październik 2008 - Regionalna Izba Gospodarcza w Katowicach
Transkrypt
październik 2008 - Regionalna Izba Gospodarcza w Katowicach
Wydawnictwo bezpłatne. ISSN: 1424-610X INFORMACJE Z IZBY: Pociągiem na Ukrainę z Forum Młodych Październik 2008 R e g i o na l na I z ba G o s p o da r c z a w Katow i c ac h Co daje PR? TEMAT NUMERU CSR – między efektywnością, dochodowością, a interesem społecznym WAŻNY TEMAT Definicja MŚP w kontekście ubiegania się o dotacje ze środków Unii Europejskiej Projekt okładki: STUDIO PRESS TEMAT NUMERU ich % 0 sk ow h k n ło ac cz wic m o fir Kat a l id Gw iżk RI 1 zn DZIAŁ EDUKACJI Regionalnej Izby Gospodarczej w Katowicach ZAPRASZA NA SZKOLENIA: LIST OPAD 2008 CZERWIEC PAŻDZIERNIK 2008 Termin 20-23.10.08 r. Blok I 24-27.11.08 r. Blok II Tematyka szkolenia Cena Pełnomocnik Systemu Zarządzania Jakością 2590 PLN 21.10.08 r. Psychologiczne aspekty pracy w sekretariacie 290 PLN 22.10.08 r. Ochrona powietrza w praktyce w świetle obowiązujących przepisów w 2008 roku 290 PLN 22-23.10.08 r. Analiza przyczyn i skutków wad wg metody FMEA 560 PLN 28.10.08 r. System Zarządzania Bezpieczeństwem Zdrowotnym Żywności – HACCP, ISO 22000:2005 290 PLN 28.10.08 r. Badanie satysfakcji klienta wg normy ISO 9001:2000 290 PLN 29.10.08 r. Pomoc publiczna w ramach dotacji z UE w latach 2007-2013 350 PLN 29-30.10.08 r. Warsztaty doskonalące dla Auditorów Wewnętrznych Systemu Zarządzania 540 PLN 3.11.08 r. Zintegrowany System Zarządzania – wymagania norm ISO 9001, ISO 14001, PN-N 18001 290 PLN 4.11.08 r. Metrologia w Systemie Zarządzania Jakością 290 PLN 5-6.11.08 r. Zasady dokumentowania Systemów Zarządzania – warsztaty dla osób opracowujących dokumentację systemową 540 PLN 12.11.08 r. Wzajemnie korzystne relacje z dostawcami w Systemie Zarządzania 290 PLN 14.11.08 r. Controlling i budżetowanie 290 PLN 17-19.11.08 r. Auditor Wewnętrzny Zintegrowanego Systemu Zarządzania wg norm ISO 9001, ISO 14001, PN-N 18001 20.11.08 r. Narzędzia informatyczne wspomagające zarządzanie procesami w organizacji 130 PLN 20.11.08 r. System Zarządzania Środowiskowego wg normy ISO 14001:2004 320 PLN 24-26.11.08 r. Auditor Wewnętrzny Systemu Zarządzania Środowiskowego wg normy ISO 14001:2004 990 PLN 26-27.11.08 r. SPC – Statystyczne sterowanie procesem 560 PLN Szczegóły dotyczące szkoleń znajdują się na stronie internetowej www.rig.katowice.pl w zakładce Szkolenia Kontakt: Dział Edukacji RIG w Katowicach tel. (032) 351-11-99/88; 781-48-56; fax (032) 351-11-86 e-mail: [email protected] 1150 PLN | Październik 2008 40-084 KATOWICE, ul. Opolska 15 tel./fax (48-32) 35 111 80, 35 111 90, fax (48-32) 35 111 85 e-mail: [email protected] www.rig.katowice.pl Tadeusz Donocik Prezes Izby Dyrektor generalny TADEUSZ DONOCIK – Prezes Izby, Dyrektor Generalny ALEKSANDRA HERBA – Zastępca Dyrektora Generalnego PR E Z Y DI UM I Z B Y Franciszek Buszka – I Wiceprezes Izby Zygmunt Folta – Wiceprezes Izby Marek Myśliwiec – Wiceprezes Izby Zbigniew Pucek – Wiceprezes Izby Henryk Stabla – Wiceprezes Izby Zdzisław Trzepizur – Wiceprezes Izby Krzysztof Wilgus – Wiceprezes Izby Tomasz Zjawiony – Wiceprezes Izby Szanowni Czytelnicy, N ieuchronnie dobiegł końca letni czas wypoczynku, a nadchodząca jesień – jak co roku – stawia przed nami wiele nowych pytań na podsumowanie minionego półrocza i wyzwań na kolejne miesiące. To dobry czas, by spojrzeć na nowo na ludzi i firmy, którymi kierujemy, przyjrzeć się ich wizerunkowi na rynku. Być może wielu z nas szuka sposobu wykorzystania istniejącego potencjału firmy do realizacji działań o charakterze charytatywnym, prospołecznym, ale nie do końca wie, jak można to zrobić. Z drugiej strony wiele firm dużych, ale też tych małych i średnich nieustannie angażuje się w tego typu działalność, nie do końca zdając sobie z tego sprawę. Drodzy Czytelnicy, bieżące wydanie „Wolnego Rynku” poświęcone zostało często marginalizowanym, a jednak bardzo ważnym dla nas przedsiębiorców zagadnieniom, jakim są społeczna odpowiedzialność biznesu oraz public relations. Te dwie, różne, ale jakże potrzebne idee zdają się być coraz popularniejszymi i skuteczniejszymi sposobami kreowania wizerunku firm i instytucji w ich otoczeniu zewnętrznym i wewnętrznym oraz są odpowiedzią na rozwijające się coraz szybciej potrzeby przedsiębiorców i społeczeństwa. Zachęcam Państwa do zapoznania się z artykułami i wypowiedziami ekspertów z zakresu PR oraz Społecznej Odpowiedzialności Biznesu, zamieszczonymi na łamach niniejszego numeru, szczególnie polecam Państwa uwadze wywiad z Prezes Forum Odpowiedzialnego Biznesu – jedynej organizacji w Polsce, zajmującej się kompleksowo zagadnieniami CSR. Jestem głęboko przekonany, że wrześniowe wydanie „Wolnego Rynku” stanie się także dla Państwa inspiracją do innego, nowego spojrzenia na zagadnienia zarządzania przedsiębiorstwem w kontekście CSR oraz na rolę, jaką w sukcesie firmy odgrywa kreowanie jej wizerunku i dobra komunikacja. Zapraszam do lektury Spis treści TEMAT NUMERU WAŻNY TEMAT WYDARZYŁO SIĘ INFORMACJE Z IZBY NOWE FIRMY CZŁONKOWSKIE RIG W KATOWICACH TEMAT NUMERU 4-15 16-21 22-23 24-25 26-27 KI E R OW N I CT WO R A DY I Z B Y Janusz Steinhoff – Przewodniczący Rady Izby Jan Hoppe – I Wiceprzewodniczący Aleksander Aładja – Wiceprzewodniczący Lucjan Noras – Wiceprzewodniczący Andrzej Zając – Wiceprzewodniczący Pełny skład Rady Izby na stronie internetowej RIG w Katowicach www.rig.katowice.pl – zakładka – O Izbie KO M I S JE R A DY I Z B Y I I CH PR Z E WO DN I CZ ĄC Y Komisja d/s Bankowości i Finansów – Andrzej Capiga Komisja d/s Transportu i Infrastruktury Komisja d/s Międzynarodowej Współpracy Gospodarczej – Andrzej Rustanowicz Komisja d/s Przemian Przemysłu – Andrzej Karbownik Komisja d/s Monitorowania i Analiz Prawa Gospodarczego – Tomasz Kędziora Komisja d/s Energetyki – Jan Szlązak Komisja d/s MSP – Andrzej Klasik Komisja d/s Środowiska – Krystyna Czaplicka-Kolarz Komisja d/s Konkurencyjności i Innowacji – Tadeusz Burzec Komisja d/s Handlu – Wojciech Boroński Komisja d/s Komunalnych – Jacek Janas Komisja d/s Społeczeństwa Informacyjnego – Michał Górski Komisja d/s Turystyki – Adam Janiszewski Komisja d/s Dialogu Społecznego i Prawa Pracy – Jan Wojtyła Komisja d/s Aktywności Zawodowej Kobiet – Marek Szczepański Komisja d/s Sportu i Rekreacji – Rajmund Sorowski Komisja d/s Rachunkowości i Zarządzania – Tomasz Buszka Forum Młodych – Tomasz Zjawiony KO M I S JA R E W I Z Y JNA Andrzej Mierzwa – Przewodniczący Komisji. Członkowie: Kazimierz Borgieł, Jolanta Kopiec, Grażyna Micińska, Piotr Piekarski, Jan Rdest S Ą D KO LE Ż E Ń S KI Edward Kóska – Przewodniczący. Leszek Dziub – Wiceprzewodniczący Członkowie: Tadeusz Biedzki, Jerzy Gruszczyk, Krystyna Jastal, Piotr Łukoszek, Stanisław Przybyłowicz, Mirosław Szura PR E Z Y DI UM S Ą DU A R B I T R A Ż OW E G O Bernadetta Fuchs – Prezes; Marian Nawrot – Wiceprezes; Andrzej Rajpert – Wiceprezes; Wojciech Rychel – Wiceprezes B I UR O I Z B Y Dział Doradztwa i Funduszy Europejskich: tel. (032) 35-111-96, e-mail: [email protected] Dział Edukacji: tel. (032) 35-111-88, e-mail: [email protected] Dział Komunikacji Społecznej: tel. (032) 78-148-60, e-mail: [email protected] Dział Samorządowy: tel. (032) 35-111-83, e-mail: [email protected] Dział Współpracy Międzynarodowej: tel. (032) 35-111-95, e-mail: [email protected] Sąd Arbitrażowy: tel. (032) 35-111-93, e-mail: [email protected] W Y DAW CA : Regionalna Izba Gospodarcza w Katowicach 40-084 Katowice, ul. Opolska 15 R edakcja : Dział Komunikacji Społecznej RIG w Katowicach e-mail: [email protected] PR O JE KT graficznY, skł ad i druk: STUDIO PRESS, ul. Barona 30/207, 43-100 Tychy tel. (032) 788-16-10, www.studiopress.pl Certyfikat PN-EN ISO 9001: 2001 w zakresie działalności samorządu gospodarczego, usług szkoleniowych i doradczych, współpracy z zagranicą oraz usług informacyjnych. PAŹDZIERNIK 2008 3 Ośrodek Krajowego Systemu Usług dla Małych i Średnich Przedsiębiorstw nr 12/06/2005/032 w zakresie usług informacyjnych, doradczych o charakterze ogólnym oraz szkoleniowych. TEMAT NUMERU Wywiad z Prezes Forum Odpowiedzialnego Biznesu Mirellą Panek-Owsiańską CSR C – między efektywnością, dochodowością a interesem społecznym zym jest społeczna odpowiedzialność biznesu i kiedy tak naprawdę ta idea powstała? – Idea odpowiedzialności w biznesie (popularnie nazywana CSR, od Corporate Social Responsibility) nie wzięła się znikąd. Prowadziły do niej co najmniej trzy różne drogi, które przecięły się pod koniec lat dziewięćdziesiątych XX wieku. Od tego czasu odpowiedzialny biznes podąża swoją własną drogą. Przyczyniła się do tego naukowa koncepcja zrównoważonego rozwoju podkreślająca rozwój gospodarczy, który nie naruszałby w sposób istotny i nieodwracalny środowiska życia człowieka, nie doprowadzałby do degradacji środowiska naturalnego, który godziłby w prawa przyrody, ekonomii i kultury. Coraz silniejszy stawał się ruch obywatelski, rosła presja ze strony opinii publicznej. Coraz więcej konsumentów, obrońców praw zwierząt zaczęło interesować się w jaki sposób firma traktuje swoich pracowników, dostawców, środowisko naturalne. Wreszcie sam biznes dobrowolnie zaczął wprowadzać samoregulacje, zauważając, że prowadzenie biznesu w sposób uczciwy jest po prostu opłacalne. Istnieje wiele definicji CSR. Odpowiedzialny biznes to m.in. dobrowolna strategia uwzględniająca społeczne, etyczne i ekologiczne aspekty w działalności gospodarczej oraz w kontaktach z interesariuszami (m.in. z pracownikami, z klientami, akcjonariuszami, dostawcami, społecznością lokalną). To wkład biznesu w realizację polityki zrównoważonego rozwoju gospodarczego oraz taki sposób prowadzenia firmy, w którym celem priorytetowym jest osiągnięcie równowagi między jej efektywnością i dochodowością a interesem społecznym. 4 PAŹDZIERNIK 2008 Czy CSR, coraz bardziej popularny także w Polsce, to tylko okresowy trend czy może zmiana, która na trwale wpisze się w sposób zarządzania biznesem? – CSR to nie chwilowa moda, taki styl zarządzania staje się biznesową koniecznością, obecnie zajmującą równorzędne miejsce w strategiach zarządzania nauczanych w szkołach biznesu i stosowanych przez menedżerów na całym świecie. Wiele firm już odkryło, że wsłuchując się w oczekiwania swoich interesariuszy i uwzględniając ich potrzeby są w stanie szybciej dostosować się do wymogów rynku, a także lepiej przewidywać ryzyka, co w rezultacie przekłada się na większą konkurencyjność firmy. Odpowiedzialny biznes to troska o dobre relacje z dostawcami, pracownikami i klientami Związek public relations z CSR jest wciąż kwestią budzącą wiele kontrowersji. Jedni uważają, że CSR jest jednym z narzędzi PR, inni natomiast twierdzą, że jest to (lub powinien być) zupełnie odrębny obszar działalności przedsiębiorstw. Jak faktycznie więc jest? – CSR to pojęcie szersze, odnosi się nie tylko do sfery komunikowania, ale przede wszystkim jest filozofią i sposobem zarządzania przedsiębiorstwem, elementem strategii biznesowej. Oczywiście komunikowanie zarówno wewnętrzne jak i zewnętrzne o działaniach z zakresu CSR jest bardzo ważne, niemniej redukowanie odpowiedzialności jedynie do PRu lub filantropii jest złym rozumieniem terminu. Co oznacza odpowiedzialny biznes w praktyce? – Oznacza odpowiedzialność firmy za wszystkie obszary swojego działania, na każdym etapie działania. A więc w przypadku firmy produkcyjnej jest to cały cykl życia produktu – od sposobu pozyskania surowców, wyboru dostawców, poprzez cały system produkcji, dystrybucję aż do recyrkulacji opakowań. Odpowiedzialny biznes to troska o dobre relacje z dostawcami, pracownikami i klientami. To poczucie przynależności do wspólnoty lokalnej i odpowiedzialność za jej rozwój. To wreszcie działania w sposób przyjazny dla biosfery. W wydawanym przez Forum