.) zostaje spiżarnia którą trzeba napełnić dzieci stygną w chłodzie przedsionka z wyobraźni dzieci nie będzie 11 ŚRÓDMIEJSKI OŚRODEK KULTURY • INFORMATOR • listopad 2009 Elżbieta Zechenter-Spławińska Myśl o tym Myśl o tym i powtarzaj i stale pamiętaj: mogą być większe deszcze i dłuższa posucha ból bardziej dojmujący i milczenie głębsze a to co jest daleko umknąć może dalej Myśl o tym i powtarzaj i pamiętaj stale Drugie prawo termodynamiki Jest takie prawo dotyczące ciepła: że stygnie wszystko w zimnym otoczeniu bo chłód jest zaraźliwy obojętność – także więc dlatego i myśli które rodzą słowa często marzną nie w porę jak za wczesne ptaki wiosną kalendarzową formalną i cierpką 5-8.11 Śródmiejski Ośrodek Kultury i pismo kulturalne „Fragile” na Targach Książki w Krakowie W ramach 13. Targów Książki w Krakowie Śródmiejski Ośrodek Kultury zaprezentuje swoje wydawnictwa, z serii Poeci Krakowa (m.in. B. Maj, L.A. Moczulski, E. Zechenter-Spławińska), wydawnictwa okolicznościowe (poezja Stanisława Stabry, proza Krzysztofa Lisowskiego) oraz pismo kulturalne „Fragile”. Zaprezentujemy nowości: wybór wierszy Juliana Kornhausera, Beaty Szymańskiej oraz aktualny numer kwartalnika „Fragile” poświęcony problematyce uwodzenia. W programie promocje cenowe, książki podpisane przez autorów, spotkania z autorami. Serdecznie zapraszamy na spotkania z Autorami współpracującymi z czasopismem „Fragile” oraz autorami książek wydanych przez Śródmiejski Ośrodek Kultury: 7 listopada, sobota 10:00-16:00 Targi Książki w Krakowie Serdecznie zapraszamy na spotkania z Autorami współpracującymi z czasopismem „Fragile” oraz autorami książek wydanych przez Śródmiejski Ośrodek Kultury: 12:00 Marta Półtorak podpisuje swój arkusz poetycki „Globalne zadymy”, wydane w piśmie kulturalnym „Fragile. Podróż”; 13:00 Joanna Bąk podpisuje swój tomik „Pomiędzy/Between”; 14:00 Agnieszka Żuchowska-Arent podpisuje tłumaczoną przez siebie książkę Zorana Krusvara „Najlepszy na świecie”; Serdecznie zapraszamy na spotkania z Autorami. 8 listopada, niedziela 12:00 Elżbieta Zechenter-Spławińska podpisuje tomik „Grudka soli pod powieką”; 13:00 Krzysztof Lisowski podpisuje książkę „Budzik Platona”; Aktualny program na www.lamelli.com.pl i www.fragile.net.pl Zapraszamy na stoisko A6. *** Ojcu, na kolejne Zaduszki Jeszcze parę miesięcy i Twoja nieobecność skończy osiemnaście lat osiągnie dojrzałość będę mogła z nią porozmawiać jak z kimś dorosłym Szczęście Są kłopoty z ustaleniem jego tożsamości nie wiadomo, że jest, gdy jest. Dopiero poniewczasie daje się badać i rozumieć Mówi: tak, to ja, pamiętam tę bystrą rzekę, psa, niosącego dumnie gałąź, trzy osoby idące drogą – trzy pokolenia i to, że nikt z was (prócz psa) nie zwracał na mnie uwagi. Krzysztof Lisowski Budzik Platona (fragment) Jedziemy dalej, do Monolythos, samotnej skały, na której znajdziemy ślady kolejnej twierdzy joannitów i białą kapliczkę. Tam zrobiono nam jedyne wspólne zdjęcie. Siedzimy odwróceni plecami do Morza Śródziemnego, nieco po prawej samotna wysepka, gęsto porośnięta lasem. Zastanawiamy się, jaki ogromny wysiłek towarzyszył wznoszeniu tych podniebnych budowli. Tu czuje się jedynie ogromne pragnienie w rozżarzonym powietrzu, a przecież ktoś pracowicie krzątał się wokół życia, budował, modlił się, kształcił jak Cezar w szkole retoryki w Rodos, uczestniczył w olimpiadach, jak słynny starożytny sportowiec Diagoras, którego imieniem nazwano tutejszy międzynarodowy port lotniczy. Ktoś wyciskał oliwę, zawijał pachnący miętą farsz w marynowane liście winorośli. Ktoś układał z kamyków mozaikę w kształcie ryby na posadzce bizantyjskiego kościółka... Pocztówka z wyspy Czasem jednak pozwala się