IP Workshop - Sesja IV: Moduł Zarządzania Własnością Intelektualną

IP Workshop
Sesja IV
Moduł Zarządzania Własnością Intelektualną
Prof. dr hab. inż. Krzysztof Santarek
Politechnika Warszawska
Instytut Organizacji Systemów Produkcyjnych
Warszawa 29-30.01.2010 r.
IP Workshop - Sesja IV: Moduł Zarządzania Własnością Intelektualną
Zasady zarządzania
własnością intelektualną
Warszawa 29-30.01.2010 r.
IP Workshop - Sesja IV: Moduł Zarządzania Własnością Intelektualną
Struktura aktywów firmy Microsoft:
• kapitał obrotowy 4 %
• środki trwałe 1 %
• własność intelektualna 95 %
• inne 1 %.
Warszawa 29-30.01.2010 r.
IP Workshop - Sesja IV: Moduł Zarządzania Własnością Intelektualną
Funkcje zarządzania własnością intelektualną:
• tworzenie własności intelektualnej,
• wycena własności intelektualnej,
• ochrona własności intelektualnej,
• wykorzystanie (eksploatacja) własności intelektualnej,
• transfer (udostępnianie) własności intelektualnej.
Warszawa 29-30.01.2010 r.
IP Workshop - Sesja IV: Moduł Zarządzania Własnością Intelektualną
Podstawowe strategie ochrony własności intelektualnej:
- defensywna,
- ofensywna.
Warszawa 29-30.01.2010 r.
IP Workshop - Sesja IV: Moduł Zarządzania Własnością Intelektualną
wizjonerskie
c
)
zintegrowane
Jak wykorzysta ć WI do
zmiany orientacji biznesu ?
(sposób wzmocnienia warto ści strategicznej)
Jak zapewni ć wsparcie WI dla biznesu ?
(WI jako produkt - open innovation )
Jak generowa ć zysk ?
(sposób tworzenia warto ści)
c
Centrum zysku
w
Kontrola kosztów
Jak zmniejszy ć koszty ?
(sposób redukcji koszt ów)
obronna
Jak zarz ądzać WI ?
(minimalizacja ryzyka)
(
Warszawa 29-30.01.2010 r.
IP Workshop - Sesja IV: Moduł Zarządzania Własnością Intelektualną
Zagrożenie
nowymi
wejściami
Dostawcy
Rywalizacja
wewnątrz sektora
Substytuty
Warszawa 29-30.01.2010 r.
Nabywcy
IP Workshop - Sesja IV: Moduł Zarządzania Własnością Intelektualną
Trzy aspekty skutecznego zarządzania własnością intelektualną:
- możliwość wykorzystania własności intelektualnej,
- możliwość wzmocnienia własnej pozycji konkurencyjnej,
- możliwość utrudnienia wejścia na rynek innym.
Warszawa 29-30.01.2010 r.
IP Workshop - Sesja IV: Moduł Zarządzania Własnością Intelektualną
Trzy podstawowe rodzaje strategii konkurencji
w skali sektora
w skali segmentu
cele strategiczne
przewaga strategiczna
unikalność postrzegana
przez klienta
atrakcyjność cenowa
dywersyfikacja
wyrobów (1)
wiodąca pozycja
kosztowa (2)
koncentracja na danym
segmencie rynku (3)
IP Workshop - Sesja IV: Moduł Zarządzania Własnością Intelektualną
Możliwości wyboru strategii przedsiębiorstwa
wzrost produkcji
REZYGNACJA
Z RYNKU
ROZWÓJ
PRODUKTU
DYWERSYFIKACJA
PENETRACJA
RYNKU
ROZWÓJ
RYNKU
wzrost rynku
LIKWIDACJA
FIRMY
WYCOFANIE
PRODUKTU
IP Workshop - Sesja IV: Moduł Zarządzania Własnością Intelektualną
ochrona rozwiązań
nie chronione chronione
prawa własności
jest właścicielem
nie jest właścicielem
rozwiązań
rozwiązań
patenty
licencje
minął okres ochrony,
know-how, inne
rozwiązania
powszechnie
znane i dostępne,
inne
Warszawa 29-30.01.2010 r.
IP Workshop - Sesja IV: Moduł Zarządzania Własnością Intelektualną
Strategie ochrony :
- co chronić ?,
- jak chronić ?,
- jak skutecznie chronić ?
- (od) kiedy chronić ?,
- kiedy zgłosić do ochrony ?,
- gdzie chronić ?.
Inne kryteria ochrony jawnej:
- celowe wprowadzanie w błąd konkurentów,
- wywołanie wrażenia wysokiej innowacyjności,
- promowanie własnej marki handlowej na rynku, i in.
Warszawa 29-30.01.2010 r.
