Analiza prawna i księgowa usługi offsetowania

Wojciech Stępniewski
Analiza prawna i księgowa usługi offsetowania
Wstęp
Celem projektu jest opracowanie innowacyjnego modelu wsparcia instytucji prospołecznych
poprzez wykorzystanie offsetu emisji gazów cieplarnianych, w tym CO2, w formie inwestycji
w zieloną energię.
Kluczowym adresatem i beneficjentem działań będą instytucje i podmioty realizujące cele
społeczne m.in. ośrodki edukacji, domy pomocy społecznej, osiedla socjalne, domy dziecka,
biblioteki i inne placówki często prowadzone przez podmioty ekonomii społecznej, bądź
organizacje pozarządowe. Placówki te borykają się z wieloma problemami, w tym także
finansowymi. Poprzez realizacje projektu chcemy wesprzeć je w realizacji podjętych zadań
umożliwiając im pozyskiwanie własnej, zielonej energii, co wydatnie obniży ich koszty
energii, będące zwykle znacznym obciążeniem w funkcjonowania. W ten sposób podmioty te
nie muszą być tylko biorcami pomocy społecznej i środków finansowych z budżetu państwa,
ale poprzez aktywność zarabiać na swe utrzymanie. Ważnym elementem projektu jest
połączenie edukacji, rehabilitacji, terapii, zatrudnienia osób niepełnosprawnych z ekologią.
Zakładając , iż szereg problemów społecznych powiązane jest z wyzwaniami
środowiskowymi, to bazując na kompetencjach i doświadczeniu lidera konsorcjum (Fundacji
Aeris Futuro FAF) projekt ma wprowadzać założenia gospodarki niskoemisyjnej, a przede
wszystkim neutralizować emisje dwutlenku węgla (CO2) i innych gazów cieplarnianych
poprzez działania zmniejszające zużycie energii oraz offset tworzonych emisji. Offset
realizowany będzie dzięki wdrażaniu małych instalacji produkujących zieloną energię w
instytucjach prospołecznych. Działania te mają zwrócić uwagę na aktualne problemy
społeczne m.in. zmiany klimatu, smog, zużycie zasobów naturalnych, przeciwdziałanie
ubóstwu energetycznemu, rozwój innowacji i tworzenie nowych miejsc pracy dzięki
gospodarce niskoemisyjnej.
Dla rozwiązania powyższych problemów i realnej zmiany społecznej chcemy pokazać, że
wielostronne partnerstwo szeregu podmiotów, począwszy od nauki i biznesu, przez jednostki
administracji lokalnej po organizacje pozarządowe i podmioty ekonomii społecznej, generuje
korzyści dla każdej ze stron.
Obecnie bieżących problemów społecznych i środowiskowych nie można rozwiązać bez
zaangażowania biznesu. Dlatego w projekcie biznes jest punktem wyjścia, tym bardziej, że od
kilku lat w Polsce koncepcja społecznej odpowiedzialności biznesu (CSR – Corporate Social
Responsibility) ma coraz więcej zwolenników. Przedsiębiorstwa realizując swoją działalność
uwzględniają wpływ społeczny i środowiskowy, dążąc do jego minimalizacji oraz do
generowania korzyści dla siebie i dla społeczeństwa. Jednym z filarów swoich działań w
ramach CSR firmy standardowo wyznaczają obszar ochrony środowiska i dążą w
szczególności m.in. do minimalizacji emisji gazów cieplarnianych (w tym CO2), poprzez
ograniczanie zużycia energii elektrycznej, cieplnej oraz paliw itp.
W dalszej części opracowania firmy te będą nazywane firmami offsetujacymi lub donorami.
Analiza
Wydaje się, że powyższe sformułowanie przedmiotu projektu czyli offsetowanie poprzez
wdrażanie małych instalacji produkujących zieloną energię w instytucjach prospołecznych
jest niepełne. Wykluczeniu zatem ulegają projekty efektywności energetycznej, czyli
działania mające na celu minimalizację zużycia energii w budynku czy na terenie instytucji
prospołecznej. Takie projekty jak nowoczesne oświetlenie, docieplenie budynków,
racjonalizacja użytkowania sprzętu/hardware IT, czy szerzej – wykorzystanie technologii IT
do minimalizacji podróży i zakupów.
Należy zwrócić uwagę, że niekiedy bez działań efektywnościowych w obiektach organizacji
prospołecznych osiągnięcie pozytywnego efektu bilansu gazów cieplarnianych może być
problematyczne.
Istotnym elementem tego innowacyjnego sposobu finansowania i powstawania nowych
instalacji OZE będzie wpływ na obecnie konstruowane w gminach polskich Plany Gospodarki
Niskoemisyjnej (PGN). Instalacje takie będą niekiedy w gminach istotnym elementem w
portfolio istniejących instalacji odnawialnych i stanowić przykład do naśladowania.
Jednak mając już zdefiniowany przedmiot projektu trzeba mieć na uwadze potencjał
oszczędności energii cieplnej i elektrycznej u beneficjetów tak aby nie przewymiarować
instalacji OZE. Obliczając moc instalowanego urządzenia OZE nie należy przekraczać mocy
cieplnej która jest potrzebna w budynku. Z instalacjami elektrycznymi OZE moc
determinowana jest w sposób podobny, jeżeli planujemy wykorzystywać energię wyłącznie
do celów własnych. Oczywiście można zainstalować większą moc (do 40kW) i wytracać ją w
urządzeniach grzewczych lub sprzedawać do sieci ale cena (poza skorzystaniem z ustawy
OZE) uzyskiwana za sprzedaną energię jest niska: ok.16 groszy za 1kWh. Sprzedaż do sieci
stanowi przychód, od którego jest należny podatek dochodowy.
Jeżeli beneficjent chce skorzystać z ustawy OZE należy pamiętać, że w takim przypadku nie
można przekroczyć z instalacją produkcji energii elektrycznej tzw. „mocy zamówionej” dla
budynku/obiektów.
Przede wszystkim ważne jest, aby finansowanie z offsetu było wykorzystane na inwestycje,
które zaistnieją w przyszłości a nie te, które już istnieją. W ten sposób finansuje się redukcje
emisji, które nastąpią a nie te już nastąpiły. Oczywiscie istotny jest czas jaki upływa od
sfinansowania mikroinstalacji OZE u beneficjenta do jej wybudowania/zainstalowania. Jest to
istotne z punktu widzenia firmy-donora, który chciałby szybko widzieć efekt offsetu.
