Chorwacka infrastruktura kolejowa

Chorwacka infrastruktura kolejowa
2015-02-09 12:56:31
2
Podstawowe informacje na temat chorwackiej infrastruktury kolejowej: struktura rynku, przewoźnicy, wielkość
przewozów, finansowanie z budżetu, inwestycje, programy i fundusze UE.
Struktura rynku W Chorwacji przewóz osób i towarów wykonują przewoźnicy posiadający zezwolenie na
świadczenie usług kolejowego transportu publicznego wydane przez Ministerstwo Gospodarki Morskiej,
Transportu i Infrastruktury oraz zaświadczenie bezpieczeństwa wydawane przez Agencję Bezpieczeństwa
Kolejowego. W chwili obecnej są to:
HŽ Putnički prijevoz d.o.o. – przewoz osób na trasach krajowych i zagranicznych
HŽ Cargo d.o.o. - przewoz towarów na kolejowych trasach krajowych i zagranicznych
Adria Transport (od marca 2014 r.) – przewoz towarów na kolejowych trasach krajowych i zagranicznych
Infrastrukturą kolejową zarządza państwowe przedsiębiorstwo HŽ Infrastruktura d.o.o.
Wielkość sieci (2013 r.): łączna długość linii kolejowych – 2722 km, z czego linie dwutorowe- 254 km,
jednotorowe – 2468 km, zelektryfikowane – 985 km (36,2%), stacje, przystanki i pozostałe miejsca służbowe –
572. Liczba tuneli – 109, mostów - 596. Przedsiębiorstwo HŽ Infrastruktura zatrudnia 5420 pracowników (maj
2014 r.) - 1,98 pracownika na kilometr linii kolejowej.
Przewoźnicy: HŽ Putnički prijevoz i HŽ Cargo d.o.o to przedsiębiorstwa w 100 proc. państwowe, a Adria
Transport to słowacka firma prywatna – pierwsza firma zagraniczna, która uzyskała zezwolenie na świadczenie
kolejowych usług przewozowych w Chorwacji .
Wielkość przewozów:
Pasażerowie
(mln)
Pasażerokilometry
Towary (mln
t.)
Tonokilometry
2011
50,0
1486
11,8
2438
2012
27,7
1104
11,1
2332
2013
24,3
858
10,7
2086
Dane chorwackiego Państwowego Urzędu Statystycznego (DZS)
Finansowanie infrastruktury kolejowej przez budżet państwa.
Zgodnie z chorwacką ustawą o kolejnictwie (Zakon o željeznici) źródłami finansowania infrastruktury kolejowej
są - oprócz wpływów z opłat za dostęp i korzystanie z infrastruktury - także m.in.: środki pochodzące z opłat
akcyzowych od paliwa, środki z budżetu państwa przewidziane na utrzymanie infrastruktury kolejowej i
zarządzanie ruchem kolejowym, środki z budżetu państwa na budowę, modernizację i utrzymanie infrastruktury
kolejowej, środki z budżetów jednostek samorządu terytorialnego, środki z inwestycji podmiotów prawnych
krajowych i zagranicznych.
3
W 2014 r. budżet państwa pprzekazał na utrzymanie infrastruktury kolejowej i zarządzanie ruchem kolejowym
516 mln kun (ok. 68 mln EUR).
W budżecie na 2014 r. roczny składnik dotacji na rzecz chorwackiej infrastruktury kolejowej pochodzący z opłat
akcyzowych od paliwa wyniósł 460 mln kun (ok. 60 mln euro). Na finansowanie infrastruktury kolejowej
przeznacza się 0,20 kuny akcyzy od litra paliwa (ok. 2,6 eurocenta).
Inwestycje w utrzymanie i rozwój infrastruktury kolejowej.
W 2012 r. łączna wartość inwestycji w infrastrukturę kolejową w Chorwacji wyniosła 465 mln kun (61,6 mln
euro), w 2013 r. – 1512 mln kun (198,0 mln euro), w 2014 r. 1750 mln kun ( 228 mln euro). W roku 2015
planowane są inwestycje w wysokości 2100 mln kun, a w latach 2016 i 2017 odpowiednio 3127 i 4714 mln kun.
Projekty z Bankiem Światowym. Bank Światowy sporządził w 2012 r. dokument analityczny Croatia: Railways
Policy Note zawierający zalecenia związane z kontynuacją i przyśpieszeniem procesu reform chorwackiego
kolejnictwa.
Fudnusze UE, wielkość , rodzaj programów.
Przed akcesją do UE (1 lipca 2013 r.) Chorwacja korzystała z przedakcesyjnych funduszy CARDS, PHARE, ISPA i
SAPARD, które w 2007 zostały zastąpione nowym funduszem przedakcesyjnym IPA - Instrument for Preaccession Assistance).
W latach 2007-2013 priorytety w zakresie transportu , w tym transportu kolejowego, były realizowane w ramach
współfinansowanego przez UE Programu Operacyjnego „Promet” (pol. – transport). Jednym z trzech poriotytetów
tego programu była modernizacja i rozwój sieci kolejowej, ze szczególnym uwzględnieniem X Paneuropejskiego
Korytarza Transportowego. W ramach tych działań zmodernizowano system sygnalizacji Dworca Głównego w
Zagrzebiu – 11,4 mln euro, zmodernizowano odcinek linii kolejowej Okučani – Novska - 35,85 mln euro,
sporządzono dokumentację szeregu projektów moderniacji infrastruktury kolejowej - 66,5 mln euro.
Od 1 lipca 2013 r. Chorwacja korzysta z unijnych funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności. W II połowie
2013 r. wartość dużych projektów infrastrukturalnych w kolejnictwie to 293,3 mln euro, z czego środki unijne to
230,2 mln euro.
4