Odpowiedzialnego Biznesu corocznie raporcie „Odpowiedzialny biznes w Polsce. Dobre praktyki” można znaleźć kilkaset przykładów konkretnych działań podejmowanych przez firmy w Polsce, warto się z nim zapoznać szukając inspiracji do działań dla własnej firmy. Cz y działania CSR mogą być jedynie realizowane przez duże koncerny międzynarodowe, wielkie firmy? Czy przysłowiowy Kowalski, zatrudniający 5 czy 9 osób może być odpowiedzialnym społecznie przedsiębiorcą? – Każda firma, niezależnie od wielkości może wprowadzać politykę odpowiedzialności. To po prostu mądre podejście do zarządzania firmą, przestrzeganie praw pracowniczych, uczciwość w relacjach z dostawcami, działania na rzecz miejscowości, w której znajduje się siedziba firmy. Wystarczy zacząć od dwustronnego kopiowania i drukowania, segregacji śmieci czy wymiany żarówek na energooszczędne – to może być pierwszym krokiem do działań ekologicznych. TEMAT NUMERU Jak zachęcać firmy do kierowania się w swojej działalności ideą CSR? Czy instytucja taka jak izba gospodarcza może odegrać tu jakąś rolę? – Wielu małych i średnich przedsiębiorców kieruje się zasadami odpowiedzialnego biznesu, chociaż swoich działań nie nazywają CSRem, odwołują się do tradycji rodzinnych, rzetelności kupieckiej, itd. Takie podmioty jak izba gospodarcza mogą uświadamiać im jakimi narzędziami dysponuje odpowiedzialny biznes i jak świadomie używać ich w zarządzaniu swoją firmą. A także dlaczego takie postępowanie może się opłacać. Czyli wszelkiego rodzaju publikacje, konferencje, zbieranie dobrych praktyk czy spotkania popularyzujące odpowiedzialny biznes to właśnie zadanie dla izby. CSR można chyba nazwać współczesną formą filantropii. Pytanie o opłacalność filantropii jest nieeleganckie, ale zaryzykujmy – czy CSR się opłaca? – CSR to coś więcej niż filantropia, która nie zwiększa przejrzystości działań, nie wpływa na wszystkich pracowników, nie zwiększa wartości dla interesariuszy i nie jest zintegrowana z zarządzaniem ryzykiem w firmie. Jedyne co łączy obie formy działania to dobrowolność i wpływ na reputację. Trudno jest pokazać bezpośredni związek CSRu z wynikami firmy, zwłaszcza w krótkim okresie, ponieważ jest to strategia długofalowa, której efekty widać w dłuższej perspektywie. Badania prowadzone przez jeden z największych banków inwestycyjnych Goldman Sachs pokazują, że prowadzenie przez firmę działań odpowiedzialnych społecznie jest głównym czynnikiem, który skłania konsumentów do lojalności wobec marki (35%). Według badań PricewaterhouseCoopers przeprowadzonych wśród klientów na całym świecie, prawie 70% dyrektorów generalnych średnich i dużych firm uważa, że zrównoważony rozwój ma zasadnicze znaczenie dla ich rentowności, a ponad dwie trzecie twierdzi, że pozostanie ona ważnym priorytetem. W badaniu polskich menedżerów, przeprowadzonym CSR jest filozofią i sposobem zarządzania przedsiębiorstwem, elementem strategii biznesowej PAŹDZIERNIK 2008 5 TEMAT NUMERU przez Forum Odpowiedzialnego Biznesu, 81% badanych menedżerów jest zdania, że społeczność lokalna oczekuje od firm większego zaangażowania w rozwiązywanie problemów społecznych w Polsce. Forum Odpowiedzialnego Biznesu, którym Pani kieruje, powstało w 2000 r. Czy i jak w ciągu tych 8 lat Państwa działalności zmienił się sposób postrzegania roli CSR w Polsce? Czy polscy przedsiębiorcy są bardziej świadomi korzyści płynących z zaangażowania ich firm w działalność CSR? – Kiedy nasze stowarzyszenie powstało, idea CSR była w Polsce niemal nieznana, a mówienie o powinnościach i odpowiedzialności biznesu było traktowane jak utopia. Po 8 latach temat stał się „modny”, poświęca mu się coraz więcej artykułów w prasie, konferencji i spotkań. Nadal jednak jest postrzegany jako domena dużych, międzynarodowych firm – niesłusznie, gdyż to właśnie małe i średnie firmy mogą skorzystać na takiej polityce. O odpowiedzialnym biznesie zaczął mówić także rząd, jeden z wiceministrów ma CSR w zakresie swoich obowiązków. Dużo dzieje się w środowisku akademickim, ruszają studia podyplomowe, obroniono już kilka doktoratów związanych z odpowiedzialnością biznesu. Być może nie jest to jeszcze temat dobrze znany wszystkim przedsiębiorcom, ale wydaje się, że jego znaczenie rośnie i coraz więcej firm docenia płynące z niego korzyści. Jak daleko nam do krajów, gdzie odpowiedzialny biznes to już dobrze zakorzeniona tradycja? – W wielu krajach Europy Zachodniej presja ze strony konsumentów jest dużo silniejsza niż w Polsce, co wpływa na większe oczekiwania wobec firm i skłania je do lepszego uwzględniania oczekiwań społecznych. W Polsce ciągle pokutuje zły wizerunek przedsiębiorców jako osób nieuczciwie zarabiających pieniądze i wykorzystujących pracowników, brakuje liderów zmian na wzór Billa Gatesa, którzy rozumieją rolę biznesu w rozwiązywaniu problemów 6 PAŹDZIERNIK 2008 współczesnego świata takich jak zmiany klimatyczne, głód czy ubóstwo. Jakie bariery napotykają w Polsce firmy, chcące zaangażować się w działalność CSR? – Myślenie w kategoriach perspektyw długookresowych, na których opiera się społeczna odpowiedzialność biznesu, wydaje się być kwestią przyszłości, szczególnie, gdy głównym problemem wielu przedsiębiorców i kadry menedżerskiej jest walka o przetrwanie, wypłacenie pensji pracownikom, uzyskanie kapitału na rozwój, ściąganie długów od wierzycieli czy łagodzenie sporów z urzędami skarbowymi. Istnieje wyraźna potrzeba większej aktywności na rzecz tworzenia platformy dialogu na temat CSR w Polsce Co jest konieczne/co musi się stać, aby zaangażowanie polskich firm w działalność CSR stało się powszechne? – Badania wskazują, że koncepcję społecznej odpowiedzialności biznesu powinny promować nie tylko przedsiębiorstwa i organizacje biznesowe, ale także instytucje rządowe, państwowe, ośrodki akademickie, organizacje pozarządowe oraz media. Bezwzględną koniecznością jest wspieranie edukacji w tym zakresie, poprzez wprowadzanie zagadnień CSR do programów wydziałów ekonomii i zarządzania lub też w programach różnorodnych szkoleń prowadzonych przez organizacje działające na rzecz przedsiębiorców. Szczególną uwagę należy tu zwrócić na rolę mediów, które powinny uczestniczyć w motywowaniu Polaków do pozytywnych działań, współpracy, partnerstwa i realizacji długoterminowych strategii rozwoju. Główne obszary wymagające zmian to: r promocja wdrażania dobrych praktyk przez przedsiębiorstwa działające w Polsce we współpracy z organizacjami pozarządowymi, organizacjami pracodawców, instytucjami akademickimi i mediami; r wykorzystywanie wiedzy zgromadzonej przez organizacje zajmujące się CSR: UNDP (UN Global Compact), Forum Odpowiedzialnego Biznesu (współpracujące z CSR Europe), CEBI (współpracujące z European Academy of Business in Society), polskie organizacje MŚP; r koordynacja działań poszczególnych organów administracji publicznej w zakresie promocji CSR; r analiza i wykorzystywanie doświadczenia innych państw członkowskich UE w zakresie budowania i wdrażania polityki CSR. Wyniki przedstawianych tu badań i wywiadów z różnymi interesariuszami wskazują, że istnieje wyraźna potrzeba większej aktywności na rzecz tworzenia platformy dialogu na temat CSR w Polsce, dostarczającej elementów wspierających dobre praktyki w działalności gospodarczej. Polacy bowiem dostrzegają pozytywne efekty gospodarki rynkowej, ale co najwyżej w wymiarze ekonomicznym, zaś oceny wymiaru społecznego, etycznego są znacznie bardziej negatywne i te postawy narastają w ostatnich latach. Rola środowisk gospodarczych w demokratycznym państwie wzrasta jednak w sposób zasadniczy. Dlatego, aby skutecznie upowszechniać postawy zaangażowania obywatelskiego w środowisku przedsiębiorstw uzyskując w efekcie społeczne wsparcie koniecznych zmian w relacjach biznes – społeczeństwo, niezbędne jest podejmowanie dialogu społecznego z wykorzystaniem potencjału trzech sektorów stanowiących fundament demokratycznego państwa: administracji państwowej, przedsiębiorstw oraz organizacji pozarządowych. Rozmawiała: Natalia Biskupska Kierownik Działu Komunikacji Społecznej RIG w Katowicach TEMAT NUMERU Forum Odpowiedzialnego Biznesu Forum Odpowiedzialnego Biznesu jest pierwszą i jedyną organizacją pozarządową w Polsce, która zajmuje się koncepcją odpowiedzialnego biznesu w kompleksowy sposób. F orum jest stowarzyszeniem mającym status organizacji pożytku publicznego. Powstało w 2000 roku z inicjatywy środowisk gospodarczych, akademickich i pozarządowych. Obecnie współpracuje z 26 Partnerami Strategicznymi: ABB w Polsce, Bayer, British American Tobacco Polska, Citi Handlowy, Coca Cola HBC Polska, Coca-Cola Poland Services Sp. z o.o., Deloitte, Fortis Bank, GlaxoSmithKline, Danone Sp. z o.o., Grupa Carrefour Grupa Żywiec SA, Henkel, Janssen-Cilag Polska Sp. z o.o., Johnson & Johnson Poland Sp. z o.o., Kredyt Bank – Grupa Warta, L’Oreal Polska Sp.z o.o., Nestlé Polska SA, Polkomtel SA, PKN Orlen SA, PricewaterhouseCoopers Sp. z o.o., Procter&Gamble, Provident Polska SA, Shell Polska, Telekomunikacja Polska SA, UPC Polska Sp. z o.o.. Forum współpracuje także z firmami: Bank Zachodni WBK SA, DHL Express (Poland), Microsoft Sp. z o.o., Marketplanet, Philip Morris Polska Distribution Sp. z o.o., RWE Stoen, Servier Polska; DOOR Poland, Instytut Monitorowania Mediów, OS3 multimedia, Pracownia Gier Szkoleniowych, Profes i Grupa BOSS. Misja Misją Forum jest upowszechnianie idei odpowiedzialnego biznesu jako standardu obowiązującego w Polsce w celu zwiększenia konkurencyjności przedsiębiorstw, zadowolenia społecznego i poprawy stanu środowiska. W tym celu Forum: r wspiera firmy w stawaniu się bardziej odpowiedzialnymi; r buduje koalicję firm wokół rozwiązywania problemów społecznych; r tworzy społeczność firm zaangażowanych społecznie; r t worzy przestrzeń do wymiany doświadczeń pomiędzy menedżerami, administracją państwową i organizacjami pozarządowymi; r aktywnie poszukuje rozwiązań z zakresu społecznej odpowiedzialności adekwatnych do potrzeb i możliwości firm działających w Polsce; r współpracuje z organizacjami pozarządowymi i administracją publiczną na rzecz budowania klimatu społecznego i politycznego, sprzyjającego rozwojowi koncepcji społecznej odpowiedzialności biznesu. Obszary działalności 1. P romowanie odpowiedzialnego biznesu Forum propaguje odpowiedzialny biznes jako sposób myślenia i standard działania biznesu na poziomie strategicznym i operacyjnym. W ramach tego obszaru realizowane są następujące projekty: r doroczna międzynarodowa konferencja „Odpowiedzialny biznes”; portal www.odpowiedzialnybizes.pl; r newsletter Respo; r publikacje o odpowiedzialnym biznesie (m.in. „CSR w firmie. Zysk dzięki odpowiedzialności”). 2. Wspieranie firm we wdrażaniu zasad odpowiedzialnego biznesu Forum pomaga firmom wprowadzać społeczną odpowiedzialność do codziennej praktyki biznesowej poprzez: r Program Partnerstwa Forum Odpowiedzialnego Biznesu; r publikacje tematyczne; r Rozmowy o odpowiedzialnym biznesie; r konkurs „Raporty Społeczne” (we współpracy z PricewaterhouseCoopers, ACCA Polska i CSR Consulting). 3. Współdziałanie z biznesem na rzecz społeczeństwa Forum w koalicji z biznesem prowadzi programy na rzecz rozwoju społeczeństwa oraz rozwiązywania problemów społecznych. W ramach tego obszaru realizowany jest projekt: Liga Odpowiedzialnego Biznesu – ogólnopolska sieć organizacji studenckich zaangażowanych w promowanie koncepcji społecznej odpowiedzialności biznesu. 