Z tego też powodu autor analizy skłania się ku poglądowi, ze najwłaściwszym scenariuszem
realizacji istoty pomysłu opisywanego sposobu offsetowania byłoby stworzenie funduszu
offsetu w FAF. Fundusz umożliwiałby wczesne poszukiwanie beneficjentów i rozpoczynanie
procesu offsetu w momencie gdy fizycznie instalacja energetyki odnawialnej zaczynałaby
pracować. Aby schemat opisany w projekcie mógł ruszyc bezzwłocznie nalezałoby
zabezpieczyc pewne „kwoty startowe”. Pozostaje pytanie o źródło takiego prefinansowania.
Ważnym aspektem pozostaje zapis w statucie beneficjenta który musi dopuszczać
przyjmowanie darowizn bądź (choć lepiej równocześnie mieć możliwość) prowadzenia
działalności odpłatnej pożytku publicznego, co daje możliwość wystawiania faktur.
Zagrożenie dla przepływów finansowych w projekcie offsetowania
Ponieważ fizyczna instalacja OZE w organizacji społecznej następowałaby po pewnym czasie
od wpłacenia darowizny pieniężnej /poniesienia kosztu offsetu do FAF, firmy-donorzy mogą
zażądać aby specjalnie na cele tego projektu został założony tzw. rachunek powierniczy:
Stronami umowy rachunku powierniczego są bank, który otwiera i prowadzi rachunek oraz
posiadacz rachunku (powiernik). Osoba trzecia wpłacająca środki pieniężne na rachunek
powierniczy nie jest stroną umowy rachunku powierniczego. Środki pieniężne znajdujące się
na rachunku powierniczym pozostają jednak jej własnością. Posiadacz rachunku jest jedynie
ich dysponentem. Stan ten trwa do momentu, gdy zgodnie z warunkami umowy rachunku
powierniczego spełnią się warunki do ich wypłaty na rzecz posiadacza rachunku. Jeśli do tego
nie dojdzie, środki powinny być zwrócone powierzającemu.
Powierzający wpłaca pieniądze na rachunek powierniczy po to, aby zostały przeznaczone
na cel ustalony z posiadaczem rachunku, czyli w naszym przypadku instalację urządzeń OZE.
Posiadacz rachunku dysponuje powierzonymi środkami we własnym imieniu, ale jest
zobowiązany wobec powierzającego do rozliczeniasię ze sposobu ich wykorzystania.
Zobowiązany jest także zwrócić te środki pieniężne, które nie zostały wykorzystane w czasie
obowiązywania umowy powierniczej. Kwestie te powinna regulować umowa powiernicza,
zawarta przez powierzającego z posiadaczem rachunku powierniczego. Pomiędzy umową
powierniczą a umową rachunku powierniczego nie występuje formalny związek. Umowa
powiernicza nie musi być w ogóle ujawniona bankowi, nie ma takiego wymogu prawnego.
Gdyby taka była konstrukcja przepływów finansowych w projekcie mogłoby dojśc do
zaburzeń w instalowaniu urządzeń OZE w instytucjach społecznych, ze względu na czas
potrzebny na zakup, montaż i ew. zgłoszenie o rozpoczęciu produkcji energii. Z tego względu
należałoby unikac tworzenia rachunku powierniczego.
Zagrożenie II
Bespośredni zakup i bezpośrednia umowa - nie generuje przychodu dla FAF
Istnieje teoretyczna możliwość, ze firma-donor będzie skłaniała się do zawarcia bezpośredniej
umowy nt instalacji OZE z beneficjentem. Taka konstrukcja umów wygeneruje korzyści
środowiskowe lecz nie będzie korzystna dla FAF,.
Zagrożenie III
Firmy działające w Polsce mogą w łatwy sposób offsetować swoje emisje i otrzymywać
odpowiednie certyfikaty poprzez firmy poza granicami Polski. Aby projekt FAF pozostał
konkurencyjny cena unikniętej emisji 1 Mg (tony) CO2 nie powinien przekraczać 37 PLN
http://www.goldstandard.org/where-to-buy-gs-credits/europe
Dla porównania ceny 1 tony CO2 w Europejskim Systemie Handlu Emisjami (dla dużych
instalacji przemysłowych) oscyluje obecnie wokół 7, 3€.
Certyfikacja kredytów offsetowych
W dłuższym horyzoncie czasowym warto pomyśleć o uzyskaniu certyfikatu offsetowania np.
Gold Standard. Certyfikat oznacza ze offset odbywa się według miedzynarodowo
uzgodnionych reguł cechujących m.in. dobre projekty ODNAWIALNYCH ŹRÓDEŁ
ENERGII. Certyfikat umożliwia rejestrację projektu i uzyskanie miedzynarodowych
zapisach w rejestrach kredytów Gold Standard Voluntary Emission Reduction (VER).
Wszystkie kredyty Złotego Standardu VER mają unikalne numery w rejestrze. Wykorzystując
infrastrukturę Markit Environmental Registry, rejestr zarządza kredytami od ich wytworzenia
do ich „końca życia” danego projektu.
http://www.goldstandard.org/about-us/project-registry
Zagadnienia techniczne/ przykład instalacji
Inwestycja w panele fotowoltaiczne (PV), przy założeniu, że jesteśmy inwestorem prywatnym
zakładającym mikroinstalację (a więc nie ma potrzeby mieć zarejestrowanej działalności
gospodarczej), wymaga tylko zgłoszenia do zakładu energetycznego. W związku z tym brak
dodatkowych kosztów administracyjnych. Zakładam, że instalacja będzie posiadała moc
4kWp. W skali roku produkcja energii w naszej strefie klimatycznej wyniesie ok. 3700 kWh.
Koszt takiej instalacji wynosi ok. 30 000 zł. Zakładam, że instalacja projektowana jest w
głównej mierze na zużycie własne energii. Przy kosztach energii na poziomie 0,65 zł/kWh
brutto inwestor jest w stanie rocznie zaoszczędzić ok. 2 400 zł. Do tego dochodzi ewentualna
odsprzedaż nadwyżek energii do sieci, po stawce 0,16 zł/kWh brutto (nie jest to warunek
konieczny do pracy instalacji). Okres zwrotu całej inwestycji wyniesie ok. 10-11 lat.
