Lubelski Wojewódzki Inspektor - Wojewódzki Inspektorat Inspekcji

Informacja z kontroli opraw oświetleniowych – girland i węży
świetlnych pod kątem spełniania wymagań określonych w rozporządzeniu
Ministra Gospodarki z dnia 21 sierpnia 2007 roku w sprawie zasadniczych
wymagań dla sprzętu elektrycznego (Dz. U. Nr 155, poz. 1089) za IV kw. 2012r.
W ramach realizacji programu kontrole podjęto w 5 hurtowniach oraz 9
jednostkach prowadzących sprzedaż detaliczną.
Ogółem w toku kontroli, w zakresie spełniania zasadniczych i innych
wymagań zbadano 67 rodzajów girland świetlnych, w tym:
a) 5 produkcji krajowej,
b) 62 wyprodukowanych w krajach trzecich.
Ustalenia kontroli w odniesieniu do poszczególnych zagadnień ujętych
w programie kontroli przedstawiały się następująco:
1.
Oznakowanie CE.
Wszystkie kontrolowane girlandy świetlne posiadały znak zgodności CE,
umieszczony w sposób czytelny i trwały, zgodny ze wzorem określonym
w załączniku do rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 21 sierpnia 2007r.
w sprawie zasadniczych wymagań dla sprzętu elektrycznego (Dz. U. z 2007r. nr 155,
poz. 1089).
2.
Sprawdzenie, czy na girlandy świetlne została wystawiona deklaracja
zgodności.
Powyższe zagadnienie badano w oparciu o przepisy określone w § 9 i § 10
rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 21 sierpnia 2007r. w sprawie
zasadniczych wymagań dla sprzętu elektrycznego.
Deklaracji zgodności żądano w przypadku wątpliwości dot. spełniania
przez wyrób zasadniczych lub innych wymagań, po czym oceniano poprawność
jej sporządzenia.
Podczas
kontroli
przeprowadzonej
u
jednego
z
kontrolowanych
przedsiębiorców w nadesłanej deklaracji zgodności na girlandy świetlne
stwierdzono brak imienia i nazwiska osoby upoważnionej do składania podpisu
w imieniu producenta lub jego upoważnionego przedstawiciela. Niezgodność
narusza § 10 ust. 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Gospodarki z dn. 21.08.2007 r.
w sprawie zasadniczych wymagań dla sprzętu elektrycznego.
Do przedsiębiorcy wprowadzającego wyrób do obrotu skierowano pismo
informujące o stwierdzonej nieprawidłowości. W odpowiedzi nadesłano
deklarację zgodności uzupełnioną o brakującą informację.
.
strona 2 z 10
Zastrzeżeń
do
pozostałych
nadesłanych
deklaracji zgodności nie
wniesiono.
3.
Informacja o producencie.
Zgodnie z § 5 ust. 2 ww. rozporządzenia sprawdzono, czy na wyrobach
lub ich opakowaniach umieszczona została nazwa producenta, znak firmowy lub
znak towarowy.
Kontrola przeprowadzona u innego z przedsiębiorców wykazała, że
girlandy świetlne nie spełniają wymagań zasadniczych określonych w § 5
ust. 2 ww. rozporządzenia Ministra Gospodarki z dn. 21.08.2007 r. z uwagi na
brak na wyrobie (zawieszce) nazwy producenta lub znaku towarowego.
Do pozostałych kontrolowanych girland świetlnych uwag w tym zakresie
nie wniesiono.
4.
Informacje warunkujące bezpieczne użytkowanie
Zgodnie z § 5 ust. 1 rozporządzenia MG sprawdzono czy na wyrobach
zamieszczono podstawowe informacje warunkujące bezpieczne użytkowanie.
Podczas kontroli przeprowadzonej w jednym z hipermarketów do badań
organoleptycznych pobrano łańcuchy świetlne 200 lampek choinkowych do
użytku na zewnątrz, wyprodukowane w Chinach.
Przeprowadzona ocena wykazała brak zamieszczenia bezpośrednio na
wyrobie informacji o treści: Stosować jedynie żarówki zapasowe tego samego typu, co
żarówki dostarczone z tą girlandą świetlną, wymaganej pkt. 20.5.2 normy PN EN
60598-2-20:2000 Oprawy oświetleniowe – Wymagania szczegółowe – Girlandy świetlne.
Zamiast ww. informacji zamieszczono uwagę: Żarówki bez możliwości wymiany.
.
strona 3 z 10
Z uwagi na powyższe uznano, że ww. lampki choinkowe nie spełniają
wymagań zasadniczych określonych w § 5 ust. 1 ww. rozporządzenia w sprawie
zasadniczych wymagań dla sprzętu elektrycznego.
W związku ze stwierdzoną w ww. lampkach choinkowych niezgodnością,
na podstawie art. 40k ust. 2 ww. ustawy o systemie oceny zgodności zwrócono się o
usunięcie niezgodności lub wycofanie wyrobu z obrotu oraz przedstawienie
dowodów podjętych działań.
W udzielonej odpowiedzi przedsiębiorca powiadomił, że informacje
zamieszczone na przedmiotowym oświetleniu znajdującym się w jednostce
kontrolowanej zostały uzupełnione. Na lampkach naklejono etykiety zawierające
treść: Stosować żarówki jedynie tego samego typu, co żarówki dostarczone z tą girlandą
świetlną.
Ponadto poinformowała Managera Technicznego w Wielkiej Brytanii o
stwierdzonej niezgodności, celem wyeliminowania jej w przyszłych dostawach
lampek oraz przesłał komunikacją wewnętrzną do wszystkich swoich sklepów
informację zawierającą poprawną etykietę.
W toku kontroli przeprowadzonej w hurtowni elektrycznej stwierdzono, że
wyprodukowane
w
Chinach
girlandy
świetlne
nie
spełniają
wymagań
zasadniczych – określonych w § 5 ust. 1 rozporządzenia Ministra Gospodarki z
dn. 21.08.2007 r. z uwagi na brak na opakowaniach wymaganych ostrzeżeń:

