spis treści - Księgarnia Internetowa Grzbiet.pl

Transkrypt

http://grzbiet.pl/sklep/markkleeberg-klucz-do-zwyciestwa-w-bitwie-narodow-1813-roku-dzialaniaPrzykładowy rozdział książki:
Markkleeberg Klucz do zwycięstwa w Bitwie Narodów 1813 roku. Działania wojenne w rejonie
Crobern-Markkleeberg-Dolitz-Connewitz w okresie od 12 do 19 października
SPIS TREŚCI
PRZEDMOWA
9
l. Sytuacja militarna w okresie od 5 do 14 października 1813 ..
13
l3
2. Opis terenów walk w rejonie Crobern-Markkleeberg-Connewitz
16
WPROWADZENIE
CzĘŚĆ
l
ZWIASTUNY ZBLIŻAJĄCEJ SIĘ BITWY.
21
l. Kłopoty mieszkańców Markkleebergu i okolicznych wiosek
spowodowane zakwaterowaniem i wynikającym z niego
problemem zaopatrzenia armii francuskiej
21
2. Potyczki stoczone podczas odwrotu króla Neapolu na południe
od Markkleebergu w okresie od l Odo 12 października .
22
3. U~ieczka ~ieszkańców M.ar~eebergu do lasu Miihlholz.
- Zruszczeme mostu na PleiSSie w Markkleebergu ........ .
27
4. Nieudane natarcie kozaków Kuclaszewa na stanowiska polskich
baterii na KeUerbergu ( 13 października)
28
CzĘŚĆ II
WALKI WOKÓŁ MARKKLEEBERGU W RAMACH
POTYCZKI ROZPOZNAWCZEJ
WDNIU 14PAŹDZIERNIKA.
l. Obustronny brak rozeznania sił i zamiarów przeciwnika .
31
31
2. Bitwa kawaleryjska pomiędzy Markkleeberg-Lieberwolkwitz
i Giildengossa
3. Natarcie na Gautzsch i Oetzsch. - Pierwsze walki pod pałacem
i na ulicach Markkleebergu po południu 14 października
35
4. Sytuacja wieczorem 14 października. - Rezultaty potyczki
rozpoznawczej - Straty
37
5. Zajęcie pozycji przez armie obydwóch stron
39
6. Zadania ugrupowania generała Kleista. - Siły obydwóch stron
w rejonie Markkleeberg-Connewitz
44
33
Książki historyczne
Internetowa księgarnia historyczna Grzbiet.pl
Uwaga! Próbka wygenerowana automatycznie, oryginalne wydawnictwo może wyglądać inaczej.
SPIS TREŚCI
6
Cz:ęść
III
BITWA POD MARKKLEEBERGIEM
(16 PAŹDZIERNIKA).
49
l. Natarcie Prusaków i Rosjan generała Kleista na Markkleeberg
i Kellerberg. - Przejście Austriaków na prawy
brzeg Pleissy ( 8.00-9.00)
49
2. Przybycie Napoleona i Schwarzenberga na pole bitwy.
- Utrzymanie przez Prusaków pozycji zdobytych na Kellerbergu.
-Natarcie Kleista na Wachau ( 8.00-11.30) . . .
58
3. Natarcie Austriaków na przeprawy przez Pleissę
pod Connewitz, Lossnig i Dolitz. - Kontrnatarcie
francuskiego IX Korpusu ( 8.30-13.00)
61
4. Odparcie pierwszego natarcia francuskiej kawalerii na pozycje
Kleista na Kellerbergu ( 11.00-12.00)
67
5. Sytuacja na innych odcinkach bitwy o godzinie 12 w południe.
- Obustronne zmiany pierwotnych planów. - Przesunięcie rezerw 68
6. Drugie natarcie francuskiej kawalerii. - Oddanie Kellerbergu
i odwrót korpusu Kleista na drogę Markkleeberg-Crostewitz.
-Wyłom w linii bojowej koalicjantów. - Trudna sytuacja
ugrupowania Kleista ( 13.00-14.00) .
i3
7. Punkt kulminacyjny bitwy pod Markkleebergiem - Trzecie
i najsilniejsze natarcie francuskiej kawalerii. -Wkroczenie
marszalków Victora i Oudinota do walk pod Markkleebergiem.