Korzystając z programów wsparcia, można, (pod pewnymi warunkami- na razie organizacje
społeczne ich nie spełniają) ten okres skrócić. Program „Prosument” zakłada dopłatę w
wysokości 40% inwestycji do roku 2015, a później 30%, co skraca okres zwrotu inwestycji w
tym wypadku do 7 - 8 lat. Niestety Prosument nie obejmuje organizacji NGO, jedynie osoby
fizyczne i spółdzielnie/wspólnoty mieszkaniowe.
Przykładowe ceny zestawów PV z inwerterem o róznych mocach można łatwo znaleźć w
wyspecjalizowanych sklepach i firmach.
http://www.soltec.sklep.pl/kompletne-systemy-fotowoltaiczne-c-86_112.html
Pompa ciepła plus panele PV
Idealnym rozwiązaniem jest wykorzystanie własnej wytworzonej przez system
fotowoltaiczny energii elektrycznej na ogrzewanie domu czy też przygotowanie ciepłej wody
użytkowej. Jest to proste zagadnienie, jeżeli istnieją w budynku elektryczne ogrzewacze
c.w.u., kocioł elektryczny czy grzejniki.
Znacznie bardziej ekonomicznym rozwiązaniem jest pompa ciepła.
Popularne w Polsce pompy ciepła typu powietrze-woda to rozwiązania atrakcyjne cenowo i
ekologiczne. W sytuacji, kiedy posiadamy własną mikroelektrownię fotowoltaiczną, część
wyprodukowanej energii będzie wykorzystywana przez pompę ciepła, reszta przez pozostałe
urządzenia elektryczne w gospodarstwie domowym a nadwyżka – ewentualnie przekazywana
do sieci. Kluczem jest inteligentny system regulacji decydujący o aktualnym przeznaczeniu
wyprodukowanej energii elektrycznej. System taki może mieć możliwość zapamiętywania
taryf energii elektrycznej oraz stawek za odsprzedaż energii do sieci energetycznej, co
przyczyni się do maksymalnej optymalizacji całego procesu. Rozwiązania z pompą ciepła
prowadzą do obniżenia kosztów energii elektrycznej, gdyż pracuje ona przy wystarczająco
dużej ilości energii z systemu fotowoltaicznego lub w czasie tańszych taryf energetycznych.
Niektóre pompy ciepła posiadają wbudowaną funkcję chłodzenia. Można ją więc wykorzystać
latem do obniżenia temperatury w budynku, zwłaszcza, że promieniowanie słoneczne jest
wtedy największe, mamy więc duży zapas energii do wykorzystania.
Pozwolenie na budowę
Dużo kontrowersji wzbudzały różne interpretacje Prawa Budowlanego dotyczące pozwoleń
na budowę instalacji fotowoltaicznych. Konieczność uzyskania pozwolenia na budowę zależy
od parametrów planowanej inwestycji, jak również od tego, w jaki sposób instalacje PV
zostaną posadowione.
.
Zgodnie z brzmieniem Prawa budowlanego, obowiązującego od 11 września 2013 r.,
pozwolenia na budowę ani zgłoszenia nie wymaga wykonywanie robót budowlanych
polegających na montażu urządzeń fotowoltaicznych o zainstalowanej mocy elektrycznej do
40 kW. Nowe przepisy nie wskazują jednak, czy urządzenia PV wchodzące w skład farmy PV
mogą być budowane bez pozwolenia na budowę, o ile każde z nich ma moc do 40 kW, czy
ich łączna moc ma wynosić do 40 kW. Przepisy prawa nie definiują też ani urządzenia
fotowoltaicznego ani kolektora słonecznego. Pomimo zmian wprowadzonych od 11 września
2013 r., jeśli inwestycja obejmuje, oprócz budowy urządzeń PV także niezbędną
infrastrukturę, uzyskanie pozwolenia na budowę w praktyce i tak może okazać się konieczne.
Odnosząc się natomiast do ustawy o OZE, utrzymuje ona w Prawie budowlanym przepis
stanowiący, że pozwolenie budowlane nie będzie wymagane, ale tylko w przypadku
mikroinstalacji PV, czyli systemów o mocy nominalnej do 40 kW. Implementowanie takiego
zapisu oznacza, że na budowę instalacji fotowoltaicznych większych niż 40 kW może być
wymagane pozwolenie na budowę.
Podatek od nieruchomości
Kwestia podatku od nieruchomości uregulowanego ustawą o podatkach i opłatach lokalnych
(dalej: u.p.o.l.) jest traktowana odmiennie w przypadku gruntów i budowli związanych z
prowadzeniem działalności gospodarczej i tych z nią niezwiązanych. Zarówno grunt, na
którym znajduje się instalacja fotowoltaiczna związana z prowadzeniem działalności
gospodarczej, jak i taki, na którym istnieje instalacja niezwiązana z prowadzeniem
działalności gospodarczej, podlegać będą opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości,
którego stawka ustalana jest uchwałą rady gminy. Obecnie (2015 r.) maksymalna stawka
podatku od nieruchomości – gruntu kształtuje się na poziomie 0,46 zł za 1 m2 gruntu
niezwiązanego z prowadzeniem działalności gospodarczej i 0,89 zł za 1 m2 gruntu
związanego z prowadzeniem działalności gospodarczej. Ustawa o podatkach i opłatach
lokalnych definiuje działalność gospodarczą jako taką, o której mowa w ustawie o swobodzie
działalności gospodarczej. Skoro zatem, zgodnie z ustawą o OZE, sprzedaż energii przez
prosumenta nie stanowi działalności gospodarczej w rozumieniu u.s.d.g., grunt, na którym
znajduje się instalacja prowadzona przez prosumenta, powinien być uznany za niezwiązany z
działalnością gospodarczą i jako taki winien podlegać opodatkowaniu wg stawki nie wyższej
niż 0,46 zł/1 m2 (w pewnych przypadkach grunt w ogóle nie będzie podlegać opodatkowaniu
podatkiem od nieruchomości, np. w przypadku użytków rolnych). Zakładając, że instalacje
fotowoltaiczne będą stanowić przedmiot opodatkowania podatkiem od nieruchomości (jako
budowla w rozumieniu przepisów prawa budowlanego), będą one podlegać opodatkowaniu,
ale tylko wtedy, jeśli są związane z prowadzeniem działalności gospodarczej. Uzasadniony
jest zatem wniosek, że instalacja fotowoltaiczna prosumenta, jako niezwiązana z działalnością
gospodarczą w rozumieniu u.p.o.l., nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od
nieruchomości.
