Biuletyn Informacyjny Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki w
Transkrypt
Biuletyn Informacyjny Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki w
Biuletyn Informacyjny Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki w Województwie Podlaskim NR 2/2012 (14) Człowiek – najlepsza inwestycja! I Podlaski Kongres Kobiet „Bądźmy razem” str. 11 „Mikropożyczki” w ramach Działania 6.2 PO KL str. 4 Społeczna odpowiedzialność przedsiębiorstw w kontekście Działania 7.4 Niepełnosprawni na rynku pracy PO KL str. 13 Publikacja współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego egzemplarz bezpłatny Słowo wstępu Drodzy Czytelnicy, Bieżący numer Biuletynu Informacyjnego Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki w województwie podlaskim zawiera informacje dotyczące nowej, pilotażowej formy wsparcia – mikropożyczki – w ramach Działania 6.2 Wsparcie oraz promocja przedsiębiorczości i samozatrudnienia Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki, skierowanej do osób planujących otwarcie własnej działalności gospodarczej. W ramach naszej stałej kolumny Dobre praktyki EFS prezentujemy projekty o dużym znaczeniu dla rozwoju regionu, wspierające w szczególności osoby niepełnosprawne mające trudności w sferze społecznej i zawodowej, realizowane w ramach Priorytetu VII Promocja Integracji Społecznej, Poddziałania 7.2.1 Aktywizacja zawodowa i społeczna osób zagrożonych wykluczeniem społecznym. W Biuletynie znajdziecie Państwo również stałe rubryki, takie jak: Zmiany w dokumentach dotyczących realizacji PO KL, FAQ – czyli odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania. Życzę miłej i inspirującej lektury Cezary Cieślukowski Spis treści Członek Zarządu Województwa Podlaskiego 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 2 Słowo wstępu str. 2 Piknik Młodych Naukowców str. 3 „Mikropożyczki” w ramach Działania 6.2 PO KL str. 4 I Podlaski Kongres Kobiet str. 11 Społeczna odpowiedzialność przedsiębiorstw w kontekście Działania 7.4 Niepełnosprawni na rynku pracy PO KL str. 13 Dobre praktyki EFS – Promocja Integracji Społecznej str. 16 6.1. Stowarzyszenie Na Rzecz Rozwoju Ziemi Sokólskiej BARKA str. 16 6.2. Fundacja Pomocy Matematykom i Informatykom Niesprawnym Ruchowo str. 19 6.3. Krajowy Ruch Ekologiczno-Społeczny str. 21 Zmiany w dokumentach dotyczących realizacji PO KL str. 24 FAQ – czyli najczęściej zadawane pytania str. 25 Dane teleadresowe instytucji zaangażowanych we wdrażanie PO KL w województwie podlaskim str. 28 PROGRAM OPERACYJNY KAPITAŁ LUDZKI Publikacja współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Piknik Młodych Naukowców Piknik Młodych Naukowców 18 maja br. pracownicy Departamentu Europejskiego Funduszu Społecznego Urzędu Marszałkowskiego Województwa Podlaskiego w Białymstoku uczestniczyli w Pikniku Młodych Naukowców. Impreza o charakterze targowo-wystawienniczym odbyła się w siedzibie Augustowskiego Centrum Edukacyjnego i została zorganizowana w ramach projektu „Archimedes” realizowanego przez Augustowskie Centrum Edukacyjne w ramach Priorytetu III Wysoka jakość kształcenia, Poddziałanie 3.3.4 Modernizacja treści i metod kształcenia PO KL. Projekt skierowany jest do uczniów z liceów ogólnokształcących i profilowanych oraz techników. Na stoisku Departamentu Europejskiego Funduszu Społecznego dostępne były materiały informacyjne oraz gadżety promocyjne PO KL, aby rozpropagować wśród uczniów szkół ponadgimnazjalnych ogólną wiedzę dot. Europejskiego Funduszu Społecznego oraz nt. możliwości uczestnictwa w projektach w ramach komponentu regionalnego PO KL (Priorytet IX Rozwój wykształcenia i kompetencji w regionach, Poddziałanie 9.1.2 Wyrównywanie szans edukacyjnych PROGRAM OPERACYJNY KAPITAŁ LUDZKI Publikacja współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego 3 Mikropożyczki w ramach Działania 6.2 PO KL uczniów z grup o utrudnionym dostępie do edukacji oraz zmniejszanie różnic w jakości usług edukacyjnych oraz Działanie 9.2 Podniesienie atrakcyjności i jakości szkolnictwa zawodowego), dla którego Instytucją Pośredniczącą jest Departament Europejskiego Funduszu Społecznego Urzędu Marszałkowskiego Województwa Podlaskiego w Białymstoku. Uczniowie mogli też wziąć udział w organizowanych przez pracowników Departamentu EFS mini-konkursach wiedzy o PO KL. Swoje stoiska w ramach Pikniku miały również m.in. Wojskowa Akademia Techniczna, Politechnika Białostocka, Uniwersytet w Białymstoku. Wydarzenie cieszyło się dużym zainteresowaniem wśród odwiedzających. „Mikropożyczki” w ramach Działania 6.2 Wsparcie oraz promocja przedsiębiorczości i samozatrudnienia – pilotażowe wsparcie zwrotne świadczone przez instrumenty inżynierii finansowej w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki Problem dostępu do kapitału początkowego stanowi jedną z podstawowych barier, na które napotykają osoby planujące rozpoczęcie własnej działalności gospodarczej. Wynika to m.in. z braku udokumentowanej historii kredytowej oraz odpowiednich zabezpieczeń finansowych niezbędnych do zaciągnięcia kredytu w bankach 4 komercyjnych. Wsparcie instrumentu inżynierii finansowej oferowane w ramach Działania 6.2 PO KL ma na celu zmniejszenie istniejącej luki kapitałowej na etapie zakładania działalności gospodarczej oraz wyrównywanie szans nowoutworzonych przedsiębiorstw w dostępie do zewnętrznych źródeł finansowania. PROGRAM OPERACYJNY KAPITAŁ LUDZKI Publikacja współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Mikropożyczki w ramach Działania 6.2 PO KL Zgodnie z zapisami Szczegółowego Opisu Priorytetów Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki od 1 stycznia 2012 r. w ramach Działania 6.2 Wsparcie oraz promocja przedsiębiorczości i samozatrudnienia w ramach Priorytetu VI Rynek pracy otwarty dla wszystkich, dla osób rozpoczynających działalność gospodarczą dostępna będzie nowa, pilotażowa forma wsparcia w postaci mikropożyczki. Jest to instrument inżynierii finansowej zgodny z rozporządzeniem (WE) nr 1083/2006 z dnia 11 lipca 2006 r. ustanawiającym przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Funduszu Spójności i uchylającego Rozporządzenie 1260/1999 oraz zgodny z rozporządzeniem Ministra Rozwoju Regionalnego z dnia 15 grudnia 2010 r. w sprawie udzielania pomocy publicznej w ramach PO KL (Dz. U. Nr 239, poz. 1598, z późn. zm.). IP/IP2 Właściwa Instytucja Pośrednicząca/Instytucja Pośrednicząca II stopnia (IP/IP2), która realizuje Działanie na terenie właściwego województwa i może – w zakresie określonych ram – kształtować szczegółowe zasady działania funduszy pożyczkowych. Pośrednicy finansowi Pośrednik Finansowy to podmiot prowadzący fundusz pożyczkowy. Podstawą do prowadzenia przez Pośrednika Finansowego funduszu pożyczkowego jest zawarta pomiędzy nim a Instytucją Pośredniczącą lub Instytucją Pośredniczącą II stopnia umowa o dofinansowanie projektu. Podmioty zarządzające instrumentami inżynierii finansowej w rozumieniu art. 2 pkt. 3a rozporządzenia Ministra Rozwoju Regionalnego z dnia 15 grudnia 2010 r. w sprawie udzielania pomocy publicznej w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki (Dz. U. z 2010 r. Nr 239, poz. 1598, z późn. zm.), to w szczególności: Rozpatrując kwestie mikropożyczek możemy mówić o 3 grupach interesariuszy. Podmioty te oraz ich zadania przedstawiają schematy. Zadania Instytucji Pośredniczącej: Wybór Pośrednika Finansowego; Przekazywanie środków Pośrednikowi Finansowemu; Dokonywanie bieżącego monitoringu zadań prowadzonych przez Pośrednika Finansowego; - banki krajowe, banki zagraniczne, instytucje kredytowe lub instytucje finansowe, Sprawozdawczość do Ministerstwa Rozwoju Regionalnego (Instytucji Zarządzającej). - banki spółdzielcze, Zadania Pośrednika Finansowego: - podmioty, które nie działają w celu osiągnięcia zysku lub przeznaczają zysk na cele statutowe służące tworzeniu korzystnych warunków dla rozwoju przedsiębiorczości przez udzielanie pożyczek, Udzielanie pożyczek; Stworzenie odpowiedniego regulaminu funduszu pożyczkowego; - konsorcja powyższych podmiotów. Prowadzenie odrębnego rachunku bankowego przeznaczonego na obsługę funduszu; Prowadzenie oddzielnej księgowości funduszu; Działania sprawdzające, na które składają się ocena wniosku pożyczkowego oraz kontrola realizacji umowy pożyczkowej; Pożyczkobiorcy Rozliczanie – z uwagi na charakter narzędzi wsparcia, rozliczanie można rozpatrywać w trzech aspektach: a. rozliczanie pożyczek, rozumiane jako ich udzielanie, spłata, naliczanie odsetek itd., b. rozliczanie kosztów zarządzania funduszem, c. planowanie i rozliczanie kosztów doradztwa i szkoleń na rzecz pożyczkobiorców. Zarządzanie kapitałem funduszu; Odbiorcą ostatecznym wsparcia w tym Działaniu będą osoby fizyczne zamierzające rozpocząć prowadzenie działalności gospodarczej z wyłączeniem osób zarejestrowanych w Ewidencji Działalności Gospodarczej, Krajowym Rejestrze Sądowym, Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej lub prowadzących działalność na podstawie odrębnych przepisów (w tym m.in. działalność adwokacką, komorniczą lub oświatową) w okresie 12 miesięcy poprzedzających dzień przystąpienia do projektu. Pełna archiwizacja dokumentacji pożyczkowej. PROGRAM OPERACYJNY KAPITAŁ LUDZKI Publikacja współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego 5 Mikropożyczki w ramach Działania 6.2 PO KL Zadania Pożyczkobiorcy: Przygotowanie założeń biznesowych; Spłacanie pożyczki; Rozpoczęcie i utrzymanie działalności gospodarczej; Udział w szkoleniach i doradztwie; Poddanie się monitoringowi i kontroli; Przechowywanie dokumentacji. Właściwa Instytucja Pośrednicząca/Instytucja Pośrednicząca II stopnia na podstawie umowy o dofinansowanie przekazuje wyłonionemu w wyniku konkursu Pośrednikowi Finansowemu środki na działalność związaną z realizacją projektu. W związku z zakresem tej działalności, dofinansowanie projektu możemy podzielić na trzy podstawowe elementy: • przekazanie kapitału pożyczkowego, Przeznaczenie pożyczki Przeznaczeniem pożyczki może być dowolny cel gospodarczy. Pożyczkobiorca musi udokumentować potrzebę uzyskania pożyczki w kontekście swoich planów gospodarczych (związanych z założeniem działalności gospodarczej). Cel pożyczki musi być jasno i dokładnie określony. Oznacza to, iż wykluczone z finansowania są linie kredytowe i pożyczki w rachunku. Przedstawiony wniosek o udzielenie pożyczki musi wymieniać pozycje kosztowe, na jakie ma zostać wydatkowana pożyczka. W szczególności pożyczka może być przeznaczona na cele: • inwestycyjne, • przekazanie środków na działalność szkoleniową i doradczą, • przekazanie środków na koszty zarządzania funduszem. Udzielanie pożyczek odbywać się będzie na podstawie regulaminu. Regulamin musi być zgodny z zasadami umowy o dofinansowanie projektu. Projekt regulaminu powinien być przedstawiany przez Pośrednika Finansowego do akceptacji IP/IP2. Projekt regulaminu będzie przedstawiany przed podpisaniem umowy o dofinansowanie projektu (treść regulaminu może być przedmiotem negocjacji). Zważywszy, iż Pośrednicy Finansowi będą wybrani z grona podmiotów posiadających doświadczenie pożyczkowe, własne procedury, sprawdzone schematy i sposoby działania, nie planuje się prezentacji jednego, standardowego regulaminu na etapie ogłaszania naboru Pośredników Finansowych. Tryb ubiegania się o pożyczkę Tryb aplikacji i oceny zakłada w każdym przypadku pojawienie się formalnego, pisemnego wniosku o udzielenie pożyczki. Potencjalny pożyczkobiorca przychodzi do Pośrednika Finansowego bez sporządzonego wniosku o udzielenie pożyczki. Wniosek taki powstaje w wyniku rozmowy doradcy