4.Analizowanie i rozwijanie odpowiedzialnego biznesu Forum pokazuje nowe trendy i buduje sprzyjający klimat społeczny i polityczny dla rozwoju odpowiedzialnego biznesu. W ramach tego obszaru realizowane są następujące projekty: r Raport „Odpowiedzialny Biznes w Polsce. Dobre praktyki”; r projekty badawcze (m.in. „Społeczna odpowiedzialność biznesu w Polsce. Wstępna analiza”); r publikacje. Forum na arenie międzynarodowej Ważne miejsce w działalności Forum zajmuje współpraca międzynarodowa. Dzięki zaangażowaniu w działalność na poziomie Unii Europejskiej, udaje się nam przenosić do Polski nowe trendy, zaś Polska staje się ważnym partnerem w unijnej dyskusji na temat społecznej odpowiedzialności biznesu. Od 2002 roku Forum jest narodowym partnerem CSR Europe – sieci organizacji promujących koncepcję odpowiedzialnego biznesu w Europie. Dzięki tej współpracy, działalność Forum zyskała międzynarodowy wymiar. Przekłada się to na europejski charakter realizowanych programów i umożliwia korzystanie z dorobku innych europejskich organizacji. Forum Odpowiedzialnego Biznesu ul. Szpitalna 5/5, 00‒031 Warszawa Tel. 022 627 18 71, Fax. 022‒627‒18‒72 e-mail: [email protected] www.odpowiedzialnybiznes.pl PAŹDZIERNIK 2008 7 TEMAT NUMERU Społeczna Odpowiedzialność Biznesu a konkurencyjność Małych i Średnich Przedsiębiorstw CSR – Społeczna Odpowiedzialność Biznesu – definicja Społeczna odpowiedzialność biznesu (ang. Corporate Social Responsibility, CSR) to strategia zakładająca dobrowolne uwzględnianie przez firmę interesów społecznych przy dążeniu do osiągania celów ekonomicznych, podejmowaniu decyzji i działań. CSR zakłada dbałość o zasady etyczne, prawa pracowników, prawa człowieka, otoczenie społeczne i środowisko naturalne. Przyjmuje się, że społeczna odpowiedzialność biznesu powinna być, obok ekonomicznych dążeń firmy, integralną częścią polityki przedsiębiorstwa. U podstaw tej strategii leży koncepcja firmy zorientowanej na interesariuszy – grupy lub jednostki, które mogą wpływać lub są pod wpływem działania przedsiębiorstwa za pośrednictwem jego produktów, strategii i procesów wytwórczych, systemów zarządzania i procedur. Społeczna odpowiedzialność biznesu, a społeczne zaangażowanie biznesu Społeczna odpowiedzialność biznesu ściśle wiąże się ze społecznym zaangażowaniem biznesu (ang. corporate community involvement lub corporate community investment), które polega na inwestowaniu w rozwój społeczeństwa, a w dłuższym okresie budowaniu jego zrównoważonego rozwoju. Jest ono pojęciem węższym od społecznej odpowiedzialności biznesu. Obejmuje różne metody zaangażowania firmy, takie jak: wsparcie finansowe, pomoc rzeczową, wolontariat pracowniczy. Zaangażowanie społeczne uwiarygodnia firmę 8 PAŹDZIERNIK 2008 w oczach opinii publicznej i buduje jej pozytywny wizerunek na zewnątrz. Firmy zaangażowane społecznie przyczyniają się do rozwiązania wielu problemów społecznych takich jak: bezrobocie, przestępczość, apatia. W wielu przypadkach firmy, poprzez realizację programów społecznych, pomagają zapobiegać ich powstawaniu. Społeczna Odpowiedzialność Biznesu, a Public Relations Odpowiedzialny biznes jest czymś więcej niż strategią komunikowania się Społeczna Odpowiedzialność Biznesu powinna być, obok ekonomicznych dążeń firmy, integralną częścią polityki przedsiębiorstwa firmy z jej otoczeniem. To angażowanie społeczne oraz ekologiczne zarówno firmy jak i jej pracowników. Wspólnym mianownikiem obu pojęć jest cel długofalowy – wzrost konkurencyjności firmy poprzez budowanie jej pozytywnego wizerunku i utrwalanie go w świadomości jej publiczności. Najważniejszymi z punktu widzenia MŚP obszarami działań CSR są: Pracownicy – dobre warunki pracy bezpośrednio wpływają na ich kreatywność, skuteczność i lojalność. Aktywa te decydują w dużej mierze o wartości firmy, ponieważ to zachowania ludzi są podstawą skutecznej realizacji wyznaczonych celów strategicznych. Pracownicy odgrywają ważną rolę w dopełnianiu polityki odpowiedzialności, są często najlepszymi i najefektywniejszymi kanałami informacji. Rynek w Polsce kształtuje się w coraz większym stopniu pod wpływem zmian będących konsekwencjami procesów globalizacyjnych. Nie wszystkie wyzwania z tym związane są już na naszym rynku widoczne, ale ryzyka społeczne i ekologiczne stanowią coraz ważniejsze wyznaczniki strategii długookresowych wielu przedsiębiorstw. Czynniki te wpływają na wzrost zainteresowania strategicznym planowaniem, transparentnością oraz umiejętnym zarządzaniem relacjami z interesariuszami. Społeczeństwo – poprawne relacje społeczne są niezwykle ważne dla każdego przedsiębiorstwa. Firmy nie tylko dopasowują swoje strategie do stale zmieniających się struktur i oczekiwań otoczenia czy procesów globalizacyjnych, ale decydują się na innowacyjne rozwiązania biznesowe, które przyczyniają się do rozwoju firmy i społeczeństwa jednocześnie. Odpowiedzialność biznesu to pełnienie misji społecznej, jak również działanie w swoim własnym długookresowym interesie Środowisko naturalne – konkurencyjność firm na rynku w najbliższych latach – w obliczu wyzwań globalnych o charakterze ekonomicznym, społecznym i ekologicznym – będzie w znacznym stopniu zależeć od umiejętności podejmowania trafnych de- TEMAT NUMERU cyzji strategicznych: prewencyjne podejście do środowiska naturalnego, podejmowanie inicjatyw mających na celu promowanie postaw odpowiedzialności ekologicznej, stosowanie i rozpowszechnianie przyjaznych środowisku technologii. Możliwość współdefiniowania przez pracowników podstawowych zasad odpowiedzialności społecznej firmy i świadomość wpływu codziennej pracy na ich realizację, to czynniki wysoce mobilizujące, które pozytywnie wpływają na poziom zaangażowania. Korzyści wynikające z zastosowania działań CSR Uzyskanie przewagi konkurencyjnej, zwiększenie obrotów, sprzedaży. Wprowadzanie zasad odpowiedzialnego biznesu to jeden z atutów, dzięki którym firmy zdobywają przewagę konkurencyjną. Ponadto przejrzysta polityka CSR to jeden ze sposobów budowania swojej pozycji na rynkach światowych. Ulepszenie produktów i/lub procesu produkcyjnego, większa satysfakcja i lojalność konsumentów i interesariuszy. Wzrost świadomości społecznej konsumentów powoduje, że w swoich wyborach kierują się oni także zaufaniem do danej firmy i jej wizerunkiem. Coraz częściej konsumenci zwracają uwagę na „ekologiczność” produktów czy usług, przestrzeganie zasad społecznej odpowiedzialności w procesie ich wytwarzania oraz ogólną reputację firmy. Pozytywny wizerunek firmy – zapewnia lepszą współpracę z partnerami biznesowymi i administracją państwową, to łatwiejszy dostęp do środków publicznych, to także nowe grupy klientów. Jednocześnie gdy poprawie ulega wizerunek firmy, rośnie także do niej zaufanie wśród pracowników, co skutkuje zwiększeniem atrakcyjności firmy na rynku pracy i pozwala tym samym pozyskać nowych i zatrzymać najlepszych pracowników. Podnoszenie poziomu kultury organizacyjnej firmy – podejmując wyzwania społecznej odpowiedzialności firma podnosi swoje standardy postępowania wobec interesariuszy, unikając jednocześnie kosztów „złego partnerstwa”. Zmiany te wpływają na kształtowanie kultury organizacyjnej firmy opartej na zaufaniu, odpowiedzialności i przejrzystości dla wszystkich zainteresowanych. Większa motywacja i lojalność pracowników, zwiększona kreatywność i innowacyjność. Przejrzysta polityka CSR to jeden ze sposobów budowania swojej pozycji na rynkach światowych Główne bariery w podejmowaniu działań z zakresu CSR przez sektor MŚP r B rak planowania strategicznego w firmach, co powoduje, że działania związane z CSR podejmowane są raczej doraźnie i mają charakter sporadyczny. Wciąż dla wielu firm z sektora MŚP działania społecznie odpowiedzialne są dodatkową działalnością filantropijną, która nie wpisuje się w strategię firmy. r Małe i Średnie firmy twierdzą, że działania społecznie odpowiedzialne nie przynoszą im korzyści, gdyż podejmują działania jednorazowo, pod wpływem impulsu w konsekwencji czego trudno jest im określić ich realne efekty. r MŚP nie posiadają niezbędnych kompetencji i zasobów wiedzy, jakie mają duże firmy dlatego potrzebna jest współpraca między przedsiębiorstwami w zakresie wymiany informacji na temat działań społecznie odpowiedzialnych, co pozwoli MŚP osiągać większą satysfakcję z efektów podejmowanych przedsięwzięć w tym zakresie. r Utrudnienia w prowadzeniu CSR – obserwowane: walka o przeżycie, niestabilność przepisów, biurokracja, niska świadomość konsumencka, anachroniczny styl kierowania firmami, układy, korupcja czy nieodpowiedzialne media, znacząco utrudnia odpowiedzialne prowadzenie biznesu, czyli budowanie strategii przewagi konkurencyjnej na rynku, opartej na zapewnieniu trwałej wartości. r Słaba znajomość koncepcji CSR i organizacji oferujących wsparcie w realizacji tego typu działań. r Brak kapitału, brak czasu. r Niedostrzeganie przez firmy korzyści płynących z inwestowania w strategię CSR. Firmy z sektora MŚP realizują działania z zakresu CSR, przy czym na ogół nie są tego świadome. Zwłaszcza najmniejsze firmy nie znają tej koncepcji i nie dostrzegają korzyści będących następstwem inwestycji w CSR. Niemniej jednak MŚP są przeważnie świadome swojej odpowiedzialności względem społeczeństwa i w większości przypadków nie są niechętne realizacji tych działań. CSR pozytywnie wpływa na konkurencyjność MŚP, ponieważ pozwala zdobyć przewagę konkurencyjną poprzez osiąganie dobrych wyników finansowych, zwiększenie lojalności klientów i satysfakcji pracowników, poprzez budowanie reputacji i zyskiwanie zaufania w otoczeniu zarówno wewnętrznym jak i zewnętrznym. Aby utrzymać przewagę konkurencyjną, firmy muszą przystosować się do nowych wymogów stawianych im przez rynek i otoczenie, w którym funkcjonują. Elastyczność i indywidualny charakter wielu małych i średnich firm często pozwala im na reagowanie na zmiany, gdyż szybciej niż duże firmy zauważają je i wykorzystują pojawiające się szanse rynkowe. AK PAŹDZIERNIK 2008 9 TEMAT NUMERU Co daje PR? Zarządy firm, szefowie instytucji, przedstawiciele organizacji, którzy nie mieli wcześniej do czynienia z public relations często zadają sobie pytanie: „co mi to da”? W internecie dość łatwo znaleźć setki artykułów, które mówią o tym, że PR jest ważny, że pomaga kreować wizerunek firmy, że może być tańszy od reklamy, pomaga zaistnieć w mediach, itp. Wszystko to prawda, jednak czy jest to przekonywujące? Czy warto podjąć ryzyko, zaangażować się finansowo „tylko” po to, żeby kreować wizerunek swojej firmy? Nie zawsze. Takie podejście do public relations mocno spłyca jego rolę i obniża wartość. Wg jednej z ciekawszych moim zdaniem interpretacji, public relations maksymalizuje szanse na sukces przedsięwzięcia biznesowego lub inaczej – ogranicza jego ryzyko. W jaki sposób? Wg wielu ekspertów PR to zarządzanie komunikacją, ważny element zarządzania całą firmą lub projektem. Public relations tak dobiera działania, czas ich realizacji i sposoby komunikacji aby wspierać realizację celów strategicznych całego biznesu. W efekcie osiąga się je łatwiej i szybciej. Co to znaczy w praktyce? Na przykład jeśli deweloper lub inwestor stawia dużą (zwykle mniej lub bardziej kontrowersyjną) inwestycję w środku miasta, to PR pomoże mu zrealizować tą inwestycję szybciej dzięki wspieraniu wielu procesów na raz. Jeśli będzie to nieruchomość, do tego komercyjna, to public relations pomoże łatwiej wypełnić ją firmami 10 PAŹDZIERNIK 2008 (budynki biurowe) lub sklepami (centra handlowe). Dzięki profesjonalnej skutecznej komunikacji public relations doprowadzi do tego, że lokalne media będą na bieżąco i rzetelnie informować o wspomnianej inwestycji, co ograniczy ilość plotek w mieście, a tym samym zmniejszy ryzyko protestów samych mieszkańców. PR może doradzić zorganizowanie spotkania dla urzędników jeszcze przed rozpoczęciem inwestycji, co pomoże im lepiej zrozumieć projekt i w niektórych momentach przyspieszyć procedury administracyjne. PR może być wsparciem i faktycznie może zwiększać efektywność przedsiębiorstwa A ekolodzy? Z nimi też czasem warto spróbować nawiązać dialog, przekazać