Choroba Objawy

Pozostałe choroby grzybowe ziemniaków
Choroba
ALTERNARIOZA
Objawy
Alternarioza jest chorobą wywołaną przez grzyby Alternaria
solani i Alternaria alternata. W początkowym okresie
rozwoju tej choroby objawy są często mylone z objawami
zarazy.
Choroba ta rozwija się bardzo szybko, kiedy panuje ciepła i
umiarkowanie wilgotna pogoda. Rozwojowi choroby
sprzyjają także obfite i długo utrzymujące się rosy oraz
uprawa ziemniaków na lekkich glebach, okresowo ubogich w
składniki odżywcze. Źródłem choroby mogą być resztki
roślin, a także chore sadzeniaki.
Pierwsze objawy można spotkać na dolnych, najstarszych
liściach w postaci drobnych plamek, o barwie
ciemnobrązowej z koncentrycznie ułożonymi kręgami. W
miarę rozwoju choroby plamy te powiększają się i przenoszą
się na liście położone w górnej części rośliny.
Z kolei na bulwach można obserwować nieregularne,
brązowo-czarne, lekko zagłębione plamy. W przypadku, gdy
nasilenie choroby jest na tyle duże może dojść do spadku
plonu.
W celu ograniczenia występowania choroby należy pamiętać
o:
stosowaniu zdrowych sadzeniaków,
właściwym zmianowaniu,
zrównoważonym nawożeniu,
zbiorze w pełni dojrzałych bulw,
uprawie odmian o podwyższonej odporności na
patogena.
Sygnałem do wykonania zabiegu przeciwko alternariozie jest
pojawienie objawów choroby. Wówczas zaleca się
zastosowanie fungicydów zawierających w swoim składzie
mancozeb, jak również chlorotalonil. Środki te zastosowane
we wcześniejszym okresie rozwoju rośliny chronią plantację
ziemniaka również przed pierwszymi ogniskami zarazy. Z
reguły przeciwko alternariozie wystarczy wykonanie jednego
zabiegu, o ile nie występują warunki sprzyjające rozwojowi
patogena na odmianach wrażliwych oraz nie ma konieczności
ochrony roślin przed zarazą.
RIZOKTONIOZA
Ryzoktonioza jest chorobą wywołaną przez grzyb Rizoctonia
solani. Choroba ta może prowadzić do obniżki plonu oraz do
pogorszenia jakości bulw.
Wiosną na młodych roślinach występuje najgroźniejsza forma
ryzoktoniozy, która powoduje zgorzele. Najwcześniej
choroba rozwija się w glebie na kiełkach w postaci
brązowych wżerów.
Grzyb może rozwijać się na wszystkich kiełkach, bądź tylko
na niektórych. Efektem rozwoju grzyba na wszystkich
kiełkach bulw są puste miejsca na plantacji lub dochodzi do
opóźnienia rozwoju roślin ziemniaka. W przypadku gdy
zainfekowane zostały tylko niektóre kiełki na bulwie rozwija
się roślina o zmniejszonej liczbie łodyg. W późniejszej fazie
rozwojowej roślin ziemniaka rozwijający się patogen
powoduje zgorzele podstawy łodyg, stolonów i zawiązków.
Występowaniu zgorzeli kiełków sprzyja przede wszystkim
chłodna i wilgotna wiosna, sadzenie sadzeniaków do
niedogrzanej ziemi, stosowanie ospowatych sadzeniaków
oraz zbyt głębokie sadzenie.
Przy wysokiej wilgotności w łanie, w dolnych partiach na
łodygach ziemniaka może wystąpić letnia, zarodnikująca
forma ryzoktoniozy – opilśń łodygowa.
Grzybnia patogena przerasta w głąb łodygi, prowadząc do
zaburzeń w transporcie wody i składników pokarmowych.
Porażone rośliny przyjmują postać krzaczastą, liście
wierzchołkowe zwijają się, a u nasady bocznych pędów i
ogonków liściowych powstają bulwki powietrzne.
Występowanie suszy w okresie wczesnego wzrostu roślin i
zawiązywania bulw hamuje rozwój patogena.