rozpoznać samo rozdaje wizytówki za które wystawia nam potem słony rachunek łez. „Fragile” na Targach Książki w Krakowie ***Konkurs*** Na pierwszych 10 osób, które odpowiedzą na pytanie, jaki jest temat przewodni następnego, styczniowego numeru pisma kulturalnego „Fragile”, czekają bezpłatne egzemplarze aktualnego wydania„Fragile. Uwodzenie”. Zapraszamy na Targi Książki, stoisko A6. co mam ci powiedzieć wielokrotnie mijam niepotrzebne mosty nad drogami rzek wyschnięte pamiętają historie kropli żmije rodzą się z piasku splatanego przez wiatr czarne kozły piją wodę z kamienia cykady pracują w płonących tartakach na korze ambrowców motyle praktykują waniliowy bezruch nie mogę spać nie mogę jeść przeszkadza mi zachwyt na nocnym niebie tylko jedna gwiazda prowadzi samoloty chaosu pod cienkim prześcieradłem czujnie drzemie lawa starsza siostra popiołu 11 11 ŚRÓDMIEJSKI OŚRODEK KULTURY • INFORMATOR • listopad 2009 Beata Popławska Oblicze. Moje Manoppello Wernisaż: 23 października, godz. 18.00 Wystawa czynna do 20 listopada Boże Oblicze, jak wygląda? Jakimi oczami patrzy na nas Jezus? Jaki Jest? Jak wielka jest Jego tajemnica? Czemu ukrywa przed nami Swoją twarz? A może jej wcale nie chowa? Może to my nie umiemy patrzeć? Może nie chcemy jej w ogóle znać? Próbując odpowiedzieć na te pytania, świadomie rezygnując z przedstawień abstrakcyjnych, można powiedzieć: odrzucam konsekwencję mojej dotychczasowej już około dwudziestoletniej drogi twórczej. W obrazach abstrakcyjnych najbardziej ceniłam sobie czystość artystyczną, wielowarstwowość oddziaływania na widza, a także możliwość zróżnicowanego, indywidualnego odbioru sztuki. Choć większość moich dotychczasowych cyklów malarskich takich jak: Palec Boży, Bramy Nieba, Czerwone kolory Ducha świętego, Uśmiech Pana Boga, Światło, Światło II, a przede wszystkim Drogę Krzyżową składającą się z czysto abstrakcyjnych obrazów, dedykowałam Bogu w sposób werbalny, jednak formalnie było to zawsze malarstwo nieprzedstawiające, geometryczne, wręcz minimalistyczne. Teraz staranie o formę i wyważoną kompozycję zastąpiły emocje. Precyzję i poruszanie się w obszarze dobrze znanym, od dawna oswojonym, wyparło poszukiwanie czegoś dla mnie formalnie nowego i nieznanego. Pozwoliłam się ponieść, wręcz poczułam taką potrzebę, aby dać się porwać w rewiry, które do tej pory pomijałam. Ta potrzeba tkwiła we mnie od dawna. Gdy pojechałam któregoś lata do Włoch, do małej miejscowości w Abruzji zwanej Manoppello, zobaczyłam w ołtarzu głównym tamtejszego kościoła wizerunek zmartwychwstałego Jezusa nie ręką ludzką namalowany (acheiropoietos). Zrobiło to na mnie wielkie wrażenie. I choć nie mnie ścigać się z doskonałością, to jednak jestem malarzem i malowanie jest moją pracą i powinnością. Bo przecież „Cokolwiek czynicie, na chwałę Pana czyńcie”. Wystawa ta to dopiero początek. Odkrywam dla siebie Jezusa, „odsłaniam” stare freski, szukam Go w Bizantyjskich i Ruskich ikonach. „Dotykam” Całunu Turyńskiego, gdzie czuję Go niemal w sposób namacalny. Zdeformowany, zbity i zabity, nie jest piękny, ale jakże prawdziwy, jakże wzruszająco prawdziwy. Obrazy przedstawiające Jezusa, te ludowe, malowane przez wiejskich twórców i te wielkich mistrzów pokazywane w najsłynniejszych galeriach, jak również te z Wilna czy krakowskich Łagiewnik, oglądam któryś raz i jakby widzę na nowo. Dzisiaj ja staję przed tematem, który zdaje się przerastać każdego twórcę. Ale jest to moje przyznanie się do Niego. Moje poszukiwanie Jego. A w końcu moje Dziękczynienie. Chcę się podzielić tym moim odkrywaniem tajemnicy z widzem, z Tobą, który tu przyjdziesz. Bo na drodze każdego z nas Bóg stawia czasem jakieś Manoppello i pyta się… A co Ty na to? Beata Popławska Prawa Człowieka w Obiektywie. 