prawdziwe, kluczowe informacje i ekspertyzy zanim zdecydują się podjąć działania. Za to osiągnięte dzięki PR merytoryczne publikacje w mediach branżowych i biznesowych na temat powstającego obiektu pomogą zainteresować potencjalnych najemców inwestycją. Dobry rozgłos wokół inwestora wzbudzi także zainteresowanie na rynku pracy. Wielu pomyśli: „Nowa inwestycja – będą potrzebować ludzi” i przyśle swoją aplikację. W ten sposób wspierane są liczne procesy biznesowe, które sumarycznie powodują „przyspieszenie” całego biznesu. To oczywiście duże uproszczenie, jednak pokazuje w jak wielu obszarach działalności biznesowej PR może być wsparciem i jak faktycznie może zwiększać efektywność przedsiębiorstwa. Można powiedzieć, że w tym kontekście public relations jest czymś na kształt „dwunastego zawodnika”, czyli w żargonie piłkarskim – publiczności, która wspiera drużynę (firmę) cały czas, a momentami odgrywa nawet kluczową rolę. PR jednak rzadko czyni cuda. Nawet najlepsza publiczność niewiele pomoże kiedy drużyna gra słabo. Czasem zdarza się, że firmy szukają wsparcia PR, kiedy jest już za późno, zapominając o tym, że najczęściej public relations koncentruje się na celach długookresowych oraz że dzięki public relations lepiej zapobiegać negatywnym skutkom niż je potem leczyć. Trzymając się metafory piłkarskiej, PR na początku sezonu może przyjąć i konsekwentnie wdrażać strategię, która pomoże zespołowi awansować do rozgrywek pucharowych na końcu sezonu. Za to dużo rzadziej poradzi sobie z zadaniem: „Wygrać następne spotkanie 3:0 tak, aby wszystkie bramki padły w pierwszej połowie”. Jest ono zbyt szczegółowe i pozostało za mało czasu aby ten cel zrealizować (ostatnie wydarzenia w polskiej Ekstraklasie pokazują, że można wpływać na wynik meczu, jednak nie ma to nic wspólnego z PR). Aby działać na rzecz biznesu i wspierać jego strategię, PR bezpośrednio formułuje swoje własne cele. Może być ich bardzo wiele, jednak do najczęściej stawianych należą, m.in.: r zwiększenie świadomości marki/ firmy: czyli doprowadzenie do sytuacji, w której osoby, które powinny się dowiedzieć o danej firmie lub marce o niej się dowiedziały, a te które już ją znają, dowiedziały się więcej. Powiedzmy, że mamy do czynienia z firmą X, która świadczy usługi teleinformatyczne dla TEMAT NUMERU biznesu. Część otoczenia (np. część potencjalnych klientów biznesowych, media, środowiska branżowe) nie wiedzą o istnieniu tej firmy, a chcemy żeby te właśnie grupy się dowiedziały i ją poznały. Z kolei pewna część rynku zna nazwę firmy X, ale nie kojarzy jej z usługami teleinformatycznymi. W obu przypadkach zależy nam właśnie na podniesieniu świadomości marki. r wykreowanie/zmiana wizerunku firmy: spowodowanie, aby firma kojarzyła się z czymś szczególnym z czym dotychczas się nie kojarzyła. Na przykład firma była znana dotychczas z produkcji czekolady, a od niedawna weszła na rynek cukierków, ciastek, itp. Odtąd chciałaby być i powinna być kojarzona nie jako „producent czekolady” a jako „producent słodyczy”. Podobna sytuacja może mieć miejsce kiedy np. firma była znana dotychczas jako uznany producent mebli, dbający o środowisko naturalne. Ponadto wdrożyła w ostatnim czasie wiele narzędzi HR – nowy system motywacyjny, programy szkoleniowe, pakiety socjalne, itp. W związku z tym nasz producent chciałby być postrzegany także jako dobry pracodawca, zwłaszcza, że planuje uruchomienie nowej fabryki, do której chce przyjąć kolejnych pracowników. r przekonanie pewnej grupy społecznej do czegoś: uzyskanie sytuacji, w której dana grupa zmienia zdanie w oparciu o pewne informacje. Na przykład, coraz częstsza w regionie sytuacja powstawania centrów handlowych w centrach miast zwykle budzi protest lokalnych kupców. Ci z kolei nie zawsze wiedzą, że duże obiekty handlowe potrafią „ożywić” śródmieście i spowodować dodatkowy „ruch” w centrum, co w efekcie może (choć oczywiście nie musi) przyczynić się do lepszego prosperity także mniejszych sklepów i punktów usługowych w okolicy. Ponadto PR bardzo często pomaga także w obronie przed nieuczciwymi atakami konkurencji, „zaistnieć” na ryn- Public relations tak dobiera działania aby wspierać realizację celów strategicznych biznesu ku pracy, skutecznie wprowadzić markę na rynek i w ciekawy sposób zwrócić uwagę na produkt/usługę. Ze skutecznej realizacji tych celów wynikają konkretne korzyści dla firmy jak: wzrost zainteresowania ofertą lub produktem przekładający się na zwiększenie sprzedaży, szybsza realizacja przedsięwzięć inwestycyjnych, poparcie konkretnych środowisk, czy społeczności lokalnej. Te z kolei pomagają firmie szybciej osiągać jej cele lub też w danym czasie osiągać lepsze efekty. Marcin Młodożeniec Wspólnik w agencji PRIME Communications S.C. PAŹDZIERNIK 2008 11 TEMAT NUMERU Public relations to nie reklama P ojęcie reklamy dzięki swojej popularności tak zdominowało świat komunikacji w biznesie, że z reklamą właśnie często utożsamia się wszelkie działania związane z jakąkolwiek prezentacją firmy czy produktu. Do tego stopnia, że zdarzają się firmy, które zajmują się produkcją pieczątek i wizytówek, a określają się jako „agencje reklamy”. Nic dziwnego, że public relations też często mylone jest z reklamą. Świat teorii komunikacji marketingowej podaje mnóstwo różnic pomiędzy PR i reklamą (zgodnych także z praktyką) dotyczących m.in. wiarygodności przekazu, wpływu na kształt komunikatu, efektów w krótkim i długim okresie, itp. Powstała nawet dość kontrowersyjna książka pt. „Upadek reklamy i wzlot public relations” autorstwa Ala Ries i Laury Ries. Mnie na potrzeby wykładów ze studentami udało się stworzyć kiedyś krótką rymowankę „pół żartem – pół serio” na temat relacji PR względem reklamy: „Małżeństwo z rozsądku”. Co to jest PR, a co to reklama? On, jak mąż mądry, ona – kurtyzana? On głową pracuje, wyszedł już z nędzy Ona zrobi wszystko, tylko dla pieniędzy PR Ci cudów nie może obiecać, Sławę i prestiż pomoże Ci wzniecać Polubią Cię ci co złość odczuwali Nowina Twa dotrze aż do oddali O konkurencji ślad manie zaginie Jak posmak w ustach po najtańszym winie, PR nie kłamie, PR nie zdradza, Dotrzyma słowa, gdy trzeba – doradza Reklama narkotyk nam przypominaChwilowo odurzy, jak śliczna dziewczyna Obroty Ci zwiększy w krótkim okresie Słono zapłacisz za ruch w interesie Przyjemność sprawi ta droga zabawka 12 PAŹDZIERNIK 2008 Ale czy warta jest tego stawka? Potrafi oszukać, sztuczek używa Mówi: to się marketing nazywa PR z reklamą to dziwna jest para Mariaż namiętny w biznesie stanowią Czy zdradza go ona, czy on się przechwala? Nad tym nie tylko praktycy się głowią Razem im lepiej niż w separacji i mogą się sprawdzić w komunikacji!!! Ponieważ każda osoba zainteresowana tematem może w sieci łatwo znaleźć teoretyczne artykuły mówiące o różnicach między PR i reklamą, tu chciałbym się skupić na praktyce i konkretnych działaniach. Załóżmy, że otwieramy w centrum miasta włoską restaurację Filozofia działań reklamowych i PR jest zupełnie inna (rodzaj biznesu jego skala ani branża nie są tu ważne z punktu widzenia różnic pomiędzy PR i reklamą). Przyjmijmy, że na poziomie strategii PR uznaliśmy, że nasz lokal będzie się kojarzył głównie z włoską kulturą i dobrej jakości jedzeniem. Przygotowujemy się do otwarcia i myślimy o kampanii reklamowej. Jeśli podchodzimy do tematu profesjonalnie to analizujemy dostępne media, m.in.: prasę, radio, tv, internet, nośniki reklamy zewnętrznej, itp. Skupiamy się na naszej grupie docelowej – głównie potencjalnych klientach i staramy się wybrać najbardziej optymalne dla nas media i wykupić, „wynająć” ich powierzchnię reklamową, czas antenowy, itd. Do tego niezbędny jest odpowiedni przekaz, kreacja reklamowa i możemy wdrożyć naszą kampanię reklamową czy „mediaplan”. Pozostaje tylko wydać pieniądze i czekać na tłumy klientów w lokalu. Czy nasi klienci rzeczywiście licznie przybędą, czy nasze wydatki się zwrócą? Może tak, może nie... Ryzyko wkalkulowane w biznes. Tak działa reklama. A public relations? PR będzie polegał na tym, że po pierwsze świadomie zdecydujemy co wyróżnia nasz lokal i co będziemy komunikować przede wszystkim (w efekcie tzw. analizy sytuacji wyjściowej i „tożsamości” naszego lokalu). Po drugie dojdziemy do wniosku, że nie tylko z potencjalnymi klientami warto się komunikować. Być może dziennikarze, formalne lub nieformalne stowarzyszenia skupiające fascynatów kuchni i kultury włoskiej w regionie (jeżeli takowe są), liderzy opinii, np. autorytety w świecie kulinarnym, organizacje biznesowe, szkoły języka włoskiego to także istotne dla nas grupy otoczenia. Na tym poziomie PR od reklamy różni się tym, że „widzi” więcej podmiotów, grup społecznych, konkretnych osób, z którymi należy się komunikować oraz szuka z nimi porozumienia, często wspólnego interesu. Przejdźmy do działań. Potrzebne nam są tu pewne koncepcje. Jedną z nich może być projekt „Włoskie spotkania”. Wraz ze stowarzyszeniem promującym kulturę włoską, które ma siedzibę w Katowicach (można takie znaleźć w 20 sek. przy pomocy google) możemy zapraszać gości z Włoch lub związanych z włoską kulturą. Stowarzyszenie samo i bez nas takie spotkania organizuje, ale może zgodzi się skorzystać z naszej gościnności. My zyskujemy możliwość dotarcia do nowych klientów (członkowie stowarzyszenia) a stowarzyszenie ciekawe, „włoskie” miejsce na spotkania i darmowy niewielki poczęstunek. Ponadto próbujemy nagłośnić wydarzenie w mediach TEMAT NUMERU PR coraz częściej odpowiada za całościową komunikację firmy – w tym za działania reklamowe (przecież to ciekawe wydarzenie w sensie kulturalnym) oraz wśród naszych dotychczasowych klientów (w ten sposób stowarzyszenie zyskuje szansę zdobycia nowych członków). Co więcej, inauguracja „Włoskich spotkań” ma miejsce w dniu otwarcia lokalu, a gościem specjalnym jest Ambasador Włoch. Obecność Pani Ambasador z pewnością przyciągnie lokalne osobistości świata biznesu, kultury, może nauki, i co równie ważne – dziennikarzy. W ten sposób udaje nam się w sposób mniej konwencjonalny zwrócić na siebie uwagę i skojarzyć nasz lokal z kulturą włoską. Takich koncepcji może być dużo więcej, jednak objętość Wolnego Rynku jest nieubłagana... Jak widać filozofia działań reklamowych i PR jest zupełnie inna, jednak najczęściej te działania uzupełniają się. W zależności od branży, rodzaju odbiorców (klient indywidualny czy klient biznesowy), skali działania i wielu innych czynników natężenie działań reklamowych i PR może być bardzo różne. Rzadko można je sobą zastępować. Public relations zwykle przynosi najlepsze efekty w dłuższym okresie (stałe wdrażanie nowych, ciekawych pomysłów, ciągła komunikacja z mediami, klientami, innymi grupami otoczenia) i buduje wiarygodność marki. Z kolei reklama potrafi być „szybsza” jednak jej wiarygodność jest ograniczona. Public relations nie jest więc reklamą – koncentruje się na innych działaniach i zaskakuje w inny sposób. Mimo to obie dziedziny mają wiele wspólnego i czasem realizują podobne cele. Jednak bardzo często w określonych przypadkach lepiej jest stosować działania reklamowe a w innych działania PR. Public relations coraz częściej odgrywa rolę nadrzędną w stosunku do reklamy, tzn. odpowiada za całościową komunikację firmy – w tym za działania reklamowe. Jednak na ten temat można byłoby napisać kolejny artykuł... Marcin Młodożeniec Wspólnik w agencji PRIME Communications S.C. PAŹDZIERNIK 2008 13 TEMAT NUMERU Słów kilka o komunikacji w firmie D ziś wszyscy wiemy już o tym, że żyjemy w dobie społeczeństwa informacyjnego. Dysponujemy ogromnymi, wciąż zwiększającymi się możliwościami technicznymi i technologicznymi wymiany informacji. Mamy telefony komórkowe, łącza internetowe, autostrady informatyczne, czerpiemy informacje z telewizji, radia, prasy, Internetu. Posiadanie