MAPA POLSKIEJ BIOCHEMII Szkoła Główna Gospodarstwa
Transkrypt
MAPA POLSKIEJ BIOCHEMII Szkoła Główna Gospodarstwa
MAPA POLSKIEJ BIOCHEMII Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego to Tradycja i Nowoczesność http://www.sggw.pl Dr inż. Krzysztof Szwejk Rzecznik prasowy SGGW ul. Nowoursynowska 166, 02-787 Warszwa tel: (48 22) 58-31-000 e-mail: [email protected] SGGW bierze swoje początki od Instytutu Agronomicznego w Marymoncie, powołanego 23 września 1816 roku, m.in. przez Stanisława Staszica i Stanisława Kostkę Potockiego. Pierw- Fotografia 1. Pałac Rektorski SGGW. szym dyrektorem Instytutu był Jerzy Beniamin Flatt, jeden z najlepszych znawców stosunków gospodarczych w Królestwie Polskim. Instytut w Marymoncie, protoplasta SGGW, był pierwszą uczelnią rolniczą w Polsce i czwartą w Europie. Mimo burzliwych losów, jego działalność przyczyniła się w znaczący sposób do rozwoju polskiego rolnictwa i polskiego szkolnictwa rolniczego. Tradycje i idee Instytutu Marymonckiego stały się inspiracją do utworzenia w 1906 roku Wydziału Rolniczego przy Towarzystwie Kursów Naukowych, w 1911 roku Kursów Przemysłowo-Rolniczych, w 1916 roku Wyższej Szkoły Rolniczej oraz KrólewskoPolskiej Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego, w której pierwsza Postępy Biochemii 52 (2) 2006 inauguracja roku akademickiego odbyła się 12 października 1918 roku. W czasie II wojny światowej, mimo zamknięcia przez niemieckiego okupanta, Uczelnia nadal prowadziła nauczanie. W czasie okupacji, w trakcie okresu tajnej działalności, wydano 130 dyplomów ukończenia studiów, a w 1945 roku zgłoszono i zatwierdzono 66 dyplomów i 3 doktoraty. Na ruinach bestialsko zniszczonej stolicy, tuż po odzyskaniu niepodległości, 15 maja 1945 roku, SGGW jako pierwsza Uczelnia w Warszawie zainaugurowała pierwszy powojenny rok akademicki. Dzisiejsza Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego to nie tylko tradycja ale także nowoczesność (Fot. 1). W XXI wiek SGGW wkroczyła z imponującą liczbą 24 tys. studentów oraz wspaniałym nowoczesnym zapleczem naukowo-dydaktycznym. Dla wszystkich działających w Uczelni wydziałów, wybudowano i wyremontowano wspaniałe obiekty dydaktyczne, które swym poziomem i wyposażeniem równają do najlepszych w Europie i na świecie (Fot. 2). Na terenie Uczelni znajdują się nowoczesne obiekty sportowe — korty tenisowe, siłownia, pływalnia, hale sportowe — wspierane przez Studium Wychowania Fizycznego i Sportu, które organizuje dla studentów zajęcia: gry zespołowe — siatkówka, koszykówka, piłka nożna, tenis stołowy i ziemny; aerobic; siłownia; pływanie; judo, samoobrona oraz rehabilitacja ruchowa. SGGW zapewnia swoim studentom bardzo dobre warunki mieszkaniowe — dysponuje blisko 4 tysiącami miejsc w czternastu akademikach o 1, 2 i 3 osobowych pokojach. Najnowszy z nich posiada wyłącznie pokoje 1 i 2 osobowe, każdy z łazienką i aneksem kuchennym. Zdecydowana większość domów studenckich podłączona jest do wewnętrznej sieci internetowej. Zainteresowanie kształceniem w SGGW jest wciąż bardzo duże - liczba kandydatów na 1 miejsce przekracza 6 osób, a na kierunkach najbardziej popularnych nawet 20. Dlatego dla przyszłych studentów Uczelnia organizuje wiosenne kursy przygotowujące do matury oraz egzaminów wstępnych. Przy Uczelni działa szereg organizacji studenckich: Agrokadra, Akademicki Klub Turystyczny, Akademickie Stowarzyszenie Katolickie Soli Deo, Biuro Spraw Studenckich, Grupa BUDDY — ESN, Chór Akademicki, Studenckie Stowarzyszenie Weterynaryjne, Ludowy Zespół Ar- Fotografia 2. Nowoczesny budynek dydaktyczny — Wydział Technologii Żywności. 