pożyczkowego z pożyczkobiorcą, w oparciu o standardowy formularz wypełniany podczas spotkania przez doradcę pożyczkowego lub pożyczkobiorcę i podpisywany przez pożyczkobiorcę. Jak wynika z doświadczeń wielu organizacji mikropożyczkowych na świecie, takie postępowanie daje szczególnie dobre efekty w odniesieniu właśnie do osób nie prowadzących jeszcze działalności gospodarczej i nie posiadających sprawności poruszania się w nomenklaturze ekonomicznej. Jest to rozwiązanie bardziej pracochłonne z punktu widzenia Pośrednika Finansowego, ale dające lepsze efekty na polu weryfikacji założeń biznes planu, gdyż doradca pożyczkowy uczestniczy 6 w powstawaniu całego planu finansowego. Procedura funduszu musi przewidywać niezależną ocenę tak sporządzonego wniosku przez drugiego pracownika Pośrednika Finansowego. • obrotowe, • inwestycyjno-obrotowe. Oprocentowanie pożyczki Jedynym kosztem uzyskania pożyczki jest koszt jej oprocentowania. Pośrednik Finansowy nie ma prawa pobierania od pożyczkobiorcy żadnych innych opłat i prowizji poza ściśle określonym oprocentowaniem pożyczki. Umowa pożyczkowa przewiduje dwa poziomy oprocentowania: I. Oprocentowanie preferencyjne – oprocentowanie to jest ustalane przez Pośrednika Finansowego w regulaminie pożyczkowym na poziomie poniżej stopy referencyjnej obliczanej przy zastosowaniu obowiązującej stopy bazowej (od 1.01.2012 stopa bazowa dla Polski wynosi 4, 91%) oraz marży wyrażonej w punktach bazowych ustalonej w oparciu o Komunikat Komisji Europejskiej w sprawie zmiany metody ustalania stóp referencyjnych i dyskontowych (Dz. Urz. UE C 14 z 19.01.2008 r., str. 6). Wysokość marży ustalana jest w oparciu o dwa kryteria: tzw. rating (ocenę kondycji ekonomiczno-finansowej przedsiębiorstwa) oraz poziom zabezpieczeń. W przypadku nowoutworzonych przedsiębiorców, nie posiadających historii kredytowej, poziom zastosowanej marży stanowi nie mniej niż 400 p.b. A zatem, oprocentowanie preferencyjne zastosowane przez Pośrednika finansowego powinno kształtować się na poziomie poniżej 8,91% (4,91% +400 p.b.). II. Oprocentowanie standardowe – oprocentowanie pożyczki w wysokości równej lub wyższej niż stopa referencyjna obliczana przy zastosowaniu obowiązującej stopy bazowej oraz marży ustalonej w oparciu o Komunikat Komisji Europejskiej w sprawie zmiany metody ustalania stóp referencyjnych i dyskontowych. PROGRAM OPERACYJNY KAPITAŁ LUDZKI Publikacja współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Mikropożyczki w ramach Działania 6.2 PO KL Konferencja prasowa z dnia 18.06. br. poświęcona konkursowi w ramach Działania 6.2 PO KL • jeśli w dowolnym momencie obowiązywania umowy pożyczkowej Pośrednik Finansowy stwierdzi, iż została ona wydatkowana niezgodnie z obowiązującą umową, Pośrednik naliczy wstecznie od początku trwania pożyczki odsetki na poziomie standardowym oraz wypowie umowę pożyczkową stawiając ją w stan natychmiastowej wymagalności i rozpocznie proces windykacji. Co do zasady stosowane będzie oprocentowanie preferencyjne. Przewiduje się następujące wyjątki od tej reguły: • jeżeli pożyczkobiorca nie utrzyma (zlikwiduje) działalności przez okres 12 miesięcy od uruchomienia pożyczki, Pośrednik Finansowy naliczy wstecznie od początku trwania pożyczki odsetki na poziomie standardowym oraz wypowie umowę pożyczkową, stawiając ją w stan natychmiastowej wymagalności i rozpocznie proces windykacji; • jeśli pożyczkobiorca nie utrzyma (zlikwiduje) działalności w trakcie obowiązywania umowy pożyczkowej, ale po okresie 12 miesięcy od jej uruchomienia, od dnia likwidacji działalności gospodarczej przez pożyczkobiorcę Pośrednik Finansowy zacznie naliczać odsetki na poziomie standardowym, bez innych negatywnych konsekwencji dla pożyczkobiorcy; Tryb wypłacania pożyczki Tryb wypłacania pożyczki jest ściśle powiązany z warunkiem rozpoczęcia działalności gospodarczej. Przyznanie pożyczki i podpisanie umowy pożyczkowej następuje przed rejestracją działalności gospodarczej. Zarówno przed, jak i po przyznaniu pożyczki, pożyczkobiorca może zostać objęty programem szkoleń i doradztwem (jeśli zachodzi taka potrzeba). Pożyczkobiorca po odbyciu szkolenia może zrezygnować z chęci rozpoczynania działalności lub/i brania PROGRAM OPERACYJNY KAPITAŁ LUDZKI Publikacja współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego 7 Mikropożyczki w ramach Działania 6.2 PO KL pożyczki, możliwość taką stwarzać będzie mechanizm uruchomienia, lub nieuruchomienia pożyczki. Jakkolwiek sytuacje takie traktowane będą jako wyjątkowe, możliwe jest po skorzystaniu ze szkolenia niepodjęcie pożyczki i wypowiedzenie pożyczki bez konsekwencji finansowych. Pożyczka taka klasyfikowana jest jako udzielona, lecz nieuruchomiona. Wniosek o wsparcie Umowa pożyczki obejmująca opis dodatkowego wsparcia stosowania oprocentowania standardowego. O fakcie i przyczynach zastosowania oprocentowania standardowego Pośrednik Finansowy będzie każdorazowo informował Instytucję Pośredniczącą. Przebieg usług w procesie udzielania mikropożyczki obrazuje poniższy schemat. Dalsze szkolenia Ewentualne szkolenia Uruchomienie pożyczki Usługi doradcze Rozpoczęcie działalności gospodarczej Rejestracja działalności gospodarczej następuje w dowolnym momencie określonym w umowie pożyczkowej (nie dłuższym jednak niż 6 miesięcy od momentu podpisania umowy pożyczkowej). Dopiero rejestracja działalności gospodarczej jest warunkiem wypłaty pożyczki zgodnie z zawartą wcześniej umową. Jeżeli Pośrednik Finansowy nie zdecyduje inaczej (w umowie pożyczkowej), pożyczka wypłacana jest w jednej transzy. Pożyczkobiorca ma obowiązek udokumentować wydatki ponoszone z kwoty pożyczki zgodnie z przyjętym w umowie pożyczkowej harmonogramem rzeczowo-finansowym pod rygorem odstąpienia od stosowania preferencyjnego oprocentowania. Pośrednik Finansowy ma prawo wprowadzenia do umowy pożyczkowej harmonogramu transzowego wypłacania pożyczki. Zmiany w harmonogramie rzeczowo-finansowym wymagają zgody Pośrednika Finansowego i powinny wynikać z przesłanek obiektywnych. Obiektywna konieczność dokonania zmian w harmonogramie rzeczowo-finansowym nie powinna stanowić dla Pośrednika Finansowego pretekstu do automatycznego 8 Kwota i okres umowy pożyczki Maksymalna wysokość pożyczki wynosi 50.000 zł. Pożyczka może być przyznana na okres nie dłuższy niż 60 miesięcy. Z uwagi na charakter pożyczkobiorców oraz sprawność procesu monitoringu umów pożyczkowych, ustala się obligatoryjny, miesięczny cykl spłaty rat kapitałowych i odsetkowych. Możliwe jest, na wniosek pożyczkobiorcy, udzielenie karencji na spłatę rat kapitałowych w wymiarze maksymalnym 12 miesięcy. Udzielenie karencji jest uzależnione od oceny wniosku pożyczkowego i leży w gestii Pośrednika Finansowego. Pośrednik może w uzasadnionych przypadkach udzielić karencji krótszej niż wnioskowana lub odmówić jej udzielenia, jeśli oceni, iż karencja wpływa negatywnie na szanse spłaty pożyczki lub/i jej przeznaczenie zgodnie z założeniami wniosku. Karencja nie wstrzymuje biegu 12 miesięcy obowiązkowego utrzymania firmy przez pożyczkobiorcę. Zabezpieczenie pożyczki Pośrednik Finansowy ma obowiązek przyjęcia wiarygodnego zabezpieczenia udzielanej pożyczki. Zabezpieczeniem udzielanych pożyczek mogą być wszystkie stosowane zgodnie z prawem środki zabezpieczeń PROGRAM OPERACYJNY KAPITAŁ LUDZKI Publikacja współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Mikropożyczki w ramach Działania 6.2 PO KL finansowych. Zabezpieczenie należności z tytułu pożyczki ustalane jest indywidualnie z każdym pożyczkobiorcą w zależności od oceny stopnia ryzyka i może je stanowić: sek pierwotny, a zmiana przeznaczenia pożyczki musi się wiązać z pozytywną oceną nowego wniosku. Zgoda na zmianę przeznaczenia pożyczki jest autonomiczną decyzją Pośrednika Finansowego i powinna być podjęta w zgodzie z obowiązującymi u niego procedurami, przy czym zaleca się dopuszczenie możliwości zmiany przeznaczenia umowy pożyczkowej do 10% jej wartości bez zgody Pośrednika Finansowego, o ile zmiana jest zgodna z charakterem prowadzonej przez pożyczkobiorcę działalności gospodarczej. • weksel in blanco, • poręczenie przez osoby trzecie, • przewłaszczenie własności dóbr pożyczkobiorcy lub dóbr innych osób, • cesja z polisy ubezpieczeniowej, • inne zabezpieczenie majątkowe. Zmiany w umowie pożyczkowej: Zmiany w umowie pożyczkowej wymagają zgody w formie pisemnej Pośrednika Finansowego oraz pożyczkobiorcy. Zmiany wprowadzane z inicjatywy Pośrednika Finansowego mogą wynikać ze: I. Zmiany przepisów nadrzędnych. W takim przypadku nie wymagają żadnej akceptacji IP/IP2 i powinny dotyczyć wszystkich pożyczkobiorców, co do których zmienił się stan prawny. II. Zmiany wiarygodności pożyczkobiorcy. W takim przypadku możliwość zmiany musi być wcześniej przewidziana w umowie pożyczkowej. Takie zmiany, o ile są zgodne z ogólnymi procedurami stosowanymi przez Pośrednika i zaakceptowanymi wcześniej przez IP/IP2, także nie wymagają zgody IP/IP2. III. Innych przesłanek sformułowanych przez Pośrednika Finansowego (np. w związku ze zmianą polityki pożyczkowej, zmianami gospodarczymi, ogólną koniunkturą itd.). W takim przypadku przed przedstawieniem propozycji zmiany w umowie pożyczkowej pożyczkobiorcy, Pośrednik Finansowy musi uzyskać pisemną zgodę IP/IP2. Przejście z trybu oprocentowania preferencyjnego na tryb oprocentowania standardowego nie jest traktowane jako zmiana umowy pożyczkowej. Zmiana taka powinna być jednak odnotowana w okresowych sprawozdaniach dla IP/IP2. Zmiany wprowadzane z inicjatywy pożyczkobiorcy mogą dotyczyć: I. Przeznaczenia pożyczki, o ile nowe przeznaczenie wpisuje się w ogólne zasady określone w „Zasadach wdrażania instrumentów inżynierii finansowej w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki” i jego zasadność została udokumentowana w nowym wniosku pożyczkowym. Nowy wniosek nie musi powstać, jeśli zmiana przeznaczenia nie wpływa na istotę biznes planu. Nowy wniosek powinien podlegać takiej samej procedurze oceny jak wnio- II. Harmonogramu zakupów, o ile nowy harmonogram nie pociąga za sobą nadmiernego wzrostu ryzyka związanego z projektem. Z uwagi na to, że koszty finansowane z pożyczki będą każdorazowo precyzyjnie określane, przypadki zmian harmonogramów mogą być relatywnie częste. Wybór doświadczonego Pośrednika Finansowego będzie gwarancją umiejętności szybkiej reakcji w zgodzie z procedurami wewnętrznymi. Pośrednik Finansowy może samodzielnie określić zakres zmian harmonogramu w ogóle nie wymagający jego akceptacji (np. przesunięcie wydatków o jeden miesiąc). Mechanizm taki musi jednak znaleźć się w umowie pożyczkowej lub stanowiącym do niej załącznik harmonogramie rzeczowo-finansowym. III. Skrócenia lub wydłużenia karencji, w zakresie do 12 miesięcy. Pożyczkobiorca korzystający z karencji krótszej może wnosić o jej wydłużenie. Ocena wiarygodności finansowej pożyczkobiorcy i wydanie stosownej zgody należy do wyłącznej kompetencji Pośrednika Finansowego. Pożyczkobiorca korzystający z dłuższej karencji może wnosić o jej skrócenie. Także tutaj, ocena wpływu tej zmiany na wiarygodność pożyczkobiorcy należy do wyłącznych kompetencji Pośrednika Finansowego. Pośrednik może nie wyrazić zgody na skrócenie okresu karencji, jeśli uzna, że wpłynęłoby to na wzrost ryzyka niespłacenia pożyczki. IV. Skrócenia lub wydłużenia okresu pożyczki. Analogicznie, pożyczkobiorca może wnioskować o skrócenie lub wydłużenie czasu obowiązywania umowy pożyczkowej w zakresie określonym przez „Zasady wdrażania instrumentów inżynierii finansowej w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki”. Także w tym zakresie