najbardziej aktualnych informacji, szczególnie w dziedzinie gospodarki, stało się już najwyższym dobrem, a zarazem koniecznością do dalszego, sprawnego funkcjonowania na rynku. Informacja jest zaś we współczesnym świecie produktem, towarem na sprzedaż. Wydawać by się mogło, że rozwój techniki i świadomości, co do roli informacji we współczesnym świecie, w tym także w gospodarce, zmniejszył dystans między ludźmi; że porozumiewanie się jest łatwiejsze niż kiedykolwiek. Niestety, nic bardziej mylnego. Rozwój techniki i technologii postępuje swoim torem, a bariery międzyludzkie, jak były, tak są nadal i to głównie one obarczane są odpowiedzialnością za wciąż niedostateczne wykorzystywanie istniejących możliwości wymiany informacji, dla osiągania zamierzonych celów. Jak w każdej, bez wyjątku, dziedzinie życia, tak i w świecie biznesu komunikacja odgrywa bardzo istotną rolę. Już wiele napisano, wiele powiedziano i wiele starano się nauczyć na temat komunikacji w biznesie. Każdy z nas zetknął się, na swojej dłuższej lub krótszej drodze zawodowej, z najróżniejszymi informacjami na ten, tyle modny, co naprawdę ważny temat. Czy jednak odnosimy się do kwestii kreowania skutecznej komunikacji w firmie z należytą uwagą, traktujemy ją równie ważnie, co wszystkie inne działania zmierzające do rozwoju naszych firm? Czy zdajemy sobie sprawę, jak istotną rolę w każdej, całkiem małej i tej naprawdę dużej firmie, odgrywa komunikowanie? To właśnie poprzez ten prosty wydawałoby się proces, realizowane 14 PAŹDZIERNIK 2008 są tak ważne dla firm działania jak planowanie, kontrolowanie, a przede wszystkim kierowanie. Nieskuteczna i spłaszczona komunikacja w firmie natomiast, skutkuje najczęściej konfliktami i najróżniejszymi problemami decyzyjnymi. Zanim jednak spróbujemy zanalizować problem komunikacji w firmie, postarajmy się go w miarę precyzyjnie zdefiniować – wiele bowiem pojęć z zakresu nauk społecznych, posiada mnóstwo szczegółowych definicji. Najprościej jest nam określić komunikację, jako proces interpersonalny, dzięki któremu jednostka przekazuje i otrzymuje informacje w bezpośrednim lub pośrednim kontakcie z inną osobą. Proces ten dokonuje się za pomocą przekazu werbalnego i niewerbalnego, na który to składają się m.in. gesty, mimika, przestrzenne stosunki między komunikującymi się osobami, natężenie głosu etc. Najprościej proces komunikacji można przedstawić w następujący sposób: zdekodowany przez odbiorcę, czyli odebrany. O pełnym i udanym procesie komunikowania mówimy kiedy między Nadawcą a Odbiorcą zachodzi sprzężenie zwrotne. Brak lub fałszywy przebieg któregokolwiek z elementów opisywanego powyżej procesu powoduje, że komunikacja nie zachodzi. Ważne jest bowiem, żeby komunikat nie tylko wyszedł od nadawcy w odpowiednio zakodowanej formie, ale również, a może przede wszystkim, żeby został odpowiednio i dojrzałości pracowników (ale i pracodawców) co do zasad pracy zespołowej. Najpoważniejsze przeszkody w komunikacji, które zauważyć powinien każdy dobry manager to: r różnice w rozumieniu – ludzie o różnym stopniu wykształcenia, wywodzący się Bariery komunikacyjne W naszym codziennym życiu napotykamy wiele barier komunikacyjnych i jeżeli nawet w kontaktach z naszymi najbliższymi tak często dochodzi do zwykłego nieporozumienia, jak więc inaczej ma być w zhierarchizowanej i uporządkowanej instytucji, jaką jest firma. Często bowiem pracownicy, nie do końca świadomie, zakłócają lub całkowicie nie dopuszczają do siebie ważnych informacji – starsi, zasłużeni pracownicy lekceważą propozycje tych młodszych, bardziej aktywnych i kreatywnych, ci zaś, zdarza się, nie słuchają rad swoich starszych, doświadczonych kolegów, etc. Tego typu bariery skutecznej komunikacji w firmie można zmniejszyć lub w ogóle wyeliminować, jedynie poprzez zwiększenie samoświadomości TEMAT NUMERU z różnych środowisk, ten sam komunikat mogą rozumieć zupełnie inaczej; r różnice językowe – aby komunikat został poprawnie zrozumiany, należy używać języka zrozumiałego dla obydwu stron interakcji. Nie zawsze to, co jest jasne i zrozumiałe dla prezesa, dyrektora czy kierownika, jest takim samym dla jego podwładnego; r emocje – często nie zdajemy sobie sprawy z tego, że w warunkach dużego napięcia i stresu w firmie, dochodzi do całkowitego zniekształcenia komunikatów. Gniew, zazdrość, własne ambicje często są powodem nieumiejętności porozumienia się ze współpracownikiem. Tu ważną rolę odgrywa dobry szef, manager, który powinien dbać o atmosferę zaufania i otwartości w zespole pracowniczym i kreować poczucie wspólnej odpowiedzialności za realizowane projekty oraz dobro, sukces i przyszłość firmy; r niezgodność między komunikacją werbalną a niewerbalną – chodzi tu przede wszystkim o zgodność tego, co przekazujemy za pomocą słów, z wszystkimi czynnikami pozawerbalnymi, tj. gesty, mimika czy przestrzeń między komunikującymi się. Warto zwrócić więc uwagę na występujące w naszych firmach problemy i podjąć trud wprowadzenia skutecznego ich rozwiązania. Zarządzanie komunikacją w firmie powinno opierać się o zaangażowanie wszystkich pracowników do pracy nad poprawą świadomości roli i samej jakości komunikacji, o dbanie o ich poprawne, dobre relacje, o dobrą atmosferę pracy i przekonanie co do sensowności i konieczności dzielenia się informacją. Cele komunikacji wewnątrz firmy Cele komunikacji wewnątrz firmy to przede wszystkim stworzenie pozytywnego wyobrażenia o firmie wśród jej pracowników, co przygotowuje ich do roli „ambasadorów” firmy w środowisku zewnętrznym. Dobra komunikacja wewnętrzna to także wzmocnienie odpowiedzialności pracowników za los firmy oraz bezpośrednie przełożenie na wzrost efektywności działań całej załogi pracowniczej, stworzenie pozytywnego obrazu organizacji wewnątrz, zapewnienie jednoznacznych postaw personalnych wobec organizacji, zbudowanie lojalności pracowników wobec organizacji, wzmocnienie poczucia trwałości organizacji, uzyskanie poczucia bezpieczeństwa wśród załogi. Podstawowe informacje, które powinni otrzymywać regularnie pracownicy firm to oprócz oczywiście podstawowych informacji o samej firmie, jej działalności, strukturze i pracownikach, informacje o tradycji, osiągnięciach i planach rozwoju firmy, informacje o sytuacji finansowej oraz o bieżących i planowanych wydarzeniach. Większość problemów, tj. kłopoty ze współpracą, brak otwartości, niski poziom identyfikacji i mała akceptacja dla zmian, z jakimi borykają się zarówno duże jak i małe firmy, związanych jest właśnie z nieprawidłowo funkcjonującą komunikacją wewnątrz firmy. Dobra komunikacja wewnętrzna to wzmocnienie odpowiedzialności pracowników za los firmy oraz bezpośrednie przełożenie na wzrost efektywności działań całej załogi pracowniczej Warto pamiętać, że to właśnie nasi pracownicy mają największy wpływ na reputację naszej firmy, ponieważ oni właśnie wydają o niej świadectwo w otoczeniu zewnętrznym i postrzegani są przez to otoczenia, jako najlepiej poinformowani o sytuacji firmy. Oprócz pracowników – o czym również warto pamiętać – do najbardziej opiniotwórczych osób należą ich rodziny, zaliczające się do otoczenia wewnętrznego firmy. Do rozwiązywania problemów komunikacyjnych służy szereg narzędzi i technik, udrażniających przepływ informacji w firmie, o których powiedzieć należałoby przy następnej okazji. Różnią się one w zależności od kierunku komunikacji, a podstawowe kierunki, jakie wyróżniamy to: r komunikację pionową z góry na dół r komunikację pionową z dołu do góry r komunikację poziomą Warto zaznaczyć w tym miejscu, iż z wielu przeprowadzonych już badań wynika, że najbardziej istotna jest dla pracowników właśnie informacja kierownicza (z góry do dołu), która jak się okazuje, dochodzi do nich najrzadziej. Warto więc zadbać o prawidłowość i poprawność tej właśnie informacji. Liczne narzędzia, za pomocą których można kreować ten typ komunikacji, tj. gazetki firmowe, tablice ogłoszeń, intranet, mają na celu przede wszystkim motywować, pouczać, informować, nawiązać dobre stosunki, budować lojalność wobec firmy i przygotować pracowników do pełnienia roli reprezentantów interesów firmy na zewnątrz. Jednak, jak już zauważyliśmy na początku, jednostronny przepływ informacji nie pozwala na pełną komunikację i zrozumienie między nadawcą a odbiorcą, dlatego też tak istotne jest dbanie o komunikację pionową w kierunku z dołu do góry struktury organizacyjnej firmy. Warto przy tym zauważyć, że ten rodzaj komunikacji w firmie jest dużo trudniejszy i napotyka więcej przeszkód, m.in. nieosiągalność, niedostępność przełożonych, nadmiar obowiązków przełożonych, skutkujący brakiem czasu, czy wreszcie strach w przekazywaniu informacji, szczególnie tych niedobrych. Ważne jest tu więc uświadomienie pracownikom, jak ważne dla całej firmy jest rzetelne przekazywanie każdej informacji, nawet tej złej. Brak zwrotnej informacji w kierunku z dołu do góry struktury organizacyjnej prowadzi często do nieporozumień, nieefektywnej i nisko wydajnej pracy, tworzenia sytuacji kryzysowych, co ostatecznie prowadzi do zmniejszenia konkurencyjności firmy na lokalnym rynku. Wiele można byłoby jeszcze napisać na temat komunikacji, poruszyliśmy tu bowiem jedynie podstawowe i ogólne zagadnienia dotyczące tego procesu. Należy zawsze pamiętać, że komunikacja to przede wszystkim ludzie, przekonani co do sensowności dzielenia się informacjami i ich umiejętności komunikowania się. To niestety wciąż niedoceniany, acz bardzo ważny element funkcjonowania każdej firmy i instytucji. Natalia Biskupska Kierownik Działu Komunikacji Społecznej Regionalnej Izby Gospodarczej w Katowicach PAŹDZIERNIK 2008 15 Ważny temat Definicja Małych i Średnich Przedsiębiorstw w kontekście ubiegania się o dotacje ze środków Unii Europejskiej W szyscy przedsiębiorcy ubiegający się o dotacje Unii Europejskiej w latach 2007 – 2013 są zobowiązani stosować definicję sektora Małych i Średnich Przedsiębiorstw określoną w załączniku nr I do Rozporządzenia Komisji (WE) nr 364/2004 z dnia 25.02.2004r. zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 70/2001 i rozszerzające jego zakres w celu włączenia pomocy dla badań i rozwoju. Na podstawie zapisów tej właśnie definicji należy ustalać wielkość przedsiębiorstwa, zarówno w programach regionalnych, jak i wdrażanych z poziomu centralnego. W nowej perspektywie finansowej przewidziano dużo więcej działań adresowanych do przedsiębiorstw, zróżnicowanych ze względu na wielkość i staż wnioskodawcy na rynku niż w latach 2004 – 2006. W związku z tym właściwe zakwalifikowanie firmy do grona mikro, małych i średnich przedsiębiorstw wielokrotnie będzie czynnikiem decydującym o możliwości ubiegania się o pomoc w poszczególnych programach wsparcia. Stąd tak istotne jest właściwe stosowanie zapisów ww. definicji. Definicja ustawowa W swojej zasadniczej części definicja Komisji Europejskiej zbieżna jest z definicją mikro, małych i średnich przedsiębiorstw określoną w Ustawie z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej. W obu przypadkach określone zostały te same kryteria oraz ich wielkości brzegowe, które decydują o wielkości przedsiębiorstwa. Prezentuje je poniższa tabela. Zapisy obu definicji mówią, że przy obliczaniu stanu zatrudnienia należy brać pod uwagę wyłącznie osoby za- Tabela 1. Kryteria oraz ich wielkości brzegowe, decydujące o wielkości przedsiębiorstwa Kryteria** / wielkość przedsiębiorstwa Średnioroczny stan zatrudnienia Roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych* Suma aktywów bilansu* Mikroprzedsiębiorstwo Małe przedsiębiorstwo Średnie przedsiębiorstwo mniej niż 10 mniej niż 50 mniej niż 250 nie więcej niż 2 mln EUR nie więcej niż 10 mln EUR nie więcej niż 50 mln EUR nie więcej niż 10 mln EUR nie więcej niż 43 mln EUR nie więcej niż 2 mln EUR * kwoty podane w EUR