- Zajęcie Auenhain przez marszalka Victora. - Obwieszczenie
w Lipsku zwycięstwa (14.00-15.00)
76
8. Przejście austriackiej dywizji kirasjerów Nostitza przez Pleissę
pod Gaschwitz- Kryzysowa sytuacja pod Crobern. - Skuteczny
atakkirasjerówNostitza (ok.13.00-15.00).
78
9. Francuska próba przerwania linii przeciwnika pod Giildengossą
(od ok. 14.45-15.30). . . . . . . . . . . .
83
l O. Przybycie pod Auenhain rosyjskich rezerw i ostatnie natarcie
korpusu Kleista ( 15.00-15.45)
85
Ił. Przejście głównych rezerw austriackich z lewego na prawy
brzeg Pleissy i natarcie dywizji Bianchi na Markkleeberg, Dolitz
i Dosen ( 12.45-17.30)
89
12. Kontrnatarcie Starej Gwardii Napoleona i francuskiego
III Korpusu. -Wzięcie do niewoli dowódcy austriackiego
korpusu hrabiego Merveldta ( 17.30-18.30)
91
13. Odbicie Auenhain przez austriackich i rosyjskich grenadierów
-Wznowienie walk pod pałacem Dolitz ( 16.15-22.00) .
98
14. Noc z 16 na 17 października.- Straty obydwóch stron .
102
15. Rezultat i znaczenie stoczonej 16 października bitwy
pod Markldeebergiem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
106
SPIS TREŚCI
Cz:ĘŚĆ IV
PRZEMIESZCZENIE WOJSK
I WALKI W REJONIE MARKKLEEBERG-LÓSSNIG
W DNIACH 17-19PAŹDZIERNIKA.
ROZWAŻANIA KOŃCOWE.
l. Przerwa w walkach w dniu 17 października. - Propozycja
Napoleona zawarcia zawieszenia broni. - Przesunięcia wojsk
w okolicach Markkleebergu
..
ll1
111
2. Przebieg bitwy w rejonie Markldeeberg-Dolitz-Dosen-Lossnig
113
w dniu 18 października .
3. Rozważania na temat przebiegu bitwy w rejonie Markldeeberg
118
-Lossnig w dniu 18 października. - Straty obydwóch stron .
4. Noc z 18 na 19 października. -Nocne marsze w rejonie
Markkleeberg-Gautzsch-Gaschwitz.- Koniec Bitwy Narodów . . . 120
5. Powrót uciekinierów do zniszczonych wiosek.
- Straty materialne - Służba sanitarna. - Pochówek poległych.
-Rozważania końcowe .
121
BIBLIOGRAFIA
126
PRZEDMOWA
L
iteratura poświęcona Bitwie Narodów pod Lipskiem zalicza działania
w rejonie Markkleebergu do bitwy pod Wachau. W ten sposób gmina Wa
chau dostąpiła zaszczytu, na który wcale nie zasłużyła.
Oficjalny francuski raport z bitwy, która odbyła się 16 października (Sup
plement au No. 30 l de la Gazette du Grand-Duche de Francfort du 28 octobre 1813 ),
wyraźnie rozdziela pola bitew pod Lieberwolkwitz, Wachau i Dolitz, jednak
w dalszej swej części łączy wszystkie działania pod pojęciem "la bataille de Wa
chau·: Przypuszczalnie dlatego, że właśnie stamtąd dowodził bitwą Napoleon.
Książę Schwarzenberg mówił o bitwie pod Crebern ("Dyspozycja do natarcia
na linie nieprzyjaciela w dniu 17 października. Na polu bitwy pod Crebern'').
Dla zwycięzcy, a od niego pochodzą nazwy bitew, najważniejszym z trzech
odcinków zmagań na południe od Lipska nie był więc rejon Wachau, lecz
Crobern-Markkleeberg.
Bitwa pod Wachau jest błędnym, francuskim określeniem. Z niemieckiego
punktu widzenia właściwszym byłoby określenie tych walk jako "bitwa pod
Crobern·: Ponieważ jednak bitwa nie osiągnęła bezpośrednio tej miejscowości,
