KRYTERIA OCENIANIA Z RELIGII W SZKOLE PODSTAWOWEJ W

KRYTERIA OCENIANIA Z RELIGII W SZKOLE PODSTAWOWEJ
W WITOSZOWIE DOLNYM
Ocena z religii zawiera we własnym zakresie kryteria poznawcze, kształcące i wychowawcze.
W wartościowaniu oceny z religii nauczyciel uzupełnia dydaktyczny zakres oceny wymiarem
duszpasterskim, czyli ideałem życia chrześcijańskiego.
Elementy wchodzące w zakres oceny z religii:
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Ilość i jakość prezentowanych wiadomości.
Zainteresowanie przedmiotem.
Stosunek do przedmiotu.
Pilność i systematyczność.
Umiejętność zastosowania poznanych wiadomości w życiu.
Postawa.
Kontrola i ocena w religii nie dotyczy wyłącznie sprawdzenia wiadomości, lecz także wartościowania
umiejętności postawy, zdolności twórczych, motywacji uczenia się a głównie kształtowania cech
charakteru, woli, odpowiedzialności za swoje czyny, dokładności, wytrwałości, pracowitości, kultury
osobistej, zgodności postępowania z przyjętą wiarą.
Sposoby oceniania:
1. Wartościowanie gestem, słowem, mimiką, stopniem.
2. Prace kontrolne: dwa razy w ciągu semestru (sprawdzane przez nauczyciela do dwóch tygodni) do
wglądu uczniów; zapowiedziane z tygodniowym wyprzedzeniem.
3. Kartkówki: obejmują materiał z 1-3 ostatnich lekcji. Nie są zapowiadane.
4. Praca domowa: kontrolowana na bieżąco.
5. Pacierz: ocena ze znajomości pacierza zdobywana raz w roku podczas odpowiedzi ustnej.
6. Zeszyt ucznia: sprawdzany na bieżąco według możliwości nauczyciela. Dwa razy w semestrze
kompleksowa ocena zeszytu.
7. Pilność, systematyczność, aktywność, postawy, umiejętności: kontrolowane przez stawiane plusy
bądź minusy. Ogólne oceny wystawiane na koniec semestru i koniec roku szkolnego.
Uwagi:
-promuje się systematyczne poprawianie ocen w ciągu semestru; w wyjątkowych sytuacjach
poprawianie podczas wystawiania oceny semestralnej lub na koniec roku szkolnego. Poprawianie
może dokonać się w formie pisemnej lub ustnej, z zakresu określonego indywidualnie;
-uczeń może być niesklasyfikowany z religii, jeżeli istnieje brak podstaw do ustalenia oceny
klasyfikacyjnej z powodu nieobecności ucznia na zajęciach, przekraczającej połowę czasu
przeznaczonego na te zajęcia w szkolnym planie edukacji.
WYMAGANIA EDUKACYJNE Z RELIGII
Na ocenę celującą:
- uczeń spełnia wymagania określone w zakresie oceny bardzo dobrej,
- wykazuje się wiadomościami wykraczającymi poza program własnego poziomu edukacji,
- angażuje się w prace pozalekcyjne, np. gazetki religijne, montaże sceniczne, pomoce katechetyczne
itp.,
- uczestniczy w konkursach wiedzy religijnej,
- twórczo uczestniczy w życiu parafii, np. należy do organizacji i ruchów katolickich, uczestniczy w
pielgrzymkach itp.
- jego pilność, systematyczność, zainteresowanie, stosunek do przedmiotu nie budzi żadnych
zastrzeżeń,
- poznane prawdy wiary stosuje w życiu,
- posiada inne osiągnięcia indywidualne promujące ocenę celującą.
Na ocenę bardzo dobrą:
- uczeń spełnia wymagania określone w zakresie oceny dobrej,
- opanował pełny zakres wiedzy, postaw i umiejętności określony poziomem nauczania religii,
- posiada pełną znajomość pacierza,
- wzorowo prowadzi zeszyt i odrabia prace domowe,
- aktywnie uczestniczy w religii,
- jego postępowanie nie budzi zastrzeżeń,
- jest pilny, systematyczny, zainteresowany przedmiotem,
- chętnie i systematycznie uczestniczy w życiu parafii,
- odpowiedzialnie włącza się w dynamikę i przeżycia roku liturgicznego,
- stara się być świadkiem wyznawanej wiary,
- wykazuje inne możliwości indywidualne promujące ocenę bardzo dobrą.
