Edukacja komunikacyjna

Wychowanie komunikacyjne
Kluczowym zadaniem szkoły i każdego w niej pracującego nauczyciela jest
wyposażenie uczniów w wiadomości i umiejętności oraz nawyki niezbędne do
bezpiecznego zachowania się na drogach w charakterze przechodnia i pasażera.
Temu celowi służą różnorodne ćwiczenia rozwijające wyobraźnię przestrzenną,
kształtujące ostrożność dziecka w sytuacjach dla niego trudnych oraz wdrażające je
do przestrzegania przepisów bezpieczeństwa.
Przedstawione poniżej rozwiązania metodyczne dotyczą zachowania środków
ostrożności i bezpieczeństwa w czasie letnich wakacji. Przedstawione są metodą
aktywizującą zwaną story-line. Metoda ta stwarza warunki zarówno do pracy
indywidualnej, jak i grupowej. Dzięki zastosowaniu tej metody uczniowie uczą się
współpracy, mają wiele okazji do negocjowania swoich stanowisk, podejmowania
decyzji i uzasadniania wyboru.
Story-line składa się z przedstawionych przez nauczyciela epizodów i pytań
kluczowych. Cała przedstawiona historyjka dotycząca bezpiecznego zachowania się
w czasie wakacji podzielona została na pięć epizodów, które mogą być realizowane
w ostatnim tygodniu przed zakończeniem roku szkolnego. Każdy przedstawiony
epizod stanowi odrębną całość i pełni określoną funkcję, np. pierwszy inspiruje,
zaciekawia i pobudza do działania. Wszystkie przedstawione epizody stanowią
scenariusz, który rozwiązuje określony problem w tym przypadku bezpiecznego
zachowania się w czasie wakacji. Wspólny temat pomaga nauczycielowi w
integrowaniu treści różnych edukacji i umiejętności.
Epizod I
Niedługo wakacje
Nauczyciel pokazuje kalendarz – czerwiec 2005 rok
Pytanie kluczowe:
1. Kiedy rozpoczynają się wakacje?
2. Po co są wakacje?
3. Gdzie będziesz spędzać wakacje?
4. O czym należy pamiętać, aby bezpiecznie wrócić po wakacjach do domu
i szkoły?
5. Czego nie wolno robić?
Proponowane formy aktywności:
ćwiczenia z kalendarzem – pisanie dat,
wspólne układanie i redagowanie zakazów,
pisanie swobodnych tekstów nt. wakacyjnych przygód,
wykonanie ilustracji nt. wakacyjnych zabaw,
redagowanie haseł na gazetkę szkolną dotyczącą tematu „O czym należy
pamiętać w czasie letnich wakacji?”,
swobodne wypowiedzi dzieci nt. spędzania wolnego czasu oraz ulubionych
zabaw.
Epizod II
Niebezpieczne zabawy w pobliżu jezdni
Wysłuchanie nagrania, w którym słychać odgłosy z ulicy: przejeżdżające samochody,
pisk hamulców, sygnał pogotowia ratunkowego, płacz dziecka: boli, boli, rozmowy
przechodniów: co się stało, czy muszą się bawić w pobliżu ulicy?
Pytanie kluczowe:
1. W jaki sposób doszło do wypadku?
2. Czy można było uniknąć tego przykrego wydarzenia?
3. Czy wypadek mógł się zakończyć inaczej?
4. Dlaczego dzieci giną w wypadkach drogowych?
Proponowane formy aktywności:
•
zapisywanie numerów alarmowych,
•
układanie zadań z rozsypanki wyrazowej
•
przeprowadzenie rozmów telefonicznych (wzywanie pomocy),
•
wspólne układanie i pisanie zdań n/t wysłuchanego nagrania,
•
uzupełnianie luk w tekście,
•
swobodne dłuższe wypowiedzi dzieci dotyczące dalszego ciągu przygód
dziecka, które wpadło pod samochód.
Epizod III
Droga zatrzymania się pojazdu
Obserwacja eksperymentu.
Umówiony kierowca wykonuje na boisku hamowanie przy prędkości ok. 50 km/godz.
Uczniowie obserwują, jaki odcinek drogi pojazd przejechał do całkowitego
zahamowania.
Pytania kluczowe:
1. Dlaczego kierowca natychmiast nie zatrzymał jadącego pojazdu?
2. Od czego zależy długość drogi hamowania pojazdu?
3. Dlaczego nie można wbiegać na ulicę, jezdnię?
4. Dlaczego trzeba być widocznym w ruchu ulicznym?
Proponowane formy aktywności:
wspólne redagowanie zadań rozkazujących,
wyciągnięcie i zapisanie wniosku,
wykonanie ilustracji „Zabawy dzieci w bezpiecznym miejscu”,
pisanie rad dla młodszych kolegów.
Epizod IV
Podróżowanie
Wesoły pociąg
Już parowóz para pyka
„Proszę wsiadać. Drzwi zamykać”
Opuszczamy pierwszą stację
Odjeżdżamy na wakacje!
Oraz prędzej mkną wagony
Każdy wagon natłoczony
Trzy siostrzyczki w sukniach w ciapki
Jadą z babcią aż do Rabki.
Kazik, Jurek i Helenka
Jadą z mamą do Krościenka.
A w oddzielnych trzech przedziałach
Jedzie nasza klasa cała.
Na kolonie nad Dunajcem
ślicznie będzie tam jak w bajce.
O, już widać pierwsze wzgórza!
Pędzi pociąg, mija stacje,
Na wakacje, na wakacje!
Maria Terlikowska
Pytania kluczowe:
1. Jakie znasz inne środki lokomocji?
2. Jak należy zachować się w czasie podróżowania pociągiem?
3. Jak należy zachować się na przystanku w czasie oczekiwania na autobus?
4. Jak należy zachować się w autobusie?
Proponowane formy aktywności:
swobodne rozmowy na temat środków lokomocji, którymi poruszały się dzieci,
wspólne układanie i pisanie zdań nt. bezpiecznego zachowania się w
autobusie lub pociągu,
wykonanie wystawki pt. „Środki lokomocji” z miniaturek różnych pojazdów,
uzupełnianie luk w zdaniach,
omawianie ilustracji dotyczących bezpiecznego zachowania się w różnych
środkach lokomocji.
Epizod V
Wakacyjne życzenia
Życzenia zapisane na tablicy od nauczyciela:
Życzę Wam:
radości,
uśmiechu,
pogody,
wielu przygód,
zdrowia.
Chciałbym, aby wszystkie dzieci wróciły wypoczęte i zdrowe.
Pytania kluczowe:
1. O czym musicie pamiętać, aby moje życzenia się sprawdziły?
2. Jakie macie plany wakacyjne?
Proponowane formy aktywności:
wspólne lub indywidualne redagowanie zdań nt. „Bezpiecznie bawimy się
w czasie wakacji”,
pokaz ilustracji przedstawiających właściwe i niewłaściwe zachowanie się
dzieci w różnych sytuacjach,
swobodne wypowiedzi dzieci nt. planów wakacyjnych i bezpiecznego
spędzania wakacji,
zachowanie się w różnych sytuacjach podczas wakacji: w lesie, nad wodą,
w górach, na wsi, w dużym mieście.