„Girland w opakowaniu nie należy przyłączać do zasilania” (pkt 20.5.1b normy
PN-EN 60598-2-20:2000),

informacji, że żarówki są niewymienialne (pkt 20.5.1g normy PN-EN 60598-220:2000).
Natomiast podczas innej kontroli poddano ocenie organoleptycznej
wyprodukowane w Chinach lampki choinkowe diodowe serii P-7.
.
strona 4 z 10
W wyniku oceny stwierdzono naruszenie wymagań określonych w § 5 ust.
1 rozporządzenia Ministra Gospodarki z dn. 21.08.2007 r. z uwagi na brak na
przywieszkach ostrzeżeń o treści:

wyłącznie do użytku w pomieszczeniach, (pkt 20.5.1c normy PN-EN 60598-220:2000),

informacji, że żarówki są niewymienialne (pkt 20.5.1g normy PN-EN 60598-220:2000).
Opisane
powyżej
niezgodności
z
zasadniczymi
wymaganiami
nie
powodują poważnego zagrożenia i są stosunkowo łatwe do wyeliminowania
poprzez uzupełnienie oznakowania, ostrzeżeń i informacji.
Do podmiotów wprowadzających girlandy świetlne do obrotu skierowano
pisma informujące o możliwości podjęcia dobrowolnych działań naprawczych
w celu usunięcia niezgodności. Przedsiębiorcy w udzielonych odpowiedziach
poinformowali delegatury IH w Zamościu i w Białej Podlaskiej, iż podjęli decyzję
o wycofaniu z obrotu kwestionowanych wyrobów. Sprawy w toku.
W
kolejnym
przypadku
w
wyniku
oceny
organoleptycznej
zakwestionowano 8 partii ozdobnych lampek choinkowych wyprodukowanych
w Chinach.
W wyżej wymienionych wyrobach stwierdzono bowiem brak na tabliczce
znamionowej symbolu II klasy ochronności oraz brak informacji, że żarówki
(diody LED) są niewymienialne. Stwierdzono również wady konstrukcyjne
mające wpływ na bezpieczeństwo użytkowników opisane w pkt 5 niniejszej
informacji.
5.
Rozwiązania konstrukcyjne
Opisane w pkt 4 niniejszej informacji ozdobne lampki choinkowe LED
VIPOW wyprodukowane zostały jako sprzęt elektryczny w II klasie ochronności.
Źródło
światła
stanowią
połączone
szeregowo
diody
LED.
Przewody
.
strona 5 z 10
przyłączeniowe posiadają izolację wykonaną z PVC (brak cechowania
przewodu).Wyroby wyposażone są w płaską, nierozbieralną wtyczkę oznaczoną
parametrami 6A, 220V. Na przewodzie przyłączeniowym znajduje się układ
elektroniczny zamknięty w obudowie z tworzywa sztucznego. Przedmiotowe
girlandy świetlne cechowane są stopniem ochrony przed wnikaniem pyłu
i wody IP65.
Pkt 3.3.18 normy PN-EN-60598-1:2011 stanowi: Oprawy inne niż zwykła,
zaopatrzone w nieodłączalny przewód lub sznur wykonany z PVC, powinny być
zaopatrzone w informację o ich przeznaczeniu, np. „Tylko do wnętrz”. Zgodnie z ww.
normą Dział 1: Definicje pkt 1.2.3 oprawa oświetleniowa zwykła to oprawa
oświetleniowa zabezpieczająca przed przypadkowym dotykiem części czynnych, lecz bez
specjalnego zabezpieczenia przed wnikaniem pyłu, ciał stałych i wody. Natomiast
w pkt. 5.2.14 w/cyt. normy zamieszczono zapis: Jeżeli oprawa oświetleniowa jest
dostarczona przez producenta z wtyczką, to wtyczka ta powinna mieć taką samą klasę
ochrony przed porażeniem elektrycznym i taki sam stopień zabezpieczenia przed
wnikaniem pyłu, ciał stałych i wody jak oprawa. Zastosowane w girlandach wtyczki