RAK ZIEMNIAKA
Objawy choroby wywołanej przez grzyba Synchytrium
endobioticum mogą występować zarówno na roślinach jak i
na bulwach. Porażone rośliny więdną, a u podstawy łodyg, w
kątach pędów bocznych i liści, a także na liściach czy
kwiatostanach pojawiają się zielonkawe, kalafiorowate
narośla. Narośla mogą wystąpić na stolonach, natomiast nigdy
na korzeniach.
Porażone bulwy są gąbczaste i zniekształcone, a
kalafiorowate, białawe narośla w miejscach oczek z czasem
brunatnieją. Brunatniejące narośla gniją i rozpadają się, a ich
zawartość przedostaje się do gleby. Patogen w glebie może
przetrwać nawet 40 lat.
Należy pamiętać, by w regionach gdzie wcześniej notowano
występowanie patogena, wysadzać odmiany odporne, a w
przypadku stwierdzenia objawów choroby na plantacji
poinformować WIORiN.
ANTRAKNOZA ZIEMNIAKA
Na nadziemnych częściach roślin można zaobserwować
żółknięcie, więdnięcie i zamieranie liści, które następuje od
wierzchołka ku dołowi. Podstawa łodygi, jak również na
stolonach i korzeniach dochodzi do gnicia kory, która łatwo
odchodzi od drewna, przebarwionego często na kolor
jasnoróżowofioletowy.
WERTICILIOZA ZIEMNIAKA
Liście chorych roślin żółkną, a w czasie słonecznej pogody
tracą turgor i więdną. U podstawy łodyg na przekroju można
zaobserwować
jasnobrunatne
przebarwienie
wiązek
przewodzących. Podobne przebarwienie może wystąpić
również w części przystolonowej bulwy.
FOMOZA ZIEMNIAKA
Pierwsze
objawy
występują
w
połowie
okresu
przechowywania. Na powierzchni bulw powstają brunatne,
twarde zagłębienia. Porażona część jest zawsze wyraźnie
odgraniczona od zdrowej. Na powierzchni porażonych części
bulw często występują czarne punkty, które są górnymi
częściami piknidiów. Pod koniec wegetacji ziemniaka objawy
choroby są widoczne przyziemnych częściach łodyg w
postaci podłużnych szarobrunatnych plam. Również po
pewnym czasie na porażonych łodygach powstają czarne
piknidia.
SUCHA ZGNILIZNA BULW
ZIEMNIAKA
W okresie przechowywania w okolicach zranień bulw
pojawiają się brunatne plamy, które stopniowo się
powiększają. Wewnątrz gnijących tkanek miąższu bulw
powstają jamy, których ścianki pokryte są szarobiałym
nalotem. Na powierzchni porażonej bulwy pojawiają się
białożółte lub białoróżowe twory grzybniowe o średnicy 24mm ze skupieniami trzonków i zarodników konidialnych.
Efektem suchego gnicia bulw są mumie.
PARCH PRÓSZYSTY
ZIEMNIAKA
Objawy występują zazwyczaj na bulwach, rzadziej na
stolonach i korzeniach. Na powierzchni porażonych roślin
powstają jasnobrunatne lub żółte pęcherzyki. Po pewnym
czasie skórka w tych miejscach pęka promieniście. Wokół
powstałej rany fragmenty skórki tworzą gwiazdkowatą, a z
czasem nieregularną otoczkę. Z ran wydostaje się masa
składająca się ze zniszczonych komórek rośliny i zarodników
komórek przetrwalnikowych. Różne patogeny, które wnikają
przez rany powodują gnicie bulw.
PARCH SREBRZYSTY
ZIEMNIAKA
Podczas przechowywania na powierzchni bulw pojawiają się
jasnobrunatne owalne plamy, które stopniowo powiększają
się. W wyniku rozwarstwienia komórek tkanki okrywającej
powstają szczeliny wypełniające się powietrzem, co
powoduje że plamy stają się srebrzyste. W warunkach dużej
wilgotności na porażonych fragmentach bulw powstaje
brunatnoczrny nalot trzonków i zarodników konidialnych.