toczyła się jedynie w jej pobliżu, a Schwarzenberg nie kierował stamtąd bitwą,
słuszniejszym byłoby nazwanie jeżeli nie całej, stoczonej 16 października bitwy,
to przynajmniej jej płd.-zach. części, nazwą miejscowości, w której bezpośredniej
okolicy miały miejsce rozstrzygające walki. Miejscowości, o którą od godziny
8.30 rano do 17 po południu zacięcie walczono, a mianowicie: Markkleeberg.
Walki pod Markkleebergiem nie były jednodniową, odosobnioną bitwą, lecz
kilkudniowymi zmaganiami o ograniczony, duży obszar pola Bitwy Narodów.
W pierwszej ich części, od 14 do 16 października, zadanie jego opanowania powie
rzono pruskiemu dowódcy, w drugiej, od 17 do 19 października- austriackiemu.
Swój punkt kulminacyjny bitwa osiągnęła 16 października. W tym dniu, zu
pełnie nieoczekiwanie, w rejonie Crobern-Markkleeberg-Auenhain doszło do
skomasowania i starcia znacznie większych sil, niż na wszystkich innym odcin
kach południowego pola bitwy. Stoczone tam walki miały dużo większe zna
czenie na rezultat Bitwy Narodów niż dotychczas zakładano. Straty poniesione
w tym dniu pod Markkleebergiem przez koalicjantów były znacznie większe
od strat Yorcka pod Mockern i ponad dziesięciokrotnie wyższe niż straty armii
Fryderyka Wielkiego w bitwie pod Rossbach 1•
' Mi:ickern, miejscowość na pln.-zach. od Lipska, w okolicach której, 16 października, równolegle do
lO
PRZEDMOWA
Walki w rejonie Markkleeberg-Dolitz-Lossnig-Connewitz były kontynu
owane 18 października. Również wówczas walczące tam ugrupowania armii
były zdane wyłącznie na własne siły.
O walkach pod Markkleebergiem w ramach Bitwy Narodów istnieją dwie,
znacznie obszerniejsze od dzieł ppłk. von Plotho 2 i płk. Heinricha Astera 3,
oparte na źródłach archiwalnych, opracowania. Można by więc przyjąć, że
wraz z ukazaniem się prac gen. R. Friedericha 4, dyrektora działu historycznego
niemieckiego Sztabu Generalnego ( 1903-1906 i 1912) oraz płk. von Hoena 5
z austriackiego, cesarsko-królewskiego Sztabu Generalnego, temat Bitwy Na
rodów został wyczerpany.
Jednak krytyczne rozpatrzenie obydwóch dzieł, w oparciu o udostępnione
przez berlińskie i wiedeńskie archiwa wojenne materiały, prowadzi do zaska
kujących wniosków, że obydwa wspomniane dzieła nie są w pełni wiarygodne.
Friederich nie znał części akt archiwum wiedeńskiego, a Ho en nie wykorzystał
w pełni materiałów pruskich. Z tego powodu obydwaj przeoczyli albo zignoro
wali niektóre raporty, o których mowa będzie w dalszej części niniejszego
opracowania.
W nieścisłościach tych w żadnym wypadku nie chodzi o błahe i nieistotne
szczegóły, lecz częściowo o rzeczywiście ważne i istotne w skutkach okoliczno
ści oraz działania.
Podczas opracowywania, częściowo dotychczas niepublikowanych, odręcz
nie napisanych materiałów z austriackiego archiwum wojennego, okazało się
między innymi, że zarówno w wiosce, jak i szczególnie koło pałacu w Markkle
ebergu miały miejsce walki, które w dotychczasowej literaturze poświęconej