nie posiadają specjalnej ochrony. Konstrukcja wtyczek oraz brak cechowania
stopniem ochrony wskazuje, że zostały one wykonane w stopniu IP20 (do
wewnątrz
pomieszczeń).
W
miejscu
wejścia
przewodu
do
układu
elektronicznego jak również do diod widoczne są szczeliny, przez które może się
dostać woda, wywołując szkodliwe skutki. Zgodnie z tablicą 3 normy EN-60529
Stopnie ochrony zapewnianej przez obudowy (Kod IP), obudowy wyrobów
oznaczonych stopniem IP65 powinny zapewniać ochronę przed wodą laną
strugą z dowolnej strony. Długość przewodu między wtyczką a pierwszą
oprawką w poszczególnych oprawach wynosi od 49 – 62 cm - wg wymagań pkt
20.11.3 ww. normy odległość winna wynosić min 1,5m.
W
oparciu
o
ustalenia
kontroli
stwierdzono,
że
ww.
ozdobne
lampki choinkowe LED nie spełniają wymagań zasadniczych określonych
w następujących przepisach rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia
21
sierpnia 2007r. w sprawie zasadniczych wymagań dla sprzętu elektrycznego.
.
strona 6 z 10

§ 5 ust. 1 z uwagi na brak umieszczenia na tabliczce znamionowej symbolu
II klasy ochronności, brak informacji, że żarówki (diody LED) są
niewymienialne, cechowanie wtyczki napięciem znamionowym 220V
zamiast 230V,

§ 6 ust.1, z uwagi na to, że wyrób został zaprojektowany i wyprodukowany
w sposób nie zapewniający jego zgodności z zasadami ochrony przed
zagrożeniem, o którym mowa w § 7,

§ 7 ust. 1 pkt 1 i 2 z uwagi na niewłaściwą długość przewodu między
wtyczką a pierwszą oprawką, konstrukcję niespełniającą stopnia ochrony
IP65: zastosowanie PVC jako izolacji przewodu przyłączeniowego oraz
wtyczki w stopniu IP20.
Stwierdzone i opisane wyżej niezgodności mogą mieć wpływ na
bezpieczeństwo użytkowania wyrobu. Odległość 1,5m między wtyczką a diodą
LED ma na celu uchronić użytkownika przed koniecznością zastosowania
przedłużacza
w
przestrzeni
otwartej
i
utraty
zabezpieczenia
przed
wodoszczelnością, a tym samym ochronić użytkownika przed porażeniem
prądem elektrycznym.
Zastosowane
w
przedmiotowych
girlandach
świetlnych
przewody
przyłączeniowe posiadają długość mniejszą niż 1,5m a wtyczka nie posiada
żadnej ochrony przed wnikaniem wody i pyłu (IP20). Stwierdzone niezgodności
z zasadniczymi wymaganiami nie mogą być usunięte, dlatego też tut.
Inspektorat
zwrócił
się
z
prośbą
o
nadesłanie
dokumentów
zakupu,
dokumentacji potwierdzającej przeprowadzenie procedury oceny zgodności ( w
tym kopii sprawozdania z badań) przedmiotowego oświetlenia choinkowego.
W wyniku analizy nadesłanego sprawozdania z badań girland świetlnych
stwierdzono, że:

przedmiotem oceny przeprowadzonej przez tut. Inspektorat były ozdobne
lampki choinkowe LED VIPOW natomiast nadesłane badania laboratoryjne
dotyczą oświetlenia choinkowego model BM-XXLED-XX .
.
strona 7 z 10

w Aneksie 1 dotyczącym komponentów oprawy brakuje kolumny
„standard” (norma), przez co niemożliwym jest ustalenie wg jakiej normy
przebadane zostały komponenty w szczególności przewód przyłączeniowy
oraz wtyczka oprawy, brak informacji o zastosowanym przewodzie
przyłączeniowym, tzn. czy jest wykonany z gumy czy PVC.