Opodatkowanie prosumentów
Dochody osób fizycznych prowadzących instalację fotowoltaiczną w ramach działalności
gospodarczej stanowić będą, co do zasady, przychody z pozarolniczej działalności
gospodarczej w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (ustawa o
PIT). Dochód ten podlegać będzie, zgodnie z zasadami ogólnymi, opodatkowaniu wg skali
podatkowej stawkami 18% i 32% lub, w przypadku wyboru rozliczenia stawką liniową,
stawką 19%.
Należy zwrócić uwagę, że zgodnie z ustawą o OZE, sprzedaż nadwyżki niewykorzystanej
energii przez osobę fizyczną, nieprowadzącą działalności gospodarczej, która przetwarza
energię z odnawialnego źródła na energie elektryczną w celu zużycia na własne potrzeby
(„prosument”), nie stanowi działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o swobodzie
działalności gospodarczej. Mając na uwadze autonomiczność przepisów podatkowych,
uregulowanie to nie przesądza jednak o tym, jak dla celów podatkowych kwalifikowane będą
przychody prosumenta z tytułu sprzedaży nadwyżki przetworzonej przez niego energii.
Ustawa o PIT zawiera własną definicję działalności gospodarczej, w związku z czym możliwe
są sytuacje, w których określona aktywność stanowi działalność gospodarczą w rozumieniu
przepisów ustawy o PIT, nie stanowiąc jednak działalności gospodarczej w rozumieniu
ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.
A zatem możliwa będzie interpretacja, zgodnie z którą dochody prosumenta zostaną
opodatkowane tak jak przychody osób fizycznych, prowadzących działalność gospodarczą.
Pojawia się wątpliwość, czy taki był cel rozwiązania, zgodnie z którym prosument nie
prowadzi działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o swobodzie prowadzenia
działalności. Z drugiej strony, nawet jeśli prosument nie będzie uznawany za osobę
prowadzącą działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy o PIT, może powstać wątpliwość
co do źródła i sposobu opodatkowania dochodu z tytułu sprzedaży nadwyżki
niewykorzystanej energii.
Dzierżawa nieruchomości – tytuł własności
Umowa dzierżawy pozostaje obecnie popularną formą tytułu prawnego do nieruchomości na
której realizowana jest większa inwestycja z zakresu energetyki odnawialnej. Istotnym
elementem dzierżawy jest fakt, że może być ona zawarta na 30 lat przy zachowaniu
ograniczonych możliwości wypowiedzenia. Dla inwestora OZE ważne jest to, aby po
dokonaniu inwestycji nie był zmuszony do zmiany lokalizacji w wyniku wypowiedzenia
umowy. Umowa dzierżawy powinna być zawarta na wyraźnie określony czas, przy czym
ważne jest nie tylko wskazanie terminu, ale także wyraźnego momentu początkowego, od
którego ten termin biegnie.
Najwłaściwszym byłoby jednak , żeby organizacja prospołeczna była właścicielem budynku
czy terenu do lokalizacji urządzeń OZE. W innym przypadku należy dopilnować ww.
warunków używania terenu/budynku
Ustawa o odnawialnych źródłach energii OZE
Sejm RP 20 lutego 2015 r. uchwalił ustawę o odnawialnych źródłach energii (OZE), której
celem jest rozwój wykorzystania OZE w Polsce. Dokument podpisał prezydent.
Najważniejszą zmianą w stosunku do obecnie obowiązujących przepisów z zakresu
wspierania OZE jest wprowadzenie w miejsce systemu świadectw pochodzenia energii,
systemu aukcyjnego.
Ustawa zawiera również rozwiązania promujące rozwój tzw. energetyki prosumenckiej, które
polegają na zużywaniu wytwarzanej energii elektrycznej z OZE na potrzeby własne i
sprzedawaniu jej nadwyżek do sieci elektroenergetycznej. Zgodnie z ustawą posiadacze
przydomowych mikroinstalacji o mocy do 10 kW mieli mieć zagwarantowane odkupienie
„zielonej” energii po cenie gwarantowanej i wyższej niż rynkowa.
Niestety ostatnio (w maju 2015r.) Ministerstwo Gospodarki podjęło działania, które w dużej
mierze utrudniają inwestorom korzystanie ze stałych taryf i dobrodziejstw „prosumenckich”
ustawy.
Istnieje niebezpieczeństwo, w związku z ww. działaniami Ministerstwa, że ustawa pozostanie
jedynie martwym zapisem na potrzeby wypełnienia zobowiązań wobec UE, a mali inwestorzy
w Polsce będą korzystali z energii z wiatru i słońca na własne potrzeby, oddając namiarowo
wyprodukowaną energię do celów oświetleniowych lub ogrzewania wody użytkowej.
Nie znamy dziś też jednoznacznej odpowiedzi na pytanie, jak taryfy gwarantowane FiT
będą wykorzystywane w firmach. Teoretycznie wg pomysłodawców poprawki prosumenckiej
z taryfami gwarantowanymi , zarówno osoby fizyczne, jak i przedsiębiorstwa będą mogły z
nich korzystać. Wszystko jednak wyklaruje się w najbliższych miesiącach, wraz z wydaniem
rozporządzeń wykonawczych .
Ustawa o OZE jest bowiem jedynie zbiorem wytycznych – szczegóły określone będą w
rozporządzeniach, na których wydanie wszyscy niecierpliwie czekają. Chociaż proces
legislacyjny trwa od 2012 r., ciągle jest bardzo wiele niewiadomych.
Sama Ustawa jest niedokładnie napisana i jest niespójna.
Przykłady:
Definicja Wytwórcy w art.2 pkt 39:
39) wytwórca – podmiot, który ma siedzibę lub miejsce zamieszkania na terytorium
państwa członkowskiego Unii Europejskiej, Konfederacji Szwajcarskiej lub państwa
członkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – strony
umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, wytwarzający energię elektryczną
lub ciepło z odnawialnych źródeł energii lub wytwarzający biogaz rolniczy w
instalacjach odnawialnego źródła energii znajdujących się na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej lub w wyłącznej strefie ekonomicznej;
Pomimo takiej definicji ustawodawca nie odnosie się już więcej w ustawie do produkcji
ciepła. Jest to zaskakujące, ponieważ żyjemy w strefie klimatycznej, gdzie temperatury
zewnętrzne zmuszają nas do ogrzewania budynków przez wiele miesięcy, co jest znaczącym
obciążeniem dla domowych i instytucjonalnych budżetów.