autonomiczna decyzja należy do Pośrednika Finansowego i powinna wynikać z oceny ryzyka. Pośrednik może nie wyrazić zgody na skrócenie czasu pożyczki, jednak nie może nie przyjmować wyższych wpłat rat kapitałowych. Jeśli pomimo braku zgody Pośrednika Finansowego na skrócenie czasu trwania pożyczki, pożyczkobiorca PROGRAM OPERACYJNY KAPITAŁ LUDZKI Publikacja współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego 9 Mikropożyczki w ramach Działania 6.2 PO KL spłaci ją wcześniej, to pożyczka jest rozliczana, a na pożyczkobiorcy spoczywają wyłącznie koszty odsetek od rzeczywistych sald zobowiązań (Pośrednik Finansowy nie ma możliwości obciążania pożyczkobiorcy odsetkami od kwot spłaconego kapitału pożyczki, nawet jeśli wcześniejsza spłata została dokonana bez zgody Pośrednika). Mechanizm ten daje możliwość zarówno spłaty pożyczki przed czasem, pomimo braku zgody formalnej Pośrednika Finansowego, jak i zapewnia mechanizm bezpieczeństwa w przypadku, gdy Pośrednik oceni, iż pożyczkobiorca zbyt optymistycznie ocenił szanse na wcześniejszą spłatę pożyczki. Zarówno wydłużenie, jak i skrócenie czasu trwania pożyczki powinno się wiązać z dokonaniem aneksu do analizy wniosku pożyczkowego w części dotyczącej analizy finansowej. poświadczony za zgodność z oryginałem dowód opłacenia należnych składek ZUS. Monitoring przeznaczenia pożyczki Bieżący monitoring realizacji umowy pożyczkowej jest realizowany przez Pośrednika Finansowego i możemy podzielić go na cztery podstawowe elementy: Monitoring przeznaczenia pożyczki będzie się odbywał ex post. Zgodnie z przyjętym w umowie pożyczkowej harmonogramem rzeczowo-finansowym, pożyczkobiorca będzie przedstawiał Pośrednikowi Finansowemu zestawienia poniesionych kosztów wraz z poświadczonymi za zgodność z oryginałem kopiami dowodów księgowych na poniesienie poszczególnych kosztów. Pośrednik Finansowy będzie miał zawsze możliwość wglądu w oryginalną dokumentację księgową firmy w tym zakresie. Harmonogram dokonywania poszczególnych zakupów finansowanych pożyczką może być dowolny i powinien wynikać z przyjętego biznes planu. Pośrednik Finansowy akceptując wniosek o pożyczkę akceptuje proponowany harmonogram wydatków lub – o ile zachodzi taka potrzeba – wskazuje pożyczkobiorcy konieczność innego umiejscowienia wydatków w czasie. a) monitoring korzystania z usług doradczych i szkoleniowych; Monitoring spłat Monitorowanie na poziomie umowy pożyczkowej b) monitoring prowadzonej działalności gospodarczej; c) monitoring przeznaczenia pożyczki; d) monitoring spłat. Monitoring korzystania z usług doradczych i szkoleniowych Usługi doradcze i szkoleniowe mogą być świadczone przez podmioty zewnętrzne. Dlatego też Pośrednik Finansowy będzie prowadził bieżący monitoring rzeczywistego korzystania przez pożyczkobiorcę z tego rodzaju usług. W szczególności kontroli podlegać będzie obecność na szkoleniach oraz rzeczywisty czas doradztwa świadczonego na rzecz pożyczkobiorcy. Pośrednik Finansowy będzie gromadził ankiety oceniające, wypełniane przez pożyczkobiorcę, na temat przeprowadzonych szkoleń oraz efektywności wsparcia doradczego. System oceny dotyczyć będzie zarówno wsparcia świadczonego przez podmioty trzecie, jak i wsparcia świadczonego bezpośrednio przez Pośrednika Finansowego. Monitoring prowadzenia działalności gospodarczej Pożyczkobiorca w całym okresie spłaty pożyczki będzie dostarczał co miesiąc Pośrednikowi Finansowemu dokumenty potwierdzające prowadzenie działalności gospodarczej. Rodzaj dokumentu potwierdzającego prowadzenie działalności gospodarczej powinien określić Pośrednik Finansowy. Przykładowo może być to 10 Pośrednik Finansowy prowadzić będzie standardowy, bieżący monitoring realizacji umowy pożyczkowej. Kształt systemu monitoringu spłat będzie stanowił element wniosku w konkursie wyłaniającym Pośredników Finansowych. System monitoringu spłat może stanowić część regulaminu pożyczkowego. Każdorazowo będzie on pisemnie akceptowany przez IP/IP2 po podpisaniu umowy o dofinansowanie projektu. Koszty prowadzenia indywidualnego monitoringu przebiegu realizacji pożyczki u pożyczkobiorcy stanowią koszt kwalifikowalny w ramach kosztów zarządzania funduszem pożyczkowego (koszty przejazdów, delegacji itd.). Co do zasady, pożyczki niespłacane będą stawiane w stan natychmiastowej wykonalności, co wiązać się będzie z wypowiadaniem umowy pożyczkowej i żądaniem jej zwrotu wraz z naliczonymi odsetkami standardowymi. Standardowo, po wystąpieniu dwumiesięcznego opóźnienia w spłatach rat pożyczkowych, do pożyczkobiorcy wysyłane będzie ostateczne wezwanie do zapłaty. Po upływie kolejnego miesiąca (po trzech miesiącach niespłacania) umowa pożyczkowa będzie wypowiadana. Dopuszcza się przyjęcie innego rozwiązania, o ile wynika ono z praktyk działających już u Pośrednika Finansowego funduszy pożyczkowych. Jeśli w innych funduszach Pośrednika stosowane są inne (w tym dłuższe) terminy wypowiadania umowy, a ich skuteczność windykacyjna nie jest rażąco mniejsza niż przeciętnie dla funduszy pożyczkowych działających w Polsce, to możliwe jest dopasowanie systemu mo- PROGRAM OPERACYJNY KAPITAŁ LUDZKI Publikacja współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego I Podlaski Kongres Kobiet nitoringu regularności funduszu tworzonego w ramach Działania 6.2 PO KL do standardów już obowiązujących. Należy podkreślić, iż odstąpienie od zasad tu opisanych może nastąpić wyłącznie w procesie integrowania nowego narzędzia z narzędziami już działającymi u Pośrednika Finansowego. Departament Europejskiego Funduszu Społecznego Urzędu Marszałkowskiego Województwa Podlaskiego w Białymstoku ogłosił w dniu 18 czerwca 2012 r. konkurs, w wyniku którego mają być wybrani Pośrednicy Finansowi. Jest to konkurs otwarty. Alokacja na konkurs to 7.500.000 zł. Po dokonaniu wyboru lista Pośredników Finansowych będzie dostępna na stronie internetowej www.pokl.wrotapodlasia.pl. Osoby zainteresowane rozpoczęciem działalności gospodarczej zgłaszają się bezpośrednio do Pośredników Finansowych. I Podlaski Kongres Kobiet „BĄDŹMY RAZEM” – pod takim hasłem 22 czerwca odbył się I Podlaski Kongres Kobiet. Blisko 300 pań spotkało się na Wydziale Prawa Uniwersytetu w Białymstoku, aby przez cały dzień rozmawiać o problemach kobiet, a także uczestniczyć w bezpłatnych seminariach i warsztatach. Obrady można było również śledzić podczas transmisji online. Głównym organizatorem I Podlaskiego Kongresu Kobiet było Podlaskie Stowarzyszenie Właścicielek Firm. Partnerami byli: Concada Consulting, Departament Europejskiego Funduszu Społecznego Urzędu Marszałkowskiego Województwa Podlaskiego w Białymstoku pełniący w latach 2007-2013 funkcję Instytucji Pośredniczącej PO KL, Fundacja Business to Business (B2B), Izba Przemysłowo – Handlowa w Białymstoku, Klub Młodych Biznesmenów, Podlaska Fundacja Rozwoju Regionalnego, Podlaski Związek Pracodawców, Ruch Wspierania Kobiet, Stowarzyszenie Akademia plus 50, Wojewódzki Urząd Pracy w Białymstoku oraz Wydział Nauk o Zdrowiu Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku. – Kongres kobiet ma na celu uświadomienie nam kobietom, jaką jesteśmy wielką siłą, co możemy zrobić, czego oczekujemy, w jaki sposób możemy się dałej rozwijać. Chcemy przypomnieć kobietom, żeby się wspierały i motywować je do wspólnego działania. Taka pozytywna kobieca solidarność jest nam w codziennym życiu bardzo potrzebna – mówi o Kongresie jego inicjatorka, Danuta Kaszyńska z Podlaskiego Stowarzyszenia Właścicielek Firm. Inspiracją do stworzenia tego przedsięwzięcia był odbywający się w Warszawie Ogólnopolski Kongres Kobiet. Uczestniczące w nim panie z PSWF doszły do wniosku, że o kobiecych problemach można porozmawiać również w kontekście regionalnym. Tak narodził się pomysł organizacji Podlaskiego Kongresu Kobiet. Przygotowania trwały kilka miesięcy. Dość szybko okazało się, że taka inicjatywa jest bardzo potrzebna i udało się pozyskać partnerów, a także zachęcić kilkaset pań do tego, aby pojawiły się na Wydziale Prawa. A było warto. Pierwszą część kongresu wypełniły panele dyskusyjne. Pierwszy z nich, zatytułowany „Czy kobiety się wspierają” odbył się z udziałem prof. Barbary Kudryckiej – Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego, prof. Magdaleny Środy – członkini Rady Programowej Kongresu Kobiet, prof. Renaty Przygodzkiej – Zastępcy Prezydenta Miasta Białegostoku, insp. Ireny Doroszkiewicz – Komendanta Miejskiego Policji w Białymstoku oraz Danuty Kaszyńskiej. – Uważam, że kobiety na Podlasiu są wyjątkowe. Różne czynniki historyczne i kulturowe spowodowały, że było im tu zawsze trudniej, a poprzez to musiały wykazać się charakterem i umiejętnościami. Trzeba to docenić. Zdecydowanie są w tym regionie ważniejsze od mężczyzn. Dlatego bardzo się cieszę, że udało się zorganizować taki Kongres w Białymstoku. Nadszedł czas, abyśmy głośno zaczęły mówić o naszych sukcesach i abyśmy wreszcie uwierzyły w siebie – podkreśla prof. Barbara Kudrycka. – Kobiety muszą się organizować, bo przez setki lat były zamknięte w sferach prywatnych i nie utrzymywały takich kontaktów, które budowałyby społeczeństwo obywatelskie. Teraz mają wszystkie prawa, ale nie mają równych szans i możliwości. Jest wiele do nadrobienia. Celem takich spotkań jest budowanie więzi, wsparcia poprzez wymianę doświadczeń, tworzenie różnych związków, PROGRAM OPERACYJNY KAPITAŁ LUDZKI Publikacja współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego 11 I Podlaski Kongres Kobiet pomocy wzajemnej, biznesowej, przyjacielskiej. Wielka siła. Przypomnijmy sobie jak rodziła się „Solidarność”. Mniej chodziło o to, co się załatwi, a bardziej o to, że powstaje grupa, która może mieć siłę sprawczą. Kobiety powoli stają się taką siłą. I nie jest to budowanie żadnej „Rzeczpospolitej babskiej”, ale silnego społeczeństwa obywatelskiego – dodaje prof. Magdalena Środa. Cezary Cieślukowski – Członek Zarządu Województwa Podlaskiego: Jednym z założeń Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki jest promocja szeroko rozumianej równości szans, w tym równości płci oraz rozwiązań mających na celu ułatwienie godzenia życia zawodowego i rodzinnego/ prywatnego. Kobiety, zwłaszcza powracające na rynek pracy po przerwie związanej z urodzeniem i wychowaniem dzieci oraz zamieszkujące tereny wiejskie, są grupą szczególnie preferowaną w ramach wielu Działań PO KL. Panie, dzięki dofinansowaniu ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego, mogą ukończyć kursy, szkolenia, studia podyplomowe, które podniosą ich kwalifikacje czy otworzyć własną działalność gospodarczą, co zwiększy ich szanse na rynku pracy. Niezwykle ciekawy był również drugi panel zatytułowany „Kobiety pogranicza. Czy tożsamość kulturowa ułatwia współpracę czy utrudnia wspieranie się kobiet?”