60 lat Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka Organizator: Amnesty International Wernisaż: 26 listopada, godz. 18.00 Wystawa czynna do 15 grudnia Deklaracji Praw Człowieka, która przypadła na grudzień 2008 roku. Deklaracja jest jednym z najważniejszych w dziejach ludzkości dokumentów, traktujących o prawach człowieka. Trzydzieści artykułów Deklaracji reguluje tak podstawowe kwestie jak prawo do życia, wolności wyznania i sumienia, ale także te, które nie zawsze są traktowane jako prawa człowieka np. prawo do nauki, wypoczynku czy prawo do swobodnego uczestnictwa w życiu kulturalnym. Wystawa Uczestników Fotografii Artystycznej Kursu Kurator: Zbigniew Pozarzycki Wernisaż: 27 października, godz. 19.00 Wystawa czynna do 9 listopada Koronki i cylindry. Z szuflady mojej Cioci... Kuratorka: Jadwiga Leszczuk Wernisaż: 13 listopada 2009, godz. 18.00 Wystawa czynna do 11 grudnia Po śmierci Zofii Stanek, (pracowała w Instytucie Botaniki PAN, materiały do pracy doktorskiej zbierała na zesłaniu w Krasnojarskim Kraju na Syberii) jej bratanica, Jadwiga Leszczuk z d. Stanek, otworzyła szufladę sekretery, gdzie znalazła rodzinne pamiątki dwóch kresowych ziemiańskich oraz inteligenckich rodzin – Stanków i Rutowskich. Taki był początek bardzo osobistej, nawet intymnej wystawy, którą w kra- kowskiej Galerii Lamelli Mini Śródmiejskiego Ośrodka Kultury można oglądać od 13 listopada 2009 r. Najbardziej znanymi postaciami spośród Rutowskich byli Klemens (doktor prawa po studiach w Padwie, burmistrz Tarnowa i adwokat) oraz jego syn Tadeusz (też prawnik, wydawca, koneser sztuki, wiceprezydent, a w czasie I wojny światowej prezydent Lwowa). W rodzinie Stanków – Wilhelm, zięć Tadeusza Rutowskiego, dyplomata w rządzie austriackim. W obu rodzinach ceniono wykształcenie, a konsekwencją patriotycznego Fot. Klaudia był Kowalczyk wychowania udział we wszystkich narodowych powstaniach, w walkach o Polskę podczas pierwszej i drugiej wojny światowej (ofiarą Katynia był jedyny syn prezydenta Lwowa, Andrzej Rutowski a Jan Stanek, ojciec autorki wystawy, za kampanię wrześniową został odznaczony Krzyżem Virtuti Militari). Ale rodzinne pamiątki pokazane na wystawie nikogo o nic nie oskarżają, dokumentują przede wszystkim zdarzenia radosne. Ze starych fotografii spoglądają panie w eleganckich sukniach, panowie we frakach i cylindrach, z łańcuchami symbolizującymi sprawowane urzędy, w balowych strojach. Z listów wyłaniają się dzieje młodzieńczych miłości, często zakończone ślubami, z pamiętników wiedeńskie i lwowskie bale, polowania z nagonką. Za ich sprawą powraca świat, którego już nie ma, bo czas przecież nigdy na nikogo czekał nie będzie – pędzi jak szalony, ale niech zostanie chociaż tyle. Jadwiga Leszczuk Galeria Lamelli Galeria Lamelli Mini, 31-027 Kraków, ul. Mikołajska 2, www.galeria.lamelli.com.pl, [email protected], tel.(0048) 012 422 19 55 Galeria otwarta od poniedziałku do piątku w godz.: 11-17 FOTOGRAFIA MIESIĄCA Wystawa przedstawia zdjęcia zakwalifikowane do finału konkursu fotograficznego Amnesty International pod tytułem „Prawa Człowieka w obiektywie”. Konkurs zorganizowano w ramach obchodów 60 rocznicy uchwalenia Powszechnej Śródmiejski Ośrodek Kultury, 31–027 Kraków, ul. Mikołajska 2 tel. (+12) 422 08 14, 422 19 55, fax 431 19 60, www.lamelli.com.pl, e-mail: [email protected]; Numer przygotowali: Magdalena Jankosz, Teresa Feliks, Anna Gregorczyk, Agnieszka Kwiecień, Janusz M. Paluch. Drukarnia Towarzystwa Słowaków w Polsce, ul. św. Filipa 7, 31-150 Kraków, tel.: (+12) 634-11-27. 12 ISSN 1732-4378 Fot. Katarzyna Słapak (Kurs Fotografii Artystycznej) 6