przelicza się na złote według średniego kursu ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski w ostatnim dniu roku obrotowego wybranego do określenia statusu przedsiębiorcy **dane potrzebne do ustalenia wartości poszczególnych kryteriów powinny odnosić się do ostatniego zatwierdzonego okresu obrachunkowego i być obliczane na podstawie rocznej. Kwota określająca obrót powinna być obliczana bez uwzględnienia podatku VAT i innych podatków pośrednich 16 PAŹDZIERNIK 2008 Ważny temat trudnione na pełnych etatach – tzw. Roczne Jednostki Robocze (RJR). Definicja Komisji Europejskiej do RJR poza osobami zatrudnionymi na pełnych etatach, wlicza również: r osoby pracujące dla przedsiębiorstwa, podlegające mu i uważane za pracowników z mocy prawa krajowego, r właścicieli – kierowników, r partnerów prowadzących regularną działalność w przedsiębiorstwie i osiągających z niego korzyści finansowe. Obie definicje do RJR nie zaliczają pracowników przebywających na urlopach macierzyńskich i wychowawczych, a także zatrudnionych w celu przygotowania zawodowego. Ponadto krajowa definicja ustawowa dodaje, że w przypadku przedsiębiorcy działającego krócej niż rok, jego przewidywany obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych, a także średnioroczne zatrudnienie oszacowuje się na podstawie danych za ostatni okres, udokumentowany przez przedsiębiorcę. Na tym kończy się definicja ustawowa, która dla potrzeb wnioskowania o udzielenie pomocy publicznej odwołuje do stosowania definicji Komisji Europejskiej. Sposób stosowania definicji W sytuacji kiedy analizowane przedsiębiorstwo mieści się we wszystkich kryteriach dla danej wielkości, nie ma problemu z określeniem jego rozmiarów. Pewne wątpliwości mogą pojawiać się w przypadku, kiedy firma spełnia jednocześnie kryteria dla różnych wielkości przedsiębiorstw. Zgodnie z zaleceniami Komisji kryterium dotyczące liczby pracowników jest jednym z najważniejszych i powinno być przestrzegane jako kryterium główne. Kryteria finansowe należy w każdym przypadku traktować jako pomocnicze. Co do zasady nie należy stosować kryterium wielkości obrotu jako wyłącznego kryterium finansowego, przede wszystkim dlatego, że pewne przedsiębiorstwa z natury rzeczy będą osiągały dużo wyższe obroty – tak będzie w przypadku przedsiębiorstw handlowych, dystrybucyjnych itp. Kryteria finansowe powinny być zatem analizowane łącznie. Sposób interpretacji tych zapisów prezentują poniższe przykłady. kryteria wartości zatrudnienie 25 RJR obroty poniżej 2 mln EUR sumy bilansowe poniżej 2 mln EUR Przedsiębiorstwo, które charakteryzują wartości z przykładu 1 zakwalifikowane zostanie do kategorii małych przedsiębiorstw – mimo, iż oba kryteria finansowe są właściwe dla mikroprzedsiębiorstwa. W tym przypadku należy jako decydujące uznać kryterium zatrudnienia. kryteria wartości zatrudnienie 25 RJR obroty powyżej 10 mln EUR sumy bilansowe poniżej 10 mln EUR Przedsiębiorstwo z przykładu 2 zakwalifikowane zostanie do kategorii małych przedsiębiorstw – mimo, iż jedno z kryteriów finansowych kwalifikować powinno go już do średnich przedsiębiorstw. Kryteria finansowe należy jednak analizować łącznie, a kryterium obrotu nie powinno decydować o zakwalifikowaniu przedsiębiorstwa do wyższej kategorii. kryteria wartości zatrudnienie 8 RJR obroty powyżej 2 mln EUR sumy bilansowe powyżej 2 mln EUR Przedsiębiorstwo, które charakteryzują dane z przykładu 3 jest małym przedsiębiorstwem. Wprawdzie kryterium zatrudnienia jest odpowiednie dla mikroprzedsiębiorstwa, ale oba kryteria finansowe wskazują już na małe przedsiębiorstwa. W takim przypadku będą one miały decydujące znaczenie w ustaleniu wielkości przedsiębiorstwa. Dopiero po dwóch latach W przypadku aplikowania o dotacje Unii Europejskiej w działaniach dedykowanych specjalnie do określonych grup przedsiębiorstw np. mikroprzedsiębiorstw lub małych przedsiębiorstw, w których od wielkości wnioskodawcy zależeć będzie intensywność lub kwota wsparcia, szczególnie istotne jest właściwe wskazanie przynależności do którejś z kategorii MŚP. Szczególnie, jeśli kryteria charakteryzujące wnioskodawcę zmieniają się w czasie. W przypadku gdy na ostatni dzień bilansu dane przedsiębiorstwo przekracza lub spada poniżej progu zatrudnienia lub granicznych pułapów finansowych, uzyskanie lub utrata statusu mikro, małego lub średniego przedsiębiorstwa następuje tylko wówczas, gdy zjawisko to powtórzy się w ciągu dwóch kolejnych lat. Sposób stosowania definicji w takim przypadku prezentuje tabela 2. Powiązania pomiędzy przedsiębiorstwami Definicja MŚP określona przez Komisję Europejską w ustalaniu wielkości przedsiębiorstwa bierze pod uwagę również powiązania analizowanego podmiotu z innymi firmami lub osobami działającymi na pokrewnych rynkach. W ramach tego kryterium wyróżnić można przedsiębiorstwa niezależne, partnerskie lub związane. Przedsiębiorstwo jest niezależne, jeśli: r nie posiada 25% lub więcej udziałów lub głosów w innym przedsiębiorstwie, r inne przedsiębiorstwa lub podmioty publiczne nie posiadają, samodzielnie lub wspólnie z jednym lub kilkoma PAŹDZIERNIK 2008 17 Ważny temat Tabela 2. Sposób stosowania definicji w przypadku zmiany kategorii w ramach MŚP Rok 2005 2006 2007 czerwiec 2008 wielkość firmy w czerwcu 2008 mikro mikro małe małe mikro małe średnie średnie małe średnie małe małe mikro mikro małe małe mikro mikro mikro mikro - - - małe* małe* Wielkość firmy na koniec każdego roku ustalona na podstawie obowiązujących kryteriów *w przypadku nowoutworzonych przedsiębiorstw oceny dokonuje się w oparciu o szacunki sporządzone w dobrej wierze w trakcie roku obrotowego przedsiębiorstwami związanymi lub podmiotami publicznymi 25% lub więcej udziałów lub głosów w przedsiębiorstwie wnioskodawcy, r nie sporządza się skonsolidowanych sprawozdań finansowych i nie jest ujęte w sprawozdaniach finansowych przedsiębiorstwa, które sporządza sprawozdania skonsolidowane. Z przedsiębiorstwami partnerskimi mamy do czynienia w przypadku, jeśli powiązania scharakteryzowane powyżej (liczba udziałów lub głosów w innym przedsiębiorstwie) wynoszą co najmniej 25%, ale nie przekraczają 50%. Przedsiębiorstwa partnerskie również nie sporządzają sprawozdań skonsolidowanych, a także nie są ujęte w sprawozdaniach skonsolidowanych innych firm. Przedsiębiorstwa związane to takie, w których opisane relacje przekraczają 50%. Ten rodzaj relacji odpowiada sytuacji gospodarczej przedsiębiorstw, które tworzą grupę, w której jedno przedsiębiorstwo kontroluje, bezpośrednio lub pośrednio, większość głosów w innym przedsiębiorstwie lub wywiera dominujący wpływ na to przedsiębiorstwo. Przedsiębiorstwo uznane zostanie za niezależne, jeśli progowa wartość 25% udziałów lub głosów przekroczona zostanie przez następujące grupy inwestorów: 18 PAŹDZIERNIK 2008 r publiczne korporacje inwestycyjne, spółki kapitałowe podwyższonego ryzyka, osoby fizyczne lub grupy osób prowadzące regularną działalność inwestycyjną podwyższonego ryzyka, które inwestują kapitał własny w przedsiębiorstwa nienotowane na giełdzie Kryteria finansowe należy analizować łącznie, a kryterium obrotu nie powinno decydować o zakwalifikowaniu przedsiębiorstwa do wyższej kategorii („business angels”), pod warunkiem, że cała kwota inwestycji tych inwestorów w to samo przedsiębiorstwo nie przekroczy 1.250.000 EUR, r u niwersytety lub niedochodowe ośrodki badawcze, r inwestorzy instytucjonalni łącznie z regionalnymi funduszami rozwoju, r samorządy lokalne z rocznym budżetem nieprzekraczającym 10 mln EUR oraz liczbą mieszkańców poniżej 5.000. Sposób ustalenia wielkości przedsiębiorstw zależnych Ustalenie powiązań pomiędzy przedsiębiorstwami oraz ich charakteru determinuje sposób obliczania wartości poszczególnych kryteriów, na podstawie których ustalana jest wielkość przedsiębiorstwa. W przypadku przedsiębiorstw partnerskich do wielkości zatrudnienia oraz danych finansowych analizowanego przedsiębiorstwa dolicza się dane finansowe i dane dotyczące zatrudnienia w takiej proporcji, w jakiej została ustalona relacja partnerska. W przypadku przedsiębiorstw związanych do danych finansowych i wielkości zatrudnienia analizowanej firmy wlicza się 100% analogicznych danych wszystkich przedsiębiorstw dominujących lub zależnych. Sposób liczenia danych prezentuje przykład. W analizowanym przypadku przedsiębiorstwo A posiada 60% udziałów w przedsiębiorstwie C. Są one zatem przedsiębiorstwami związanymi, a przedsiębiorstwo A jest dominujące w stosunku do przedsiębiorstwa C, ponieważ posiada w nich ponad 50% udziałów. Z kolei Przedsiębiorstwo B posiada w przedsiębiorstwie A 30% udziałów. Są one zatem przedsiębiorstwami partnerskimi, ponieważ liczba udziałów jest większa Ważny temat niż 25%, ale nie przekracza 50%. Relacja pomiędzy przedsiębiorstwami A i D jest mniejsza niż 25%, w związku z czym są one w stosunku do siebie niezależne. Aby policzyć dane dotyczące zatrudnienia i dane finansowe w celu ustalenia wielkości przedsiębiorstwa A należy do danych firmy A doliczyć 100% analogicznych danych firmy C (przedsiębiorstwa związanego) oraz 30% analogicznych danych firmy B (przedsiębiorstwa partnerskiego). Warto pamiętać o tym, że jeżeli w przedsiębiorstwie 25% lub więcej kapitału lub głosów jest kontrolowane bezpośrednio, wspólnie lub indywidualnie przez jeden lub kilka podmiotów publicznych, to przedsiębiorstwo takie nie może zostać zakwalifikowane do żadnej kategorii MŚP. Gdzie szukać informacji W interpretacji definicji Komisji Europejskiej dotyczącej klasyfikacji przedsiębiorstw do poszczególnych kategorii sektora małych i średnich przedsiębiorstw pomocne mogą być zalecenia Komisji Europejskiej z dnia 6 maja 2003 r. (2003/361/WE). Komisja Europejska opracowała także poradnik wyjaśniający sposób stosowania definicji dostępny również w języku polskim pod adresem http://ec.europa.eu/ enterprise/enterprise_policy/sme_definition/sme_user_guide_pl.pdf. Informacji Ustalenie powiązań pomiędzy przedsiębiorstwami oraz ich charakteru determinuje sposób obliczania wartości poszczególnych kryteriów z zakresu prawidłowego stosowania definicji Komisji Europejskiej udzielają także Punkty Konsultacyjne zlokalizowane na terenie całego kraju. Usługi informacyjne świadczone przez Punkty są całkowicie bezpłatne dla mikro, małych i średnich przedsiębiorstw. Lista teleadresowa Punktów znajduje się na stronie internetowej Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości pod adresem http:// www.parp.gov.pl/index/index/268. Anna Rąplewicz Kierownik Działu Doradztwa i Funduszy Europejskich Regionalna Izba Gospodarcza w Katowicach PAŹDZIERNIK 2008 19 Ważny temat Dochodzenie roszczeń przed sądami w Irlandii C oraz więcej przedsiębiorców polskich nawiązuje stosunki handlowe z firmami irlandzkimi. Budujemy w Irlandii domy, stawiamy fabryki, eksportujemy żywność, sprowadzamy stamtąd komputery. O ile, większość transakcji kończy się wynikiem zadowalającym obie strony, o tyle niektóre znajdują swój efekt w sądzie. Wtedy pojawia się problem informacji o sposobie dochodzenia roszczeń. Niżej omawiamy sądowe dochodzenie roszczeń. Podobnie, jak w Polsce, przed wszczęciem sporu sądowego z zakresu stosunków między przedsiębiorcami, należy wysłać naszemu dłużnikowi przedsądowe wezwanie do zapłaty, fachowo nazywane Civil Summons for a liquidated money demand. Uczciwie trzeba przyznać, iż irlandzcy przedsiębiorcy niezbyt się przejmują wezwaniami do zapłaty kierowanymi do nich przez polskie kancelarie prawne, albo biura windykacyjne – zwłaszcza, że niektóre spośród tych instytucji nie zadają sobie nawet trudu, aby wezwanie sporządzić w języku angielskim, lub irlandzkim. Zatem, pierwszą naszą czynnością, jest skierowanie sporządzonego w języku angielskim wezwania do zapłaty do naszego dłużnika. Może to