. Udział wzięły w nim Barbara Kuzub-Samosiuk – z zespołu Czeremszyna, Barbara Piekarska – ze Stowarzyszenia ABBA, Barbara Pawlic-Miśkiewicz – żona Muftiego RP oraz Anna Maruszeczko – znana i od lat zakochana w Podlasiu dziennikarka. Moderatorem tego panelu był Krzysztof Czyżewski z Fundacji Pogranicze. I Podlaski Kongres Kobiet to jednak nie tylko dyskusje. Na jego uczestniczki czekało jeszcze wiele innych atrakcji. Ogromną popularnością cieszyły się przygotowane warsztaty i seminaria. Poświęcone były one różnym zagadnieniom. Podczas warsztatu „Piszę bo umiem i chcę. Jak zacząć pisać?” można było dowie- 12 dzieć się jak rozpocząć przygodę z twórczością literacką, a w trakcie seminarium „Wieś – miejsce pracy, rozwoju i satysfakcji” przekonać się o tym, że również na wsi można odnieść sukces. Dużym zainteresowaniem cieszyły się również seminaria „iFirma – Twój pierwszy krok do eBiznesu”, „Zasady zdrowego stylu życia”, „Emerytura – koniec czy początek”, „Życie na moich warunkach”, a także przygotowane przez Wojewódzki Urząd Pracy seminarium „DNA sukcesu”. W trakcie Kongresu podsumowano i rozstrzygnięto również organizowany przez Podlaskie Stowarzyszenie Właścicielek Firm konkurs „Jestem pracodawcą. Dbam” zachęcającego przedsiębiorców do tego, aby wysyłali swoje pracownice na badania profilaktyczne. Spośród wszystkich zgłoszonych firm wybrano 10 laureatów. Tytuł „Odpowiedzialnego pracodawcy” zdobyły: Wojewódzki Urząd Pracy w Białymstoku, Miejsko-Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Surażu, Pierwszy Urząd Skarbowy w Białymstoku, Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska w Hajnówce, Centrum Implantologii i Stomatologii Estetycznej Czar Dent, Wodociągi Białostockie, Fundacja Forum Inicjatyw Rozwojowych, Nefretete SPA, Bank Pekao S. A. I/O Białystok oraz Tag s. j. Małgorzata Cemer, Albert Cemer. Zwieńczeniem I Podlaskiego Kongresu Kobiet była część artystyczna. Zgromadzone na auli panie mogły obejrzeć pokaz tańca flamenco oraz tańców hawajskich przygotowany przez Stowarzyszenie Akademia Plus 50. Entuzjastycznie został również przyjęty występ duetu Blacha i Kruk z grupy tanecznej Fair Play Crew, a także mini koncert Kasi Garłukiewicz z zespołu DeMorela. Podczas ostatniej piosenki przeprowadzono pokaz mody przygotowany przez Elwirę Horosz. – Jestem bardzo zadowolona, że udało nam się zorganizować ten Kongres. Było naprawdę warto. Widać jak bardzo duża jest potrzeba takich spotkań i rozmawiania o problemach kobiet. Cieszymy się, że panie są zadowolone z tego, co przygotowaliśmy. Mamy już pomysły na kolejny Kongres. Wkrótce rozpoczniemy do niego przygotowania. Wierzę, że II Podlaski Kongres Kobiet okaże się być jeszcze bardziej udany. Już teraz zachęcam wszystkie panie do tego, aby dzieliły się z nami swoimi uwagami, spostrzeżeniami i pomysłami. Zapraszamy je do współpracy. To nasze wspólne dzieło – dodaje Danuta Kaszyńska. Opracował: Konrad Sikora (Concada Consulting) Zdjęcia z Kongresu na okładce. PROGRAM OPERACYJNY KAPITAŁ LUDZKI Publikacja współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Społeczna odpowiedzialność przedsiębiorstw w kontekście Działania 7.4 PO KL Społeczna odpowiedzialność przedsiębiorstw w kontekście Działania 7.4 Niepełnosprawni na rynku pracy PO KL W ramach Komunikatu z roku 2006 zatytułowanego „Realizacja partnerstwa na rzecz wzrostu gospodarczego i zatrudnienia: uczynienie Europy liderem w zakresie odpowiedzialności społecznej przedsiębiorstw” Komisja Europejska ogłosiła wsparcie dla zainicjowania „Europejskiego sojuszu na rzecz społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw”, którego celem jest stworzenie z Europy lidera w zakresie odpowiedzialności społecznej przedsiębiorstw. Jak informuje wprowadzenie do tego dokumentu odpowiedzialność społeczna przedsiębiorstw (CSR – Corporate Social Responsibility, często zamiennie stosowane pojęcie – odpowiedzialny biznes) to koncepcja, zgodnie z którą przedsiębiorstwa dowolnie uwzględniają problematykę społeczną i ekologiczną w swojej działalności komercyjnej i stosunkach z zainteresowanymi stronami. W komunikacie z roku 2011 Komisja wskazuje nową definicję tego pojęcia jako odpowiedzialności przedsiębiorstw za wpływ ich działań na społeczeństwo. W ramach Komunikatu z roku 2006 założonych zostało szereg działań w zakresie m.in.: wspierania innowacji i przedsiębiorczości w zakresie zrównoważonych technologii, produktów i usług, które uwzględniają potrzeby społeczne; wspierania przedsiębiorstw w szczególności rozwoju MSP; poprawy i rozwijania umiejętności w celu zwiększenia szans zatrudnienia; poprawy warunków pracy; prowadzenia przez przedsiębiorstwa dzia- łalności w sposób odpowiedzialny społecznie i ekologicznie nie tylko w Unii Europejskiej, ale również poza jej granicami. Za tym stały cele polityczne, jak np.: • włączanie grup znajdujących się w niekorzystnej sytuacji do rynku pracy; • wzrost inwestycji w podnoszenie kwalifikacji, kształcenie ustawiczne i zwiększenie możliwości zatrudnienia; • lepsze osiągnięcia w zakresie innowacji, w szczególności w odniesieniu do innowacji służących rozwiązaniu problemów społecznych; • bardziej pozytywny wizerunek biznesu i przedsiębiorców w społeczeństwie; • poszanowanie europejskich wartości i norm w zakresie praw człowieka, ochrony środowiska i pracy; • ograniczenie ubóstwa. Należy podkreślić, że na poziomie Unii Europejskiej kwestie uwzględnienia elementów społecznych i środowiskowych w działaniach rynkowych były podejmowane już wcześniej, jak chociażby w Strategii Lizbońskiej. Założenia te mają swoje potwierdzenie także w unijnej strategii wzrostu Europa 2020. Główne obszary odpowiedzialności społecznej Prawa człowieka Praktyki związane z zatrudnieniem Uczciwe praktyki Zagadnienia operacyjne konsumenckie Środowisko Zaangażowanie społeczne i rozwój społeczności lokalnej Wg. schematycznego przeglądu Normy ISO 26000 PROGRAM OPERACYJNY KAPITAŁ LUDZKI Publikacja współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego 13 Społeczna odpowiedzialność przedsiębiorstw w kontekście Działania 7.4 PO KL Działania podejmowane przez Komisję Europejską są także odpowiedzią na rosnące od wielu lat zainteresowanie możliwościami rozwoju działalności w oparciu o innowacyjne podejście do CSR oraz coraz większe oczekiwania wobec społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw i odpowiedzialnych praktyk biznesowych w Europie, i w innych krajach na świecie. Odpowiedzią na te tendencje jest także opublikowanie w dniu 1 listopada 2010 r. normy ISO 26000 Guidance on social responsibility, mającej zastosowanie do wszystkich organizacji – publicznych, prywatnych oraz non-profit i w rzeczywistości nie ograniczającej się wyłącznie do społecznej odpowiedzialności biznesu (CSR). Wydawałoby się, że kwestie związane z CSR odnoszą się wyłącznie do dużych firm czy korporacji transnarodowych. Rzeczywiście korzystają one w dużym zakresie z szeregu wypracowanych instrumentów związanych ze zrównoważonym biznesem, co przyczynia się do wzrostu ich atrakcyjności i wiarygodności zarówno na rynku krajowym jak i międzynarodowym, nie tylko w oczach kontrahentów, konsumentów, ale także i pracowników. Firmy stosują szereg praktyk w tej dziedzinie: ogłaszają polityki w obszarze zrównoważonego rozwoju, przygotowują i wdrażają wewnętrzne kodeksy dobrych praktyk, prowadzone są kampanie społeczne, realizują inicjatywy branżowe, wolontariat pracowniczy, sponsoring wydarzeń kulturalnych, tworzenie kodeksów etycznych czy eko-znakowanie produktów. Podejmowane są zobowiązania na rzecz społeczności lokalnych i środowiska. Należy jednak pamiętać, że w realizacji strategii CSR ważne jest to, by przedsiębiorcy, wypracowując jak najwyższy zysk, ale z niego nie rezygnując, uwzględniali także aspekty społeczne i ekologiczne. W społecznie odpowiedzialnym biznesie o podjętych działaniach nie powinny decydować strategie PR, lecz świadomość przedsiębiorcy w zakresie istniejących w danej społeczności lokalnej problemów społecznych: bezrobocia, ubóstwa, nierównego dostępu do edukacji – czynników wpływających na zagrożenie wykluczeniem społecznym i możliwości ich rozwiązania poprzez zaangażowanie firmy. Zainteresowani tym tematem powinni sięgnąć po raport Forum Odpowiedzialnego Biznesu pt.: „Odpowiedzialny biznes w Polsce. Dobre praktyki 2011” prezentujący trendy i kierunki rozwoju CSR w Polsce czy też przegląd najważniejszych wydarzeń i kampanii poświęconych CSR. Powstał też dokument pt.: „Wizja zrównoważonego rozwoju dla polskiego biznesu 2050”, w którym przedstawiciele sektora prywatnego uczestniczący w jego budowie, zidentyfikowali sześć kluczowych obszarów tematycznych jako priorytetowych kierunków działań: kapitał społeczny, kapitał ludzki, zrównoważony rozwój infrastruktury, zasoby naturalne, zrównoważona energia, a także jakość państwa i instytucji. 14 Jak zauważają autorzy dokumentu „ Odpowiedzialny biznes w Polsce. Dobre praktyki 2011”, kwestie zrównoważonego rozwoju nabierają coraz większego znaczenia wobec kryzysu i zmian w procesach gospodarczych jakie wraz z nim nastąpiły. Promocja i upowszechnianie wiedzy w zakresie CSR to jedno z możliwych do wykorzystania narzędzi w zakresie podniesienia konkurencyjności przedsiębiorstw i dalej regionów, ale także w zakresie integracji społecznej osób zagrożonych wykluczeniem społecznym. Inicjatywy obszaru CSR w zakresie włączania tych osób na rynek pracy stają się powoli dobrą praktyką. Przykładem może być projekt, w ramach którego wspólnie z niepełnosprawnymi, poprzez przełamywanie barier i stereotypów, promuje się ideę zatrudnienia tych osób wśród klientów i partnerów przedsiębiorstwa. Podnoszone są również wewnętrzne standardy w obsłudze klientów – osób niepełnosprawnych. Społecznie odpowiedzialny biznes to także społecznie odpowiedzialne zamówienia publiczne i uwzględnianie kwestii społecznych i środowiskowych w procesie wyboru wykonawców. Zapisy Ustawy Prawo Zamówień Publicznych dopuszczają zastrzeżenie w ogłoszeniu o zamówieniu, „(…) że o udzielenie zamówienia mogą ubiegać się wyłącznie wykonawcy, u których ponad 50% zatrudnionych pracowników stanowią osoby niepełnosprawne w rozumieniu przepisów o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych lub właściwych przepisów państw członkowskich Unii Europejskiej lub Europejskiego Obszaru Gospodarczego”. Przewidziana jest także możliwość wskazania preferencji związanych z realizacją zamówienia w zakresie zatrudnienia określonych grup znajdujących się w niekorzystnej sytuacji na rynku pracy do realizacji zamówienia jak np.: osoby bezrobotne czy niepełnosprawne. Tutaj zainteresowanych odsyłam do Zaleceń Ministerstwa Rozwoju Regionalnego oraz Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych dotyczących stosowania klauzul społecznych w zamówieniach publicznych z października 2009 r., jak i do samego brzemienia Ustawy Prawo Zamówień Publicznych. W kontekście „potencjału” CSR w obszarze niwelowania problemu wykluczenia społecznego można również rozpatrywać kwestię zatrudnienia osób niepełnosprawnych. Program Operacyjny Kapitał Ludzki zakłada od 1 stycznia 2012 r. realizację nowego Działania 7.4 Niepełnosprawni na rynku pracy w ramach Priorytetu VII Promocja Integracji Społecznej. Celem Działania jest: Aktywizacja społeczno-zawodowa osób niepełnosprawnych i poprawa dostępu do zatrudnienia dla tych osób. Uczestnikami projektów są przede wszystkim osoby niepełnosprawne. Wsparciem można objąć także ich otoczenie w takim zakresie w jakim jest to niezbędne dla aktywizacji zawodowej i społecznej osób niepełnosprawnych. Realizacja projektów powinna opierać się na realizacji programów aktywizacji PROGRAM OPERACYJNY KAPITAŁ LUDZKI Publikacja współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Społeczna odpowiedzialność przedsiębiorstw w kontekście Działania 7.4 PO KL społeczno-zawodowej osób niepełnosprawnych, w ramach których dla każdego z uczestników przygotowywane i realizowane są indywidualne plany działania, opracowane w oparciu o analizę predyspozycji zawodowych danej osoby niepełnosprawnej, obejmujące co najmniej dwie formy wsparcia spośród następujących: • poradnictwo psychologiczne i psychospołeczne, prowadzące do integracji społecznej i zawodowej, • kursy i szkolenia umożliwiające nabycie, podniesienie lub zmianę kwalifikacji i kompetencji zawodowych oraz rozwijanie umiejętności i kompetencji społecznych, niezbędnych na rynku pracy, kowe wymagania w tym