IP Workshop - Sesja IV: Moduł Zarządzania Własnością Intelektualną
Warszawa 29-30.01.2010 r.
IP Workshop - Sesja IV: Moduł Zarządzania Własnością Intelektualną
Strategie utrzymania i/lub powiększania monopolu na wiedzę:
- strategie pasywne, ukierunkowane na zabezpieczenie istniejącej
wiedzy chronionej,
- strategie obrony przed cudzą wiedzą chronioną
- badanie tzw. czystości ochronnej, wywiad gospodarczy,
- zakup licencji, zakup praw, franchising, licencje krzyżowe,
- stosowanie innych rozwiązań nienaruszających cudzych praw,
- korzystanie z wiedzy obcej natychmiast po ustaniu jej ochrony,
- korzystanie z cudzej wiedzy poza terytorium, na którym jest chroniona,
- uzyskanie licencji przymusowej,
- unieważnienie cudzej ochrony,
- nielegalne korzystanie z cudzej wiedzy chronionej (kopiowanie, naśladowanie, podrabianie) – kolizja z prawem !,
- strategie ekspansji:
- utrudnianie uzyskania ochrony przez inne podmioty,
- wyprzedzanie,
- posądzanie o naruszanie praw wyłącznych i wszczynanie postępowań
w tym zakresie,
- pozorne zgłoszenia,
- ochrona drzewiasta, sieci praw, skupowanie wiedzy, licencje krzyżowe, i in.
Warszawa 29-30.01.2010 r.
IP Workshop - Sesja IV: Moduł Zarządzania Własnością Intelektualną
Ochrona uzyskiwana w procedurze uzyskiwania patentu ma na celu:
• zabezpieczenie przed cudzymi wynalazkami a przez to ochronę
własnych inwestycji w nowe technologie,
• obronę przed cudzymi patentami a przez to ochronę własnej pozycji
rynkowej,
• zachęcenie wynalazców do dalszych inwencji a także utrzymanie
dotychczasowych inwestorów (udziałowców) firmy
• umożliwienie w przyszłości sprzedaży praw do wynalazku (licencji)
jako odrębnego produktu lub firmy (przedsiębiorstwa) jako odrębnej
działalności biznesowej opartej na takim wynalazku,
• wykreowanie nowego biznesu – obszaru działalności gospodarczej
opartego na posiadanych patentach,
• tworzenie nowej wartości marketingowej.
Warszawa 29-30.01.2010 r.
IP Workshop - Sesja IV: Moduł Zarządzania Własnością Intelektualną
Wady ochrony jawnej:
• wysokie koszty,
• długi czas uzyskiwania praw ochronnych,
• konieczność ujawnienia szczegółów chronionego rozwiązania:
- poziom techniki jakim dysponuje właściciel praw z patentu,
- krąg firm dysponujących danym wynalazkiem (licencjobiorcy),
- możliwości techniczne wytworzenia produktów o określonych
cechach,
- kierunki prowadzonych badań,
- szczegóły techniczne rozwiązania ułatwiające, szczególnie
w przypadku niewłaściwie sformułowanych zastrzeżeń patentowych,
znalezienie rozwiązania alternatywnego, i in.
Warszawa 29-30.01.2010 r.
IP Workshop - Sesja IV: Moduł Zarządzania Własnością Intelektualną
B+R
identyfikacja
zdolności
patentowej
koniec prac
B+R
zgłoszenie
patentowe
publikacja
(upowszechnienie)
wyników
uzyskanie patentu
(ochrona wynalazku)
promocja
wynalazku
Warszawa 29-30.01.2010 r.
sprzedaż
licencji
IP Workshop - Sesja IV: Moduł Zarządzania Własnością Intelektualną
B+R
identyfikacja
zdolności
patentowej
koniec prac
B+R
zgłoszenie
patentowe
marketing
identyfikacja
potrzeb odbiorców–badanie rynku
początek
promocji
produktu lub
usługi
Warszawa 29-30.01.2010 r.
wprowadzenie produktu
na rynek
IP Workshop - Sesja IV: Moduł Zarządzania Własnością Intelektualną
Warszawa 29-30.01.2010 r.
IP Workshop - Sesja IV: Moduł Zarządzania Własnością Intelektualną
prace rozwojowe
rynek
p o m y s ł y, i d e e
prace badawcze
projekty
badawcze
nowe wyroby/
usługi
granica firmy
Warszawa 29-30.01.2010 r.
IP Workshop - Sesja IV: Moduł Zarządzania Własnością Intelektualną
p o m y s ł y, i d e e
prace badawcze
prace rozwojowe
rynek
projekty
badawcze
granica firmy
Warszawa 29-30.01.2010 r.
