Brama kamienna

Brama kamienna
Z bogatej i burzliwej historii naszego miasta, do dnia dzisiejszego zachowało się bardzo wiele
unikatowych zabytków. Bez cienia wątpliwości należy do nich Brama Kamienna w Świdwinie,
zbudowana w XIV w. Strzegła niegdyś wejścia do grodu od strony Białogardu. Przetrwała ona
kilkaset lat i nadal zdobi nasze miasto, stanowiąc w nim jeden z najważniejszych zabytków
przeszłości i obiekt zainteresowania turystów. Zachowała się jako jedna z trzech bram
gotyckich i oddziela starą część miasta od nowych zabudowań. Za Brama mieszczą się
odnowione zabytkowe kamieniczki z XVIII wieku. W średniowieczu, gdy miasto opasywał
łańcuch murów, bramy zamykano na noc potężnymi wrotami. W miarę upływu czasu i rozwoju
miasta straciło to znaczenie. Z dwóch bram w ciągu murów miejskich ostała się jedna a po
murach miejskich okalających gród pozostał tylko nikły fragment nad rzeką Regą. Brama
Kamienna zachowała się w dość dobrym stanie. Jej wrota, które zastano w Świdwinie po 1945
roku nie były pierwotnymi z okresu średniowiecza. Prawdopodobnie zostały wykonane w drugiej
dekadzie XX wieku. Przetrwały wydarzenia ostatniej wojny i wisiały spokojnie jeszcze przez 45
lat.
Ta gotycka brama o powierzchni zabudowy 75 m 2 i kubaturze 578 m 3 , pozostałość po
miejskich murach obronnych wzniesionych na przełomie XIII i XIV wieku, znajduje się w
centralnej części miasta. Brama była przebudowywana w 1475 roku, szczyty bramy
przebudowano w XVIII wieku.
Jako obiekt zabytkowy została wpisana do rejestru zabytków 21 grudnia 1954 roku.
Zbudowana została na planie czworokąta o dwóch kondygnacjach nadziemnych i z poddaszem.
Dach stromy dwuspadowy z lukarnami o konstrukcji drewnianej krokwiowo - płatowej z jętkami i
stolcami. Obecnie wejście na piętro bramy dostępne jest z przyległej kamieniczki. Ściany
wykonano z cegły gotyckiej z przemurowaniami kamieniem polnym. Przejazd pod budynkiem
bramy zwieńczony jest ostrołukiem. Do ścian bramy od strony wschodniej dobudowane zostały
ściany przyporowe tzw. (blendy). Przejazd pod bramą, elewacje wewnętrzne, w części
środkowej licowane kamieniem polnym, naroża ścian murowane z cegły pełnej ceramicznej.
Budynek jest częściowo podpiwniczony.
Brama Kamienna w Świdwinie od niedawna ozdobiona jest dębowymi wrotami
dwuwarstwowymi w kształcie ostrołuku, wykonanymi na styl gotycki zgodnie z zaleceniami
konserwatora zabytków. Z jednej strony znajdują się deski ustawione pionowo, zaś po drugiej
stronie jodełka deskowo - szpungowa. Szpungi mają grubość 5 cm, a także zmienną szerokość
(od 12 do 8 cm oraz od 14 cm do 8 cm). Jedno skrzydło wrót waży 938 kg. Wysokość w linii
środkowej wynosi 5,40 m, szerokość 5,10 m, a cała powierzchnia ok. 29 m 2 . wrota są
dwuskrzydłowe z parą furtek umieszczonych na osi. Wysokość furtki wynosi 2,40 m, szerokość
jednego jej skrzydła 1,20 m. Ozdobione są one żelaznymi ćwiekami w liczbie 170 i ciekawie
wykonaną kołatką. Wrota te stanowią niewątpliwie atrakcję turystyczną. Ponadto centralnie
umieszczony jest herb Świdwina, wiernie odtworzony techniką metaloplastyki z XIV wieku przez
kowala, pomalowany zgodnie z kolorystyką heraldyczną.
Nowe wrota zostały uroczyście otwarte w czasie 34-go turnieju miast Świdwin-Białogard p.n. "B
itwa o krowę"
w dniu
16 czerwca 2002
r. o godzinie 14
12
1/2
Brama kamienna
. Otwierane one będą z okazji wielu uroczystości kulturalnych i masowych organizowanych w
mieście, a także "forsowane" podczas znanej i legendarnej, odbywającej się co dwa lata w
Świdwinie
"Bitwy o krowę"
.
2/2