za nas oczywiście zrobić irlandzka kancelaria. Irlandzkie kancelarie prawne, nie ograniczają się jedynie do wysyłania wezwań do zapłaty, ale prowadzą też na rzecz swoich klientów negocjacje z dłużnikami, wychodząc z założenia, iż lepsze – i szybsze – jest pozasądowe rozstrzygnięcie sporu. O ile przedsądowe wezwanie do zapłaty nie przyniesie efektu, sprawę należy skierować do sądu. Sądy cywilne w Irlandii sprawują jurysdykcję w sprawach dotyczących sporów pomiędzy osobami prywatnymi, przedsiębiorcami oraz państwem. Istnieją sądy rejonowe („district courts”), okręgowe („circuit courts”) i Wysoki Trybunał 20 PAŹDZIERNIK 2008 („High Court”), które są sądami pierwszej instancji. Sąd Najwyższy („Supreme Court”) sprawuje wyłącznie jurysdykcję odwoławczą, z wyjątkiem pewnych spraw związanych z konstytucją. Sądy rejonowe i okręgowe to sądy lokalne o ograniczonej jurysdykcji, tj. mogą jedynie rozpatrywać sprawy, w których wartość przedmiotu sporu nie przekracza pewnej wartości progowej oraz sprawy, w przypadku których strony mają miejsce zamieszkania lub oficjalną siedzibę Zwykle wniosek o wykonanie orzeczenia składa do sądu prawnik, chociaż wierzyciel nie musi posiadać reprezentacji prawnej w danym miejscu lub w przypadku, gdy umowę zawarto w danym miejscu. Odwołania od orzeczeń sądu rejonowego rozpatruje sąd okręgowy, natomiast odwołania od orzeczeń sądu okręgowego kierowane są do Wysokiego Trybunału. Sąd ds. drobnych roszczeń stanowi część sądu rejonowego i zajmuje się sprawami konsumenckimi, w przypadku których kwota roszczenia nie przekracza 1.269,74 €. Z procedury tej nie może korzystać firma przeciwko innej firmie. W Irlandii sąd rejonowy rozpatruje sprawy związane z roszczeniami nieprzekraczającymi kwoty 6.348,69 €. Sąd okręgowy zajmuje się roszczeniami nieprzekraczającymi kwoty 38.092,14 €. Wysoki Trybunał rozpatruje roszczenia przekraczające kwotę 38.092,14 €. Kolejną przesłanką, jaką należy ustalić, a która determinuje miejsce postępowania sądowego jest miejsce, w którym umowa została zawarta lub w którym zaciągnięto dług, lub, jeżeli nie można tych dwóch przesłanek ustalić, wtedy sądem właściwym będzie sąd, w okręgu którego dłużnik zamieszkuje lub prowadzi działalność gospodarczą. Wniosek inicjujący postępowanie sądowe należy złożyć w odpowiednim biurze podawczym właściwego sądu. W Irlandii wniosek można złożyć w języku angielskim lub irlandzkim. Wniosek trzeba sporządzić na specjalnym formularzu, odrębnym dla każdej jurysdykcji, w której wnosi się powództwo. Wniosku nie można przesyłać faksem ani pocztą elektroniczną, należy doręczyć go osobiście do właściwego biura podawczego sądu. Formularze zawierają wskazówki, jakie elementy muszą się znaleźć w aktach sprawy. Pewne wytyczne w ograniczonym zakresie można również uzyskać od pracowników biura podawczego, ale osoby te udzielają informacji jedynie w kwestiach proceduralnych, natomiast nie mogą udzielać porad w sprawach merytorycznych związanych z pozwem ani zaleceń odnośnie do sposobu prowadzenia postępowania. Opłaty pobierane przez sąd, znane jako koszty sądowe, pobiera się od większości rodzajów wniosku. Opłaty należy uiścić w momencie składania wniosku w odpowiednim biurze podawczym sądu. W przypadku korzystania z pomocy prawnika, płatności z tytułu jego honorarium są odrębną sprawą – tym biuro podawcze się nie zajmuje. Postępowanie zostaje oficjalnie uznane za wszczęte z chwilą przyjęcia pozwu przez biuro podawcze sądu. W zależności od jurysdykcji, w której wnosi się pozew, może on nie zostać wydany do czasu, aż zostanie doręczony drugiej stronie. W sądach rozpatrujących drobne sprawy sekretarz sądu wyśle złożony pozew drugiej stronie. W innych sądach będzie trzeba samemu doręczyć pozew lub zrobić to przez pośrednika. Urzędnik biura podawczego Ważny temat poinformuje, czy dopełniono wszystkich formalności związanych ze złożeniem pozwu, lecz ostateczną decyzję o tym, czy sprawa została przedstawiona prawidłowo podejmie sędzia. Istnieje możliwość zastosowania trybu uproszczonego przed sądem. Przykładowo, gdyby wezwanie do zapłaty skierowane do naszego dłużnika w Irlandii pozostało bez odpowiedzi, można złożyć do sądu rejonowego coś, co przypomina polski formularz pozwu o wydanie nakazu zapłaty. Wierzyciel powinien opracować projekt nakazu zapłaty lub wyroku, a także złożyć pod przysięgą oświadczenie o istnieniu długu. Jak tylko te dokumenty zostaną złożone w sądzie i następnie poświadczone, wtedy takiemu poświadczonemu dokumentowi nadaje sie tutuł wykonawczy. Jeżeli nasz dłużnik po otrzymaniu nakazu kwestionuje istnienie długu lub też jeżeli pełnomocnik dłużnika złoży dokument o zamiarze podjęcia obrony zwany Notice of Intention to Defend wtedy powód jest informowany przez sąd o skierowaniu sprawy do zwykłego postępowania, które w uproszczeniu wygląda dość podobnie do polskiego. Podczas rozprawy sędzia wysłucha bowiem argumentów przedstawianych przez obie strony postępowania. Każda ze stron jest uprawniona do wzywania świadków, przesłuchiwania świadków strony przeciwnej oraz przedstawiania innych dowodów. Procedura przed sądem rejonowym ma charakter mniej formalistyczny. Jak tylko zostanie wydany wyrok lub nakaz za- płaty wtedy dłużnik może spłacić dług lub też tego odmówić. Wykonalne są wszystkie decyzje sądowe i niektóre pozasądowe. Obejmuje to nakazy sądowe oraz orzeczenia w rozstrzygnięciach w trybie uproszczonym, o które wnioskuje rejestr przy Wysokim Trybunale lub rejestr sądowy przy sądzie okręgowym. Zwykle dla wykonania orzeczenia konieczne jest uzyskanie zgody sądu, który je wydał. Jednakże w niektórych przypadkach, takich jak egzekucja, rejestracja lub oświadczenie pod zastaw hipoteki złożone pod przysięgą, składanie wniosku do sądu nie jest konieczne. Zgodę może wydać biuro właściwego sądu. W przypadku orzeczeń sądów polskich, które mają być wykonane na podstawie unijnych rozporządzeń, właściwym sądem jest Wysoki Trybunał. Wykonanie funkcji związanych z rozporządzeniem (WE) 44/2001 zostały zlecone przewodniczącemu Wysokiego Trybunału, zaś wniosek o wykonanie orzeczenia w Irlandii i wydanie nakazu jego wykonania składa się do dowolnego sądu. Orzeczenie będące europejskim tytułem egzekucyjnym wydanym na mocy rozporządzenia (WE) 805/2004 zostaje uznane za orzeczenie Wysokiego Trybunału, ma taki sam skutek prawny i jest wykonywane w ten sam sposób. Przepisy prawa krajowego, którym podlega ten proces można znaleźć w S.I. 648 z 2005r. W przypadku orzeczenia w sprawie roszczenia bezspornego, które ma być wykonane w innym państwie członkowskim, sądem właściwym do składania wniosków o wykonanie na mocy rozporządzenia 805/2004 dotyczącego europejskiego tytułu egzekucyjnego jest sąd, który wydał orzeczenie. Zwykle wniosek o wykonanie orzeczenia składa do sądu (lub biura sądu) prawnik, chociaż wierzyciel nie musi posiadać reprezentacji prawnej. Wszystkie wnioski należy jednak składać osobiście, a nie drogą pocztową. Część 15 ustawy o wykonaniu nakazów sądowych z 1926 r. (zastąpiona częścią 5 ust. 1 ustawy o sądach (nr 2) z 1986 r.) stanowi, że w przypadku, gdy dług jest ściągalny na mocy nakazu lub postanowienia sądu, wierzyciel może wystąpić do sądu rejonowego o wezwanie dłużnika do stawienia się na kontrolę posiadanych przez niego środków przez sędziego sądu rejonowego. Wniosek o wydanie nakazu wykonawczego należy złożyć w ciągu 6 lat od daty wydania nakazu lub postanowienia sądowego. Wierzyciel musi przedstawić dowody na istnienie długu, zaś dłużnik wypełnić oświadczenie majątkowe. Część 16 ustawy z 1926 r. zmieniona częścią 9 ustawy z 1986 r. umożliwia powołanie się na dowody oraz przesłuchanie krzyżowe dłużnika lub wierzyciela. Nakaz wykonawczy zachowuje ważność przez dwanaście lat od daty wydania nakazu lub postanowienia sądowego. Trzeba zwrócić uwagę, iż irlandzcy dłużnicy nie są pozbawieni środków prawnych służących przeciwstawieniu się nieprawnej, lub też źle prowadzonej egzekucji. Zwykle odwołanie jednak nie dotyczy samego środka wykonawczego określonego przez biuro sądu, ale właściwego orzeczenia lub nakazu, który leży u jego podstaw. Strona, do której odnosi się ten środek, może odwołać się do sądu apelacyjnego o uchylenie orzeczenia lub nakazu. Samo złożenie odwołania nie stanowi podstaw do zawieszenia wykonania orzeczenia lub nakazu. Aleksander Stuglik Ekspert i konsultant z zakresu prawa gospodarczego i prawa pracy, Członek Association of Independent European Lawyers w Londynie, wspólnik w kancelarii KMB Solicitors w Dublinie i B. Żuradzka Kancelaria Prawna w Katowicach PAŹDZIERNIK 2008 21 Wydarzyło się Od lewej: Prezes RIG w Katowicach Tadeusz Donocik oraz Prezes Smoleńskiej Izby Przemysłowo-Handlowej Wladimir Petrowicz Archipenkow Wizyta delegacji rosyjskiej z Obwodu Smoleńskiego W dniu 4 czerwca 2008r. w siedzibie Regionalnej Izby Gospodarczej w Katowicach gościła delegacja rosyjska z Obwodu Smoleńskiego, pod przewodnictwem Pierwszego Zastępcy Gubernatora Obwodu Smoleńskiego, Pana Aleksandra Anatolewicza Grinkiewicza. Spotkanie było okazją do zaprezentowania potencjału gospodarczego Obwodu Smoleńskiego, w tym przybliżenia informacji na temat branż dominujących w regionie położonym w zachodniej części Rosji, przy granicy z Białorusią. Są to: elektroenergetyka, 22 PAŹDZIERNIK 2008 przemysł jubilerski, budowa maszyn, przetwórstwo metali, przemysł spożywczy, chemiczny, celulozowo-papierniczy oraz meblowy. Głównym punktem wizyty było podpisanie umowy o współpracy przez Regionalną Izbę Gospodarczą w Katowicach oraz Smoleńską Izbę Przemysłowo- Handlową, która ma służyć intensyfikacji wzajemnych kontaktów gospodarczych. Po zakończeniu części oficjalnej wywiązała się żywa dyskusja z udziałem śląskich przedsiębiorstw zainteresowanych podjęciem relacji handlowych z firmami rosyjskimi. Firmy zainteresowane współpracą z partnerami biznesowymi z Obwodu Smoleńskiego prosimy o kontakt z: Działem Współpracy Międzynarodowej RIG w Katowicach tel.032 3511194 e-mail: [email protected] Partner przedsięwzięcia: Wydarzyło się Spotkanie z Delegacją Samorządowo-Biznesową włoskiego miasta Fondi W ramach działalności Międzynarodowego Centrum Edukacji Doradztwa i Współpracy Międzynarodowej przy RIG w Katowicach w dniu 1 sierpnia 2008 roku odbyło się spotkanie z przedstawicielami władz samorządowych włoskiego miasta Fondi oraz reprezentantami tamtejszej giełdy owocowo-warzywnej. Organizatorami spotkania był Urząd Miasta Ruda Śląska oraz Regionalna Izba Gospodarcza w Katowicach. W spotkaniu udział wzięli śląscy przedsiębiorcy z branży owocowo -warzywnej, a jego gospodarzem był Pan Tadeusz Donocik, Prezes Regionalnej Izby Gospodarczej w Katowicach. Po uroczystym przywitaniu gości i słowie wstępnym, głos zabrał Pan Bartosz Satała, Wiceprezydent Miasta Ruda Śląska. Wystąpienie dotyczyło perspektyw współpracy pomiędzy miastami Fondi i Rudą Śląską. Następnie na temat kwestii dalszych relacji wypowiedział się przewodniczący włoskiej delegacji Pan Luigi Parisella, Burmistrz Miasta Fondi. Kolejną częścią konferencji były prezentacje specyfik: polskiego oraz włoskiego rynku hurtowego. Pierwszym prelegentem był Pan Aldo Cerasuoli, przedstawiciel giełdy owocowo-warzywnej miasta Fondi. Specyfikę polskiego rynku hurtowego zaprezentował Pan Wojciech Boroński, Prezes Zarządu Centrum Handlu Hurtowego Sp. z o.o. Obie prezentacje stanowiły podstawę do ciekawej dyskusji między uczestnikami spotkania. Zwrócono uwagę na korzyści płynące ze wzajemnej współpracy, podkreślając jej komplementarny charakter. UNIA EUROPEJSKA Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego Ostatnim punktem programu wizyty były rozmowy bilateralne pomiędzy śląskimi przedsiębiorcami a przedstawicielami włoskiej giełdy. W dniu 2 sierpnia br., w godzinach przedpołudniowych, Regionalna Izba Gospodarcza