m.in. podjęcie zatrudnienia po zakończeniu udziału w projekcie przez minimum 20% uczestników projektu, jak również obowiązek realizacji w ramach projektu działań silnie prozatrudnieniowych jak np.: zatrudnienie wspomagane, obejmujące wsparciem osoby niepełnosprawne, staże i praktyki zawodowe, subsydiowane zatrudnienie, skierowanie do pracy w Zakładzie Aktywności Zawodowej. Bogdan Mantur – Zastępca Dyrektora Departamentu Europejskiego Funduszu Społecznego: • poradnictwo zawodowe, Program Operacyjny Kapitał • pośrednictwo pracy, Ludzki od 2007 roku wspie- • zatrudnienie wspomagane obejmujące wsparcie osoby niepełnosprawnej przez trenera pracy/ asystenta zawodowego u pracodawcy, ra osoby niepełnospraw- ne. Do końca 2011 roku • staże i praktyki zawodowe, działania te były ujmowane • subsydiowane zatrudnienie, we wszystkich Priorytetach • skierowanie do pracy w Zakładzie Aktywności Zawodowej i sfinansowanie kosztów zatrudnienia w ZAZ, PO KL, np. formułowano • usługi społeczne przezwyciężające indywidualne bariery w integracji społecznej i powrocie na rynek pracy, w tym usługi asystenta osobistego. Mogą być także realizowane działania o charakterze środowiskowym, w szczególności działania edukacyjne i integracyjne, mające na celu adaptację pracownika w środowisku pracy. Wsparcie przewidywane w ramach Działania 7.4. PO KL jest próbą rozwiązania problemu niskiego zatrudnienia wśród osób niepełnosprawnych. Z analizy przeprowadzonej przez Wojewódzki Urząd Pracy w Białymstoku wynika, iż grupą najbardziej dotkniętą bezrobociem są osoby niepełnosprawne, również młode, które w zdecydowanej większości pozostają poza rynkiem pracy. Aktywność zawodowa osób niepełnosprawnych jest najniższa, a problemy adaptacji zawodowej bardzo trudne do pokonania. Brak ofert pracy dostosowanych do potrzeb i możliwości osób niepełnosprawnych, bariery architektoniczne, utrudniony dostęp do kompleksowej rehabilitacji, szczególnie na obszarach wiejskich, jak również brak wiedzy o możliwości uzyskania wsparcia ze strony instytucji publicznych oraz organizacji pozarządowych, wpływa negatywnie na aktywność społeczno – zawodową tej grupy społecznej. W tym kontekście, w ramach ogłoszonego przez Urząd Marszałkowski Województwa Podlaskiego w Białymstoku w dniu 7 marca 2012 roku, konkursu na wnioski o dofinansowanie w ramach Działania 7.4 Niepełnosprawni na rynku pracy wprowadzono dodat- kryteria wyboru projektów preferujące działania skierowane do osób niepełnosprawnych. Jednakże w 2012 roku wprowadzono do Programu nowe Działanie 7.4. „Niepełnosprawni na rynku pracy” - skierowane jest w całości do osób niepełnosprawnych. Z pewnością projekty realizowane w ramach Działania 7.4. przyczynią się do niwelowania problemu niskiego zatrudnienia wśród osób niepełnosprawnych. Obecnie trwa również nabór wniosków o dofinansowanie z komponentem ponadnarodowym w ramach drugiego konkursu z Działania 7.4. PO KL. Tutaj szczególny nacisk kładziony jest na adaptowanie rozwiązań wypracowanych w innym kraju i/lub wypracowanie nowych rozwiązań w ramach realizowanego projektu związanych z aktywizacją społeczno-zawodową osób niepełnosprawnych i ich otoczenia. Warto podkreślić fakt, że Województwo Podlaskie spośród wszystkich województw Polski przewidziało na realizację tego Działania największą kwotę, bo aż 21 mln PLN. Przygotowanie: Małgorzata Kukor-Kołodko, kierownik Referatu Wdrażania Działań PO KL Wspierających Integrację Społeczną PROGRAM OPERACYJNY KAPITAŁ LUDZKI Publikacja współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego 15 Dobre praktyki EFS – Promocja Integracji Społecznej Dobre praktyki EFS – Promocja Integracji Społecznej Projekty „Droga do pracy”, „Centrum Aktywnego Pośrednictwa Pracy” oraz „Centrum Aktywnego Pośrednictwa Pracy II”, Stowarzyszenie Na Rzecz Rozwoju Ziemi Sokólskiej BARKA, Priorytet VII Promocja Integracji Społecznej, Poddziałanie 7.2.1 Aktywizacja zawodowa i społeczna osób zagrożonych wykluczeniem społecznym Stowarzyszenie Na Rzecz Rozwoju Ziemi Sokólskiej BARKA zrealizowało cykl projektów w ramach Priorytetu VII, Poddziałania 7.2.1 Aktywizacja zawodowa i społeczna osób zagrożonych wykluczeniem społecznym. Pierwszy z nich to „Droga do pracy” realizowany w okresie 4.01.2010 r. – 30.11.2010 r. Kolejne to „Centrum Aktywnego Pośrednictwa Pracy” realizowany od 1.10.2010 r. do 31.10.2011 r. oraz „Centrum Aktywnego Pośrednictwa Pracy II” realizowany w okresie 1.09.2011 r. – 31.12.2013 r. Główny cel i założenie projektów to wzrost poziomu aktywności społeczno – zawodowej oraz poprawa dostę- 16 pu do zatrudnienia osób zagrożonych wykluczeniem społecznym, zwłaszcza osób niepełnosprawnych oraz osób o niskich kwalifikacjach zawodowych. Projekty skierowane zostały do 135 osób z czego 90% stanowią osoby niepełnosprawne, które posiadają orzeczenie o niepełnosprawności w stopniu umiarkowanym lub znacznym, osoby niepełnosprawne intelektualnie w stopniu znacznym lub umiarkowanym. Pozostali uczestnicy projektów to osoby w wieku aktywności zawodowej, niezatrudnione, o niskich kwalifikacjach, niezarejestrowane w PUP. PROGRAM OPERACYJNY KAPITAŁ LUDZKI Publikacja współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Dobre praktyki EFS – Promocja Integracji Społecznej W ramach realizowanych projektów zastosowano szereg różnorodnych instrumentów mających na celu poprawę dostępu do zatrudnienia osób zagrożonych wykluczeniem społecznym, integrację ze społeczeństwem, wyeliminowanie przeszkód napotykanych przez te osoby i ich rodziny w procesie dostępu do praw i usług społecznych. Są to m.in.: • staże: - zawarcie umów z pracodawcami, na mocy których uczestnicy projektu odbywają staże zawodowe, a następnie uzyskają zatrudnienie. Łączna wartość projektów: 1.162.26,10 zł. Projekty realizowane na terenie powiatu sokólskiego. • diagnoza: - każdy uczestnik został zdiagnozowany przez zespół specjalistów (psychologa, lekarza neurologa, rehabilitanta, logopedę, doradcę zawodowego) celem ustalenia predyspozycji oraz możliwości wykonywania określonego zawodu; • poradnictwo psychologiczne i zawodowe: - indywidualne poradnictwo psychologa i doradcy zawodowego, opracowanie IPD, które są wykorzystane w kolejnych działaniach celem udzielenia optymalnego wsparcia dla każdego uczestnika projektu; • kursy i szkolenia: - z przedsiębiorczości, - komputerowe, - zawodowe: » florystyka, » krawiectwo, - warsztaty umiejętności pracowniczych: » ogrodnictwo, » rękodzieło ludowe, • rehabilitacja ruchowa i społeczno-medyczna: - indywidualne konsultacje psychologiczne, - indywidualna rehabilitacja mowy, - zajęcia w zakresie rehabilitacji ruchowej, • turnus rehabilitacyjny: A tak na temat projektów wypowiadają się przedstawiciele Beneficjenta: Nasza misja… Misją Stowarzyszenia na Rzecz Rozwoju Ziemi Sokólskiej BARKA było „wyciągnięcie ręki” do osób niepełnosprawnych, które są pełne obaw, wyizolowane ze społeczeństwa, mają zaniżoną samoocenę oraz trudności z integracją społeczną i zawodową. Pragnęliśmy uczestnikom naszych projektów udzielić wsparcia psychologiczno-terapeutycznego i zawodowego, które pozwoliłoby im w pełni korzystać z życia, „wyrwać się” z domu, uczyć się nowych umiejętności, poszukiwać pracy oraz nawiązać nowe znajomości i przyjaźnie. - w ramach wyjazdu na turnus uczestnicy projektu są objęci specjalistyczną opieką lekarską i rehabilitacyjną; • asystenci osób niepełnosprawnych: - zatrudnienie asystentów osób niepełnosprawnych – celem wsparcia i motywacji do aktywności uczestników projektu; • spotkania z lokalnymi pracodawcami: - celem poznania aspektów prawnych i dobrych praktyk w zakresie zatrudniania osób zagrożonych wykluczeniem społecznym; PROGRAM OPERACYJNY KAPITAŁ LUDZKI Publikacja współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego 17 Dobre praktyki EFS – Promocja Integracji Społecznej f) Turnus rehabilitacyjny – dwa tygodnie spędzone nad morzem, podczas których uczestnicy byli objęci specjalistyczną opieką lekarską i rehabilitacyjną oraz programem aktywizacji społecznej. g) Lokalna koalicja na rzecz osób niepełnosprawnych – kontynuacja nawiązanej w ramach realizacji poprzedniego projektu współpracy lokalnych instytucji na rzecz osób niepełnosprawnych. Nasz personel o pracy z osobami niepełnosprawnymi… Osoby współpracujące z osobami niepełnosprawnymi z miesiąca na miesiąc dostrzegały wzrost umiejętności i kompetencji społecznych i zawodowych podopiecznych. Uczestnicy projektu chętnie korzystali z różnorodnych zaproponowanych działań. Asystentki osób niepełnosprawnych zauważały ogromne zaangażowanie uczestników w trakcie zajęć z rehabilitacji ruchowej oraz warsztatów umiejętności pracowniczych. Trenerka muzyki i animatorka grupy były pod wrażeniem rywalizacji osób niepełnosprawnych w trakcie zawodów i konkursów organizowanych w ramach spotkań grupy wsparcia. Praca z osobami niepełnosprawnymi była dla personelu nowym doświadczeniem i dostarczała wiele zadowolenia, satysfakcji i pozytywnych emocji. Nasze sukcesy… Centrum Aktywnego Pośrednictwa Pracy w praktyce… Realizacja projektu opierała się na następujących działaniach: a) Indywidualne spotkania z doradcą zawodowym i psychologiem. b) Grupa wsparcia – uczestnicy cyklicznie brali udział w spotkaniach integracyjnych: wieczór andrzejkowy, spotkanie noworoczno-opłatkowe, wiosenne ognisko, wycieczka do filharmonii, wycieczka krajoznawcza po Podlasiu, hipoterapia i nordic walking, konferencja – podsumowanie projektu. Błędy… Nie dostrzegliśmy. Plany na przyszłość… c) Rehabilitacja ruchowa. d) Poszukiwanie zatrudnienia na otwartym rynku pracy – została opracowana broszura uświadamiająca pracodawcom zalety i korzyści wynikające z zatrudniania osób niepełnosprawnych, była prowadzona społeczna akcja informacyjna na ten temat w formie plakatów rozmieszczonych w mieście, zorganizowano szkolenie „Jak założyć spółdzielnię socjalną?”. e) Dzień Integracji Społecznej – w mieście została zorganizowana impreza masowa promująca równość szans osób niepełnosprawnych. 