Ściągnij cały artykuł…

Temat
Technika
Mocne połączenia
Jost Na pierwszy rzut oka wszystkie siodła wydają się takie
same. Pierwsze wrażenie jest mylne: różne rodzaje zastosowań
wymagają różnorodnych wielkości, rodzajów budowy i materiałów.
Także w wyposażeniu i używaniu sprzęgów siodłowych można
dostrzec różnice.
C
zarne, pokryte smarem i prawie niezauważalne – w życiu codziennym pozostają raczej w cieniu. Do tego sprzęgi siodłowe i ich elementy współpracujące,
takie jak sworznie królewskie, mają niesamowicie ważne zadanie: ich połączenie jest jedyną
rzeczą, jaka scala ze sobą ciągnik i naczepę.
Podobnie jak hamulce, osie czy układ kierowniczy, sprzęgi siodłowe zaliczają się do części
istotnych dla bezpieczeństwa i potrzebują zezwolenia na zmiany w konstrukcji.
W statystycznych i dynamicznych próbach
wytrzymałości producenci muszą wykazać, że ich
sprzęgi siodłowe przez długi czas podołały ciężkim warunkom dnia codziennego i dysponują
wystarczającymi rezerwami bezpieczeństwa.
Jak wśród bogatej oferty znaleźć właściwy sprzęg siodłowy? Na co opłaca się zwrócić
szczególną uwagę?
Ciężar ma znaczenie. Ważną cechą dla sprzęgów siodłowych różnej wielkości jest średnica
sworznia królewskiego, zwanego także King
Pin. Wymiary siodła podawane są w calach (1
46
Ważną cechą dla
sprzęgów siodłowych
różnej wielkości jest
średnica sworznia
królewskiego
cal = 2,54cm). Wykuty ze stali sworzeń królewski i do tego także oczko zamykające, z reguły
mierzą dwa cale średnicy. Dla cięższych zastosowań są sworznie królewskie ze średnicą
3,5 cala i o wyraźnie większej wytrzymałości
na zerwanie. Kolejna klasyfikacja obejmuje
nacisk na siodło i tzw. współczynnik D, który
podaje zdolność obciążenia sprzęgu siodłowego, a z nacisku na siodło wyliczana jest maksymalna waga całkowita ciągnika i maksymalna
waga całkowita naczepy. Mini-siodło ciągnika
na bazie pojazdu dostawczego wytrzymuje
maksymalnie 6 t nacisku na sprzęg siodłowy
i wartość 50 kN. Lekkie siodło JOST JSK 26
jest do tego idealne.
W transporcie dalekobieżnym ze standardową naczepą trzyosiową i DMC 40, 44 lub
nawet 50 t występują znacznie większe naciski
na siodło. Wprawdzie w Niemczech ciężar na
siodło jest ograniczony do 12 t, jednak w innych krajach i regionach granica ta wynosi 15
t lub więcej. Dlatego JOST posiada wszystkie
rodzaje sprzęgów siodłowych do różnych zastosowań, aż do 20 t nacisku na siodło. Są to
przykładowo JSK 37C, JSK 42 a także JSK 36D.
W zastosowaniu na placach budowy, a także
w transporcie drewna w Skandynawii występują często większe obciążenia. Tutaj JOST oferuje
sprzęg JSK 38, który z dwoma calami średnicy
sworznia królewskiego przyjmuje do 28 t nacisku na siodło lub w wersji 3,5 cala do 36 t.
W ciągnikach cztero- lub pięcioosiowych
dla transportu ciężkiego występują naciski
na siodło ponad 40 t. Do tego potrzeba specjalnych sprzęgów, które zwykle wyposażone
są w 3,5-calowy, mocny sworzeń królewski.
W JOST taki sprzęg siodłowy nazywa się JSK
50. Wytrzymuje do 50 t nacisku i wykazuje
współczynnik D o wartości 300 kN.
Katusze przy wyborze materiałów i wyposażenia. W najczęściej kupowanej klasie do
20 t nacisku na siodło producenci oferują
płyty siodła zarówno z blachy, jak i odlewane.
– Sprzęgi z blachy są nieco lżejsze i ze względu
na swoją prostą konstrukcję są chętnie stosowane w krajach poza Europą. Do tego sprzęg
JSK 36 od JOST jest wyposażony standardowo
w regulację sworznia, która umożliwia odchylenie płyty siodła – główny powód do zastosowań w pojazdach z zawieszeniem resorowym.
Wyraźnie mocniejsze i komfortowe niż sprzęgi
z blachy są sprzęgi odlewane ze stali – wyjaśnia
różnicę Till Franckenstein, manager produktu
Truck w JOST. Te JOST oferuje w różnych wariantach wyposażenia, przy czym 90 procent
wszystkich sprzedawanych na świecie sprzęgów JOST jest w wersji odlewanej.
królewskim jest wtedy, gdy sworzeń poprawnie siedzi w zamknięciu, a zamknięcie jest
właściwie zamknięte.
– Nasze sprzęgi siodłowe posiadają przy
wejściu do siodła krzywki, które bardzo
precyzyjnie prowadzą sworzeń królewski
na wysokości i w kierunku do zamknięcia.
Żeby uniknąć niebezpiecznych pozornych
zamknięć, używamy opatentowanego haka
zamykającego. Jest on tak uformowany, żeby
zamknąć połączenie, kiedy sworzeń królewski wejdzie poprawnie w zamknięcie – wyjaśnia szef rozwoju JOST José Algüera.
Żeby kierowca mógł faktycznie stwierdzić
bezpieczne zamknięcie oraz wykryć niezamierzone otwarcie za pomocą jednego spojrzenia, JOST oferuje dla wszystkich sprzęgów
siodłowych serii JSK 42 kontrolę zamknięć
za pomocą sensorów Flashtronic. Za pomocą migającego wskaźnika LED bezpośrednio
przy sprzęgu Flashtronic sygnalizuje prawidłową pozycję zamknięcia. Wbudowana bateria zapewnia użyteczność na dwa lata. Po tym
okresie jednostka sensorowa jest całkowicie
wymieniania.
Solidne połączenie z ramą. Dopiero prawidłowe połączenie sprzęgu z ramą pojazdu
zapewnia wysokie bezpieczeństwo i siłę pociągową. Do połączeń z ramą pojazdu producenci oferują wiele różnych możliwości:
od najprostszych, ale ciężkich palet montażowych przez wybrane palety dla różnych wysokości zabudów do łożysk lekkiej konstrukcji
JOST posiada
wszystkie rodzaje
sprzęgów siodłowych do różnych
zastosowań
Sensory oferują bezpieczeństwo. Obojętne
ciężkie czy lekkie sprzęgi siodłowe, z blachy
czy odlewane, niewymagające częstych konserwacji czy konwencjonalne: bezpieczne
połączenie między sprzęgiem a sworzniem
i specyficznych dla producenta części montażowych. W ten sposób dla każdej szerokości
i wysokości ramy można znaleźć pasujące
i bezpieczne rozwiązanie.
OPR. M.Mazur
47