IP Workshop - Sesja IV: Moduł Zarządzania Własnością Intelektualną
prace badawcze
p o m y s ł y, i d e e
licencje
prace rozwojowe
rynki
innych firm
nowe przedsięwzięcia,
spin-off
nowe rynki
rynki
istniejące
projekty
badawcze
zakup
technologii
granica firmy
Warszawa 29-30.01.2010 r.
IP Workshop - Sesja IV: Moduł Zarządzania Własnością Intelektualną
P a ra d y g m „c
a tlo s e din n o v a tio” n
P a ra d y g m „O
a t p e nin n o v a tio” n
 n a jle p s i lu d z ie z n a s z e j d z ie d z inąyd plara c uj n ie w s z y s c y n a jle p s i lu d z ieą pd ra
la cnuaj s ;
nas
p o trz e b u je m y ółp
w s ra
p c y z luźm
d i z z e wątrz
n
 a b y o d nśieć k o rz śyc i zB + Rn a leży d o k o nća
 z e w nę trz n e p ra cBe+ Rm o gą b yć źródłe m
o d k ry c ia , w dżyć
ro g o o ra ez k s p lo a to wć a
is to tn y c h k ośc
rz iy
s a m o d z ie ln ie
 n ie p o trz e b u je m y o ry g in a ln y cBh+ Ra
p rabcy
 jeśli d o k o n a m y o d k ry c ia w e jd z ie m y z n im cjaz ek rp
o ća z n ic h k o rz
ścyi
p ie rw s i n a ry n e k
 s tw o rz e n ie le p s z e g o m o d e lu b iz n e s o w e g o
 p rz e d sębi io rs tw o ,óre
k t ja k o p ie rw swz pe ro w-a w ażn ie js z e żnwi e śj c ie ja k o p ie rw s z y n a ry n e k
d z iin n o w a ęc jn a ry n e k o d n ie s ie s u k c e s  w y k o rz y s ta n ie n a jle p s z y c h łów
p o wła
m ys-s
 p rz e d sębi io rs tw o ,óre
k t g e n e ru je n aęcjwe ij
n y c hi o b c y c h jeźródłe
st m sukcesu
n a jle p s z y c h p o łów
m y so d n o s i s u k c e s y
 n a leży c z e rpćak o rz śyc i z u d oęp
s t n ie n ia in n y m
 n a leży c h ro nć in a s zą wła s n oś ć in te le k tu aą,ln
n a s z e j W I o ra z k o rzć yz sotab c e j W I,ślijeto
a b y n a s i k o n k u re n c i n ie m o g li z n ie j ćs k o rzwyssptaie ra n a s z m o d e l b iz n e s o w y
Warszawa 29-30.01.2010 r.
IP Workshop - Sesja IV: Moduł Zarządzania Własnością Intelektualną
przełom
technologiczny
(radykalna
innowacja)
pierwsza oferta nowe możliwości:
wzrost nakładów
publiczna lub
na prace B+R
przejęcie firmy
kluczowi pracownicy
nowe produkty,
odchodzą i zakładają
nowe użyteczności
własną firmę
wzrost wolumenu
sprzedaży i zysków w
ramach istniejącego
modelu biznesowego
zaprzestanie
działalności
wsparcie przez VC
(wejście na nowy rynek,
zastosowanie nowego
modelu biznesowego)
Warszawa 29-30.01.2010 r.
IP Workshop - Sesja IV: Moduł Zarządzania Własnością Intelektualną
W iedza i
pomysły
Badania
podstawowe
Badania
stosowane
Badania
rozwojowe
Usługi
techniczne
Produkty
materialne
stopień „zmaterializowania ” produktu
niski
wysoki
Źródło: Trott P., Innovation Management and New Product Development, 3rd ed., Prentice Hall 2005
Warszawa 29-30.01.2010 r.
IP Workshop - Sesja IV: Moduł Zarządzania Własnością Intelektualną
Struktura łańcucha dostaw
Dostawcy
2-go stopnia
Dostawcy
1-go stopnia
Odbiorcy
1-go stopnia
Odbiorcy
2-go stopnia
Produkcja
Strona podaży
Strona popytu
Zarządzanie
zaopatrzeniem
Purchasing
and supply
i dostawami
management
Zarządzanie
dystrybucją
Physical distribution
management
Gospodarka
materiałowa
Materials
Management
Zarządzanie
dostaw
Supply
chain łańcuchem
management
Warszawa 29-30.01.2010 r.
Logistyka
Logistics
IP Workshop - Sesja IV: Moduł Zarządzania Własnością Intelektualną
Toshiba
Infineon
technologie
ekranów LCD
Microsoft
oprogramowanie
produkcja
μ-układów
IBM
Real Networks
rozwój usług
on-line
Cisco Systems
systemy
zabezpieczeń
pracy w sieci
Warszawa 29-30.01.2010 r.