18 Ogromnym sukcesem jest fakt, iż do ostatnich zajęć uczestnicy chętnie brali udział we wszystkich spotkaniach, ponadto nawiązały się znajomości i przyjaźnie. Po zakończeniu projektu wiele osób utrzymuje telefoniczny kontakt z pracownikami i dzieli się radościami i troskami dnia codziennego. Do stowarzyszenia napływają pytania uczestników o możliwość udziału w kolejnych projektach. Sześcioro uczestników tego przedsięwzięcia nadal z nami współpracuje w ramach projektu realizowanego obecnie. Mając na uwadze naszą misję i zdobyte doświadczenia, napisaliśmy kolejny projekt, który otacza opieką osoby niepełnosprawne i jest nastawiony na poprawę ich dostępu do zatrudnienia. Uzyskał on przychylną opinię i od września 2011 r. realizujemy „Centrum Aktywnego Pośrednictwa Pracy II”, którego uczestnikami jest 6 osób z poprzedniego projektu. Przygotowanie: Małgorzata Kukor-Kołodko, kierownik Referatu Wdrażania Działań PO KL Wspierających Integrację Społeczną PROGRAM OPERACYJNY KAPITAŁ LUDZKI Publikacja współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Dobre praktyki EFS – Promocja Integracji Społecznej Projekt „Studium projektowania graficznego i multimediów”, Fundacja Pomocy Matematykom i Informatykom Niesprawnym Ruchowo, Priorytet VII Promocja Integracji Społecznej, Poddziałanie 7.2.1 Aktywizacja zawodowa i społeczna osób zagrożonych wykluczeniem społecznym Otaczający nas świat to świat obrazów. Komunikacja wizualna staje się jednym z najważniejszych obszarów biznesu, a zapotrzebowanie na projektantów grafiki stale rośnie. Za kilkanaście miesięcy podlaski rynek pracy wzbogaci się o profesjonalnych, kreatywnych adeptów tej sztuki – uczestników projektu „Studium projektowania graficznego i multimediów” realizowanego przez Fundację Pomocy Matematykom i Informatykom Niesprawnym Ruchowo ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego. Fundacja Pomocy Matematykom i Informatykom Niesprawnym Ruchowo (http://fpmiinr.org.pl) od ponad 22 lat wspiera osoby niepełnosprawne w aktywizacji społecznej i zawodowej poprzez bezpłatne szkolenia specjalistyczne, doradztwo zawodowe i prawne oraz pośrednictwo pracy. Do przekraczania barier, które ograniczają rozwój osób niepełnosprawnych, wykorzystuje najnowsze technologie. Realizowany przez białostocki oddział Fundacji projekt „Studium projektowania graficznego i multimediów” idealnie wpisuje się w innowacyjne działania Fundacji wielokrotnie nagradzane – m.in. przez Komisją Europejską. Projektant grafiki ma kilka ścieżek zawodowych do wyboru. Może pracować w domu – we własnej pracowni, agencji reklamowej, wydawnictwach, firmach poligraficznych, studiach projektowych, w dużych koncernach utrzymujących swoje własne działy projektowe i małych firmach. Dzięki elastyczności zatrudnienia i wykorzystaniu narzędzi komputerowych praca w zawodzie projektanta grafiki i multimediów daje szerokie możliwości zatrudnienia osobom z ograniczoną mobilnością i sprawnością w komunikacji. To szansa szczególnie dla osób niepełnosprawnych zamieszkujących w mniejszych miejscowościach i na terenach wiejskich, gdzie rynek pracy zawęża perspektywy ich rozwoju. Proces rekrutacji uczestników/uczestniczek projektu trwał ponad dwa miesiące. Test praktyczny z zakresu umiejętności obsługi komputera i oprogramowania graficznego, zadania sprawdzające uzdolnienia plastyczne i kreatywność, rozmowa mająca pozwolić na ocenę motywacji i gotowości do wykonywania nowego zawodu – taką drogę musieli przejść kandydaci. Zgłosiło się ponad 40 osób niepełnosprawnych z całego województwa podlaskiego, nieaktywnych zawodowo, ale PROGRAM OPERACYJNY KAPITAŁ LUDZKI Publikacja współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego 19 Dobre praktyki EFS – Promocja Integracji Społecznej lometrów od siedziby zleceniodawcy. Czas pracy jest nienormowany, stąd ważna jest umiejętność jego organizacji. Tego uczą się uczestnicy podczas zajęć poświęconych prawnym i praktycznym aspektom telepracy. wysoce zmotywowanych do zmiany tego stanu rzeczy. Od marca 2012 roku wybrana dwudziestka najlepszych kandydatów poznaje praktyczne tajniki zawodu projektanta podczas zajęć stacjonarnych, które odbywają się w centrum Białegostoku, jak i w formie zdalnej. „Naszym celem jest wykształcenie grona fachowców od komunikacji wizualnej, gotowych do podejmowania decyzji dotyczących formy i treści swoich przyszłych projektów graficznych, którzy po ukończeniu szkolenia będą mogli podjąć twórczą i samodzielną pracę w reklamie czy w mediach” – wyjaśnia Magdalena Bobrowska, asystentka koordynatora projektu. „Ponadto chcemy, aby uczestnicy zdobywali nowy zawód w jak najbardziej sprzyjających warunkach: zapewniliśmy im nowy sprzęt komputerowy z oprogramowaniem Adobe Design, do którego mają dostęp również na swoich komputerach, nawiązaliśmy współpracę z wykładowcami, dostosowaliśmy rozkład zajęć do możliwości uczestników, gwarantujemy zwrot kosztów dojazdu oraz wyżywienie”. Szkolenie ma unikatowy i wyjątkowy charakter w skali regionu. „Dostępność tego typu szkoleń w naszym regionie albo jest zbyt mała, albo wiąże się z wysokimi kosztami, co sprawia, że wiele osób – sprawnych, jak i niepełnosprawnych – nie jest w stanie w nich uczestniczyć” – zauważa jeden z kursantów, Michał Szyszkiewicz. „Najczęstsze ograniczenia to odległość miejsca szkolenia od miejsca zamieszkania i trudności z dojazdem, godziny zajęć, bariery architektoniczne, jak i wykluczenie społeczne niektórych osób niepełnosprawnych”. Wszyscy kursanci zgodnie podkreślają też atrakcyjność przedmiotów nauczania, które obejmują m.in. kompozycję, typografię, podstawy przekazu wizualnego czy fotografię i profesjonalne przygotowanie prowadzących zajęcia. „Nie przekazują nam tylko teoretycznej wiedzy, ale dzielą się własnymi doświadczeniami z pracy z oprogramowaniem i klientem, dając praktyczne wskazówki gotowe do zastosowania w przyszłych, samodzielnych działaniach” – podkreśla Grzegorz Gudel, uczestnik projektu. Praca grafika, mimo wielu kontaktów z ludźmi, ma charakter indywidualny. Projekty powstają częstokroć w zaciszu pracowni, przy komputerze, nieraz setki ki- 20 Jak zdobywać klientów? Jak ubiegać się o pracę i jak współpracować – czyli: jak postępować, by jako projektant odnieść sukces nie tylko artystyczny? Pracownik zajmujący się projektowaniem graficznym powinien cechować się umiejętnością pracy w zespole, sumiennością, kreatywnością i dobrą komunikacją interpersonalną. Nad tymi umiejętnościami kursanci pracują w trakcie warsztatów psychoedukacyjnych prowadzonych przez doradców zawodowych i psychologów. Najważniejszy jednak pozostaje zapał do pracy i niesłabnąca motywacja. W tym zakresie pomaga wsparcie indywidualnego mentora i przepracowanie niektórych problemów podczas spotkań grupy wsparcia. Bogdan Suprun, pracownik Wydziału Architektury Politechniki Białostockiej prowadzący zajęcia, podkreśla jednak duże zaangażowanie i determinację uczestników. W przeciwieństwie do wielu studentów, z którymi spotyka się na uczelni, uczestnicy projektu znają swój cel i konsekwentnie go realizują. Dla większości z nich kurs stanowi szansę na zdobycie kwalifikacji, które mają wyznaczyć kierunek przyszłej kariery. „Motywem podjęcia decyzji o udziale w szkoleniu było oczywiście dążenie do nabycia cennych umiejętności – i fakt, że jest to bezpłatne” – przyznaje Michał Szyszkiewicz, uczestnik projektu. „Współpracuję z lokalną gazetą i trochę fotografuję, toteż umiejętność łamania tekstu, obróbki grafiki i fotografii znacząco podniosą moje kwalifikacje i dadzą mi szanse na znalezienie zatrudnienia. Chcę w przyszłości dalej pisać do gazety i robić zdjęcia, ale już zawodowo”. Dla Kamila Iwanowicza, studenta Politechniki Białostockiej i Wyższej Szkoły Administracji Publicznej oraz uczestnika projektu, szkolenie to możliwość zwiększenia swoich szans na zatrudnienie. „Rynek pracy w naszym regionie rządzi się specyficznymi prawami. Jest szczególnie trudny i wymaga elastyczności. Po ukończeniu Studium będę szukał pracy w zawodzie grafika”. Fundacja planuje dodatkowo wesprzeć 16 uczestników kursu, którzy wykażą się największym zaangażowaniem na zajęciach i osiągną najlepsze wyniki. Odbędą oni płatny staż u wybranego pracodawcy. Dla wielu uczestników projekt ten to „nowy start na rynku pracy” oraz szansa na „zaprojektowanie swojej kariery i przyszłości”. Okres realizacji projektu: 1.09.2011 r. – 28.02.2014 r. Kwota dofinansowania to 874.260, 00 zł. Przygotowanie: Anna Drabarz, Fundacja Pomocy Matematykom i Informatykom Niesprawnym Ruchowo PROGRAM OPERACYJNY KAPITAŁ LUDZKI Publikacja współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Dobre praktyki EFS – Promocja Integracji Społecznej Projekt „Utworzenie Zakładu Aktywności Zawodowej w Zambrowie”, Krajowy Ruch Ekologiczno-Społeczny, Priorytet VII Promocja Integracji Społecznej, Poddziałanie 7.2.1 Aktywizacja zawodowa i społeczna osób zagrożonych wykluczeniem społecznym Krajowy Ruch Ekologiczno-Społeczny w okresie 2.11.2010 r. – 30.06.2012 r. realizował projekt pt.: „Utworzenie Zakładu Aktywności Zawodowej w Zambrowie”. Projekt realizowany był w ramach Priorytetu VII Promocja Integracji Społecznej PO KL, Poddziałania 7.2.1 Aktywizacja zawodowa i społeczna osób zagrożonych wykluczeniem społecznym. Obszar realizacji projektu to powiat zambrowski. Celem projektu była aktywizacja społeczno-zawodowa 12 osób niepełnosprawnych poprzez pracę w Zakładzie Aktywności Zawodowej (ZAZ) zgodnie z przepisami z ustawy z dnia 27.08.1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych i Rozporządzeniem MIPS z dnia 14.12.2007 r. w sprawie ZAZ. Wsparciem w ramach projektu zostało objętych 12 niezatrudnionych osób, w tym zarejestrowane jako bezrobotne lub poszukujące pracy, z czego 100% stanowiły osoby niepełnosprawne, które posiadały orzeczenie o niepełnosprawności w stopniu umiarkowanym lub znacznym, z następującymi schorzeniami: 02-P choroba psychiczna (w tym depresja), 04-O choroba wzroku, 05-R narząd ruchu, 07-S choroba krążenia, 08-T choroby układu pokarmowego, 11-I choroby inne. Krajowy Ruch Ekologiczno-Społeczny posiada duże doświadczenie i znajomość środowiska osób niepełnosprawnych. Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom osób niepełnosprawnych, które często nie mają szans na rynku pracy, zdecydował o uruchomieniu Zakładu Aktywności Zawodowej. PROGRAM OPERACYJNY KAPITAŁ LUDZKI Publikacja współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego 21 Dobre praktyki EFS – Promocja Integracji Społecznej ZAZ prowadzi działalność gospodarczą w zakresie zbiórki, segregacji i sprzedaży odpadów opakowaniowych (w oparciu o rozwiązania technologiczne i organizacyjne sprawdzone w innych sortowniach odpadów podobnej wielkości). Praca zatrudnionych osób niepełnosprawnych polega na odbieraniu odpadów opakowaniowych od lokalnych przedsiębiorstw, ich segregacji na frakcje: papier, szkło, tworzywa sztuczne oraz metale. W kolejnym etapie, tak wyselekcjonowane odpady są kompaktowane prasą belującą i odsprzedawane firmom zajmującym się recyklingiem. Segregacja odbywa się na linii sortowniczej. Wybór profilu działalności ZAZ związany jest z doświadczeniem personelu projektu w sektorze ochrony środowiska, a także wymaganiami Unii Europejskiej, które nakazują Polsce zwiększenie strumienia odpadów poddawanych recyklingowi ponad trzykrotnie. Głównym zadaniem ZAZ nie jest prowadzenie działalności zawodowej, a rehabilitacja społeczno-zawodowa. Zakłada się, iż osoby niepełnosprawne po przepracowaniu kilku miesięcy w ZAZ będą przygotowane do podjęcia zatrudnienia na otwartym rynku pracy. Główne działania realizowane w ramach projektu to: 1. Utworzenie ZAZ: • wyszukanie oraz wynajem pomieszczeń, w których ZAZ będzie funkcjonował, • zakup wyposażenia pomieszczeń, • zakup maszyn i urządzeń do prowadzenia zbiórki oraz segregacji odpadów opakowaniowych, • rekrutacja i zatrudnienie personelu ZAZ. 2. Rekrutacja osób niepełnosprawnych. 