109 tystyczny „Promni” im. Zofii Solarzowej, Program wymiennego kształcenia studentów MostAR, wydziałowe Samorządy Studentów i Koła Naukowe, Akademicki Klub Sportowy, Zrzeszenie Studentów Polskich, IAAS-Polska — Międzynarodowa Organizacja Studentów Kierunków Rolniczych i Nauk Pokrewnych, NAPIS — Niezależny Akademicki Portal Informacyjny SGGW, Studencki Klub Wspinaczkowy oraz Akademicki Inkubator Przedsiębiorczości. Działające w Uczelni wydawnictwo publikuje corocznie blisko 120 tytułów, proponując swoim studentom duży wybór podręczników akademickich, skryptów, przewodników do ćwiczeń, monografii i publikacji popularno-naukowych. Studia w SGGW odbywają się w systemie stacjonarnym, wieczorowym i zaocznym. Uczelnia kształci swoich studentów na 23. kierunkach — sześć z nich: biotechnologia, informatyka i ekonometria, gospodarka przestrzenna, ochrona środowiska, towaroznawstwo oraz turystyka i rekreacja, realizowanych jest na studiach międzywydziałowych. Kształcenie na pozostałych 17. kierunkach: architektura krajobrazu, biologia, budownictwo, ekonomia, finanse i bankowość, inżynieria środowiska, leśnictwo, ogrodnictwo, rolnictwo, socjologia, technika rolnicza i leśna, technologia drewna, technologia żywności i żywienie człowieka, weterynaria, zarządzanie i inżynieria produkcji, zarządzanie i marketing oraz zootechnika, SGGW realizuje w 11. wydziałach: Rolnictwa i Biologii, Medycyny Weterynaryjnej, Leśnym, Ogrodnictwa i Architektury Krajobrazu, Inżynierii i Kształtowania Środowiska, Technologii Drewna, Nauk o Zwierzętach, Technologii Żywności, Nauk o Żywieniu Człowieka i Konsumpcji, Inżynierii Produkcji oraz EkonomicznoRolniczym. Uczelnia kształci także w 7. zamiejscowych, specjalistycznych, ośrodkach dydaktycznych, w: Leśnej Podlaskiej, Sierpcu, Radomiu, Lubiejewie, Łowiczu, Widzewie i Przasnyszu. SGGW posiada własne zakłady doświadczalne do prowadzenia ćwiczeń terenowych i odbywania praktyk z zakresu rolnictwa, leśnictwa, ogrodnictwa i hodowli zwierząt. Studenci 110 korzystają również z atrakcyjnych praktyk zagranicznych. W 2000 roku wdrożono w Uczelni — ułatwiający studiowanie i procedury związane z uznawaniem studiów realizowanych za granicą — Europejski System Transferu Punktów (ECTS). Systematycznie wzrasta liczba studentów SGGW wyjeżdżających na uczelnie europejskie w ramach programów TEMPUS i SOCRATES. Od 1998 roku SGGW bierze czynny udział w programie SOCRATES/ERASMUS, który jest największym programem edukacyjnym. W ramach programu ERASMUS studenci uczelni utworzyli tzw. grupę BUDDY — ESN-SGGW , która jest kontynuacją ich pobytu za granicą lub dobrym wstępem do takiego wyjazdu. Członkowie grupy pomagają swoim zagranicznym kolegom biorącym udział w programie w zaaklimatyzowaniu się w nowych polskich warunkach. Od 2000 roku zaczęła w Uczelni działać nowa edycja programu LEONARDO DA VINCI II, poświęconego kształceniu i szkoleniu zawodowemu. Wspieranie wymiany akademickiej w zakresie kształcenia i doskonalenia zawodowego studentów i nauczycieli akademickich odbywa się również poprzez realizację międzynarodowego programu CEEPUS. Ważnym elementem polityki Uczelni jest internacjonalizacja, realizowana przez prowadzenie wykładów w języku angielskim, wspomaganych przez uczelniane Studium Praktycznej Nauki Języków Obcych. W murach Uczelni studiuje młodzież z całego świata, m.in. z Austrii, Belgii, Białorusi, Chin, Francji, Holandii, Korei Południowej, Litwy, Niemiec, Republiki Czech, Republiki Słowacji, Ukrainy, USA, a także z innych krajów Afryki i Azji. Uczelnia jest członkiem wielu światowych organizacji. Międzynarodową działalność aktywnie wspierają kompetentne jednostki SGGW: Biuro Współpracy Międzynarodowej, Centrum Programów Europejskich, Branżowy Punkt Kontaktowy Programów Ramowych UE. Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie jest uznanym w świecie nowoczesnym uniwersytetem przyrodniczym oferującym szerokie możliwości edu- kacyjne w przyjaznej akademickiej atmosferze. SGGW to między innymi: • • • • • • • • • • • • • Nr 1 w rankingach: rankingi według Rzeczpospolitej, Perspektyw, Przekroju i Magazynu Studenckiego SEMESTR Uczelnia Przyjazna Studentom: konkurs „PROstudent 2004” Najbardziej oblegana uczelnia w Polsce: od kilku lat 6–7 kandydatów na jedno miejsce, rekrutacja na studia przez Internet 24 000 studentów 1 200 wykładowców 23 kierunki studiów 60 specjalności 11 wydziałów Wspólne badania naukowe i dydaktyczne z 214 zagranicznymi uczelniami z 44 państw świata Nowoczesny Kampus: ponad 70 hektarów powierzchni, podziemny parking Doskonałe warunki dydaktyczne: możliwość jednoczesnego studiowania na innych uczelniach rolniczych — Program MOSTAR, 1 500 pomieszczeń dydaktycznych, 60 pracowni komputerowych, 300 sal wykładowych i ćwiczeniowych, 24 aule, nowoczesna biblioteka, Klinika Małych Zwierząt, Klinika Koni, Zwierzętarnia, kilka zakładów doświadczalnych i gospodarstw rolnych w całym kraju 4 000 miejsc w 14-tu doskonale wyposażonych Domach Studenckich: Internet przy każdym łóżku, kilkanaście stołówek studenckich Nowoczesne obiekty sportowe: kryta pływalnia, hale sportowe, kryte korty tenisowe, siłownia, boiska sportowe, ośrodek hipoterapii Katedra Biochemii (Wydział Rolnictwa i Biologii SGGW) prof. dr hab. Wiesław Bielawski —kierownik Katedry Katedra Biochemii została utworzona w 1949 roku i była wówczas pierwszą placówką biochemiczną wśród polskich uczelni rolniczych. Jej organizatorem i pierwszym kierow- www.postepybiochemii.pl Fotografia 3. Pracownicy i doktoranci Katedry Biochemii. nikiem był prof. I. Reifer. W okresie 57 lat istnienia przeszła wiele zmian organizacyjnych i strukturalnych. Obecnie Katedra Biochemii wchodzi w skład Wydziału Rolnictwa i Biologii, zatrudniając 14. nauczycieli akademickich, w tym 3. profesorów i 11. doktorów (Fot. 3). Realizuje dydaktykę dla studentów studiów stacjonarnych, wieczorowych i zaocznych 9. Fotografia 4. Pracownia biologii molekularnej. kierunków studiów SGGW (biologia, biotechnologia, ochrona środowiska, ogrodnictwo, rolnictwo, technologia żywności, towaroznawstwo, zootechnika, żywienie człowieka). Głównym celem nauczania biochemii jest zapoznanie studentów z molekularnymi podstawami funkcjonowania żywych organizmów. Omawiane zagadnienia stanowią podstawę do lepszego zrozumienia takich przedmiotów jak Postępy Biochemii 52 (2) 2006 akademickich, monografii oraz dokonano kilku tłumaczeń książek. Opracowania te przez wiele lat służyły studentom różnorodnych kierunków studiów SGGW i pozostałych uczelni rolniczych oraz studentom biologii i biotechnologii niektórych uniwersytetów i politechnik. Działalność naukowa katedry aktualnie obejmuje zagadnienia dotyczące: biochemicznych mechanizmów odporności zbóż na porastanie, funkcji proteaz i ich inhibitorów w procesie wykształcania się i kiełkowania ziarniaków zbóż, roli proteolizy w tolerancji odwodnienia, charakterystyki funkcjonalnej i molekularnej enzymów szlaku syntezy ABA, znaczenia fosforylacji skrobi tranzytowej w czasie jej rozkładu. Ponadto, od wielu lat rozwijane są badania nad asymilacją azotu nieorganicznego oraz przemianami aminokwasów u roślin o różnych typach fotosyntezy i w zmieniających się warunkach fizjologicznych. Na szczególną uwagę zasługują badania związane z metabolizmem bakterii fizjologia roślin i zwierząt, genetyka, hodowla, biologia komórki. Umożliwiają także zrozumienie powiązań między mechanizmami biochemicznymi a wysokością i jakością plonów roślin uprawnych, efektywnością produkcji zwierzęcej i