Na ocenę dobrą:
- uczeń spełnia wymagania określone w zakresie oceny dostatecznej,
- opanował wiedzę religijną w swoim zakresie edukacyjnym na poziomie dobrym,
- wykazuje się dobrą znajomością pacierza,
- w zeszycie posiada wszystkie notatki i prace domowe,
- podczas lekcji posiada określone pomoce (podręcznik, zeszyt i inne),
- systematycznie uczestniczy w zajęciach religii,
- jest zainteresowany przedmiotem,
- włącza się w przeżycia i dynamikę roku liturgicznego,
- wykazuje się dobrą umiejętnością zastosowania zdobytych wiadomości,
- postawa ucznia nie budzi wątpliwości,
- stara się być aktywnym podczas lekcji,
- posiada inne osiągnięcia indywidualne promujące ocenę dobrą.
Na ocenę dostateczną:
- uczeń spełnia wymagania określone w zakresie oceny dopuszczającej,
- opanował łatwe, całkowicie niezbędne wiadomości, postawy i umiejętności,
- wykazuje się dostateczną znajomością pacierza,
- w zeszycie ucznia występują sporadyczne braki notatek, prac domowych,
- prezentuje przeciętną pilność, systematyczność i zainteresowanie przedmiotem,
- stara się uczestniczyć w życiu parafii,
- inne możliwości indywidualne ucznia wskazujące ocenę dostateczną.
Na ocenę dopuszczającą:
- uczeń opanował podstawowe pojęcia religijne,
- prezentuje mało zadowalający poziom postaw i umiejętności,
- prowadzi zeszyt,
- posiada problemy ze znajomością pacierza,
- ma poprawny stosunek do religii,
- uczestnictwo w celebracjach roku liturgicznego budzi zastrzeżenia,
- inne możliwości indywidualne ucznia wskazujące na ocenę dopuszczającą.
Na ocenę niedostateczną:
- uczeń nie opanował podstawowych pojęć religijnych,
- nie wykazuje się znajomością pacierza,
- nie posiada zeszytu lub dość często nie przynosi go na lekcję,
- lekceważy przedmiot,
- nieodpowiednio zachowuje się na lekcji,
- wyraża lekceważący stosunek do wartości religijnych,
- opuszcza lekcje religii,
- nie przejawia religijnego wymiaru własnego życia,
- inne uwarunkowania indywidualne ucznia wskazujące na ocenę niedostateczną.
Kryteria oceniania z religii w klasie II
w Szkole Podstawowej w Witoszowie Dolnym
W całym nauczaniu wczesnoszkolnym, a więc także w klasie drugiej, traktujemy ocenę jako
środek wspierania ucznia, wzmacniania pozytywnej postawy wobec ludzi i Boga. Podobnie jak w klasie
pierwszej, oceniamy głównie wysiłek dziecka, indywidualizując wymagania zależnie od możliwości
i zdolności ucznia.
W drugiej klasie dochodzi jednak ważny aspekt nauczania, który w pewnym sensie zmieni nasz
sposób egzekwowania wiedzy i umiejętności ucznia. Katecheta razem z duszpasterzem decydują wszak
o tym, czy dziecko jest gotowe do przyjęcia Pierwszej Komunii świętej. Zgodnie z prawem kanonicznym
dziecko (człowiek) może przyjąć Komunię świętą, gdy jest zdolne do rozeznania, kogo przyjmuje
spożywając Ciało i Krew Chrystusa pod postacią chleba i wina. Jest to wymaganie na poziomie
podstawowym, który wystarcza, jeśli ktoś nie może więcej zrozumieć i nauczyć się. Oczekujemy
oczywiście od takiej osoby wiary w obecność Jezusa Chrystusa pod postaciami eucharystycznymi
i dobrej woli otwarcia się na Jego łaski.
Także przystąpienie do sakramentu pokuty zakłada zrozumienie przez dziecko, czym jest ów znak
przebaczenia, zgładzenia grzechu – rzeczywistości, którą niejako stwarza a raczej uobecnia Bóg przez
akty penitenta i rozgrzeszenie.
Jeśli dziecko rozwija się właściwie, zgodnie ze swoim wiekiem, zakładamy, że jest w stanie
opanować pewne formuły i poznać gesty, które pomogą mu w przyjmowaniu sakramentu pokuty
i umożliwią uczestnictwo w Eucharystii. Pamiętajmy, że człowiek jest przez Boga kochany
i przyjmowany jako jedność cielesno-duchowa. Wynika stąd ważny aspekt przygotowania do
przyjmowania sakramentów. Dziecko powinno pełnią swoich możliwości ludzkich: ze swoimi
zdolnościami duchowymi (czyli zrozumieniem wyznawanych prawd i przyjęciem ich z wiarą), a także
słowami, ustami, głosem oraz gestami, zatem całym ciałem – przyjmować Boga, który daje mu siebie
w sakramentach. Będziemy więc od dzieci wymagać, by w miarę swoich możliwości nauczyły się
odpowiednich modlitw, prawd wiary, pieśni i gestów związanych z liturgią Eucharystii i sakramentem
pokuty oraz adoracją Najświętszego Sakramentu i nabożeństwami paraliturgicznymi.