z tabeli Aneksu 1 oraz zdjęcia zamieszczonego na ostatniej stronie raportu
wynika, że stosowana jest wtyczka 2,5A 250V~(tego typu wtyczka jest
nieakceptowana w oprawie o stopniu IP65). Nadmienia się, że będące
przedmiotem oceny organoleptycznej diodowe lampki choinkowe posiadały
wtyczki płaskie cechowane 6A 220V~,

w pkt 20.6.2 c) sprawozdania z badań (str. 5) dot. oznakowania stopnia IP
wyrobu oraz pkt 20.11.3 (str.14) dot. zastosowania bryzgoodpornej wtyczki
zamieszczono adnotację N/A (nie podlega badaniu),

w załączonych raportach z badań moduł LED wg norm EN 62031 oraz EN
62471 brak jest pierwszych identyfikacyjnych stron raportów przez co nie
można jednoznacznie stwierdzić, że przedstawione strony z raportu dotyczą
komponentu stosowanego w badanej oprawie.
W związku z powyższym Lubelski Wojewódzki Inspektor Inspekcji
Handlowej w Lublinie na podstawie art. 40k ust. 1 ustawy z dnia 30 sierpnia
2002 r. o systemie oceny zgodności w związku z art. 38 ust.2 ustawy osoz i art 108 §
Kpa wydał decyzję zakazującą przedsiębiorcy udostępniania na okres 2 miesięcy
od daty otrzymania decyzji ozdobnych lampek LED VIPOW modele jw.
Ze względu na zagrożenie zdrowia i bezpieczeństwa potencjalnych
użytkowników w/w wyrobów w świetle art. 21 ust.3 Parlamentu Europejskiego
Nr 765 nie wszczynano postępowania administracyjnego a także odstąpiono od
zasady wysłuchania strony w terminie nie krótszym niż 10 dni. Stopień pilności
wydania decyzji podyktowany był również tym, iż
sprzedaż oświetlenia
choinkowego odbywa się głównie w okresie przedświątecznym na przełomie
listopada, grudnia. Wyciąg z akt kontroli przesłano do UOKiK celem podjęcia
.
strona 8 z 10
decyzji o wszczęciu postępowania administracyjnego wobec firmy, która
wprowadziła do obrotu handlowego ww. ozdobne lampki choinkowe
niespełniające zasadniczych wymagań.
Inne poddane ocenie organoleptycznej wyroby nie budziły zastrzeżeń
w zakresie rozwiązań konstrukcyjnych.
6
Opinie dla Urzędów Celnych
W IV kwartale 2012r. do tut. Inspektoratu nie wpłynął żaden wniosek
z Urzędu Celnego o wydanie opinii dotyczącej sprzętu objętego programem
kontroli.
7.
Podsumowanie
Przed
przystąpieniem do przeprowadzania kontroli ustalono, że na
terenie działalności Inspektoratu ma siedzibę jeden importer oświetlenia
choinkowego, lecz magazyny tego przedsiębiorcy zlokalizowane są w
Warszawie,
dlatego
też
kontrole
przeprowadzono
w hurtowniach i placówkach detalicznych.
Podczas przeprowadzonych 14 kontroli zbadano 67 rodzajów wyrobów
elektrycznych, z których zakwestionowano ze względu na naruszenie wymagań
zasadniczych 11 rodzajów, tj. 16% wyrobów badanych, w tym 8 z uwagi na
wady konstrukcyjne.
W związku z powyższym 3 przedsiębiorcom umożliwiono podjęcie
dobrowolnych działań naprawczych (dot. 3 rodzajów girland świetlnych),
Natomiast w przypadku ozdobnych lampek choinkowych LED VIPOW
(8 rodzajów) ze względu na wady konstrukcyjne stwarzające zagrożenie dla
użytkowników materiały z kontroli przesłano do UOKiK celem wszczęcia
postępowania administracyjnego.
.
strona 9 z 10
.
strona 10 z 10