przetwórstwem surowców roślinnych i zwierzęcych. Poza podstawowym kursem biochemii, w którym uczestniczy rocznie około 1700 studentów, pracownicy katedry p r o w a d z ą Fotografia 5. Sala ćwiczeń. również zajęcia fakultatywne z biochemii ekologicznej, enzymologii, bioenergetyki, biochemii klinicznej, biologii molekularnej, metabolizmu związków azotowych w roślinach i glebie, wykorzystania mikroorganizmów w ochronie środowiska i przemyśle. W ramach działalności dydaktycznej w katedrze opracowano szereg podręczników i skryptów Fotografia 6. Sala ćwiczeń. 111 glebowych z rodzaju Pseudomonas, gdyż realizowane są niemal od początku istnienia katedry. Ostatnio dotyczą one zdolności tych bakterii do syntezy i wydzielania do podłoża wielu enzymów oraz sideroforów. Badania naukowe prowadzone są przy zastosowaniu najnowszych technik biochemicznych, metod biologii molekularnej i bioinformatyki. Laboratoria Katedry Biochemii wyposażone są w nowoczesną aparaturę naukową zakupioną w ramach grantów aparaturowych lub ze środków inwestycyjnych uczelni (Fot. 4). Niektóre z wyżej wymienionych tematów badawczych realizowane są w ramach współpracy z zagranicznymi instytucjami naukowymi, m.in. Uniwersytetem w Poczdamie, Uniwersytetem Benguriona w Izraelu, Uniwersytetem Walijskim w Aberystwyth. W wymianie doświadczeń naukowych z zagranicą uczestniczą zarówno pracownicy, doktoranci, jak i studenci starszych lat studiów (Fot. 5, 6). Katedra Nauk Fizjologicznych (Wydział Medycyny Weterynaryjnej SGGW) prof. dr hab. Tomasz Motyl — kierownik Katedry Katedra Nauk Fizjologicznych Wydziału Medycyny Weterynaryjnej jest jednostką SGGW, w której poza działalnością dydaktyczną jako priorytetowe uznaje się badania naukowe oraz kształcenie kadry naukowej. W skład Katedry wchodzą 3 zakłady: Biochemii, Dietetyki i Fizjologii, w których zatrudnionych jest łącznie 15 nauczycieli (5 profesorów, 3 doktorów habilitowanych, profesorów SGGW, 7 adiunktów) i 10 pracowników technicznych. Wieloletnim kierownikiem Katedry (1969–2000 r.) był prof. dr hab. Wiesław Barej, a od 2000 r. pełni tę funkcję prof. dr hab. Tomasz Motyl, profesor zwyczajny. Pracownicy Katedry prowadzą bardzo szeroką działalność dydaktyczną, łącznie 4925 godzin realizowanych w ramach 15 przedmiotów na kilku wydziałach SGGW. Przy Katedrze Nauk Fizjologicznych funkcjonuje jedno z najstarszych w SGGW stacjonarnych studiów doktoranckich: „Regulacja wzrostu i metabolizmu zwierząt oraz utrzymania ich zdro- 112 wia”, kształcące absolwentów biolomentów i innych składników diety gii, biotechnologii, weterynarii, zoo(chrom, bor, karnityna, kwasy tłusztechniki, rolnictwa i farmacji. W 2005 czowe, aminokwasy itd.) na eksprer. w Katedrze Nauk Fizjologicznych sję genów (nutrigenomika), procesy wypromowano 9 doktorów. W Kateenergetyczne, stan zdrowia zwierząt, drze prowadzone są badania naukoa pośrednio i ludzi oraz wyjaśnienie we z zakresu biochemii, biologii momechanizmów na poziomie komórlekularnej, funkcjonalnej genomiki, kowym, przez które te związki dziacytofizjolołają. Działalność gii, dietetyki naukowa Zai klasycznej kładu Dietetyki fizjologii. W koncentruje się 2005 r. rena badaniach alizowano dotyczących 22 granty bioaktywnych badawcze. czynników poWymiernym karmowych efektem tej zawartych w działalnoowocach, waści było 109 rzywach oraz publikacji, grzybach i ich w tym 57 wpływu na meprac recen- Fotografia 7. Skaner do mikromacierzy DNA. tabolizm i zdrozowanych (z wotność. Badaczego 41 w nia prowadzone czasopismach z tzw. listy filadelfijwe współpracy z Hebrew University skiej), 6 monografii i podręczników, of Jerusalem wykazały, m.in., że na10 prac popularno-naukowych i 36 ringina (flawon obecny w grejpfrukomunikatów