Proponujemy, aby wymagań dotyczących bezpośrednio przygotowania do sakramentów pokuty
i Eucharystii nie oceniać stopniami. Nie znaczy to, że nie sprawdzimy danych wiadomości i umiejętności.
Przeciwnie, należy z całą stanowczością wymagać (forma „zaliczania”), aby dziecko umiało, najlepiej
swoimi słowami (wtedy mamy pewność, że rozumie to, co mówi) wytłumaczyć istotne dla przyjęcia
sakramentów znaki i czynności. Nie można jednak egzekwować takich wymagań jak np. „uczeń widzi
zło, które może sprawiać swoim postępowaniem” – w formie przyznania się do winy. Zależy nam tylko
na sprawdzeniu, czy uczeń ma (na swoim indywidualnym poziomie) rozeznanie dobra i zła. Forma
sprawdzenia niżej podanych umiejętności, wiadomości i postaw musi być bardzo delikatna, nie stresować
niepotrzebnie dziecka, lecz wspierać jego dobrą wolę. Nie chodzi przy tym o żadną formę
egzaminowania. Katecheta ma możliwość przez cały rok obserwować uczniów i systematycznie
sprawdzać ich rozumienie wiary oraz sakramentów – również poprzez kontakt z rodzicami. Katecheza,
także parafialna (patrz zeszyt 1), stwarza wiele możliwości do wyznania wiary przez dziecko.
Umiejętności, wiadomości i postawy, które nie podlegają ocenie stopniami, lecz są wymagane do
przyjęcia sakramentu
1. Aby wypełnić warunki owocnego korzystania z sakramentu pojednania i pokuty oraz
Eucharystii uczeń powinien:
– wyznawać wiarę, że jest jeden Bóg (Bóg Ojciec, Syn Boży i Duch Święty), który posłał swego Syna,
Jezusa Chrystusa, aby nas zbawił od zła i prowadził do nieba,
– wyznawać wiarę, że Jezus Chrystus z miłości do ludzi umarł na krzyżu, zmartwychwstał po trzech
dniach, wniebowstąpił, jest obecny w swojej rodzinie, czyli Kościele, że Duch Święty zstąpił na
Apostołów i działa w Kościele.
– z wiarą podejmować codzienną modlitwę.
2. Aby wypełnić warunki owocnego korzystania z sakramentu pokuty uczeń powinien:
– wierzyć, że Jezus odpuszcza grzechy przez kapłana,
– dostrzegać zło, które może sprawiać swoim postępowaniem i widzieć potrzebę odpuszczenia grzechów,
– zachować odpowiednie gesty i powiedzieć odpowiednie formuły liturgiczne (przynajmniej własnymi
słowami) przystępowania do sakramentu pokuty.
3. Aby móc przyjąć sakrament pokuty uczeń powinien wiedzieć:
– co to jest rachunek sumienia,
– że żal za grzechy jest konieczny, a jego brak uniemożliwia uzyskanie przebaczenia
– że trzeba wyrażać pragnienie poprawy,
– że trzeba wyznać wszystkie grzechy, niczego nie tając (spowiedź szczera) albowiem świadome
zatajenie jakiegoś grzechu czyni spowiedź nieważną,,
– że trzeba i jak można zadośćuczynić Bogu i bliźnim (odprawić pokutę zadaną przez kapłana,
– jak zadośćuczynić (podać przykłady).
4. Aby wypełnić warunki owocnego uczestniczenia w Eucharystii uczeń powinien:
– uczestniczyć w niedziele i święta nakazane uczestniczyć we Mszy świętej,
– wierzyć, że pod postacią chleba i wina eucharystycznego obecny jest Jezus Chrystus w swoim Ciele
i Krwi,
– zachować odpowiednie gesty i słowa przy przystępowaniu do Komunii świętej.
5. Aby móc przystąpić do Komunii świętej uczeń powinien:
– być ochrzczony,
oraz wiedzieć:
– kiedy w czasie Mszy świętej chleb i wino stają się Ciałem i Krwią Chrystusa,
– kiedy człowiek może (gdy nie popełnił grzechu ciężkiego), a kiedy nie powinien przystępować do
Komunii świętej,
– kiedy może przystępować do Komunii świętej dwa razy w ciągu dnia,
– na czym polega post eucharystyczny,
– że częste przyjmowanie Komunii uświęca nasze życie, ponieważ zbliża nas coraz bardziej do Jezusa,
wspiera w pokonywaniu grzesznych skłonności oraz pomaga być dobrymi i prowadzić chrześcijańskie
życie w rodzinie.
