Rozwój sieci handlu nowoczesnego w Bułgarii w 2011 r.

Rozwój sieci handlu nowoczesnego
w Bułgarii w 2011 r.
2012-05-14 10:07:28
2
Według danych Agencji ds. Marketingu i Badań Rynku ICAP Bułgaria w 2011 roku na pierwszym miejscu pod
względem obrotów wśród sieci sklepów FMCG znajdował się Kaufland.
Według danych Agencji ds. Marketingu i Badań Rynku ICAP Bułgaria w 2011 roku na pierwszym miejscu pod
względem obrotów wśród sieci sklepów FMCG znajdował się Kaufland. Dotychczas miejsce to zawsze było
zajmowane przez Metro Cash & Carry. W ostatnich latach jednak, Metro odnotowywało spadek obrotów, podczas
gdy konkurent Kaufland, zgodnie z jego agresywną strategią ekspansji, odnotowywał wzrost. Rezultatem tego
było drugie miejsce dla sklepów Metro Cash & Carry w 2011 r.
Przesunięcia w tabelach na tym się nie kończą. Z ponad 100 mln euro obrotów różnicy w stosunku do Metro Cash
& Carry trzecie miejsce w 2011 r. zajmuje Billa. Według firmy ICAP ta sieć sklepów odnotowała nieznaczny
spadek przychodów - na poziomie 3%, przy czym otworzyła ona w ubiegłym roku dwa nowe sklepy. Do końca
ubiegłego roku sklepów marki BILLA w Bułgarii było już 85, włączając duże i małe obiekty. Lider Kaufland posiada
o połowę mniej, ale za to dużych sklepów.
Wielka spodziewana niespodzianka
Najpoważniejsze zmiany w klasyfikacji sieci pochodzą z gwałtownego wzrostu dwóch nowych marek:
niemieckiego Lidl i francuskiego Carrefour. LIDL wszedł do Bułgarii pod koniec 2009 r. i w następnym roku
zarejestrował się w tabeli z obrotem nieco ponad 50 mln euro. W 2011 r. sprzedaż firmy wzrosła w kosmicznym
tempie o 238%. Wzrost ten jest uzasadniony, przez dwa lata niemiecka firma dyskontowa stawiała na budowaniu
własnej sieci sprzedaży. Dosłownie w każdym miesiącu otwierano nowy sklep. Obecnie sieć obejmuje duże
miasta i kilka mniejszych.
Do czołowej piątki w 2011 r. zbliżyła się francuska sieć Carrefour. Według danych ICAP sieć zrealizowała
sprzedaż na poziomie 140 mln euro, z czego ponad 80% więcej niż w roku 2010. Obrót ten został wygenerowany
w siedmiu sklepach w kraju - pięciu hipermarketach i dwóch obiektach nowego formatu - małych
supermarketach.
Takim sposobem po raz pierwszy w Bułgarii sformalizowała się dominująca grupa przedsiębiorców
zagranicznych. W ubiegłym roku cztery pierwsze firmy razem wzięte mają obroty na prawie 1,2 mld euro.
Całkowite obroty dziesięciu najlepszych sprzedawców to 1,8 mld euro. Wynik ten oznacz pełny 14% wzrost w
porównaniu ze sprzedażą w 2010 r.
Wyraźna tendencja
Widać jasny kierunek, w jaki sposób będzie rozwijać się handel w tym roku. Duże firmy już ogłosiły swoje plany
dalszej ekspansji, aczkolwiek w różnym tempie.
3
Najbardziej agresywnymi będą LIDL i Carrefour. Na początku tego roku, francuska firma otworzyła swój trzeci
supermarket "Iliantsi". W maju zostaną otwarte dwa sklepy w Burgas - hipermarket w Galerii Burgas (planowane
otwarcie Galerii - 15 maja) i supermarket o powierzchni 550 m2 w dzielnicy "Lazur". Powodem otwarcia nowego
sklepu w Burgas, skąd zaczęła się ekspansja sieci, jest zwiększony ruch turystów w miesiącach letnich. Również
strategią Carrefour jest zwiększenie swojej obecności w miastach, w których znajdują się już hipermarkety. Firma
kontynuuje swoją ekspansję w centrum Sofii, gdzie w ubiegłym roku otworzyła supermarket na placu
"Slaveykov". Podpisana została nowa umowa na inny mały obiekt – na miejscu byłego kina "Europa Palace".
Planowane otwarcie również w 2012 r.
LIDL także kontynuuje falę ekspansji. Według ogłoszonych pod koniec ubiegłego roku planów, spółka zakłada
otwarcie 60-65 obiektów w 2012 r. Sieć już rozszerzyła koncepcję i oprócz standardowych sklepów big-box
zaczęła budować sklepy typu osiedlowe. Pierwszy z nich był w kompleksie „Este” w dzielnicy "Iztok", ale Lidl od
dawna poszukuje tereny w centrum Sofii. W tym roku sieć będzie rozwijać równolegle oba formaty.
Dalszy rozwój
Zajęcie wyższych miejsc w rankingach nie spełnia ostatecznego celu dużych sieci. Należy spodziewać się, iż
każda z nich będzie nadal walczyła o pierwsze miejsce i o poprawę wyników finansowych. Wstępne badania
rozwoju ICAP nie obejmują zysków sieci w 2011 r., ale analizując okresy wcześniejsze, bardzo niewiele spółek
posiada zadowalające wyniki. Zarówno Kaufland jak i Lidl, które są częścią niemieckiej grupy Schwarz, miały
założone w pierwszych latach ekspansji przewidywane straty. Dla innych firm, które były już na rynku, zyski w
2010 r. spadły z powodu kryzysu i zmniejszonego popytu. Interesującym jest jak rozwijają się wyniki finansowe
sieci Metro i Billa, które są na rynku od ponad dziesięciu lat. Obie firmy nie opublikowały do tej pory swoich
sprawozdań finansowych w rejestrze handlowym.
