NIK podtrzymuje

Tax & Legal Alert / Zespół ds. Cen Transferowych
NIK podtrzymuje zalecenia
wzmożonych kontroli
zagranicznych podmiotów
powiązanych
25 czerwca 2015 r.
W skrócie
W czerwcu 2015 r. opublikowany został raport Prezesa Najwyższej Izby Kontroli (NIK)
podsumowujący wcześniejsze kontrole NIK w zakresie oceny nadzoru organów podatkowych
i organów kontroli skarbowej nad prawidłowością rozliczeń z budżetem państwa podmiotów
z udziałem kapitału zagranicznego. O wnioskach zawartych w raportach cząstkowych informowaliśmy
już w dniu 19 lutego 2015 r. oraz podczas licznych spotkań z przedstawicielami biznesu.
NIK podsumowała, że skontrolowane urzędy kontroli skarbowej oraz urzędy skarbowe nie
przeprowadziły wystarczających działań, które skutecznie zapobiegłyby uszczuplaniu podstawy
opodatkowania przez podmioty z udziałem kapitału zagranicznego, głównie poprzez transferowanie
bazy podatkowej poza polski system podatkowy.
Szczegółowe
informacje
NIK przeprowadziła kontrole
w Ministerstwie Finansów,
a także w pięciu urzędach
kontroli skarbowej, pięciu
wyspecjalizowanych urzędach
skarbowych oraz Rządowym
Centrum Legislacji.
Podstawowym celem kontroli
była ocena zapobiegania przez
organy podatkowe i organy
kontroli skarbowej transferowi
dochodów za granicę przez
podmioty z udziałem kapitału
zagranicznego na skutek
agresywnego planowania
podatkowego, a także ocena
wykonywania przez Ministra
Finansów (MF) nadzoru nad
organami podatkowymi
i organami kontroli skarbowej
w zakresie realizacji zadań
związanych z prawidłowością
rozliczeń z budżetem państwa
ww. podmiotów.
Zakres kontroli
Przeprowadzona przez NIK
kontrola obejmowała metody
typowania podmiotów do
kontroli, postępowania
kontrolne oraz jakość
wydawanych rozstrzygnięć
i ich efekty finansowe.
Kontrola weryfikowała również
sposób prowadzenia
postępowań karnych
skarbowych oraz
egzekwowania należności
podatkowych.
NIK oceniła również strategię
MF w zakresie rozliczania
podatku dochodowego oraz
jego unikania przez podmioty
z udziałem kapitału
zagranicznego, a także nadzór
MF nad jednostkami
podległymi w sprawach
wykrywania i zwalczania
nieprawidłowości w wyżej
określonym zakresie.
Wnioski NIK z kontroli
Zgodnie z raportem NIK,
„przeprowadzono nieliczne
kontrole mające na celu
weryfikację legalności
transferu dochodów przez
podmioty gospodarcze.”
Pracownicy jednostek
podległych MF nie byli
w szczególności wystarczająco
przygotowani do prowadzenia
kontroli prawidłowości
stosowania cen transferowych.
Taki stan rzeczy wynikał
przede wszystkim z faktu, że
urzędy skarbowe nie posiadały
efektywnych narzędzi do
selekcji podmiotów do kontroli
www.pwc.pl/podatki
Tax & Legal Alert
w zakresie cen transferowych
oraz nie otrzymały kryteriów
do typowania podmiotów do
kontroli.
Równocześnie, jednostki
podległe MF nie miały dostępu
do wystarczających danych
w zakresie sprawozdań
finansowych składanych przez
podmioty krajowe
i zagraniczne oraz danych
porównawczych
umożliwiających weryfikację
rynkowego charakteru
transakcji.
Dodatkowo, pracownicy
organów kontroli nie byli
dostatecznie przeszkoleni
w zakresie tematyki transferu
dochodów pomiędzy
podmiotami powiązanymi
oraz, zgodnie z zaleceniami
MF, koncentrowali się na
zwalczaniu nieprawidłowości
w podatku od towarów i usług.
NIK zwraca również uwagę, że
w polskim systemie
podatkowym wciąż brak jest
klauzuli generalnej przeciwko
unikaniu opodatkowania,
natomiast klauzula taka miała
znaleźć się w projekcie nowej
ordynacji podatkowej, którą
przygotowywała Komisja
Kodyfikacyjna Ogólnego Prawa
Podatkowego.