Siemens
technologie
pamięci
Hewlett Packard
systemy operacyjne
dla stacji roboczych
IP Workshop - Sesja IV: Moduł Zarządzania Własnością Intelektualną
CIOP-PIB
Use Lab
Sp. Z o.o.
Warszawa
COBRO
Warszawa
Warszawa
Instytut
Lotnictwa
IZTW
Kraków
Warszawa
TMBK
Partners
Warszawa
IMN
IWNiRZ
Gliwice
Poznań
IT-R
Warszawa
Instytut
Optyki
Stosowanej
IMP
Warszawa
Warszawa
Struktura Konsorcjum Technology Partners
IP Workshop - Sesja IV: Moduł Zarządzania Własnością Intelektualną
Obszar kompetencji Konsorcjum Technology Partners
- ergonomia, bezpieczeństwo i inżynieria środowiska pracy,
- elektronika, materiały i technologie dla elektroniki,
- inżynieria i ochrona środowiska,
- inżynieria materiałowa, obróbka cieplna i powierzchniowa,
- przetwórstwo metali nieżelaznych i tworzyw sztucznych,
- technologie mechaniczne : obróbka plastyczna i obróbka
skrawaniem,
- projektowanie i budowa maszyn i urządzeń technologicznych
oraz narzędzi,
- optyka techniczna i pomiarowe techniki laserowe
- techniki projektowania, technologie, maszyny i wyroby dla
przemysłu silnikowego, lotniczego i samochodowego
- techniki projektowania, technologie, maszyny i wyroby dla
przemysłu opakowań,
- technologie, maszyny i metody badań dla włókiennictwa,
przemysłu drzewnego i chemicznego.
- technologie, systemy i produkty informatyczne
- zarządzanie działalnością badawczo-rozwojową
IP Workshop - Sesja IV: Moduł Zarządzania Własnością Intelektualną
Partner
przedsiębiorstwa
1
...
Partner
naukowy
1
Przedsiębiorstwo
przemysłowe
Fundacja
Technology
Partners
Partner
przedsiębiorstwa
m
...
Partner
naukowy
n
Koncepcja realizacji prac n-b we współpracy
z partnerami przemysłowymi
IP Workshop - Sesja IV: Moduł Zarządzania Własnością Intelektualną
Ramowaumowa usług B+R
Klient
Fundacja
Technology
Partners
• Identyfikacja najlepszych partner
ów z
sektora badań i nauki:
 Członków Konsorcjum Technology
Partners
 Innych jednostek
Umowy
podwykonawcze
Usługi B+R
• Przygotowaniespójnej,
wielodyscyplinarnej oferty
• Opracowanie optymalnego dla klienta
schematuorganizacji ifinansowania
prac
Instytut
B+R 1
Instytut
B+R 2
• Odpowiedzialno
ś ć kontraktowa za
realizowane prace
• Zarządzanie projektem
• Zapewnieniewysokiejjakości
realizowanych prac
IP Workshop - Sesja IV: Moduł Zarządzania Własnością Intelektualną
Uproszczona procedura realizacji projektów przez Fundację TP
- nawiązywanie kontaktów i nieformalnej współpracy z przedsiębiorstwami w kraju
i za granicą,
- partnerzy przemysłowi przedstawiają Fundacji obszary swoich zainteresowań,
związane głównie z ich planami perspektywicznymi
- Fundacja przedstawia idee, pomysły tematów zgodne z obszarami zainteresowań potencjalnych partnerów
- pomysły tematów badawczych omawiane są wspólnie z udziałem przedstawicieli Fundacji, partnera przemysłowego oraz pomysłodawcy; sprecyzowanie
tematu badawczego
- Fundacja przygotowuje i przedstawia partnerowi przemysłowemu ofertę wykonania pracy; w tym m.in. sposób finansowania pracy
- partner przemysłowy podejmuje decyzję o realizacji pracy;
- Fundacja zawiera umowę na wykonanie pracy z partnerem przemysłowym;
- Fundacja podpisuje umowę (kilka umów) z wykonawcami projektu
- Fundacja zarządza projektem i rozlicza jego wykonanie z partnerem przemysłowym
oraz z wykonawcami poszczególnych zadań.
IP Workshop - Sesja IV: Moduł Zarządzania Własnością Intelektualną
Spektralny tomograf optyczny – OPTOPOL (1)
IP Workshop - Sesja IV: Moduł Zarządzania Własnością Intelektualną
Spektralny tomograf optyczny – OPTOPOL (2)
IP Workshop - Sesja IV: Moduł Zarządzania Własnością Intelektualną
Spektralny tomograf optyczny – OPTOPOL (3)
IP Workshop - Sesja IV: Moduł Zarządzania Własnością Intelektualną
Spektralny tomograf optyczny – OPTOPOL (4)