Natomiast w zależności od indywidualnych możliwości ucznia ocenę możemy wystawiać m.in. za
następujące osiągnięcia ucznia:
Umiejętności – uczeń:
– umie szanować Pismo Święte,
– potrafi powiedzieć, co Bóg uczynił dla nas przez Jezusa Chrystusa,
– potrafi opowiedzieć o niektórych postaciach z Pisma Świętego, np. o Abrahamie, Mojżeszu, Samuelu,
Najświętszej Maryi Pannie, Janie Chrzcicielu (zgodnie z podręcznikiem ucznia),
– zna przypowieść o synu marnotrawnym,
– potrafi opowiedzieć o Bożym Narodzeniu i tradycjach bożonarodzeniowych,
– potrafi wskazać obecność Boga Stwórcy w pięknie przyrody,
– potrafi wyjaśnić znaczenie słowa Chrystus jako „namaszczony”,
– potrafi powiedzieć modlitwy: Ojcze nasz, Zdrowaś Mario, Chwała Ojcu, Święty, Święty(...), Baranku
Boży,
– potrafi pozdrowić Najświętszy Sakrament,
– umie powtórzyć formuły liturgii słowa przed i po czytaniu Pisma Świętego,
– potrafi powtórzyć akt wiary, nadziei, ufności i miłości,
– potrafi powtórzyć i wyjaśnić dziesięć przykazań Bożych,
– potrafi powtórzyć i wyjaśnić przykazania miłości,
– potrafi ułożyć prostą modlitwę,
– potrafi śpiewać (np. w grupie) wybrane przez nas pieśni,
– potrafi wymienić siedem sakramentów świętych,
– potrafi wskazać w kościele tabernakulum i monstrancję,
– potrafi prowadzić starannie ćwiczenia, zeszyt i odrabiać zadania domowe,
– potrafi być aktywny na katechezie.
Wiedza – uczeń:
– wie, że Pismo Święte jest słowem Boga do ludzi,
– wie, że Pismo Święte składa się ze Starego i Nowego Testamentu,
– zna wydarzenia i historie z Pisma Świętego: o zwiastowaniu, Bożym Narodzeniu, dwunastoletnim
Jezusie w świątyni, Chrzcie Pańskim, Zacheuszu, zdradzie Piotra i wybaczeniu Chrystusa, o śmierci na
krzyżu i zmartwychwstaniu Jezusa Chrystusa, o Ostatniej Wieczerzy, o Zesłaniu Ducha Świętego,
– wie, że Boga Ojca poznajemy przez Jezusa Chrystusa, bo „są jedno”,
– wie, że Bóg jest Stworzycielem nieba i ziemi, zna sens Hymnu o stworzeniu świata,
– wie, że Bóg stworzył człowieka na swój obraz i podobieństwo, dlatego człowiek jest zdolny do
miłości,
– wie, że kto wypełnia przykazania miłości, ten wypełnia wszystkie przykazania,
– wie, co znaczy nawrócenie,
– zna rodzaje modlitwy: przeproszenia, uwielbienia, dziękczynienia i prośby,
– wie, że w drugim człowieku obecny jest Chrystus: dobro i krzywda czynione bliźnim, są czynami
względem Chrystusa,
– uczeń wie, że zło rani jego samego i innych, oddala od Boga i wspólnoty ludzi (skutki grzechu),
– wie, że trzeba prosić o przebaczenie i przebaczać,
– wie, że chociaż w sakramencie pokuty i pojednania widzimy kapłana, to sam Bóg odpuszcza nam
grzechy,
– wie, że Msza święta jest ucztą dziękczynną, na którą zaprosił nas Jezus Chrystus,
– wie, kiedy podczas Mszy świętej chleb i wino stają się Ciałem i Krwią Chrystusa,
– wie, że w Adwencie przygotowujemy się do Bożego Narodzenia, w Wielkim Poście do Wielkanocy,
– wie, że w Wielki Piątek obchodzimy pamiątkę śmierci Jezusa na krzyżu,
– wie, że w Wielką Sobotę wieczorem i w Wielkanoc obchodzimy pamiątkę zmartwychwstania Pana
Jezusa,
– wie, czego (i kogo) symbolem jest paschał,
– wie, że niedziela jest świętowaniem zmartwychwstania,
– wie, że Jezus w czasie Ostatniej Wieczerzy ofiarował pod postacią chleba i wina swoje Ciało i Krew
i powtarza tę ofiarę w czasie każdej Mszy świętej,
– wie, że pokarmem Bożym jest słowo Boże i Komunia święta,
– wie, że przystępując w każdy pierwszy piątek miesiąca do Komunii świętej, okazuje szczególnie miłość
Jezusowi,
– wie, jak modlić się na różańcu (nie wymagamy jednak jeszcze znajomości tajemnic).
Opracowała: Katarzyna Halkowicz