Zgodnie z raportem NIK, MF
identyfikował ryzyka związane
z rozliczaniem podatku
dochodowego przez podmioty
z udziałem kapitału
zagranicznego oraz
podejmował działania mające
na celu wyeliminowanie
mechanizmów agresywnego
planowania podatkowego.
Równocześnie MF
przeprowadził, bądź inicjował,
zmiany legislacyjne
zmierzające do uszczelnienia
systemu podatku
dochodowego, a także
działania mające zwiększyć
efektywność kontroli.
z ustawy o swobodzie
działalności gospodarczej.
Zalecenia NIK dla
Ministerstwa Finansów
Wziąwszy pod uwagę wnioski
i zalecenia z raportu NIK,
należy stwierdzić, że podatnicy
realizujący transakcje
z podmiotami powiązanymi
mogą spodziewać się
wzmożonej aktywności
kontrolnej organów
podatkowych oraz urzędów
kontroli skarbowej w zakresie
monitorowania i kontroli
rozliczeń podatku
dochodowego, w szczególności
w obszarze cen transferowych.
Według NIK, „Skuteczne
wykrywanie i zwalczanie
nadużyć oraz ochrona bazy
podatkowej wymaga
zdecydowanych działań na
szczeblu centralnym.”
W związku z tym, NIK uznaje,
że wyniki kontroli upoważniają
do skierowania pod adresem
MF wniosku o wdrażanie
rozwiązań mających na celu
zapobieganie zmniejszaniu się
bazy podatku dochodowego,
spójnych z zaleceniami UE
i OECD.
Powinny również zostać
pogłębione działania kontrolne
wobec podmiotów z udziałem
kapitału zagranicznego,
w których zidentyfikowano
wysokie ryzyko wystąpienia
nieprawidłowości.
NIK zwraca również uwagę na
potrzebę lepszego
przygotowania jednostek
podległych NIK do
monitorowania i kontroli
ryzyka w obszarze cen
transferowych oraz zaleca
zwiększenie kontroli rozliczeń
podatku dochodowego przez
podmioty działające w skali
międzynarodowej.
Równocześnie, wskazane jest,
zdaniem NIK,
przeprowadzenie analizy
zagrożeń wynikających
z ograniczenia czasu kontroli
prawidłowości stosowania cen
transferowych, wynikającego
Co to oznacza w
praktyce?
Raport NIK wskazuje również,
że w MF trwają dalsze prace
nad identyfikacją ryzyk oraz
usprawnianiem działań
organów podatkowych.
Równocześnie trwają
intensywne prace nad
zmianami legislacji oraz
struktur administracji
podatkowej, w rezultacie
których kontrole w zakresie
cen transferowych mają być
częstsze oraz bardziej
efektywne.
Dodatkowe zasoby
Informacja o wynikach
kontroli
Pełna wersja raportu NIK
może zostać pobrana z witryny
www.nik.gov.pl
Bieżące informacje podatkowe
dostępne są również na
stronach PwC:
www.pwc.pl
www.taxonline.pl
pwc
Tax & Legal Alert
Porozmawiajmy
W celu dokładniejszego przedyskutowania jak powyższe kwestie mogą wpłynąć na Państwa
działalność, prosimy o kontakt ze specjalistami PwC:
Piotr Wiewiórka
Dyrektor
+48 22 746 4645
+ 48 502 18 4645
[email protected]
Sebastian Lebda
Dyrektor
+48 22 746 4675
+48 502 18 4675
[email protected]
Joanna Kubińska
Dyrektor
+48 22 746 4882
+48 502 18 4882
[email protected]
Zastrzeżenie prawne: Publikacja ma jedynie charakter informacyjny i nie stanowi porady podatkowej w rozumieniu polskich przepi sów, w szczególności Ustawy z dnia 5
lipca 1996 r. o doradztwie podatkowym. Nie powinni Państwo opierać swoich działań/decyzji na treści informacji zawartych w tej publikacji bez uprzedniego uzyskania
profesjonalnej porady.
© 2015 PricewaterhouseCoopers Sp. z o.o. Wszystkie prawa zastrzeżone. W tym dokumencie nazwa "PwC" odnosi się do PricewaterhouseCoopers Sp. z o.o., firmy
wchodzącej w skład sieci PricewaterhouseCoopers International Limited, z których każda stanowi odrębny i niezależny podmiot prawny.