Definicja Wytwórcy w w Ustawie art. 4 art.5 pkt 1 i dalej obowiązki wytwórcy:
Art. 4.
1. Wytwórca energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii w mikroinstalacji będący
osobą fizyczną niewykonującą działalności gospodarczej regulowanej ustawą z dnia 2 lipca
2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2013 r. poz. 672, z późn. zm.[6])),
zwaną dalej „ustawą o swobodzie działalności gospodarczej”, który wytwarza energię
elektryczną w celu jej zużycia na własne potrzeby, może sprzedać niewykorzystaną energię
elektryczną wytworzoną przez niego w mikroinstalacji i wprowadzoną do sieci
dystrybucyjnej.
2. Wytwarzanie i sprzedaż energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii, o której mowa
w ust. 1, nie stanowi działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o swobodzie
działalności gospodarczej.
Art. 5.
1. Wytwórca energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii w mikroinstalacji, będący:
1) osobą fizyczną niewykonującą działalności gospodarczej, która wytwarza energię
elektryczną w celu jej zużycia na własne potrzeby,
2) przedsiębiorcą w rozumieniu ustawy o swobodzie działalności gospodarczej
– pisemnie informuje operatora systemu dystrybucyjnego elektroenergetycznego, do którego
sieci ma zostać przyłączona mikroinstalacja, o terminie przyłączenia mikroinstalacji, jej
planowanej lokalizacji oraz o rodzaju tej mikroinstalacji i jej mocy zainstalowanej
elektrycznej, nie później niż w terminie 30 dni przed dniem planowanego przyłączenia
mikroinstalacji do sieci operatora systemu dystrybucyjnego elektroenergetycznego.
2. Wytwórca, o którym mowa w ust. 1, informuje operatora systemu dystrybucyjnego
elektroenergetycznego, do sieci którego została przyłączona mikroinstalacja o:
1) zmianie rodzaju mikroinstalacji i jej mocy zainstalowanej elektrycznej – w terminie 14
dni od dnia zmiany tych danych;
2) zawieszeniu lub zakończeniu wytwarzania energii elektrycznej z odnawialnych źródeł
energii w mikroinstalacji – w terminie 14 dni od dnia zawieszenia lub zakończenia
wytwarzania energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii w mikroinstalacji;
3) ilości:
a) wytworzonej przez niego energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii w
mikroinstalacji,
b) energii elektrycznej sprzedanej przez niego sprzedawcy zobowiązanemu, o którym mowa
w art. 40 ust. 1, która została wytworzona z odnawialnych źródeł energii w mikroinstalacji i
wprowadzona do sieci operatora systemu dystrybucyjnego elektroenergetycznego
– w terminie 7 dni od dnia zakończenia kwartału;
4) dacie wytworzenia po raz pierwszy energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii w
mikroinstalacji lub o dacie zakończenia modernizacji tej instalacji – w terminie 7 dni od tej
daty.
3. Przez datę wytworzenia po raz pierwszy energii elektrycznej z odnawialnego źródła energii
rozumie się dzień, w którym energia elektryczna została wytworzona w mikroinstalacji i po
raz pierwszy wprowadzona do sieci dystrybucyjnej.
Taryfy gwarantowane w Ustawie o OZE to swoista nakładka na ogólny system rozliczeń
sprzedaży energii z mikroinstalacji o mocy do 40 kW w ustawie, która w obecnych
warunkach uniemożliwia realizację inwestycji w zgodzie z rachunkiem ekonomicznym, a
którego podstawową zasadą w odniesieniu do osób fizycznych jest prawo sprzedaży
nadwyżek energii ponad własne zużycie w rozliczeniach półrocznych za 100 proc. tzw. ceny
rynku konkurencyjnego energii elektrycznej, a dla osób prawnych – rozliczenie półroczne na
zasadzie tzw. net metering). Wprowadzenie systemu cen gwarantowanych w zakresie
instalacji o mocy do 10 kW nie odbiera ich właścicielom prawa do rozliczeń za energię
wprowadzoną do sieci po cenie rynku konkurencyjnego (dla osób fizycznych), ani też
skorzystania z net-metering (dla firm), ale w zakresie do 10 kW w pierwszych kilku latach
daje tym najmniejszym wytwórcom możliwość wyboru pomiędzy cenami gwarantowanymi a
ww. systemami. Nie ma możliwości łączenia tych systemów wsparcia.
Dla celów projektu ZEZS rekomenduje się skorzystanie z zapisu o półrocznym tzw. net
meteringu. Ponieważ możliwość rozliczania się z oddanej i pobranej z sieci energii
elektrycznej co pół roku – opomiarowanie netto, czyli net-metering ma po prostu większy
wpływ na opłacalność instalowania mikroinstalacji. Rozwiązanie to polega na tym, że energia
elektryczna wytwarzana przez prosumenta we własnej mikroinstalacji i dostarczana do
lokalnej sieci dystrybucji jest rozliczana poprzez odejmowanie jej od ilości zużytej energii z
sieci elektroenergetycznej.
Program PROSUMENT
W programie Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej można
otrzymać nawet 40% dotację do pożyczki bankowej na zakup i montaż mikroinstalacji
fotowoltaicznej. Od 2016 r. dotacja ta zmniejsza się do 30%. Pożyczka wraz z dotacją może
wynosić do 100% kosztów kwalifikowanych przedsięwzięcia z tym, że dla osób fizycznych
maksymalnie wynosi 100 tyś. zł a dla wspólnot mieszkaniowych 300 tyś. zł. Oprocentowanie
w skali roku wynosi 1%. Maksymalny okres finansowania to 15 lat od daty wypłaty pierwszej
transzy kredytu. Pożyczka może być wykorzystana jedynie na sfinansowanie kosztów
kwalifikowanych przedsięwzięcia niezbędnych do jego realizacji, czyli:
 projektu instalacji,
 dokumentacji niezbędnej do uzyskania pozwoleń,
 koncesji,
 zakupu,
 montażu
 odbioru
 uruchomienia instalacji objętych przedsięwzięciem.