naukowych prezentotach) oraz inne bioaktywne czynniki wanych na konferencjach krajowych zawarte w tych owocach, a także w i zagranicznych. Katedra posiada jabłkach, pieczarkach i czosnku wywiele, bardzo dobrze wyposażonych wierają działanie hipolipidemiczne laboratoriów, m.in. pracownię cyi przeciwutleniające u zwierzat kartometryczną z mikroskopem konfomionych dietami aterogennymi. Od kalnym, laserowym cytometrem skawielu lat prowadzone są badania nad ningowym i systemem MicroImage, ochronnym wpływem kwasu 3-hypracownię funkcjonalnej genomiki ze droksy-3-metylomasłowego(HMB), skanerem mikromacierzy DNA i białketokwasowej pochodnej leucyny, na ka (Fot. 7), organizm ludzi i automatyczzwierząt. Badanym hybrynia te zainicjodyzatorem wane w latach (Fot. 8) i ze90-ych ubiestawem do głego wieku w Real-time USA w Iowa PCR, praState University cowni chrosą obecnie konmatografii tynuowane w wysokoPolsce. Badania sprawnośte udowodniły, ciowej i gazoże HMB pełni wej, laboraważną fizjolotorium spek- Fotografia 8. Hybrydyzator mikromacierzy DNA. giczną funkcję trometrii w pobudzaatomowej, niu systemu 4 pracownie kultur komórkowych odpornościowego i zapobieganiu i 3 biologii molekularnej, a także w chorobom wyniszczającym, zwiąpełni wyposażoną zwierzętarnię. zanych z nasilonym katabolizmem białek. Świadczą o tym wyniki doDziałalność naukowa Zakładu świadczeń, w których podawanie Biochemii aktualnie obejmuje zagadHMB w połączeniu z glutaminą i nienia wpływu makro- i mikroelewww.postepybiochemii.pl argininą osobom chorym na AIDS zahamowało utratę masy ciała. Podobny efekt zaobserwowano u osób chorych na raka. Bardzo obiecujące są wyniki stosowania HMB u dzieci chorych na dystrofię mięśniową typu Duchanne’a. We współpracy z poznańską kliniką pediatrii związek ten jest podawany młodym chłopcom cierpiącym na ten typ choroby. We wszystkich przypadkach obserwujemy poprawę stanu zdrowia pacjentów z jednoczesnym zmniejszeniem bądź całkowitym wyeliminowaniem konieczności podawania steroidów. Obecnie w końcowej fazie są badania nad wpływem HMB na organizm myszy MDX z genetycznie uwarunkowaną dystrofią mięśniową. Inspiracją tego typu badań były korzystne efekty podawania HMB u dzieci. W Zakładzie Fizjologii od wielu lat prowadzone są badania nad molekularnymi mechanizmami programowanej śmierci komórki (apoptozy, autofagii) na modelu komórek zdrowych oraz stransformowanych nowotworowo. Opracowana w Katedrze metoda homeostatycznej mikroskopii konfokalnej umożliwia ocenę ilościową dynamiki zmian zachodzących w żywej komórce w układzie czterowymiarowym (3D w czasie). Została ona wykorzystana do zobrazowania kinetyki redystrybucji białek zaangażowanych w proces regulacji i w fazę wykonawczą apoptozy i autofagii w doświadczeniu na żywych komórkach. Modelem fizjologicznym w badaniach apoptozy i autofagii jest gruczoł sutkowy w warunkach inwolucji oraz przewód pokarmowy podczas przebudowy we wczesnym okresie postnatalnym. Najczęściej eksplorowanymi modelami patologicznymi są rak sutka i gruczolakorak okrężnicy oraz linie komórkowe wyprowadzone z tych nowotworów, np. MCF-7, MDA-MB231, COLO205. Badania nad programowaną śmiercią komórek w gruczole sutkowym i raku sutka prowadzone są we współpracy z laboratoriami europejskimi w ramach Akcji COST B20 „Mammary gland development function and cancer”. Inne badania dotyczą rozwoju morfologicznego i czynnościowego przewodu pokarmowego głównie prosiąt, szczurów i cieląt w okresie od urodzenia do pierwszych dni po Postępy Biochemii 52 (2) 2006 odsadzeniu. Obejmują on głównie problematykę wpływu bioaktywnych peptydów siary, mleka, pokarmów pochodzenia roślinnego oraz endogennych czynników troficznych (EGF, IGF), peptydów