3. Realizacja indywidualnych programów przysposobienia społeczno-zawodowego (IPPSZ): a) nabycie wiadomości i umiejętności niezbędnych do wykonywania pracy na terenie ZAZ, b) rozwijanie umiejętności praktycznych, A tak o projekcie wypowiadają się przedstawiciele Beneficjenta: c) kształtowanie umiejętności niezbędnych w pracy zawodowej, Nasza misja… d) wyrobienie zaradności życiowej, e) kształtowanie umiejętności społecznych, f) świadome dbanie o stan zdrowia, g) usprawnienie ruchowe, h) przygotowanie do podjęcia zatrudnienia na otwartym rynku pracy, i) pobudzanie aktywności społecznej, j) pobudzanie aktywności kulturalnej. Kwota dofinansowania: 535 026,00 zł 22 Projekt utworzenia Zakładu Aktywności Zawodowej KRES w Zambrowie jest realizowany od listopada 2010 roku. Stanowi on kontynuację podejmowanych od 2008 roku działań Stowarzyszenia Krajowy Ruch Ekologiczno – Społeczny w obszarze tworzenia tzw. zielonych miejsc pracy dla osób niepełnosprawnych, zagrożonych w sposób szczególny wykluczeniem społecznym. Personel ZAZ ma w nim uzyskać umiejętności pozwalające na znalezienie zatrudnienia na otwartym rynku pracy. Założenia projektu były proste – utworzyć zakład, który będzie zatrudniał pracowników o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności (w tym osoby PROGRAM OPERACYJNY KAPITAŁ LUDZKI Publikacja współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Dobre praktyki EFS – Promocja Integracji Społecznej chore psychicznie) do wykonywania prostych i nieuciążliwych prac w zakresie przygotowania tzw. odpadów opakowaniowych do procesów recyklingu i odzysku. Jednocześnie będzie im oferował opiekę i szkolenia. Programu wsparcia każda z osób może skorzystać z rehabilitacji fizycznej oraz wsparcia psychologa. Dodatkowo organizowane są szkolenia z zakresu aktywnego poszukiwania pracy oraz szeroko rozumianej zmiany osobistej, samooceny czy budowania celów. ZAZ Zambrów w praktyce… Na wstępie warto wyjaśnić, że owe „odpady opakowaniowe” mają mało wspólnego z tym, co powszechnie wyobrażamy sobie jako odpady, czyli zawartością naszych domowych śmietników. Podopieczni KRES-u pracują przy makulaturze i różnych foliach opakowaniowych wytwarzanych przez firmy z terenu Zambrowa. Są one praktycznie pozbawione zanieczyszczeń organicznych, czyli, krótko mówiąc, nie śmierdzą i nie gniją. Dzięki temu praca w tym zakładzie nie jest uciążliwa czy też szkodliwa dla zdrowia. Przygotowane do odzysku i recyklingu odpady są następnie sprzedawane firmom zajmującym się recyklingiem, zapewniając środki finansowe niezbędne do funkcjonowania zakładu. Proces powstawania zakładu – adaptacji starej hali produkcyjnej, zakupu sprzętu, uzyskiwania niezbędnych decyzji administracyjnych – trwał ponad 12 miesięcy. W 2011 roku zatrudniliśmy do naszego zakładu 12 osób (dodatkowo zatrudniany jest personel administracyjny zakładu w liczbie 5 osób). Uczestniczyły one w szkoleniach ogólnych i stanowiskowych. Od bieżącego roku odbieramy już z terenu miasta Zambrów odpady i powoli przyzwyczajamy naszych podopiecznych do stanu, jakim jest praca. Dla ludzi, którzy w niektórych przypadkach de facto nigdy w życiu nie pracowali, a mówimy o osobach w wieku 40+, jest to nie lada wyzwanie: punktualność, wykonywanie poleceń służbowych, praca fizyczna, szkolenia. Biorąc pod uwagę ograniczone możliwości psycho-fizyczne naszych pracowników, musimy przyznać, że bez systemu dofinansowań z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, ten zakład nie będzie w stanie zarobić na swoje utrzymanie. Wyjaśnienie tego faktu jest proste: wstępnie zweryfikowana przez nas wydajność pracy naszych podopiecznych to aktualnie niespełna 20-25% możliwości osoby pełnosprawnej. Sądzimy, że wskutek uczestnictwa w Zakładzie Aktywności Zawodowej ta efektywność wzrośnie do ok. 45-50%, który to próg uznajemy za wystarczający do ulokowania osoby niepełnosprawnej na otwartym rynku pracy (w zwykłych przedsiębiorstwach). Taki wzrost jest możliwy, bo nasi pracownicy objęci są Indywidualnym Programem Przysposobienia Społeczno-Zawodowego. Jego celem jest przygotowanie pracowników do pracy na otwartym rynku pracy. W ramach Nasz personel o pracy w ZAZ… • Ignacy: „Dzięki pracy nie czuję się już gorszy od innych ludzi, a dzięki zarobionym pieniądzom nie jestem ciężarem dla mojej rodziny…” • Elżbieta: „Nie pracowałam od 10 lat i straciłam już nadzieję, że kiedykolwiek uda mi się znaleźć pracę…” Nasze sukcesy… Na plus możemy sobie zapisać to, że ten zakład w ogóle powstał. Nie miejsce tu i czas na opisywanie wszystkich perypetii wynikłych w trakcie tego procesu. Pozytywnym rezultatem projektu jest to, że w sumie pracę znalazło dotychczas 15 osób bezrobotnych i nieaktywnych zawodowo. Docelowo będzie ich nawet 20. Co więcej, dwie osoby udało nam się już ulokować na otwartym rynku pracy. Błędy… Podstawowa porażka to zbyt długi okres powstawania zakładu. Nasze założenia z etapu konstruowania projektu były zbyt optymistyczne, jak na nasze skromne możliwości. Ważne jest jednak to, że nasza mini sortownia w końcu działa „pełną parą”. Czekamy tylko na decyzję o nadaniu statusu zakładu aktywności zawodowej i wówczas będziemy mogli ogłosić końcowy sukces – „mission accomplished”. Plany na przyszłość… Przede wszystkim zakładamy dalszy rozwój infrastruktury zakładu w Zambrowie – poprawę warunków pracy personelu (m.in. wymiana świetlików w hali produkcyjnej, dosprzętowienie zakładu). Liczymy, że już w 2012 roku będzie możliwe zwiększenie poziomu zbiórki odpadów opakowaniowych, które przełoży się na zwiększenie obsady ZAZ. Gdy już potwierdzimy prawidłowość przyjętego przez nas modelu przedsiębiorstwa społecznego, na pewno zaczniemy się rozglądać za kolejną potrzebującą takiej inicjatywy miejscowością. Już dziś analizujemy kilka lokalizacji na „ścianie wschodniej” Polski, w których podobne zakłady mogłyby powstać. Przygotowanie: Małgorzata Kukor-Kołodko, kierownik Referatu Wdrażania Działań PO KL Wspierających Integrację Społeczną PROGRAM OPERACYJNY KAPITAŁ LUDZKI Publikacja współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego 23 Zmiany w dokumentach dotyczących realizacji Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki Zmiany w dokumentach dotyczących realizacji Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki Konsultacje zmian w Priorytecie III Szczegółowego Opisu Priorytetów Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki zasady efektywnego zarządzania finansami, wykorzy- Do 4 czerwca 2012 r. trwały konsultacje projektu Szcze- nego, jak również tematykę zasady konkurencyjności gółowego Opisu Priorytetów Programu Kapitał Ludzki, oraz rozliczania kosztów osobowych w projekcie. w części dotyczącej Priorytetu III Wysoka jakość syste- W celu zapewnienia właściwego stosowania zapisów mu oświaty. Zakres zmian Szczegółowego Opisu Prio- FAQ, przy każdej z odpowiedzi zamieszczono informa- rytetów Programu Kapitał Ludzki obejmuje: cję o okresie jej obowiązywania. stania oszczędności powstałych w wyniku przeprowadzenia postępowania o udzielenie zamówienia publicz- • wprowadzenie nowych typów operacji odnoszą- Informacje zawarte w dokumencie są ogólnymi inter- cych się do partnerskiej współpracy społecznych pretacjami Instytucji Zarządzającej PO KL, które nie organów w systemie oświaty oraz międzynarodo- uwzględniają specyficznych uwarunkowań poszczegól- wej wymiany doświadczeń uczniów i nauczycieli, nych projektów realizowanych w ramach PO KL. • zmianę trybu realizacji projektów w zakresie wspomagania rozwoju szkół, • dodatkowe modyfikacje o charakterze porządkowym i doprecyzowującym, wynikające z dotychczasowej praktyki wdrażania PO KL. Aktualizacja dokumentu FAQ w zakresie kwalifikowalności wydatków ponoszonych w ramach projektów Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki Konsultacje propozycji zmian do Wytycznych Ministra Rozwoju Regionalnego w zakresie wdrażania projektów innowacyjnych i współpracy ponadnarodowej w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki Do 12 lipca 2012 r. trwały konsultacje propozycji zmian do Wytycznych Ministra Rozwoju Regionalnego w zakresie wdrażania projektów innowacyjnych i współpra- Instytucja Zarządzająca Programem Kapitał Ludzki zak- cy ponadnarodowej w ramach Programu Operacyjnego tualizowała dokument pt. „FAQ w zakresie kwalifiko- Kapitał Ludzki. Nowelizacja Wytycznych spowodowana walności wydatków ponoszonych w ramach projektów jest koniecznością uwzględnienia możliwości finanso- PO KL”. Stanowi on zestaw odpowiedzi, przygotowa- wania projektów Programu Uczenie się przez całe ży- nych na podstawie najczęściej kierowanych do Insty- cie (Lifelong Learning Programme – LLP) w ramach tucji Zarządzającej pytań dotyczących interpretacji za- Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki i ich wdrażania pisów Wytycznych w zakresie kwalifikowania wydatków jako projekty współpracy ponadnarodowej. w ramach PO KL. Pozostałe zmiany mają charakter techniczny. Usunięto W ramach aktualizacji, do dokumentu włączono ko- zapisy w zakresie funkcjonowania sekretariatów sieci te- munikaty i stanowiska dotyczące kwestii kwalifikowal- matycznych jako zewnętrznych podmiotów z uwagi na ności, które ukazywały się na stronie www.efs.gov.pl konieczność przyjęcia innego rozwiązania pozwalające- jako odrębne dokumenty, niebędące częścią poprzed- go na realizację działań sieci na poziomie regionalnym. niej wersji FAQ (w tym, stanowiska IZ PO KL w zakre- Ponadto, zaktualizowano listę tematów dla projektów in- sie zatrudniania i wynagradzania personelu projektu). nowacyjnych, która zgodnie z Wytycznymi wymaga mo- Ponadto, został on poszerzony m.in. o kwestie: projek- dyfikacji co 2 lata, i podlegała już wcześniejszym konsul- tów partnerskich, kosztów bezpośrednich rozliczanych tacjom oraz zatwierdzeniu przez Komitet Monitorujący ryczałtem (stawek jednostkowych, kwot ryczałtowych), Program Operacyjny Kapitał Ludzki. 24 PROGRAM OPERACYJNY KAPITAŁ LUDZKI Publikacja współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego FAQ – Najczęściej zadawane pytania FAQ – Najczęściej zadawane pytania Gdzie powinna być umiejscowiona księgowość i rozliczanie projektu realizowanego w ramach Priorytetu IX Rozwój wykształcenia i kompetencji w regionach? Czy musi to być w obrębie organu prowadzącego czy może być w szkole? miętać o tym, że udział partnera musi być adekwatny do merytorycznej wartości projektu. W przypadku, gdy parterem w projekcie jest szkoła, lub inna organizacja, nie ma przeciwwskazań do uczestnictwa pracowników danej instytucji w projekcie. Nie ma jednoznacznych wytycznych dotyczących po- niem projektu zajmą się osoby zatrudnione w szkole, Jakie są możliwości finansowania z PO KL szkoleń podnoszących kwalifikacje pracowników pogotowia (personel medyczny). Chodzi np. o kształcenie zawodowe pielęgniarek, studia podyplomowe itp. aby móc uznać te wydatki za kwalifikowanie, należy W ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki, w części opisowej wniosku (np. pkt. 3.3, 3.7) wskazać w Priorytecie II Rozwój zasobów ludzkich i potencja- szkołę jako realizatora projektu. łu adaptacyjnego przedsiębiorstw oraz poprawa sta- wyższej kwestii, zatem wszystko zależy od potencjału kadrowego, jakim dysponuje Wnioskodawca. Przy czym należy pamiętać, iż w przypadku, gdy rozlicza- nu zdrowia osób pracujących, w ramach Działania 2.3 Jak wyglądają przepływy finansowe w projekcie? Czy środki od Instytucji Pośredniczącej otrzyma tylko lider i ma przekazać je partnerowi, czy zarówno lider jak i partner? we kadr medycznych przewidziano następujące formy Środki od Instytucji Pośredniczącej na realizację pro- wsparcia skierowane tylko do kadr medycznych: Wzmocnienie potencjału zdrowia osób pracujących oraz poprawa jakości funkcjonowania systemu ochrony zdrowia, w Poddziałaniu 2.3.2 Doskonalenie zawodo- jektu otrzymuje lider projektu. Partnerzy mają jednak • kształcenie w ramach procesu specjalizacji leka- obowiązek posiadania wyodrębnionego konta na rzecz rzy deficytowych specjalności, tj. onkologii, kar- projektu. W związku z tym, lider po otrzymaniu transzy diologii, medycyny pracy; zaliczki, każdorazowo przekazuje wyliczoną kwotę Partnerom (jeżeli w projekcie przyjęto, że lider przekazuje • kształcenie lekarzy w tematyce związanej ze zaliczki partnerom) i to oni sami ponoszą swoje wydat- schorzeniami będącymi przyczyną opuszczania ki. Kwestie przepływów finansowych i rozliczeń partne- rynku pracy przez osoby w wieku produkcyjnym rów w projekcie powinny być uregulowane w umowie oraz tematyką związaną ze starzeniem się społe- partnerskiej. czeństwa; • kształcenie zawodowe pielęgniarek i położnych, Czy odbiorcy projektu mogą być również jego partnerami, np. jeśli Wnioskodawca planuje przeszkolić nauczycieli na terenach wiejskich – czy partnerami w projekcie mogą być szkoły, z których będą rekrutować się nauczyciele? w szczególności w ramach studiów