Nie należy spodziewać się istotnych zmian w odniesieniu do sieci "Fantastico". Chociaż teraz zajmuje piąte
miejsce, nadal pozostał niemal ten sam poziom sprzedaży co w ubiegłym roku, z lekkim jednak 5% spadkiem.
Podobnie jak zagraniczni konkurenci firma zainwestuje w nowe sklepy w tym roku, otwierając kolejne dwa. W
przeciwieństwie do innych sieci, skupiła swoje wysiłki głównie na sofijskim rynku.
Sieć "Piccadilly" zrealizowała w 2011 r. sprzedaż na poziomie ubiegłego roku. Spowolnienie w biznesie nastąpiło
w związku z transakcją, w której belgijski Delhaize przejęła sieć. Cele na ten rok są przywrócenie tempa wzrostu i
wygenerowanie przynajmniej 15% wzrostu sprzedaży. Poza tym sieć planuje nowe obiekty, po tym jak zamknęła
kilka sklepów ze względu na straty, plan obejmuje otwarcie około 15 nowych sklepów.
Zwiększenie ruchu w przeciągu roku można zaobserwować w sklepach "Europa". Od około roku firma rozpoczęła
otwieranie w szybkim tempie nowych sklepów. W 2010 r. posiadała 28 obiektów, obecnie jest ich 40.
Małe, tanie i z pewnymi innowacjami
4
Niezależnie od planów ekspansji jakie mają firmy, z pewnością nie będą one miały skali z dwóch poprzednich lat.
Duże sieci już zbudowały sieć sklepów i teraz będą tylko nadbudowywać. Bardzo jasna jest tendencja, iż wszyscy
uciekają od hipermarketów i coraz częściej decydują się na budowę obiektów typu sklepów osiedlowych i
supermarketów.
Według oczekiwań analityków, nowoczesny handel będzie nadal rosnąć pod względem udziału w całym rynku
FMCG. Ogólnie jednak popyt zmalał. W tym roku nowoczesne sieci będą mieć już 44-45% z całości sprzedaży
detalicznej. W przyszłym roku rynek zostanie podzielony na dwie części. Dlatego należy spodziewać, iż rozwój
nowoczesnych kanałów będzie odbywał się kosztem tzw. tradycyjnego handlu.
W 2012 r. wzmocni się tendencja otwierania sklepów małoformatowych, a pożądaną lokalizacją pozostaje Sofia.
Nie są spodziewane zmiany w profilu cenowym sieci. W ciągu ostatnich dwóch lub trzech lat stopniowo wszystkie
sieci przeniosły się do niskiego segmentu cenowego. Z jednej strony, stało się tak, ponieważ sieci dyskontowe
weszły na rynek poprzez agresywną polityką promocyjną. Z drugiej strony sytuacja na rynku jest taka, że nie ma
wystarczająco dużo potencjalnych klientów wysokiego, a nawet średniego przedziału cenowego.
Mimo iż sieci konkurują przede wszystkim ceną, niektórzy sprzedawcy detaliczni próbują zbudować inny profil,
aby odróżnić się od konkurencji. Dobrym przykładem tego obecnie jest BILLA. Spółka prowadzi aktywną
kampanię i prezentuje się jako sieć rodzinna. Taki profil jest charakterystyczny dla sklepów osiedlowych - bliżej
domu.
Carrefour również przygotowuje zmiany i zróżnicowanie formatów. W tym roku firma wejdzie do Bułgarii z
dwoma nowymi projektami. Pierwszy z nich to Carrefour Planet, gdzie pod taką marką otworzy hipermarket w
Galerii Handlowej Paradise Center pod koniec roku. Koncepcja jest na zasadzie "sklepu w sklepie" z naciskiem na
niektóre kategorie produktów, takich jak żywność ekologiczna, sprzęt, kosmetyki. W ramach sklepu będzie jasne
rozgraniczenie pomiędzy działami, a w niektórych z nich, w takich jak dział sprzętu, sprzedawcy zostaną
zastąpieni przez konsultantów.
Inny format, z którym sieć pod koniec tego roku wchodzi na rynek w Sofii, będzie Carrefour Drive - koncepcja
oparta na handlu elektronicznym. Modelem będzie zakup online, a następnie w ciągu kilku minut klient ma
przyjść do kasy w obiekcie typu Carrefour Drive, zapłacić i otrzymać zapakowane zakupy. Obecnie francuska sieć
nie podaje informacji na temat gdzie będzie pierwszym tego typu obiekt handlowy.
Siła dużych
Zmiana w strukturze handlu będzie miała poważne skutki dla całego łańcucha. Im bardziej duże sieci będą rosły
w siłę, tym bardziej zwiększy się ich dominacja nad bezpośrednimi lub pośrednimi dostawcami.
5
Zgodnie z opiniami analityków nowy okres ekspansji nowoczesnego handlu już się rozpoczął i w 2013 r. udział
sieć osiągnie 50% rynku.
Źródło: Regal
Opracowano w Wydziale Promocji Handlu i Inwestycji Ambasady RP w Sofii (www.sofia.trade.gov.pl).
6