Jednostkowy koszt kwalifikowany może wynosić maksymalnie 8000 zł/kWp dla instalacji
poniżej 10kW, oraz 6000 zł/kWp dla instalacji od 10-40kW. Jeżeli projekt instalacji
przewiduje montaż akumulatorów do magazynowania energii elektrycznej – maksymalny
koszt kwalifikowany instalacji powiększa się o 5000 zł/kW.
Jak wspomniano PROSUMENT ogranicza wsparcie jedynie do osób fizycznych i
wspólnot/spółdzielni mieszkaniowych oraz jednostek samorzadowych. Wsparcie dla
instytucji prospołecznych jest w tym programie teoretycznie nieosiągalne. Poza tym
skorzystanie z PROSUMENTA jest warunkowane wzięciem kredytu na ten cel, a więc nie
jest w kręgu zainteresowania offsetującego emisję donora.
Program PROSUMENT ma trzy ścieżki, którymi może trafić dofinansowanie do
gospodarstwa domowego. Pierwszą, która była uruchomiona w ubiegłym roku, są samorządy.
Gmina swoim obywatelom może zagwarantować dofinansowanie dotacyjno-pożyczkowe ze
środków NFOŚ. Druga, to wojewódzkie fundusze ochrony środowiska. Część z nich,
współpracując z NFOŚ, również oferuje dofinansowanie, głównie spółdzielniom
mieszkaniowym, wspólnotom czy bezpośrednio osobom fizycznym. Trzecia ścieżka została
uruchomiona 24 kwietnia 2015r. przez Bank Ochrony Środowiska.
Teoretycznie, gdyby jednak organizacja prospołeczna, poprzez odpowiednie uwarunkowania
własnosciowe/lokalizacyjne mogła skorzystać z PROSUMENTA, możnaby wyobrazić sobie
dofinansowanie w postaci spłat rat kredytu przez fundusz offsetu, utrzymywany przez FAF.
Takie rozwiązanie obniżyłoby całkowity koszt instalacji OZE u beneficjenta.
Ostatnio, NFOŚiGW ogłosił plan zmian w PROSUMENCIE. Główne zmiany do programu
obejmą następujące zagadnienia:
 wyłączenie, w przypadku skorzystania z dofinasowania instalacji z programu,
możliwości korzystania z taryf gwarantowanych przewidzianych ustawą o OZE.
Nadwyżki energii z instalacji będą mogły być odsprzedawane po cenie rynkowej.
Będzie też można korzystać z bilansowania półrocznego (net-meteringu)
przewidzianego w ustawie;
 zniesienie obowiązku łączenia instalacji do produkcji ciepła z instalacjami
wytwórczymi energii elektrycznej;
 obniżenie maksymalnego jednostkowego kosztu kwalifikowanego dla kolektorów
słonecznych i systemów fotowoltaicznych;
 dla jednostek samorządu terytorialnego - obniżenie minimalnej kwoty wniosku do 500
tys. zł, dopuszczenie stowarzyszeń jednostek samorządu terytorialnego i spółek
gminnych, uwzględnienie audytu energetycznego w kosztach kwalifikowanych;
 dla WFOŚiGW – rozszerzenie katalogu beneficjentów o samorządy, ich związki, ich
stowarzyszenia i spółki gminne;
 propozycja obniżenia wymogu gwarancji dla małych elektrowni wiatrowych i układów
mikrokogeneracyjnych;
 zmiany niektórych wymagań technicznych w przypadku źródeł opalanych biomasą,
pomp ciepła, układów fotowoltaicznych, mikrokogeneracji;

określenie terminu wprowadzenia obowiązku posiadania przez instalatorów
uprawnionych do montażu instalacji certyfikatów UDT.
Zwłaszcza zmiana dotycząca stowarzyszeń jednostek samorządu terytorialnego i spółek
gminnych, może być ciekawa dla organizacji społecznych, jeżeli dana organizacja spełnia te
warunki
Programy WFOŚ i RPO
W zależności od lokalizacji fizycznej projektu beneficjent może mieć dodatkową możliwość
skorzystania z wojewódzkich funduszy na takie cele.
Ponadto, wkrótce będzie można też skorzystać z Regionalnych Programów Operacyjnych z
Unii Europejskiej.
Nie znamy dziś jednoznacznej odpowiedzi na pytanie, jak taryfy gwarantowane w Ustawy
OZE(czyli tzw. Feed in Tariffs) będą wykorzystywane w firmach. Teoretycznie wg
pomysłodawców poprawki prosumenckiej z taryfami gwarantowanymi , zarówno osoby
fizyczne, jak i przedsiębiorstwa będą mogły z nich korzystać. Wszystko jednak wyklaruje się
w najbliższych miesiącach, wraz z wydaniem rozporządzeń wykonawczych .
Szacunek opłacalności inwestycji
W Internecie można bez trudu znaleźć aplikacje do zgrubnego obliczenia efektywności
inwestycji
Warto korzystać z aplikacji i stron uznanych agencji energetycznych np. NAPE S.A.:
https://aoze.pl/
Kwestia własności urządzenia OZE u beneficjenta
Przekazanie instalacji OZE na własność beneficjentowi powinno nastapić niezwłocznie po
podpisaniu odpowiedniej umowy. Umowa powinna określać kwestie konserwacji sprzętu,
dbania o stan techniczny, okresowego serwisowania i czyszczenia.
Do rozstrzygnięcia pozostaje kwestia udziału własnego beneficjenta. Mogłoby to być to np.
10-15 procent wartości inwestycji, w zależności od jej wielkości. Udział własny powoduje, że
beneficjent bardziej dba o powierzony sprzęt.
Kwestie podatkowe
Jeżeli potraktujemy instalacje OZE lub pieniądze na nią jako darowiznę, to firma może
odliczyć ją od zobowiązania podatkowego. Darowizn mogą udzielać osoby prywatne i
prawne, czyli np. firmy lub organizacje. Według prawa przedmiotem umowy darowizny
mogą być poza pieniędzmi inne dobra, np. nieruchomości, przedmioty ruchome (np.
samochód, komputer, księgozbiór), jak również rzeczy istniejące lub mające powstać w
przyszłości.
