wskaźniki somatyzacji u osób z psychogennymi napadami

27
Epileptologia 2004, 12: 27-41
WSKAŹNIKI SOMATYZACJI U OSÓB
Z PSYCHOGENNYMI NAPADAMI RZEKOMOPADACZKOWYMI
Krzysztof Owczarek
Ośrodek Szkoleniowy Padaczki i Innych Zaburzeń Napadowych
Fundacja Epileptologii
ul. Wiertnicza 122, 02-952 Warszawa
Klinika Neurologii i Epileptologii
Centrum Medyczne Kształcenia Podyplomowego
ul. Czerniakowska 231, 00-416 Warszawa
Streszczenie
Wprowadzenie. Współistnienie napadów rzekomopadaczkowych i padaczkowych jest niezwykle
trudnym problemem diagnostycznym i terapeutycznym. Analiza przyjęć z powodu padaczki do oddziału szpitalnego Kliniki Neurologii i Epileptologii CMKP w Warszawie wykazała, że 7,4% stanowią
pacjenci, u których występują psychogenne napady rzekomopadaczkowe (PNR). Autorzy zajmujący się tą problematyką wskazują na niezwykle złożony psychologicznie charakter PNR, a przyczyny
warunkujące ich powstawanie nadal pozostają niejasne.
Cel badania. Ocena różnic w zakresie wybranych wskaźników somatyzacji między grupami pacjentów z psychogennymi napadami rzekomopadaczkowymi, z mieszanymi postaciami napadów oraz
grupą pacjentów z prawdziwymi napadami padaczkowymi.
Materiał i metoda. Na podstawie danych z wywiadu i monitorowania wideo-EEG populację pacjentów podzielono na trzy grupy: grupa I (PNR) – 70 osób (58 K i 12 M) wyłącznie z psychogennymi
napadami rzekomopadaczkowymi, grupa II (Mieszane) – 40 osób (30 K i 10 M) z napadami padaczkowymi oraz psychogennymi napadami rzekomopadaczkowymi, grupa III (Epi) – 42 osoby (30 K i 12
M) wyłącznie z napadami padaczkowymi. Wszyscy pacjenci byli poddani testowi psychologicznemu MMPI (Minnesota Multiphasic Personality Inventory).
Wyniki. W naszych badaniach w czterech spośród pięciu badanych parametrów somatyzacji osoby
z PNR uzyskały wartości większe niż osoby z padaczką: Hipochondria (Hypochondriasis – Hs),
Skargi somatyczne (Somatic Complains – Hy4), Symptomy organiczne – (Organic Symptoms – ORG),
Kłopoty ze zdrowiem (Poor Health – HEA). Natomiast w skali Problemy somatyczne (Physical-Somatic Complains – Si6) wyodrębnione różnice nie okazały się istotne statystycznie.
Dyskusja. Uzyskane wyniki świadczą, że występowanie psychogennych napadów rzekomopadaczkowych bądź predyspozycja do ich występowania znajduje swoje wyraźne odzwierciedlenie w profilu osobowości. Występowanie PNR łączy się z podwyższoną tendencją do spostrzegania swoich
problemów zdrowotnych jako zaburzeń organicznych. Charakterystyka zmiennych psychologicznych uzyskanych w badaniu może zostać zastosowana do opisu psychopatologicznego podłoża
występowania PNR i postaci mieszanych (psychogennych napadów rzekomopadaczkowych i napadów padaczkowych).
Słowa kluczowe: Psychogenne napady rzekomopadaczkowe – Somatyzacje – MMPI (Minnesocki
Wielowymiarowy Inwentarz Osobowości) – Długotrwałe monitorowanie wideo-EEG
Praca wpłynęła 6.1.2004 r.
Praca jest częścią rozprawy naukowej na stopień doktora habilitowanego.