O potrzebie bezpieczeństwa psychicznego dziecka

O potrzebie bezpieczeństwa psychicznego dziecka
Udowodniono, że w dużej mierze o charakterze człowieka decyduje środowisko, w którym
się wychowuje. Rodzina to podstawa, grunt, na którym wyrasta przyszły członek
społeczeństwa. Najistotniejsze z punktu widzenia wpływu rodziny na poczucie
bezpieczeństwa psychicznego dziecka są postawy rodzicielskie.
Najczęściej spotykane błędy wychowawcze popełniane przez rodziców wobec dzieci to:
1. Nadmierne uleganie życzeniom dziecka. Taka postawa rodzica kształtuje u dziecka
postawę egocentryczną i egoistyczną.
2. Stosowanie zbyt surowych metod wychowawczych. W takiej rodzinie jest
hamowana i tłumiona aktywność dziecka, które naturalną koleją rzeczy musi
odreagować stres i najczęściej dzieje się to w przedszkolu.
3. Najbardziej niekorzystną sytuacją wpływającą na poczucie bezpieczeństwa
psychicznego dziecka jest zmienność rodziców stosunku do dziecka – niestałość,
brak konsekwencji, chwiejność postawy, wymagań oraz wyrażanych uczuć. Dziecko,
nie mając jasno ustalonych granic, nie potrafi odróżnić dobrego postępowania od
złego, na przemian przez kłamstwo, uległość oraz pokorę stara się unikać przykrości
ze strony zmiennych rodziców. Postawa taka utrwala się w dorosłym życiu, a osoba
tak wychowywana najczęściej jest cyniczna i nie uznaje żadnych autorytetów.
4. Równie częstym błędem jest przesadne wychowanie. Prowadzi to do zbytniej
ingerencji w swobodę dziecka we wszystkich sferach jego rozwoju, a w szczególności
ogranicza inwencję twórczą, pomysłowość oraz inicjatywę. Takie wychowanie z
reguły skutkuje ograniczeniem samodzielności dziecka oraz brakiem zaradności
życiowej nawet w najprostszych sytuacjach.
Obecnie obserwuje się u wielu rodziców skłonność do nadmiernej opiekuńczości,
przejawiającym się natychmiastowym usuwaniem wszelkich trudności w życiu człowieka i
zaspokajaniu wszelkich zachcianek. Wpływa to na kształtowanie się odporności psychicznej
dziecka i w przyszłości może stać się przyczyną poważnych załamań, w przypadku
napotkania nawet niewielkich trudności życiowych. To niezwykle istotne, by wiedzieć, jak
postępować, aby zaspokoić potrzebę bezpieczeństwa psychicznego dziecka.
Jak postępować, by nie łamać prawa do bezpieczeństwa psychicznego dzieci:
ZASADA NR 1. Uważnie i spokojnie słuchajcie tego, co dziecko do was mówi, wtedy
stwarzacie szansę na wykształcenie poczucia własnej wartości. Tylko dziecko, które wie, że
jest akceptowane przez rodziców, nauczycieli, rówieśników czuje się w pełni bezpiecznie.
ZASADA NR 2. Strońcie od krytyki, bowiem dziecko krytykowane traci poczucie własnej
wartości.
ZASADA NR 3. Nie krzyczcie, ponieważ dziecko ciągle żyjące w strachu uczy się
lękliwości.
ZASADA NR 4. Nie chowajcie dziecka pod kloszem, ponieważ dziecko nadmiernie
chronione traci wiarę w siebie.
ZASADA NR 5. Nie wyśmiewajcie, gdyż dziecko wyśmiane staje się nieśmiałe.
ZASADA NR 6. Motywacja potrafi czynić cuda, bowiem dziecko mądrze zachęcane do
działania uczy się wiary w siebie. Ważne, by z jednej strony nie zostawiać dziecka z
problemem, z którym nie może sobie poradzić, zaś z drugiej strony – nie rozwiązywać go za
niego.
ZASADA NR 7. Chwalcie mądrze, gdyż dziecko chwalone umacnia swoje poczucie własnej
wartości.
ZASADA NR 8. Dajcie dziecku odczuć konsekwencje swoich działań, dlatego, że dziecko
musi wiedzieć, gdzie przebiega granica między tym, co wolno, a tym, co jest zabronione.
Konsekwencja rodziców i nauczycieli, spójność oddziaływania, ich spokój wewnętrzny
sprawią, że dzieci będą czuć się bezpieczniej, pewniej, będą skłonne do przestrzegania
określonych przez dorosłych norm i granic.
Nie powinniśmy chronić dzieci przed konsekwencjami, nawet nieprzyjemnymi.
Kilka minut w samotności, to nie kara, ale okazja, by się uspokoić, bo jedynie spokojna
rozmowa ma sens.
Szkodliwe jest poniżanie, nieustanne krytykowanie, etykietowanie, wymierzanie
sprawiedliwości krzykiem lub odwrotnie – nadmierne chronienie, uleganie lub wyręczanie.
Warunkiem niezbędnym do kształtowania moralnej strony dziecka w zgodzie z
jego psychiką jest wytworzenie atmosfery zaufania.