Harcerska duchowość – ale jaka? Spojrzenie na w płomień

Harcerska duchowość – ale jaka?
Spojrzenie na w płomień Betlejemskiego Światła
Często o niej mówimy ale czy wiemy czym ona jest tak naprawdę? Rozwój duchowy
jest ważniejszy niż zdrowie, wykształcenie czy status społeczny, gdyż człowiek pusty
duchowo nie wie, kim jest ani po co żyje.1 Duchowość to zdolność człowieka do zrozumienia
samego siebie, czyli do znalezienia odpowiedzi na pytanie: kim jestem, skąd się wziąłem,
dokąd zmierzam, w oparciu o jakie więzi i wartości mogę osiągnąć cel mojego życia?
Duchowość w harcerstwie kształtuje między innymi świadomość różnych symboli z
którymi spotykamy się na co dzień w naszej organizacji. Jednym z takich symboli jest ogień.
Rozpalanie ognia to zwyczaj stary jak świat, dlaczego bo do ognia dobro garnie się a wszystko, co
złe to szuka cienia. Ogień od najdawniejszych czasów towarzyszy człowiekowi. Przy ogniu
czujemy się bezpiecznie, zapewnia przetrwanie, gdy ktoś jest z zziębnięty może się przy nim
ogrzać. Trudno sobie wyobrazić obóz bez ogniska, czy cotygodniową zbiórkę choćby bez
blasku płomienia świecy. Ogień towarzyszy nam przy wielu ważnych wydarzeniach: w czasie
składania przyrzeczenia, zobowiązania. W wielu środowiskach są konkretne zwyczaje
związane z jego rozpaleniem i trzymaniem straży aby nie zgasł, pielęgnowaniem go aby
dawało jak najwięcej światła i ciepła.
Rozwijanie duchowości u naszych harcerzy
Moim zdaniem to przede wszystkim rozwijanie świadomości różnych symboli, tego
jakie przesłanie nosi posługiwanie się nimi przez naszych harcerzy w drużynach. Jakie
wartości obrazuje lilijka, krzyż... czy wiedzą co one znaczą? Dlaczego są tak ważne dla
każdego członka naszej organizacji? Czy wiedzą jakim zaszczytem jest posiadanie przez
Waszą drużynę proporca, sztandaru z waszym patronem? Czym się kierowano w Waszej
drużynie wybierając takiego a nie innego bohatera? Patron Waszej drużyny został nim
ponieważ posiadał pewne cechy, które rada drużyny chciała rozwijać również wśród waszych
harcerzy i harcerek. Ponieważ kierował się w swoim życiu konkretnymi ideałami, które warto
kontynuować.
Wpływ na rozwój duchowości ma także udział w różnych przedsięwzięciach lokalnych
– upamiętniających postacie ważne dla waszego środowiska harcerskiego a także lokalnego.
Udział waszej drużyny w uroczystościach z okazji powstania państwa podziemnego, paradzie
1
Dziewiecki Marek, Czym jest duchowość; http://www.marekdziewiecki.pl/ [dostęp 7.10.2014]
niepodległości z okazji 11 listopada czy mające odbyć się już niebawem przekazanie
Betlejemskiego Światła Pokoju... Czy wasi harcerze wiedzą dlaczego idą corocznie na „apel z
jakimś światłem”? Czemu dla waszej drużyny udział w przekazaniu Betlejemskiego Światła
Pokoju jest ważny? Wiedzą z czym jest on związany i czemu ma służyć? Czy idą może
dlatego, że trzeba tam po prostu być lub idą z przyzwyczajenia bo jesteście tam drużyną
zawsze w grudniu...?
Harcerze muszą znać i mieć świadomość celu udziału w takich kluczowych
wydarzeniach, chociażby jakim jest Betlejemskie Światło Pokoju. Można to doskonale
wykorzystać w celu pogłębienia duchowości harcerskiej. Wystarczy przygotować zbiórkę
wprowadzającą lub choć poświęcić jakiś jej fragment aby przygotować harcerzy do tego w
czym mają wziąć udział. Pogłębi to ich świadomość. Przestaną to odbierać jako „kolejny apel”
na którym muszą pojawić się w mundurach i odstać swoje.
Nasza organizacją jaką jest ZHP stworzyła narzędzie w postaci sprawności
wzmacniających rozwój duchowy i religijny. Rozpoczęliśmy nowy miesiąc a z nim
przygotowania do tego rocznego Betlejemskiego Światła Pokoju, którego hasło brzmi „Pokój
jest w nas”. Nie zmarnujmy tego czasu! To od nas – drodzy Drużynowi i Instruktorzy zależy
czy nasi wychowankowie wezmą udział w kolejnym przygotowanym przez poszczególne
chorągwie przekazaniu „światełka” czy może wezmą w tym udział świadomie. Zrozumieją
idę tego wydarzenia a kolejny dzień nie będzie tylko „wolnym od zajęć lekcyjnych” bo
będziecie szli roznosić Betlejemskie Światełko po lokalnych instytucjach ale staną się
faktycznie ambasadorami światła. Może warto zachęcić harcerzy do podjęcia wyzwania jakim
stanie się dla nich zdobycie sprawności w zależności od wieku: Betlejemskiego Światła Pokoju,
opiekunka Betlejemskiego Światła Pokoju czy strażnika Betlejemskiego Światła Pokoju? Jeśli
potrzebujecie inspiracji poszukajcie jej na stronie Światła – są tam propozycje działań, które
możecie podjąć razem z drużyną.
Polski zwyczaj przekazywania Betlejemskiego Światła trwa już 23 lata. Jak co roku skauci i
harcerze rozniosę je po całym świecie jako symbol pokoju i wszystkiego dobrego co niesie z
sobą ogień. Podobnie jak troszczymy się o ogień, tak samo Betlejemskie Światełko wymaga
opieki. Dołóżmy wszelkich starań aby nie zgasło, może przygotujmy specjalne lampiony.
Jeżeli się nie postaramy, to Światło zagaśnie i nie będziemy mogli przekazać go dalej.
Postarajmy się, aby nasi harcerze dobrze zrozumieli ideę Światła. „Zacznijcie dzieło pokoju w
sobie, byście sami napełnieni pokojem mogli nieść pokój innym”. Święty Jan Paweł II.
Pokój jest owocem, który rodzi się w nas, ale przychodzi jako dar Ducha. Przenika nas całych,
choć najbardziej odczuwamy go w naszym sercu i naszej duszy. Jego skutki są również
widoczne na zewnątrz i promieniują na ludzi wokół nas. Prawdziwy pokój ducha zmienia
nasze patrzenie na siebie samych, na ludzi, świat – daje nam coraz pełniejszą wolność.
2
Dzięki duchowości człowiek potrafi zająć świadomą i odpowiedzialną postawę wobec samego
siebie, wobec drugiego człowieka, wobec Boga i świata. Tylko człowiek duchowy potrafi
myśleć, kochać i pracować. 3
phm. Monika Radkiewicz
Hufiec ZHP Gdańsk-Portowa
2
http://www.swiatlo.zhp.pl [dostęp: 04.12.2014]
3
Dziewiecki Marek, Rola duchowości w życiu człowieka