pomostowych; • kształcenie przedstawicieli innych zawodów medycznych w tematyce związanej ze schorzeniami Zgodnie z Wytycznymi w zakresie kwalifikowania wy- będącymi przyczyną opuszczania rynku pracy datków w ramach PO KL partnerem w projekcie jest in- przez osoby w wieku produkcyjnym oraz tema- stytucja wymieniona w zatwierdzonym wniosku o dofi- tyce związanej ze starzeniem się społeczeństwa. nansowanie projektu, uczestnicząca w jego realizacji, Projekty w ramach wspomnianego Poddziałania są re- wnosząca do projektu zasoby ludzkie, organizacyjne, alizowane na poziomie centralnym w trybie systemo- techniczne bądź finansowe, realizująca projekt wspól- wym. Beneficjentem (projektodawcą), czyli instytucją nie z beneficjentem i innymi partnerami na warunkach realizującą powyższe formy wsparcia są: Centrum Me- określonych w umowie z beneficjentem. Należy też pa- dyczne Kształcenia Podyplomowego w zakresie procePROGRAM OPERACYJNY KAPITAŁ LUDZKI Publikacja współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego 25 FAQ – Najczęściej zadawane pytania su specjalizacyjnego lekarzy deficytowych specjalności oraz kształcenia podyplomowego przedstawicieli innych zawodów medycznych oraz Minister właściwy ds. zdrowia i Centrum Kształcenia Podyplomowego Pielęgniarek i Położnych w zakresie kształcenia zawodowego pielęgniarek i położnych. Tam należy szukać wszelkich • bezdomności, • bezrobocia, • niepełnosprawności, • długotrwałej lub ciężkiej choroby, informacji dotyczących szczegółowych zasad i proce- • przemocy w rodzinie, dur realizacji projektu. • potrzeby ochrony macierzyństwa lub wielodziet- Natomiast w ramach komponentu regionalnego PO KL ności, pracownicy ZOZ, jako osoby pracujące, zatrudnione na • bezradności w sprawach opiekuńczo-wycho- podstawie umowy o pracę lub umów cywilnoprawnych, wawczych i prowadzenia gospodarstwa domo- mogą korzystać ze szkoleń organizowanych przez pod- wego, zwłaszcza w rodzinach niepełnych lub mioty, które realizują projekt szkoleniowy trzeciego typu wielodzietnych, w Poddziałaniu 8.1.1 Wspieranie rozwoju kwalifikacji zawodowych i doradztwo dla przedsiębiorstw w ramach Działania 8.1 Rozwój pracowników i przedsiębiorstw w regionie w Priorytecie VIII Regionalne kadry gospodarki. W województwie podlaskim Działanie 8.1 wdraża Wojewódzki Urząd Pracy w Białymstoku. • braku umiejętności w przystosowaniu do życia młodzieży opuszczającej całodobowe placówki opiekuńczo-wychowawcze, • trudności w integracji cudzoziemców, którzy uzyskali w Rzeczypospolitej Polskiej status uchodźcy lub ochronę uzupełniającą, Czy Projektodawca może występować w tym samym projekcie zarówno jako jego koordynator, jak i doradca zawodowy; • trudności w przystosowaniu do życia po zwolnie- Projektodawca może jednocześnie występować w pro- • alkoholizmu lub narkomanii, jekcie zarówno jako jego koordynator, jak i dorad- • zdarzenia losowego i sytuacji kryzysowej, klęski niu z zakładu karnego, ca zawodowy. Jednakże, w celu wyeliminowania jed- żywiołowej lub ekologicznej. noczesnego wykonywania przez jedną osobę zadań i czynności w ramach różnych stanowisk pracy w tym Co to jest reguła proporcjonalności? samym czasie, należy dokładnie określić zakres obo- Reguła proporcjonalności dotyczy rozliczenia projek- wiązków oraz wymiar czasu pracy, zarówno dla koordynatora, jak i doradcy zawodowego. Ponadto, w przypadku świadczenia usług z zakresu doradztwa zawodowego, należy wykazać niezbędne kwalifikacje osoby przewidzianej do ich pełnienia. tu pod względem finansowym w zależności od stopnia osiągnięcia założeń merytorycznych określonych we wniosku o dofinansowanie projektu. W związku z powyższym: • w przypadku niespełnienia kryterium dostępu Czy uczestnicy projektów w Poddziałaniu 7.2.1 Aktywizacja zawodowa i społeczna osób zagrożonych wykluczeniem społecznym muszą być klientami ośrodków pomocy społecznej? w ramach projektu – właściwa Instytucja Pośred- Uczestnicy projektów w Poddziałaniu 7.2.1 nie muszą kwalifikowalne; nicząca/Instytucja Pośrednicząca II stopnia będąca stroną umowy uznaje wszystkie wydatki dotychczas rozliczone w ramach projektu za nie- być klientami ośrodków pomocy społecznej. Uczest- • w przypadku niespełnienia kryterium strategicz- nikiem projektu może być każda osoba niezatrudnio- nego w ramach projektu lub nieosiągnięcia celu na, zagrożona wykluczeniem społecznym z co najmniej projektu – wyrażonego wskaźnikami produktu jednego powodu spośród wskazanych w art. 7 ustawy lub rezultatu w zależności od założeń wskaza- o pomocy społecznej (niekoniecznie będąca klientem nych w zatwierdzonym wniosku o dofinansowa- ośrodka pomocy społecznej): nie projektu – wysokość wydatków w dotychczas • ubóstwa, zatwierdzonych wnioskach o płatność może zostać proporcjonalnie zmniejszona, co jedno- • sieroctwa, 26 PROGRAM OPERACYJNY KAPITAŁ LUDZKI Publikacja współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego FAQ – Najczęściej zadawane pytania nie zostały osiągnięte oraz kosztów zarządza- W Wytycznych w zakresie kwalifikowania wydatków w ramach PO KL z dnia 15.12.2011 r. wprowadzono ograniczenie zaangażowania osób w realizację zadań we wszystkich projektach Narodowych Strategicznych Ram Odniesienia (NSRO) do 240 godzin miesięcznie. Co w przypadku, gdy osoba została zatrudniona w 2011 r. w kilku projektach NSRO i jej zaangażowanie przekracza limit 240 godzin miesięcznie? nia projektem i kosztów pośrednich. Procent nie- Umowy z personelem projektu zawarte do końca osiągnięcia założeń projektu określany jest przez 2011 r. pozostają ważne (o ile są zgodne z przepisami właściwą Instytucję Pośredniczącą/Instytucję Po- prawa krajowego i z Wytycznymi z roku 2010) i nie wy- średniczącą II stopnia będącą stroną umowy. magają aneksowania, jeśli chodzi o wymiar czasu pracy cześnie oznacza odpowiednie obniżenie kwoty dofinansowania określonej w umowie o dofinansowanie projektu. Wysokość zmniejszenia dofinansowania odpowiada procentowi, w jakim dane kryterium lub cel nie zostały zrealizowane. Zmniejszenie dofinansowania dotyczy wydatków związanych z tym zadaniem merytorycznym (zadaniami merytorycznymi), którego założenia Reguła proporcjonalności weryfikowana jest przez właściwą IP/IP2 będącą stroną umowy według stanu w nich określony. czenia projektu zgodnie z regułą proporcjonalności lub Czy beneficjent może z kwoty dofinansowania otrzymanej na realizację danego projektu PO KL sfinansować wydatki w ramach swej podstawowej działalności, albo w innych projektach? Ostatecznie wydatki w wysokości odpowiadającej kwocie otrzymanego dofinansowania zostaną poniesione w ramach danego projektu, ze środków własnych beneficjenta lub z innych źródeł. obniżyć wysokość środków tej regule podlegających, Zgodnie z art. 207 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 27 sierpnia jeśli beneficjent o to wnioskuje i należycie uzasadni 2009 r. o finansach publicznych w przypadku, gdy środki przyczyny nieosiągnięcia założeń, w szczególności wy- przeznaczone na realizację programów finansowanych każe swoje starania zmierzające do osiągnięcia założeń z udziałem środków europejskich są wykorzystane nie- projektu. Reguła proporcjonalności nie ma zastosowa- zgodnie z przeznaczeniem, podlegają zwrotowi przez nia w przypadku wystąpienia siły wyższej. beneficjenta wraz z odsetkami w wysokości określonej na zakończenie realizacji projektu na etapie weryfikacji końcowego wniosku o płatność. Zastosowanie reguły proporcjonalności ma miejsce pod warunkiem, że nieosiągnięcie założeń merytorycznych projektu wynika z przyczyn leżących po stronie beneficjenta. Właściwa IP/IP2 może odstąpić od rozli- jak dla zaległości podatkowych. W świetle powyższe- Czy dodatek do wynagrodzenia w wysokości 40% wynagrodzenia podstawowego pracownika przyznany w 2011 r., ale należny w 2012 r. i w tym roku wypłacony może być uznany za kwalifikowalny? go przepisu, jako wykorzystanie środków niezgodnie z przeznaczeniem należy rozumieć także przekazanie środków na rachunek bankowy inny niż wyodrębniony dla danego projektu PO KL i następnie wydatkowanie ich na cele nie związane z projektem takie jak np.: Na mocy przepisów przejściowych do Wytycznych w za- • wydatki w ramach podstawowej działalności be- kresie kwalifikowania wydatków w ramach PO KL, nie neficjenta, ma konieczności dostosowywania umów z personelem • wydatki na realizację innych projektów realizowa- projektu, zawartych do dnia 31.12.2011 r., do warunków nych przez beneficjenta również w sytuacji, gdy wynikających z Wytycznych obowiązujących od 1 stycz- płynność finansowa tych projektów została utraco- nia 2012 r. Wobec powyższego nie ma konieczności na z przyczyn niezależnych od beneficjenta i „po- zmiany wysokości dodatku do wynagrodzenia przyzna- życzył” on środki z jednego projektu, aby móc kon- nego do końca 2011 r., zaś taki dodatek, wypłacany od tynuować działania w ramach drugiego projektu. 1 stycznia 2012 r., jest kwalifikowalny w pełnej wysokości, o ile spełnia wszystkie przesłanki kwalifikowalności Ocena jednak, czy środki na realizację projektu zostały określone w podrozdz. 3.1 pkt 1 Wytycznych. w danym przypadku wykorzystane przez beneficjenta niezgodnie z przeznaczeniem należy do instytucji będącej stroną umowy. PROGRAM OPERACYJNY KAPITAŁ LUDZKI Publikacja współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego 27 INSTYTUCJA POŚREDNICZĄCA KOMPONENTU REGIONALNEGO PROGRAMU OPERACYJNEGO KAPITAŁ LUDZKI NA LATA 2007 – 2013 URZĄD MARSZAŁKOWSKI WOJEWÓDZTWA PODLASKIEGO Departament Europejskiego Funduszu Społecznego ul. Poleska 89, 15-874 Białystok tel.: 85 66 54 200, faks: 85 66 54 201, INFOLINIA PO KL: 0 801 308 008 www.pokl.wrotapodlasia.pl Referat Koordynacji i Wdrażania POKL 85 66 54 242 Referat Wdrażania Działań POKL Wspierających Promocję Przedsiębiorczości, Samozatrudnienie, Transfer Wiedzy oraz Inicjatywy Oddolne 85 66 54 286 Referat Wdrażania Działań POKL Wspierających Rozwój Wykształcenia i Kompetencji 85 66 54 209 Referat Wdrażania Działań POKL Wspierających Integrację Społeczną 85 66 54 254 Referat Kontroli Projektów Konkursowych w ramach Priorytetu VII i IX POKL 85 66 54 267 Referat Kontroli Systemowych i Projektów Konkursowych w ramach oddolnych inicjatyw oraz Priorytetu VI i VIII POKL 85 66 54 221 Referat Finansów i Monitorowania EFS 85 66 54 284 Referat Pomocy Technicznej, Administracji i Promocji EFS 85 66 54 266 PUNKT INFORMACJI PO KL 85 66 54 233 85 66 54 228 INSTYTUCJA POŚREDNICZĄCA II STOPNIA PROGRAMU OPERACYJNEGO KAPITAŁ LUDZKI NA LATA 2007 – 2013 WOJEWÓDZKI URZĄD PRACY W BIAŁYMSTOKU ul. Pogodna 22, 15-354 Białystok tel.: 85 74 97 200, fax.: 85 74 97 200 www.up.podlasie.pl Sekretariat 85 74 97 200 Wydział Koordynacji i Wdrażania PO KL 85 74 97 215 Oddział ds. Projektów Wsparcia Pracowników i Przedsiębiorstw w ramach PO KL 85 74 97 226 Oddział ds. Projektów Rynku Pracy w ramach PO KL 85 74 97 226 Wydział Monitorowania i Kontroli EFS 85 74 97 220 Wydział Obsługi Finansowej EFS 85 74 97 225 Oddział ds. Budżetowych PO KL 85 74 97 205 Samodzielne Stanowisko ds. Instrukcji Wdrażania PO KL 85 74 97 215 Wydział Informacji i Promocji EFS 85 74 97 228 Punkt Informacji PO KL 85 74 97 247 REGIONALNY OŚRODEK EUROPEJSKIEGO FUNDUSZU SPOŁECZNEGO W BIAŁYMSTOKU ul. ks. Abramowicza 1 (III p), 15-872 Białystok tel. 85 651 04 80, 793 981 563 www.bialystok.roefs.pl REGIONALNY OŚRODEK EUROPEJSKIEGO FUNDUSZU SPOŁECZNEGO W ŁOMŻY ul. M. C. Skłodowskiej 1, 18-400 Łomża tel. 86 216 33 26 www.lomza.roefs.pl REGIONALNY OŚRODEK EUROPEJSKIEGO FUNDUSZU SPOŁECZNEGO W SUWAŁKACH Osiedle II 6a, 16-400 Suwałki tel. 87 563 02 19 www.suwalki.roefs.pl