regulacyjnych (CCK) i hormonów (insuliny, leptyny, greliny) na procesy przebudowy nabłonka we wczesnym okresie rozwoju postnatalnego z użyciem komórkowych markerów dojrzewania nabłonka jelitowego. Jednym z istotnych celów perspektywicznych jest badanie na ile okres intensywnego rozwoju przewodu pokarmowego u noworodków może mieć wpływ na jego funkcję w wieku dojrzałym. Użycie nowo narodzonych prosiąt, z uwagi na występujące podobieństwa w budowie i funkcji do przewodu pokarmowego noworodków człowieka (o wiele większe niż tradycyjnych zwierząt laboratoryjnych), poza możliwością bezpośredniego wykorzystania wyników badań w produkcji zwierzęcej, dostarczy także niezbędnej wiedzy medycynie ludzkiej. Badania są prowadzone w ścisłej współpracy z placówkami PAN (Instytut Fizjologii i Żywienia Zwierząt w Jabłonnie, Instytut Biochemii i Biofizyki w Warszawie), uniwersyteckimi (Collegium Medium UJ, AR w Lublinie, KUL) oraz za granicą. Kolejną wiodącą tematyką badawczą jest regulacja miogenezy i metabolizmu mięśni szkieletowych, w ramach którego realizowane są takie cele jak: ocena transkryptomu komórek mięśniowych u bydła i myszy z polimorfizmem genu miostatyny, porównanie transkryptomu mięśni szkieletowych u ras bydła wolno- i szybkorosnących oraz opracowanie wzorca ekspresyjnego charakterystycznego dla szybkiego wzrostu masy mięśniowej, znaczenie zaburzeń homeostazy prooksydacyjno-antyoksydacyjnej w rozwoju mięśnia szkieletowego, znaczenie mitochondrium w molekularnym mechanizmie miogenezy indukowanej insuliną, molekularne podstawy oporności na insulinę w mięśniach szkieletowych zwierząt z cukrzycą doświadczalną, transplantacje komórek miogennych do zwieracza cewki moczowej jako narzędzie inżynierii tkankowej w leczeniu stanów nietrzymania moczu. Powyższe badania realizowane są we współpracy z In- stytutem Genetyki i Hodowli Zwierząt PAN w Jastrzębcu, Agricultural Biotechnology Center, Gődőllő oraz innymi ośrodkami europejskimi w ramach Akcji COST 925 i COST 927. Katedra Biotechnologii, Mikrobiologii i Oceny Żywności (Wydział Technologii Żywności SGGW) dr inż. Rafał Wołosiak — adjunkt w Katedrze Elementy biochemii stosowanej obecne są także w działalności naukowej i dydaktycznej Wydziału Technologii Żywności SGGW. Pracownicy Zakładu Oceny Jakości Żywności, jednostki należącej do Katedry Biotechnologii, Mikrobiologii i Oceny Żywności wykorzystują metody biochemiczne do badania zarówno zawartości wybranych składników żywności (np. enzymatyczne oznaczanie zawartości witaminy C, inhibitorów proteaz), jak i przede wszystkim do badania specyficznych właściwości i przemian składników żywności. Obejmuje to monitorowanie stopnia hydrolizy preparatów białkowych pod działaniem różnych proteaz oraz badania strawności preparatów białkowych i skrobiowych metodami wieloenzymatycznymi. Metody te znalazły m.in. zastosowanie przy charakterystyce białek krystalicznych o ciekawych właściwościach uzyskanych z frakcji globulin fasoli, preparatów białek roślin strączkowych stosowanych jako naturalne inhibitory reakcji oksydacyjnych oraz preparatów skrobi uzyskanych z nowych, niewykorzystywanych dotąd przemysłowo źródeł. Ponadto badania obejmują zakres modyfikacji oksydacyjnej białek roślinnych i zwierzęcych pod wpływem rodników hydroksylowych i kompleksu produktów autooksydacji kwasów tłuszczowych, monitorowane są zarówno straty labilnych aminokwasów, tworzenie wybranych pochodnych aminokwasów o charakterze antyżywieniowym, jak i przemiany strukturalne białek (polimeryzacja, fragmentacja) oraz ich strawność. Uzyskane w ten sposób doświadczenia wykorzystane zostały w dydaktyce podczas realizacji przedmiotu fakultatywnego „Biochemia żywności”. 113