Referat: Trudne rozmowy z piętnastolatkami

TRUDNE ROZMOWY
Z PIĘTNASTOLATKAMI
Kiedy dziecko jest w wieku dojrzewania bardzo waŜny jest kontakt, bycie
razem, wspólna praca, zakupy, majsterkowanie, świąteczne wypieki. Są to świetne
okazje do podtrzymywania więzi z dorastającym młodym człowiekiem. Oczywiście
rozmowy te wymagają wiele rozwagi i taktu. Często waŜniejszy jest sam kontakt niŜ
draŜliwe, wymuszone dyskusje. Nie naleŜy zmuszać do zwierzeń. UwaŜna
obserwacja pozwoli właściwie ocenić sytuację. Nastolatek potrzebuje takŜe wiele
czułości, choć się jej wstydzi uwaŜając, Ŝe jest dorosły. Warto nauczyć się mówić o
uczuciach np. „ nawet nie wiesz jak się cieszę, Ŝe będziemy to robić razem; lubię
chodzić z tobą na zakupy; jest mi miło, Ŝe chciałeś ze mną porozmawiać; widzę, Ŝe
jesteś
zasmucony”.
Musimy
okazać
cierpliwość
dla
dziwnych
stanów
emocjonalnych młodych ludzi. Spróbujmy takŜe wyrobić w sobie nawyk doceniania
i dowartościowywania nastolatków. Jest to szczególnie waŜne w kształtowaniu się
obrazu samego siebie. Pamiętać naleŜy, Ŝe rozmowy polegające na wzajemnym
krytykowaniu pokoleń np. „ ja w twoim wieku ..., w moich czasach...”, nie
prowadzą do niczego, mogą być swego rodzaju pułapką powodującą konflikt
zamiast zbliŜenia.
Granice – to kolejna bardzo istotna kwestia w stosunkach z młodymi ludźmi.
Rodzice muszą wyznaczać jasne granice i dbać, aby były one przestrzegane. Dopóki
dziecko jest na utrzymaniu rodziców, ma obowiązek szanować i respektować ich
ustalenia odnoszące się do obowiązków dzieci, czasu powrotu do domu i reguł Ŝycia
rodzinnego. Nieprzestrzeganie ustalonych zasad powinno wiązać się z określonymi
konsekwencjami.
-1-
Okres dojrzewania nastolatków jest wielkim sprawdzianem więzi między
rodzicami i dziećmi. Co zrobić, aby tę więź utrzymać? Jak układać swoje relacje,
Ŝeby nie doszło do zerwania kontaktu i utraty porozumienia z młodym człowiekiem?
Nastolatek jest istotą skomplikowaną, wewnętrznie sprzeczną i impulsywną. Nam
dorosłym trudno jest zrozumieć jego dziwne zachowania, które wydają się nam
bezzasadne, bezsensowne, a często takŜe przesadzone. NaleŜy pamiętać, Ŝe często
ich przyczyny mają swoje obiektywne źródła w procesach biochemicznych, które
zachodzą w organizmach nastolatków w okresie dojrzewania. Wynikiem tych
przemian są róŜne stany psychiczne i emocjonalne, od rozdraŜnienia przez
pobudzenie, przygnębienie, smutek, aŜ po lęki i depresje.
Nastroje te pojawiają się nagle bez zauwaŜalnych często powodów; nagle teŜ
znikają. Jak więc reagować? Jeśli weźmiemy na serio wszystko co młodzieŜ mówi i
robi, uwikłamy się w konflikty i złe emocje, wpadniemy w swego rodzaju pułapkę.
Co zatem robić aby tego uniknąć? OtóŜ wyrozumiałość i stałość rodziców, gotowość
do szczerych, otwartych rozmów – to zachowania najbardziej poŜądane.
Najrozsądniejszym rozwiązaniem jest zachowanie spokoju, cierpliwość, dystans.
Tworzą one mocny grunt dla utrzymania pozytywnych więzi i zachowania kontaktu.
Kolejnym, istotnym bodźcem oprócz szczerych i mądrych rozmów jest
autorytet rodziców. Dzieci w kaŜdym wieku są bacznymi obserwatorami i
bezbłędnie potrafią oceniać, a takŜe naśladować zarówno w dobrym, jak i w złym
postępowaniu. Przykład rodziców jest dla dziecka szkołą postępowania.
Reasumując naleŜy stwierdzić, Ŝe od mądrości rodziców zaleŜy, jakie będą
ich dzieci. Nie moŜna bać się oceny, trzeba mieć własne zdanie. Troska o dziecko
przejawia się poprzez trudne rozmowy, niepopularne decyzje i niełatwe rozwiązania.
Opracowała
Mgr Katarzyna Bosiak
-2-