Bitwie Narodów zostały pominięte. Na podstawie tych nieznanych dokumen
tów walki koło pałacu w Dolitz oraz wzięcie do niewoli generała hrabiego Me
rveldta pokazują się w zupełnie innym świetle.
W wysiłkach ostatecznego wyjaśnienia wszystkich wydarzeń, należało się
gnąć również do źródeł, które przez wojskowych historyków zostały potrakto
wane z lekceważeniem. Chodzi mianowicie o świadectwa cywilnych świad
ków naocznych. Tego typu źródła muszą oczywiście być traktowane z wielką
ostrożnością. Cywil wiele rzeczy widzi w fałszywym świetle. Jednak również
raporty wyższych i najwyższych dowódców są pełne sprzeczności, luk i błę
dów. Nieścisłości w raportach dotyczących Bitwy Narodów wytłumaczyć
można napięciami istniejącymi pomiędzy austriackimi, rosyiskiroi i pruskimi
opisywanych przez .mtora walk, należące do Armii Śląskiej feldm. Bliichera, korpusy gen. Yorcka
(pruski) i gen. Langcrona (rosyjski) walczyły z francuskim VI Korpusem marsz. Marmonta oraz dv·
wizją gen. Dąbrowskiego; Rossbach- miejsce bitwy, która odbyła się S listopada l ~s-;- roku, w czasie
wojny siedmioletniej, w której Mmia pruska Fryderyka Wielkiego rozbiła połączone armie Francji
i państw Rzeszy (przyp. tłum.).
2
C. Plotho, Der Krieg in Dcutschland zmd Frankreidz in dw/<lhn·•z 1813 bis 1815, Berlin 181~.
3
H. Aster, Gejech te und Schlachten bei Leipzig im Oktober 1813, Dresden !S SI.
'R. Friederich, Geschichtc des Herbstfeldzuges 1813, Berlin 1903-1906.
1
M. Hoen, Feldzug von Leipzig, Wie n 1913.
PRZEDMOWA
dowódcami oraz takt~ m, że z powodu rozległości pola bitwy najwyżsi dowód
cy byli skazani na raporty swoich podwładnych. Jednak ci ostatni, podobnie
jak cywilni obserwatorzy, nie są w stanie ogarnąć całości. Podwładny jest
skłonny, podobnie jak cywil, pod wrażeniem swoich dokonań i przeżyć, do wy
olbrzymienia własnych czynów i wrażeń. Do połowy października Markklee
berg był zajęty przez Francuzów. Mieszkańcy wioski widzieli więc i przeżyli
wiele, o czym dowódcy wojskowi koalicji w ogóle nie wiedzieli. Bez ich relacji
nic nie wiedzielibyśmy o niektórych wydarzeniach. Również w czasie trwania
bitwy wieśniacy mogli zaobserwować wiele zdarzeń, które umknęły uwadze
wojskowych, wskutek czego nie zostały one ujęte w oficjalnych raportach,
a których uwzględnienie jest niezbędne do ostatecznego wyjaśnienia przebie
gu wydarzeń. Nie mylę się zapewne, jeżeli przyjmę, że, rozpatrywane pod ści
słym naukowym kątem, połączenie wiedzy o wojnie i historii regionu jest naj
bliższym ideału sposobem przedstawienia historii powszechnej.
pro( dr Felix Giinther

spis treści - Księgarnia Internetowa Grzbiet.pl

Transkrypt

Podobne dokumenty

Wyniki FACEBOOK-owej bitwy karaoke na klasy

Ten Sienkiewicz bardziej trzeźwi niż krzepi Czy historia

stona 5

część 2 - OSP Topola Królewska

Czy pole bitwy o Changping trafi na listę UNESCO? - Historia-news

"fraustadt 1706" - dzieje bitwy pod wschow ks k roku w szwecji

KLĄTWA CZARNEGO PAJĄKA

STOWARZYSZENIE TRENERÓW PIŁKI NOŻNEJ ul. Bitwy

do pobrania