Zgodnie z art. 888 par. 1 Kodeksu cywilnego przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje
się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku. Co do
zasady, oświadczenie darczyńcy powinno być złożone w formie aktu notarialnego. Jednakże
umowa darowizny zawarta bez zachowania tej formy staje się ważna, jeżeli przyrzeczone
świadczenie zostało spełnione (art. 890 par. 1 KC), np. przelew na konto stowarzyszenia,
fundacji. Jedynie darowizna nieruchomości zawsze musi mieć formę aktu notarialnego.
Darowiznę firma-donor przekazuje organizacji bezinteresowanie, nie oczekując niczego w
zamian. Darowiznę można przekazać tylko na cele pożytku publicznego, czyli np. pomoc
dobroczynną, kulturę, edukację i cele religijnie. Obdarowane stowarzyszenie lub fundacja
musi mieć w statucie zapis, że może przyjmować darowizny. Jednocześnie organizacja nie
musi mieć statusu OPP (organizacja pożytku publicznego), wystarczy, że prowadzi
działalność w sferze pożytku publicznego. Dlatego, gdy firma decyduje się na przekazanie
darowizny znacząco poszerza się lista organizacji, którym możemy pomóc.
Firma – donor przekazać może przede wszystkim pieniądze na zakup instalacji. W takim
przypadku dokonuje ona przelewu bankowego. Dowód wpłaty na rachunek bankowy
obdarowanej organizacji powinien zawierać wskazanie, na jaki cel darowizna ma być
przeznaczona, czyli na zakup instalacji OZE.
Firma może jednak również uczynić darowiznę rzeczową. Gdy, jak w omawianym projekcie,
zakupione i darowane instalacje OZE opodatkowane są podatkiem od towarów i usług, za
kwotę darowizny uważa się wartość towaru wraz z podatkiem od towarów i usług, w części
przekraczającej kwotę podatku naliczonego, którą firma/podatnik ma prawo odliczyć zgodnie
z przepisami o podatku od towarów i usług z tytułu dokonania tej darowizny.
Darowizny rzeczowe powinny być potwierdzone umową w formie aktu notarialnego lub w
formie pisemnej. Dla celów określenia wartości darowizny przyjąć należy wartość rynkową z
dnia jej dokonania. W umowie darowizny powinno być zawarte również oświadczenie
beneficjenta (organizacji społecznej) o jej przyjęciu.
Z reguły dokonuje się tego na jednym dokumencie – w którym wskazuje się obdarowanego,
rodzaj darowizny i jej wartość oraz umieszcza się podpisy obdarowanego i darczyńcy. Nie
powinno się wartości darowizny i oświadczenia darczyńcy o przyjęciu potwierdzać na dwóch
odrębnych dokumentach. Wynika to z literalnego brzmienia przepisów.
Mniejsze firmy i przedsiębiorcy rozliczający się na zasadach podatku liniowego (PIT-36L)
oraz karty podatkowej (PIT-16A) nie mają możliwości odliczenia darowizny. Pozostali
przedsiębiorcy mogą dokonywać darowizn i odliczać je od dochodu. W przypadku firm tzw.
ryczałtowców (PIT-28) odliczyć darowiznę można od przychodu.
Jest oczywiste dla celów niniejszego projektu, że darowizny pieniężne byłyby wygodniejsze
do zarządzania przez FAF.
W dotychczasowej praktyce offsetowania poprzez sadzenie drzew przez FAF praktyką było
wystawianie faktury dla offsetujacej firmy. Wydatek taki mógł bezpośrednio stanowić koszt
uzyskania przychodów. Taka sytuacja miała miejsce, jeżeli w zamian za przekazana wpłatę
fundacja zobowiązywała się do świadczenia określonych usług. Usługi te w pełni stanowiły
koszt uzyskania przychodów, jeżeli były formą działania/reklamy publicznej/działań CSR.
W niniejszym projekcie firmy mogłyby wybierać pomiędzy darowiznami a wydatkami
stanowiącymi koszt uzyskania przychodów dla firmy.
Autor niniejszej analizy uważa, że dotychczasowa praktyka kiedy to firma-donor wpłacała
FAF (w postaci darowizny bądź swojego kosztu ) określoną kwotę, która odpowiadała
wytworzonej emisji do zoffsetowania, w zamian otrzymując odpowiedni certyfikat, a
Fundacja tworząc rodzaj funduszu ZEZS zamawiała instalacje OZE do montażu u
beneficjentów, jest najwłaściwsza.
Informacje ogólne dodatkowe
System zarządzania emisjami gazów cieplarnianych w UE
W dniu 23 stycznia 2008 r. Komisja Europejska przedstawiła pakiet dokumentów, głównie
legislacyjnych, określanych, jak tzw. pakiet energetyczno-klimatyczny. Dokumenty te mają
na celu realizację przyjętych przez Radę Europejską w 2007 r. założeń dotyczących
przeciwdziałania zmianom klimatycznym, stanowiących, że do 2020 r. Unia Europejska:
- o 20% zredukuje emisje gazów cieplarnianych (z opcją 30% redukcji, o ile w tym zakresie
zostaną zawarte stosowne porozumienia międzynarodowe) w stosunku do poziomu emisji z
1990 r.;
- o 20% zwiększy udział energii odnawialnej w finalnej konsumpcji energii;
- o 20% zwiększy efektywność energetyczną, w stosunku do prognoz na rok 2020,
- zwiększy udział biopaliw w ogólnej konsumpcji paliw transportowych co najmniej do 10%.
Po prawie rocznych pracach, w grudniu 2008 r. osiągnięto porozumienie pomiędzy
Parlamentem Europejskim i Radą UE – Pakiet energetyczno-klimatyczny został przyjęty, a
publikacja jego poszczególnych elementów w Dzienniku Urzędowym UE nastąpiła w dniu 5
czerwca 2009 r.
Dwa kluczowe elementy przyjętego pakietu odnoszące się do emisji gazów cieplarnianych to:
- dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/29/WE z dnia 23 kwietnia 2009 r.
zmieniająca dyrektywę 2003/87/WE w celu usprawnienia i rozszerzenia wspólnotowego
systemu handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych (tzw. dyrektywa EU ETS),
oraz
- decyzja Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/406/WE z dnia 23 kwietnia 2009 r. w
sprawie wysiłków podjętych przez państwa członkowskie, zmierzających do zmniejszenia
emisji gazów cieplarnianych w celu realizacji do roku 2020 zobowiązań Wspólnoty
dotyczących redukcji emisji gazów cieplarnianych (tzw. decyzja non-ETS).