w Katowicach zorganizowała dla włoskiej delegacji spotkania na terenie: Zakładu Targowisk Miejskich w Katowicach i Śląskiej Giełdy Kwiatowej w Tychach. Po katowickim targowisku zagranicznych gości oprowadził Pan Jerzy Sysak – Zastępca Dyrektora ds. administracji targowisk ZTM w Katowicach. Po przedstawieniu historii oraz obecnego kształtu giełdy, delegacja rozpoczęła zwiedzanie poszczególnych sektorów targowiska. Następnie goście z Włoch udali się do Śląskiej Giełdy Kwiatowej w Tychach, gdzie zostali podjęci przez Panów: Ryszarda Kosteleckiego – Prezesa Zarządu Firmy „Synergia” zarządzającej giełdą oraz Michała Kosteleckiego – Dyrektora ds. Finansów. Wizytę na terenie tyskiej ŚGK uwieńczyła prezentacja nowych inwestycji mających na celu zwiększenie atrakcyjności tego miejsca. Poznanie problematyki zarządzania giełdami przez podmioty publiczne, jak i prywatne stworzyło możliwość dostrzeżenia wieloaspektowości rynku hurtowego w Polsce. Zarówno w opinii przedstawicieli delegacji z miasta Fondi, jak i śląskich przedsiębiorców wizyta może zaowocować, w niedługiej perspektywie szerszą współpracą. • Aula multimedialna została wybudowana i wyposażona w ramach projektu Międzynarodowe Centrum Edukacji, Doradztwa i Współpracy Gospodarczej przy Regionalnej Izbie Gospodarczej w Katowicach, współfinansowanego w latach 2005 – 2007 ze środków Unii Europejskiej PAŹDZIERNIK 2008 23 informacje z izby Pociągiem na Ukrainę wraz z Forum Młodych RIG w Katowicach Forum Młodych Regionalnej Izby Gospodarczej w Katowicach F orum Młodych Regionalnej Izby Gospodarczej w Katowicach (FM) jest jedną z Komisji Rady Izby. Utworzona została w 2005 roku. W ciągu trzech lata działalności przeprowadziła szereg projektów skierowanych w głównej mierze do mieszkańców województwa śląskiego. W całym okresie działalności nawiązaliśmy współpracę z kilkudziesięcioma młodymi osobami, które swoje doświadczenia wyniesione z pracy w Forum Młodych RIG w Katowicach oraz współpracy z Izbą wykorzystują na co dzień w prowadzeniu własnych przedsiębiorst w, pe ł n iąc f u n kc je społeczne i polityczne, spełniając się w roli specjalistów w różnych d zied zinach ż ycia gospodarczego i społecznego. Komisja ma strukturę otwartą. Każda młoda osoba, która wyraża chęć aktywnego włączenia się w życie społecznogospodarcze regionu, może znaleźć miejsce w Forum i realizować swoje pomysły. Możliwość współpracy w jednym miejscu studentów i absolwentów z młodymi przedsiębiorcami to jeden z największych atutów działalności w Forum Młodych. Wśród aktywności FM znalazły się inicjatywy skierowane do szerokiej gamy odbiorców: uczniów szkół podstawowych, studentów, absolwentów szkół wyższych oraz przedsiębiorców. Forum Młodych to projekty, które już zyskały miano cyklicznych przedsięwzięć oraz nowatorskie pomysły wdrażane w życie w ciągu całorocznej działalności. Wśród Forum Młodych, wyjazd integracyjny Wisła, kwiecień 2007 realizowanych projektów możemy wyróżnić: Biuro Karier Sztandarow y projekt realizowany nieprzerwanie od początków istnienia Forum Młodych RIG w Katowicach. Ma za zadanie pełnić rolę swoistej platformy wspierającej regionalny rynek pracy osób młodych. Z jednej strony daje możliwość prezentacji o f e r t p r a k t y k i p r a c y s k i e r ow a nych do studentów i absolwentów, a z drugiej jest efektywnym kanałem komu n i kac ji d la przedsiębiorst w chcących pozyskiwać młodych ludzi do pracy. Koncert „Ku Czci Papieża Jana Pawła II” Koncert na stałe wpisał się w kalendarz działalności Forum Młodych oraz całej Izby. Każdego roku na pamiątkę urodzin jednego z Największych Polaków śp. Jana Pawła II, na zaproszenie Forum Młodych, ludzie biznesu, mediów, polityki, nauki i kultury spotykają się w Pszczyńskim Zamku. Przysłuchując się dźwiękom muzyki prezentowanej przez artystów polskiej sceny muzycznej zgromadzeni goście oddają się zadumie nad testamentem pozostaw ionym w dziełach i życiorysie Wielkiego Polaka Karola Wojtyły. Małe Euro Symulacja mistrzostw w piłce nożnej, dla dzieci szkół podstawowych i gimnazjów skupionych w domach opieki społecznej, której pierwsza edycja odbyła się w bieżącym roku i spotkała się z bardzo pozytywnym odbiorem samych uczestników, jak również jej partnerów i organizatorów. 24 PAŹDZIERNIK 2008 informacje z izby Małe Euro 2008 Spotkania Gospodarcze Forum Młodych gromadzi w jednym miejscu ludzi, którzy odnoszą sukcesy w życiu zawodowym i chcą podzielić się swoim życiowym doświadczeniem oraz pasjami ze studentami. Jest to doskonałe forum wymiany myśli i miejsce zdobywania wiedzy dla młodych ludzi. Wyjazdy szkoleniowo-integracyjne To dobry przykład inwestowania w rozwój samego siebie poprzez uczenie się od innych członków zespołu. Celem takiego wyjazdu jest poznanie swoich mocnych i słabych stron w pracy w grupie, by móc świadomie kształtować swoje umiejętności i kompetencje. Forum Młodych RIG w Katowicach to ludzie, którzy chcą mieć realny wpływ na życie społeczno-gospodarcze swojego regionu. Ich aktywność w Forum jest tego najlepszym przykładem. Jesteśmy przekonani, iż nasze działania i realizowane projekty niosą wartość dodaną dla całej Izby i każdego jej członka. Janusz Dramski Wiceprzewodniczący Forum Młodych RIG w Katowicach P ociąg na Ukrainę, to kolejny projekt Forum Młodych Regionalnej Izby Gospodarczej w Katowicach. Tym razem Forum Młodych proponuje nawiązanie dwustronnej współpracy pomiędzy Polską a Ukrainą. Ten nowatorski projekt, będący rozszerzeniem dotychczasowej działalności Biura Karier FM, rozpocznie się już we wrześniu bieżącego roku. „Pociąg na Ukrainę” skierowany jest do firm, które pragną rozwijać swoją działalność na rynku wschodnim- przede wszystkim ukraińskim. Projekt ma na celu zacieśnianie współpracy gospodarczej pomiędzy sąsiednimi krajami, a szczególnie między regionem Śląska i odpowiadającym mu pod względem specyfiki i rozwoju przemysłowego regionem Donbasu. Polsk ie przedsiębiorst wo, które weźmie udział w projekcie, będzie miało możliwość zatrudnienia studenta z Ukrainy na zasadach praktyki studenckiej, uzyskując z tego tytułu szereg korzyści. Praktyki organizowane w ramach Projektu obejmują obszary marketingu, ekonomii, zarządzania, finansów oraz handlu zagranicznego. Studenci będą wyselekcjonowani specjalnie na podstawie wymagań firmy przedstawionych członkom Forum Młodych. Planowany początek prak- tyk to styczeń-luty 2009 r., a ich czas trwania to min. 2 miesiące. Celem Projektu jest dostarczenie firmom i instytucjom regionu śląskiego, głównie zrzeszonym w RIG w Katowicach, możliwości kontaktu z przedsiębiorcami i rynkiem ukraińskim. Pozwoli to na wykorzystanie wiedzy studentów, znajomości specyfiki rynku wschodniego, niekonwencjonalnego podejścia do standardowych zagadnień, jak również zdobycia kontaktów z firmami o podobnych profilach, czy pozyskanie nowego rynku zbytu. Do współorganizowania Projektu Forum Młodych zaprosiło organizację studencką AIESEC Polska Komitet Lokalny Akademia Ekonomiczna. Patronat i merytoryczny udział w Projekcie objęły Regionalna Izby Gospodarcza w Katowicach oraz Izba Przemysłowo-Handlowa w Doniecku. Zapraszamy do współpracy zainteresowane przedsiębiorstwa. Więcej szczegółów na stronie Forum Młodych RIG w Katowicach (www.forummlodych.pl). Paweł Słomiany I Wiceprzewodniczący Forum Młodych RIG w Katowicach Koordynator Projektu „Pociąg na Ukrainę” PAŹDZIERNIK 2008 25 NOWE FIRMY CZŁONKOWSKIE RIG W KATOWICACH WYKAZ NOWYCH CZŁONKÓW Regionalnej Izby Gospodarczej w Katowicach 1. Ewa Pstraś- Kołodziej, Stanisław Kołodziej SC Adres: Plac Rostka 3/1 40-074 Katowice tel./fax 032 781 30 45 e-mail: biuro@tłumaczniemiecki.pl www.tłumaczniemiecki.pl Właściciele: Ewa Pstraś-Kołodziej, Stanisław Kołodziej Opis działalności: tłumaczenia przysięgłe ustne i pisemne, tłumaczenia specjalistyczne, sprzedaż napojów alkoholowych – SALON WIN. 2. Górnośląska Agencja Rozwoju Regionalnego S.A. Adres: ul. Powstańców 17 40-039 Katowice Tel. 032 728 58 00 Fax 032 728 58 03 e-mail: [email protected] www.garr.pl Prezes Zarządu – Józef Wyciślok Opis działalności: świadczenie usług na rzecz rozwoju województwa śląskiego poprzez współudział w opracowaniu koncepcji programów i projektów samorządu terytorialnego, wykorzystywanie dostępnych programów pomocowych, przyciąganie inwestorów oraz promocję regionu. 3. MEGA SERVICE CENTRUM Sp. z o.o. Adres: ul. Panewnicka 375 40-773 Katowice Tel. 032 205 81 25 Fax 032 205 81 25 e-mail: [email protected] www.mega-service.pl Prezes Zarządu – Adam Krupka Opis działalności: zarządzanie podmiotami gospodarczymi, usługi księgowo-kadrowe. 26 PAŹDZIERNIK 2008 4.iNTER-LOGISTIC POLSKA Sp. z o.o. Adres: ul. Portowa 28 44-100 Gliwice Tel. 032 331 67 31 Fax 032 300 66 07 e-mail: [email protected] www.inter-logistic.pl Prezes Zarządu- Janusz Pamuła Opis działalności: usługi transportowe oraz spedycyjne, przeładunkowe, magazynowania i przechowywania ładunków, usługi pomocnicze agencji celnych, ubezpieczeniowych, usługi tłumaczeniowe, sekretarskie, doradcze oraz pozostałe usługi wspomagające transport. 5. ALDAMAR Sp. z o.o. Adres: ul. Warszawska 32 40-008 Katowice Tel. 032 608 68 43/4 Fax 032 201 03 73 e-mail: [email protected] www.panolin.pl Prezes Zarządu – Adam Zawisz Opis działalności: wyłączny importer szwajcarskich olejów PANOLIN oraz wyłączny importer filtrów KLEENOIL 6. Profilex Jerzy Malicki Adres: ul. Hajducka 18-20 41-500 Chorzów Tel. 032 259 77 67 Fax 032 241 63 66 e-maila: info@ profilex.net www.profilex.net Właściciel – Jerzy Malicki Opis działalności: wyposażenie zakładów jubilerskich. NOWE FIRMY CZŁONKOWSKIE RIG W KATOWICACH WYKAZ NOWYCH CZŁONKÓW Regionalnej Izby Gospodarczej w Katowicach 7. FORTRESS Sp. z o.o. Adres: ul. Pukowca 15 40-847 Katowice Tel. (032) 348 90 17 Fax (032) 348 90 18 e-mail: [email protected] www.fortress.pl Prezes Zarządu – Jacek Bubała Opis działalności: spółka specjalizuje się w handlu międzynarodowym oraz inwestycjach. Z powodzeniem podejmuje wyzwania w zakresie inwestycji w nieruchomości oraz inwestycjach kapitałowych. 8. Chorzowsko-Świętochłowickie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji Sp. z o.o. Adres: ul. Składowa 1 41-500 Chorzów Tel. (032) 241 01 54 Fax (032) 241 01 54 e-mail:[email protected] www.chspwik.pl Prezes Zarządu: Jacek Gabor Opis działalności: działalność usługowa w zakresie rozprowadzania wody, pobór i uzdatnianie wody, odprowadzanie ścieków. 9. INTRO K-J S.C. H. Jeruzel, M.Średniawa Adres: Al. Harcerska 3D 41-500 Chorzów Tel. (032) 348 20 76 Fax (032) 348 20 76 e-mail:[email protected] www.introkj.pl Właściciele: Małgorzata Średniawa, Henryk Jeruzel i tektury na szkła ozdobne i galanterię odzieżową. Oferta dopasowywana jest każdorazowo do indywidualnych potrzeb Klienta. Regionalna Izba Gospodarcza w Katowicach współpracuje z Firmą INTRO K-J S.C. od 16 lat w zakresie wykonawstwa skórzanych etui na wizerunki laurowe. 10. Adam Milner „AMO” Obsługa Gastronomii i Hoteli, Catering Adres: ul. Grześki 13 40-560 Katowice Tel. (032) 254 44 28 Fax (032) 254 40 89 e-mail: [email protected] Opis działalności: obsługa Hotelu „ Marysin Dwór”, świadczenie usług cateringowych. 11. Polsko-Węgierska Górnicza Spółka Akcyjna „HALDEX” Adres: Pl. Grunwaldzki 8/10 40-951 Katowice Tel. (032) 258 29 28 Fax (032) 258 34 13 e-mail: [email protected] www.haldex.com.pl Prezes Zarządu – Tadeusz Koperski Opis działalności: wydobywanie węgla kamiennego, produkcja brykietów i paliw stałych z węgla kamiennego. Działalność odzyskiwania węgla kamiennego. Opis działalności: Firma oferuje szeroką paletę usług introligatorskich m.in. wykonywanie specjalnych opraw, wykonywanie opakowań ze skóry (teczek na dyplomy, etui na medale) oraz opakowań z kartonu PAŹDZIERNIK 2008 27 Wydawnictwo współfinansowane ze środków budżetu samorządu Województwa Śląskiego