Projekty podejmowane w ramach analizowanego projektu dotyczą sektora non-ETS w którym
Polska może zwiększyć emisję o 14 procent do roku 2020 w porównaniu do 2005. Jednak
powszechnie uważa się, że Polska znacznie przewyższy ten pułap, przede wszystkim dzięki
zwiększonej emisji z transportu. Prognozy, które były wykonane na potrzeby koncepcji
przestrzennego zagospodarowania kraju mówią, że emisja w latach 2005–2030 wzrośnie o
68%, a jest to jedyny sektor, w którym w latach 1988–2007 emisja wzrosła, i to aż o 130%. Z
drugiej strony według słabo wiarygodnych wyliczeń KIG, Polska obniżyła emisje w non-ETS
(z uwzględnieniem LULUCF) o 6,3% w roku 2010 vs 2005.
Podsumowanie
Szanse w realizacji projektu:
 Projekt wpisuje się w wysiłek Polski ograniczenia wzrostu emisji w sektorze non-ETS
 Organizacje prospołeczne zawsze dążą do ograniczania kosztów energii zatem
powinny chętnie korzystać z możliwości zainstalowania u nich mikroźródeł
 Istnieje stała tendencja zmniejszania cen instalacji OZE
 Istnieje duża liczba firm instalacyjnych na rynku OZE
 Projekt wpływ na obecnie konstruowane w gminach polskich Plany Gospodarki
Niskoemisyjnej (PGN). Instalacje takie będą niekiedy w gminach istotnym elementem
w portfolio istniejących instalacji odnawialnych i stanowić przykład do naśladowania.
Gminy powinny wspierać instalacje mikroźródeł
 Projekt wpisuje się w tendencje ograniczania emisji i jej offsetowania
 Projekt wpisuje się w Krajowy Plan Działań OZE
Zagrożenia w realizacji projektu:
 Trudności w znalezieniu firm donorów i pozyskaniu ich danych paliwowoenergetycznych
 Niechęć donorów i beneficjentów do nowych technologii
 Dość wysoki koszt pełnej instalacji mikroźródła OZE eliminuje z projektu małe firmy
z niską emisją z offsetu w tej postaci










Brak własności terenu i budynków wśród beneficjentów projektu
Brak doświadczenia beneficjentów z własnymi mikroźródłami
Wysoki koszt konserwacji i ubezpieczenia osprzętu OZE
Koszty ewentualnej certyfikacji projektów nie są niskie
Organizacje prospołeczne nie są wprost wymienione w Ustawie OZE jako prosumenci
co może wykluczyć korzystanie przez organizacje z zapisów Ustawy co uniemożliwi
przychody z tytułu sprzedaży energii do sieci
Wymaganie donorów co do tworzenia rachunku powierniczego przez FAF co
skutkować może zaburzeniami przepływów finansowych
Istnieje niebezpieczeństwo, w związku z działaniami Ministerstwa Gospodarki, że
Ustawa pozostanie jedynie martwym zapisem na potrzeby wypełnienia zobowiązań
wobec UE, a mali inwestorzy w Polsce będą korzystali z energii z wiatru i słońca na
własne potrzeby, oddając namiarowo wyprodukowaną energię do celów
oświetleniowych lub ogrzewania wody użytkowej
Firmy działające w Polsce mogą w łatwy sposób offsetować swoje emisje i
otrzymywać odpowiednie certyfikaty poprzez firmy poza granicami Polski. Aby
projekt FAF pozostał konkurencyjny cena unikniętej emisji 1 Mg (tony) CO2 nie
powinien przekraczać 37 PLN
Trudności FAF w zgromadzeniu wkładu początkowego aby zapewnić start pierwszego
fizycznego projektu (prace przygotowawcze i projekt techniczny)
Istnieje teoretyczna możliwość, ze firma-donor będzie skłaniała się do zawarcia
bezpośredniej umowy nt instalacji OZE z beneficjentem. Taka konstrukcja umów
wygeneruje korzyści środowiskowe lecz nie będzie korzystna dla FAF
Model realizacji usługi offsetowania
1.
A. Firma donor offset emisji GHG
offse
t
3.
B. Fundacja Aeris
Futuro – realizacja
procesu offsetu
5.
2.
4.
C. Organizacja prospołeczna produkcja
kredytów GHG w
instalacji OZE
Organizacja
certyfikująca np. GS
Proces 1.
1. informacje o gotowości firmy A. do offsetu emisji
2. Umowa o offsecie podpisana z B. FAF
3. Zebranie informacji nt zużycia paliw, energii elektrycznej i cieplnej
4. Wyliczenie śladu węglowego w Mt GHG, głownie CO2
5. Zaproponowanie sposobu kompensacji śladu węglowego
6. Podjęcie decyzji o formie przekazania środków : darowizna lub faktura FAF
7. Wpłata wyliczonych kwot na konto FAF
Proces 2
1. FAF zbiera i mapuje firmy dostarczające odpowiednie rozwiązania techniczne
obiektów OZE
2. FAF otrzymuje informacje o technicznych możliwościach instalacji OZE i dane o
zapotrzebowaniu na energię oraz wszystkie inne techniczne/osobowe/organizacyjne
(np. zapisy w statucie) dane
3. W porozumieniu z C. organizacją prospołeczną po odpowiednich wyliczeniach
podjeta zostaje decyzja co do sposobu realizacji instalacyjnego
4. FAF wylicza i przekazuje środki organizacji prospołecznej
5. FAF monitoruje sposób i postępy instalacji
Proces 3
1. FAF wystawia certyfikat offsetowy firmie A.
2. FAF informuje o sposobie realizacji offsetu u beneficjenta C.
3. FAF informuje o rozpoczęciu fizycznej pracy urządzeń
4. FAF corocznie informuje o osiągniętych rezultatach
Proces 4
1. Beneficjent C. Informuje FAF o rezultatach pracy instalacji
2. Corocznie raportowana jest produkcja ciepła lub energii elektrycznej z
zainstalowanego urządzenia/urządzeń
Proces 5.
1. FAF czyni starania o notyfikację projektu, który spełnia postawione przez jednostkę
certyfikującą warunki
2. Perspektywicznie FAF czyni starania o wciągnięcie na listę podmiotów europejskich
spełniających wymagania certyfikacji uzyskiwania kredytów węglowych VER